radde thanvi- محمد مصطے رضا خان

ی ں  1 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

رد تھانوید   اور  ی     و     ا ہ و ت    ے   

ا ک   و        اد ا  ا ب      ا

﴾…از قلم…﴿

ان  ا  ر ن     ر        ا ر 

www.deenemubeen.com

ی ں  2 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

    ال15: ، ص3:و    : ’’    ؟     ،    ا    ا     ر  : ان ا

يارسول اهلل انظر حالنا يا نب اهلل ا قالناي

ان حبر مغرق

خذ يد

سهل لنا اشكالنا ی

ر    ا     ر   ا   ۔    اد ر ا  ا           ی و  ث د    ا ہ و          ، ان     را      اس    ر   ان ا           ں    ک؟ اور ان 

   ،      و    ا ت            ،         ء و  و   رو ں  اور ۔   ض     ،      دار  ہ و د ش    ات ان    )(اھ ‘‘  

د ر     :ال 

د  )1(   ا    ۔   ا   ال ا )2( ر         ر ری ان ا   ، ض  ری    ر    ا     ،     رے دل   

۔ ن   آ ری   ، ی  د۔ )3(   ر   ا      ،    رواج         و  م    ر  ان ال ا )4(  ر    وا    ،    د    ان    ۔م         و    ا  

اب    :اب 

’’     ذا   ن  ر ر  ے۔ ا ہ           ان        ک       دو      ا ا   اور  ر    ام      وہ                ں  ۔    ا ک  ۔    م   ا  ذا  

ی ں  3 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

   ا ۔                م    ا  اور                  ر   ا  ا۔            اس   ،     ہ    ام     ا   اھ‘‘ ح 

م  ا اب  د را   :

۔:  اول     ں     ان  ہ    ک    د    ر  ان ا۔:  دوم       ان م ۔:          اس            ا          اس  ور   

رم   :       اس  ر    ام    ۔ان             اس         

  ر ڈا    ، م    ں  م ا   ں   ا ں   ، :د)1(   وہ  د  ر   در ک و  و۔  ن   آ ری  و،  ی  ری د       ا    د 

۔   ام  )2( ل      ۔ف   د  د   ا           ۔ ا   ا)3(      وا                وہ  ام  ۂ  د     و ت اور   وہ   رواج  ا

وے د    د ۔ اب ا           ام             :

۔: 31ص، 1 ،1          ، ت           ا     ک   

2،   ، ۔’’:  4 ا       ظ  ‘‘ ا

۔: 32 ص،3         ہ       اور    د          ن    ف   و   ا   ا

ی ں  4 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

4،   ا    ’’:  ا ۔  روا        ، اس  ک        ۔ ال تقولوا راعنا:  ہ  ک و    ام اس    ۔  ع           اور                     

۔      

۔’’: 115 ص،5   ہ     ہ   ون     ری ‘‘ ا     ظ  ا  وہ   ل   اہ     ے   اس اور دل  ح      ہ       اور ا  ر   ف    و، اڑا ن   آ ری  و،  ی  د

۔ ہ    ں       

۔: 85 ص،6    ، ک   

۔: 9، ص3 ،7 ک       اس        در

 : 24، ص3 ،8    و       ہ   د  ردم          ام        ع ۔   ل      ے    ں   و  د    ز ن    دد۔  ن   ا

9:        ، در   ہ   اور     ،           ظ   ا     ں   

۔  ام          ۔ آ   دق آ      : 111وہ   اس  ک        ان  ا      ر    ام       ان  ۔ وا ام   

۔: 17، ص3 ،10   ک ر      او ام اور ا ۂ  د  ل   ا     و

   دا    د            و  ہ  ب    ں  ۔  اب  رہ   دو ء   ا   ا        

   ان      ن   ز ا  دل  ڑ وا  ا     اور    ارت آپ  اہ    ۔ اس       

ی ں  5 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

 ص ؟ اس  د   ار    آپ  ا    م    ا           ر    ۂ 18  د      اب د           ا  اور او             ل   ا د ام  د    ر و  ل در  ا اب    ال     ا

۔   ۔  ور     ،   ہ     ،                     د

۔ :11   ل   ا ل و    و        او     ام  س1 اب  ،181 :    و   ا    ۔ک      ہ  ل و   و ا      ا     ام  ۂ  د    ک اور   

