siyasetin işletme ve toplum üzerindeki etkisi

SİYASETİN İŞLETME VE TOPLUM

ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

MURAT KAYA

ÖZGÜRCAN AYDEMİR

TUĞÇEM ÖDEMİŞ

SİYASET NEDİR ?

Siyaset bilimi, nerede, nasıl ve hangi koşullarda, kimin kime hükmedeceğini öğrenmeye çalışan bir bilim alanıdır.

Toplumsuz siyaset olamayacağına göre, toplumu kaynak olarak almayan siyaset bilimi de olamaz. Böylelikle taban; toplum, siyaset de onun, toplumsal değişimle farklılaşan ürünü olmaktadır. Toplum ve siyaset bilimi de insanlara ve dolayısıyla topluma göre şekillenir.

GÜNÜMÜZDE SİYASET Günümüzdeki siyaset anlayışı ve yönetim biçimi

insanların inanmış oldukları şeyleri kullanmaya ve insanları başka bir şeye inandırmaya dayanıyor. 

İnsanoğlu her zaman bir şeye inanma ihtiyacı duymuştur; zamanında var olduğuna inanılmış mitolojik tanrılar, gök tanrıları, ateşler, putlar ve birçok şey hep insanın inanma ihtiyacını gidermek amacıyla yarattığı ögelerdi. İnsanoğlu görüldüğü üzere varoluşundan bu yana bir şeylere her zaman inanma ihtiyacı duyup; inanmışken, inandığı şeyler uğruna kullanılması da hiçbir şekilde olağan dışı olmamıştır. 

SİYASİ PARTİLERİN ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ

1. Ekonomik gelişme sonucu2. İdeolojik uyuşmazlıklar sonucu3. Dinsel-etnik bölünmeler nedeniyle4. Toplumsal tabakalar arası çatışmalar nedeniyle5. Tarihsel kriz anlarında6. Parlamento içinde (17.yüzyılda İngiltere örneği)7. Bölünme sonucu (FP’den AKP gibi)8. Birleşme sonucu (HP+SODEP=SHP gibi) ortaya çıkmaktadır

SİYASİ PARTİLERİN İŞLEVLERİ 1. Siyasi katılımı sağlarlar.

2. Aday belirlerler.3. Kamuoyu oluştururlar ve kamuoyunu yönlendirirler. Bu işlev, siyasi partiler için destek sağlamaları yönünden çok önemlidir.4. Seçilenin çevrelenmesini sağlarlar. Seçilen kişi, seçildiği siyasi parti programına uymak zorundadır. 5. İktidar arayışı içindedirler. Amaçları hükümet olmaktır.6. Muhalefet görevini yerine getirirler.7. Ülke ve seçimlik organlar arasında sürekli bir bağlantı kurarlar.

GÜNÜMÜZDEKİ SİYASİ PARTİLER

Parti Adı Üye Sayısı

Adalet Ve Kalkınma Partisi 312

Cumhuriyet Halk Partisi 125

Milliyetçi Hareket Partisi 52

Halkların Demokratik Partisi 29

Bağımsız Milletvekili 12

Anadolu Partisi 1

Elektronik Demokrasi Partisi 1

Demokratik Bölgeler Partisi 1

Merkez Parti 1

Millet Ve Adalet Partisi 1

Toplam 535

OY DAĞILIMLARI

GÜNÜMÜZDEKİ İKTİDAR

Günümüz diktatörü de, diktatörlüğünü yaptığı toplumun büyük çocuğunun inandığı öge doğrultusunda imajını değiştirerek insanları kendine inandırıp kullanıyor. İnsanların inandığı dini unsurları kullanarak yönetimi elinde tutmasının yanı sıra işini garantiye alma amacıyla inanmaları için yeni unsurlar sunmakta.

George Orwell'ın 'Hayvan Çiftliği' romanında da olduğu gibi yönetimi elinde tutan domuzlar, önceki hayatlarını tamamiyle unutmuş hayvanları şuan ki yaşantılarının önceki hayatlarına göre çok daha iyi olduğuna inandırarak yönetiyordu. Eskisinden daha kötü bir yaşam biçimine sahip olmalarına rağmen daha iyi bir yaşam sürdüklerine inandırılıp; her şeyden önce özgür olduklarını bunun her şeyden daha önemli olduğuna inandırılmışlardı.

Günümüz iktidarı da, zamanı karşılaştırarak hep daha iyi durumda olduğumuzu söylemekte, bundan öncesini hatırlayıp iki zaman periyotunu muhakeme edebilecek aydın sayısının, körü körüne inandırılmış insanlara göre sayısının fazlasıyla az olmasından dolayı iktidarlığını sürdürebilmektedir. Ne derse doğrudur anlayışıyla sahip insan sayısı inanılamayacak kadar çoktur.

Yapılan yeniliklerin, değişikliklerinin aslında son on yılda fazlasıyla gelişen teknoloji ve olanaklar sayesinde olduğunun, iktidar olan herkesin yapabileceği şeyler olduğunun kimse farkında değil. Yapılan tüm yenilikler iktidarın bir beceresi olmamakla birlikte sadece zamanın teknolojisine ve yaşamına ayak uydurulmasıdır. Bu durum zaten adaptasyon adı altında tüm canlılarda görülen bir şey olduğu için günümüz iktidarına has bir durum değildir; fakat körü körüne inandırılmış ve sömürülen insanlar hiçbir zaman bunun farkında olmayacaklar.

