uğur oflaz

SAP2000 İLE STATİK İTME ANALİZİ SAP2000 İLE STATİK İTME ANALİZİ ((PPushover ushover AAnalysis)nalysis)

Kutlu Darılmaz

kdarilmaz@ins.itu.edu.tr

Statik itme analizin yapılma amacı:Statik itme analizin yapılma amacı:

••Yapı sisteminin artan yatay yükler altında doğrusal olmayan Yapı sisteminin artan yatay yükler altında doğrusal olmayan davranışının ve göçme şeklinin belirlenmesidavranışının ve göçme şeklinin belirlenmesi

••Oluşan plastik kesitlerin türleri ve yapı içindeki dağılımının Oluşan plastik kesitlerin türleri ve yapı içindeki dağılımının belirlenmesi (belirlenmesi (≅≅≅≅≅≅≅≅ hasar dağılımının belirlenmesi)hasar dağılımının belirlenmesi)

••Toplam ve göreceli yerdeğiştirmelerin belirlenmesiToplam ve göreceli yerdeğiştirmelerin belirlenmesi

••Yapı sisteminin süneklik düzeyi hakkında bilgi edinmekYapı sisteminin süneklik düzeyi hakkında bilgi edinmek

••Plastik kesitlerdeki şekildeğiştirmeleri belirlemekPlastik kesitlerdeki şekildeğiştirmeleri belirlemek

YAPININ DEPREM GÜVENLİĞİNİ BELİRLEMEK…YAPININ DEPREM GÜVENLİĞİNİ BELİRLEMEK…

Yöntem 1:Yöntem 1: (Projelendirilmesi yapılmakta olan yapıların (Projelendirilmesi yapılmakta olan yapıların incelenmesinde kullanılabilir.)incelenmesinde kullanılabilir.)

••Hesap modeli oluşturulur.Hesap modeli oluşturulur.

••Elemanlara varsayılan (default) plastik mafsal özellikleri Elemanlara varsayılan (default) plastik mafsal özellikleri atanır.atanır.

••Yükler tanımlanır. (G,Q,EX, EY...)Yükler tanımlanır. (G,Q,EX, EY...)

••Yük birleşimleri altında boyutlama yapılır. Boyutlama Yük birleşimleri altında boyutlama yapılır. Boyutlama SAP2000 ile yapılarak gerekli donatı alanları belirlenir.SAP2000 ile yapılarak gerekli donatı alanları belirlenir.

••Belirlenen donatı alanları esas alınarak mafsal özellikleri Belirlenen donatı alanları esas alınarak mafsal özellikleri program tarafından belirlenir.program tarafından belirlenir.

••Statik itme analizi yapılarak kapasite eğrisi elde edilir.Statik itme analizi yapılarak kapasite eğrisi elde edilir.

Yöntem 2:Yöntem 2: (Mevcut yapıların incelenmesinde kullanılabilir.)(Mevcut yapıların incelenmesinde kullanılabilir.)

••Hesap modeli oluşturulur.Hesap modeli oluşturulur.

••Elemanların donatı yerleşimi ve mevcut alanları kesit Elemanların donatı yerleşimi ve mevcut alanları kesit tanımında belirtilir.tanımında belirtilir.

••Belirtilen donatı alanları esas alınarak mafsal özellikleri Belirtilen donatı alanları esas alınarak mafsal özellikleri program tarafından belirlenir.program tarafından belirlenir.

••Varsayılan (default) plastik mafsal özellikleri atanır.Varsayılan (default) plastik mafsal özellikleri atanır.

••Yükler tanımlanır. (G,Q,EX, EY...)Yükler tanımlanır. (G,Q,EX, EY...)

••Statik itme analizi yükleri tanımlanır.(DüşeyStatik itme analizi yükleri tanımlanır.(Düşey--Yatay)Yatay)

••Statik itme analizi yapılarak kapasite eğrisi elde edilir.Statik itme analizi yapılarak kapasite eğrisi elde edilir.