12:                    ا   ہ  ۔ اول          ، آ             وہ 

، درود   د ں  ۔  ام     ر ، اس ۔ ر ء   ا  دا    و    ا س  ر ا       ج ۔       : 34، ص3  ری  ر    ل ا ر         ن ا  ،    و    و در 

۔ ا  و  د  ، ء   ا ر دا        اور  ح   ، ن  آ

۔ :13    د   ک و   ،      دل  ر  ص ا   ھ         : 93 اب   اہ دور۔   س      اہ    ک    دو،  م  ا         

ق : 130، ص1 ج،14 ک  ام اور    دے،  م  ا       اے      ر د ۔اس 

دو۔ : 19، ص1 ج،15 م  ا          ، وہ        سهل لنا اشكالنا وہ ا          

۔ ح  ل و    ، وہ      ال  م    ں  ں ا و

ک ’’:  34، ص3 ج،16 اب   آ           س   ا      ، اس    ب         ظ   ا       ۔ اول  ں د   ں  ا  ۔   ان   ان         و گ    ۔  ال 

 اور       م   ا     د  زی         ر اد           وا   ا         آ

ی ں  6 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

   اس    ں    ام          ح    ں  ں۔ و    و ں  م و  ا  و   ۔      ان ۔    ن  م در   ں   ا ں     ، دی      ا         ۔             

 ں و ں      ں  ۔   د م          ۔          ے    ام          م   ا   اوروں    ، ا         ں   ا ت    ۔ ا        ا ام،  ک و   و  ض   

آن    ۔  د   ڑ       مناكفاركم خ اوالئكم ام لكم براءۃ :  بر   (ا   ا، ان         ان         ان    رے   (   آزادی  ں    رے    ۔ 

ل۔       روں     

           وہ  اور      ا    د    آپ   ں  ا     د   ل يقولون  ب س ق م افواه وال ل           ا  رات  ن            م ا  ا   ۔ د

    م        ں          ر ف   ،  د     ۔  ی   د       ۔               ۔  د  زی   ، اد    ، ان 

 اور ۔ 18   اد ا  ا ب   و     ا ہ و ت    ؤں     ، ق ر       ہ  و

ح و       ا ہ ا    ا ہ  ت  ۔      وں      ی          ں      :

ت ب آ ل   در ا زد  و     ا د !      و دا  ا   ہ و اے      اے 

ل۔    در دل و       و م   از  ہ  ہ د        ازا ا

    :ا   ا ت  وح آ اد   از ا   ادث   دراں    ادث ز     ۔ذ  و

ی ں  7 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

      ح و      ۂ     ا ہ   :  اے    ہ     دل و  ہ  ار  زاد و    ا ت  ات وا  ا  ا   ب     در   

ا ل   ! ر  در   ر    آ ود   دن و      روز ا   ا       ۔      از ہ       ر  ۔    دا  ا  و در    ہ         رو آوردن 

۔       ج   درود             دا  و

    :ا

 و    ا ت   آ  از  ع   ر  دارد دل وے  ش        ۔  ا  

  اد ا  ا :ب 

را     ں  آ ی     ر    رو و ا ل ر   ؤ          

  ں     را       ں     ا

 ا ل ر   ؤ  ر   ؤ      اب

  ا       داب   ح     ں     رے      ای ل ر   ؤ  

ی ں  8 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

ں      آپ   د          ا ز ا ل ر   اؤ     ؤ  ڈ    اب

    اد  ا      دام  ا    ا ل ر   اؤ        دو    اب

:ی 

        ں      د اب   ا

  ے        ا ر   ا

ا   ے     ی  ا م    اے   در                

م  ا   م      آ   م   وڑوںر     ی      ا       ے

م    ا م   ا     ر   اس                م آ   ا م     ا ی ی    ، د

  ر   ، د ں        ر ض    ر    ات    ق۔        ت د        ور۔ ق  ک   و  ور    ں  ہ   ،    ر ہ  ہ و ہ و ہ و د ہ و   

19  ۔        ں        وی ۔  م۔      ہ  ت   اور        ب 

 دوم، ص  ،112:

