pesch - index of compendium theologiae dogmaticae
Post on 17-Sep-2015
25 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
-
: I.." i .'
CoM r EN.D 1 U f"\\\-\to Lo (;LAE . DoG fV\f\T\CAt::
?~S(8 I $'J.
-reMO 1.
e.:.\. S 1\
Sa
Praefatio editoris Prooemium
INDEX P ARTIUM
PROLEGOMENA. r. Quid sit theologia . 2. Quae sint theologiae divisiones 3. Quod sit systema theologiae dogmaticae 4. Quis fuerit progressus historicus theologiae
INSTITUTIONES PROPAEDEUTICAE AD SACRAM THEOLOGIAM.
Praenotanda
INQUISITIO PRAEVIA DE RELIGIONE ET REVELATIONE IN GENERE.
CAPUT l. DE RELIGIONE IN GENERE.
Pago V
VI
3 4 6
13
Prop. I. Deus, cuius exsistentia probatur in philosophia, est Deus personalis 16 Prop. II. Omnis homo debet supremam Dei excellentiam agnoscere eique
reverentiam exhibere, seu debet religionem profiteri 20 Schol. De origine religionis 26
CAPUT Il. DE REVELATIONE IN GENERE.
Praenotanda 28 Prop. III. Revelatio immediata Dei non repugnat 32
Schol. De revelatione divina per legatos divintus missos annuntiata 36 Prop. IV. Revelatio mysteriorum non repugnat . 37 Prop. V. Revelatio humano generi moraliter necessaria est respectu veri-
tatum religiosarum et moralium ordinis naturalis, absolute vero ne-cessaria est in hypothesi ordinis supematuralis 40
-
x Index partium.
DE CRITERIIS REVELATIONIS. Praenotanda
CAPUT III. DE MlRACULIS.
Prop. VI. Miracula fieri possunt . Prop. VII. Miracula ut miracula certo cognosci possunt Prop. VIII. Miracula, in confirmationem revelationis patrata, sunt certa
revelationis signa '.
CAPUT IV. DE VATICINIIS.
Prop. IX. Etiam vaticinia possunt esse criteria apta revelationis
PARS 1. DE IESU CHRISTO LEGATO DIVINO.
CAPUT I. DE FONT1BUS HISTORIAE IESU CHRISTI.
Praenotanda
ARTICULUS I. DE GENUINITATE EVANGELIORM.
Prop. X. Quattuor evangelia secundum Matthaeum, Marcum, Lucam. Ioannem sunt genuina
ARTICULUS II. DE INTEGRITATE EVANGELIORUM.
Prop. XI. Evangelia substantialiter integra ad nos pervenerunt
ARTICULUS III.
DE CREDIBILITATE EVANGELIORUM. Prop. XII. Scriptores evangeliomm sunt fide digni
Schol. Testimonia quomndam scriptomm veterum non christianorum
CAPUT II. DE TESTIMONIO IESU CHRISTI PRO LEGATIONE
SUA DIVINA. Prop. XIII. Iesus Christus dixit se esse legatum divinum, et hoc eius
restimonium fide dignum est . Prop. XIV. Iesus Christus docuit integram suam doctrinam omnibus ho
minibus necessario amplectendam esse .
Pago
43
44 48
SI
54
59
68
77
82
Index partium.
CAPUT III. DE ARGUMENTIS, QUIBUS CHRISTUS TESTIMONIUM
SUUM COMPROBAVIT. ARTICULUS I.
DE MIRACULIS CHRISTI. Prop. XV. Iesus Christus ad probandam legationem suam divinam pro
vocavit ad miracula, quae patravit Prop. XVI. Iesus Christus ad probandam Iegationem suam divinam multa
opera patravit, quae vera miracula sunt Prop. XVII. Speciatim resurrectio Iesu Christi a mortuis est verum mira-
culum et certum argumentum divinae legationis eius . ARTICULUS Il.
DE VATICINIIS. QUIBUS PROBATUR DIVINA LEGATIO IESU CHRISTI.
XI
Pago
86
93
Prop. XVIII. Christus vaticiniis se probavit legatum divinum . 98 Prop. XIX. lesus Christus probatur legatus divinus vaticiniis messianicis
Veteris Testamenti . 100 ARTICULUS III.
DE MIRABILI PROPAGATIONE DOCTRINAE CHRISTI. Prop. xx. Mirabilis modus, quo doctrina Christi propagata est, divini-
tatem huius doctrinae comprobat . Prop. XXI. In specie martyrium est confirmatio c1ivinitatis religionis chri-
stianae ARTICULUS IV.
DE INTERNIS CRITERIIS DOCTRINAE CHRISTI. Prop. XXII. Interna quoque criteria divinitatem doctrinae Christi suadent
PARS II. DE ECCLESIA CHRISTI.
CAPUT I. - DE INSTITUTIONE ET CONSTITUTIONE ECCLESIAE.
Praenotanda . Prop. XXIII. Christus ad doctrinam suam conservandam et propagandam
instituit vivum magisterium apostolicum eique praerogativam infallibili-tatis in tradenda doctrina sua contulit .
Prop. XXIV. In collegio apostolomm Christus primatum contulit Petro . Prop. XXV. Christus collegio apostolorum contuIit potestatem iuris-
dictionis et potesratem ordinis Prop. XXVI. Christus instituendo collegium apostoIicum 5ub Petro pri-
mate cum potestate iurisdictionis et ordinis factus est auctor' societatis religiosae, hierarchicae, monarchicae, quam vocavit ecclesiam suam .
Prop. XXVII. Christus voluit, ut ecclesia .a se fundata usque ad finem mundi permaneret .
108
114
119
l25
126 129
-
XII Index partium.
CAPUT II. DE PROPRIETATIBUS ECCLESIAE.
Prop. XXVIII. Ecclesia est societas visibilis Sehol. 1. De membris ecclesiae . Sehol. 2. De nomine ecclesiae latius vel strictius accepto
Prop. XXIX. Ecclesia est societas perfecta " Sehol. De relatione ecclesiae ad rempublicam civilem
Prop. XXX. Ecclesia Christi est unica Prop. XXXI. Ecclesia Christi omnibus hominibus ad salutem consequen.
dam necessaria est. . . . . . . . . . . Sehol. De ecclesia corpore Christi mystico
CAPUT III. DE NOTIS ECCLESIAE.
Prop. XXXII. Quattuor sunt notae verae ecclesiae Christi: apostolicitas, unitas, catholicitas, sanctitas
Prop. XXXIII. Quattuor notae verae ecclesiae soli ecclesiae romanae conveniunt Sehol. De praescriptione theologica
CAPUT IV. DE SUBIECTO POTESTATIS ECCLESIASTICAE.
ARTICULUS l.
DE EPISCOPIS. Prop. XXXIV. Successores collegii apostolorum in magisterio et ministerio
ecclesiastico sunt episcopi Sehol. 1. Varii errores, ab ecclesia damnati, de collatione potestatis
ecclesiasticae Sehol. 2. De gradibus hierarchicis ab ecclesia institutis
Prop. XXXV. Episcopi iure divino in suis dioecesibus habent iurisdictio-nem fori interni et externi, et sunt magistri authentici, nihilominus sin-guli non sunt magistri infallibiles, sed infallibilis est solum tota eccle-sia docens, i. ~. collegium episcoporum sub suo capite romano pontifice
ARTICULUS II.
DE ROMANO PONTIFICE.
Prop. XXXVI. Romanus pontifex est successor Sancti Petri in primatu SehoL l. Quibus argumentis probetur Petrum Romae fuisse ibique
mortuum esse Sehol. 2. Quibus argumentis probetur Petrum episcopum romanum
fuisse Sehol. 3. Sehol. 4.
Quo iure primatus annexus sit sedi romanae De subiecto. passivo auctoritatis ecclesiasticae
Pago 154 157 158 159 162
164
167 . 171
. 179 186
194. 194
195
201
212
213
214 215
Index partium.