Yöntem 3:Yöntem 3:

••Hesap modeli oluşturulur.Hesap modeli oluşturulur.

••Elemanların donatı yerleşimi ve mevcut alanları esas alınarak Elemanların donatı yerleşimi ve mevcut alanları esas alınarak karşılıklı etki diyagramları ve momentkarşılıklı etki diyagramları ve moment--dönme bağıntıları dönme bağıntıları kullanıcı tarafındankullanıcı tarafından belirlenir. belirlenir.

••Varsayılan (default) plastik mafsal özellikleri yerine Varsayılan (default) plastik mafsal özellikleri yerine tanımlanan plastik mafsal özellikler atanır.tanımlanan plastik mafsal özellikler atanır.

••Yükler tanımlanır. (G,Q,EX, EY...)Yükler tanımlanır. (G,Q,EX, EY...)

••Statik itme analizi yükleri tanımlanır.(DüşeyStatik itme analizi yükleri tanımlanır.(Düşey--Yatay)Yatay)

••Statik itme analizi yapılarak kapasite eğrisi elde edilir.Statik itme analizi yapılarak kapasite eğrisi elde edilir.

SAP2000 SAP2000

Programında Kullanılan Programında Kullanılan Plastik Mafsal Plastik Mafsal

ÖzellikleriÖzellikleri

PMM (P-M2-M3)PLASTİK MAFSAL ÖZELLİĞİ

Kolonlarda kullanılır

Karşılıklı etki yüzeyi ve kullanım yükleri altında ortaya çıkan normal kuvvet düzeyi için mevcut donatı ile moment eğrilik ilişkisi belirlenir

M3 veya M2PLASTİK MAFSAL ÖZELLİĞİ

Kirişlerde ilgili doğrultularda kullanılır.

Alt ve üst donatılar esas alınarak belirlenir.

(Bazı durumlarda kolonlar içinde kullanılabilir.)

P (Axial)PLASTİK MAFSAL ÖZELLİĞİ

Yalnızca eksenel yük taşıyan elemanlarda kullanılır.

Çelik yapılarda iki ucu mafsallı çaprazlar veya kafes kiriş elemanlarında kullanılabilir.

V2 veya V3 (Shear)PLASTİK MAFSAL ÖZELLİĞİ

Kesme göçmeleri ortaya çıkabilecek elemanlarda kullanılır.

Yetersiz etriye bulunan elemanlar, yüksek kirişler, bağ kirişleri, yüksekliği az olan perdeler.

T (Torsion)PLASTİK MAFSAL ÖZELLİĞİ

Burulma mafsalı tanımlamak için kullanılır.

Örnek:

Yüklerin tanımlanması

Statik itme analizi için yüklemelerin tanımlanması

Rijit diyafram davranışı tanımı.

ATC-40 Kapasite spektrum metodu kullanılmak istenirse modların hesaplanması gerekmektedir.

Frame 35

Frame 35

Mr+≅ Asxfyx0.95xd

Mr+≅ 0.000624x365000x0.95x0.57=124 kNm

SAP2000 Mr+=128.24kNm √

Frame 35

Mr-≅ Asxfyx0.9xd

Mr-≅ 0.001150x365000x0.9x0.57=215 kNm

SAP2000 Mr-=1.743x128.24=223.5kNm √

Söz konusu örnek içinSöz konusu örnek için

Tasarım deprem kuvvetleriTasarım deprem kuvvetleri

VVtxtx==VVtyty=2025kN=2025kN

KapasitelerKapasiteler

VVrxrx=2859kN=2859kN

VVryry=2830kN=2830kN

İlk plastik mafsalların oluşma yeri…

Kolonların kirişlerden güçlü olması davranışı.

Kutlu Darılmaz

kdarilmaz@ins.itu.edu.tr

www.ins.itu.edu.tr/kutlu