AR~IDJO~ESI TA� MALTA

IT-TWETTIQ TAL-PJAN PASTORALI 2009-2011

�META NINTREFA� �L FUQ MILL-ART

JIEN NI{BED IL-BNEDMIN KOLLHA

LEJJA� ({w 13,32)

Rapport g]all-Assemblea Djo`esana 2011

2

DA}LA G}AR-RAPPORT

Bi t]ejjija g]all-Assemblea Djo`esana li se ssir fit-23 u l-24 ta’ Settembru 2011, qed ji[i ppubblikat dan ir-rapport tat-twettiq tal-Pjan Pastorali 2009-2011. Dan il-Pjan kompla l-mixja li saret bi pjani pastorali differenti g]at-twettiq tas-Sinodu Djo`esan. Dan ir-rapport ikompli jibni fuq ir-rapport tas-sena li g]addiet, li kien ta informazzjoni dwar it-twettiq tat-tieni sena tal-Pjan Pastorali. G]alhekk, fejn kien hemm \viluppi, ma [ewx ripetuti f’dan ir-rapport id-dettalji li kien hemm fir-rapport tas-sena li g]addiet. Dan ir-rapport jg]id f’sintesi u fil-qosor ]afna x’sar jew x’baqa’ ma sarx minn kull wie]ed mill-pro[etti tal-Pjan Pastorali. L-informazzjoni ng]atat mill-istituzzjonijiet responsabbli g]al kull pro[ett. Min ikun irid iktar dettalji, jixtieq jistaqsi xi mistoqsijiet jew ji``ara xi punti, g]andu jikkuntattja sal-15 ta’ Settembru 2011 lis-Segreterija Pastorali jew lill-istituzzjoni partikulari responsabbli tal-]idma biex jista’ jing]ata t-tag]rif mitlub. Mhuwiex il-]sieb ta’ dan ir-rapport li jkun valutazzjoni tal-]idma li saret, imma li jg]in biex issir din il-valutazzjoni billi jipprovdi informazzjoni ne`essarja. Il-]sieb ta’ dan ir-rapport hu li tissa]]a] aktar il-mentalita’ ta’ qsim ta’ informazzjoni u ta’ accountability fi ]dan il-Knisja. L-Assemblea Djo`esana, ippresjeduta minn Mons. Ar`isqof, g]andha tkompli l-istess spirtu tas-Sinodu, billi tkun esperjenza ta’ parte`ipazzjoni mifruxa, djalogu, valutazzjoni u programmazzjoni; u fuq kollox esperjenza ta’ Knisja li tkun miftu]a g]all-Ispirtu ta’ Alla u twie[eb g]as-sinjali tieg]u fl-istorja. 30 ta’ Awwissu 2011 ________________________________________________________________ Dan ir-rapport ing]alaq fit-30 ta’ Awwissu 2011. G]al aktar informazzjoni u dettalji li ma jidhrux hawn, u g]al kjarifiki ne`essarji, tista’ tikkuntattja lis-Segreterija Pastorali jew lill-istituzzjoni partikolari responsabbli, kif hemm indikat ]dejn kull pro[ett.

3

Il-Vi\joni tal-Pjan Pastorali

Il-Knisja f’Malta se tg]ix it-tema proposta mill-Ar`isqof g]all-Pjan Pastorali – ‘Meta nintrefa’ ‘l fuq mill-art, jien ni[bed il-bnedmin kollha lejja’ billi, matul 2009-2011, ta]dem biex tkun dejjem aktar:

I. Knisja li tinbena f’komunita’ ta’ dixxipli ta’ {esu’ Kristu

II. Knisja li tir`ievi u twassal il-Kelma

III. Knisja li ti``elebra l-g]aqda ma’ Alla u ma’ xulxin

IV. Knisja li taqdi u ta]dem g]all-[ustizzja

V. Knisja favur i\-\wie[ u l-familja

VI. Knisja b’post spe`jali g]all-adolexxenti u \-\g]a\ag]

Din il-vi\joni se tmexxi lill-Knisja f’Malta b’mod partikulari fil-pro[ett prin`ipali tal-Pjan Pastorali 2009-2011: il-Vi\ta Pastorali tal-Ar`isqof, li s-Sinodu Djo`esan ]e[[e[ li ssir fl-Ar`idjo`esi (ara Vi\joni ta’ Knisja komunjoni, 52).

