araling panlipunan baitang 10, yunit 8 mga isyung pulitikal

26
Copyright © 2018 Quipper Limited 1 ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal TALAAN NG NILALAMAN Introduksyon 2 Aralin 1: Ang Migrasyon at mga Dahilan Nito 3 Layunin Natin 3 Subukan Natin 4 Alamin Natin 5 Pag-aralan Natin 5 Suriin Natin 8 Sagutin Natin 9 Pag-isipan Natin 9 Gawin Natin 9 Aralin 2: Epekto ng Migrasyon sa Lipunan, Pulitika, at Kabuhayan 11 Layunin Natin 11 Subukan Natin 12 Alamin Natin 13 Pag-aralan Natin 13 Suriin Natin 17 Sagutin Natin 18 Pag-isipan Natin 18 Gawin Natin 18 Karagdagang Kaalaman 20 Pagyamanin Natin 21 Paglalagom 23 Dapat Tandaan 23 Dagdag Sanggunian 24 Gabay sa Pagwawasto 24 Sanggunian 26

Upload: others

Post on 21-Feb-2022

32 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

Page 1: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

1

ARALING PANLIPUNAN

BAITANG 10, YUNIT 8

Mga Isyung Pulitikal TALAAN NG NILALAMAN

Introduksyon 2

Aralin 1: Ang Migrasyon at mga Dahilan Nito 3

Layunin Natin 3

Subukan Natin 4

Alamin Natin 5

Pag-aralan Natin 5

Suriin Natin 8

Sagutin Natin 9

Pag-isipan Natin 9

Gawin Natin 9

Aralin 2: Epekto ng Migrasyon sa Lipunan, Pulitika, at Kabuhayan 11

Layunin Natin 11

Subukan Natin 12

Alamin Natin 13

Pag-aralan Natin 13

Suriin Natin 17

Sagutin Natin 18

Pag-isipan Natin 18

Gawin Natin 18

Karagdagang Kaalaman 20

Pagyamanin Natin 21

Paglalagom 23

Dapat Tandaan 23

Dagdag Sanggunian 24

Gabay sa Pagwawasto 24

Sanggunian 26

Page 2: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

2

BAITANG 10 | ARALING PANLIPUNAN

YUNIT 8

Mga Isyung Pulitikal

Sa pag-aaral ng mga kontemporaryong isyu, kaakibat nito ang malalimang pagtuklas ng

mga suliraning kinahaharap ng ating bansa, at ang matalinong pagtugon o paghanap ng

mga solusyon upang malutas ang mga ito. Matapos nating pag-aralan ang mga suliraning

pangkapaligiran at pang-ekonomiya, bigyan natin ng pansin ang mga isyung pulitikal, isa sa

mga ito ang migrasyon.

● Ano ang kahulugan ng migrasyon?

● Ano-ano ang salik at dahilan ng migrasyon ng mga tao sa buong mundo lalo na ng

mga Pilipino?

● Paano mo maipaliliwanag ang epekto ng migrasyon sa aspektong panlipunan,

pampulitika, at pangkabuhayan ng isang bansa?

Pindutin ang Home button para bumalik sa Talaan ng Nilalaman

Page 3: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

3

Aralin 1

Ang Migrasyon at mga Dahilan Nito

Ang konsepto ng migrasyon ay isa sa mga epekto ng patuloy na pagbabago sa ating bansa

at sa mundo dahil sa globalisasyon. Ito ay isa rin sa ating mga karapatang pantao na

nakapagbibigay laya sa atin upang puntahan ang mga lugar na nais nating marating.

Tuklasin natin sa araling ito kung ano ang mga dahilan kung bakit ang mga tao ay nais

pumunta sa ibang lugar, pangmatagalan o panandalian man.

Layunin Natin

Pagkatapos ng araling ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

● naipaliliwanag ang konsepto ng migrasyon; at

● natutukoy ang mga salik at dahilan ng migrasyon.

Page 4: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

4

Lagyan ng tsek (✓) ang larawang maaaring maging dahilan o sanhi ng migrasyon at

ekis () naman kung hindi.

Subukan Natin

2. Trabaho 1. Digmaan

3. Edukasyon 4. Kaguluhan

Page 5: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

5

Ang patuloy na pagbabago sa ating mundo

dahil sa globalisasyon ay nagiging tulay sa

malayang pagdaloy ng mga ideya, kultura, at

maging ng mga tao. Ang pangyayaring ito ay

maaaring magdulot ng magaganda at

masasamang epekto sa iba’t ibang aspekto ng

ating buhay.

