typisch obimex mei 2009
Post on 12-Mar-2016
237 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
TYPISCHOBIMEXINFORMATIEKRANT VOOR DROGE EN NATTE AFBOUW JAARGANG 4 > FEBRUARI 2009
2009: Een jaar vol uitdagingen voor de afbouwsector
Ons secretariaat moet een toe-
name van vragen over ont-
slagprocedures verwerken. Van
iedereen wordt het uiterste
gevraagd om de problemen
zoveel mogelijk te beperken.
Daarom is goed onderwijs voor
ondernemers en werknemers
van belang. De naar verhou-
ding kleinschalige bedrijfstak-
ken worden door bestaande
ROC’s niet altijd goed bediend.
Veel klachten hebben ons in
het verleden bereikt over onder
andere de kwaliteit van les-
materiaal, praktijkonderricht,
uitval van lessen en de mini-
male budgetten voor onderwijs
in de afbouw. Daarom hebben
wij het heft in eigen hand ge-
nomen en de Vakschool Afbouw
opgericht. Het onderwijs voor
de bedrijfstakken plafond- en
wandmontage en vloeren en
terrazzo wordt al door de Vak-
school verzorgd. Voorzichtig
kunnen we de eerste vruchten
van dat beleid plukken, hoewel
verbeteringen altijd mogelijk
zijn.
Goede arbeidsomstandigheden
zijn voor de bedrijfstak even-
eens van belang. Binnenkort
zal het Arbobesluit ‘Tillen op
de Bouwplaats’ verdwijnen.
Nieuwe Arbocatalogi moeten
dat besluit vervangen. Met vak-
bonden hebben wij in begin-
sel overeenstemming over een
nieuwe catalogus. Toch gaan
wij nog niet tot ondertekening
over, omdat naar het oordeel
van de Minister zzp’ers niet on-
der deze catalogus behoeven
te vallen. Het gevolg is dat er
concurrentie op het gebied van
arbeidsomstandigheden op de
bouwplaats kan ontstaan. Dat
lijkt ons ongewenst.
Een uitdaging is ook om de
vereniging NOA verder te ont-
wikkelen. Het gaat goed met
NOA. Ook in het jaar 2008 is
het ledental toegenomen en
kunnen wij terugblikken op tal
van succesvolle activiteiten, zo-
als het congres te Brussel en de
Plafond- en Wanddag in Nij-
kerk. Ook in 2009 willen wij de
dienstverlening nog verder ver-
beteren en uitbreiden. Daarvoor
hebben wij uw steun zeer hard
nodig. Een verdere toename van
het aantal leden is bijvoorbeeld
dringend noodzakelijk voor de
politieke lobby.
Wij willen in de komende
maanden de positie van de on-
deraannemer in het bouwpro-
ces op de agenda zetten. Zelfs in
tijden waarin maatschappelijk
verantwoord ondernemen de
kern van beleid moet worden,
zien we dat onderaannemers
met wurgcontracten worden
geconfronteerd. Ook worden
ze met tal van administratieve
lasten opgezadeld die niet meer
redelijk zijn. Een nieuw stan-
daard onderaannemingscon-
tract met een evenredige verde-
ling van lasten over partijen zou
een bijdrage aan de oplossing
kunnen bieden.
Een ander belangrijk aan-
dachtspunt is de belasting van
mobiliteit in het kader van de
bedrijfsvoering. De fiscale bij-
telling voor het gebruik van
bestelbusjes bij werknemers
zorgt voor toenemende onrust.
Sommige werknemers willen
bedrijfsbusjes niet meer rijden
uit angst voor vergaande fi-
nanciële gevolgen. De overheid
moet echt worden bewogen om
verandering in wetgeving aan
te brengen.
Er zijn nog veel meer zaken die
om aandacht vragen. Toch wil
ik mijn bijdrage weer eindigen
met de kredietcrisis. Beheersing
van kosten is voor de continuï-
teit van de bedrijfstak essenti-
eel. Het is mijn wens dat kosten
van lonen en te verwerken ma-
terialen in 2009 slechts zeer ge-
ring zullen stijgen. Daarom doe
ik een appèl op alle belangheb-
benden, waaronder vakbonden
en leveranciers van materialen,
om oog te hebben voor de po-
sitie van verwerkende bedrijven
en grote terughoudendheid te
betrachten in het doorvoeren
van kostenstijgingen.
Jan van de Kant
Voorzitter NOA
Aan het begin van het jaar 2009 staat de bedrijfstak afbouw voor
grote uitdagingen. De kredietcrisis gaat ook aan onze sectoren niet
voorbij. Hoewel onze bedrijven in veel gevallen pas aan het eind
van het bouwproces werkzaamheden uitvoeren, en wij naar ver-
wachting pas later met de volledige omvang van problemen wor-
den geconfronteerd, zien we nu al bedrijven die in moeilijkheden
komen.
Typisch Obimex ook op internet:
www.typischobimex.nl
FEBRUARI 2009
7 Producten & DienstenLeveranciers geven meer informatie over hun programma.
12 Het ProjectGrote overspanningen in weinig beton.
Staat Nederland aan het begin van een revolutie? 6 Gips
De geschiedenis van dit oeroude bouwmateriaal.
5 S.G.A. Vakdagen Deze vakbeurs is groter dan ooit tevoren: 10.000 m2.
15 Zeilreis Win een zeilreis naar de USG Sheetrock Conventie in Italië.
NieuwsProducten & diensten Het Project Thema
Natte afbouw Sport
TYPISCHOBIMEX < 2 >
USG Deutschland GmbHMetallstr. 1D-41751 ViersenTel. +49-2162-957-0E-Mail: info@sheetrock.de
In plaats van tijdrovend • handmatig plamurenBespaart tijd en geld• Moeiteloos opbrengen• Geoptimaliseerde • consistentie
Voor de meest verschillende • ondergrondenSneldrogend• Perfect vulvermogen• Eenvoudig te schuren•
“Pro-Spray” Skim Compound Spuitplamuur ‘Pro-Spray’
Hoogwaardige kant-en-klare plamuurmassa voor airless gebruik
ww
w.s
heet
rock
.de
EEN STERK STAALTJE VAKWERK
Steelframe produceert en levert een breed scala aan stalen wand-en plafondprofi elen. De productie vindt plaats in een nieuw en functio-neel pand.
De progressieve aanpak van Steelframe vindt u met name terug in de rollensets van de productiemachines. Steelframe doet veel onder-zoek naar rollensets en deze worden steeds opnieuw door de eigen technische afdeling ontwikkeld. Daardoor is het mogelijk u te allen tijde profi elen te leveren op de door u gewenste afmeting.
Steelframe verwerkt uitsluitend hoogwaardig sendzimir verzinkt staal. Het gehele productieproces voldoet aan de Din Norm 18.182 zodat u ervan verzekerd bent dat u kwaliteitsproducten geleverd krijgt.
Steelframe B.V.Hectorstraat 3, 5047 RE Tilburg, T: +31 13 544 98 59, F: +31 13 544 98 60www.steelframe.nl, info@steelframe.nl
Knallend het nieuwe jaar inmet deze aanbieding
Ervaar het voordeel van de nieuwe TY150GSC Gas-aangedreven nagelmachine voor beton en staal
Poppers Senco Nederland B.V., www.poppers-senco.nl
ACTIEVOORWAARDEN g Actieperiode; t/m 28 februari 2009
Tyrex is een zusteronderneming van Senco
Poppers Senco Nederland doet u een knallende aanbieding.Het betreft de Tytrak, “gas-aangedreven nagelmachine voor beton en staal”. U kunt zelf uw voordeel bepalen door één van de onderstaande aanbiedingen te kiezen.
g 1 Tytrak 150 GSC + 1.000 nagels = 675,-g 1 Tytrak 150 GSC + 2.000 nagels = 775,-g 1 Tytrak 150 GSC + 3.000 nagels = 875,-g 1 Tytrak gasnagelmachine + 15.000 nagels = 1599, -(ongeachte welke lengte nagels) 675.00
knallendeprijsvanaf
NIEUWS < 3 > TYPISCHOBIMEX
In het Knauf AMF hoofdkantoor
in het Duitse Grafenau werden
eind vorig jaar de eerste stap-
pen gezet in de richting van een
belangrijke wissel in de directie.
Tijdens de vergadering van de in-
ternationale bedrijfsleiders bracht
Klaus Koch (Knauf, Vorsitzender
der Geschäftsleitung) het Ma-
nagement Team, de Internatio-
nale Bedrijfsleiding en de Raad
van Bestuur op de hoogte van de
geplande wissel aan de top van
het bedrijf.
Wenig maakte voorheen al deel
uit van het Management Team.
Koch overhandigde hem tijdens
de vergadering het door Manfred
Grundke en Hans Peter Ingenil-
lem (Knauf, Geschäftsfürhrende
Gesellschafter) ondertekende
besluit.
Opvolging
Wenig volgt Eduard Hable (68) op
als zaakvoerder van Knauf AMF.
Laatstgenoemde blijft nog actief
als voorzitter van de bedrijfslei-
ding tot 30 juni 2009. Daarna
zal hij aan Knauf AMF verbonden
blijven als adviseur.
Karl Wenig is al twintig jaar
werkzaam bij Knauf AMF, in de
functies van expeditiespecialist,
technisch-commercieel industrie-
adviseur en gevolmachtigde. Hij
stond de afgelopen jaren aan het
hoofd van meerdere afdelingen,
waaronder Research & Develop-
ment en Marketing. Daarnaast
coördineerde hij de samenwer-
king met internationale handels-
groepen.
Met de benoeming van Karl Wenig
tot zaakvoerder beantwoordt de
Knauf groep aan de wens van
Eduard Hable om de fakkel staps-
gewijs door te geven aan een op-
volger uit zijn eigen ‘Grafenauer’
Management Team. “Mijn opvol-
ger moet niet alleen Engels spre-
ken, hij moet ook de Beierse taal
machtig zijn en de mentaliteit van
het ‘Bayerwald’ begrijpen”, aldus
een tevreden Hable.
Inl.: Knauf AMF
tel. 013 - 503 03 35
www.amfceilings.com
Nieuwe zaakvoerdervoor Knauf AMF
Karl Wenig (43) is sinds 1 januari jl. de nieuwe topman van
Knauf AMF. Hij is met ingang van deze datum benoemd tot
zaakvoerder.
3 t/m 5 maart 2009
Interieurbouw, Hout
en Kunststof Vakbeurs
De vakbeurs voor de Interieurbouw-, hout- en kunststofbranche
Evenementenhal Hardenberg, 14.00 uur – 22.00 uur
10 t/m 12 maart 2009
SGA Schilder, Glas en Afbouw Vakdagen
De vakbeurs voor de Schilder, Glasindustrie, Afbouw en Afwerking in de
bouwwereld.Evenementenhal Hardenberg , 14.00 uur – 22.00 uur
5 maart 2009
Nationale vloerendag
Veenendaal afbouwcentrum Noa
www.nationalevloerendag.nl
16 t/m 18 april 2009
Abouwexpo Benelux
Antwerpen, www.antwerpexpo.be
20 t/m 25 april 2009
Intermat 2009
Beurscomplex: Paris-Nord Villepinte Frankrijk
www.expovisie.nl
AGENDA
Prijzen kunststof (per 3 februari 2009)
(gangbare kunststoffen in €/ton]
Per levering in silowagen prime/virgin regranulaat maalgoed
LDPE film 760 520 - 600 200 - 350
LLDPE film 740 - -
HDPE extr 760 520 - 620 300 - 380
HDPE spuitgiet 790 500 - 550 350 - 480
PP homo 770 480 - 620 400 - 520
PP copol 830 520 - 650 420 - 600
PVC 720 - 100 - 150
PS helder 840 - 350 - 600
PS slagvast 890 650 - 720 350 - 400
Aluminiumprijzen[Slotnoteringen London Metal Exchange
(LME) in US$ per ton]
Aankoopwaarde US$ op 2 februari 2009: € 1,2007
Verkoopwaarde US$ op 2 februari 2009: € 1,3986
23 jan 26 jan 27-Jan 28-Jan 29-Jan 30-Jan +/-
Alum
Loco 1289 1300 1.308 1.331 1.309 1.311 22
3-mnds 1326 1340 1.340 1.366 1.341 1.346 20
Prijzen staal [per 100 kg. in € ]
Koudgewalst plaatstaal >= 1.000 kg kwaliteit DC01
Dikte 0,50 en 0,75 mm 183
Dikte 0,90 t/m 3,00 mm 173
Kwaliteit S235JRG2
Dikte 1,50 en 2,50 mm 176
Dikte 3,00 t/m 15,00 mm 171
Dikte 20,00 t/m 50,00 mm 190
Elektrolytisch verz. PlaatstaalKwaliteit DC01 + ZE2525-A
volgens EN 10 152. (vh) St 12 ZE 25/25-03
Toleranties volgens DIN 1541 of EN 10 131,
gechromateerd en/of gefosfateerd
Dikte 0,50 en 0,75 mm 341
Dikte 0,90 t/m 3,00 mm 340
Sendzimir verzinkt plaatstaalKwaliteit DX51D + 7275NA-C
volgens EN 10 142 (vh. St 12 ZE 25/25-03)
Toleranties volgens EN 10 143,
gechromateerd, niet geolied
Dikte 0,40 en 0,75 mm 345
Dikte 0,75 t/m 2,00 mm 325
Dikte 2,00 t/m 4,00 mm 320
PRIJZEN (Bron: Vraag en Aanbod)
FEESTJE BOUWEN?