4

I. Knisja li tinbena f’komunita’ ta’ dixxipli ta’ {esu’ Kristu

Pro[etti

Ikun offrut MA fl-Ispiritwalita’ u MA fid-Direzzjoni Spiritwali, bil-g]an li ting]ata formazzjoni professjonali lil dawk li se jkunu mexxejja f’dan il-qasam. (Fakulta’ tat-Teolo[ija)

Il-Fakulta� tat-Teolo[ija nediet il-korsijiet tal-MA fl-Ispiritwalita� u l-MA fl-

Akkumpanjament Spiritwali li issa [ew fit-tmiem tag]hom. Attendew dawn

i\-\ew[ korsijiet 30 student. F�Ottubru li [ej, dawn i\-\ew[ korsijiet jer[g]u

jift]u g]at-tieni darba.

Bil-g]an li tissa]]a] il-formazzjoni permanenti tas-sa`erdoti, se jitkomplew il-korsijiet ta’ a[[ornament, li fis-sena 2009 se jsir f’Mejju bis-sehem tal-Ar`isqof Gianfranco Ravasi, President tal-Kunsill Pontifi`ju g]all-Kultura. Se jitkomplew ukoll is-seminars ta’ Ti[did Presbiterali. (Segretarjat Kleru)

- Fl-2009 sar il-Kors ta� A[[ornament bis-sehem tal-Ar`isqof Mons. Ravasi. Fl-

2010, fl-okkazjoni tas-Sena Saċerdotali, il-Kors ta� A[[ornament kellu b]ala

tema �Is-saċerdot – ]ajtu u ]idmietu�. Fl-2011, il-Kors ta� A[[ornament kien

fuq �Il-]ajja b]ala rigal ta� Alla – l-isfidi u l-opportunitajiet tal-prokreazzjoni

assistita�.

- Is-Segretarjat Kleru flimkien mal-Istitut ta� Formazzjoni Pastorali u s-

Segretarjat g]al-Litur[ija organizzaw seminars ta� nofs ta� nhar li matulhom

is-sa`erdoti djo`esani u reli[ju\i kellhom spazju g]al riflessjoni personali, qsim

ta� idejat u fraternita� (ara aktar �l isfel g]al dettalji dwar is-seminars ta�

Ti[did Presbiterali).

Se ter[a’ titwaqqaf Kummissjoni biex tag]mel revi\joni tad-Direttorju tal-Kleru – revi\joni li ilha [ejja ]afna – u titkompla l-]idma biex jinstab post g]al ~entru ta’ kontemplazzjoni fejn sa`erdot ikun jista’ jmur g]al xi [ranet u bl-g]ajnuna ta’ sa`erdot ie]or jag]raf i\jed it-toroq tal-Mulej g]alih. (Segretarjat Kleru)

- Twaqqfet il-Kummissjoni biex tag]mel revi\joni tad-Direttorju tal-Kleru.

Dan ix-xog]ol miexi u qed joqrob lejn il-konklu\joni tieg]u fejn ji[i

ppre\entat l-ewwel draft g]all-konsultazzjoni. Tfassal ukoll il-programm ta�

konsultazzjoni mas-sa`erdoti fl-unitajiet u mar-reli[ju\i fil-provin`ji

tag]hom.

5

- Id-diskussjoni dwar iċ-Ċentru ta� Kontemplazzjoni ma waslet għall-ebda

konklużjoni. Matul is-Sena Saċerdotali, intużat il-kappella tal-Providenza,

is-Siġġiewi, g]al-laqg]at ta� spiritwalità.

Se ssir ]idma g]al dawn il-pro[etti [odda g]all-formazzjoni permanenti tas-sa`erdoti:

- Pjan ta’ formazzjoni g]as-sa`erdoti fl-ewwel ]ames snin tas-sa`erdozju. - Studju dwar il-possibbilta’ ta’ \mien sabbatiku programmat g]as-sa`erdoti. - Studju dwar ir-realta’ tal-qassis Malti llum.

