amaca dayalı program değerlendirme yaklaşımları ve modelleri

AMACA DAYALI PROGRAM DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI VE MODELLERİ

Mustafa POLAT

SUNUM PLANI1- Program Değerlendirme Yaklaşımları

2- Amaca Dayalı Program Değerlendirme Yaklaşımları

2a- Tyler’ın Program Değerlendirme Modeli

2b- Metfessel-Michael Program Değerlendirme Modeli

2c- Provus’un Çelişki/Farklar Modeli

2d- Amaçtan Bağımsız Program Değerlendirme Modeli

3- Amaca Dayalı Program Değerlendirme Yaklaşımının Üstünlükleri ve Sınırlılıkları

4- İlgili Araştırmalar

Değerlendirme Kuramları Felsefi Değerler

Değerlendirme Konusundaki Bilgi ve Beceri Düzeyleri

Program Değerlendirme Yaklaşımları

Yönetime Dayalı

Uzman Odaklı

Amaca DayalıTüketici Odaklı

Katılımcı Odaklı

Programın Amaçları – Programın Çıktıları = ?

Amaca Dayalı Program Değerlendirme Yaklaşımları

Programın Amaçları – Öğrenci Performansları = ?

?

8 Yıl Çalışması (1933-1941)

Tyler’ın Program Değerlendirme Modeli

Amaçlar Öğrenme Yaşantıları Değerlendirme

Geçerli ve Güvenilir Ölçme Araçları

Ön testSon test

Kalıcılık testi

Bilişsel DavranışlarDuyuşsal Davranışlar

Devinimsel Davranışlar

Tyler’ın Program Değerlendirme Modeli

?

Amaçların Belirlenmesi

Amaçların Sınıflandırılması

Eğitim Durumlarının Belirlenmesi

Ölçme Araçlarının

Belirlenmesi

Performansın Belirlenmesi

Performansın Amaçlar ile

Karşılaştırılması

Genel Amaçlar

Davranışsal Amaçlar

Geçerli –Güvenilir&

Uygun Araçlar

Tyler’ın Program Değerlendirme ModeliAşamaları

BilişselDuyuşsal

DevinimselKARAR

Tyler’ın Program Değerlendirme – Metfessel-Michael = Alternatif Ölçme Araç.Modeli Değerlendirme Modeli +

Amaçlar > Standartlar +

Paydaşların Değ. Sür. Katılımı

?

Tyler’ın Program Değerlendirme Modeli

Metfessel-Michael Program Değerlendirme Modeli

Metfessel-Michael Program Değ. Modeli Aşamaları

Paydaşların Katılımının Sağlanması

Genel ve Özel Amaçların

Belirlenmesi

Amaçların Davranışlara

Dönüştürülmesi

Ölçme Araçlarının

Belirlenmesi

Düzenli Gözlemlerin Yürütülmesi

Verilerin Çözümlenmesi

Bulguların Standartlarla

Karşılaştırılması

KARAR

Geçerli –Güvenilir&

Uygun Araçlar

BilişselDuyuşsal

Devinimsel

Tyler’ın Program Değerlendirme Modeli

Provus’un Çelişki / Fark Değerlendirme Modeli

Yönetim Tabanlı Program Değerlendirme Modeli

Standart - Performans = ? Standart - Performans = ? Standart - Performans = ?

Aşamalar

KARAR KARAR KARARPerformanslarStandartlar

Provus’un Çelişki / Fark Değerlendirme Modeli

TasarlamaTanımlama

DenemeKurulum

Oluşturma

Süreç Ürün Maliyet-Fayda

1. Aşama 2. Aşama 3. Aşama 4. Aşama 5. Aşama

Performanslar Program Tasarısı

Uygulama Sonucu

Ara Çıktılar

Son Çıktılar Program Maliyeti

Standartlar Tasarım Ölçütü

Program Tasarısı

Program Tasarısı

Program Tasarısı

Eşdeğer Program

Maliyetleri

Provus’un Çelişki / Fark Değerlendirme Modeli

Amaçtan Bağımsız Program Değerlendirme Modeli

Amaçlar

Gözlenen Çıktılar

(+ Öngörülmeyen Çıktılar)

Katılımcıların Beklentileri

Amaca Dayalı Program Değerlendirme Yaklaşımının Üstünlükleri ve Sınırlılıkları

ÜSTÜNLÜKLER SINIRLILIKLAR

Her modelin amaçları açık. Programın değeri ve kazancı konusunda yeterli bilgi sağlamaz.

