stanley kubrick
Post on 14-Jan-2016
69 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Stanley KubrickStanley Kubrick
1928 - 1999
Spis treściSpis treści Filmografia „Warto wiedzieć” Cechy charakterystyczne tw
órczości Motywy i zabiegi stylistyczne Ścieżki chwały Dr Strangelove, albo
jak przestałem się baći pokochałem bombę
2001: Odyseja kosmiczna Mechaniczna pomarańcza Barry Lyndon Lśnienie Full metal jacket Bibliografia
FilmografiaFilmografia
• 1951 – Dzień walki• 1951 – Latający ksiądz• 1953 – Żeglarze• 1953 – Strach i pożądanie• 1955 – Pocałunek mordercy• 1956 – Zabójstwo• 1957 – Ścieżki chwały• 1960 – Spartakus• 1962 – Lolita• 1964 – Dr Strangelove,
albo jak przestałem się bać i pokochałem bombę
• 1968 – 2001: Odyseja kosmiczna• 1971 – Mechaniczna pomarańcza• 1975 – Barry Lyndon• 1980 – Lśnienie• 1987 – Full metal jacket• 1999 – Oczy szeroko zamknięte
Stanley Kubrick i Malcolm McDowell na planie zdjęciowym Mechanicznej pomarańczy
Spis treści
„Warto wiedziećwiedzieć”
• Praca dla magazynu Look• Fascynacja sowiecką szkołą montażu• Ścisły nadzór nad powstawaniem filmu• Autorskie ujęcia z ręki • Wielokrotne duble• Adaptacje utworów literackich• B. istotna opowieść• Kwestia lektora i dubbingu
Spis treści
Cechy charakterystyczne twórczości
• Przestrzeń: uwięzienie• Historia: cykliczność• Czas: kolistość• „Znaczące obszary” -
subiektywizm• Ironia i kontrast• Problem języka i komunikacji.• Wieloznaczność przesłania
„Akcja filmów Kubricka oparta jest na obsesjach jednostki wchodzącej w konflikt ze skonwencjonalizowaną ideologią zastanych struktur społecznych”
(R. Johnson, Obsesje Kubricka [w:] Stanley Kubrick w opinii krytyki zagranicznej, red. A. Kozanecka.)
• Inspiracje psychoanalizą• Mroki podświadomości i
podwójność ludzkiej natury
• Człowiek i jego bytowanie w społeczeństwie.
• Państwo ze społeczną hierarchią
Spis treści
Zabiegi stylistyczneZabiegi stylistyczneŚwiaty możliwe: oniryczne wizje, projekcje świadomości ukazujące introspekcje bohatera
Regres, degradacja, zezwierzęcenie
Odrodzenie
Zagrożenie apokalipsą
Maska, sobowtór, labirynt
Obłęd, szaleństwo
Mechanizacja człowieka
• Symetria kadru• Malarskość• Detal (np. twarz) zastępujący ujęcie
ustanawiające i następujący później odjazd kamery do większego planu
• Nietypowe zmiany planów i punktów widzenia
• Kamera subiektywna• Kontrast osiągany poprzez montaż,
oświetlenie, plany, dynamikę• Kontrapunkty muzyczno-wizualne
MotywyMotywy
Na zdjęciu po prawej kadr z filmu Full metal jacket z symetryczną kompozycją
Spis treści
Ścieżki chwałyŚcieżki chwały
• Adaptacja książki Humphreya Cobba
• Oparty na faktach z I WŚ
• Powstał wyłącznie dzięki zaangażowaniu Kirka Douglasa
• Bezowocne próby uratowania 3 żołnierzy przed karą śmierci prowadzone przez pułkownika Daxa
• Bezsens rozkazów przełożonych odbija się na szarych żołnierzach
• Wieloznaczna finałowa sekwencja śpiewu niemieckiej dziewczyny
Kirk Douglas na plakacie z filmu Ścieżki chwały
Spis treści
Dr Strangelove, albo jak przestałem się bać Dr Strangelove, albo jak przestałem się bać
i pokochałem bombęi pokochałem bombę• Nurt polityczny science-
fiction, dotyczący „zimnej wojny”
• Nuklearna apokalipsa ujęta w czarną groteskę
• Znaczące imiona, „świat na opak”
• Satyra na niepohamowaną żądzę władzy, dominacji
• Hiperbolizacja cech postaci –np. faszyzm
• Mechanizacja ludzkiego zachowania
• „Przypadkowa” wojna nuklearna
• Problem języka• Kontrapunkty obrazowo-
muzyczne• Inspiracje kinem noir
Major Kong(Slim Pickens)dosiadający bomby z paradoksalnympozdrowieniem- kadr z filmu Dr Strangelove
Spis treściSpis treści
2001: Odyseja kosmiczna2001: Odyseja kosmiczna
• „Czteroczęściowy dokument magiczny”
• Negacja mitu o postępie i ewolucji• Ludzki prymitywizm• Analogie z prahistorią: walka,
dominacja.• Negacja erotycznej funkcji tańca
• Muzyka klasyczna• Słynny mutch-cut • Kontrasty i analogie
między poszczególnymi częściami filmu
• Czarny monolit - łącznik• „Kosmiczne dziecko”.• Profetyczny charakter• Ogromny potencjał
interpretacyjny.