(Segretarjat Kleru, Fakulta’ tat-Teolo[ija, Istitut ta’ Formazzjoni, Seminarju ta’ Malta)

- G]ad trid tin]adem il-possibbilta� ta� \mien sabbatiku programmat. Fr.

Mark Sultana ipprepara paper biex tkun ba\i ta� studju.

- L-istudju dwar ir-realta� tal-qassis Malti llum qed isir minn grupp ta�

riflessjoni li n]atar wara proposta fil-laqg]a tal-Kunsill Presbiterali ta�

{unju 2009. Tlestew l-interviews tas-sa`erdoti u t-transcripts tag]hom u

]are[ rapport. Issa qeg]din isiru l-interviews tal-laj`i. Issa bdiet l-analiżi

tal-materjal mi[bur li ser twassal għal rakkomandazzjonijiet inti\i biex

jg]inu lis-saċerdoti fil-ministeru u l-]ajja tag]hom u jwasslu għal tiġdid

strutturali li jg]in biex l-g]anijiet tal-ministeru sa`erdotali jintla]qu a]jar.

Rapport minn dan il-grupp ser ji[i ppre\entat fil-Kunsill Presbiterali ta�

Di`embru 2011.

- Saret ]idma bejn Fr Ray Toledo, delegat għas-Segretarjat Parroċċi, u Fr

Paul Galea biex ti[i ppre\entata succession policy fil-Kunsill Presbiterali bi

proposta konkreta ta� formazzjoni g]all-ewwel snin tas-saċerdozju u

preparazzjoni immedjata g]al dawk li jkollhom il-mandat b]ala kappillani.

Issir ]idma biex ikun hemm aktar laj`i ffurmati li jag]tu l-kontribut tag]hom f’diversi oqsma tal-]ajja tal-Knisja f’Malta. (Segretarjat Laj`i, Fakulta’ tat-Teolo[ija)

- Is-Segretarjat ]a ]sieb jorganizza numru ta� laqg]at ma� Monsinjur Ar`isqof

g]al diversi kategoriji ta� laj`i, kollha skond il-professjoni tag]hom. Fost dawn

saru laqg]at ma� professjonisti mid-diversi oqsma tas-settur mediku (i.e tobba,

infermiera, spi\jara, ]addiema fl-ITU) u mal-membri parlamentari. Saret

ukoll laqg]a mar-rappre\entati tal-organizzaturi tal-festi reli[ju\i. Dawn se

jkomplu ma� kategoriji o]ra. Il-Forum tal-G]aqdiet u l-Movimenti tal-Laj`i

kompla jorganizza wkoll laqg]at tal-Ar`isqof mal-edukaturi.

6

- Is-Segretarjat ]aseb ukoll li jibni u ji\viluppa website (www.laikos.org) li

sservi b]ala librerija elettronika b�diversi dokumenti u ri\orsi o]ra ]alli tg]in

kemm fil-formazzjoni ta� dawk kollha li ju\awha, kif ukoll fil-]idma pastorali

mwettqa minnhom. Din kompliet tikber u tissa]]a], u dan l-a]]ar sar xog]ol

vast ta� riorganizzazzjoni tas-sit biex dan ikun aktar attraenti u biex it-tiftix fih

isir aktar fa`li. Ma� dan is-sit, \died ukoll blog biex joffri l-opportunita� ta�

diskussjoni serja dwar su[[etti relatati mal-]ajja tal-Knisja.

- Is-Segretarjat Laj`i, flimkien mal-Forum tal-G]aqdiet, ]a ]sieb jittradu`i l-

Lieneamenta li ]ar[u mis-Segretarjat g]as-Sinodu tal-Isqfijiet bi t]ejjija g]as-

Sinodu li se jsir f�Ottubru 2012. Intbag]tu lill-G]aqdiet u l-Movimenti tal-Laj`i

f�Malta kif ukoll lill-kappillani u s-sa`erdoti li g]andhom email id-domandi li

hemm fil-Lineamenta, li huma ma]suba biex iqanqlu diskussjoni fuq kull livell

tal-Knisja Kattolika u biex wara, kull Konferenza Episkopali twassal rapport

lis-Segretarjat tas-Sinodu li jkun ibba\at fuq din ir-riflessjoni. Dawn jistg]u

jservu wkoll bi t]ejjija g]all-Assemblea Djo`esana u g]all-Assemblej

Parrokkjali, kif ukoll g]all-Pjan Pastorali l-[did.

