database system

Database System දත්තපා�දක පාද්ධතීන්

http://importrestrictions9.blogspot.com

දත්ත පා�දක (Data Base)

• දත්ත පා�දකයක් යනු සම්බන්ධී දත්ත(related data) වල එකතුවකි

• දත්ත යනු යම් අර්ථයක් දක්වනකරු�ණුය.• උද�හරුණ - names, telephone numbers,

student marks, etc…

දත්තපා�දය

කළමනා�කරණයDB MS

Database System

Database System= Database + Database Management System

Database System දත්තපා�දක පාද්ධති

ඒක ගො#�නු පාද්ධතිFlat File System

• 1960 දශකගො& මැ�ද• ගොමැගොහයුම් පාද්ධතිගො& අවශ) දත්ත රුදව�

#�නීමැට ගොමැමැ ගො#�නු භා�විතකරුයි/

• ගොමැමැ ගො#�නු එක් පාරිශිලකගොයකුගො3 දත්ත ස්වල්පායක් පාමැණක් රුදව� #�නීමැට ගොය637

යයනමුත් විශ�ල දත්ත පා9මැ�ණයක් රුදව� #�නීගොම් අපාහසුත�වයන්ට පාත්ගො;.

ඒක ගො#නු පාද්ධති වල අව�සි

• එකමැ දත්තයන�වත න�වත ගොයදීමැ(redundancy)

• දත්ත වල ස>#තත�වය(integrity)• දත්ත #බඩා�කළ ස්ථ�න පිළිබඳ ද�නුවත්ව

සිටීමැට සිදුවීමැ• විධිමැත්භා�ෂා�වක් ගොන�වීමැ• දත්ත ලබ�#තහ�ක්ගොක් අනුකIමැණ ප්‍7

රුගො;ශයකින් පාමැණි.(sequential access)• දත්තආරුක්ෂා�ව අවමැ වීමැ

ධූරු�වලිආකOතිHierarchical

school

Teachers Students

Primary O/L A/L

Non Academic

ජා�ලආකOතියNetwork

සම්බන්ධකආකOතියRelational Model

• සම්බන්ධකයක් යනු වගුවකි.• සRමැ ගොප්‍ළියක්මැ සම්බන්ධයක්ඇති දත්ත

වල එකතුවකි.• ගොප්‍ළියක් ස�කසීඇත්ගොත්තීරු රු�ශියකඑකතුගොවනි, තිරුයක්ගුණ�>#යක් ගොලසහ�දින්ගො;(attribute)

index Name DOB Sex Address Telephone

4125 Suyama 90/05/04 Male #24, Kadawatha 011-2562486

4127 Nimesh 90/05/06 Male #32, Navinna 011-2365454

4130 Kavisha 90/07/07 Female #45, Kadawatha 011-2365557

4134 Nirodha 90/05/03 Female #27, Kiribathgoda 011-2254587

ANSI-SPARC

• ඇමැරික�නු ජා�තික පා9මිතිආයතනගො& පාරිමැ�ණක ස�කසුම් හ� අවශ)ත� කමිටුගො;

නිර්මිතය. • American National Standards Institute, Standards

Planning And Requirements Committee• 1975 දි ඇමැරික�නු ජා�තික පා9මිතිආයතනය

දත්ත පා�දකකළමැන�කරුණය පිළිබඳ වියුක්ත ආකOතිය හදුන්ව� ගොදන ලදී. එය මැට්ටම් තුනකි.

ගොම් අනුව පාසුක�ලීනව ව)�පා�රික දත්තපා�ද නිර්මැ�ණය විය.

ANSI-SPARC

පාරිශිලකයින්

දත්තපා�දකය

බා�හිර මට්ටම

සං�කල්පීය මට්ටම

භෞ��තිකමට්ටම

බා�හිර සං�කල්පීය අනුර"පාණය

සං�කල්පීය භෞ��තික අනුර"පාණය

දත්ත ස්ව�යත්තත�වData Independence

• ත�ර්කික (Logical)– බ�හිරු නිරුRපාණය ගොවනස් ගොන�ගොක�ට ස>කල්පීය නිරුRපාය

ගොවනස් කිරීගොම් හ�කිය�ව ත�ර්කික දත්ත ස්ව�යත්ත බව ගොලසහ�දින්ගො;. උද�. යම් වස්තු කුලකයක් (entity), ගුණ�>#යක්(attribute), සම්බන්ධත�වක් (relationship) ගොවනස් කල විට

එයට අනුරුRපාව බ�හිරු මැට්ටගොම් ( පාරිශිල ගොපානීගොම්) භා�විත ගොයදුම් මැOදුක�># වල ගොවනස් සිදු කිරීමැට අවශ) ගොන�වීමැ.

• ගොහ^තික (Physical)– ත�ර්කිකනිරුRපානය ගොවනස් ගොන�ගොක�ට ගොභා^තිකනිරුRපානය

ගොවනස්කිරීගොම් හ�කිය�ව මින් අදහස්ගො;. උද�. ගොවනත් ගො#�නු ස>විධ�නය සහිත ගොහ6 ගොවනත්ආචනය මැධ)යක්තුළට දත්ත

පා�දය රැගො#නගිය ගොහ�ත් එය ත�ර්කිකනිරුRපානයට බල ගොන�පා�නු ඇත.

