scheepsongevallen- registratie, waarom eigenlijk? · ienm en marine hebben samen een landelijke...
Post on 26-Feb-2019
217 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Rijkswaterstaat
Scheepsongevallen registratie in NL
Rijkswaterstaat, havens Rotterdam, Amsterdam en Scheveningen, Kustwacht, IenM en Marine hebben samen een landelijke richtlijn ondertekend om via de ongevalsregistratie te zorgen dat de nautische veiligheid verbetert.
Registratie richtlijn Scheepsongevallen (2013)
• een volledige landelijke registratie van significante scheepongevallen
• zo volledig mogelijke landelijke registratie van overige scheepsongevallen
• een gelijk niveau van landelijke melding
• rapportage met evenwichtig beeld van de verschillende beheergebieden
Jaarlijks rapporteert RWS de voortgang van de nautische veiligheid aan beleid (DGB) en Minister.
Rijkswaterstaat
Waarom registeren we?
Registeren we alleen voor beleid en Minister?
Nee, we doen het voor ons zelf….
Rijkswaterstaat
Een voorbeeld…
Ik woon in Delft centrum en fiets vaak
langs het kanaal….
Zo ook op 28 september 2016 om 13.37u.
Het schip de Watergeus voer bijna met
stuurhut tegen de Sebastiaansbrug
(die niet omhoog ging). De schipper sloeg
vol achteruit om aanvaring te voorkomen.
Zie foto van mijn smartphone
Rijkswaterstaat
Een voorbeeld
Hoe ging het hierna verder?
De bediening op afstand (in Leidschendam) van de provincie Zuid-Holland heeft waarschijnlijk contact gehad met de schipper en de brug is later technisch onderzocht ivm het niet omhoog gaan….
Negeerde de schipper de doorvaartlichten, zodat deze situatie onnodig gevaarlijk werd? Kan dit vaker gebeuren? Gebeurde het al vaker?
Vragen genoeg. Zijn we er dan?
Volgens mij niet…we hadden toch een registratieplicht?
Wat zegt de registratierichtlijn over “bijna ongevallen”?
Er was geen aanvaring, maar de schipper moest wel ingrijpen om erger te voorkomen en inspectie van de brug was noodzakelijk.
Rijkswaterstaat
Op onderzoek uit…
Staat deze “bijna aanvaring” in de SOS (scheepsongevallen) database?
In ieder geval (nog*) niet in geval in geo-web, de geografische weergave van ongevallen op de landkaart.
Dus in de SOS database is niets gevonden.
(* Tussen aanlevering SOS melding en verwerking kan tijd zitten)
Rijkswaterstaat
Verder onderzoeken
Nieuwsgierig als ik ben, zoek verder….in 2016
Geen ongeval op de kaart…
Gelukkig is er google….!!!
Aanvaring Oostpoortbrug 2016, dat is maar
250 meter verderop…
Komt dit vaker voor, die aanvaringen
met bruggen of bijna aanvaringen?
Ja, dus….
Rijkswaterstaat
Een voorbeeld
Wat kan je leren van dit bijna ongeval?
Was dit toeval of gebeurt dit vaker in Delft of op andere plekken?
Is er een trend te ontdekken?
Beetje lastig om te achterhalen als meldingen van (bijna) ongevallen de SOS database niet bereiken….
Aanvaringen met infra
nemen wel toe….
(landelijk gezien in de
SOS database)
Rijkswaterstaat
Wat theorie over ongevallen en de SOS database…
De SOS database kent dezelfde opbouw als de ongevalspiramide van Heinrich. Goed in zicht en vertegenwoordigt in de SOS database is de bovenkant van de piramide. De uitdaging en opdracht voor deelnemende partijen ligt echter aan de een betere registratie van voorvallen aan de onderkant. Analyse van de onderkant en daarbij preventieve of zelfs pro-actievemaatregelen zou de zwaarste ongevallen in de top kunnen helpen voorkomen!
Rijkswaterstaat
Theorie over ongevallen
In de SOS database zijn de significante ongevallen goed vertegenwoordigd. De registratiegraad is hoog…
Waarom is dat zo? Significante ongevallen door scheepschade, vaarwegschade, milieuschade, stremming door ongeval of door gewonden of slachtoffers, worden door betrokkenen goed geregistreerd.