Tissa]]a] ir-rabta bejn i`-`entru (is-Segretarjat) u l-parro``i. G]alhekk ikun hemm membru tal-Kunsill tas-Segretarjat responsabbli g]ad-distretti differenti biex, b’kollaborazzjoni mal-moderaturi tal-unitajiet pastorali, i\omm rabta mal-Kunsilli Pastorali Parrokkjali, iwassal tag]rif u jg]in fid-diffikultajiet, kif ukoll jg]in biex ikunu sensibilizzati dwar ir-responsabbilta’ tag]hom. (Segretarjat Parro``i)

Fil-bidu tal-2010, twaqqaf kunsill [did tas-Segretarjat Parro``i b�membri

ġodda. Il-kunsill iltaqa� diversi drabi fejn l-ewwel ]idma tieg]u kienet li

g]amel żew[ seminars g]all-moderaturi tal-kunsilli parrokkjali biex jiġi ċċarat

ir-rwol tag]hom biex il-kunsill parrokkjali jkun iktar funzjonabbli. Dawn saru

fid-dar tal-Ar`isqof }�Attard. Laqg]a o]ra saret mal-kappillani wkoll.

Saru wkoll laqg]at regolari mad-diversi kappillani mid-delegat ghas-

Segretarjat Parrocci flimkien ma� Fr. Dione Cutajar biex jin]oloq iktar kuntatt

bejn iċ-ċentru u l-parroċċi. Dawn il-laqg]at informali kienu ta� g]ajnuna u

sapport kbir lill-Kappillan li kemm-il-darba jsib lilu nnifsu wa]du.

Ikunu provduti g]ajnuniet g]all-mumenti ta’ formazzjoni fil-laqg]at tal-Kunsilli Pastorali Parrokkjali, b]alma sar di[a’ darbtejn, b]ala follow-up tal-laqg]at ta’ formazzjoni. (Segretarjat Parro``i,Istitut ta’ Formazzjoni)

7

- Saru zew[ seminars ghall-membri tal-Kunsilli Pastorali Parrokkjali (KPP)

fis-17 u 18 ta� April 2009 u kellhom attendenza ta� madwar 450 persuna. It-

tema kienet Attitudnijiet li Jghinu jew Itellfu l-Komunjoni Bejnietna.

- Fl-2010, saru diversi seminars mid-delegat tas-Segretarjat tal-parroċċi lill-

membri tal-Kunsilli Pastorali Parrokkjali fejn dawn il-persuni [ew im]eġġin

fil-]idma pastorali tag]hom.

Ikomplu l-passi biex il-festi jkunu tassew insara. Issir ]idma fil-parro``i kollha biex mill-festi ``elebrati fil-knejjes f’Malta jispi``aw im[iba mhix denja ta’ bnedmin u ta’ nsara b’mod partikulari fil-mar`i; u esa[erazzjonijiet fil-]sejjes tal-murtali, b’inkonvenjent g]all-morda u bi ]sara g]all-ambjent naturali. (Ar`idjo`esi ta’ Malta, Kulle[[ tal-Kappillani, Kummissjoni Ambjent)

T]ejja dokument ta� gwida pastorali g]a`-`elebrazzjonijiet tal-festi, li

jindirizza diversi aspetti msemmija. Dan id-dokument ta� konsultazzjoni, bit-

titlu �Nirrestawraw il-Festi flimkien�, kien ippubblikat f�Ottubru 2009 (ara

dettalji aktar �l isfel).

Isir seminar dwar diversi aspetti tal-festi bil-g]an li l-festi jkunu aktar xierqa b]ala festi nsara. (Kulle[[ tal-Kappillani,Organizzazzjonijiet involuti fil-festa)

Dan is-seminar sar fl-14 ta� Frar 2009 fi`-~entru Parrokkjali ta� Swatar, u

g]alih kienu pre\enti Mons. Ar`isqof, il-Ministru tal-Intern u x-Shadow

Minister, l-uffi``jali tal-Kurja, il-kappillani, il-kummissarju tal-pulizija, l-

Asso`jazzjoni tal-Baned, u l-G]aqda tan-Nar. Dak li kien diskuss fis-seminar

serva wkoll g]ad-dokument ta� konsultazzjoni ppubblikat f�Ottubru 2009.