දත්තපා�දකයන්

• අමු දත්ත (Raw Data)– දත්ත පා�දයක අඩා>ගුකරුණුඑනම් ස�කසීමැට

ලක්ගොන�වු යම් සම්ධකම් සහිත දත්ත.• සුචි/අනුකIමිකත�(Indexes)– දත්ත පා�දයකින් දත්ත ගො;#ගොයන් ගොස�ය� ලබ�#�නීමැ

සඳහ� දත්ත පිහිටි ස්ථ�නය පිළිබඳව තබ� #න්න� සුචි කරුණකිIය�වලිය

• අභි දත්ත (Meta data)– දත්ත පිළිබඳ දත්ත මින් අදහස් ගො;. වගු පිළිබඳගොත�රුතුරු�, නිර්මැ�ණය පිළිබඳ ගොත�රුතුරු� ව�නි ද� ගොම්

තුළ අඩා>ගු ගො;.

දත්තපා�දක ස�ලසුම් අදියරුයන්Database Design Phases

• අවශ)ත� විශ්ගොල්ෂාණය (Requirement Analysis)– දත්තරැස්කිරීගොම්කIමැ (Data Gathering Methods)

• ලිඛිත ගොල්ඛන පාරිශීලනය (written Document referring)• සම්මුඛ ස�කච්ඡා� (Interviews) • පා9ශ්න�වලි (Questionnaires)• ආයතනිකනිරීක්ෂානය (on site observation)

– ක�ර්යබද්ධ අවශ)ත� හදුන�#�නීමැ (Functional Requirement)– දත්ත අවශත� හදුන�#�නීමැ (Data Requirement)

• ස>කල්පීය ස�ලසුමැ (Conceptual Design)– ER අනුආකOති ස�කසීමැ (ER Diagram)

• ත�ර්කික ස�ලසුමැ (Logical Design)– පා9මැතකරුණය (Normalization)

• ගොභා^තික ස�ලසුමැ (Physical Design)– Mysql & SQL

ස>කල්පීය ස�ලසුමැ (Conceptual Design)

• වස්තු සම්බන්ධත� රුRපාසටහන (Entity Relationship Diagram)

Relationship

EntityEntity

Entity

AttributeAttribute

Attribute

AttributeAttribute

Attribute

AttributeAttribute

වස්තු සම්බන්ධත� රුRපාසටහන(Entity Relationship Diagram)

• වස්තු (Entity) පා9ගොය6ගික ගොල6කගො& භා�විත වන වස්තුවකි

• අසමැ�න ගුණ�>#කිහිපායක එකතුවක් වස්තුකුලකයක් ගොලස හදුන්වයි. (Entity

Student

වස්තු සම්බන්ධත� රුRපාසටහන(Entity Relationship Diagram)

• එක් වස්තුවක විවිධත්වයඇතිවන්ගොන් එයට සම්බන්ධගුණ�># (attribute) වල

ගොවනස් වීමැතුළිනි.• සRමැ ගුණ�>#යකටමැ එයට මැ සීමැ� වු

විෂාය පාථයක් (Domain) ඇත.උද. දත්ත වර්#

numbersstrings

Student

ER Diagram• එක්ගුණ�>#යක්තුළ වටින�කම් එකක්ට

වඩා� අඩා>ගුවන්ගොන්නම් එය බාහු වටිනා�කම සංහිත

ගුණ��ගයක්(Multivalve Attribute) ගොලස හදුන්වයි

Teacher

NameAddress

ER Diagram• එකමැගුණ�>#යක් විවිධ අනු ගොක�ටස්

වලට ගොබදිය හ�කිය එය, සං�යුක්ත ගුණ��ගයක් (Composite Attribute) ගොලස

හ�දින්ගො;.

Student

Last NameFirst

NameMiddle Name

ER Diagram

• ස්ථ�වරු වටින�කම් අඩා>ගු ගොන�කරු, ගොවනත්ගුණ�>#යකින් අර්ථයක්ලබ� #න්න� ගුණ�># ව*ත්පාන්නාගුණ��ග

(Derived Attribute) ගොලස හ�ඳින්ගො;.

Student

NameIndex DOB

• වස්තු ගොදකක් අතරු සමැ�#මැ ගොපාන්නුම් කිරීමැ සඳහ� සංම්බාන්ධත�වය (Relationship) භා�විත

කරුනුලබයි.

• සම්බන්ධත�වය පිළිබඳ වර්ත� තබ� #�නීමැට විස්තර�ත්මක ගුණ��ග (descriptive Attribute) භා�විත

කරුනුලබයි.

ER Diagram

Works inEmployee Department

EnrolledDate

• සම්බන්ධත� ආකOතිගො&දී එක් ගුණ�>#යක් වත් යතුරුක් විය යුතුය, එය

ද�ක්වීමැ සඳහ� එමැ ගුණ�>#ගො& නමැට යටින් ඉරුක් අදිනු ල�ගොo. (Key Attribute)

Student

NameIndex DOB

ER Diagram

සහභා�ගිත්ව ස>ගොරු6ධකයParticipation constraint

• වස්තුන් ගොදකක් අතරු සම්බන්ධත�වය පාවතින්ගොන් පුර්ණ සංහ��ගිත්වයකින්ද (Total

participation), ආ>ශික (Partial Participation) සහභා�ගිත්වයකින්ද යන්න විමැසීමැ මින්

සිදුකරුයි.Works inEmployee Department

(Total participation)(Partial Participation)

මුඛ)ත� අනුපා�තය ස>ගොරු6ධකයCardinality Ratio Constraint

• වස්තුන් ගොදකක් සම්බන්ධත�වය පාවත්ව� #�නීගොම්දී සහභා�ගීවන අවස්ථ�වන්

#ණගොන් අනුපා�තය ගොමැයින් අදහස්ගො;.• ගොමැහිදී අනුපා�තයන්කිහිපායකි1. එකට එක( one-to-one)2. එකට ගොබ�ගොහ6 (one-to-many)3. ගොබ�ගොහ�මැකට ගොබ�ගොහ6 (many-to-many)

One-to-One (1:1)

• එක් ගොස්වකගොයක් එක් ගොදපා�ර්තගොමැන්තුවක් තුළ පාමැණක් ගොස්වය කරුයි. එගොස්මැ

එක්ගොදපාර්තගොම්න්තුවක එක් ගොස්වකගොයක් පාමැණක් ගොස්වයකරුයි.

One-to-Many (1:M)

• එක් ගුරු�වරුගොයකු එක විෂායකට ව�ඩි #ණනක් උ#න්වයි. එක් විෂායක්

උ#න්වන්ගොන් එක්ගුරු�වරුගොයක් පාමැණි.

teachesTeacher Subject

Many-to-One(M:1)

• එක් ගොදපා�ර්තගොම්න්තුවක ගොස්වකයින් ව�ඩි #ණනක් ගොස්වය කරුයි. එක් ගොස්වකගොයක්

ගොස්වය කරුන්ගොන් එක් ගොදපා�ර්තගොමැන්තුවකපාමැණි.

Many-to-Many(M:N)

• එක් ගොස්වකගොයක් ගොදපා�ර්තගොම්න්තු කිහිපායක ගොස්වයකරුන අතරු එක්

ගොදපා�ර්තගොම්න්තුවක ගොස්වකයින් කිහිපා ගොදගොනක් ගොස්වය ගොකගොරුයි.

ත�ර්කික ස�ලසුමැ (Logical Design)

ගොමැහිදි වස්තු සම්බන්ධත� රුRපාසටහන(ER Diagram) සම්බන්ධත� අනුරු�පාකරුණයට(Relational Mapping) ලක් කිරීමැ සිදුකරුයි.

එනම් දත්ත පා�දක පාරිපා�ටි සටහන් ස�ලසුම්කිරීමැ සිදුකරුනු ලබයි.

සංම්බාන්ධකයක්තුළ• සංම්බාන්ධක පාරිපා�ටි (Relational Schema)• සංම්බාන්ධකනිදර්ශනා (Relational Instances)අඩං�ගුභෞ7.

සංම්බාන්ධක පාරිපා�ටි (Relational Schema)

• සංම්බාන්ධක පාරිපා�ටි ස�කගොසන්ගොන් සම්බන්ධකගො& නමැ ගුණ�># හ� එමැ

ගුණ�>#ගො& විෂාය පාථය අඩා>ගුකරුමිනි.

• STUDENT(Index:interger,Name:string,DOB:date, Age:interger)

Student

සම්බන්ධය ගුණ�># විෂාය පාථය

සංම්බාන්ධකනිදර්ශනා(Relational Instances)

• සම්බන්ධක ගුණ�># නිදර්ශන කුලකයකි, එනම් Student වස්තුගො; අඩා>ගු ගුණ�># වල එකතුවයි.

• R1={r1,r2,r3,r4,….}• STUDENT={Index,Name,DOB,Age}• SUBJECT={Sub_no,Sub_Name,Dece,Credit}• STUDENT_SUBJECT={index,Sub_no}

Student

Subject

Sub_Name

Sub_no

Credit

TakesM N

• සම්බන්ධක දත්තපා�ද තුළ එක්ගොනකට අසමැ�නවු නම් සහිත සම්බන්ධ පාවතී.

• සම්බන්ධක දත්තපා�ද නිර්මැ�ණගො& දී නීති සමුහයකට එකඟවිය යුතුයි. එමැ නීති

වලට පාටහ�නි ගො; නම් එය සම්බන්ධක දත්තපා�ද වර්#යට අයත් ගොන�ගො;. ගොම්ව�

ඒක�බද්ධත� ස>ගොරු6ධක (Integrity Constraints) ගොලස හ�දින්ගො;.

ඒක�බද්ධත� ස>ගොරු6ධක(Integrity Constraints)

• විෂය පාථ සං�භෞර:ධකය - Domain constraints

• යතුර; සං�භෞර:ධකය - Key Constraints• වස්තු ඒක�බාද්ධත� සං�භෞර:ධකය - – Entity integrity constraints

• භෞය�මු ඒක�බාද්ධත� සං�භෞර:ධකය - – Referential integrity constraints

විෂාය පාථ ස>ගොරු6ධකයDomain constraints

• සRමැ ගුණ�>#යකට මැ යම් විෂාය පාථයක් තිර්ණය විය යුතුය. එමැ විෂාය පාථයට අද�ල

දත්ත වර්# පාමැණක් මැ ගොමැමැ ගුණ�>#ය සඳහ� ඇතුළත් විය යුතුය.

• එගොස්මැ ගුණ�>#ය සඳහ� ඇතුළත් කරුනු ලබන දත්තය ස�මැවිටමැ පාරුමැ�ණුක අ#යක් (Atomic

value) ( තව දුරුටත් ක�ඩිය ගොන�හ�කි එක් වටින�කමැක් පාමැණක්) විය යුතුය.

• බහු වටින�කම් සහිත ගුණ�># කිසිවිටකත් අඩා>ගුකළ ගොන�හ�ක.

යතුරු� ස>ගොරු6ධකයKey Constraints

• සුපිරි යතුරු - Super Key සම්බන්ධය තුළ ගොප්‍ළි ගොදකක් එක සමැ�න ගොන�ගො; නම් සියළු

ගුණ�>#වල එකතුගොවන් සුපිරි යතුරු නිර්මැ�ණය ගො;. සRමැ සම්බන්ධයක් තුළමැ අඩු තරුමින් සුපිරි යතුරුක් වත් තිබිය

යුතුය.SK={index,Name,DOB,Sex,Address,Telephone}

සුපිරි යතුර යතුරක් භෞනා�භෞ7, එය සුපිරි යතුරයි.

යතුරු- Key

• සුපිරි යතුරු ගොන�වී, එක් ගොහ6 ගුණ�>#යක් ඉවත් කළ විට තව දුරුටත් ඉතිරි ගුණ�># වලින්

නිර්මැ�ණය වන ගොප්‍ළි එකිගොනකට අනන) වන්ගොන්නම්, එව� යතුරු� ගොලස හ�දින්විය හ�කිය.

• Key={index,Name,DOB,Sex,Adress}• Key={Name,DOB,Address}

නිරුRපා) යතුරු - Candidate key

• ඉහත දක්වන ලද ආක�රුයට ඉහත සම්බන්ධකගො& එක් යතුරුකට වඩා� ව�ඩි පා9මැ�ණයක් තිගොo. ඒව� නිරුRපා) යතුරු�

ගොලස හදුන්වනු ලබයි.• Key={index,Name,DOB,Sex,Adress}• Key={Name,DOB,Address}• Key={index}• Key={Name}• Key={DOB}• Key=………………………….

පා9�ථමික යතුරු - Primary key

• පා9�ථමික යතුරු යනුනිරුRපා) යතුරුකි.• එමැනිරුRපා) යතුරු� යතුරු� අතරින් ගොහ�ඳමැ යතුරු

පා9�ථමික යතුරු ගො;.• පා9�ථමික යතුරු හ�කිත�ක්කුඩා�විය යුතුය ( අඩු

ගුණ�># පා9මැ�ණයක්) , නමුත් සියලු ගොප්‍ළි (tuples) අනන)ව හදුන්ව� දීමැට හ�කි විය යුතුය.

• පා9�ථමික යතුරු බව හ�#වීමැට යටින් ඉරුක් අඳිනුල�ගොo.

• Student(index,Name,DOB,Sex,Adress,Telephone)

විකල්පා යතුරු - Alternate key

• නිරුRපා) යතුරු� අතුරින් පා9�ථමික යතුරු සඳහ� එක් යතුරුක් ගොත6රු�#ත් පාසු ඉතිරි නිරුRපා) යතුරු� විකල්පා යතුරු� ගොලස

හදුන්වයි• උද�: Name, DOB, Address, Telephone

ආ#න්තුකයතුරු - Foreign Key

• සම්බන්ධයන් ගොදකක් අතරු සම්බන්ධත�වය ද�ක්වීමැ සඳහ� එක්

සම්බන්ධයක පා9�ථමික යතුරුක් අගොනක් සම්බන්ධගො& නිරුRපානය ගො; නම් එය

ආ#න්තුකයතුරුක් ගො;.Class_ID Class_Name Year Location Teacher

index Name DOB Sex Address Telephone Class_ID

Student

වස්තු ඒක�බාද්ධත� සං�භෞර:ධකයEntity integrity constraints

• සRමැ සම්බන්ධයක් සඳහ� මැ පා9�ථමික යතුරුක් තිබිය යුතුබව.

• පා9�ථමික යතුරුකශූන) (null) වටින�කමැක් පා�ව�ත්විය හ�කි ගොන�ගො;.

• එක් සම්බන්ධයක පා9�ථමික යතුරු සඳහ� ලබ�දුන් අ#යට සමැ�න අ#යක්න�වතකිසිමැ ගොප්‍ළියක පා9�ථමික යතුරු සඳහ� ලබ�දිය

ගොන�හ�ක. ගොම් අනුව ස�මැ විටමැ පා9�ථමික යතුරු අනන) වු අ#යක්නිරුRපානයකරුයි.

භෞය�මු ඒක�බාද්ධත� සං�භෞර:ධකය

Referential integrity constraints

• Class සම්බන්ධගො& Class_ID ගුණ�>#ගො& විෂාය පාථය හ� Student සම්බන්ධගො& Class_ID ගුණ�>#ගො& විෂාය පාථය සමැ�න විය

යුතුය.• Class සම්බන්ධගො& Class_ID ගුණ�>#ගො& සදහන් ගොන�වන

දත්තයක් Student සම්බන්ධගො& Class_ID ගුණ�>#ගො& සඳහන් ගොන�විය යුතුය.

Class_ID Class_Name Year Location Teacher

100 6-A 2010 6/3 1900

index Name DOB Sex Address Telephone Class_ID

1145 Saju 12/10 M #23, Kad 011-23532 100

Student

පා9මැථකරුණය- Normalization

• පා9මැථකරුණය යනු ගොභා^තිකව දත්තපා�ද නිර්මැ�ණය අවශ) ස�ලසුමැ ලබ� #�නීමැ සඳහ� ත�ර්කික ස�ලසුගොම්

අවසන් අදියරු කිIය�ත්මැකකිරීමැයි. • ගොමැහිදි ස�හීමැකට පාත් ගොන�විය හ�කි සම්බන්ධක

තවදුරුටත් විගොය6ජානයකරුමින්කුඩා� සම්බන්ධක වලට ගොවන්කිරීමැ සිදුකරුනු ල�ගොo.

• දත්තනිව�රුදිව අර්ථකතනය ගො;. අන්තර් සම්බන්ධත� හ� අන්තර් ය�පීම් හදුන� #�නීමැට හ�කිගො;.

• දත්ත අතරුඇති අස>#තත�වය හ� දත්ත සමැරික්තත�ව ඉවත් වීමැ සිදුකරුයි.

• දත්ත ය�වත්ක�ලීනකිරීමැ ඉත� පාහසුගො;.