ی ں  9 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

۔ د    ان     اور ا          ا ہ و ت  ان  ہ 

۔   ن رہ       وا     ں  وں،    ذ ا

 ا20 :۔  ،     ۔آپ          ن ذا  ا          و    ا   ور         آ    

        ، ا                   ن ذا  وہ ا ں آپ د ۔     وا  آپ  ن    اس 

 ،        اب  ل  آپ  ور  ، آپ     وا  آپ    ں   اور د  ا      د۔  

۔   ف دار ا     اور ان      اؤں  وڑوں  ں    ری و   ی  م د

            و ری    ذ ا   ی   د  ا م ا  ا          د  دو   

  ف  ح  ن ا رت اس : ہ رد       آد     در  ا   ، در    ٹ       آد      ا ان ۔ ھ   

         اس  م      م د    ں  اب   ، ری    ا  رے          

۔  ر   رت       آد     ا   ،     ا ر اور    آد

ر   ا     ی   د د  ی    ے       د  25‘‘ م ا’’اس   1889 ا ء   پ د ف 

ی ں  10 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

۔      ر      ، ری،  اب   ری،   زا ہ  رت    ا    د     م د     م ۔   ور ا  ،   ور ا         ۔  وری   

   ،      و       ی   د ہ   و   ی   اور آپ             آ  

 ان   ور م     د     ا        اس      ا   د اہ     ا  ،        د   م ا  ا  اب ا ن   ا     د دار  و ا    ۔ اب ان    د     ں    ؤ ں،    ں،  ار ں،  ذ

  ا ا   ے۔ ان     دا وڑوں ف    ، ر    ر   ن  رت ا       در    ، اس     ۔ ں  ا، وہ 

!      س           ا  ،        اس  زت   ا  ان      ا ؟    ری 

    ؟ اور      ری    ا           در    ری      ۔ اور آد    ، ری    ر              ت   ا ات  ل  ر و   و          د   و    :

۔1   ری      ں،      ے  رج اور دو       ا  ء   ا ۔  2       اور اس  ض        ا  ض  ا    ر    س   ا      ا   ا    ا  ۔ وہ دو

۔   ری   اور    ر ر    وا  ا ات۔     ا3     ن   ا     ۔  ی   ا  از   ا    ا   وہ دو  ۔  ے اور    ن   ا س 

۔       زم      د وا  و ا        د 

ی ں  11 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

4   ا       در     دہ  ز ، ری         ا  ا ا ۔    ری    ص  وڑوں ا ں  ن  ۔ ا ا وڑوں از ں      ا وا ۔   ر      رت  ا     ذا   ں  د   ا د و وا ا  ی 

۔ ری    اؤں  وڑوں     و د

؟        ا   ا  وڑوں     ا   اب     اس   دم     و ی   د ہ  ی    كذلك العذاب ولعذاب اآلخرۃ اكرب لوكانوا يعلمون

   ! ا  ا     م و        دس دوم،  اول،     ، ل     ا   ی  ب    ا  آ  و او

  زت   ا   ۔ ور        ا       دان               د  وا دت ر  ب   و روس و اذ  و ا م ا      ر ری        د   آپ              ۔ اور     

    ، ا        ،      آپ        م    ب  ۔  ے    ، د     ڑ     وری  ظ      ر ذ ۔ ا  د       : د

اب 1  ۔ آپ       آ ں   د ل ا ل دو     دو  اب        رڈ    ر ا   ، ا  د  

              ں  ، ان دو     دن آ ے  رڈ    ۔    ر   ا        د اب     ر، آپ       آپ     دن    د         ت     ا   ل  ا اس  د۔     

۔ ر  ن ا ر و  دت                   اس     آ رڈ     دو    ۔ ا وں  ر   ا 2    ت  ر  اءات و ا ح ا    دوم  اب    ۔ ۔         و    ور       ات 

۔ اب         د    آپ    ات  اءات و  وہ ا

ی ں  12 رد     ر          ا

 ڈ   مد /http://www.deenemubeen.com اٹ 

3   داب  وں     ا ۔ ور  د      ان        وں         ا اب    وں    ۔ اں    ح  ں، وہ آپ      د     ۔      اب    وں               اور       

۔  د     ا  آپ        ج  ح ا    ا ۔ اور ان    ہ     

اط مستق و حسبنا اهلل نعم الوكيل وال حول شاء ا وال قوۃ اال باهلل الع العظ منواهلل يهدی به و ابنه و حزبه اجمع مد و آ و نا و موالنا ۔وص اهلل تعا وسلم وبارک و ع نا

مد هلل رب العالم۔آم ۔ وا