Jo]ro[ ir-rapport li dwaru saret konsultazzjoni matul 2008 dwar aspetti ta`-`elebrazzjonijiet interni. (Ar`idjo`esi ta’ Malta)

- Id-dokument �Nirrestawraw il-Festi flimkien� ]are[ kif ippjanat fil-5 ta�

Ottubru 2009 u kien ippre\entat l-ewwel lill-Kulle[[ tal-Kappillani u

immedjatament wara lill-Istampa. Ing]ata żmien sal-a]]ar ta� Novembru

2009 biex kul]add jibg]at il-kummenti tieg]u. Dan kien l-ewwel dokument

dwar il-festa komplet li jittratta l-aspetti kollha tal-Festa: dak li jsir fit-tempju u

dak li jsir fit-toroq.

8

- B�kollox in[abru 531 kontribuzzjoni mill-gazzetti, ittri u websites li missew 32

artiklu tad-Dokument. Barra dawn, saru diskussjonijiet fuq id-dokument fuq

kull stazzjoni tar-radju u tat-televi\joni. Saru wkoll laqg]at ma� gruppi

interessati fejn kien imfisser u diskuss.

- Wara l-a]]ar ta� Novembru saret analiżi tal-kummenti, u kienu ppreżentati

tliet rapporti lill-Uffi``jali tal-Kurja u lill-Kunsill tal-Kulle[[ tal-Kappillani.

Wara, bdew diskussjonijiet mal-G]aqda Każini tal-Baned, mal-G]aqda

Nazzjonali tal-Armar u mal-G]aqda tal-Pirotekni`i Maltin. Dawn kienu

mmexxija minn Mons. Anton Gouder, Pro-Vigarju {enerali. Mal-G]aqda tal-

Ka\ini tal-Baned intla]aq ftehim fuq il-punti kollha li fuqhom kien hemm xi

differenzi. Dan il-ftehim [ie approvat ukoll mill-membri kollha tal-G]aqda tal-

Ka\ini tal-Baned. Il-kuntatti mal-G]aqda Nazzjonali tal-Armar g]adhom

sejrin. Waqt dawn it-ta]ditiet, il-Pro-Vigarju {enerali kkonsulta kemm-il

darba mal-Kunsill tal-Kulle[[ tal-Kappillani. Barra minn dan, [ie propost lill-

kappillani draft tal-istatut tal-Kummissjoni Parrokkjali Festa Esterna u tal-

Laqg]at ta� Koordinament.

9

II. Knisja li tir`ievi u twassal il-Kelma ta’ Alla

Pro[etti

Filwaqt li titkompla l-]idma tal-Knisja f’Malta fl-oqsma differenti tal-katekezi fil-parrocci, fl-iskejjel u fis-so`jeta’ Maltija – tfal, adolexxenti, \g]a\ag], adulti, u persuni bi bzonnijiet specjali – issir ]idma biex il-programm ta’ kateke\i ikun immirat qabel kollox g]all-maturazzjoni tal-]ajja nisranija, u `-`elebrazzjonijiet tas-sagramenti jkunu pass importanti f’din il-mixja ta’ maturazzjoni. G]alhekk isir pro`ess ta’ riflessjoni u studju li jwassal g]al Direttorju Kateketiku Djo`esan. Dan id-Direttorju jin]adem b’konsultazzjoni mal-oqsma differenti kon`ernati u jkun ji[bor fih il-vi\joni, l-istrate[ija u l-linji-gwida f’dak li g]andu x’jaqsam mal-kateke\i. Dan ikun Dokument Ba\i g]all-Knisja f’Malta u jservi biex ikunu i\jed `ari l-orjentamenti tal-Knisja fejn tid]ol l-edukazzjoni fil-fidi g]all-kategoriji kollha u fil-livelli kollha tal-mixja nisranija. (Segretarjat Kateke\i)