Kahulugan ng Migrasyon Ang migrasyon o pandarayuhan ay isang

proseso nang paglipat o pag alis ng tao mula

sa isang teritoryong pulitikal upang manirahan

at maghanapbuhay kung saan maaaring ito

ay panandalian o pangmatagalan.

Ayon sa Deklarasyon ng Karapatang

Pantao, sa Artikulo 13, ang bawat tao ay may

karapatang lumipat at pumili ng kaniyang

tirahan ito man ay sa loob o labas ng

kaniyang bansa. Ang dokumentong ito ay

inilathala pagkatapos ng Ikalawang

Digmaang Pandaigdig kung saan nararapat

itong sundin ng mga miyembro ng

Nagkakaisang Nasyon o United Nations.

Ang migrasyon o pandarayuhan ay may

dalawang uri. Ang migrasyong panloob ay tumutukoy sa paglipat o pag alis ng tao o grupo

ng tao mula sa isang komunidad, lalawigan, o rehiyon papunta sa ibang bahagi ng bansa.

Samantala, ang migrasyong panlabas ay sumasaklaw sa paglipat o pag alis ng tao o grupo

ng tao patungo sa ibang bansa.

Pag-aralan Natin

Alamin Natin

Tandaan at gawing gabay ang

kahulugan ng sumusunod na

salita:

• inilathala – paglimbag ng isang

dokumento para mabasa ng

publiko

• salik – aspekto o bahagi ng

isang bagay na bumubuo rito

• rebelyon – pag-aalsa

United Nations

Page 6: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

6

Mga Salik ng Migrasyon: Push at Pull Factors Ang mga dahilan ng migrasyon ay maaaring mauri sa

dalawang salik. Ang mga salik na ito ay tinagatawag na

push at pull factors.

Ang push factors ay tumutukoy sa mga negatibong

salik gaya ng kalamidad, kakulangan ng pagkain, hindi

sapat na trabaho, at paghahanap ng kapayapaan kung

saan ito ang nagtutulak sa tao o grupo ng tao upang

umalis sa kasalukuyang lugar.

Ang pull factors naman ay ang mga positibong salik

na humihikayat sa pandarayuan o paglipat ng mga tao

sa ibang lugar. Ilan sa mga ito ay ang pagnanais na

magkaroon ng magandang hanapbuhay at sapat na

seguridad para sa pamilya.

Mga Dahilan ng Migrasyon Ang migrasyon o pandarayuhan ng tao o grupo ng tao ay may iba’t ibang dahilan.

Maaaring ito ay ekonomikal, pulitikal, sosyal, at heograpikal.

Ekonomikal

Ilan sa ekonomikal na dahilan ng migrasyon ay

ang paghahanap ng mas disenteng trabaho na

may mas malaking kita at paghahanap ng

sapat na kabuhayan na maaaring hindi

maibigay o makuha sa kasalukuyang

tinitirahan.

Nangyayari din ang migrasyon dahil sa

pinaghalong kakulangan ng sapat na trabaho

sa Pilipinas at pangangailangan ng mga

manggagawa sa ibang bansa. Upang

magkaroon ng hanapbuhay na may mataas na

kita, mas pinipili ng maraming Pilipino na

magtrabaho at manirahan sa ibang bansa.

Ang kalamidad ay maituturing na

push factor sa migrasyon.

Maraming Pilipino ang nangingibang bansa

upang magtrabaho.

Page 7: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

7

Ayon sa Philippine Statistics Office, umabot sa mahigit isang milyong Pilipino ang

nangibang bansa noong 2015 para maghanapbuhay. Sila ang tinatawag na mga OFWs

(Overseas Filipino Workers). Sila ang nagbibigay ng bilyon-bilyong kita sa bansa taon-taon.

Pulitikal

Mayroon ding mga dumarayo sa ibang lugar

dahil sa pagnanais ng mapayapa at tahimik na

pamumuhay. Karaniwang dahilan na kanilang

migrasyon ay ang banta ng gulo, rebelyon, o

digmaan. Sa migrasyon sa Pilipinas, malaking

porsyento nito ay ang mga tao mula sa

Mindanao na nakararanas ng digmaan at

labanan.

Sosyal

Ang sosyal na aspekto ng migrasyon ay

kumakatawan sa kabuuang pananaw at

kultura ng isang lugar. Isang halimbawa nito

ay ang paghahangad ng magandang

edukasyon sa loob o labas man ng bansa.

Kung ang pananaw ng karamihan ay nasa

iisang lugar lamang maaaring makakuha ng

maayos na edukasyon, marami ang dadayo

roon upang mag-aral. Halimbawa na lamang

nito ay ang dami ng taong pumupunta sa

Maynila dahil sa paniniwalang nasa Maynila

ang mahuhusay na paaralan.

Heograpikal

Maaaring maging konsiderasyon o dahilan din ng migrasyon ang heograpikal na katangian

ng isang lugar. Ilan sa mga dumadayo ay nagnanais na manirahan sa lugar na may akmang

klima, ligtas sa kalamidad, at kaaya-ayang kapaligiran. Maaari ding maging dahilan ang

paghahanap ng karagatan o lupain na mas sagana at mayaman para sa mas maayos na

kabuhayan.

Maraming Koreano ang napilitang lumikas

sa kanilang bansa noong sumiklab ang

digmaan sa Korea.

Maraming dumadayo sa Kalakhang Maynila

upang mag-aral at magtrabaho.

Page 8: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

8

Ang sumusunod ay kuwento ng mga karaniwang mamamayan. Isulat kung

EKONOMIKAL, PULITIKAL, SOSYAL, o HEOGRAPIKAL ang dahilan ng kanilang

migrasyon o pandarayuhan.

________________ 1. Si Gina ay pumunta sa Hong Kong upang magtrabaho bilang

kasambahay para sa pag-aaral ng kaniyang limang anak.

________________ 2. Si Mang Berting ay dumayo sa probinsiya ng Negros upang magtayo ng

sariling palaisdaan.

_________________ 3. Ang mag-anak na Cruz ay lumipat sa isang tahimik na subdibisyon na

hindi binabaha.

________________ 4. Pumunta si Jim sa Cebu upang doon magkolehiyo.

________________ 5. Umalis si Nena patungong Maynila upang magtrabaho bilang mananahi

sa isang pabrika.

________________ 6. Naisip nina Gng. Reyes na lumipat sa lungsod dahil mas maraming

trabahong mahahanap doon.

________________ 7. Kailangang lumipat ng tirahan nina Aling Martha dahil palaging silang

naiipit sa labanan sa pagitan ng mga sundalo at mga rebelde.

________________ 8. Kinailangan ni Juan na manirahan muna sa Hong Kong dahil siya ay

tinutugis ng pamahalaan dahil sa kaniyang pulitikal na paniniwala.

________________ 9. Ang ilang buwang digmaan ang nagtulak sa pamilyang Santos na tumira

muna sa kanilang mga kamag-anak sa ibang probinsiya.

________________ 10. Mas ninais ni Maria na manirahan sa Netherlands dahil mas maayos

ang karapatan at pagtingin sa kababaihan doon.

Suriin Natin

Page 9: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

9

Sagutin ang sumusunod na tanong:

1. Ano ang kahulugan ng migrasyon o pandarayuhan?

2. Ano ang pagkakaiba ng migrasyong panloob at panlabas?

3. Ano-ano ang dahilan ng migrasyon? Bigyan ng sapat na halimbawa.

A. Balikan ang iyong mga personal na karanasaan na may kinalaman sa pandarayuhan.

Kung mayroon, paano nito naaapektuhan ang iyong buhay?

B. Isaalang-alang ang kasalukuyang estado o kalagayan sa buhay. Kung ikaw ay bibigyan

ng pagkakataon, nanaisin mo bang lumisan sa ating bansa? Bakit?

Magsaliksik ng datos tungkol sa migrasyon na nangyayari sa Pilipinas. Sumulat ng

sanaysay tungkol sa iyong mga obserbasyon sa datos at iyong nakalap, at bumuo ng

konklusyon tungkol dito.

Gawing gabay ang sumusunod na tanong:

1. Sa anong mga lugar sa Pilipinas may pinakamalaking migrasyon?

2. Bakit ganito ang daloy ng migrasyon sa Pilipinas?

3. Ano ang mga epekto nito sa mga lugar na dinayuhan at pinagmulan?

Sagutin Natin

Pag-isipan Natin

Gawin Natin

Page 10: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

10

Gamitin ang sumusunod na rubrik bilang gabay:

Pamantayan

[25%]

Mas Mababa

kaysa

Inaasahan

[50%]

Kailangan pa ng

Pagsasanay

[75%]

Magaling

[100%]