PARS III. DE FONTIBUSTHEOLOGICIS.
Praenotanda de fontibus theologicis in genere
CAPUT 1. DE EXERCITIO MAGISTERII ECCLESIASTICI.
ARTICULUS I.
DE MAGISTERIO COLLEGII EPISCOPORUM.
Prop. XXXVII. Doctrina fidei infallibiliter proponitur cotidiano exercitio magisterii ecclesiastici, cum episcopi per orbem sparsi, iuncti cum sum-mo pontifice, unanimiter docent, quid firmo assensu tenendum sit
Prop . XXXVIII. Concilia oecumenica infallibiliter docent non in solis canonibus contra haereticos factis, sed etiam in capitibus, quatenus in iis doctrinam omnibus tenendam proponunt, non vero quoad disputa-tiones et argumentationes, quae solurn explicationis gratia adduntur Sehol. Situe unum an duplex subiectum infallibilitatis
ARTICULUS II.
DE MAGISTERIO SUMMI PONTIFICIS.
Prop. XXXIX.. Romanus pontifex e cathedra loquens eadem infallibilitate pollet. qua. ecclesia docens Coroll. De Syllabo Pii IX Sehal. De auctoritate congregationum romanarum
ARTICULUS III.
DE OBIECTO MAGISTERII ECCLESIASTICI.
Prop. XL. Ecc1esia est infallibilis in definienda doctrina revelata . Prop. XLI. Ecclesia est infallibilis in statuendis conclusioni bus theologicis
Sehol. De censuris doctrinalibus . Prop. XLII. Ecclesia est infallibilis in diiudicandis factis dogmaticis Prop. XLIII. Ecclesia infallibilis est in decretis disciplinaribus, in ap-
probatione ordinum religiosorum, in canonizatione sanctorum
ARTICULUS IV.
DE SANCTIS PATRIBUS ET THEOLOGIS.
Prop. XLIV. Unanimis consensus Patrum in rebus fidei et morum est certum argumentum theologicum . Sehol. De usu SS. Patrum 'in theologia
Prop. XLV. Etiam unanimis theologorum consensus in rebus fidei et morum est certum argumentum theologicum Sehol. 1. De consensu populi christiani in rebus fidei et morum Sehol. 2. De usu rationis humanae in theologia
XIII
Pago 217
219
223
230
231 241
241
242
247 25 1 253
257
261
265
269 274
275
-
XIV Index partium. ,-:
CAPUT II. DE SACRA SCRIPTURA.
Praenotanda Prop. XL VI. Libri Sacrae Scripturae Spiri tu Sancto inspirante conscripti
Pago 275
Deum auctorem habent . 277 Prop. XLVII. Deus eo factus est auctor Sacrae Scripturae, quod Scrip-
tores sactos supematurali virtute. ita ad scribendum excitavit et movit, ita scribentibus adstitit, ut ea omnia eaque sola, quae ipse iuberet, et recte mente conciperent et fideliter conscribere vellent et apte infalli-biliveritate .exprimerent . 283 Sehol. Excluduntur varii errores de conceptu inspirationis 286
Prop. XLVIII. Inspiratio ita extenditur ad omnes res et sententias Scrip-turae, ut omnia vi inspirationis infallibiliter vera sint, etsi non omnia eodem modo vera; ad verba autem materialia ita extenditur, ut non quidem singula a Dea sint dictata, sed eo modo a scriptore electa, quo Deus voluit 288 Sehol. De usu Vulgatae in theologia dogmatica 297
Prop. XLIX. . Sacra Scriptura non est unicus fons revelationis, sed alter fons est sacra traditio, secundum quam Scriptura est explicanda 299
Additamenta . 304 Index alphabeticus 3IO
PROLEGOMENA
L Quid sit theologia.
Cf. S. T/wmas, S. th. I, q. I; eius commentatores, ut Gregonies de Valentia; Kleutgen, Theol. derVorzeitV2, 5. Abh.; I. Didzot, Logique surnaturelle subjective, Paris 1891. De variis significationibus vocum theologiae et theologorum agit I. Stz'glmayr.
in Theologie und Glaube, Paderborn 1919, 296 sqq.
1. Theologia, quemadmodum ipsum nomen indicat, versatur circa Deum, non ita tamen, ut Deus sit unicum obiectum eius, sed ita, ut, quidquid in theologia tractatur, vel sit ipse Deus, vel alia, in quantum referuntur ad Deum ut ad primum principium et ultimum finem. Ideo Deus vocatur subiectum theologiae, quia in theologia omnia aut directe aut indirecte de Deo praedicantur. In hoc convenit theologia cum illa parte philosophiae, quae theologia naturalis vel theodicaea vocari solet, a qua essentialiter differt ratione obiecti formalis.
2. Cum in philosophi~ consideretur Deus, quatenus cognoscitur e prin- . cipiis obiective et subiective naturalibus, theologia, de qua hic loquimur, }ertinet ad ordinem supernaturalem. Principium eius obiectivum, equo procedit, est revelatio divina, olim prophetis et apostolisfacta et eccle-siae tradita; principium vero subiectivum est ratio fide divina illuminata. Quare obiectum form(lle theologuest verum demonstrabile ex 1'evelatione diz,ina publica. Ex relatione ad Deum ut subiectum efficitur, ut res in ordine ontologico pertineant ad theologiam; ex relatione ad reve-lationem publicam ut ad obiectum formale efficitur, ut res in ordine logico theologice cognosci possint. Itaque dejinitur theologia scientia eorum, quae de Deo ex revelatione sunt demonstrabilia ..
Deus igitur dupliciter consideratur in theologia: al Deus ut Deus est subiectum seu, utquidam loquuntur, obiectum formale quod vel de quo theo-logiae; bl Deus, quatenus revelatione reddit veritates theologite cognoscibiles, est principium et origo theologiae. Revelatio vocatur obiectum formale quo theologiae. Ipsa vero cognoscibilitas theologica, revelatione divina innitens, interdum appellatur ratio formalis sub qua; sed haec appellatio applicatur etiam ad supernaturalem illustrationem intellectus, quam theologia supponit.
p e s c h. Compend. theol. dogm. 1.
-
Imprimi potest Coloniae, die 16 lanuarii 1934
W. KLEIN S. J. Praep. Prov. Germ. I nf.
Imprimatur Friburgi Brisgoviae, die 22 lanuarii 1934
ROSCH, Vico Gen.
PRAEFATIO AD EDITIONEM QUARTAM.
Christianus Pesch, auctor huius Compendii, natus est 25 Maii 1853 Miilheimii ad Rhenum e regione Coloniae Agrippinae. Societatem Jesu i,ngressus est Monasterii in Guestfalia 30 Septembris 1869. Sacer-doti o auc,tus 3 Septembris 1882, theologiam scholasticam docuit ab anno 1884 usque ad annum 1895 in Collegio Ditton-Hall in Anglia, dein ab anno 1895 usque ad annum 1912, uno anno, 190 9--1910, excepto, in Collegio Valkenburgensi in Hollandia. Pie in Domino obiit Valkenburgi 26 Aprlis 1925. Inter opera theologica, quae composuit, eminent novem tomi Praelectiones dogmaticae et quattuor tomi quibus titulus Compendium Theologiae dogmaticae.
Ne pretium huius quartae editionis tomi II Compendii nirnis ex-cresceret, optaverunt editores typographi Herder et Co.; ut liber se-cundum exemplar tertiae editionis multiplicaretur per artem illam typo-graphicam, qua~ ab inventore, Max Ullmann, nomen traxit Manul-druck. Cui desiderio eo libentius acquievi, quod ita ea, quae P. Pesch scripsit. intacta manent. Nil nisi quaedam menda typographica correcta sunto Quae addenda videbantur, in fine libri adiecta sunto
Valkenburg (L) in Hollandia, 13 Maii 1930 Augustinus Deneffe S. J.