Spis treściSpis treści
Praprzodek człowieka, który odkrył wykorzystanie broni- kadr z filmu 2001: Odyseja kosmiczna
Mechaniczna Mechaniczna pomarańczapomarańcza
• Adaptacja powieści A. Burgessa.• Tytuł to językowa zabawa• „Wizja nieprzyjaznego świata, w
którym bezduszni politycy manipulują jednostką” (K. Klejsa, Byłem uleczony jak trza...).
• Agresją i erotyka (Freud!)• Przemoc• Zdegenerowana jednostka na tle
zdegenerowanego pństwa• Rola muzyki i refleksja o sztuce• Agresywne popędy człowieka –
destrukcyjny, apokaliptyczny wydźwięk filmu.
• Charakterystyczne stroje i stylizacje - popkultura
Alex DeLarge (Malcolm McDowell)Na plakacie filmu
Mechaniczna pomarańcza
Spis treściSpis treści
Barry LyndonBarry Lyndon
• Adaptacja powieści W.M. Thackeraya.
• Akcja: XIX w.
• Powolny rytm, malarskie kadry,
dystans wobec tematu, brak
psychologizowania.
• Podkreślanie scen śmierci.
• W powieści występuje narracja 1-osobowa, natomiast w filmie wydarzenia relacjonuje bezimienny komentator o ironicznym usposobieniu.
• Osaczające rytuały i konwenanse.
• Świat ceremoniałów, które uwięziły ludzkość.
• Tytułowy bohater nie ma szans na spełnienie marzeń o miłości czy swych aspiracji dotyczących życia na poziomie angielskiego dżentelmena, otaczający go świat jest na tyle zhierarchizowany, że wspinanie się po drabinie społecznej do wyższych sfer musi być skazane na porażkę.
• Transcendencja w zakończeniu, gdzie Barry nie oddaje pojedynkowego strzału, myśląc o swym zmarłym synu.
Jeden z wizualnych smaczkóww kadrze z filmu Barry Lyndon
Spis treściSpis treści
• Ekranizacja powieści S. Kinga• „Horror antropologiczny”• Odczytanie gatunku w nowy sposób.• Refleksja, iż obłęd człowieka jest straszniejszy niż wszystkie upiory.• „Głos w dyskusji o relacji kultury i cywilizacji” (A. Wyżyński, Twórczość Stanleya Kubricka)
– hotel postawiony na indiańskim cmentarzu niejako mści się.• Podważanie racjonalności, ale też możliwości komunikacyjnych człowieka, system intuicyjnych
”lśnień” jest skuteczniejszym porozumieniem niż rozmowa.• Odczytania w duchu psychoanalizy. Finałowa sekwencja jako przechodzenie labiryntem w mroki
nieświadomości, która jest owładnięta przez regresywną przemoc.• Motyw luster i sobowtóra, które pokazują nieustanną walkę id i super-ego, między popędem a
socjalizacją, normami kulturowymi np. scena z piękną kobietą, która w lustrze pokoju 237 zamienia się w potwora.
• Motyw dziecka , uwidaczniający konflikt
dorosłych ze społeczeństwem, które
ogranicza: Danny: mówi 2. głosami, czyta brutalny komiks
reprezentuje niestłumione przez kulturę popędy Jack: regres do fazy dziecięcej, widoczne
w metaforycznej scenie przemiany w wilka
z bajki o trzech świnkach (zdjęcie obok)
LśnienieLśnienie
Szaleństwo Jacka Torrence’a (Jack Nicholson) w filmie LśnienieSpis treściSpis treści
Full metal jacketFull metal jacket
• Żywioł języka, żargonu wojskowego,
genialna kreacja Lee Ermeya
• Nietypowe dla Kubricka
historyczne ograniczenie
konkretnymi datami i miejscami:
1968, Wietnam, Parris Island.
• Wizja obozu szkoleniowego
dla marines jako osobnego świata, który sterylnością przypomina hotel Overlook ze Lśnienia czy wnętrza statków z 2001.
• Strzyżenie rekrutów jak przygotowanie do operacji na mózgu i faktycznie jest to pewien rodzaj operacji, mającej na celu dehumanizację.
• Sterylność pomieszczeń Parris Island sugeruje, że jest to laboratorium, gdzie tworzy się maszyny, tyle że do zabijania, bezrefleksyjnie wykonujące rozkazy.
• Szeregowy Pyle – gruby, głupi i nieudolny staje się żołnierzem idealnym, perfekcyjnym tworem sierżanta Hartmana, który obraca się przeciwko twórcy.
• Wietnamska część filmu jest nieco słabsza najprawdopodobniej ze względu na dystans autora i zbyt wypieszczone kadry fotografowane w Londynie (nie w Wietnamie).
Kadr z początkowej sekwencji Full metal jacket- strzyżenie rekrutów
Spis treściSpis treści
BibliografiaBibliografia
• Stanley Kubrick w opinii krytyki zagranicznej, red. A. Kozanecka,
Warszawa 1989.
• „Film na Świecie” 1993, nr 3/4 (394/395).
• A. Wyżyński, „Twórczość Stanleya Kubricka jako przykład przełamywania w filmie konwencji gatunkowych (Dr Strangelove, Lśnienie)”, „Iluzjon. Kwartalnik Filmowy” 1991, nr 2.
• K. Klejsa, Byłem uleczony jak trza... O »Mechanicznej pomarańczy« Stanleya Kubricka, „Kwartalnik Filmowy” 2000, nr 31-32.
• A. Garbicz, Kino, wehikuł magiczny. Przewodnik osiągnięć filmu fabularnego. Podróż czwarta 1967-73, Kraków 2000.
Spis treściSpis treści
top related