İKTİDARLARIN BAŞARILI OLMASI

 Bir iktidarın başarılı olup olmaması devletin yıllardır süre gelen sorunlarını çözüp çözmemesine bağlıdır ve ülkemizin yıllardır süre gelen iki sorunu vardır; doğudaki örgütlenme ve işsizlik. Bu sorunların çözümüne dair birçok şey yapılmaya çalışıldıysa da başarısız olundu ve hiçbir yol katedilemedi.

Fakat örtbas etme konusunda üstün yetenekleri sayesinde kimse önceden bu kadar şehit olmadığının, örgütün eskisine göre çok daha büyüdüğünün farkına varamadı bile. İşsizlik ise tam bir fiyasko bence, krizlerin her seferinde teğet geçtiği söylenip duruldu.

SİYASETİN EKONOMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Ekonomi bilimi sosyal ve toplumsal bir bilim olması nedeniyle bireylerin ve toplumların ekonomik davranışlarını inceler; bu davranışların yol açtığı sosyal ve siyasi gelişmelerden etkilenir. Özellikle, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde, siyasi gelişmeler ve çalkantılar, önemli ekonomik etkiler doğurmaktadır.

Siyasi gelişmelerin ilk ekonomik etkisi, KURLAR !

Son günlerde, Türkiye’de dolar ve Euro talebinde artış meydana gelmiştir.  Bu artışın çeşitli nedenleri vardır. Talep artışı, kurların yükselmesine yol açmış; dolar 2,59 TL’ye, Euro 2,81 TL’ye yükselmiştir. Döviz kurlarında artışa yol açan nedenlerin hepsi, Türkiye’de ortaya çıkan siyasi gelişmelerle ilgili değildir ama siyasi gelişmelerin etkisi yüksektir.

Peki kurlarda ki artışın başlıca nedeni nedir ?

Türkiye’deki siyasi gelişmelerle ilgili olmayan ilk neden,  Amerikan Merkez Bankası FED’in para politikası ile ilgili olarak aldığı kararlardır. FED’in varlık alımlarını azaltma kararı, dolar talebini artırarak tüm gelişmekte olan ülke para birimlerinin değer kaybetmesine yol açmıştır. Aslında bu da Amerika’nın diğer ülke ekonomileri üzerine oynadığı siyasi bir oyundur.

YILLAR İTİBARİYLE ÖZEL SEKTÖRÜN KISA VE UZUN VADELİ BORÇLAR TOPLAMI

YILLAR TOPLAM BORÇ (MİLYON DOLAR)

2008 188.737

2009 172.409

2010 191.204

2011 200.654

2012 227.641

2013 265.786

2014 (ARALIK) 289.876

Kaynak: TCMB

Seçimlerin yaklaşması ve son günlerde yapılan operasyonlarla siyasi tansiyonun iyice artması, döviz kurunu yükselten başka bir gelişmedir. Özellikle mevcut siyasi tansiyona yargı cephesindeki tartışmalar da eklenince, şubattan bu yana yükselişte olan dolar, serbest piyasada 2,59 ile bugüne kadarki en yüksek seviyelerden birini bulmuştur.

DOLAR UÇMUŞ GİDİYOR !

Siyasi sorunların derinleşmesi, Türkiye’nin uluslararası arenadaki imajını zedeleyebilir. Böyle bir durumun ilk yansıması, Türkiye’nin kredi notunun düşürülmesi şeklinde olabilir. Kredi notunun düşürülmesi ilk aşamada yabancı yatırımların Türkiye’ye gelmesini önleyecektir.

Peki ya işletmeler nasıl etkilenir ?

Ülkemizin dış dünya ya açılıp, kapitalizme ayak uydurmaya başladığı yıllardan itibaren ( ki bu süreçleri 1838 lere yani II. Mahmut dönemlerine kadar dayandırabiliriz), ülkemizin ekonomisine can veren küçük büyük her işletme siyasetten etkilenmiştir.

O kadar geriye gitmiyoruz tabi ki…

Yakın tarihimizde siyasetin ekonomiye olan en ağır baskısını ve 1900 lerin başında ki 1. Dünya Savaşı’ında görmek mümkün. Osmanlı ya takılan hasta adam lakabıyla kapitalzmin kirli oyunlarını milletce üstümüzde hissetmeye başladık ve savaşa sürüklendik…

Kurtuluş savaşı mücadelelerinden sonra, kirli siyasetin ekonomi üzerinde ki etkilerinden kurtulmak sanıldığı kadar kolay olmadı..

Ta ki darbe süreçlerinin başlaması ve yeni bir kirli siyaset bulutunun içine girene dek..

27 Mayıs 1960

12 Eylül 1980

Ve dahaları…

Değişen her hükümetle, meydana gelen her siyasi olayla ülkenin ekonomisini yön veren büyük firmalar büyük bir değişime maruz kalmıştır.

Siyasetin rüzgarına kapılan bazı büyük firmalarımız

Akbank Sümerbank İnterbank Etibank Garanti bankası İş bankası Yaşar holding Petkim holding Lassa Yapı kredi Borusan Turkcell Bekoteknik

Bu listeyi uzatıp devam etkmek mümkün. En çok bilinen firmalardan bazılarını listeledik.

Bu kuralsız ve bilinçsizde yapılan atamaların ve kadrolaşmanın etkilerini görmek fazla zamanımızı almadı. 1990 yılların sonlarında bir çok bankanın ve büyük firmanın iflas ettiğini unutmak elde değil.

Koç Holding ve Gezi Süreci

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER