Οργάνωση και δομή του...

Κεφάλαιο 2ο

ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ

1. Κυτταρική μεμβράνη

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 2

Αποτελείται από διπλό στρώμα φωσφολιπιδίων με διάσπαρτα μόρια στεροειδών (χοληστερόλης) και μεγάλα μόρια πρωτεϊνών. Συχνά οι πρωτεΐνες αλλά και τα λιπίδια της μεμβράνης είναι ενωμένα με υδατάνθρακες σχηματίζοντας γλυκοπρωτεΐνες και γλυκολιπίδια αντίστοιχα.

μοντέλο “ρευστού μωσαϊκού” κατά Singer και Nicolson

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 3

α-έλικα πρωτεΐνης

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 4

Διπλαστοιβάδα 2ου κυττάρου

Διπλαστοιβάδα 1ου κυττάρου

Μεσοκυττάριο διάστημα

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 5

Διαπ

ερατ

ότητ

α μέ

σω τη

ς λι

πιδι

κής μ

εμβρ

άνης

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 6

C1 C2

Οι διάφορες ουσίες διακινούνται μέσα από τη μεμβράνη με δύο κυρίως διαδικασίες, είτε παθητικά υπακούοντας στους νόμους της Χημείας, είτε ενεργητικά με ενεργειακό κόστος για το κύτταρο. 1. Η παθητική μεταφορά μπορεί να γίνει με διάχυση, δηλαδή ουσίες από διαλύματα υψηλής συγκέντρωσης (C1) οδηγούνται προς διαλύματα με χαμηλότερη συγκέντρωση (C2). 2. Όταν όμως ο διαλύτης (H2O) περνά από το αραιότερο διάλυμα (υποτονικό C2) στο πυκνότερο (υπερτονικό C1) αυτό ονομάζεται ώσμωση.

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 7

Το φ

υτικ

ό κύ

τταρ

ο

μεγ. X 7.210

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 8

Το ζω

ικό

κύττ

αρο

μεγ. X 9,400

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 9

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΠΥΡΗΝΑ

Το κυριότερο συστατικό του πυρήνα είναι το γενετικό υλικό (DNA, RNA). Εμφανίζεται σαν κοκκιώδης περιοχή που ονομάζεται χρωματίνη. Κατά την διάρκεια της διαίρεσης του κυττάρου η χρωματίνη συμπυκνώνεται σε διακριτά χρωμοσώματα.

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 10

Ο πυρήνας του κυττάρου (σχηματικά)

Πυρήνας με πόρους (από ηλεκτρονικό μικροσκόπιο

σαρώσεως)

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 11

Ν = πυρηνόπλασμα

C = κυτταρόπλασμα

Ρ = πόρος πυρηνικής μεμβράνης

Πόροι μεμβράνης (σχηματικά)

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 12

ΔΙΠΛΗ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ - ΠΥΡΗΝΙΚΟΣ ΠΟΡΟΣ

Διπλή φωσφολιπιδική μεμβράνη, η εξωτερική είναι συνεχόμενη με το Ενδοπλασματικό δίκτυο, ενώ η εσωτερική αλληλεπιδρά με το πυρηνικό έλασμα και τη χρωματίνη.

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 13

Ενδοπλασματικό δίκτυο (σχηματικά)

Εικόνα ηλεκτρονικού μικροσκοπίου

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 14

Εικόνα ηλεκτρονικού μικροσκοπίου

Σύμπλεγμα Golgi (σχηματικά)

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 15

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 16

Ο ρόλος των λυσοσωμάτων στην ενδοκυτταρική πέψη

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 19

Μιτοχόνδριο Οργανίδια παραγωγής ενέργειας σε μορφή ΑΤΡ με τη διαδικασία αερόβιας αναπνοής. Η εσωτερική μεμβράνη σχηματίζει εγκολπώσεις - ελάσματα – που αυξάνουν την επιφάνεια στην οποία πραγματοποιούνται οι βιοχημικές αντιδράσεις από διαμεμβρανικά ένζυμα (κυτοχρώματα). Περιέχουν γενετικό υλικό (DNA βακτηριακού τύπου) και ριβοσώματα

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 20

μιτοχόνδριο

μιτοχόνδριο

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 21

ΧΛΩΡΟΠΛΑΣΤΕΣ

Οι χλωροπλάστες είναι οργανίδια που περιέχουν τις πράσινες χρωστικές χλωροφύλλη α και β, οι οποίες δεσμεύουν την ηλιακή (φωτεινή) ενέργεια, για την φωτοσύνθεση. Το εσωτερικό του χλωροπλάστη που ονομάζεται στρώμα περιέχει ένζυμα που βοηθούν στη σύνθεση της γλυκόζης από CO2 και H2O. Στο εσωτερικό τους υπάρχει DNA που περιέχει πληροφορίες για την σύνθεση διαφόρων πρωτεϊνών.

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 22

Χλωροπλάστης (σχηματικά)

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 23

ΣΧΗΜΑ ΚΥΤΤΑΡΟΥ

ΚΥΤΤΑΡΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ

ΜΙΤΩΣΗ

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ

ΚΥΤΤΑΡΟΣΚΕΛΕΤΟΣ μικροσωληνίσκοι

τουμπουλίνη

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 24

ΚΕΝΤΡΟΣΩΜΑΤΙΟ

3 μικροσωληνίσκοι

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 25

Κυτταρικός σκελετός (σχηματικά - ηλεκτρονιοφωτογραφία)

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 26

Κυτταρικός σκελετός (ηλεκτρονιοφωτογραφία)

3ο γελ. Ηλιούπολης Επιμέλεια: Αργύρης Γιάννης 27

Θεωρία της συμβίωσης – εμφάνιση πρώτου ευκαρυωτικού κυττάρου

μιτοχόνδριο

πυρήνας

Κύτταρο-ξενιστής αρχικά

Αερόβιο βακτήριο εγκολπώνεται

Ευκαρυωτικό κύτταρο