Er is veel schade, wordt (straf)rechtelijk onderzoek gedaan naar oorzaken….media komt er bij en iedereen is betrokken….
Maar zijn significante ongevallen te verwachten/voorspellen…?
Waarschijnlijk wel…(denk maar terug aan de ongevalspiramide)
Rijkswaterstaat
Theorie over ongevalsdata
Significante ongevallen worden vaak vooraf gegaan door meerdere gevaarlijke voorvallen of bijna ongevallen…
Onder het motto: voorkomen is beter dan….
Ook bij Rijkswaterstaat zien we dit terug….
Er valt veel winst te behalen als we meer grip krijgen op de bijna ongevallen en near misses.., want met die informatie kan een organisatie aan de slag, voordat de echte “klapper” valt en preventieve of zelfs pro-actieve maatregelen nemen.
Ook RWS heeft helaas onlangs een “klapper” gehad in dichte mist…
De vraag is hoe vaak op deze of vergelijkbare locaties voorvallen of bijna aanvaringen zijn voorgekomen…?
Rijkswaterstaat
Wat is de meerwaarde van die ongevalsdata?
Met de ongevalsdata maken we analyses van:
• risicogroepen van vaarweggebruikers die relatief vaak betrokken zijn of tot veel schade leiden bij scheepsongevallen
• de aard en omvang van schade die voortkomt uit scheepsongevallen (bijvoorbeeld omvang van schade aan de infrastructuur; de omvang van de maatschappelijke kosten van onveiligheid)
• de kwetsbaarheid van bepaalde objecten (zoals faalkansen van stuwen en sluizen)
• specifieke locaties met concentraties van ongevallen (hotspots)
• de aard van nautische veiligheidsrisico’s in een bepaald gebied
• de vermoedelijke oorzaken van scheepsongevallen
• trends en ontwikkelingen in de tijd
Rijkswaterstaat
Uitgebreide mogelijkheden voor filteren en exporteren van data
Voorbeeld
meer dan 1 uur volledige stremming van de vaarweg als gevolg van een scheepsongeval in de periode 2011-2015
Rijkswaterstaat
Voorbeelden uit de SOS database!! NIS (mgmt informatie systeem)
De data van 2016 was hier nog niet geheel verwerkt, dus nog
groeiend!!!
Rijkswaterstaat
Rapportage MNV (Monitor Nautische Veiligheid) 2 jaarlijks stellen we de MNV op.
• Het doel:
– inzicht in de risico’s en de ontwikkeling van de nautische veiligheid op de vaarwegen.
• Onderzoeksvragen:
– Hoe ontwikkelt zich de nautische veiligheid?
– Hoe verhoudt deze ontwikkeling zich tot de beleidsdoelstelling
– Welk type scheepsongevallen komen veel voor?
– Wat zijn aandachtslocaties voor scheepsongevallen?
– Wat zijn de belangrijkste oorzaken van scheepsongevallen?
– Wat zijn de belangrijkste risico’s
Rijkswaterstaat
Risico Beoordeling in MNV
Risico’s = Kans x Effect
Kansschaal: Frequentie van voorkomen
Effectschaal:
• Slachtoffers,
• Milieuschade ,
• Economische schade aan schip, lading en infrastructuur
• Verstoring door stremming
Elk ongeval krijgt punten naar gelang de geregistreerde effecten bv
100
0
10
10
Totaal 120 punten
10 april 2017
Rijkswaterstaat
Ranking risico’s
1. Aanvaring recreatievaart x binnenvaart
2. Aanvaring recreatievaart onderling
3. Zinken / kapseizen werk- en dienstvaart
4. Aanvaring binnenvaart onderling
5. Aanvaring binnenvaart met brug
Aard Voorval Betrokken Vaart Omschrijving N Totaal (lg)
Schip-Schip Binnenvaart - Recreatievaart Aanvaring 141 211630
Schip-Schip Binnenvaart - Recreatievaart Onbekend 80 203370
Schip-Schip Alleen Recreatievaart Onbekend 103 103230