පා9මැථකරුණගො& ව�සි

• දත්ත සමැරික්තත�ව( එකමැ දත්තයන�වත න�වත ගොයදීමැ) (data redundancy) ඉවත් වීමැ

මැත පාහත සඳහන් ව�සි ලබ�#තහ�කිය.• දත්ත #බඩා�කිරීමැට ව�ය වන ඉඩා අවමැවීමැ

• දත්ත අතරු ස>#තත�වයක්ඇතිවීමැ• දත්ත යවත්ක�ලීන වියදමැ අවමැ වීමැ• Many-to-Many සම්බන්ධත�වන් ඉවත්වීමැ• වඩා�ත් නමැ)ශීලි පාද්ධතියක්නිර්මැ�ණයවීමැ

ක�ර්යබද්ධ පාරු�යක්තත�වFunctional Dependencies

• සම්බන්ධයක අඩා>ගු B න�මැති ගුණ�>#ය A න�මැති ගුණ�>#ය මැත පාරු�යක්ත (රැදිපාවතී) ගො;. ස�මැ

අවස්ථ�වකමැ B අනන)ව හදුන�#නීමැ A මැතරුද�පාවතී. ගොමැහිදී A යතුරුක් ගොලසත් B වල අනන්7

යත�ව A මැතරැදි ඇතිබවත් පා9ක�ශ ගො;.• ගොම් අනුව සRමැ ගුණ�>#යක්මැ පා9�ථමික යතුරු මැත

ක�ර්යබද්ධ පාරු�යක්තත�වක් ගොපාන්නුම්කරුයි. ගොමැයආක�රු ගොදකකි

1. ආ>ශික පාරු�යක්තත�ව2. ස>කI�න්ති පාරු�යක්තත�ව

ආ>ශික පාරු�යක්තත�වPartial Dependencies

• යතුරුක් ගොන�වන ගුණ�>#යක් (non-key Attribute) තවත් තවත් එව�නිමැ ගුණ�>#යක් රුදව�ගො#න

ස්ව�භා�වික යතුරු නිර්මැ�ණය ගොක�ට ගො#න ඇත්ද, එහි එක් ගුණ�>#යක් මැත ගොවනත් යතුරුක්

ගොන�වන ගුණ�>#යක් ය�ගොප්‍ නම් එය ආ>ශිකපාරු�යක්තත�වකි.

Order_ID Part_No Part_dec Date

001 2BN3 Bolt 10/12/10

001 6MB6 Nut 10/12/10

002 2BN3 Bolt 20/12/10

002 6MB6 Nut 20/12/10

Cus_ID

Laxman

Ranjan

ස>කI�න්ති පාරු�යක්තත�වTransitive Dependencies

• ගොමැයින් අදහස්කරුනු ලබන්ගොන් යතුරුකට සම්බන්ධ ගොන�වන ගොවනත් , යතුරුක්

ගොන�වන ගුණ�>#යක් මැතතවත් එව�නිමැ ගුණ�>#යක්රැදී පා�වතීමැයි.

Order_ID Part_No Part_dec Date

001 2BN3 Bolt 10/12/10

001 6MB6 Nut 10/12/10

002 2BN3 Bolt 20/12/10

002 6MB6 Nut 20/12/10

Cus_ID

Laxman

Ranjan

පා9මැත පාතz - Normal Forms

• පා9මැථකරුණය සිදුකිරීමැ පියවරු කිහිපායක් යටගොත් සිදුකරුනු ල�ගොo.

1. 0NF – කලින් වු පා9මැත පාතzය Zero Normal Form– බහු වටින�කම් පා�වතීමැ

2. 1NF- පා9ථමැ පා9මැත පාතzය First Normal Form– බහු විටින�කම් ඉවතලනලද

3. 2NF – ගොදවන පා9මැත පාතzය Second Normal Form– ආ>ශිකපාරු�යක්තත�ව ඉවත්කරුනලද

4. 3NF- ගොතවන පා9මැත පාතzය Third Normal Form– ස>කI�න්ති පාරු�යක්තත�ව

පා9මැතකරුණඋදහරුණ

• #�නුම්ඇනවුම් (Purchase Order) ගොල්ඛනයක්ඇසුරින් විමැස� බ�ලීමැ.

• ආයතනගො& ගොස්වකයින්ට තමැන්ගො3 නිෂ්පා�දන අවශ)ත� ගොවනුගොවන් විවිධ

භා�ණ්ඩා ඇනවුම් කිරීමැට සිදුගො;. ඒ සඳහ� පිළි#ත් ආයතන වලින් තමැන්ට අවශ) භා�ණ්ඩා ලබ� #�නීමැ සඳහ� #�ණුම්

ඇනවුමැක් භා�රු ගොදන ලදී. එමැ #�නුම් ඇනවුම් ගොල්ඛනය ඒක ගො#�නුවක් ගොලස

දක්ව� ඇත.

භෞමහි බාහු වටිනා�කම් අඩං�ගුව පාවතී එම නිසං� භෞමම භෞල්ඛනාය ඒක භෞගනුවකි. එභෞස්ම (0NF) කිසිඳු

පාEමතයක් සිදුවී භෞනා�ම;ත.

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

Part_NO

Part_Desc

Part_Qty

111 10102010 M2 Wimal 222 AC Stores P1P2P3P5

NutBoltNailScrew

112 12102010 R4 Sujee 330 G.L Hardware P2P5

BoltScrew

113 12102010 D6 Nimmi 410 DS Trading P1P3

NutNail

114 15102010 M2 Wimal 350 Ex Services P6 Plug 12

115 15102010 D6 Nimmi 222 AC Stores P7 Pin 8

116 20102010 D6 Nimmi 303 Mac Center P8 Fuse 3

1NF- පා9ථමැ පා9මැත පාතzයFirst Normal Form

ගොමැහිදී බහු වටින�කම් සහිතගුණ�># සලක� බ�ලිය යුතුය. ඒව� ඉවත්කළයුතුය.