Anlaşılması ve uygulanması kolay. Yalnızca amaçlar ölçülüp değerlendirilir.

Uygulama aşamaları belirgin. Bağlam dikkate alınmaz.

Aşamalar ile ilgili yeterli bilgi sunulmakta. Öngörülmeyen çıktıları dikkate almaz.

Alanyazında yaygın kullanım. Esnek bir yapısı yoktur.

Amaca Dayalı Program Değerlendirme ModellerininKullanıldığı Çalışmalar

1. İlköğretim 5. Sınıf Sosyal Bilgiler dersi yeni öğretim programının değerlendirilmesi – Özcan DEMİREL, Ali ASLAN

Çalışmada 5. Sınıf Sosyal Bilgiler dersi için hazırlanan yeni öğretim programı, Tyler’ın Hedefe Dayalı Değerlendirme Modeli ve Stufflebeam’ın Bağlam Girdi Süreç Çıktı Modelini kullanarak değerlendirilmiştir. Araştırmacılar Tyler’ın Hedefe Dayalı Değerlendirme Modeli ile Stufflebeam’ın Bağlam Girdi Süreç Çıktı Modelini birleştirerek kullanmış, kazanımları baz alarak başarı testi hazırlamış, öntest-sontest şeklinde uygulamış ve kazanımların ulaşılabilirliği, programın başarısı konusunda önemli sonuçlar elde etmişlerdir.

Amaca Dayalı Program Değerlendirme ModellerininKullanıldığı Çalışmalar

2. Mesleki ve Teknik Orta Öğretim Kurumlarında Uygulanan Modüler Sistemin Provus’un Farklar Modeli ile Değerlendirilmesi – Şaban BERK, Doktora Tezi

Bu araştırmanın amacı mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında uygulanan modüler sistemin Provus’un Farklar Modeli kullanılarak değerlendirilmesidir. Araştırma kapsamında mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında uygulanan modüler öğretim programları ve bu kurumların yapısında gerçekleştirilmesi öngörülen değişikliklerin gerçekleşme düzeyi değerlendirilmiştir..Araştırmada,.Provus’un.Farklar.Modelinde.gerçekleştirilmesi öngörülen amaçlar standartlar olarak kabul edilmektedir.

Amaca Dayalı Program Değerlendirme ModellerininKullanıldığı Çalışmalar

3. Geniş Açı: Modeller ve Yaklaşımlar Açısından Türkiye’de Program Değerlendirme Çalışmaları – Tuba GÖKMENOĞLU

Çalışmanın amacı Türkiye’de son on yılda yürütülen program değerlendirme.çalışmalarının hangi değerlendirme yaklaşım ve modellerine dayandığını ve ne ölçüde paydaş.katılımını desteklediğini incelemektir. Bir derleme çalışması olarak desenlenen araştırmada son.on yılda yürütülen 18 makale ve 34 doktora tez çalışması betimsel analiz yöntemi ile.incelenmiştir.

Amaca Dayalı Program Değerlendirme ModellerininKullanıldığı Çalışmalar

4. Eğitimde Program Değerlendirme ve Türkiye’de Eğitim Programlarını Değerlendirme Çalışmalarının İncelenmesi- Soner Mehmet ÖZDEMİR

Bu çalışmada, eğitimde program değerlendirme kavramı, program değerlendirmenin program geliştirme ve öğrenme-öğretme süreçlerindeki işlevleri ile alan yazında kabul edilen başlıca program değerlendirme yaklaşımları ve modelleri incelenmiştir. Ayrıca makalede Tyler’ın Hedefe Dayalı Değerlendirme Modeli, Metseffel ve Michael Modeli ve Provus’un Farklar Yaklaşımı Modeli ile ilgili kuramsal bilgilere yer verilmiştir.