Eenzijdig ongeval Alleen Werk- en dienstvaart Zinken 8 100150
Eenzijdig ongeval Alleen Werk- en dienstvaart Omslaan 4 100060
Schip-Schip Alleen Binnenvaart Aanvaring 382 26510
Schip-Infrastructuur Alleen Binnenvaart Brug 209 26080
Eenzijdig ongeval Alleen Recreatievaart Zinken 67 20690
Schip-Infrastructuur Alleen Recreatievaart Brug 34 20290
Stilligend Alleen Binnenvaart Zinken 12 20190
Eenzijdig ongeval Alleen Recreatievaart Anders 10 20140
Schip-Infrastructuur Alleen Binnenvaart Sluis 149 15580
Eenzijdig ongeval Alleen Recreatievaart Omslaan 197 12610
Schip-Schip Overige vaart – Recr.vaart Onbekend 23 11030
Schip-Infrastructuur Alleen Recreatievaart Gronding 1307 10680
Schip-Schip Alleen Recreatievaart Aanvaring 104 10530
Schip-Infrastructuur Alleen Recreatievaart Oever 181 10400
Stilligend Alleen Overige vaart Brand 26 10350
Rijkswaterstaat
Vaart betrokken bij significante scheepsongevallen
0
20
40
60
80
100
120
140
Binnenvaart Overige vaart Recreatievaart Visserijvaart Werk- en dienstvaart
Zeevaart
Aa
nta
l
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
R1 R2
R1 R4 R5
R3
Rijkswaterstaat
Scheepsongevallen naar aard ongeval
0
100
200
300
400
500
600
Aan
tal 2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
R1 R2 R4
R5
R3
Rijkswaterstaat
R 1 Aanvaring Binnenvaart - Recreatievaart Effect recreatievaartuig raakt zwaar beschadigd, zinkt of kapseist en bemanning verdrinkt, stremming vaarweg
Kans tussen 5 keer per jaar en 1 keer per 2 jaar
Voorbeeld
2011 17741 Lindengracht x speedboot - 4 doden - volledige stremming 18 uur.
Rijkswaterstaat
R1 Recreatievaart - beroepsvaart
Het aantal geregistreerde (ernstige) scheepsongevallen tussen recreatievaart en beroepsvaart lijkt de laatste jaren iets af te nemen, aantal dodelijke slachtoffers schommelt Maatregelen: - scheiden BV-RV - Voorlichting VDJS - Handhaving positie op de
vaarweg
Rijkswaterstaat
Toename in registratie van ongevallen recreatievaart met relatief laag risico
Onderzoek 2015
met VDJS partners
naar risico’s en
beheersings-
maatregelen
Rijkswaterstaat
0 2 4 6 8 10 12
Pannerdensch Kanaal
Noordhollandsch Kanaal
Maas
Voorhavens Volkeraksluizen
Voorhavens Kreekraksluizen, Schelde-Rijnverbinding
Lekkanaal
Oostvaardersdiep
Gouwe
Zuider Voorhaven, Kanaal door Zuid-Beveland
Bijlandsch Kanaal, Boven-Rijn
Boven-Rijn
Waal
Aantal/intensiteit (x100.000)
0 10 20 30 40 50 60 70
Waal
Amsterdam-Rijnkanaal
Voorhavens Volkeraksluizen
Oude Maas
Lek
Afgesloten-IJ, Binnen-IJ of IJ
Hartelkanaal
Bijlandsch Kanaal, Boven-Rijn
Geldersche IJssel
Maas
Van Starkenborghkanaal
Voorhavens Kreekraksluizen, Schelde-Rijnverbinding
Aantal
R4 Aanvaring binnenvaart onderling
Aantal scheepvaartongevallen (382) in 2008-2014 per vaarweg
Idem - gecorrigeerd voor de scheepvaartintensiteit (BIVAS, 2015)
Rijkswaterstaat
R 5 Aanvaring binnenvaart x brug
In 2008-14 totaal 209 voorvallen meestal met beperkte schade echter…
Effect vaartuig raakt zwaar beschadigd, dodelijk slachtoffer
Kans 1 keer per 2 jaar tot 1 keer per 20 jaar
Voorbeeld
2010 14299 Rosanne vaart tegen brug bij Zuidhorn (van Starkenborgkanaal). Stuurhut vernield, 1 dode
Rijkswaterstaat
Netwerkeffecten brugaanvaringen
Effect : brug ernstig beschadigd, langdurige stremming
Kans: 5 x per jaar tot 1 x per 2 jaar
voorbeelden
• 2013 Kootstertille. Beweegbare brugdeel 9 maanden gestremd.