සRමැ ගුණ�>#යක් මැ පාරුමැ�ණුක වටින�කමැක් ගොලස ද�ක්විය යුතුය.

ගොමැය සිදුකළ හ�කිආක�රු ගොදකකි1. ස�මැ වටින�කමැක් සඳහ�මැ ගොවන් ගොවන් වු

ටපාල් ගොවන්කරුදීමැ.2. ගොවනමැ සම්බන්ධයක්නිර්මැ�ණයකිරීමැ

ස�මැ ගොප්‍ළියක් සඳහ�මැ පාරුමැ�ණුක වටින�කමැක්ලබ�දීමැ.

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

Part_NO

Part_Desc

Part_Qty

111 10102010 M2 Wimal 222 AC Stores P1P2P3P5

NutBoltNailScrew

112 12102010 R4 Sujee 330 G.L Hardware P2P5

BoltScrew

113 12102010 D6 Nimmi 410 DS Trading P1P3

NutNail

114 15102010 M2 Wimal 350 Ex Services P6 Plug 12

115 15102010 D6 Nimmi 222 AC Stores P7 Pin 8

116 20102010 D6 Nimmi 303 Mac Center P8 Fuse 3

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

Part_NO

Part_Desc

Part_Qty

111 10102010 M2 Wimal 222 AC Stores P1 Nut 10111 10102010 M2 Wimal 222 AC Stores P2 Bolt 5111 10102010 M2 Wimal 222 AC Stores P3 Nail 3111 10102010 M2 Wimal 222 AC Stores P5 Screw 6

112 12102010 R4 Sujee 330 G.L Hardware P2 Bolt 4112 12102010 R4 Sujee 330 G.L Hardware P5 Screw 3

113 12102010 D6 Nimmi 410 DS Trading P1 Nut 8113 12102010 D6 Nimmi 410 DS Trading P3 Nail 7 114 15102010 M2 Wimal 350 Ex Services P6 Plug 12 115 15102010 D6 Nimmi 222 AC Stores P7 Pin 8 116 20102010 D6 Nimmi 303 Mac Center P8 Fuse 3

බහු වටින�කමැ සහිතගුණ�># ගොන�මැ�ති නිස� ගොමැය පා9ථමැ පා9මැත පාත්7

රුගොයන් පාවතී.

2NF – ගොදවන පා9මැත පාතzයSecond Normal Form

• පා9ථමැ පා9මැත පාතzගොයන් පිහිටි සම්බන්ධයක් ගොදවන පා9මැථ පාතzයට ගොය�මු කිරීමැ සඳහ�.

1. ආ>ශික පාරු�යක්තත�ව හදුන� #�නීමැ2. ආ>ශික පාරු�යක්තත�ව පාවතිනගුණ�># ඉවත්

කරු ගොවනමැ සම්බන්ධයක් සකස� #ත යුතුය.3. එමැ අ>ශික පාරු�යක්තත�ව පා�වති යතුරු, නව

සම්බන්ධය ගොවත ගොය�මු කල යුතුය.4. ඉන් පාසුනව සම්බන්ධකය පා9ශස්තිකරුණයට

(optimize) ලක්කලයුතුය.

Part_NO

Part_Desc

Part_Qty

P1 Nut 10P2 Bolt 5P3 Nail 3P5 Screw 6

P2 Bolt 4P5 Screw 3

P1 Nut 8P3 Nail 7 P6 Plug 12 P7 Pin 8 P8 Fuse 3

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

111 10102010 M2 Wimal 222 AC Stores111 10102010 M2 Wimal 222 AC Stores111 10102010 M2 Wimal 222 AC Stores111 10102010 M2 Wimal 222 AC Stores

112 12102010 R4 Sujee 330 G.L Hardware112 12102010 R4 Sujee 330 G.L Hardware

113 12102010 D6 Nimmi 410 DS Trading113 12102010 D6 Nimmi 410 DS Trading114 15102010 M2 Wimal 350 Ex Services115 15102010 D6 Nimmi 222 AC Stores 116 20102010 D6 Nimmi 303 Mac Center