P E R S O N E E L S R E I Z E N P E R S O N E E L S E V E N E M E N T E N R E L A T I E E V E N E M E N T E N
Kijk voor bijzondere personeelsreizen en evenementen op
WWW.TENDOLLE.NL of bel met onze enthousiaste mede-
werkers: 074 – 255 70 30. WIJ BOUWEN, SAMEN MET U,
AAN EEN ONVERGETELIJK FEEST VOOR UW BEDRIJF!
KNAUF AMF
TYPISCHOBIMEX < 4 > ADVERTENTIES
DE SOFTBOARDPLAAT HEEFT ZICHZELF HERUITGEVONDEN !
THERMATEX Thermofon
STERK - VAST - LICHT - VEILIG
Knauf AMF Plafonds bvba, Antwerpsesteenweg 124, B-2630 Aartselaar, België / Knauf AMF Plafonds bvba, Postbus 1, NL-5070 AA Udenhout, NederlandTel BE: +32 (0)3 887 85 48, Fax BE: +32 (0)3 887 95 12, E-mail: amfplafonds@skynet.be / Tel NL: +31 (0) 13 50 30 335, Fax NL: +31 (0) 13 50 30 500, E-mail: knauf-amfplafonds@home.nl
THERMATEX Thermofon
Geniet van een nieuw omgevingscomfort met THERMATEX Thermofon, geluidsabsorptie αw 0,80 (H) en NRC 0,85.
Een integraal gemoduleerde én professionele akoestiek aan de juiste prijs- kwaliteitsverhouding.
In het bijzonder aangewezen voor toepassingen in scholen, hospitalen, kantoren, commerciële centra, multifunctionele zalen enz...
THERMATEX Thermofon Hygena: vermindert drastisch lawaai in sanitaire ruimtes. De speciale verfl aag Hygena zorgt tegelijkertijd voor een bactericide en fungicide werking.
Voor verdere informatie, neem een kijkje op onze website www.amfceilings.com
P L A F O N D S Y S T E M E N
Meer ru imte voo r c rea t i v i t e i t
GroepM A D E I N G E R M A N Y
S.G.A. Vakdagen Hardenberg biedt netwerkplatformDe Schilder, Glas en Afbouw Vakdagen Hardenberg zijn nog nooit zo groot geweest als dit
jaar: 10.000 m² is gereserveerd voor de beurs in maart en er hebben zich al 130 deelnemers
aangemeld. Beursorganisator Joyce Mittendorff: “Bijna alle plaatsen zijn al gereserveerd,
dus exposanten die zich nog willen profileren op deze beurs, moeten er snel bij zijn.”
S.G.A. VAKDAGEN < 5 > TYPISCHOBIMEX
De expositie voor de schilder-,
glas- en afbouwindustrie vindt dit
jaar voor de zesde maal plaats. Het
aantal aanmeldingen is dit jaar
weer hoger dan vorig jaar, zowel
qua deelnemers als qua bezoe-
kers, die zijn uitgenodigd door
exposanten of die zich via voorin-
schrijving hebben aangemeld. “We
mogen dus zeer tevreden zijn over
de aanloop naar deze beurs toe.”
Netwerken
De S.G.A. Vakdagen hebben een
eigen plaats veroverd binnen
de gerelateerde branche. “Deze
beurs, die altijd van dinsdag tot
en met donderdag te bezoeken
is, groeit nog steeds in popula-
riteit en daar verheugen wij ons
over. De economische recessie zal
waarschijnlijk geen roet in het
eten gaan gooien. Juist nu geldt
de oude beurswet dat bedrijven
zich in moeilijke tijden juist moe-
ten laten zien. ‘Kennis is macht’,
aldus het spreekwoord. En kennis
vergaren en uitwisselen wordt op
deze vakdagen zeker gedaan. Deze
expositie biedt deelnemers en be-
zoekers dan ook een uitstekende
gelegenheid om te netwerken. Dit
is dan ook een echte ‘relatiebeurs’
gericht op relaties uit Noord-, Oost-
en Midden-Nederland. Bovendien
maakt de ontspannen sfeer op de
beursvloer het gemakkelijk om za-
ken te doen.”
Exposanten
Net zoals in voorgaande jaren,
presenteren naast veel bekende
deelnemers ook de nodige nieuw-
komers zich op de beurs. De af-
bouwsector beschikt over een
aparte ruimte, hal 4. Zoals gebrui-
kelijk tonen de exposanten op de
beursvloer de nieuwste methoden
en technieken aan bezoekers uit
de schilder- glas- en afbouwbran-
ches. Een greep uit het aanbod:
Knauf, Brander, Obimex, Raab
Karcher, van Buuren, van Buren,
Strikolith en Ardex.
Actieve bezoekers kunnen terecht
op het Klusplein. Ook exposanten
uit de afbouwsector hebben hier-
aan hun medewerking toegezegd.
Diverse ondernemingen, zoals Stri-
kolith, Ecobouwen, Obimex, Knauf
en Brander demonstreren op het
Klusplein hun nieuwste produc-
ten.
Bezoekers
Zowel exposanten als de beurs-
organisatie nodigen hun relaties
uit de beurs te bezoeken. Mitten-
dorff: “Belangstellenden uit de
schilder-, glas en afbouwbranche
kunnen zich aanmelden via de
website www.evenementenhal-
hardenberg.nl. Zij krijgen dan
twee VIP-relatiekaarten toege-
stuurd. Deze geven recht op gratis
toegang.
“Zoveel mogelijk tijd kunnen
besteden aan bezoekers en deel-
nemers staat voorop tijdens de
expositie”, benadrukt Mittendorff.
“Daarom nemen wij veel werk uit
handen. Zo nodigen wij relaties
van exposanten uit, die ons een
adressenlijst hebben aangeleverd.
Dit gebeurt in combinatie met het
versturen van de VIP-relatiekaar-
ten. Het voordeel hiervan is, dat
bezoekers niet worden overstelpt
met uitnodigingen van diverse re-
laties. Bovendien zorgen wij ook
voor de catering. Hapjes en drank-
jes serveren we gratis, voor zowel
deelnemers als bezoekers. Daar-
naast kan iedereen gratis gebruik
maken diverse faciliteiten van de
Evenementenhal. Exposanten en
bezoekers met een VIP-relatiekaart
kunnen onder andere gratis par-
keren. Deze service wordt door
iedereen op prijs gesteld. Laag-
drempelig en doelgerichtheid zijn
de kenmerken die wij bieden.
De full-service formule heeft voor-
delen, aldus Mittendorff. “Wij
vinden het belangrijk dat de aan-
wezigen zich niet hoeven bezig
te houden met details. Daardoor
kunnen ze zich concentreren op
hun belangrijkste activiteiten: het
onderhouden van bestaande re-
laties en met nieuwe relaties in
contact komen.”
dinsdag 10 t/m donderdag 12 maart 2009
S.G.A. Vakdagen Hardenberg
Evenementenhal Hardenberg
Openingstijden
Dinsdag 10 maart 14.00 – 22.00 uur
Woensdag 11 maart 14.00 – 22.00 uur
Donderdag 12 maart 14.00 – 22.00 uur
Beursorganisatie
Evenementenhal Hardenberg
Contactpersoon: Joyce Mittendorff, beursorganisator
Tel. 0523 - 28 98 00
e-mail: info@evenementenhalhardenberg.nl
www.evementenhalhardenberg.nl
27 t/m 29 oktober 2009
SGA Vakdagen Gorinchem 2009
Evenementenhal Gorinchem
Tel. 0183 - 68 06 80
e-mail: info@evenementenhalgorinchem.nl
www.evenementenhalgorinchem.nl
“Zoveel mogelijk tijd kunnen besteden aan bezoekers en deelnemers staat voorop tijdens de expositie” AGENDA VAKDAGEN
S.G.A. VAKDAGEN
TYPISCHOBIMEX < 6 > DE GESCHIEDENIS VAN...
Het woord gips is afgeleid van het
Griekse ‘gypsos’. Gips is een oeroud
mineraal, dat bestaat uit calcium-
sulfaat met twee moleculen water,
ook bekend onder de chemische
formule CaSO4H
2O. Het ontstond
280 miljoen jaar geleden voor het
eerst, toen tijdens geothermische
processen sulfaat- en calciumionen
werden gevormd. Deze losten op
in zeewater en kristalliseerden als
een zout, nadat binnenzeeën ver-
dampten.
Grote lagen gips zijn in de loop
der tijd afgezet in onder andere
Duitsland, Frankrijk en Spanje. Al-
leen al in de omgeving van Parijs
is over 7.800 m2 gips afgezet, met
een dikte van 50 meter. Europa
beschikt over een gipsvoorraad van
800 miljoen ton.
Twee soorten
Er bestaan twee soorten gips: na-
tuurgips en rogips. Natuurgips
wordt in de natuur gedolven,
vooral in het bekken rond Parijs.
Daarnaast is er rookgasontzwave-
lingsgips (rogips). Dit ontstaat bij
de ontzwaveling van rookgassen
van krachtcentrales die worden
gestookt met fossiele brandstof-
fen, zoals steen- of bruinkool.
Rogips ontstaat tijdens natte rook-
gasontzwaveling in het kalk(steen)
wasproces. Na oxidatie door de
lucht worden gipskristallen afge-
scheiden. Deze worden vervolgens
gewassen en gefiltreerd.
In de oudheid werd gips al gebruikt,
omdat het gemakkelijk te bewer-
ken is. Zo zijn er ruim 8000 jaar
oude gipsen beelden gevonden. De
Egyptenaren gebruikten gips bij de
bouw van hun piramides, als lijm
en voor versieringen. Eeuwen later
paste ook Leonardo da Vinci gips toe
als decoratie.
Gipskartonplaat
Gipskartonplaat is uitgevonden
door Augustine Sackett, die ver-
pakkingsmaterialen van karton
produceerde. Hij kwam op het idee
om dikkere platen te construeren
voor het bekleden van wanden
en plafonds. Hiervoor maakte hij
een wiel met een diameter van 6m
waarop lagen karton waren gewik-
keld. Onder het wiel stond een bak
met teer. Door het wiel te draaien,
bleef een laag teer aan het karton
kleven. Hierdoor ontstonden pla-
ten. Teer had echter als nadeel dat
het bij verwarming ging vloeien en
door het karton heen kwam. Fred
Kane, een compagnon van Sackett,
stelde voor om gips te gebruiken,
omdat dit goed lijmt. Dat bleek
goed te werken en de eerste gips-
kartonplaat was een feit. Op 22 mei
1894 kreeg Sackett patent op deze
vinding. In 1898 bedacht Utzman
een oplossing voor de kantuitvoe-
ring van platen. Door de onderste
laag karton breder te maken dan de
plaat zelf, kon deze worden omge-
bogen en aan de bovenlaag karton
worden gelijmd.
De moderne gipskartonplaat met
2 lagen werd in 1907 ontwikkeld
door Kelly. De plaatjes waren nog
klein, slechts 81 x 91 cm, dus 0,7
m2.
Gipskartonplaat werd in Europa
voor het eerst geproduceerd in
Engeland, in 1917. In Nederland
werd gips voor het eerst gebruikt
in 1957. Het ging om een plaatje
van 40 cm breed en 244 cm lang.
De eerste fabriek in Nederland werd
in 1974 gebouwd door Lafarge in
Delfzijl. Wereldwijd zijn de grootste
aanbieders van gips US Gypsum,
Saint Gobain Gyproc, Lafarge en
Knauf. In Nederland zijn 3 laatst-
genoemden actief.