PRAEF A TIO AD EDITIONEM QUINTAM. Haec quinta editio eadem ratione ac quarta impressa est. Quare
iterum textus Patris Pesch integer permansit, si excipias ql:laedam verba in n. 58. Pauca adhuc menda typographica corrigenda erant.
Valkenburg (L), 17 Decembris 1933 Idem editor.
Omnia iura reservantur.
Typis Herderianis, Friburgi Brisgoviae.
"I l
f' .. 1
'i
{\ " '. i
;. j I
o', l , .', I
:1 ,j
, i
!
LO MfENDlUM 'ffitOlob lAE ~fv\A/\\ CAt
c. I INDEX PARTIUM.
TRACT ATUS I.
DE DEO UNO. Praenotanda
PARS 1. DE COGNOSCIBILITATE DEI.
CAPUT I.
DE COGNOSCIBILITATE DEI NATURALL Prop. I. Exsistentia Dei naturali ratiotis lumine ex mundo visibili certo cognosci
, potest Schol. De traditionalismo .
Prop. II. Exsistentia Dei scientitice probari potest, idque sine ideis innatis et sine immediata Dei cognitione Schol. De argumento ontologico
CAPUT II.
Pago I
6
7 II
DE COGNOSCIBILITATE DEI PER FIDEM SUPERNATURALEM. Prop. III. Exsistentia Dei est obiectum fidei divinae
Schol. De demonstratione Dei ex revelatione supernaturali
PARS n. DE ESSENTIA DEI.
Prop. IV. Essentia Dei non cognoscitur a nobis conceptu per se proprio, sed conceptu proprio e communibus .
Prop. V. Essentia Dei metaphysic .. in eo est, quod Deus est Iahve seu Ipsum Esse . Schol. De aseitate
Prop. VI. Essentia Dei est una et simplicissima PrGp. VII. Deus est substantia spiritualis, infinite perfecta
-
IV Index partium.
PARS III. DE ATTRIBUTIS DEI.
Praenotanda
CAPUT I.
DE ATTRIBUTIS DEI QUIESCENTIBUS. Prop. VIII. Deus est immutabilis et aeternus .
Sehol. De coexsistentia rerum cum Deo . Prop. IX. Deus est immensus et ubique praesens
CAPUT II.
DE ATTRIBUTIS DEI OPERATIVIS. ARTICULUS 1.
DE SCIENTIA DEI.
Praenotanda Prop. X. Deus est omniscius
Sehol. l. Num Deus sciat infinite multa Schol. 2. Num Deus cognoscat nonentia
Prop. XI. Deus certo cognoscit omnes et singulos actus liberos creaturarum, qui futuri essent, si certae condiciones ponerentur Sehol. De divisione scientiae divinae
Prop. XII. Essentia divina est medium, quo et in quo Deus omnia alia cognoscit Sehol. I. Quomodo Deus cognoscat libera absolute futura Sehol. 2. Quomodo scientia divina sit causa rerum
ARTICULUS II. DE VOLUNTATE DEI.
Prop. XIII. Deo convenit volunt8s, ratione actus et obiectorum infinite perfecta Prop. XIV. Deus in operationibus ad extra liber est
Sehol. De divisione voluntatis divinae
ARTICULUS III. DE PROVIDENTIA DIVINA.
Prop. XV. Deus providentia sua omnia gubernat Sehol. De certitudine providentiae divinae
ARTICULUS IV. DE PRAEDESTINATIONE.
Prop. XVI. Deus voluntate antecedente vult omnes homines salvos fieri Sehol. De voluntate salvifiea circa intantes
Prop. XVII. Admittenda non est reprobatio negativa, qua pars hominum in dependenter ab eorum demeritis excluditur ab aeterna salute
Prop. XVIII. Praedestinatio adultorum ad gloriam facta non est nisi post prae. visa eorum merita Sehot. De eertitudine praedestinationis
ARTICULUS V. DE POTENTIA DEI.
Prop. XIX. Deus est omnipotens
Pago 29
32 34 34
41 44 4S S2 S2
S3 57 59
61
6S
71
86
Index partium.
TRACTATUS II.
DE DEO TRINO. Praenotanda
PARS I. DE VERITATE MYSTERII SANCTISSIMAE
TRINIT A TIS. Prop. xx. S. Seriptura docet in uno Deo esse tres personas, realiter distinctas,
v
Pago
90
quibus nomen Dei sensu proprio conveniat . . 91 Sehol. l. De Commate Ioanneo 96 Schol. 2. Quid de mysterio SS. Trinitatis in Vetere Testamento? 97
Prop XX!. Mysterium SS. Trimlatis probatur ex perpetua trad,tione ecclesiastica 98 Prop. XXII. SS. Trinitas eS( mysterium stricte dictum, non tamen contra rationem. 104
PARS II. DE PROCESSIONIBUS DIVINIS.
CAPUT I.
DE PROCESSIONE FILII. Prop. XXIII. Filius procedit a Patre per generationem intellectualem
Sehol. I. Pater non est sapiens sapientia genila Sehol. 2. Quid cognoscendo Pater generet Verbum
CAPUT II.
DE PROCESSIONE SPIRITUS SANCTI.
107 III III
P~op. XXIV. Spiritus Sanetus a PatreFilioque procedit . 112 Prop: XXV. Spiritus Sanctu. a Patre Filioque procedit ut ab uno principio,
sciI. ab eorum communi voluntate. Quare eius processio non est generatio 117 Schol. Solvuntur quaedam quaestiones de processione Spiritus Sancti. 123
PARS III. DE RELATIONIBUS DIVINIS.
Prop. XXVI. Sunt in Deo relationes reale$, quibus persooae divinae eonstituuntur 124 Sebot. l. De distinctione inter rel.tiones et essentiam divinam . 128 Schol. 2. Relationes nihil perfectionis addunt ad essentiam divinam 129 Scbol. 3. De proprietatibus et notionibus personarum et de appropriationibus 130 Sehot 4. Quaedam praecepta loquendi de SS. Trinitate 131
PARS IV. DE MISSIONE PERSONARUM DIVINARUM.
Prop. XXVII. Filius et Spiritus Sanctus mitti possunt missione tum visibili tum invisibili 132
Prop. XXVIII. In missione invisibili non sola dona creata sed ipsae etiam personae divinae donantur . 135
-
VI Index pamum.
TRACTATUS III.
DE DEO CREANTE ET. ELEVANTE. Praenotanda
PARS I. DE CREATIONE IN GENERE.
Prop. XXIX. Quidquid praeter Deum exsistit, a Deo ereatum est Schol. I. Quis ereare possit Schol. 2. Tota Trinitas simul creat Schol. 3. Deus liber est in ereando
Prop. XXX. Finis primarius creationis est gloria Dei externa, finis vero' se cundarius est bonum creaturarum Schol. Mundus ereatus non est b aeterno
Prop. XXXI. Deus res creatas positive et directe conservat Prop. XXXII. Deus cum actionibus ereaturarum immediate et physice concurrit
Schol. Cooperatio Dei cum actibus creaturarum estne concursus an prae determintio ?
PARS II. DE CREATIONE MUNDI MATERIALIS.
Pago 139
14 143 144 144
145 148 149 ISI
IS3
Praeootanda I S4 Prop. XXXIII. Expositio Hexaemeri potest esse aut stricte litteralis, aut idealis,
aut concordistica; quarum expositionum quaevis habet suas rationes suadentes et suas difficultates obstantes I S 7
PARS III. DE CREATIONE HOMINIS.