Napakahusay Marka

Paglalahad

ng

Impormasyon

Karamihan sa

impormasyong

inilahad ay

hindi tama

Kalahati lamang

ng

impormasyong

inilahad ang

tama

Karamihan ng

impormasyong

inilahad ay

tama

Tama ang lahat

ng

impormasyong

inilahad

Tiyaga/

Pagsisikap

Tinapos ang

sanaysay para

lamang

may maipasa sa

guro

Tinapos ang

sanaysay,

ngunit hindi

sinikap na

mapaganda pa

itong lalo

Tinapos ang

sanaysay na

may kasiya-

siyang

resulta, may

pagsisikap na

lalo pang

pagandahin ito

Tinapos ang

isang

napakagandang

sanaysay na

may masidhing

pagsisikap na

maging

natatangi ito

Kasanayan/

Husay

Hindi

naipakikita ang

pagnanais na

mapaghusay

ang pagsulat ng

sanaysay

Nagpapakita ng

pagnanais na

mapaghusay

ang pagsulat ng

sanaysay

May angking

husay sa

pagsulat ng

sanaysay;

kailangan pa ng

kaunting

pagsasanay

Nagpapakita ng

husay at

galing sa

pagsulat ng

sanaysay; may

sapat na

kaalaman o

pagsasanay

Panahon ng

Paggawa

Nakapagpasa

ng sanaysay sa

loob ng

dalawang linggo

matapos ang

itinakdang

petsa ng

pagpapasa

Nakapagpasa

ng sanaysay sa

loob ng isang

linggo

matapos ang

itinakdang

petsa ng

pagpapasa

Nakapagpasa

ng sanaysay sa

itinakdang

petsa ng

pagpapasa

Nakapagpasa

ng

sanaysay bago

pa ang

itinakdang

petsa ng

pagpapasa

KABUUAN

Page 11: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

11

Aralin 2

Epekto ng Migrasyon sa Lipunan, Pulitika, at

Kabuhayan

Ang paglipat sa isang lugar ay maaaring isang personal na pasya. Ngunit ito ay may

epekto, hindi lamang sa isa kung hindi sa maraming tao. Saklaw ng epekto nito ang

lipunan, pulitika, at eknomiya ng lugar na dinayo at ng lugar na iniwan. Sa araling ito,

alamin natin ang mga epektong ng migrasyon sa lipunan, pulitika, at kabuhayan.

Layunin Natin

Pagkatapos ng araling ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang nasusuri ang epekto ng

migrasyon sa mga aspektong panlipunan, pampulitika, at pangkabuhayan.

Ang paglipat o pagdayo sa isang lugar ay may malaking epekto sa

pamumuhay.

Page 12: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

12

Isa sa mga suliranin sa mga lungsod ay ang kakulangan ng sapat at maayos na

espasyo para sa mga tahanan. Mas malaking suliranin ito, lalo na ng mahihirap na

walang kakayahan upang makapanirahan sa mas malaking lugar. Tingnan ang

larawan at ipaliwanag kung paano ito nagiging epekto ng migrasyon. Isulat ang

sagot sa nakalaang mga patlang.

______________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________

Subukan Natin

Page 13: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

13

Iisa-isahin natin sa araling ito ang mga

tuwirang epekto ng migrasyon o

pandarayuhan sa lipunan, pulitika, at

kabuhayan ng parehong lugar na pinagmulan

(country of origin) at dinayo (host countries).

Mga Epekto sa mga Dinarayong

Bansa Ang paglipat sa isang bansa ay nagkakaroon ng

mga epekto sa iba’t ibang aspekto ng lipunan

nito. Maaaring maging kapakipakinabang ito,

ngunit maaari din namang magdulot ng

kalugihan o kapinsalaan.

Kapakinabangan o Positibong Epekto

Ilan sa kapakinabangang nakukuha ng

isang dinarayong bansa ay ang

sumusunod:

• Napupunan ang kakulangan ng

mga manggagawang may sapat

na kasanayan

• Nakapag-aambag sa paglago ng

ekonomiya

• Napayayabong ang kultura

Maraming bansa ang nanghihikayat ng

mga manggagaawa mula sa ibang bansa

upang magtrabaho sa kanila dahil may

kakulangan ang bansa nila. Isang halimbawa nito ang kakulangan ng mga nars sa ilang

mayamang bansa. Ito ang nagtutulak sa maraming magulang na pag-aralin o pakuhain ng

BS Nursing ang kanilang mga anak upang makapagtrabaho sa ibang bansa.

