bildtse tieners komen uit hun comfortzone · der wie hugo ball, kurt schwitters...

18 juli 2017, pag. 28

Bildtse tieners komenuit hun comfortzoneKIRSTEN VAN SANTEN

SINT ANNAPAROCHIE Bildtse tienerszijn net dadaïsten. Een groep scho-lieren woonde vorig week een sne-ak preview van Tryater bij en be-gon pardoes zelf met taal te spelen.

Theatermaken is een organisch pro-ces – het groeit. Van dat proces wa-ren scholieren van basisschool DeNoordster in Nij Altoena vorigeweek getuige. Zij waren het ‘proef-publiek’ van de voorstelling Kara-wane, die Tamara Schoppert voorTryater regisseert.

In de aardappelschuur van de fa-milie De Jong-Krap aan de Oude-bildtdijk bij Sint Annaparochie lietSchoppert fragmenten uit de voor-stelling-in-wording zien, om te kij-ken of het een goede combinatie is,dada en tieners.

,,Wy woenen in foarstelling meit-sje dêr’t alles taal yn is’’, legt de regis-seusse uit. ,,In foarstelling mei allin-nich taal om de taal. Kin dat? It gietús net om in boadskip oer te bringenof om wat te fertellen, wy wolle boar-tsje mei taal en sjen litte hoe leuk datwêze kin.’’

Inspiratie voor het taalspel dedenSchoppert en haar medemakers (Ka-

rel Hermans, Peter Sijbenga en tweedanseressen) op bij de dadaïsten, on-der wie Hugo Ball, Kurt Schwittersen Paul van Ostaijen. Die lieten hunlezers kennismaken met ‘het geluidvan de onlogica’ en haalden hun pu-bliek daarmee uit de comfortzone.Hetzelfde absurdisme passen deTryater-theatermakers op hun voor-stelling toe. Geen lineaire vertellingdit keer, maar een performance –een poëtische en muzikale happe-ning met dans en toneel.

Dat klinkt heel gewichtig, maarbleek vooral heel grappig. De scho-lieren grinnikten meteen al, bij op-komst van Karel Hermans, die eenabsurde monoloog hield, bij wijzevan welkomstwoord. ,,Ik houd nietvan kwart voor vier’’, sprak hij zijnpubliek ernstig toe. ,,Maar ik heb welvijftien-en-een half paar sokken.’’Een jongen luisterde met oplopendeverbazing. ,,Wat gebeurt hier?’’, riephij verbijsterd uit.

Wat volgde, was een kleine voor-stelling van ruim een kwartier, te-midden van de aardappelkisten enlandbouwmachines, waarin Her-mans en Sijbenga een radiopro-gramma nabootsten. Hun gesprekbestond uit taalklanken en dialoog-vormen, nabootsingen van talen,

onnavolgbare recepten vol nieuwewoorden (50 gram Turnse kla-verklokjasjes, krast en zwaagzaad)en het lied I shivered in your cake.Het ging nergens over, en toch ookweer wel. Taal bestaat uit zoveelmeer dan woorden, demonstreer-den ze. ,,Dit is gewoon tamelijk ran-dom’’, oordeelde een leerling. Regis-seur Schoppert knikte. Klopt.

Schoppert maakte uit deze helevroege preview op dat dada en tie-ners prima samengaan. Tijdens eenworkshop na afloop van de voorstel-ling ging de jeugd zelf, eerst schoor-voetend en daarna heel enthousiast,los met het vervaardigen van dada-optredens en –teksten. Het werd ab-surd en ontsporend, maar was hoedan ook vrij. De tieners kwamen e-ven los van hokjes en toetsen, dic-tees en multiplechoicevragen waar-in maar een antwoord goed is. ,,Juf!Juf!’’, riep een jongen. ,,Dit is een leu-ke taalles. Dit moet je kopen!’’

Sneak preview: donderdagavond,19.30 uur bij Tryater, Leeuwarden(gratis). Karawane maakt deel uit vanLân fan Taal van Culturele Hoofdstad.In 2018 toert de voorstelling langsgroepen 7 en 8 van Friese basisscho-len.

Try-out in een aardappelschuur: Tryater probeert zijn dadaïstische voorstelling Karawane uit in een boerderij bij Sint Anna-parochie. FOTO NIELS WESTRA