- Dan id-dokument, li hu l-Proposta ta� Vi\joni u Strate[ija min-na]a tas-

Segretarjat Kateke\i, tlesta u [ie ppre\entat fis-VI Kungress Kateketiku li sar

f�Novembru 2010. Issa b]ala t]ejjija g]all-Pjan Pastorali li jmiss, is-

Segretarjat se jkollu l-opportunita� li din il-vi\joni jipproponiha b�`erti dettalji

u fl-istess ]in iqajjem `erti issues li je]tie[ il-Knisja f�Malta tie]u de`i\joni

dwarhom, b]al per e\empju l-laqg]at tal-kateki\mu darba/darbtejn fil-[img]a

u t-t]ejjija g]all-Ewwel Tqarbina u l-Gri\ma li qed issir f�`erti skejjel u l-

implikazzjonijiet tag]ha.

- Fil-frattemp is-Segretarjat kompla jag]ti priorita� lill-kotba. Wara li s-sena li

g]addiet [ie ppubblikat il-Ktieb tal-Ewwel Tqarbina, issa l-istess Ktieb [ie

maqlub g]all-Ingli\ u tlesta wkoll it-Tieni Ktieb ta� wara l-Ewwel Tqarbina.

Saru wkoll revi\jonijiet me]tie[a fis-Sillabu tar-Reli[jon fl-iskejjel f�rabta man-

National Curriculum Framework u tlesta u [ie ppubblikat il-Ktieb tar-Reli[jon

ta� Form I. B]alissa l-ktieb qieg]ed ji[i maqlub g]all-Ingli\ biex ikun lest g]all-

bidu tas-sena skolastika.

Fid-dawl tal-konsultazzjoni li saret matul 2008, ikun ippubblikat id-dokument ta’ policy dwar it-tag]lim tar-Reli[jon fl-iskejjel. (Segretarjat Kateke\i)

- Dan il-Policy Document �Religious Education. The Way Forward� g]adda

minn diversi fażijiet ta� konsultazzjoni fis-Segretarjat g]all-Katekeżi, [ie anke

diskuss f�laqg]at apposta mal-Konferenza Episkopali Maltija, u tressaq g]all-

Assemblea Djo`esana ta� Ottubru 2009. Wara li ghadda mill-fa\ijiet kollha ta�

konsultazzjoni, issa hu lest u definittiv u b]alissa qed ji[i attwat.

10

- Dan id-dokument sar anke jag]mel parti minn National Curriculum

Framework fejn jirrigwarda r-Reli[jon fl-iskejjel. Matul din is-sena sar xog]ol

biex ikunu iktar amplifikati \ew[ aspetti li meta tlesta l-Policy Document

ori[inali kien g]ad irid isir ]sieb i\jed dwarhom : (i) L-issue tar-Religious

Counsellors fl-iskejjel u tal-Pastoral Teams, kif ukoll (ii) L-issue tal-idoneita

g]all-g]alliema tar-Reli[jon fl-iskejjel sekondarji.

Isir kors introduttiv g]at-teolo[ija, mifrux fuq sentejn, li jag]ti introduzzjoni [enerali fuq it-tag]lim tal-Bibbja u fuq temi mag]\ula mix-xjenzi teolo[i`i. (Segretarjat Kateke\i, Istitut ta’ Formazzjoni)

Dan il-kors, imsejja] Higher Education Award in Theology, tfassal bejn is-

Segretarjat g]all-Katekeżi u l-Istitut ta� Formazzjoni Pastorali. Hu kors mifrux

fuq sentejn u [ie offrut g]all-ewwel darba minn Ottubru 2009. Il-kors jag]ti

introduzzjoni [enerali g]al temi u riflessjonijiet teolo[i`i lil persuni attivi

]afna fil-komunita� nisranija imma li ma jistg]ux jattendu kors l-Universita�.

Minn dan il-kors iggradwaw l-ewwel 9 parte`ipanti. Se jer[a� jkun offrut din

is-sena.