Pag-aralan Natin

Alamin Natin

Tandaan at gawing gabay ang

kahulugan ng sumusunod na

salita:

• kasanayan – kagalingan o

kaalaman sa isang uri ng

gawain

• ambag – kontribusyon

• napayayabong – napauunlad

Maraming Pilipino ang kumukuha ng degree

program na BS Nursing upang makapagtrabaho

sa ibang bansa.

Page 14: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

14

Kadalasang nakatutulong ang mga

dayuhan sa ekonomiya ng bansang pinuntahan

sapagkat sila ay nagbabayad rin ng buwis sa

pamamagitan ng pagbili ng mga produkto at

serbisyo. Sila ay karagdagang nakapagbibigay

ng kita sa mga negosyo sa kanilang dinayong

bansa.

Nakararanas din ng pagyabong ng kultura ang

isang lugar na dinarayo. Halimbawa, dinadala

ng mga dayuhan ng kanilang sariling kultura

katulad ng musika, pagkain, at literature sa

dinayo o pinuntahang bansa.

Kalugihan o Negatibong Epekto

Isa sa mga maaaring maging hindi

mabuting dulot ng migrasyon ay ang

pagtaas ng populasyon. Kasama ng pagtaas

ng populasyon ang pagkakaroon ng

kakulangan sa pangangailangan katulad ng

sapat na espasyo at maayos na

transportasyon. Isang halimbawa nito ang

pagsisiksikan sa ilang bahagi ng Kalakhang

Maynila dahil sa pagdami ng mga taong

dumarayo. Ang dami ng tao sa lungsod ay

nagdudulot din ng pagsikip ng trapik sa

mga daan.

Mayroon ding nangyayaring mga

karahasan dahil sa pagkakaiba ng

pinagmulang kultura. Minsan ay mababa rin ang turing sa mga dayo, lalo na kung sila ay

galing sa isang mahirap na bansa. Itinuturing din silang banta sa seguridad, kaya

nakararanas din sila ng karahasan katulad ng pang-iinsulto.

Isang magandang epekto ng migrasyon ay

ang pagpapayaman ng kaalaman at estilo

sa pagluluto.

Isang hindi magandang epekto ng migrasyon

ay ang pagsikip ng mga lansangan.

Page 15: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

15

Halimbawa nito ay ang nangyayaring diskriminasyon ngayon sa Estados Unidos

sa mga mamamayang nagmula sa mga bansa sa Timog Amerika, Aprika, at Asya.

Nararanasan din ito ng ating kababayahan sa maraming panig ng mundo.

Epekto sa mga Pinanggalingang Bansa

Mayroon ring epekto ang migrasyon sa pinggangalingan bansa. Ang mga epektong ito ay

maaaring nakapagbibigay ng kapakinabangan at kapinsalan.

Kapakinabangan o Positibong Epekto

Malaki ang pakinabang na

nakukuha ng isang bansa mula

sa salaping ipinadadala ng

mga manggagawa. Dahil sa

ipinadadalang pera, nagkakaroon

ng mas maayos na pamumuhay

ang mga pamilyang naiwan sa

pinanggalingang bansa.

Nagkakaroon sila ng pera upang

mabili ng kanilang pangangailangan

o luho. Ito ay nakatutulong upang

mapalago ang mga negosyo sa

bansa na siya ring

nakapagpapalago ng ekonomiya.

Nakababawas din sa bilang ng

walang trabaho ang migrasyon.

Ang mga walang trabaho sa bansa ay maaaring pumunta sa ibang bansa upang doon

kumita ng pera. Dahil dito, maaari na silang makatulong upang mapabuti ang kalagayan ng

kanilang pamilya.

Kalugihan o Negatibong Epekto

Maaaring magkaroon ng “brain drain” o kakulangan ng mga manggagawang

may lubos na kaalaman at kasanayan. Magiging suliranin din ito kung ang mga

manggagawang umaalis ay iyong mga nasa produktibong edad, ibig sabihin, bababa ang

bilang ng mga batang manggagawa ng bansa. Karagdagan pa, naisasakripisyo ang

panahong makasama ang mga miyembro ng pamilya.

Nakatutulong ang remittances sa pagbibigay ng

pangangailangan at kagustuhan ng pamilya katulad

ng bahay at magarang sasakyan.