• 2014 Brugdek Borgbrug Eemskanaal Maanden geen wegverkeer mogelijk
• 2014 Bossche brug weken stremming
Rijkswaterstaat
Lokale toepassing risico analyse Regionale beschrijvingen • Binnenwater ZD, • WNZ • ON
Aandachtslocaties • Harlingen, • Hengelo, • Millingen, • Zutphen, • IJ-meer • Prinses Margrietkanaal • Dordtse Kil- Hollandsch Diep
What if…. • Westelijke invaart ZH Diep • Versobering 6 VTS sectoren RWS • Brug over het IJ Zo goed als de data die er zijn Bestuurlijke risico’s registratie verbeteren
kans --> zelden af en toe regelmatig
effect v minder vaak dan eens per 20 jaar eens per 2-20 jaar eens per 2 jaar tot 5 keer per jaar
1 licht
2
3 R3 aanvaring BV sluis
R6 ZV x BV hinderlijke
waterbeweging
4 R2 kapseizen sleep/loodsboot
R3 grondig schipbreuk ZV
R7 aavaring zeevaart x zeevaart
R4 aanvaring ZV sluis
* kapseizen BV bij beladen
5 zeer ernstig effect R1 aanvaring ZV x BV
Westerschelde
Rijkswaterstaat
Procesverbetering registratie
Gericht op grote leveranciers - Inzet op koppeling van systemen
• XML uitwisselingsformat voor SOS dataset
• HaMIS: XML export is meegenomen in de op te leveren ongevallenregistratie (nog niet operationeel) tot die tijd worden alle ernstige scheepsongevallen handmatig gemeld
• XML inleesmodule is in de maak voor SOS
• RWS werkproces
– koppeling Digitaal Journaal – Infraweb
– XML Export Infraweb naar SOS
• KNRM onderzoekt mogelijkheid XML export
Rijkswaterstaat
Verbetering registratie op werkvloer
Registratiegraad is nog grotendeels onveranderd
POSITIEF NIEUWS
In Dordrecht spectaculaire stijging van het aantal geregistreerde scheepsongevallen
Jaar 2011 2014 2015 2016
Significante SO 19 9 21 (wordt?)
Totaal SO 58 31 160 (wordt?)
Complimenten voor VWM (Regionale Verkeerscentrale Dordrecht)!
Rijkswaterstaat
Validatie en verbetering data
• Tenminste jaarlijks contact over de classificatie van ongevallen
• Check op volledigheid van de data
– Mediabronnen
– KNRM data witte vlek gebieden
• Koppeling RWS werkproces registratie schadevaringen met SOS tbv rapportage in de SLA
Rijkswaterstaat
Toekomstige bronnen voor ongevalsdata
• Contacten met Platform Zero Incidents (delen kennis/info/(data))
• App voor melding gevaarlijke situaties (lancering mei 2017)
• KNRM data
• VDJS website
• Inrichten van een internet meldapplicatie voor havens/prov./andere overheden om makkelijk te melden
Andere overheden • Water Recreatie Nederland heeft aangeboden als ambassadeur op te
willen treden voor ongevallen registratie naar lagere overheden
• DGB (beleid I en M) overleg met lagere overheden convenant recreatietoervaart
• Water ontmoet Water (vandaag!!)
Rijkswaterstaat
Samenvatting – Registreren van ongevallen doet men om van te kunnen leren..
– SOS database biedt mogelijkheden voor statistische monitoring en vormt de basis van goede risico analyses
– Er wordt via diverse sporen gewerkt aan de wens om tot een betere registratie van scheepsongevallen te komen met betere (kwaliteit) en meer (kwantiteit) registraties.
– Het totaal aantal significante scheepsongevallen op het binnenwater schommelt en er vinden verschuivingen in ongevalstypen plaats en er vinden hierdoor verschuivingen in risico’s plaats
– Elektronische uitwisseling moet in 2017 gaan leiden tot een completere landelijke registratie van scheepsongevallen die consistent is met lokale gegevensbestanden
Rijkswaterstaat
Dank voor uw aandacht….
Bij vragen of wens om contact te leggen:
Dimitri van der Heiden
Rijkswaterstaat WVL
Senior adviseur Nautische Veiligheid/Crisismanagement
dimitri.vander.heiden@rws.nl
06-52304225
top related