Prop. XXXIV. Primi homines immediata Dei operatione ereati sunt Schol. Quomodo homo sit imago Dei
Prop. XXXV. Totum genus humanum ex Adamo et Eva originem ducit Schol. De antiquitate generis humani
Prop. XXXVI. Homo est compositum substantiale ex corpore et anima; eaque una et rationali, quae per se et essentialiter est corporis forma
PtOp. XXXVII. Anima humana est spiritualis et immortalis Prop. XXXVIII. Singulae animae a Deo ereantur, quando cum corporibus
coniungendae sunt
PARS IV. DE ELEVATIONE SUPERNATURALI HOMINIS.
163 169 169 H2
172 176
179
Praenotanda de ordine supernaturali 182 Prop. XXXIX. Protoparentes gratia sanctificante ornati erant 184
Schol. . I. De supernaturalitate gratiae Adami 187 Schol. 2. Quo tempore protoparentes acceperint gratiam 188 Schol. 3. De virtutibus infusis protoparentUl,n 189
Prop. XL. Protoparentes ante peccatum babuerunt ilIl!Ilunitatem a concupiscentia .190 Schol. De praeternaturalitate doni integritatis 193
, .
*~ ~ ,
':\'
,"
Index partium. VII
Pago Prop, XLI. Protoparentes ante peccatum erant immunes a necessitate moriendi 193
Schol. I. De scientia infusa Adami 196 Schol. 2. De iustitia originali 197 Schol. 3. De statu naturae purae 198
PARS V. DE PECCATO ORIGINALI.
Praenotanda de conceptu peccati. 199 Prop. XLII. Protoparentes gravi peccato commisso iuslitiam originalem perdiderunt 200 Prop. XLIII. Peccatum Adami in omnes posteros eius transiit. 204 Prop. XLIV. Peccatum originale consistit in privatione gratiae sanctificantis,
per praevaricationem Adami voluntarie abiectae 210 Schol. I. Falsae opiniones de peccato originali. 216 Schol. 2. Quomodo ,oncupiscentia se habeat ,ad, peccatum originale 217
Frop. XLV. Pecca~ originale generatione paterna traducitur in filios, qua. tenus ea nascuntur filii ex semine Adami 218 Schol. Num concupiscentia generaotium sit causa peccati originalis 220
Prop. XL VI. Peccato originali homo secundum corpus et animam in deterius mutatus est; sed facultates eius naturales integrae 'manserunt 221
Prop. XLVII. Morientes in, solo peccato originali damnantur, quatenus in aeternum privantur visione beatifica, neque lamen puniuntur poenis posi. tivis, neque carent bonis .si?i naturaliter debitis 225
PARS VI. DE ANGELIS.
Prop. XL VIII. Deus creavit angelos, qui sunt puri spiritus '228 Schol. I. De tempore ereationis angelarum 231 Schol. 2. De relatione angelorum ad spatium 232 Schol. 3. De naturali angelorum cognitione 232 Schal. 40 De ordinibus angelorum 233
Prop. XLIX. Alii angeli, perseverantes in bono, ad beatitudinem supernaturalem evecti snnt; alfi autem, peccantes, in aeternum damnati sunt 233
Prop. L. Sancti angeli ad custodiam hominum mittuntur; mali vero angeli ex permissione Dei variis modis homines infestant 236
TRACTATUS IV. DE DEO FINE ULTIMO ET DE NOVISSIMIS. Praenotanda 240
PARS I. DE NOVISSIMIS HOMINIS.
CAPUT l. DE BEATITUDINE CAELESTI.
Prop. LI. Finis ultimus hominis est, ut Deum immediate videat et hac visione simul cum correspondente amore et gaudio beatus sit 241
-
VIII Index partium.
Prop. LII. Beatitudo est indefectibilis Schol. 1. De beatitudine accidentali Schol. 2. Quomodo et quo tempore obtineatur beatitudo
CAPUT IL
DE MORTE ET DE lUDICIO PARTICULARI. Prop. LUI. Statim post mortem anima iudicatur, eiusque sors aelerna de
terminatur sententia immutabili :& 5 I
CAPUT HL
DE PURGATORIO. Prop. LIV. Exsistit purgatorium, i. e. status intermedius, in quo animae iustorum
mortuorum a peccatorum poenis nondum deletis purgantur, priusquam caelum ingredi possunt . 255 Schol. I. De statu animarum in purgatorio 259 Schol. 2 . De suffragiis pro defunctis 26 I
CAPUT IV. DE INFERNO.
Prop. LV. Homines in statu peccati mortalis morieutes aetemis supplicis puniuntur 26% Schol. I. Num sit poena ignis in inferno, 267 Schol. 2. De obstinalione damnatorum 269
PARS.II;' DE NOVISSIMIS MUNDI.
Praenotanda de iis, quae finem mundi praecedent 270 Prop. LVI. Ante secundum Christi adventum omnes mortui resurgent 271
Schol. De dotibus supernaturalibus corporis glorificati 275 Prop. LVII. In fine mundi erit iudicium universale, quo Christus iudicabit
omnes homines 276 Schol De chiliasmo. 278 Additamenta 281 Index alphabeticus 285
CONlrE"Nt':> \UM 1H'B9Lo6dA\:= b:b(;N\A-T\ CAE"
c,
TRACTATUS 1.
DE DEO UNO. PRAENOrANDA.
l. Cum Deus sit obiectum principale et subiectum theologiae, de eo imprimis agendum est secundum ea,. quae ipse de se ipso nobis revelavit. Omnia autem, quae de se revelavit, ad. tria capita reduci possunt: quod Deus sit secundum exsistentiam, quid sit secundum essentiam, qualis sit secundum attributa. Quae erit divisio huius trac tatus. Etsi enim haec tria in Deo sunt unum idenique simplicissimum ens, nos tamen non habemus aeque simplicem conceptum, quo haec omnia repraesententur, sed pro iofirmitate nostri intellectus necessario in Deo, ut in creaturis, distinguimus exsistentiam, essentiam, attributa.
2. Exsistentia Dei demonstrata supponitur in philosophia. Neque igitur argumenta discutienda sunt, quibus exsistentia Dei probatur, sed solum ex revelatione discendum est, quid Deus ipse de cognoscibilitate
. exsistentiae suae docuerit. Unde prima pars huius tractatus recte in-scribitur De cognoscibilitate Dei. Est autem secundum revelationem in hac vita duplex modus cognoscendi Deum: alter naturalis per lumen rationis naturae humanae inditum, alter supematuralis per lumen fidei. Porro naturalis cognitio aut est communis et obvia, aut est ad praecepta artis exculta seu scientifica. De his igitur singulis ex ordine dicendum est.
PARS I. DE COGNOSCIBILITATE DEI.
CAPUT I.
DE COGNOSCIBILITATE DEI NATURALI. Cf. Petavius, De Deo; Suarez, De Deo Uno; L B. Franzelin, De Deo Uno', Romae 1910; Ios . .Kleulgen, De ipso Deo, Ratisbonae 1881; flrd. Stentrup, De Deo Uno, Oenip,onte 1878; Ios, M. Piccini/i, De Deo Uno et Trino, Neapoli 1902; 'Jul. SoufJm, Dieu dans l'histoire et la rvlation, Paris 1902; PoltleGierms, Lehrbuch der Dogmatik 18,
Paderborn 1931; loa". MUllcunill, De Deo Uno et Trino, Barcinone 1918. .
Prop. I. Exsistentia Dei naturali rationis lumine ex mundo visibili certo cogtosci poteste De fide (S. Thomas, Summa theologica I, q. 2, a. 2; q. 12, a. 12) I.
I Quantum fieri potest, ad singulas propositiones annotanlur articuli Summae tbeo. logicae vel Supplementi, in quibus S. Thomas eandem rem tractat "el tangit.
PascH, Compend. theol. dogm. II. 1
-
Imprimi potest Coloniae, die 6 Novembris 1934
WALTER SIERP S.J. Praep. Provo Germ. In!.
Imprimatur Friburgi Brisgoviae, die I I Deeembris 1934
RascH, Vie. Gen.