Page 16: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

16

Epekto ng Migrasyon sa Bawat Bansa

Ang epekto ng migrasyon sa bawat bansa ay magkakaiba. May mga bansang sapat na ang

bilang ng populasyon kung kaya nakapagdudulot nang negatibong epekto ang pagdayo ng

mga tao. Maaaring lumobo ang bilang ng walang trabaho at bumaba ang ekonomiya gaya

ng Pilipinas. Sa kabilang dako, para sa mga bansa sa Europa, maaaring may positibong

epekto ang migrasyon ng tao sa kanila upang makatulong sa paglago ng ekonomiya.

Sa ating bansa, pangkaraniwan na ang migrasyon ng mga manggagawa. Ito ay nagbibigay

daan upang mapabuti ang pamumuhay ng kani-kanilang pamilya.

Suriing mabuti ang datos ayon ng Philippine Statistics Authority noong 2015 ng mga

bansang dinarayo ng mga Pilipino:

Makikita na malaking bahagi ng mga manggagawang Pilipino ay pumunta sa Saudi Arabia

at United Arab Emirates.

Page 17: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

17

Isa-isahin ang hinihingi.

A. Mga positibong epekto ng migrasyon sa dinayong bansa:

1. ____________________________________________________________________________________

2. ____________________________________________________________________________________

3. ____________________________________________________________________________________

B. Mga negatibong epekto ng migrasyon sa dinayong bansa:

1. ____________________________________________________________________________________

2. ____________________________________________________________________________________

C. Kapakinabangan sa migrasyon ng pinagmulang bansa:

1. ____________________________________________________________________________________

2. ____________________________________________________________________________________

3. ____________________________________________________________________________________

D. Kalugihan sa migrasyon ng pinagmulang bansa:

1. ____________________________________________________________________________________

2. ____________________________________________________________________________________

Suriin Natin

Page 18: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

18

Sagutin ang sumusunod na tanong:

1. Ano ano ang mga epekto ng migrasyon sa mga aspektong panlipunan, pampulitika,

at pangkabuhayan?

2. Bakit magkakaiba ang epekto ng migrasyon sa bawat bansa? Magbigay ng

halimbawa.

3. Paano nakabubuti sa mga manggagawang Pilipino o OFW ang migrasyon sa ibang

bansa?

Ang matibay na buklod ay isang katangian ng pamilyang Pilipino. Paano mo ipaliliwanag sa

mga anak ng OFW ang kahalagahan ng migrasyon o pagtatrabaho sa ibang bansa ng

kanilang mga magulang?

Tanungin ang iyong mga magulang o lolo at lola kung sila ay may lugar na

pinanggalingan. Kung wala, maaaring maghanap ng kamag-anak o kakilala na may

personal karanasan sa migrasyon.

Itanong ang sumusunod:

1. Ano ang mga dahilan ng pagdayo sa ibang lugar?

2. Ano ang mga naging karanasan sa pagdayo?

3. Ano ang mga naging epekto nito sa kanilang buhay?

Isulat ang kanilang mga karansan kasama ng iyong mga naiisip, opinyon tungkol sa

kanilang mga karanasan, at mga natutunan sa araling ito.

Sagutin Natin

Pag-isipan Natin

Gawin Natin

Page 19: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

19

Gamitin ang sumusunod na rubrik bilang gabay:

Pamantayan

[25%]

Mas Mababa

kaysa

Inaasahan

[50%]

Kailangan pa

ng Pagsasanay

[75%]

Magaling

[100%]

Napakahusay Marka

Paglalahad

ng

Impormasyon

Karamihan sa

impormasyong

inilahad ay

hindi tama

Kalahati lamang

ng mga

impormasyong

inilahad ang

tama

Karamihan ng

impormasyong

inilahad ay

tama

Tama ang lahat

ng

impormasyong

inilahad

Tiyaga/

Pagsisikap

Tinapos ang

sulatin para

lamang

may maipasa

sa guro

Tinapos ang

sulatin, ngunit

hindi

sinikap na

mapaganda pa

itong lalo

Tinapos ang

sulatin na may

kasiya-siyang

resulta, may

pagsisikap na

lalo pang

pagandahin ito

Tinapos ang

isang

napakagandang

sulatin na may

masidhing

pagsisikap na

maging

natatangi ito

Kasanayan/

Husay

Hindi

naipakikita ang

pagnanais na

mapaghusay

ang pagsulat

Nagpapakita ng

pagnanais na

mapaghusay

ang pagsulat

May angking

husay sa

pagsulat;

kailangan pa ng

kaunting

pagsasanay

Nagpapakita ng

husay at

galing sa

pagsulat; may

sapat na

kaalaman o

pagsasanay

Panahon ng

Paggawa

Nakapagpasa

ng output sa

loob ng

dalawang

linggo matapos

ang itinakdang

petsa ng

pagpapasa

Nakapagpasa

ng output sa

loob ng isang

linggo

matapos ang

itinakdang

petsa ng

pagpapasa

Nakapagpasa

ng output sa

itinakdang

petsa ng

pagpapasa

Nakapagpasa

ng output bago

pa ang

itinakdang

petsa ng

pagpapasa

KABUUAN

Page 20: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

20

May mga pagkakataon na ang gobyerno mismo ang naghahanap ng paraan upang

baguhin at kontrolin ang daloy ng migrasyon sa bansa. Nangyari ito noong Pamahalaang