Gips in de bouw
Het grootste deel van al het gips
wordt gebruikt in de bouw: 75%.
Gipsplaat is één van de meest ge-
bruikte materialen bij de afwerking
van gebouwen. Gipskartonplaten
worden vaak gebruikt in lichte
scheidingswanden op basis van
metaalprofielen (gipskartonwand
of systeemwanden). Ook voor de
bekleding van muren, plafonds,
daken en vloeren wordt gips veel
toegepast.
Gipsblokken zijn uitmate geschikt
voor scheidingwanden en gipste-
gels voor plafonds. Gipspleisters
worden vooral toegepast voor mu-
ren en plafonds. Voor gietvloeren
wordt gebruik gemaakt van anhy-
driet-gips.
De belangrijkste soorten gipsplaten
zijn: gipskartonplaten en gipsve-
zelplaten. Gipskartonplaten heb-
ben een kern van gips, die aan
beide zijden is voorzien van karton.
De hechting ontstaat tijdens de uit-
harding van het gips. Het karton
biedt stabiliteit aan de plaat en
zorgt ervoor dat trekkrachten kun-
nen worden opgevangen. Gipsve-
zelplaten worden onder hoge druk
geperst uit een mengsel van gips en
papiervezels. Het materiaal heeft
een harder oppervlak dan stan-
daard gipskartonplaten en is daar-
door stootvaster. Het nadeel is dat
deze platen lastig te bewerken zijn
tijdens montage.
Pleister (pleistermortel) is een laag
mortel van een paar mm tot cm dik.
Het bestaat voornamelijk uit kalk,
soms vermengd met zand of andere
toeslagen en wordt aangebracht op
een muur, gewelf of plafond. Door
te pleisteren (stukadoren) ontstaan
vlakke muren, die kunnen worden
behangen of gesausd. Van stuc
(stucwerk, sierpleister) is sprake als
met pleisterwerk profielen, sierlijs-
ten en rosetten zijn aangebracht.
Voor- en nadelen
Het grote voordeel van gipskar-
tonplaten is dat ze gemakkelijk te
verwerken zijn. Daarnaast hebben
ze van nature goede brandwerende
eigenschappen, omdat ze chemisch
gebonden kristalwater bevatten,
dat bij verhitting verdampt. Zolang
dit gebeurt, onttrekt dit energie
aan vuur. Hierdoor blijft de tem-
peratuur van de plaat constant en
de constructie in stand. Gipsplaten
zijn ook geschikt voor het maken
van geluidsisolerende constructies,
dankzij het buigslappe karakter
van het materiaal en de opbouw
uit verschillende lagen.
Een sterk zuigende werking is het
grootste nadeel van gipsplaten. Ze
zijn vochtgevoelig en verbruiken
veel verf bij de afwerking. Addi-
tieven in de gipskartonplaten gaan
deze nadelen tegen. Zo vertragen
wasemulsie en siliconenolie de
vochtopname, zorgen glasvezels
voor een hogere brandwerendheid
of sterkte en zorgen houtvezels voor
een hoge oppervlaktehardheid.
Ontwikkelingen
Op het gebied van gips vindt op
uitgebreide schaal vernieuwing
plaats. Een greep uit de ontwikke-
lingen van de afgelopen 10 jaar:
vloerplaten (voor vloersyste- >men met verbeterde geluids-
isolatie),
kooflijsten, >designplaten (voor ronde >wand- en plafondsystemen),
platen zonder karton (voor be- >kleding van staalconstructies),
akoestische platen, >
extra brandwerende platen, >geluidsisolerende platen, >hardere platen, >speciale gipsplaten (met een >niet-karton bekleding),
platen met een hoge druk- en >treksterkte.
In verband met eisen op arbogebied
zijn er veel nieuwe ontwikkelingen
te verwachten, zoals snellere mon-
tagemethoden, montagemethoden
zonder schroeven, betere en ster-
kere voegenvullers zonder tape en
lichte, dragende binnenwanden.
Inl.: Lafarge Gips B.V.
Erwin van Elteren
Tel. 0596 - 64 93 19
www.lafargegips.nl
De geschiedenis van… Gips
Calciumsulfaat = gipsCalciumsulfaat is de chemische benaming voor gips. Het komt in ver-
schillende hydratatieniveaus voor, al dan niet gebonden met kristal-
water. De mineralencalciumsulfaat-dihydraat (CaSO4.2H
2O) en anhy-
driet (calciumsulfaat zonder kristalwater, CaSO4) komen in de natuur in
grote hoeveelheden voor.
Met gips bedoelen we in Nederland zowel het uit de natuur afkomstige
gipsgesteente als rogips. Doordat water gemakkelijk uit calciumsulfaat-
dihydraat (zoals gipsgesteente) kan worden verwijderd door middel
van dehydratatie (formule 1), is het eenvoudig te gebruiken als bouw-
materiaal. Bij dehydratatie wordt het calciumsulfaat chemisch gebon-
den water geheel of gedeeltelijk verwijderd. Door een onomkeerbaar
proces van binding met kan het gebrande gips een meer of minder
hoge sterkte bereiken, doordat een kristallijne structuur ontstaat (re-
hydratatie, formule 2).
Formule 1:
CaSO4.2H
2O + energie CaSO
4.½ H
2O + 1½ H
2O
CaSO4.2H
2O + energie CaSO
4 + 2 H
2O
(gipssteen gebrand gips)
Formule 2:
CaSO4.½H
2O + 1½ H
2O CaSO
4.2H
2O + energie
CaSO4 + 2H
2O CaSO
4.2H
2O + energie
(gebrand gips gebonden gips)
In deze nieuwe rubriek geven we meer informatie over de achter-
gronden van materialen. Deze keer belichten we gips.
Augustine Sackett
RUBRIEK
obimex
is dea
ler
voor
neder
land
obimex
is dea
ler
voor
neder
land
obimex
is dea
ler
voor
neder
land
obimex
is dea
ler
voor
neder
land
PRODUCTEN & DIENSTEN < 7 > TYPISCHOBIMEX
Geluidswering speelt een belang-
rijke rol bij de bestrijding van ge-
luidshinder. Waar in het verleden
de aandacht vooral naar gevelge-
luidswering uitging, krijgt tegen-
woordig de hinderbeleving binnen
gebouwen steeds meer aandacht.
Ook geluid tussen woningen en
woonlagen is een groeiend pro-
bleem. Om mensen te bescher-
men tegen geluidsoverlast worden
steeds strengere eisen gesteld aan
de geluidsisolatie van bouwdelen.
Isolerende producten van Rock-
wool hebben dankzij de unieke
vezelstructuur van steenwol uitste-
kende akoestische eigenschappen.
Toegepast in constructies verbe-
teren deze producten de geluids-
isolatie, de contactgeluiddemping
of de geluidsabsorptie van bouw-
delen. Dit vergroot het gebruikers-
comfort en beperkt tegelijkertijd de
geluidsoverlast voor de omgeving.
Contactgeluidsisolatie
De Zwevende Vloerplaat 504 van
Rockwool is bij uitstek geschikt voor
contactgeluidsisolatie van zweven-
de vloeren met een steenachtige
dekvloer. Tegelijkertijd combineert
dit product alle andere positieve
eigenschappen van Rockwool iso-
latie. Steenwol is onbrandbaar en
valt daarmee in Euro-Brandklasse
A1, de hoogst mogelijke klasse
qua brandveiligheid in Europa.
Verder is steenwol waterafstotend,
niet-hygroscopisch, niet-capillair,
vormvast en niet aan krimp of uit-
zetting onderhevig.
De vloerplaat is een harde, veer-
krachtige steenwolplaat en heeft
zeer gunstige dynamische stijf-
heidswaarden voor een optimaal
akoestisch vloercomfort. De iso-
latieplaat is snel en eenvoudig te
verwerken. Dankzij de structuur
van de steenwol sluiten de iso-
latieplaten onderling zeer goed
aan. Daarnaast passen de platen
zich uitstekend aan de ondergrond
aan, waardoor lichte plaatselijke
ongelijkheden door de steenwol
worden opgevangen. De specifieke
dynamische stijfheid van de plaat
zorgt voor een optimale isolatie van
contactgeluid. De steenwol stroken
zijn eventueel ook als randisolatie
toepasbaar.
Kortom, voor optimale akoesti-
sche en thermische prestatie vormt
de Zwevende Vloerplaat 504 van
Rockwool de juiste toepassing.
Inl: Rockwool
Tel. 0475 - 35 33 33
www.rockwool.nl
Colorplatte brengt kleur in
het plafond Vogl Deckensysteme heeft een nieuw kleurenpaneel ontwikkeld
voor een gelijkmatige, egale inkleuring van perforaties. Met de
Colorplatte van Vogl zijn akoestische plafondpanelen verkrijgbaar
in allerlei kleuren.
Het gebruik van de juiste kleuren zorgt voor harmonie in een ruimte.
Een passend kleurengamma moet dan ook met zorg worden samenge-
steld. In de droge afbouwsector is het schilderen van plafondpanelen
een lastige opgave. De gebruikelijke verf is arbeidsintensief in gebruik.
Eerst moet er gegrond worden, waarna er twee lagen verf moeten wor-
den aangebracht. “Een egale verflaag aanbrengen op de plafondplaat
vraagt om precisie. Verf die verwerkers zelf op plafondplaten aanbren-
gen, vormt vaak een bron van problemen. Het tast namelijk vrijwel
altijd de structuur van de ondergrond aan”, aldus Thomas Heier, pro-
ductmanager van Vogl Deckensysteme. De verf zorgt voor verstoppin-
gen en dat oogt weinig professioneel. Tenslotte heeft kleur invloed op
de menselijke ruimtewaarneming en ook op het welbevinden.
Oplossing
De oplossing voor dit probleem is simpel. Plafondpanelen met perfora-
ties kunnen het beste al voor montage geschilderd worden. Dat garan-
deert de beste, homogene dekking en behoud van de eigenschappen
van de plafondplaten en hun perforaties.
De Colorplatte is ontwikkeld door Vogl. Door hiervan gebruik te maken
zijn ruimten conform de wensen van de opdrachtgever in te kleuren.
Het juiste kleurgebruik verhoogt het woonplezier en het welzijn van
mensen. Heier benadrukt dat de Colorplatte in een uitgebreid aantal
kleuren te verkrijgen is. “Om de juiste kleur te kiezen, kunnen bezoe-
kers het juiste kleurenschema kiezen op de site www.vogl-colorator.de.
Zodra de gebruiker de gewenste kleur heeft gekozen, wordt de plaat in
de juiste kleur geschilderd.
De plafondpanelen zijn te verkrijgen in drie varianten: Mono, Duo of
Trio. De Mono plafondplaten zijn voorzien van een enkele, gekleurde
deklaag en een vlies in zwart of wit. De Duo bestaat uit een gekleurde
deklaag, gekleurde perforatie en een zwart of wit vlies. Met Trio zijn
combinaties in drie kleuren te realiseren. De plafondplaten bestaan
dan uit een gekleurde deklaag, gekleurde perforatie en een gekleurd
vlies.
De voorbewerking in de fabriek biedt diverse voordelen op het gebied
van kleurenkeuze. De geperforeerde plafondpanelen voldoen niet al-
leen aan de gestelde eisen, maar hebben ook een hoge esthetische
uitstraling.
Inl.: Vogl Deckensysteme GmbH
Tel. +49 (0)9104-82491-191
www.vogl-deckensysteme.de
Zwevende vloerplaat voor akoestischeprestatiesGeluidshinder is een steeds groter wordend maatschappelijk probleem. Stilte is een schaars goed. Geluid
van vliegtuigen, verkeer, verbouwingen, maar ook geluid binnen een gebouw kan als hinderlijk worden
ervaren. Denk bijvoorbeeld aan luide gesprekken en te harde muziek, lawaai van huishoudelijke ap-
paraten of het geluid van voetstappen in bovenliggende ruimtes. (Woon)gebouwen beschermen soms
onvoldoende tegen geluidsoverlast.
ROCKWOOL
VOGL
Knauf AMF is synoniem voor in-
novatieve plafondsystemen. Bij
AMF is er continu aandacht voor
vooruitgang, of het nu gaat om
nieuwe producten, uitbreiding
van het assortiment of verhoging
van de capaciteit. Zo is de fabriek
onlangs uitgebreid met speci-
ale afwerkingslijnen. Ook wordt
er hard gewerkt aan de bouw van
een nieuw R&D centrum. Op het
terrein van Knauf AMF staat ook
het Forum. Dit is een indrukwek-
kende ontvangstruimte, waarin
een overzicht van alle AMF pro-
ducten wordt getoond. Informatie
over de nieuwste ontwikkelin-
gen is hier onder meer te vinden.