Wara l-introduzzjoni tal-kors ta’ leadership g]al-laj`i li ng]ata darbtejn, ikun \viluppat f’\ew[ livelli o]ra dan il-kors. (Istitut ta’ Formazzjoni)

{ie offrut il-Higher Education Award in Christian Leadership II (kors li

jikkonsisti f�erba� modules) lil grupp ta� 11-il persuna li di[à kienu g]amlu l-

kors Higher Education Award in Christian Leadership I. Din il-proposta, li

tapprofondixxi l-viżjoni nisranija ta� tmexxija g]al-laj`i leaders fi ]dan il-

movimenti u l-g]aqdiet, qed tkompli ti[i milqug]a tajjeb ]afna. Fil-fatt, sar

ukoll il-kors Higher Education Award in Christian Leadership III lil grupp ta�

20 persuna u ġie żviluppat ukoll ir-raba� stadju ta� dan il-kors li se jkun offrut

g]all-ewwel darba s-sena akkademika d-die]la.

Ikunu \viluppati korsijiet spe`jalizzati fuq aspetti mit-tag]lim so`jali tal-Knisja, intenzjonati g]al persuni li ja]dmu fil-qasam ekonomiku, so`jali u politiku. (Istitut ta’ Formazzjoni, Fakullta’ tat-Teolo[ija, Entijiet o]ra involuti f’dan il-qasam)

11

- B�kollaborazzjoni flimkien tal-Istitut ta� Formazzjoni Pastorali u `-¬entru Fidi

u {ustizzja, sar kors ta� sitt modules dwar it-tag]lim so`jali tal-Knisja. Il-

format ta� dan il-kors u l-kontenut li fih jag]mluha fa`li g]al min jixtieq

jesplora dan is-settur biex ikun iktar mid]la tat-tag]lim so`jali tal-Knisja. Hija

proposta li di[à la]qet persuni li jistg]u jag]mlu impatt nisrani serju fil-kamp

fejn qed ja]dmu – fil-fatt di[à [ie segwit minn 20 persuna li ggradwaw

f�Novembru 2009. Matul is-sena 2009-2010, it-tliet modules li [ew offruti [ew

segwiti minn 15-il persuna.

- Is-sena akkademika li jmiss, se jer[a� jibda l-kors ta� sitt modules dwar it-

tag]lim soċjali tal-Knisja Higher Education Award in Catholic Social

Teaching.

- Il-Fakultà tat-Teolo[ija, b�kollaborazzjoni mal-Istitut ta� Formazzjoni

Pastorali u mal-Fundazzjoni Pro Pontifice Centesimus Annus, f�Ottubru 2010

feta] kors [did MA in Business Ethics fl-Universita� ta� Malta. Dan il-kors hu

offrut mill-Fakulta� tat-Teolo[ija bis-sehem ukoll tal-Fakulta� tal-Ekonomija,

Management u Accountancy. Qed jattendu 9 studenti.

Ikun offrut kors ta’ formazzjoni teolo[ika g]all-operaturi pastorali fil-parro``a u g]al dawk li jmexxu g]aqdiet u movimenti. (Istitut ta’ Formazzjoni)

- Sar kors ta� formazzjoni General Education Award in Evangelisation fl-Unità

Pastorali 12. G]al dan il-kors ta� formazzjoni teolo[ika ba\ika g]all-operaturi

pastorali fil-parro``a u g]al dawk li jmexxu g]aqdiet u movimenti, attendew

35 operatur/a pastorali.

- Il-kors kien offrut ukoll fl-Unitajiet Pastorali 15 u 2. Ghal dan il-kors

attendew 59 u 49 operatur/a pastorali rispettivament.

- Ta� min jghid li l-lecturers f�dan il-kors huma kollha lajci. Hemm il-]sieb li s-

sena d-die]la jkun offrut fl-Unità Pastorali 3.

- Ta� min jg]id li mill-2009 �l hawn, l-Istitut ta� Formazzjoni Pastorali beda

jippubblika kull sena prospectus tal-korsijiet li jkunu offruti, b�kollaborazzjoni

ma� diversi Segretarjati u entijiet o]ra fil-Knisja.