PRAEFATIO AD EDITIONEM Q UARTAM. M. .ortuo die 26 Aprilis 192 5. P.: Christiano Pesch, huius Compendii .
. auctore, I!cesse erat hanc quartam tertii tomi editionem ab alio parari. Ad miiluendas expensas haec nova editio, .sicut iam editio quarta secundi. tomi. a. 1930, secundum exemplar prioris editionis via ac ratione recentius inventa ita confeda est, ut arte photographica reproductis paginis totus liber multiplicaretur uec opus: esset typos de novo ponere. Paucae tantlim et minimae mutationes in ipso tex~u factae sunto In fine libri quaedam additamenta inveniuntur, ubi etiam integra thesis de B. Maria Virgine omnium gratiarum mediatrice.p9sita est.
V~Llkenbtirg (L) in Hollandia,: 22 Februarii 1931. " Augustinus Deneffe S. J.
. PRAEFATI ADEDIT~ONEM QUINTAM. . Haec quinta editio eadem. ratione typographica confecta est ac
. editio quarta, mutationibus in ipso textu Patris Pesch non factis. Hinc et pretium libri sat .modicum manet et simultaneus usus vria-rum editionum facilis evadit.
Val k e n b u r g (L) in Hollandia, 30 Octbris 1934 I . . ..
Idem editor.
Omnia iura. reservantur.
Typis Herderianis, Friburgi Brisgoviae .
,
i'
. }
I [ .j
I l l j.
I
INDEX PARTIUM.
TRACTATUS I.
DE VERBO INCARNATO. Praenotanda
PARS 1.
CHRISTOLOGIA.
CAPUT lo
DE PERSONAE DIVINAE ET NATURAE HUMANAE IN CHRISTO UNIONE.
Prop. I. Iesus Christus est verus Deus Sehol. Alia testimonia de divinitat~ Christi
. Prop. II. Iesus Christus est verus homo Sehol. Verbum assumpsit eorpus mediante anima
Prop. III. In Iesu Chnsto natura divina et natura humana hypostatiee unitae sunt, Ut Christussit una persona habens naturam divinam et naturam humanam. Schol. I. Incamatio est ~Ysterium stricte dictum SehoI. 2. U1teriores explieationes iliscutiuntur Schol. 3. Ad quae extendatur unio hypostatica
. CAPUT Il.
DE INTEGRITATE NATURAE DIVIN:AE ET NATURAE HUMANAE IN CHRISTO.
Prop. IV. Natura divinaet natura huniana per unionem hypostatkam non factae sunt una; sed manserunt diIae
Prop. V. Duplex est in Christo volendi et operandi principium et duplicis ordinis operationes, divinae et human:;le . Schol. lo De unione inseparabili . Sehol. 2. De communIeatione idiomatum
Pago
2
9 IO
13
13 It 19 23
-
IV Index partium.
CAPUl' III.
DE CONSECTARIIS UNIONIS HYPOSTATICAE. Prop. VI. Iesus Christus etiam ut hic homo, est Filius Dei naturalis, non
. adoptivus . Prop. VII. Christus homo cultu iatreutico est adorandus, quae adoratio
debetur etiam humanae eius naturae hypostatice unite . Sehol. De cultu sanctissimi cordis Iesu
CAPUT IV.
Pag
32
34 37
DE INFIRMITATIBUS ET PERFECTIONIBUS HUMANITATIS CHRISTI.
Prop. VIII. Corpus Christi omnibus defectibus, qui naturae humanae com-munes sunt, obnoxium fuit Sehol. De passionibus seu propassionibus Christi
Prop. IX. Anima Christi iam tempore vitae mortalis habuit visinem beati-ficam . . Sehol. I. De Christi scientia acquisita et infusa . Sehol. 2. N um in Christo fuerit ignorantia .
Prop. X. Humanitas Christi sancta est sanctitate substantiali et accidentali Prop. XI. Humanitas Christi est absolute impeccabilis Prop. XII. Humana Christi voluntas habuit libertatem indifferentiae, etiam
in subeunda morte. . Sehol. I. De modo conciliandi lib~rtatem et inweccabilitatem Christi Sehol. 2 . De potentia humanitatis Christi
PARS U. SOTERIOLOGIA.
CAPUT 1.
39 41
42 46 47 50 54
57 58 62
DE NECESSITATE, CONVENIENTIA, FINE INCARNATIONIS. Prop. XIII. Nulla erat necessitas incarnationis nisi in suppositione satis-
factionis condignae pro peccato praestandae Prop. XIV. Ad redimendum genus humanum incarnatio omni ex parte
cimveniens est. . . Prop. XV. Incarnationis finis principalis prribabilius ita est redemptio generis
humani, ut, nisi Adam peccasset, Christus venturus non fuisset
CAPUT II;
67
DE SATISFACTIONE ET MERIT() CHRISTI MEDIATORIS. Prop. XVI. Christus homo ut mediator Dei et hominum pro peccatis homi-
num passione et morte sua Deo satisfecit Schol. De acceptatione et valore satisfactionis Christi
Prop. XVII. Christus generi humano meruit omnes gratias ordinis super-naturalis, sibi vero gloriam corporis et exaltationem n01l1inis Schol. De triplici 1l1unere Christi .
73 .79
81 :86 ~: I
I ... i, l! i
I :"l
f i,;
! ~~
Index partiu1l1.
TRACT ATUS II.
DE BEATA VIRGINE MARIA ET DE CULTU SANCTORUM .
PARS I. DE BEATA VIRGINE MARIA.
Prop. XVIII. Maria sensu proprio est Dei genetrix Coroll. I. De singulari dignitate inatris Dei Coroll. 2. Mater Dei mater hominum
Prop. XIX. Beata virgo Maria a primo instanti vitae suae ex singulari Dei privilegio intuitu meritorum Christi immunis praeservata est ab originali peccato Schol. De i1l1munitate beatae virginis a concupiscentia
Prop. XX. Maria permansit virgo ante partum, in partu,. post partum Schol. De voto virginitatis a beata virgine emisso
Prop. XXI. Est sententia pia et bene fundata beatam virgine1l1 post mortem non solum secundum animam sed. etiam secundum corpus assumptam esse' in caelum Schol. Quo sensu beata virgo Maria sit mediatrix inter Deum et homines
PARS IL DE CULTU SANCTORUM.
Prop. XXII. Sancti caelites cultu duliae digni sunt Schol. l. De cultu hyperduliae Schol. 2. De cultu sacrarum imaginum et reliquiarum
Prop. XXIII. Rationabilis et utilis est invocatio sanctorum
TRACTATUS III.
DE GRATIA. Praenotanda
PARS I. DE GRATIA ACTUALI.
CAPUT I.
DE NATURA GRATIAE ACTUALIS. Prop. XXIV. Gratia actualis est motio, qua ilIustratur intellectus vel inspiratur
v
Pago
90 93 94
94 101 IOl 106
107 I09
IlO 112
II3 1I5
IIS
voluntas in ordine ad vitam aeternam I20 Sehol. Utrum gratia actualis consistat in ipsis actibus vitalibus inde-
liberatis, an sit aliquid antecedens hos actus 124 Prop. xxy. Gratia vires et morales et physicas confert ad salutariter agendum 125
Schol. D.e divisionibus gratiae actualis . 128
-
VI Index partium.
CAPUT II.