Thema’s als brandveiligheid,
akoestiek, cleanroom en hygiëne
worden interactief belicht in het
Forum. Het gebouw bestaat uit
meerdere opleidingsruimten, een
multifunctionele ontvangsthal en
een restaurant. In het Forum wor-
den jaarlijks 3000 enthousiaste
congresgangers, vakspecialsten en
bezoekers ontvangen.
Inl.: Knauf AMF
tel. 013 - 503 03 35
www.amfceilings.com
Forum in de kijker
KNAUF AMF
obimex is dealer
voor nederland
TYPISCHOBIMEX < 8 > DIVERSEN
Naam:
Ceico Datema
Functie:
Account manager
Bedrijf:
Armstrong BPO
Wat zijn uw taken/
werkzaamheden?
Het begeleiden en adviseren van
architecten bij de keuze voor het
meest optimale plafondsysteem
in te realiseren gebouwen is
mijn belangrijkste taak. Ik
ben verantwoordelijk voor het
rayon Noord–Oost Nederland.
Daarnaast bezoek ik montage-
bedrijven en dealers om deze
op de hoogte te brengen van
nieuwe ontwikkelingen. Verder
deel ik projectinformatie met
verschillende partijen en maak
me sterk om projecten samen
met hen tot een succesvol einde
te brengen.
Hoe lang werkt u al
bij Armstrong?
Ik werk sinds september 2002
bij Armstrong, dus bijna 6,5
jaar.
Heeft u altijd
deze functie
uitgeoefend?
Ja, ik doe dit bij Armstrong met
veel plezier. Wel is de grens van
mijn rayon in het zuiden af en
toe verschoven.
De afgelopen jaren hebben we
een belangrijke professiona-
liseringsslag gemaakt, waar-
door er veel meer structuur
in de organisatie is gekomen.
Door deze verbeteringen en
door uit te gaan van onze ei-
gen kracht hebben we de
afgelopen jaren bewe-
zen een betrouwbare en
succesvolle partij in de markt te
zijn.
Hoe bent u bij
Armstrong terecht
gekomen?
Door te solliciteren op deze
functie. Ik was op zoek naar
een bouwgerelateerde buiten-
dienstfunctie en ik moet zeggen
dat Armstrong als werkgever in
mijn ervaring absoluut boven-
aan staat qua werksfeer, colle-
gialiteit en leiderschap.
Heeft u nog
andere functies
gehad?
Binnendienstverkoper van
pompen was mijn eerste baan.
Daarna heb ik een aantal jaren
in een buitendienstfunctie bij
een bestratingsfabrikant ge-
werkt en ben ik bedrijfsleider
geweest bij een betonreparatie
bedrijf.
Wat vindt u leuk
aan uw werk bij
Armstrong?
Met een professioneel team van
mensen heb je – binnen de mar-
ges van het bedrijf – de verant-
woordelijkheid en bevoegdheid
voor het runnen van je ‘eigen
winkeltje’. Tevens is Armstrong
één van de meest innovatieve
fabrikanten die luistert naar de
wensen uit de markt. Een goed
voorbeeld hiervan is de meest
recente innovatie, de OP range.
Deze nieuwe generatie produc-
ten combineert de voordelen
van hardmineraal en zacht-
mineraal; zeer hoge absorptie,
echter zonder de welbekende
snelle vervuiling.
Dat dit voldoet aan een be-
hoefte is goed te merken aan
de manier waarop het door de
markt wordt omarmt. Hierdoor
ben je steeds weer welkom bij
architecten die op zoek zijn
naar de nieuwste producten.
Wat vindt u leuk
aan het werken
met plafonds en
wanden?
Uiteindelijk gaat het mij om de
contacten met de mensen. Ik
heb gemerkt dat in plafondland
veel goede en leuke mensen
rondlopen.
Ze zijn allemaal zeer gedreven
met hun producten bezig. Het
is iedere keer weer een groot
plezier om hier deel van uit te
maken.
Van de werkvloer:een werknemer aan het woord
RUBRIEK
ZZP databaseactiviteit (x)
Syst
eem
plaf
onds
MS
Plaf
onds
MS
Wan
den
Syst
eem
wan
den
Tim
mer
wer
k
Afw
. gip
skar
tonw
ande
n
Syst
eem
plaf
onds
MS
Plaf
onds
MS
Wan
den
Syst
eem
wan
den
Tim
mer
wer
k
Afw
. gip
skar
tonw
ande
n
Wilt u uw bedrijf ook voorstellen aan de plafond- en wandmonta-gebedrijven van Nederland? Kijk dan op www.typischobimex.nl
Regio Noord-Nederland
Montagebedrijf Straathof, Hoogwoud x x x
0226-354371, 06-54313168
Bolhuis Afbouw, Sneek x x x x
06-51717681
ISA, Almere x x x x
06-50662517
De Groot, Siegerswoude x x x x
0516-542313
Regio West-Nederland
Dullaard Montagebedrijf, Schiedam x x x
010-2470530, 06-53704458
H. van der Veer afwerkingen , Herkingen x x x x x
0187-683759, 06-29363114
PS Montage, Zoetermeer x x x x x
079-8880879
Klusjesbedrijf Altun, Zaandam x
06-26797618
Regio Oost-Nederland
Geza, Kampen x x x x
038-3317931, 06-54927606
Rega Plafonds, Almelo x x x x
06-22987507
R Bakker, Wierden x x x x
0546-576428, 06-43563886
Bogri Systeemplafonds, Almelo x x x x
0546-657146, 06-51528687
Maneschijn Montage, Hoge Hexel x x x x
06-55108310
Regio Zuid-Nederland
AB Plafonds en Wanden, Esbeek x x x x
013-5169606, 06-25036686
Zundert Interieurbouw, Lage Zwaluwe x x x x
0168-480306, 06-50653159
“ik moet zeggen dat Armstrong als werkgever in mijn ervaring absoluut
bovenaan staat qua werksfeer, collegialiteit en leiderschap”
NIEUWS < 9 > TYPISCHOBIMEX
Verder wilde de opdrachtgever de
zolderkamers voorzien van dakka-
pellen en moest er een extra deur
naar buiten komen. Geen punt, de
aannemer nam de wijzigingen wel
mee. Aan de verleende bouwver-
gunning dacht de aannemer wel,
maar volgens hem kon alles vergun-
ningsvrij worden gerealiseerd.
Bouwstop
Zo gedacht zo gedaan, de aannemer
bouwde voortvarend en de vlag in
verband met het bereiken van het
hoogste punt wapperde vrolijk in de
top. Totdat de bouwinspecteur van
de gemeente langskwam voor con-
trole en constateerde dat de hiervoor
geschetste wijzigingen in afwijking
van de verleende bouwvergunning
waren uitgevoerd. De ambtenaar zei
tegen de aannemer dat deze onmid-
dellijk met de bouw moest stoppen
en legde een bouwstop op. Dit hield
in dat er geen enkele bouwactiviteit
meer mocht worden verricht. De
opdrachtgever vertelde de ambte-
naar vervolgens, dat er toch doorge-
bouwd moest worden, anders kon
hij niet tijdig zijn oude, verkochte
woning verlaten.
Twee dagen later volgde een brief
van het College van burgemeester en
wethouders dat de bouw was stop-
gelegd en dat er niet doorgebouwd
mocht worden. Als dat wel gebeur-
de, verbeurde de opdrachtgever een
dwangsom van € 5.000 per dag. De
opdrachtgever zat met de handen
in het haar en vroeg zich af wat hij
tegen deze brief kon doen en hoe hij
de bouw zou kunnen hervatten.
Bezwaar
Tegen het besluit om een bouw-
stop op te leggen én de last onder
dwangsom kan bij het college van
burgemeester en wethouders van
de gemeente bezwaar worden ge-
maakt. Tegelijkertijd kan de voor-
zieningenrechter van de rechtbank
worden verzocht om de bouw-
stop op te heffen en de last onder
dwangsom te schorsen. Hoe groot is
de kans op succes? Als vaststaat dat
er in afwijking van de bouwvergun-
ning wordt gebouwd, dan handelt
de bouwer in strijd met de Woning-
wet. Hierin staat dat het verboden
is te bouwen in afwijking van de
bouwvergunning.
In de regel is het bestuursorgaan
bevoegd om een bouwstop op te
leggen en met het geven van een
last onder dwangsom is het bevoegd
verdere overtreding van regels te
voorkomen. Slechts onder bijzon-
dere omstandigheden zou het onre-
delijk zijn als de gemeente een der-
gelijke dwangmaatregel oplegt. Dit
houdt in dat de gemeente altijd een
belangenafweging moet maken. Dit
is een afweging tussen het belang
van de gemeente bij naleving van
wetten en het belang dat de bouwer
heeft bij het doorbouwen.
Zo speelt bij de beoordeling het feit
dat de bouw vergevorderd is of na-
genoeg gereed is zeker een rol. In
een dergelijk geval kan het onrede-
lijk zijn een bouwstop in een zoda-
nig laat stadium op te leggen. Ook
kan het zijn dat bijvoorbeeld het dak
op een paar pannen na geheel ge-
dekt is en dat er weinig nodig is om
schade door regen te voorkomen. In
dergelijke gevallen maakt de bou-
wer kans dat de voorzieningenrech-
ter het verzoek toewijst. Uiteraard
wordt er dan verder op eigen risico
gebouwd en is er altijd een nieuwe,
gewijzigde bouwvergunning nodig,
maar voor dat moment is de bouwer
even uit de brand.
Omstandigheden
Bovendien wordt ook meegewogen
of er ondertussen overleg is gevoerd
met de gemeente en of het verkrij-
gen van een gewijzigde bouwver-
gunning tot de mogelijkheden be-
hoort. In sommige gevallen lijkt het
onredelijk van de gemeente om een
bouwstop op te leggen en zware
dwangmaatregelen in het vooruit-
zicht te (blijven) stellen.
Bijvoorbeeld in het geval dat al-
les in het werk wordt gesteld
en het erop lijkt dat de illegale
bouw kan worden gelegali-
seerd doordat er alsnog een
gewijzigde bouwvergunning
kan worden verleend. In een
dergelijk geval kan het zinvol
zijn de voorzieningenrechter
van de rechtbank te vragen
de bouwstop op te heffen
en de werking van de
last onder dwangsom te
schorsen.
Kortom, er zijn mogelijkheden om
uit de impasse te komen, maar veel
hangt af van de feiten en omstan-
digheden van de situatie. In de in
dit artikel geschetste casus heb ik
bewust geen aandacht besteed aan
vergunningsvrij bouwen, omdat ik
mij heb beperkt tot de bouwstop
sec.
mr. I.C. Dunhof-Lampe
Damsté,
vestiging Enschede
Tel. 053- 484 00 78
www.damste.nl
Een bouwstop, hoe nu verder?Na maanden van voorbereiding lag er een ontwerp van een woning op tafel, dat de goedkeuring van
de opdrachtgever had. Er werd een bouwvergunning aangevraagd en vrij snel afgegeven, waarna met
de bouw werd begonnen. Nog voordat de fundering erin lag, bedacht opdrachtgever zich. Het bouw-
plan werd op diverse punten aangepast. Zo moest de keuken 2m breder en 2m langer worden. Dit had
als consequentie dat de achtergevel 2m meer naar achteren moest worden gebouwd.