ආං�ශික පාර�යක්තත�ව

Part_NO

Part_Desc

Part_Qty

P1 Nut 10

P2 Bolt 5

P3 Nail 3

P5 Screw 6

P2 Bolt 4

P5 Screw 3

P1 Nut 8

P3 Nail 7

P6 Plug 12

P7 Pin 8

P8 Fuse 3

Purchase OderPO_NO

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

111 10102010 M2 Wimal 222 AC Stores

112 12102010 R4 Sujee 330 G.L Hardware

113 12102010 D6 Nimmi 410 DS Trading

114 15102010 M2 Wimal 350 Ex Services

115 15102010 D6 Nimmi 222 AC Stores

116 20102010 D6 Nimmi 303 Mac Center

Purchase-Part

Part_NO

Part_Desc

Part_Qty

P1 Nut 10

P2 Bolt 5

P3 Nail 3

P5 Screw 6

P2 Bolt 4

P5 Screw 3

P1 Nut 8

P3 Nail 7

P6 Plug 12

P7 Pin 8

P8 Fuse 3

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

ආං�ශික පාර�යක්තත�ව නාව සංම්බාන්ධයක් භෞවත භෞය�මුකිරීම

භෞපාර සංම්බාන්ධභෞJ යතුර නාව සංම්බාන්ධයක් භෞවත භෞය�මුකිරීම

Part_NO

Part_Desc

Part_Qty

P1 Nut 10

P2 Bolt 5

P3 Nail 3

P5 Screw 6

P2 Bolt 4

P5 Screw 3

P1 Nut 8

P3 Nail 7

P6 Plug 12

P7 Pin 8

P8 Fuse 3

Purchase OderPO_NO

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

Purchase Part

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

සම්බන්ධකය පා9ශස්තිකරුණය

Part_NO

Part_Desc

Part_Qty

111 P1 Nut 10

111 P2 Bolt 5

111 P3 Nail 3

111 P5 Screw 6

112 P2 Bolt 4

112 P5 Screw 3

113 P1 Nut 8

113 P3 Nail 7

114 P6 Plug 12

115 P7 Pin 8

116 P8 Fuse 3

Purchase Oder

Purchase Part

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

Part_NO

Part_Desc

Part_Qty

111 P1 Nut 10

111 P2 Bolt 5

111 P3 Nail 3

111 P5 Screw 6

112 P2 Bolt 4

112 P5 Screw 3

113 P1 Nut 8

113 P3 Nail 7

114 P6 Plug 12

115 P7 Pin 8

116 P8 Fuse 3

Part_NO

Part_Desc

P1 Nut

P2 Bolt

P3 Nail

P5 Screw

P2 Bolt

P5 Screw

P1 Nut

P3 Nail

P6 Plug

P7 Pin

P8 Fuse

Purchase PartPartPO_NO

Part_NO

Part_Qty

111 P1 10

111 P2 5

111 P3 3

111 P5 6

112 P2 4

112 P5 3

113 P1 8

113 P3 7

114 P6 12

115 P7 8

116 P8 3

Part_NO

Part_Desc

P1 Nut

P2 Bolt

P3 Nail

P5 Screw

P6 Plug

P7 Pin

P8 Fuse

Purchase OderPO_NO

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

ගොමැමැ සම්බන්ධ පාවතිනුගො& ගොදවන පා9මැත පා9තzගොයනි. තවදුරුටත් ගොමැහි

ආ>ශික පාරු�යක්තත� දක්නටන�ත.

• ගොමැමැ සම්බන්ධ පාවතිනුගො& ගොදවනප්‍7 රුමැත පා9තzගොයනි. නමුත් අවමැ වශගොයන්

ගොතවන පා9මැත පාතzය ගොවත වත්, #මැන් ගොන�කරුන්ගොන්නම් සං�භෞශ:ධනා

විපාරීතත� නම්#�ටලු ඉත� පා9බල ගොලස බලපා�නු ල�ගොo.

Part_NO

Part_Qty

111 P1 10

111 P2 5

111 P3 3

111 P5 6

112 P2 4

112 P5 3

113 P1 8

113 P3 7

114 P6 12

115 P7 8

116 P8 3

Part_NO

Part_Desc

P1 Nut

P2 Bolt

P3 Nail

P5 Screw

P6 Plug

P7 Pin

P8 Fuse

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

Part Purchase_PartPurchase _Order

සං�භෞශ:ධනා විපාරීතත� Modification Abnormalities

• දත්තඇතුල්කිරීමැ(Data Insert)• දත්ත ය�වත්ක�ලීනකිරීමැ (Update)• දත්ත මැක� ද�මීමැ (Delete)

දත්තඇතුල්කිරීමැ

• ගොමැමැආයතනගො& ගොස්වයකරුන ගොස්වකයින්ගො3 විස්තරුඇතුලත්කිරීමැට

අවශ) වුවත් එයඇතුළත්කළ ගොන�හ�ක. මැන්ද ගොස්වකගොයකුගො3 විස්තරු

ද�ක්ගොවන්ගොන් ඔහු/ ඇය විසින්#�නුම් ඇනවුමැක් ගොය�මු කගොළ�ත් පාමැණි.PO_

NO PO_Date Emp_C

ode Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

දත්ත ය�වත්ක�ලීනකිරීමැ (Update)• ය�වත් ක�ලීන කිරීගොම්දී පා9බල දුෂ්කරුත�ව මැතු වන්ගොන් එකමැ

දත්තයක් න�වත න�වත ගොය�මුවීමැ මැතය. එහි අඩා>ගු එක් දත්තයක් ය�වත්ක�ලීන කිරීමැට සිදුවු විට සRමැ ගොප්‍ළියක මැ

එමැ දත්ත ගොවනස්කිරීමැට සිදුගො;.• උද�- ස�පායුම්කරු�ගොවක් වන AC Stores හි නමැ AC Enterprises

ගොලස ගොවනස් වුගො& ය�යි සිතන්න. ගොමැමැ සම්බන්ධගො& ඔහුන්ගො3 නමැ දහස් ව�රුයක් සඳහන් ගො; නම්, ඒ සRමැ ත�නක්

මැ ය�වත්ක�ලීනකිරීමැට සිදුගො;.PO_NO

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

දත්ත මැක� ද�මීමැ (Delete)

ගොමැහිදී #�නුම්ඇණවුමැක් අවල>ගුකිරීමැට සිදුවන්ගොන් නම්, ගොමැහි සඳහන් ගොස්වකය�ගො3 ගොත�රුතුරු� ගොමැන්මැ #�නුම්

කරු�ගො3 ගොත�රුතුරු� ද මැ�කී යනුඇත.උද�-

#�නුම්ඇනවුම් අ>ක 112 අවල>ගුකිරීමැට සිදු වු විට R4 දරුණ ගොස්වකය�ගො3 ගොත�රුතුරු� ගොමැන්න 330 දරුණ#�නුම්කරු�ගො3

ගොත�රුතුරු� ද ඉවත් වී යයි.PO_NO

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

• ගොමැමැ සම්බන්ධ පාවතිනුගො& ගොදවනපා9මැත පා9ත්7රුගොයනි. ගොමැහිදී මැතුවන සං�භෞශ:ධනා

විපාරීතත� ඉවත්කිරීමැ සඳහ�, ගොතවන පා9මැත පාතzය ගොවතරැගො#න ය�මැට සිදුගො;. ඒ සඳහ� ගොමැහි අඩා>ගු ස>කI�න්ති පාරු�යක්තත�ව

හදුන�ගො#න ඉවත්කළ යුතුය. ගොමැහි දි ස>ක්7 රු�න්ති පාරු�යක්ත� ගොදකක්හදුන�#තහ�කිය.