Komonwelt sa ilalim ng programang homestead. Ginawa ito upang mabigyan ng sagot ang

hiling ng mga magsasaka na magkaroon ng sariling lupa, na hindi nababawasan ang lupain

ng mga mayayaman. Sa ilalim ng isang programa, nagbigay ang pamahalaan ng puhunan

katulad ng pera at kalabaw sa mga magsasaka upang tumira sa ilang bahagi ng Mindanao.

Kasama na rin dito ang balak ng pamahalaan na makontrol at maisama ang mga Muslim at

Lumad sa lipunang Pilipino.

Hindi naging maayos ang kinahinatnan nito dahil mayroon nang nakatirang mga Muslim o

Lumad sa mga lupain. Ngunit isa ito sa mga naging sanhi ng hinanakit at patuloy na

pakikipaglaban ng ilang pangkat sa Mindanao.

Karagdagang Kaalaman

Page 21: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

21

Batay sa iyong mga nasaliksik at napag-aralan, bumuo ng isang dula-dulaan na

nagpapakita ng epekto ng migrasyon sa pamumuhay ng mga karaniwang tao. Maaaring

gumawa ng props at costume para sa pagtatanghal.

Gamitin ang sumusunod na rubrik bilang gabay:

Pamantayan

[25%]

Mas Mababa

kaysa

Inaasahan

[50%]

Kailangan pa

ng Pagsasanay

[75%]

Magaling

[100%]

Napakahusay Marka

Pag-unawa sa

Paksa/Gawain

Karamihan sa

impormasyong

inilahad ay

hindi tama;

Ang

pagtatanghal

ay hindi

tumutugma sa

paksa o

gawain

Kalahati

lamang

ng mga

impormasyong

inilahad ang

tama;

Nagpapakita

ng pag unawa

sa paksa o

gawain

Karamihan ng

impormasyong

inilahad ay

tama;

Nagpapakita

ng tamang

pag-unawa sa

paksa o

gawain

Tama ang

lahat ng

impormasyong

inilahad;

Nagpapakita

ng ganap na

pag-unawa sa

paksa o gawain

Kooperasyon

ng mga Kasapi

ng Pangkat

Hindi

nagtutulungan

ang mga

kasapi para sa

kanilang

gagawing

pagtatanghal

Ang mga

kasapi ay may

kani-kaniyang

ideya at hindi

magkasundo

sa dapat nilang

gawin

Ang mga

kasapi ay

tumatanggap

ng ideya nang

hindi

nagbibigay ng

negatibong

komento at

sinusubukang

magkasundo

sa dapat gawin

Ang mga

kasapi ay

tumatanggap

ng ideya ng

isa’t isa at

nagkakasundo

as dapat gawin

Pagyamanin Natin

Page 22: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

22

Presentasyon/

Pagtatanghal

Nagpuputol-

putol ang

pagtatanghal;

Hindi halos

nakikinig o

nanonood ang

mga

manonood;

Maraming

pagkakataong

bumubulong

at hindi

naririnig;

Hindi

gumagamit ng

angkop na

galaw o kilos, o

hindi

masyadong

gumagalaw

Nagpapakita

ng pagkahiya o

hindi tiyak ang

gagawin;

Sinusubukang

makuha ang

interes ng mga

manonood;

Hindi

masyadong

marinig sa

ilang

pagkakataon;

Gumagamit ng

angkop na

galaw at kilos

sa ilang

pagkakataon

Nagpapakita

ng

kumpiyansa;

Nakukuha ang

interes ng mga

manonood;

Nagsasalita sa

paraang

naririnig ng

mga

manonood;

Gumagamit ng

angkop na

galaw at kilos

sa maraming

pagkakataon

Nagpapakita

ng

kumpiyansa;

Nakaaaliw at

nakukuha ang

interes ng mga

manonood;