Onderconstructies Componenten Revisiekleppen Bouwchemie Plafondtechniek DienstverleningMontagetoebehoren
Topondersteuning voor uw eigen veiligheid op:
www.vogl-deckensysteme.de
Vogl Deckensysteme GmbH Industriestrasse 10 91448 Emskirchen Telefon +49 (0) 9104 - 825 - 0 info@vogl-deckensysteme.de
www.vogl-ausschreiben.de Voor een duidelijk geoptimalisieerde
verwerkingsstroom
www.vogl-formitekt.de Vormdelen kinderlijk eenvoudig plannen
www.vogl-deckenprofiler.de Met maar een paar klikken nnar het
aanbod aan plafonds
www.vogl-insider.de Belangrijke informatie als eerste horen
www.vogl-communicator.de Informatie-uitwisseling voor een succesvolle business in onroerend
goed
www.vogl-colorator.de In de fabriek gekleurde plafondplaten-
met gaten zelf configureren
www.vogl-videothek.de Verwerkingsvideo's voor alle relevante processtappen
Compleet programma voor perfecte plafonds
Vogl plafondsystemen, uw competente partner voor veeleisende plafondoplossingen, begeleidt u bij alle wezenlijke plannings- enverwerkingsstappen: van de montage van de onderconstructie enplafondplaten, over verschillende voegtechnieken tot aan deperfecte afwerking van het plafond: alles voor een maximum aanzekerheid in de verwerking en het resultaat. Plafonds en direct aansluitend handwerk van de aanbieder van en uitgebreid gamma met innovatieve producten en systemen van topkwaliteit. Selectie uit het productenspectrum van Vogl: akoestische designplafonds, akoestische pleistersystemen, spevormdelen, onderconstructie-elementen, plamuur en kleuren.
αw
TYPISCHOBIMEX < 12 > HET PROJECT
In Markelo is de afgelopen maan-
den hard gewerkt aan de uitbrei-
ding van een bestaand kantoor-
pand met een nieuw kantoor.
Het gaat om een kantoor van 3
bouwlagen, dat tegen het be-
staande pand werd aangebouwd.
“Dit is het eerste gebouw in Ne-
derland dat volgens het nieuwe
systeem wordt opgezet, met
overspanningen van 18 meter”,
aldus Holterman. ”Dankzij deze
nieuwe bouwmethode vormt
de overspanning niet langer een
knelpunt.”
Xandy de Jong van JP Projecten
uit Kerkdriel, die als eigenaar van
dit binnen-afbouwbedrijf ver-
antwoordelijk is voor de binnen-
wanden, is enthousiast. “Je bent
geheel vrij als het gaat om de
indeling van een grote ruimte.”
Traditioneel bouwen
Holterman legt het verschil in
bouwen uit. “Bij de huidige,
standaard bouwmethode in Ne-
derland wordt altijd een funde-
ringsvloer gelegd. Hierop komen
kolommen, wanden en een kern,
waarin de liften en toiletgroepen
zijn ondergebracht. Daar komt een
vloer met balken op en zo wordt
de constructie verder opgebouwd.
Als je ergens een wand wilt plaat-
sen, dan heeft dat als consequen-
tie dat er dikke betonnen vloeren
nodig zijn, waarin veel ijzer is
verwerkt. Bouwen is zodoende
een duur proces. Dit heeft directe
invloed op de multifunctionali-
teit van standaard bouwwerken.
En dat is één van de redenen
waarom veel kantoorpanden die
leeg staan, moeilijk opnieuw te
verhuren of te verkopen zijn, ze
zijn niet multifunctioneel. Met
als gevolg dat die dure gebouwen
snel worden afgeschreven.“
In Nederland wordt gewerkt met
gewapend beton. “Veel mensen
in de bouwwereld denken dat
beton alle krachten opneemt,
maar dat is niet zo. Beton neemt
alleen maar drukkrachten op en
daarom is er ijzer nodig. Het ijzer
dat in het beton zit, is dus nood-
zakelijk daarvoor. Beton alleen
is net steen, dat gemakkelijk kan
breken. Hele grote overspannin-
gen worden al snel duur en heb-
ben veel dood gewicht aan beton.
Daarom wordt er ook veel met
staalconstructies gebouwd. Staal
heeft echter ook nadelen, name-
lijk meer trillingen en slechtere
Heel Nederland bouwt kantoorpanden op basis van ko-
lommen en wanden. Dat het ook anders kan bewijst
Gerard Holterman van Holcon b.v., die samen met Chiel
Bartels een geheel nieuwe wijze van bouwen heeft ont-
wikkeld: hol bouwen in beton met de belastingafdracht
naar de buitenwanden. De winst? Een tijdloos skelet van
een gebouw, geen kolommen, vrije indeling en meer m2
aan vloeroppervlak.
Grote overspanningen met weinig beton, een revolutie in Nederland?
HET PROJECT
HET PROJECT < 13 > TYPISCHOBIMEX
brandveiligheid. Toch is het een
populair bouwmateriaal, vooral in
de Verenigde Staten. De ingestorte
Twin Towers, bijvoorbeeld, waren
helemaal opgetrokken in staal. Ik
durf te beweren dat ze met ons
nieuwe systeem waren blijven
staan.”
Bouwwijze
Het nieuwe bouwsysteem maakt
gebruik van veel minder ijzer en
ook van veel minder beton. Hol-
terman: “De vloer is 70 cm dik
waarvan maar 26 cm beton is.
De overspanning zo uit te voeren
dat de doorbuiging maar tot en-
kele millimeters wordt beperkt. De
vloer bestaat uit 2 betonschillen
van 13 cm. dik met daartussen
de ruimte voor alle installaties. De
ruimte in de vloer is permanent
bereikbaar door middel van uit-
neembare brandvrije platen. Een
gebouw bevat hierdoor meer lucht
en minder beton en ijzer.
De bouwwijze is geheel anders.
“Je maakt eerst de betonnen vloer
en plaatst hierop een aantal wan-
den met een neus eraan. Deze
neus valt weer weg in de vloer.
Daar leg je vervolgens de vloer op.
Om alle installatietechniek kwijt
te kunnen heb je minder ruimte
nodig dan gebruikelijk. De bouw-
hoogte hiervan is slechts 70 cm,
tegen 1.10 m. normaal. Bij een
hoog flatgebouw win je daardoor
al snel meerdere verdiepingen ex-
tra. Je krijgt dus een gebouw met
meer m2 vloeroppervlak.
Het nieuwe bouwen gaat snel. Er
is geen plaatselijk gestort beton
meer nodig. Er zijn geen afwerk-
vloeren meer nodig en ook geen
verlaagd plafond.
Het skelet van het hele gebouw
(6.000 m2) is gemaakt in 11 da-
gen door 4 man. Daarna is het dak
dichtgemaakt.
Afbouwen
Het gebouw is dus zeer snel wa-
terdicht en de afbouwer kan daar-
na aan de slag. De Jong: “Voor ons
is het handig werken. Waar je
gewoonlijk een grove vloer met
daarop een cementen dekvloer
hebt, heb je hier te maken met
een gladde vloer, die niet hoeft te
worden geëgaliseerd. De vloer is
veel vlakker dan bij cement dek-
vloeren. Hier is geen cementen
dekvloer meer nodig. Als de vloer
is aangebracht, dan kun je met-
een aan de slag. Op de vloer heb-
ben we vloertegels bevestigd met
kleefpasta in plaats van lijm.
Als afbouwer kun je ook veel snel-
ler werken, omdat je geen reke-
ning hoeft te houden met kolom-
men of installaties. Gewoonlijk
moet je een wand om pijpen en
andere installaties heen bouwen.
Nu is dat andersom. Eerst zijn de
wanden gebouwd en pas daarna
zijn de installaties, leidingen en
elektra er doorheen getrokken.”
De vloeren en de wanden zijn im-
mers hol.
Wanden
Voor de afbouwsector is het nieu-
we bouwsysteem ideaal. De Jong
legt uit waarom. “Je kunt wanden
plaatsen waar je maar wilt. En als
je de indeling van het pand wilt
wijzigen, dan kan dat snel. Of het
nu gaat om een aansluiting of een
toilet, alles is verplaatsbaar, om-
dat je geen constructieve wanden
meer hebt.
Een ander voordeel is dat het sy-
steem nagenoeg niet doorbuigt,
wat wel het geval is bij de ge-
wone manier van bouwen. “Bij
traditioneel bouwen heb je een
systeemplafond. In een ruimte
van 50 à 60 cm. zitten alle sy-
stemen, zoals airco en elektra.
Hier zit de techniek in het holle
beton. Alle sparingen zijn brand-
werend dichtgemaakt. Mocht er
ooit brand uitbreken op de bene-
denverdieping, dan kan dat nooit
de bovenverdieping bereiken.”
De vloer is getest bij TNO Effectis op
brandwerendheid en dat bleek
meer dan 3 uur te zijn.
De luchtcirculatie is weggewerkt
achter de Obiwand. “De verwar-
ming komt via de zijkant. Het
rooster zit in de wand gebouwd,
er zit dus geen zichtbare kast ach-
ter. Er zijn aparte roosters geïn-
stalleerd voor blazen en zuigen.
Via een centrale computer wordt
de temperatuur geregeld. Voor
elk kantoor is dat ook apart in te
stellen via de pc. Daarnaast is er
in iedere ruimte een thermostaat,
zodat de temperatuur ook hand-
matig kan worden aangepast.
In het hele kantoor is optimaal
gebruik gemaakt van lichtre-
flectie. Elke 7m2 is een arma-
tuur aangebracht voor indirecte
verlichting. Overige verlichting
wordt op maat gemaakt, vol-
gens de wensen van de gebrui-
ker. Dat gebeurt hier met spots.
Plafonds
De sparingenstroken in het
plafond van de dakvloer zijn
50 cm. voor de bereikbaarheid
van de ruimte in de dakvloer.
Het plafond is volgens de Jong
feitelijk op zijn kop gezet, met
sparingen onder en sparingen
boven. Op de bovenste verdie-
ping is het akoestisch Rockfon
Royal systeemplafond gemon-
teerd met verlichting in de 50
cm open stroken. Dit houdt de
echo in de ruimte tegen. Op de
benedenverdieping bestaat al-
les uit beton. Daar wordt geen
systeemplafond gemonteerd,
maar eventueel akoestische
plafondeilanden of zachte
wanden en gordijnen. Op de
bovenverdieping is het pla-
fond met plinten afgewerkt, in
verband met de oneffenheden
in de bovenvloer. “Als je een
gewone bovenbak van een sy-
steemwand gebruikt, dan zie
je een naad. Die krijgen we in
verband met de afmeting niet
rond gedrukt en daarom ge-
bruiken we plinten.
Glas
Er is veel glas gebruikt, onder
meer in de hal en in de kan-
tine. Dit zorgt voor een luxe uit-
straling. De glazen panelen en
de deuren lopen niet helemaal
door tot het plafond. Overal is
dezelfde hoogte aangehouden,
op 2 glazen deuren na. Die zijn
apart ingemeten en besteld.
“In de kantine is de glasmaat
aangepast, in verband met het
aantal stijlen.
Vanuit de kantine heb je schit-
terend uitzicht op de hal en
kun je in het plenum tussen de
begane grond en de eerste ver-
dieping kijken, omdat hiervoor
glas is gezet. De Jong: “In de
blauwdruk stond het oorspron-
kelijk dichtgetekend, maar later
is besloten om glas te gebruiken
in plaats van een dichte wand.
Bezoekers kunnen nu met eigen
ogen kunnen zien hoe het ge-
bouw is opgebouwd en hoeveel
ruimte wordt bespaard. Vanuit
de kantine kun je over een ba-
lustrade boven de hal lopen. Je
kunt het dan van dichtbij be-
kijken.
Toekomst
Grootste plannen heeft Holterman met het nieuwe bouwsysteem, waarbij
de belastingafdracht hoofdzakelijk op de wanden zal zijn. Bartels heeft
van het hele systeem het octrooi in zijn bezit. “Voor opdrachtgevers, ar-
chitecten en de afbouwsector is dit de meest flexibele bouwmethode die
er bestaat”, aldus Holterman. “Als een pand leeg komt te staan, dan kun
je alles opnieuw inrichten. Dan is het opeens wél multifunctioneel en op-
nieuw verhuur- en verkoopbaar.”
Voordat dit systeem in heel Nederland wordt gepromoot, test Holterman
dit gebouw eerst. “Ik wil weten dat het kan, dat het ontwerp goed is en
dat al mijn ideeën hierover kloppen. Er zitten in dit ontwerp wel een paar
kleine schoonheidsfoutjes, maar die zijn opgelost. Die zullen we niet meer
maken bij ons volgende project.”
Holterman vervolgt: We willen in de toekomst met betonnen elementen
gaan werken. Net als bij een meccano-doos, maar dan in het groot. De
architect kan dan spelen met dit meccano-gegeven, dat zal bestaan uit
verschillende modellen. Hieruit kan hij het gewenste skelet samenstellen,
met een overspanning van 10-30 m. Zelf heb ik als toekomstbeeld dat
ons systeem over 10 à 20 jaar een basisproduct is.” Dat is nog eens echt
revolutionair denken in Nederland.