Part_NO

Part_Qty

111 P1 10

111 P2 5

111 P3 3

111 P5 6

112 P2 4

112 P5 3

113 P1 8

113 P3 7

114 P6 12

115 P7 8

116 P8 3

Part_NO

Part_Desc

P1 Nut

P2 Bolt

P3 Nail

P5 Screw

P6 Plug

P7 Pin

P8 Fuse

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

Part Purchase_PartPurchase _Order

භෞතවනා පාEමත පාතKය භෞවතරැභෞගනා ය�ම2NF to 3NF

1. ස>කI�න්ති පාරු�යක්තත�ව හදුන�#�නීමැ2. ස>කI�න්ති පාරු�යක්තත�ව සහිතගුණ�>#

ඉවත්කිරීමැ3. නව සම්බන්ධයක්නිර්මැ�ණයකිරීමැ4. නව සම්බන්ධගො& යතුරු� නිර්ණයකිරීමැ5. නව සම්බන්ධකය පා9ශස්තිකරුණය

PO_Date Emp_Code

Sup_NO

111 10102010 M2 222

112 12102010 R4 330

113 12102010 D6 410

114 15102010 M2 350

115 15102010 D6 222

116 20102010 D6 303

Sup_NO

Sup_Name

222 AC Stores

330 G.L Hardware

410 DS Trading

350 Ex Services

222 AC Stores

303 Mac Center

Emp_Code

Emp_Name

M2 Wimal

R4 Sujee

D6 Nimmi

M2 Wimal

D6 Nimmi

Purchase _Order

Employee Supplier

PO_Date Emp_Code

Emp_Name

Sup_NO

Sup_Name

Supplier

Sup_NO

Sup_Name

222 AC Stores

330 G.L Hardware

410 DS Trading

350 Ex Services

303 Mac Center

Emp_Code

Emp_Name

M2 Wimal

R4 Sujee

D6 Nimmi

නව සම්බන්ධකය පා9ශස්තිකරුණය

Emp_Code

Emp_Name

M2 Wimal

R4 Sujee

D6 Nimmi

M2 Wimal

D6 Nimmi

EmployeeEmployee

Sup_NO

Sup_Name

222 AC Stores

330 G.L Hardware

410 DS Trading

350 Ex Services

222 AC Stores

303 Mac Center

භෞතවනා පාEමත පාතKභෞයන් පාවතිනාග;නුම්ඇනාවුම්සංම්බාන්ධය

Purchase Order Relations in 3NFPurchase _Order

PO_Date Emp_Code

Sup_NO

111 10102010 M2 222

112 12102010 R4 330

113 12102010 D6 410

114 15102010 M2 350

115 15102010 D6 222

116 20102010 D6 303

Part_NO

Part_Qty

111 P1 10

111 P2 5

111 P3 3

111 P5 6

112 P2 4

112 P5 3

113 P1 8

113 P3 7

114 P6 12

115 P7 8

116 P8 3

Part_NO

Part_Desc

P1 Nut

P2 Bolt

P3 Nail

P5 Screw

P6 Plug

P7 Pin

P8 Fuse

Part Purchase_Part

Supplier

Sup_NO

Sup_Name

222 AC Stores

330 G.L Hardware

410 DS Trading

350 Ex Services

303 Mac Center

Emp_Code

Emp_Name

M2 Wimal

R4 Sujee

D6 Nimmi

Employee

Part_NO Part_Desc

PO_NO Part_NO Part_Qty

PO_NO PO_Date Emp_Code Sup_NO

Sup_NO Sup_Name Emp_Code Emp_Name

Purchase _Order

Purchase_Part

SupplierEmployee

පාEමතකරනාලද සංම්බාන්ධකනිදර්ශනා

Employee={Emp_Code,Emp_Name}Supplier={Sup_No,Sup_Name}Purchase_Order={PO_NO,PO_Date,Emp_Code,Sup_NO}Purchase_Part={PO_NO,Part_NO,Part_Qty}Part={Part_NO,Part_Desc}

Employee

Supplier

Purchase _OrderPlace Assigned to

Include

Emp_code

Emp_name

Po-Date

Part_NoPart_desc

Sup_NoSup_Name

THE END

ගොමැගොහයුම් පාද්ධතිගො& අවශ) දත්ත රුදව� #�නීමැට ඒක ගො#�නු භා�විතකරුයි

database system

Education

membangun relational database management system

database management system chapter 1 – an overview

título original do projeto...lista de abreviaturas e siglas...

sysdb – system database — ein datenaggregator für...

perancangan basis data - opencourseware universitas...

บทที่ 1...

database system concepts and architecture

relational database management system

tugas database system relasi

ink database management system

chapter 1 : introduction to database system

บทที่ 13...

chapter 1 ระบบฐานข้อมูล (database...

development of a database and visualization system

rangkuman database system uts - scac

design database : sale system

relational database magament system (rdms)

database management system (dbms) final

an overview of database management. an example a database...

bakery management database...