Nagsasalita

nang malakas

at malinaw

KABUUAN

Page 23: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

23

Migrasyon

Kahulugan Pagdayo sa ibang lugar

Mga Salik Push at Full

Mga DahilanEkonomikal, Sosyal,

Pulitikal, Heograpikal

Mga Epekto Positibo at Negatibo

Paglalagom

DAPAT TANDAAN

• Ang migrasyon o pandarayuhan ay isa sa mga isyung pulitikal na

kinahaharap ng mga bansa sa mundo. Ito ay tumutukoy sa malayang pag-

alis o paglipat ng tao o grupo ng tao sa pulitikal na teritoryo, panandalian

man o pangmatagalan.

• Ang migrasyon ay may dalawang salik: push at pull.

• Ang mga dahilan ng migrasyon ay maaaring ekonomikal, pulitikal, sosyal,

at heograpikal.

• Ang epekto nito sa lipunan, pulitika, at kabuhayan ay maaaring

magkakaiba.

Page 24: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

24

Ang sumusunod na link ay maaaring tingnan para sa karagdagang impormasyon o mas

malalim na pagtalakay:

• “Dole studies stopping migration of Filipino to some Middle East countries” ng PTV

(https://www.youtube.com/watch?v=KZYB-qOM4us)

• “Migrants” ng Human Rights Watch

(https://www.hrw.org/topic/migrants)

• “Why are white people expats when the rest of us are immigrants” ni Mawuna

Remarque Koutonin

(https://www.theguardian.com/global-development-professionals-

network/2015/mar/13/white-people-expats-immigrants-migration)

Aralin 1: Ang Migrasyon at mga Dahilan Nito

Subukan Natin

Dagdag Sanggunian

Gabay sa Pagwawasto

Page 25: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

25

Suriin Natin

1. Ekonomikal

2. Ekonomikal

3. Heograpikal

4. Sosyal

5. Ekonomikal

6. Ekonomikal

7. Pulitikal

8. Pulitikal

9. Pulitikal

10. Pulitikal

Aralin 2: Epekto ng Migrasyon sa Lipunan, Pampulitika, at

Pangkabuhayan

Subukan Natin

Ang pagkakaroon ng kakulangan sa espasyo ay isang epekto ng migrasyon. Mas pinipili ng

mga tao na pumunta sa lungsod upang doon manirahan at maghanapbuhay. Dahil dito,

nagkakaroon ng kakulangan ng espasyo para sa kanilang tirahan.

Suriin Natin

A. Anuman ang pagkakasunod-sunod:

• Napupunan ang kakulangan sa mgamanggagawang may sapat na kasanayan

• Nakapag-aambag sa paglago ng ekonomiya

• Napayayabong ang kultura

B. Alinman sa sumusunod:

• Maaaring tumaas ang bilang ng walang trabaho dahil sa mas mababang pasahod sa

mga dayuhan

• Makararanas ng pagtaas ng populasyon

• Kumplikasyon sa pakikihalubilo sa ibang kultura

C. Anuman ang pagkakasunod-sunod:

• Nakapag-aambag sa ekonomiya ng bansa gamit ang mga salaping ipinadadala o

remittances

• Nakababawas sa bilang ng mga walang trabaho

• Napauunlad ang kabuhayan ng pamilya

Page 26: ARALING PANLIPUNAN BAITANG 10, YUNIT 8 Mga Isyung Pulitikal

Copyright © 2018 Quipper Limited

26

D. Alinman sa sumusunod:

• Maaaring magkaroon ng “brain drain”

• Bababa ang bilang ng mga batang manggagawa

• Naisasakripisyo ang panahon na makasama ang mga miyembro ng pamilya

“Mindanao: Churchgoers ‘taken hostage’ amid Marawi siege.” Aljazeera News. Nakuha

mula sa https://www.aljazeera.com/news/2017/05/mindanao-churchgoers-hostage-

marawi-siege-170524085829461.html.

“Philippine Statistics Authority.” Nakuha mula sa https://psa.gov.ph

“Universal Declaration of Human Rights. United Nations." Nakuha mula

http://www.un.org/en/universal-declaration-human-rights/

Khatri, Shabina. “Philippine President to make first Qatar visit on Friday.” Doha News.

Nakuha mula sa https://dohanews.co/philippine-president-to-make-first-qatar-visit-

on-friday/

Simkins, Paul & Wernstedt, Frederick. “Migration and Settlement of Mindanao.” The Journal

of Asian Studies.

Sanggunian