DE NECESSITATE GRATIAE ACTUALIS. Pago
Prop. XXVI. Ut homo ponataliquod opus naturaliter honestU111, non re quiritur auxilium gratiae 129 Sehol. De sententia Patri:; Vazquez et Patris Ripalda de necessitate
gratiae ad actus honestos 134 Prop. XXVII. Non omnia oPera, quae facit homo in statu peccati vel in
fidelitatis, peccata sunt 134 Prop. XXVIII. In hoc statu homo sine auxilio gratiae non potest diu servar.e
totam legem naturalem, ne quoad substantiam quidem . 138 Prop. XXIX. N ullus homo, ne iustus quidem, sine, speciali Dei privilegi
potest diu. vitare omnia peccata venialia. 144 Prop. XXX. Ad omne opus salutare, etiam ad. iilitium fidei et desiderium
salutis interna gratia est absolute necessaria: . 147 Sehol. Num etiam iusti indigeant gratia actuali 152
Prop. XXXI. Perseverantia finalis est magnum: Dei donum et singulare beneficil1m . 152
CAPUT III.
DE GRATUITATE ET DISTRIBUTIONE GRATIAE ACTUALIS. Prop. XXXII. Gratia non debetur exigentiae naturali, neque merito neql1e
precibus neque dispositioni naturali . Prop. XXXIII. Nulli homini, qui habet usum rationis, denegatur in Imc vita
gratia, saltem remote sl1fficiens,' ad salutem assequendam Sehol. De inaequalitate gratiarum aCtuallum
CAPUT IV.
DE EFFICACIA GRATIAE ACTUALIS.
156
161 166
Prop. XXXIV .. Exsistit gratil!c vere et pure sufficiens . 167 Prop. XXXV. Exsistit gratia efficax, ex qua antecedenter ad actualem cOn-
sensum voluntatis hic consensus infallibiliter secuturus est, ita tamen ut non pereat libertas hominis in .agendo . 172 Schol. Discutiuntur varia systemata theologorum catholicorum de con-
ciliatione libertatis cum gratia efficaci . 176.
PARS II. DE GRATIA HABITUALI:
Prop. XXXVI. In iustificatione animae humanae irifunditur principil1m per-manens vitae sl1pernaturalis, gratia 'sailctificans,qua homo purgatur a peccatis, interne renovatur, aliquo modo particeps lit naturae divinae, et filius Dei adoptivus constitllitur . 184 Sehol. Disputationes scholasticae de 'gratia habituali 190
Prop. XXXVII. Ad gratiam iustificantem recipiendam homo adllitus debet se cum auxilio gratiae actualis praeparare,non per solam fidem, eamque dogmaticam, sed etiam per actus aliarum virtutl1m 194 .
Prop. XXXVIII. Gratia sanctificans est graduum et algmenti capax, amit-titur vero amni. et solo peccato mortali . 200
"
l'
Index partium. VII
PARS III. DE MERITO SUPERNATURALI.
Prop. XXXIX. Homo iustus in hac vita actibus Iiberis, ope gratiae factis, Pago
vere meretur apud DeUlll . 204 Sehol. I. De relatione fidei et caritatis ad llleritum 2 II Sehol. 2. De obiecto meriti supernaturalis 212
TRACTATUS IV.
DE VIRTUTIBUS THEOLOGICIS. Praenotanda 216
PARS I. DE FIDE THEOLOGICA.
CAPUT l.
DE ACTU FIDE!. Prop. XL. Fides est assensus intelleetualis firmus, quo ea, quae a Deo reve-
lata sunt, vera esse affirlllamus propter auctoritatelll Dei revelantis Prop. XLI. Fides est assensus liber
Schol. De sl1pernaturalitate fidei
CAPUT II.
DE OBIEC'J;O FIDEI. Prop. XLII. Obiectum attributionis sei! formale quod fidei est Deus
Sehol. I. De Symbolis Sehol. 2. Num ex parte obiecti fides creverit per successiones temporm
Prop. XLIII. Obiectumformale qu seu motivum internum et specificans fidei divinae est auctoritas Dei revelantis Schol. I. Sitne revelatio divina partiale motivum fidei .
S~hol. 2. Ad fidem theologicam praerequiritur revelatio proprie dieta et formalis
Sehol. 3. De fide ecclesiastica Prop. XLIV. Praeambula fidei et motiva credibilitatis, quail1vis ante fidem
praerequirantur, ut fides sit rationabilis, non tamen pertirient ad motivum intemumet specificans fidei SehoL De analysi fidei .
CAPUT III.
DE PROPRIETATIBUS FIDEI. Prop. xi. V. Fides est assensus ~bsolute certus ratione infallibilitats et ad-
. haesionis Sehol. I. De constantia fidei . Sehol. 2. De universalitate fidei
Prop. XL VI. Fides theologica est obscura, quia propria fidei obiecta non videntur, sed Qb: externam auctoritatem Dei non visi adlllittuntur .
220
225 230
232 235 236
247 255
260 264 .266
266
-
VIII Index partium.
'fi" cquiren P XLVII. Fides actuaIis est necessana ad lUSO caoonem Slve a rop. . ...
dam sive conservandam. . ..... .. Schol. Quaenam credenda sint ex necessIta. te medu
PARS II. DE SPE; THEOLQGICA.
lo . ca est actus quo homo ainore concupiscentia~ Prop. XL :VIII. Spes thetu ~li beatitudU:e possidendum, fretus auxilio divino
appetlt Deum supema r . .... . . . promisso ... ..... l' t actus honestus.
Prop, XLIX, Spes, ut est am~r beaotudmls cae esos, es Schol. De necessitate spel
PARS m. DIj: CARITA TE THEOLOGICA.
Caritas theologica est actus, quo diligitur Deus ut 'summum .bonuni . .. ~ Prop. L.
absolutum Schol..I. Num '5in~lae p~rfectione~ divi~ae sint m~tiVu:n carltatis theo
. . . .
logicae . . . _ Schol 2 De caritate. perfecta . . : .. Schol 3' De obiectis secundariis caritatis theolog1cae . . . .
. . . . 'rtutum excellentissima et fotIna ceterarum Prop. LI. Cantas est ommum VI '.
virtutum . . . . . ....' ..... . Schol. De necessitate caritatis theologlcae
Additamenta Prop. XXI a .. Maria est omnium gratiarum mediatrix
lndex alphabeticus .
Pago
271 . . 27.6'
277 281 284
289 291" 292
293'. 297
.-
::.
. '. . ~ .
. ,
298,. 299 35
"
.. ..
TRACTATUS L
DE VERBO INCARNATO. PRAENOTANDA.,
1. Cum per Adamum. peccatuIl in mundum intrsset et per peccatum mors animae et corporis, Deus, misertus generis humani, ipsum Filium suum misit in mundum, ut homo fieret et per passionem et mortem. suam homines Deo reconciliaret (Rom. 5,8 sqq.) .. Est hoc magnum pietatis sacramentum (I Tim. 3,.16), quod sc Deus dilexit mundum, ut Filium . suu)11 unigenitum daret pro salute mundi (lo. 3, 16). Est adnlirandum sapientiae et potentiae divinae mysteriuJIl, quod~emo principum huius saeculi cogn0vit (lCor. 2, 8). Quia mysterium est, perspiei non potest; quia revelatum est, cr.edendum et, quantum ferunt vires humanae, e~ fontibus revelationis eluCidandum est.
2. CommunissiulUm nomen, quo hoc mysterium ap.pellatur, est in carnano, O'apKwO'l
-
Imprimi potest
Coloniae, die 9 Octobris 1935 W. KLEIN S. J.
Praep. Provo Germ. Inf.
Imprimatur
Friburgi Brisgoviae, die 29 Octobris 1935 RascH, Vie. gen.
PRAEFATIO AD EDITIONEM QUARTAM. Cum~. Christianus Pesch, huius Compendii auctor, 26 Aprilis 1925 m~rtuus Slt, quarta editio huius quarti et ultimi tomi, sicut iam trium pnorum tomorum, ab alio curanda erat. Mutationes in ipso textu fere nullae factae sunt, quia totus, Iiber arte recentius inventa ita multi-
plic~ndus erat, ut t~pos ?e novo .pn~refl0n 'esset nec~sse, sed integrae paglOae s~c~ndum Imagmes pagmarum prioris editonis producerentur. In fine IIbn ad quasdam theses additamenta adiecta sunt velut de esse~tia sacrificii missae, (prop. XXI), de quodarri testimonio p/o extrema unctlOne (prop. XXXI), de materia et de ministro sacramenti ordinis (prop. XXXVI et XXXVII), de matrimonio ut sacramento permanente . (prop. XXXIX), de contractu matrimoniali (prop. XL). '
Valkenburg (L) in Neerlandia, 12 Decembris 1931. . _ " Au~ustinus Deneffe S. J.
