ANNE ÖLÜMÜ DOLDURULAMAYACAK BOŞLUK BIRAKIYOR: GECİKME NEREDE?

Doç. Dr. Yaprak Engin ÜSTÜN

1

ANNE ÖLÜMÜ

DOĞRUDAN ANNE ÖLÜMÜ DOLAYLI ANNE ÖLÜMÜ

3

4

ANNE ÖLÜM ORANI (MMR)

Anne ölümlerinin sayısı Canlı doğumların sayısı X 100000

5

40,6

19,8

9,9 8,0 1,9

0,9

YÜZDE

35,4

14,6

6,1 5,2 3,3 6,1

YÜZDE

Önlenebilirlik durumu

Ulusal düzeyde çeşitli dallardan bilim adamlarından oluşmuş bir komisyon tarafından üç gecikme modeline göre değerlendirilmektedir.

10

BİRİNCİ GECİKME

• Kadının statüsünün

düşüklüğü,

• Tehlike işaretleri

konusunda bilgi

düzeyi,

• Yanlış inanışlar…

11

Hizmeti almaya karar vermede yaşanan gecikmedir.

Olgu sunumu

• 35 y, 4G 2P 1Y, mükerrer C/S

• 10 kez izlemi mevcut

• 16. hf 20. hf

12

• 21 hf saat 7.50’de koit

• Saat 8.08’de 112 Acil ambulans

(Ta: 50/30 mmHg, N=180/dak)

• Saat 8.29’da 3. basamak acil servis

13

• Ameliyata alınırken arrest olmuş

• CPR’la op başlamış

• Uterus yan duvarda 5 cm’lik rüptür izlenmiş

• 5Ü ERT verilmiş, ancak 1 saat süren CPR’a rağmen hasta kurtarılamamış

14

İKİNCİ GECİKME

• Ulaşımla ilgili sorunlar

(Ekonomik, coğrafi,

mevsimsel)

• Mesafenin uzak

olması

• Organizasyon

bozukluğu

15

Hizmete ulaşmada yaşanan gecikmedir.

Olgu sunumu

• 20 y, 4G 3P 3Y

• Evde saat 02:00 sancı

• Saat 04:00 doğum

• Plasenta çıkmıyor

16

• Saat 06:14’te 112’ye gebenin doğum yaptığı, plasentanın çıkmadığı bildirilmiş ama yol kapalı olduğu için ret cevabı gelmiş.

• Sağlık Bakanlığı hava operasyonuna bildirilmiş, komşu il 112’den hava ambulansı talep edilmiş. Komşu il 112 arızalı olduğu için reddetmiş.

17

• Durum tekrar 112 tarafından Sağlık Bakanlığı ve AFAD’a bildirilmiş. AFAD, valilik onaylı yazılı başvuru istemiş.

• Hasta bu arada arandığında saat 07:20’de eksitus olduğu bildirilmiş.

18

ÜÇÜNCÜ GECİKME

• Birimin yetersizliği

• Malzeme, personel

eksikliği

• Hizmet sunucuların

eğitim eksikliği.

19

Hizmet sunulması sırasında yaşanan gecikmedir.

Olgu sunumu

• 31 yaş, 40 hf, G:4 P:4 Y:4

• İl Devlet Hastanesi - saat 01.30 doğum

• Saat 04.36 Hb:6 gr/dl, Hct:17%

• GD kötüleşince doktor saat 05.07’de aranmıştır.

• Saat 05.25’te hastaneye ulaşan doktorun değerlendirmesinde anne şokta görülmüştür.

20

• Servikste saat 09 hizasında 10 cm’lik laserasyon, USG’de sağ parametriumda hematom

• Saat 05.50 acil operasyon

• Sağda parametrial hematom, uterin rüptür

• TAH -vajen sütürizasyonu

21

• Saat 06.12 arrest

• Saat 07.20’de tekrar arrest

• Toplamda: 7 Ünite ERT, 3 ünite TDP

• Doğumundan doktora haber verilmesine kadar geçen sürede gecikme yaşanmıştır (Saat 01.30-05.07)

22

23

Olgu sunumu

• 30 y, 32 hf, 2G 1P, eski C/S,

• İlçe DH saat 22:00 nefes almada zorluk

• Muayenede: Kanama yok, açıklık yok, suyu gelmemiş, ÇKS(+), NST: reaktif, kontraksiyon yok. TA: 120/80 mmHg, Nb:88/dk, GD iyi; 22.39- Hg: 11,5 g/dl

24

• 6 saat sonra vajinal kanama, TA: 120/70 mmHg, Nb:100/dk

• Saat 04.30-Hg 9,2 g/dl

• Acil obstetrik kanama tanısı ile saat 04.30’da hemen C/S alınmış. Operasyonda uterusun eski insizyon yerinden rüptür olduğu görülmüş.

25

• Operasyonda saat 05.02’de Hg 5.5 g/dl olarak gelmiş, hastanede uygun kan bulunamamasından dolayı 112 aranarak kan istenmiş.

• 1Ü mevcut olduğu, yollanacağı söylenmiş, bu arada arrest olan hasta CPR’a rağmen kurtarılamamış.

26