Idee
Het idee om op een andere manier te gaan bouwen is volgens Holterman
toevallig tot stand gekomen. “Samen met een goede vriend van mij, topcon-
structeur Chiel Bartels, heb ik zitten denken en rekenen. Wij gingen daarbij
uit van het standpunt dat bouwen ook op een andere manier moet kunnen.
Als je een ruimte van 20 tot 30m in één keer kunt overspannen met geringe
doorbuigingen en trillingen, dan heb je al die extra kolommen niet meer no-
dig. Je zit dan ook niet meer vast aan een middenkern. We kwamen uit op
geïntegreerde holle constructies voor vloeren, balken en wanden. De onder-
kant van de vloer is vlak. De installaties zijn naar eigen inzicht aan te brengen
en later ook te wijzigen, wanneer men maar wil. De onderkant van de vloer
en de e.v. balken is vlak, dus er zijn geen storende balken onder de vloer.
De voordelen zijn duidelijk. Je kunt goedkoper bouwen, veel grotere over-
spanningen maken en het gebouw is ook nog eens flexibel in te delen. Het is
helemaal niet zo ingewikkeld, want alle onderdelen die deel uitmaken van
dit nieuwe systeem zijn al bekend. Alleen had niemand in Nederland deze
combinatie eerder bedacht.
“De overspanning van een gebouw is niet langer een knelpunt”
“Het skelet van een gebouw is tijdloos”
“Groei op tijd mee met markt en wetgeving!”
Doelmatig. Praktisch. Ervaren.
• ISO 9001 certifi cering • VCA-certifi cering• VCA-opleidingen
• Arbo en Veiligheid• Bedrijfshulpverlening - BHV• Interim Management
Advies en training op maat:
Met 8 leerlingen zaten ze vorig jaar
in één groep. Daarvan zijn er nu,
in het tweede lesjaar, nog 6 over.
“Van één jongen weet ik dat hij is
ontslagen, waarschijnlijk vanwege
de economische recessie. Nu zitten
we vaak maar met z’n vieren in de
klas. Mijn werkgever houdt er al-
tijd rekening mee. Mijn baas heeft
ook een lesrooster gekregen, dus
hij weet precies wanneer ik naar
school moet. De meeste lessen heb
ik gevolgd, hoewel ik er een paar
heb gemist, omdat ik ziek was. Dat
geef ik dan altijd door aan mijn
werkgever en aan Dick. Niet ieder-
een doet dat. In dat geval belt Dick
naar de werkgever om te vragen
wat er aan de hand is.
Lesrooster
Op de vraag of hij altijd weet wan-
neer hij les heeft, antwoordt Agus
bevestigend. “Ja, want we hebben
een lesrooster gekregen. En als er
iets wordt gewijzigd, dan geeft Dick
dat aan ons door. Je krijgt trouwens
bij wijzigingen een brief thuis en bij
calamiteiten – bijvoorbeeld als de
docent ziek is – een sms bericht
De indeling in lesblokken van 3
dagen vindt Agus duidelijk. “Op de
lesdag wordt de theorie en de prak-
tijk afgewisseld. Die theorie mag
van mij trouwens wel in het eerste
jaar worden afgehandeld, want
persoonlijk vind ik 2 jaar theorie
te lang. Ik wil dat zo snel mogelijk
achter de rug hebben. Dat heb ik
ook aan Dick verteld. Hij was dat
met mij eens, want als ik niks te
doen heb, word ik soms luidruch-
tig.” Aan elk lesblok is tegenwoordig
een gastles gekoppeld. “Je wordt er
altijd wel wijzer van, maar eigen-
lijk vind ik het leuker als die gastles
wordt gecombineerd met zelf iets
mogen nadoen. Soms mag dat.”
Vragen
Agus ziet er niet tegenop om vra-
gen te stellen. “Ik werk nu 4 jaar
in de afbouw. Als ik op de bouw
ergens niet uitkom, dan vraag ik
mijn werkgever om hulp. Ook kan
ik de consulent van Savantis, Harrie
van Eldijk, opbellen. Die komt trou-
wens ook langs op het werk.” Bij
problemen die Agus in de praktijk
tegenkomt, vraag hij Dick vaak om
uitleg. “Hij doet dat soms anders
dan wij, zoals met een laser een
hoek van 75° maken. Hij legt dan
met potlood en een latje uit hoe dat
moet.” Dick is volgens Agus een uit-
stekende docent. “Ik kan goed met
hem overweg. Hij is lekker relaxed,
maakt zich niet zo druk en kan goed
uitleggen. En als ik iets niet begrijp,
dan legt hij het net zo vaak uit, tot
ik het wel begrijp. Hij zegt ook altijd
tegen ons: “Je zit hier voor jezelf. Ik
kan niet meer doen dan jou les ge-
ven. En dat is ook zo.”
TYPISCHOBIMEX < 14 > DE VAKOPLEDING & NATTE AFBOUW
De Vakopleiding weet op een
slimme manier de theorie en
praktijk te combineren. De
eerstejaars leerlingen begin-
nen hun opleiding met het
onderwerp gipskartonwanden,
waarna systeemplafonds aan
de beurt zijn. In het tweede
jaar staan systeemwanden en
vervolgens speciale plafonds
op het programma. Verder
krijgen de leerlingen in het
tweede jaar ondere andere
ook te maken met kosten en
tijdbewust werken. Tijdens
het praktijkgedeelte moeten
leerlingen zelf wanden en pla-
fonds opbouwen. Hierbij moe-
ten ze rekening houden met
maatvoering, maar ook met de
uitvoering. “Hoe doe ik iets op
de juiste manier” is een vraag
die ze zichzelf of de docent re-
gelmatig stellen.
Locaties
Klaassen geeft les op 3 loca-
ties. In Veenendaal heeft hij
zowel eerste- als tweedejaars
leerlingen onder zijn hoede.
In Heerhugowaard is dat alleen
een groep tweedejaars. “He-
laas hebben zich dit jaar geen
nieuwe leerlingen aangemeld.
Dit vinden wij bijzonder jam-
mer en we proberen hier iets
aan te doen.” In Rijen werkt
Klaassen met eerstejaars “sa-
men met mijn collega Victor
Bolsius, omdat die groep uit
22 leerlingen bestaat. Als we
constateren dat er vanuit een
bepaalde regio veel leerlingen
komen, dan onderzoeken we
of er ook in die regio een vak-
opleiding gestart kan worden.
Dit beperkt de reistijd van de
leerling naar school aanzien-
lijk.”
Leerlingen
Van de leerlingen verwacht
Klaassen een actieve houding.
“De meesten zijn voldoende
gemotiveerd, want een werk-
gever laat hen alleen deze
opleiding volgen, als dat iets
oplevert. Wij zorgen voor de
theorie- en praktijklessen en de
materialen, maar de leerlingen
moeten zelf hun handgereed-
schap en persoonlijke bescher-
mingsmiddelen meenemen.”
Het gebruik van traditioneel pa-
pieren hoekband kan problemen
opleveren, als de ondergrond be-
schadigd is. Bijvoorbeeld doordat
er hobbels en bobbels in zitten of
omdat er sprake is van scheuren,
schilfers, roest of afbladderen. Er
wordt al langere tijd gewerkt aan
een verbetering van bestaande
producten voor het voegen van
hoeken. De nieuwste ontwikke-
lingen maken gebruik van kunst-
stof of combineren papier en
metaal. Deze producten voldoen
echter nog niet aan de eisen die
eraan gesteld worden.
Slam-technologie
Er is een nieuwe methode ont-
wikkeld voor het voegen van
hoeken, de No-coat Structural La-
minate (Slam) technologie. Dit sy-
steem heeft een andere basis dan
de meest gebruikte systemen.
De belangrijkste 3 elementen er-
van zijn:
een conische copolymeer kern >die bestand is tegen sterke
invloeden van buiten,
papierband dat goed hecht >aan de droge ondergrond,
Speciaal behandeld op- >pervlaktepapier, dat barsten,
scheuren en andere onef-
fenheden in de ondergrond
onzichtbaar wegwerkt.
Sneller en beter met No-Coat
Papieren hoekband wordt al 60 jaar gebruikt om voegen af te dichten. Het is een veelgebruikt pro-
duct, maar kan soms problemen opleveren, als de ondergrond beschadigd is. Het No-Coat Structural
Laminate Drywall Corner Systeem pakt het voegen van hoeken op een geheel nieuwe manier aan.
Alle theorie liever in één jaarAgus Mairuhu zit in het tweede jaar van De Vakopleiding, op de
locatie Veenendaal. Hij is één van de leerlingen van Dick Klaas-
sen. Over het algemeen is hij wel tevreden over de opzet van de
opleiding. “Alleen mag alle theorie van mij wel in het eerste jaar,
in plaats van verspreid over 2 jaar.”
Nieuwhuis Consult Denekamp | Paterswolde | Zoetermeer | Tel. 0541-661024
info@nieuwhuisconsult.nl | www.nieuwhuisconsult.nl
De Vakopleiding blijft zich verbeteren
Zoals bekend bestaat De Vakopleiding uit twee leerjaren. Leerlingen die met een in geheel Europa
erkend diploma de opleiding verlaten, zijn op de hoogte van alle kneepjes van het vak. “Maar er is
altijd wel iets dat nog beter kan”, aldus docent Dick Klaassen.
DE V
AKOPLEID
ING
DE VAKOPLEDING & NATTE AFBOUW < 15 > TYPISCHOBIMEX
Sheetrock producten kopen, een
deelnameformulier opvragen, in-
vullen en opsturen is alles wat be-
langstellenden hoeven te doen om
gratis deze conventie bij te wonen
en tegelijkertijd een week te genie-
ten van een verblijf op een luxueus,
eersteklas zeiljacht. De conventie
vindt plaats op zowel Ischia als aan
boord. Samen met collega’s uit heel
Europa kunnen Sheetrock gebruikers
deze unieke ervaring meemaken.
Royal Clipper
De Royal Clipper is een reproduc-
tie van het historische ‘Tall Ship
Preussen - 1902’, het grootste
zeilschip dat ooit is gebouwd. De
Clipper biedt ruimte aan 210 pas-
sagiers en 106 bemanningsleden.
Het heeft 5000 m2 aan zeilen, 5
masten, 3 dekken en luxueuze
hutten. De gasten verblijven in een
unieke, cultuurhistorische omge-
ving. Behalve het bijwonen van
de conventie kunnen zij zich ver-
wennen in de thermale baden en
uitgebreid genieten van de medi-
terraanse keuken onder het genot
van een goed glas wijn.
Het zeilschip doet onderweg enkele
van de mooiste Italiaanse havens
en eilanden aan voor de kust van
Rome, Napels en Sicilië. Eén van de
eilanden waar wordt aangemeerd
is Ischia, onder meer beroemd om
het vele natuurschoon.
Route:
Dag 1 – Civitavecchia
Dag 2 – Sorrento (van hieruit
zijn excursies mogelijk naar
Pompeï, Ravello, Napels en de
Vesuvius)
Dag 3 – Capri
Dag 4 – Ischia
Dag 5 – Lipari (Sicilië)
Dag 6 – Amalfi
Dag 7 - Ponza
Dag 8 - Civitavecchia
Deelname
Alle facturen van Sheetrock voeg-
middelen tussen 1 mei 2008 tot
en met 31 maart 2009 worden
bij elkaar opgeteld om te bepalen
welke verwerker in deze periode
de grootste omzet heeft behaald.
Hieraan doen alle producten mee:
Het Tuff-Hide, ProSpray en Sheet-
rock Plus 3.
Heeft u het deelnameformulier
niet ontvangen of nog niet op-
gestuurd? Maak er dan nu werk
van. Belangstellenden die kans
willen maken op deze fantastische
reis kunnen zich aanmelden door
het inschrijfformulier in te vullen
en te faxen naar USG. Facturen,
waarop de aankoop van een of
meerdere Sheetrock voegmiddelen
staan vermeld, kunnen tijdens de
actieperiode ook per fax naar USG
worden verstuurd.
USG maakt begin mei 2009 bekend
wie de gelukkige winnaars zijn. Zij
ontvangen hierover bericht.
Inl.: Obimex B.V.
Tel. 0546 – 45 55 13
www.obimex.nl
Reis mee op het zeilschip
‘Royal Clipper’ De Royal Clipper, een eersteklas zeiljacht, vaart van 16 tot en met 23 mei 2009 uit naar de USG
Sheetrock Conventie langs de Italiaanse kust. Hierin zijn drie tweepersoonshutten gereed voor de
drie grootste afnemers van Sheetrock in Nederland.