PRAEFATIO AD EDITIONEM QUINTAM. . Cum quinta huius tomi editio eadem ratione typographica confecta s~t ac quart~ editio, mutationes in ipso textu vix fieri potuerunt. Ul-tImae tres ll~eae. numeri 93, attento aliquo decreto S. congregationis de sacramentIs cIrca aetatem confirmandorum, mutatae sunto In ad-di~arnentis accessit nota ad prop. XI de subiecto cbnfirrnationis et alla ad prop. XVIII de annis discretionis.
Valkenburg (L) in Neerlandia, ,I Octobris 1935. Idem editor.
Omnia iura reservantur.
Typis Herderiaois, Friburgi Brisgoviae.
, I
,.
. .
c.
INDEX P ARTIUM
TRACTATUS L DE SACRAMENTIS IN GENERE.
Praenotanda
PARS 1. DE EXSISTENTIA ET ESSENTIA SACRAMENTORUM
ECCLESIAE. Prop. I. In ecclesia Christi semper fuerunt septem sacramenta, i. e. signa
Pago I
gratiae efficacia . 3 Schol. 1. Num fuerint sacramenta ante Christum. IO Schol. 2. De materia et forma sacramentorum ecclesiae 12
PARS II. DE EFFICACIA SACRAMENTO RUM ECCLESIAE.
Prop. II. Sacramenta produc.unt gratiam ut causae instrumentales ex opere operato 13 Schol. 1. De gratiis sacramentalibus 18 Schol. 2. Num circumcisio contulerit gratiam ex opere operato 19
Prop. III.' Sacramenta baptismi, confirmationis, ordinis imprimunt animae indelebilem characterem, ratione cuius iterari non possunt; quo charactere homo speciali modo conformatur Christo sacerdoti et deputatur ad cultum divinum' 20 Schol. Quomodo sacramenta producant gratiam 25
PARS III. DE AUCTORE SACRAMENTORUM.
'PlOp. IV. Christus homo omnia sacramenta immediate instituit, qJlatenus eorum materiam. et formam substantialiter immutabiIem determinavit 29
PARS IV. DE MINISTRO SACRAMENTO RUM.
Prop. V. Valor sacramentorum neque a fide neque a probitate ministri pendet 36 Prop. VI. Ad valide conficienda sacramenta minister debet salte'm habere
.intentionem, eamque internam, faciendi, quod facit ecclesia 41 SchoL 1. De subiecto sacramentorum 44 Schol.2. De sacramentalibus . 45
-
VI Index partium.
TRACTATUS II. DE BAPTISMO.
Prop. VII. Baptismus est sacramentum, cuius materia est ablutio aqua fa.cta, forma vero: Ego te baptizo in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti Schol. De adhibenda aqua benedicta in baptismo sollemni
Prop. VIII. Effecrus baptismi est regeneratio spirirualis et insertio hominis ut vivi membri in corpus Christi mysticum cum perfecta remissione totius rearus culpae et poenae .
Prop. IX. Baptismus omnibus hominibus ad salutem est necessarius, potest tamen sub quibusdam condicionibus baptismo flaminis et baptismo sanguinis suppleri Schol. 1. De ministro baptismi Schol. 2. De subiecto. baptismi
TRACTATUS III DE CONFIRMATIONE.
Prop. X. Confirmatio est verum sacramenrum Schol. De materia et forma confirmationi~ .
Prop. XI. Effecrus confirmationis est robur spirituale ad fidem q>nstanter profitendam . . Schol. De subiecto confirmationis
Prop .. XII. Minister ordinarius confirmationis est episc~pus, extraordin~rius minister delegari potest quivis sacerdos .
TRACTATUS IV. DE EUCHARISTIA.
Praenotanda .' . PARS 'i:':.
DE REALI PRAESENTIA CHRISTI IN EUCHARISTIA. CAPUT I.
Pag, .
47 5:1
53
5.6 .61 62
63 66
68 71
DE VERITATE REALIS PRAESENTIAE CHRISTI IN EUCHARISTIA. Prop. XIII. S. Scriptura docet Christum in eucharistia vere et realiter esse
. praesentem .. 77 Prop. XIV. Realis praesentia Christi in eucharistia docetur' unanimi tradi-
tionis testimonio . 88 CAPUT II.
DE MODO REALIS PRAESENTIAE CHRISTI IN EUCHARISTIA. Prop. XV. Christus in eucharistia praesens fit transsubstantiatione panis et
vini in corpus et sanguinem Christi .96 Schol. l. Qua actione Chrisrus constituatur praesens sub speciebus'
eucharisticis . . . 100 Schol. 2. De speciebus eucharisticis t02
Prop. XVI. Christus totus est sub utraque specie sacramentali, totu:; in qualibet parte specierum post separationem et ante separationem 105
-.} .. ,.
. ~ .. ...;
lndex: partium_
PARS II. DE SACRAMENTO EUCHARISTIAE.
Prop. XVII. Materia, ex qua sacramentum eucharistiae conficitur, sunt panis triticeus et vinum de vite; forma vero sunt verba: -Hoc est corpus meum , -Hic est sanguis meus'
Prop. XVIII. Effecrus sumptionis eucharistiae est specialis animae et corporis cum Christo unio Scho1. 1. De necessitate sacramenti eucharistiae Schol. 2. De ministro eucharistiae
PARS II~. DE SACRIFICIO MISSAE.
Praenotanda de sacrificio in genere Prop. XIX. Veritas sacrificii missae constatex S. Scriprura Prop. XX. Veritas sacrifici i missae constat ex doctrina traditionis
Schol. De relatione sacrificii missae ad sacrificium crucis . Prop. XXI. Essentia sacrificii missae consistit in consecratione, qua Christus
mystice immolatur, quatenus corpus eius et sanguis vi verborum se-paratim ponuntur sub speciebus panis et vini, et ita mors Christi mystice renovatur et fructus eius nobis applicatur Schol. De efficacia sacrificii missae
TRACTATUS V. DE SACRAMENTO PAENITENTIAE.
Praenotanda
PARS 1. DE EXSISTENTIA SACRAMENTI PAENITENTIAE.
Prop. XXII. Paenitentia est verum novi testamep.ti sacramentum Schol. l. Num vetus ecclesia docuerit quaedam peccata non esse
remittenda Schol. 2. De paenitentia publica et privata ..
Prop. XXIII. PotestaS. remittendi peccata per sacramentum paenitentiae est potestas iudicialis
PARS II. DE MATERIA SACRAMENTI PAENITENTIAE.
Praenotanda
CAPUT I. DE CONTlUTIONE.
Prop. XXIV. Actus contritionis de peccatis commissis peccatori necessarius est ad salutem .
Prop. XXV. Ad sacramentum paenitentiae fructuose recipiendum sufficit contritio imperfecta seu attritio, qua voluntas peccandi efficaciter ex-cluditur, cum spe veniae Schol. De dispositione requisita ad remissionem peccati venialis
VII
Pag.
109
115 119 123
124 129 135 139
140 147
149
150
166
171
-
VIII . Index partium.
. CAPUT II. DE CONFESSIONE.
Prop. XXVI. Baptizatis in peccata gravia fapsis confessio formaliter integra omnium peccatorum mortaIium post baptismum commissorum est ad salutem necessaria . . Sehol. De confessione peccatorum, quae non necessario accusantur .
CAPUT III. DE SATISFACTIONE.
Prop. XXVII. Confessarius debet paenitentibus imponere convenientes satis-factiones, quibus poenae temporales peccatis debitae delentur
PARS m. DE FORMA SACRAMENTI PAENITENTIAE.
Prop. XXVIII. Forma sacramenti paenitentiae sunt verba: Ego te absolvo a peccatis tuis', vel alia aequivalentia. '.' . . . Sehol. Quornodo absoliltio danda sit .
PARS IV. DE EFFECTIBUS SACRAMENTI: PAEI'iiTENTIAE.
Prop. XXIX. Sacramento paenitentiae peccata ita remittuntur, ut numquam redeant, merita autem mortificata reviviscunt . . . . Sehol. Quid sit in paenitentia res et sacramentum
PARS V. DE MINISTRO SACRAMENTI PAENITENTIAE.
Prop. xxx. Minist~ sacramenti paenitentiae estsolus sacerdos habens iurisdictionem .. Sehol. De subiecto satramenti .panitentiae
APPENDIX. DE INDULGENTIIS.
S i. Quid sit indulgentia S 2. Ex quo thesauro hauriantur indulgentiae 3. De potestate concedendi indulgentias
TRACTATUS VI. De SACRAMENTO EXTREMAE UNCTIONIS
PARS 1. DE EXSISTENTIA ET ESSENTIA SACRAMENTI
EXTREMAE UNCTIONIS. Prop. XXXI. Extrema unctio est sacramentum, consistens in unctione
aegroti facta oleo, et in oratione qua e1f'ectus sacramenti exprimitur .
Pago
195.
200
203
204 210
2II 217
2l8 221
222
225
.' .
': ;
'.~: .
.lndex partium. IX
PARS II . DE EFFECTIBUS SACRAMENTI EXTREMAE UNCTIONIS.
Prop. XXXII. Effectus absolutus extremae unctionis ~s~ deletio reliqui~ru~ Pago peccati et confortatio animi, effectus vero condlclonatus est restttutio sanitatis corporalis . 232
PARS m. DE MINISTRO ET SUBIECTO SACRAMENTI EXTREMAE
UNCTIONIS. Prop. XXXIII. Minister extremae unctionis est sacerdos, subiectum vero
homo baptizafus, adultus, periculose aegrotans
TRACTATUS VII. DE SACRAMENTO ORDINIS.
PARS 1. DE EXSISTENTIA SACRAMENTI ORDINIS.
Prop. XXXIV. Ordo est sacramentum, quo traditur potestas spiritualis ad sanctificandos homines per confectionem et administrationem sacra-mentorum
Prop. XXXV. Quidam ordines clericales sunt s~cramentum. quidam non sunt sacramentum -Schol. De numero ordinum .
PARS II. DE ESSENTIA SACRAMENTI ORDINIS.
235
243 249
Prop. XXXVI. Materia sacramenti ordinis est impositio.manuum; forma vero oratio, quae cum hac impositione iungitur 250 Sehol. De effectu sacramenti ordinis . 254
PARS m. DE MINISTRO ET SUBIECTO SACRAMENTI ORDINIS.
Prop. XXXVlI. Minister sacramentiordinis est eplscopus . . . Schol. De ordinationibus factis ab episcopis haereticis vel schismaticis
Prop: XXXVIII. Subiectum capax diaconatus et presbyteratus est omnis. et solus' mas baptizatus, subiectum autem ordinis episcopatus est sacerdos
TRACTATUS VIII. DE SACRAMENTO MATRIMONII.
Praenotanda . PARS I.
255 257
261
DE EXSISTENTIA ET ESSENTIA SACRAMENTI MATRIMONI!. Prop. xXXIX. Matrimonium est verum novae legis sacramentum . 263 Prop. XL. Sacramentum matiimonii est ipse contractus matrimonialis
christianorum, qui perficitur per verba de praesenti; quare in his verbis .. consistit materia et forma sacramenti 268 Scho.l. Quae matrimonia sint sacramentum . 273
-
x Index partium.
PARS II. DE VINCULO MATRIl\10NIALI.
Prop. XLI. Sacramentum matrimonii efficit vinculuql inter coniuges in trinsecus pIane indissolubile;' quod ipsi ne' ob adulterium quidem alter-utrius coniugis solvere possunt
. .:".
275 Prop. XLII. Matrimonium infidelium, etiam consummatum, solvi potest
quoad vinculum, quando altero coniuge manente in infidelitate alter ad fidem convertitur 28i' ,
Prop. XLIII. Matrimonium ratum non consummatum per professionem religiosam alterutrius coniugis solvitur; et etiaro ex aliis iustis causis auctoritate summi pontificis solvi potest
PARS III. DE UNITATE MATRIMONI!.
Prop. XLIV. Polygamia simultanea lege divina excluditur, polygamia autem successiva permittitur . 287 Schol. De ministris et de subiectis sacramenti matrimonii 291'.
PARS IV. DE ECCLESIAE POTESTATE STATUENDI IMPEDIMENTA
MATRIMONI!. Prop. XLV. Ecclesia a Christo accepit potestatem statuendi pro suis sub'
ditis impedimenta matrimonii dirimentia 292
Additamenta . Index alphabeticus
APPENDIX. DE CAELIBATU CLERICORUM 295
299 35
.. :
: ,
TRACTATUS I.
DE SACRAMENTIS IN GENERE. PRAENOTANDA.
1. Sacramenta sunt ritus quidam sacri, quibus Deus merita et satis-factiones Christi hominibus applicat ad eos sanctificandos. Potuit
. quidem Deus sanctificare homines nullo adhibito. signo externo, sed maluit ad hunc finem eligere ritus externos, quia naturae humanae convenit per corporalia duci ad spiritualia (cf. S. Thomas 3, q. 61, a. I). Hoc tam verum est, ut S. Augustinus dicat: In nullum nomen reli-gionis, seu verum seu falsum, coagulari homines possunt, nisi aliquo signaculorum vel sacramentorum visibilium consortio colligentur (Contra Faustum l. 19, C. Il). .
2. Quia in omni religione, etiam gentili, quaedam eiusmodi signa inveniuntur, nostra aetate non defuerunt, qui dicermt sacramenta ab ecclesia e paganismo recepta esse, Rane assertionem non aliter pro-babant nisi ostendendo 'quandam similitudinem externam inter certos ritus gentilium et christianorum et inter quasdam appellationes sa-crales, e. g. quod utrimque habebantur lotiones sacrae. Sed mani~ feste vana sunt talia argumenta. Nam cum quaedam signa sensibilia natura sua aptissima sint ad quosdam effectus supersensibiles signi-ficandos, mirum non est in variis religionibus similes ritus sacros usurpari ad' similes effectus indicandos. Ideo a ratione alienum est affirmare haec sign;:t ex alia in, aliam religionem migrasse, nisi firmis argumentis probatur; nam non est recurrendum ad explicationes longe quaesitas,quotiens res ex internis et propriis rationibus sufficienter ex-
. plicatur. Tantum autem ab est, ut illa asserti o ullis argumentis pro-betur, ut certis argumentis excludatur. Nam religio christiana statim ab initio sua sacramenta habuit, ut constat ex evangeliis et epistulis pauliriis. Atqui ea aetate illi cultus gentiles, ad quos praecipue pro-vocant, ut mithracismus, inter iudaeos ignoti erant, quippe qui tertio fere vel quarto tantum post Christum saeculo maiorem propagationem acceperint. Ergo ex iis sacramenta sumpta non sunto Praeterea tam iudaei quamveteres christiani cultus genti/es maximo horrore abomina" bantur (cf. Rom. I, 22Sq.; I Coro 8, 4sq.; Gal. 5, I9sq.; Eph.4, 17sq.; '1 Petri I, 18; 4dsqq,).
P.Beh, Compend. theol. dogm. IV. I
top related