Stuur deze bon ingevuld retour naar typisch Obimex.
typisch Obimex, Twentepoort-West 39, 7609 RD Almelo.
Ja, ik wil graag een zeilreis winnen. Stuur mij een deelnameformulier.
Bedrijfsnaam:
Contactpersoon:
Adres:
Postcode / Plaats:
Telefoon:
Fax:
E-mail:
De combinatie van deze 3 ele-
menten levert een voegsysteem
op dat de gebruikelijke proble-
men bij het voegen van hoeken
voorkomt.
Ultraflex 325
Het papieren Ultraflex 325
hoekband is vooral handig in
gebruik bij ongelijkmatige hoe-
ken en oppervlakken die kleiner
zijn dan 3 m. Het band heeft
een sterke papieren co-poly-
meer kern. Het oppervlak van
het band is voorzien van ‘dichte
vezel’ karton.
De achterkant bestaat uit papier-
band, voor een egale hechting
aan de ondergrond, hetgeen
scheurvorming en loslaten voor-
komt. Het materiaal is zo stevig,
dat het niet van vorm verandert
of loslaat van de ondergrond.
Het is bestand tegen invloeden
van buitenaf, zoals schuren en
verschillen in temperatuur en
vochtigheid. Het materiaal kan
direct na aanbrengen worden ge-
schuurd, gesausd of geverfd.
Inl.: Obimex B.V.
Tel. 0546 – 45 55 13
www.obimex.nl
hoeken voegen systeem
De meeste vragen die leerlingen
aan Klaassen stellen gaan over
salarissen, vrije dagen en reisu-
ren. “Hierover ga ik echter niet
in discussie, want dat is een zaak
tussen de leerling en de werkge-
ver. Als het om een onderwerp
gaat, waar ze moeite mee heb-
ben, dan besteed ik daar extra
aandacht aan. Wat ik ook be-
langrijk vind is leerlingen moti-
veren. Ik probeer ze uit te leggen
wat er zo mooi is aan dit beroep
en dat het genoeg mogelijkhe-
den biedt om door te groeien,
bijvoorbeeld tot maatvoerder,
voorman of uitvoerder.” Wat veel
leerlingen extra motiveert is de
geslaagdenpremie van €230,-.
Absentie
Van de absentie op school schrikt
Klaassen soms. “Die vind ik te
hoog, vooral omdat de leerlingen
van tevoren weten wanneer ze
naar school moeten. Leerlingen,
docenten en werkgevers ont-
vangen het lesrooster op papier,
zodat iedereen weet wanneer de
lessen plaatsvinden. Vaak komt
het voor dat sommige leerlin-
gen verhinderd zijn, omdat ze
voor hun baas een klus moeten
afronden. Dat is spijtig, want het
doel van de opleiding is natuur-
lijk de leerlingen een grondige
opleiding bieden. We pakken
de absentie actief aan, omdat
iedere gemiste les er eentje te
veel is. De werkgever en leerling
worden door De Vakopleiding
geïnformeerd over de verzuim
voortgang. Het moge duidelijk
zijn dat bij een hoog verzuim de
opleiding niet in twee jaar kan
worden afgerond.
Verwachtingen
Op de vraag of De Vakopleiding
voldoet aan de verwachting
van de leerlingen, kan Klaassen
duidelijk antwoord geven. In de
praktijk is het vaak zo, dat een
werkgever de leerlingen vooral
voor bepaalde klussen inzet. Bij
ons krijgen ze te maken met alle
facetten van het vak. Hierdoor
worden ze breder inzetbaar en
daardoor aantrekkelijker voor de
werkgever. Waar wij vooral op
hameren is dat leerlingen leren
de werkzaamheden op de juiste
manier uit te voeren. Snelheid
ontwikkelen is daarbij van on-
dergeschikt belang. Dat leren ze
in de praktijk snel genoeg.”
Wat Klaassen nog te vaak mist, is
dat leerlingen actief commentaar
leveren. “De leerlingen geven
zelden aan wat er verbeterd kan
worden aan hun vakopleiding.
Maar we staan open voor sug-
gesties.”
Inl.: De Vakopleiding
Tel: 0318 - 56 11 47
www.devakopleiding.nl
Typisch Obimex is een uitgave van:
Obimex B.V.Twentepoort-West 397609 RD Almelo
telefoon: 0546 – 45 55 13telefax: 0546 – 45 56 08
E-mail: verkoop@typischobimex.nl
Internet:www.typischobimex.nl
Contactpersonen:Harry BouwhuisVincent Timpers
Redactie:Carola Laterveer053 - 434 1521claterveer@hotmail.com
Vormgeving:Digigram vormgevers, Enschede
Drukwerk & realisatie:DWF Publishing,www.dwfpublishing.nl
Hoewel deze krant Typisch Obimex door Obimex B.V. met zorg is sa-mengesteld kan zij ter zake de inhoud van de daar in opgeno-men stukken (druk- en zetfouten daaronder begrepen) geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden.
COLOFON
OBIMEX
OBIMEX
DE V
AKOPLEID
ING
TYPISCHOBIMEX < 16 >
Hij is 100% onbrandbaar en 12,5, 15, 20 of
25 mm dik. Z’n naam? Pregyfeu-A1. Hij is net
zo eenvoudig verwerkbaar als een gewone
gipsplaat en verkrijgbaar met VK en AK.
www.lafargegips.nl / Tel.: 0596 - 649 333.
Tevens kunt u met behulp van OLGA
(OnLine Gips Adviseur), 24 uur per
dag eenvoudig uw complete wand- en
plafondsysteem samenstellen, dat voldoet
aan het Bouwbesluit. Inclusief alle technische
gegevens en detailleringen. U vindt OLGA
onder: www.olga-lafarge.nl
080600•LaFarge adv. typisch obimex 262x193.indd 1 20-01-2009 15:08:19
NIEUWS < 17 > TYPISCHOBIMEX
De aandacht
voor klantte-
vredenheid zien
we de laatste 8
jaar sterk toe-
nemen. Dat is
het gevolg van
de prominente
plaats die aan
klanttevreden-
heid wordt
toegekend in de
ISO 9001:2000
norm en daar-
van afgeleide normen. De organisatie moet de klant-
tevredenheid meten en bewaken. Dat is één van de
punten voor het vaststellen van de performance van
de organisatie in het algemeen en het kwaliteitsma-
nagementsysteem in het bijzonder. Daarmee is de
aanleiding in ieder geval achterhaald.
Meten
Nu gaan we die klanttevredenheid meten. Is ‘ja’ of
‘nee’ genoeg? Zien we liever een rapportcijfer? Of
willen we meer weten?
Met deze vraag komen we terug op één van de uit-
gangspunten van moderne kwaliteitsmanagement-
systemen: continue verbetering. We willen telkens
weer beter presteren, dus alle informatie die we
kunnen gebruiken om de kwaliteit te verbeteren is
natuurlijk welkom. Enerzijds zou je zeggen: ‘hoe
concreter hoe beter’, maar anderzijds zitten we niet
te wachten op een eindeloze stroom data en heel
veel werk. Een balans wordt gezocht tussen meten,
analyseren en omzetten in concrete acties enerzijds
en de verwachte toegevoegde waarde anderzijds.
De manier van meten. Je kunt boeken vol schrijven
over een passende methodiek, passend bij organisa-
tie, de markt, de aard en omvang van het klantenbe-
stand. Van enquête tot informeel vraaggesprek. Maar
met de keuze van de methodiek zijn we er nog niet,
want hoe gaan we deze vervolgens toepassen? Als
we een klant vragen of hij tevreden is, zal het ant-
woord vaak ‘ja’ zijn. Als we een open vraag stellen
krijgen we al veel meer informatie. Stel een belang-
rijke klant de volgende vraag: ‘Als ik volgende week
op vakantie ga en jij neemt een week mijn plaats in,
wat zou je dan als eerste veranderen?’ En voilà, dan
komt er van diezelfde klant ineens wel informatie los
waarmee we kunnen verbeteren!
Interpretatie
Daarnaast is het voor de interpretatie van groot be-
lang hoe de resultaten tot stand zijn gekomen. Kwa-
liteit is soms slechts een perceptie en slechte kwaliteit
soms slechts het gevolg van een gebrekkige commu-
nicatie. Als een klant bijvoorbeeld niet weet hoeveel
extra werk een verzoek met zich mee brengt, dan zal
hij ook moeilijk begrip op kunnen brengen indien
een antwoord enige tijd op zich laat wachten. Het
antwoord kan (met de juiste achtergrondinformatie)
goed en snel zijn, de klant kan dat geheel anders
ervaren! Andersom moeten we ook waken voor onze
eigen perceptie: we denken te weten wat onze klan-
ten verwachten en belangrijk vinden, maar hebben
we dat wel eens nagevraagd? Dat kan best leiden tot
verrassende constateringen!
Voor de interpretatie van de resultaten moeten we
dus verder terug, naar de basis: wanneer is een klant
tevreden? Of het nu gaat om het definiëren van te-
vredenheid of van kwaliteit, veel hangt af van de
verwachtingen die de klant heeft. Maar als de ver-
wachtingen niet hooggespannen zijn of als niemand
anders het beter doet, doen wij dan ons werk zo
vreselijk goed? Een weloverwogen interpretatie geeft
ons pas echt de juiste informatie om te kunnen ver-
beteren, maar dan zijn er ook klinkende resultaten
te boeken.
Verwachtingen
Die verwachtingen van onze klanten, daarin schuilt
een risico en een uitdaging. Klanten kunnen zomaar
de beschikking krijgen over informatie op basis waar-
van die verwachting ineens andere proporties aan-
neemt. De verwachting van de klant is enerzijds de
referentie op basis waarvan uitspraken worden ge-
daan aangaande tevredenheid. Aan de andere kant
is deze referentie wel constant in ontwikkeling. We
moeten er dan ook voor waken dat die verwachting
niet voor ons de norm wordt. In het kader van con-
tinue verbetering willen en moeten we de lat steeds
hoger leggen. Tevredenheid is dus niet een vast eind-
punt dat we na moeten streven. Als we die lat hoger
willen leggen en onze klanten écht willen overtuigen,
dan zullen we de verwachtingen van onze klanten
moeten overtreffen. Geen tevreden klanten meer,
maar enthousiaste fans!
Moeten we dan nu allemaal aan het investeren slaan
en producten met gouden randjes gaan leveren? Nee.
Soms wordt een klant al heel blij van een vriendelijke
en behulpzame benadering. Neem bijvoorbeeld een
stereotype verkoopster in een winkel die ongeïnteres-
seerd bij de toonbank rond hangt. Het enige wat haar
nog lijkt te interesseren is het vooruitzicht van de slui-
tingstijd van de winkel. Dat nodigt klanten toch min-
der uit tot kopen dan een medewerkster die blij ver-
rast opveert als je de winkel binnen loopt. Gespeeld
of niet, het heeft invloed en kost niets. Waarmee de
cirkel weer rond is: we moeten weten wat onze klan-
ten verwachten en wat zij belangrijk vinden.
Klanttevredenheid. Veelzijdig, belangrijk, maar bo-
venal een belangrijke graadmeter om vorm te geven
aan continue verbetering, met directe gevolgen voor
continuïteit en concurrentiepositie. Het is interes-
sante materie en van cruciaal belang.
Inl.: Nieuwhuis Consult
Tel. 0541 – 66 10 24
www.nieuwhuisconsult.nl
Klanttevredenheid moeten we niet meten, dat wíllen we meten!
Klanttevredenheid is een term die de laatste jaren overal de kop op steekt. Waar komt die aandacht
vandaan? Wat moeten we ermee en hoe gaan we ermee om? Als we het aan onze klanten vragen, dan
zijn ze tevreden. Anders waren het toch ook geen klanten? Is dat niet goed genoeg?
Eddy Nieuwhuis
Directeur Nieuwhuis Consult
Geïnspireerd door de natuur
HAMERS STEEL PROFILE B.V. BUILDING THE FUTURE - CHANGE THE WORLD
C – U WAND & PLAFOND PROFIELEN
Samen sterk in innoverend en technisch bouwenHamers Steel Profi le is een betrouwbare meedenkende partner, wij kunnen u bouwtechnisch ondersteuning bieden bij uw technische vragen. Wij kun-nen met ons enthousiast creatief en deskundig team ook nieuwe producten voor u ontwikkelen. Naast de standaard lengtes van de profi elen kunnen wij u ook maatwerk toeleveren. Ook kunt u bij ons terecht voor toebehoren voor de profi elen.
Jellinghausstraat 16, 5048 AZ TILBURG (Ind. Terr. Kraaiven)Tel. 0031- (0)13 465 7560, Fax. 0031- (0)13 465 7561
TYPISCHOBIMEX < 18 > RESTANTENPAGINA
Omschrijving levereenheid voorraad firma telefoonnummer contactpersoon
Gyptone point 11 600x600x12,5 (6st/pk) 30pk Kadak 072-5741342 K. Dapper
Gyptone Quattro 20 A 600x600 9platen ASM afbouwsystemen 036-5311000 A. Somers
Gyptone Casparano 600x600 (forte) 550 platen Gerrit Smit Systeemplafonds 06-53177875 G. Smit
Gyptone point 11 600x600x15 (e15) 12 pk T en R 073-5119069 K. Treuren
Quatro 20 600x600 128 pk Radax vof 045-5258051 N. Ramakers
Cortega 600x600x15 6 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Fine Fissured SL2 300x1800x17 2 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Cirus ML 600x600x15 2 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Sahara Board 1720x300x17 42pk Kadak 072-5741342 K. Dapper
Thermofon silver 1200x1200x30 70 pk Obimex bv 0546-455513 B. van Ommen
Sonar A2 600x600x18 3 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Dekor E15 600x600x15 4 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Sonar P 900x900x25 6pk Gerrit Smit Systeemplafonds 06-53177875 G. Smit
Fibral Ocean 600x1200x20 2pk Gerrit Smit Systeemplafonds 06-53177875 G. Smit
Opal creme (shadowl) 600x600x20 2pk T en R 073-5119069 K. Treuren
Opal Roomwit (shadow) 600x600x20 1pk T en R 073-5119069 K. Treuren
Fibral Ocean 600x600x20 1pk T en R 073-5119069 K. Treuren
Fibral Pacific 600x600x20 1pk T en R 073-5119069 K. Treuren
Krios inleg 600x600x20 5pk Marvo Systeemplafonds 0528-277490 M. Voorwald
Opal creme (shadowl) 600x600x20 1pk Marvo Systeemplafonds 0528-277490 M. Voorwald
Krios shadowline 600x600x20 6 pk Marvo Systeemplafonds 0528-277490 M. Voorwald
Paral Astra 600x1200x20 2 pk Marvo Systeemplafonds 0528-277490 M. Voorwald
Fibral Graphite 600x600x20 4 pk Marvo Systeemplafonds 0528-277490 M. Voorwald
Hygiene Advance 600x1200x20 1 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Advantage E24 600x600x15 1 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Focus E24 600x600x20 1 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Focus E15 1200x1200x20 2 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Gedina E24 600x600 8 pk ASM afbouwsystemen 036-5311000 A. Somers
Combison Solo D 600x600 6 pk ASM afbouwsystemen 036-5311000 A. Somers
Focus E24 600x600 5 pk ASM afbouwsystemen 036-5311000 A. Somers
Hygiene Advance 600x1200 3pk Gerrit Smit Systeemplafonds 06-53177875 G. Smit
Cosmos N inleg 600x1200x15 2 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Sternbild K1 verdekt 600x600x15 24 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Sternbild K3 inleg 300x1800x15 25 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Cirrus 75 tegular 600x600x15 12 pk Gerrit Smit Systeemplafonds 06-53177875 G. Smit
Altes Boreal 600x600x25 4 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Minerval Lux CF 600x600x15 2 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
Tonga Blanc 600x1200x25 1 pk WDS Afbouw 0318-477080 T. Jacobsen
U-150 4000mm U-150 46st Ceran International 06-14444958 M. Ceran
C-150 1800mm C-150 85st Ceran International 06-14444958 M. Ceran
C-150 2730mm C-150 120st Ceran International 06-14444958 M. Ceran
C-150 2600mm C-150 38st Ceran International 06-14444958 M. Ceran
C-150 3800mm C-150 30st Ceran International 06-14444958 M. Ceran
Opdek ral 9010 930x2315 100mm wand 1L/1R Braam Afbouw 06-53356167 E. Braam
Opdek ral 9010 830x2315 100mm wand 1L Braam Afbouw 06-53356167 E. Braam
inleg lichtblauw 600x600 60st ASM afbouwsystemen 036-5311000 A. Somers
Olympia microlook 600x600 2 pk Gerrit Smit Systeemplafonds 06-53177875 G. Smit
Clastone doorzak 600x600 4 pk Gerrit Smit Systeemplafonds 06-53177875 G. Smit
Doordraaikozijn met dubbele deuren 2x 930x2315 1st Brewie 06-21564199 S. Wieskamp
Informatie
U monteert en installeert al
jaren gipsplaten, u-profielen,
verlichtingsarmaturen of pla-
fond onderdelen bij uw klan-
ten. U doet uw werk goed en
uw klanten zijn tevreden.
Enig minpuntje: u bent in de loop
der tijd blijven zitten met steeds
meer restmateriaal, dat zo lang-
zamerhand een grote hoeveel-
heid ruimte in beslag neemt. U
heeft dat niet weggegooid, want
misschien vragen uw klanten nog
eens of u toevallig nog een pla-
fondplaatje heeft liggen.
Verkoop uw restantenBent u zo’n verzamelaar? Gooi
dat materiaal niet weg, want
dat is jammer. U kunt dat beter
verkopen, bijvoorbeeld via onze
restantenpagina. Wij vermelden
gratis welke restanten u aan-
biedt. Voordelen? U bent van
uw oude voorraad af, die in een
hoekje stof ligt te verzamelen en
u maakt er anderen blij mee.
En als u zelf op zoek bent naar
dan profiel dat niet meer wordt
gemaakt? Er is een grote kans
dat een ander bedrijf dat in een
hoekje heeft liggen en dat u dat
toevallig aantreft op onze restan-
tenpagina.
Kijk op www.typischobimex, vul
de bon in en mail deze vervol-
gens naar ons toe. In het volgen-
de nummer van Typisch Obimex
kunnen duizenden collega’s le-
zen welke producten u aanbiedt.
Overigens kunt u op www.typi-
schobimex.nl het meest actuele
aanbod van restanten bekijken.
het meest actuele aanbod van restanten bekijken > www.typischobimex.nl
C en U profielen
Diversen
MOTORSPORT < 19 > TYPISCHOBIMEX
Twentepoort West 39, 7609 RD AlmeloPostbus 804, 7600 AV Almelo
Telefoon (0546) 45 55 13Telefax (0546) 45 56 08
verkoop@obimex.nl
Waarom Obiwand? De Obiwand onderscheidt zich door een diversiteit in uitvoeringen en het montage gemak waarmee de Obiwand uw project tot een succes maakt.
Beter kunnen wij de Obiwand niet omschrijven, een strak systeem dat aanzien geeft aan elk interieur. Het Obiwandsysteem is zeer flexibel en kan op diverse manieren worden afgewerkt. Bijvoorbeeld met een gipsplaat, vinyl, hout of met gemelamineerde spaanplaat in verschillende dessins. Daarnaast zijn de mogelijkheden volop aanwezig om glas- en deurkozijnen, schuifloketten en deuren toe te passen. Kortom maatwerk is voor ons gesneden koek. De Obiwand garandeert tevens dat het systeem altijd probleemloos en op economische wijze kan worden verplaatst, veranderd of uitgebreid.
De Obiwand kent nauwelijks beperkingen en biedt de mogelijkheden voor een ontwerp naar eigen voorkeur. De glaselementen zijn eveneens leverbaar in vele varianten, van volledig transparant, gelaagd, tot dubbel beglaasd met geïntegreerde lamellen. Dezelfde keuzevrijheid heeft u ook bij het bepalen van de deurelementen in glas of hout.
Obiwand is flexibel en snel en is in nauwe samenwerking met de opdrachtgever een verfraaiing van elk interieur.
Informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden of vraag een brochure aan
Uitterdijk rijdt dit seizoen op de-
zelfde motor als in 2008. “Dit
jaar is het wat moeilijker om de
sponsoring rond te krijgen, want
bedrijven zijn vanwege de krediet-
crisis wat voorzichtiger. Daarnaast
hebben we te maken met hogere
kosten, bijvoorbeeld omdat de
races duurder zijn. Daarom heeft
ons team besloten om de motor uit
de verkoop te halen, opnieuw op
te bouwen en te verbeteren. Zo is
de kuip van carbon en race ik op
andere banden.”
Verbeteringen
Momenteel is het team druk met
het opbouwen van de nieuwe
kuipen. “Deze zijn lichter dan
de vorige. Het scheelt een halve
kilo, waardoor je toch weer een
fractie sneller bent, wat vooral
mentaal voordeel oplevert.”
Daarnaast is dit seizoen gekozen
voor Dunlop banden. Uitterdijk
legt de reden hiervan uit: “De af-
gelopen 7 jaar heb ik op Pirelli’s
gereden, maar vorig jaar had-
den we daar constant problemen
mee. Ze sleten te hard, waardoor
ik in de laatste 2 ronden niet meer
voluit kon. Dat heeft ons 2 à 3
keer een podiumplaats gekost. We
hebben diverse afstellingen gepro-
beerd, maar niets bleek te werken.
Waaraan dat lag, is voor ons nooit
duidelijk geworden. Daarom heb-
ben we besloten in andere ban-
den te investeren. Dunlop heeft
een eigen testcircuit in het Spaanse
Albecete. Alle rijders die ze spon-
soren en begeleiden gaan daar
naartoe. Wij ook, van 9 tot 15
maart, want we willen de nieuwe
banden uitgebreid testen. Ze heb-
ben een heel andere vorm en dat
rijdt heel anders. Ook zijn er altijd
2 jongens van de bandenfabrikant
aanwezig tijdens racedagen om
ons te adviseren over het soort
banden dat we tijdens de race het
beste kunnen gebruiken, de ban-
denspanning en de temperatuur.”
Binnenkort gaat het team met de
motor naar de werkplaats. Die
wordt daar helemaal afgebroken,
schoongemaakt en opnieuw op-
gebouwd, waarbij ze beschadigde
onderdelen vervangen en nieuwe
tuningdelen monteren.
Team
Ook het team is qua samenstelling
veranderd. “Een monteur heeft
om privé-redenen afscheid geno-
men van ons team. Daarvoor in
de plaats is een nieuwe monteur
aangenomen. Hij heeft al 10 jaar
ervaring in de ONK, is prestatiege-
richt en wilde graag overstappen
naar een goed team.”
Concurrentie
Hoewel de eerste race pas in april
is, blijft Uitterdijk hard trainen: 3x
per week is hij in de sportschool te
vinden en op zondag gaat hij al-
tijd mountainbiken. “Het zal een
spannend seizoen worden, dit
jaar. De concurrentie is zwaarder
geworden. Er zijn 3 à 4 podium-
kandidaten uit andere klassen
bijgekomen. Een zware concurrent
uit de Superstock 600 is ook weer
terug. Hij was in 2005 al eens Ne-
derlands kampioen in onze klasse,
dus hij weet hoe hij moet winnen.
Door de fellere competitie word je
zelf strakker en sterker en dat is
niet verkeerd.”
Zwaardere concurrentie in Supersport ONK 600 ccDe eerste race van het seizoen in de Supersport ONK 600 cc is tijdens
Pasen. Motorcoureur Jurjen Uitterdijk is alweer maanden bezig met
de voorbereidingen. “Dit jaar zijn er meer concurrenten die een podi-
umplaats kunnen behalen. Dat vormt een extra uitdaging dit jaar.”
Stuur deze bon ingevuld retour naar typisch Obimex en het raceteam van Obimex neemt contact met u op.
Obimex Raceteam, Twentepoort-West 39, 7609 RD Almelo.
Ja, ik wil graag een race bijwonenBedrijfsnaam:
Contactpersoon:
Adres:
Postcode / Plaats:
Telefoon:
Fax:
E-mail:
JURJEN UITTERDIJK
10, 11 en 12 maart 200914.00-22.00 uur
10, 11 en 12 maart 200914.00-22.00 uur
CORRESPONDENTIE-/BEZOEKADRES:EVENEMENTENHAL HARDENBERGEnergieweg 2, 7772 TV HardenbergT (0523) 28 98 98E info@evenementenhalhardenberg.nlI www.evenementenhalhardenberg.nl
VRAAG VIA ONZE WEBSITEEEN GRATIS VIP-RELATIEKAART AAN!
BIJ DEZE VAKBEURS WORDT DE UNIEKEFULL-SERVICE-FORMULE GEHANTEERD
top related