12

Isir programm ta’ formazzjoni g]ar-religious counsellors. (Istitut ta’ Formazzjoni, Segretarjat Kateke\i)

- Fil-kuntest tat-tfassil tal-Policy Document dwar it-tag]lim tar-Reli[jon fl-

iskejjel u bit-twaqqif tal-Office for Religious Education fi ]dan is-Segretarjat

g]all-Katekeżi, is-Segretarjat kien impenjat li jkollu data base kompluta dwar

ir-religious counsellors, min huma, is-servizzi li qed joffru, u l-iskejjel li

mhumiex jintla]qu. Din l-informazzjoni n[abret u issa qed isir programm ta�

formazzjoni g]ar-religious counsellors.

- Saru anke numru ta� laqg]at fuq livell ta� unita� jew ta� Kulle[[i biex ir-rwol

tar-religious counsellor fl-iskola jiftiehem iżjed. B]alissa qed issir ]idma biex

dan il-qasam jing]ata l-attenzjoni li je]tie[, speċjalment biex titfassal

strateġija g]all-iżvilupp u l-bini ta� Pastoral Teams fl-iskejjel.

Isiru inizjattivi li jo]olqu spazju ta’ djalogu u riflessjoni, kif ukoll servizz ta’ formazzjoni nisranija spe`jalizzata, g]al dawk involuti fil-qasam tal-politika. (Istitut ta’ Formazzjoni, Kumm {ustizzja u Pa`i)

- F�kollaborazzjoni mal-Fondazzjoni Centesimus Annus, il-Kummissjoni

Teolo[ika u l-Kummissjoni {ustizzja u Pa`i, l-Istitut ta� Formazzjoni Pastorali

impenja ru]u li ji\viluppa inizjattiva biex jin]oloq spazju ta� djalogu u

riflessjoni – kif ukoll servizz ta� formazzjoni nisranija spe`jalizzata – g]al dawk

involuti fil-qasam tal-politika u l-ekonomija.

- Fl-20 ta� Novembru 2009, sar seminar fuq l-en`iklika Caritas in Veritate,

organizzat mill-Fondazzjoni Centesimus Annus flimkien mal-Istitut ta�

Formazzjoni Pastorali u `-¬entru Animazzjoni u Komunikazzjoni. Il-kelliema

f�dan is-seminar kienu l-Prim Ministru, il-Kap tal-Oppo\izzjoni u Mons.

Ar`isqof.

- Sar ukoll seminar ta� weekend f�Novembru 2009, dwar l-en`iklika Caritas in

Veritate, li g]alih attendew 10 persuni fosthom xi lecturers universitarji u

membri parlamentari.

Isir kors ba\iku ta’ missjolo[ija g]al dawk li jixtiequ jag]mlu esperjenza missjunarja jew ta’ volontarjat. (Istitut ta’ Formazzjoni, Uffi``ju Missjunarju, ¬entru Animazzjoni Missjunarja)

13

Sar il-kors Higher Education Award in Missiology li ghalih attendew 30

persuna. Dan il-kors ser jer[a� jkun offrut iktar tard fl-2011. Dan il-kors, li hu

twil sitt xhur u li jsegwi wkoll is-sena litur[ika, g]andu l-]sieb li

japprofondixxi r-riflessjoni dwar it-teolo[ija tal-missjoni, u l-]tie[a tad-djalogu,

il-proklamazzjoni u l-evan[elizzazzjoni.

Issir serje ta’ konferenzi bit-tema ‘Kultura u Fidi’, biex tissa]]a] il-fidi nisranija permezz ta’ apprezzament tal-wirt artistiku u kulturali Malti. (Kummissjoni Kultura)

- Dawn il-konferenzi saru u xxandru intervisti fuq Radju RTK mi`-Chairman

tal-Kummissjoni u l-parte`ipanti fis-serje ta� konferenzi �Kultura u Fidi�.

- Il-Kummissjoni Kultura ]adet ]sieb tfakkar il-50 sena mit-twaqqif tal-Istitut

Kattoliku. Saru tliet konferenzi dwar il-kontribut reli[ju\ fl-arti, fil-mu\ika, u

fil-letteratura f�dawn il-]amsin sena. {ie ppubblikat ktieb dwar l-istorja tal-

Istitut Kattoliku, u sar ukoll kun`ert.

- Wara li ntemm it-term tal-Kummissjoni Kultura, g]ad trid ter[a� titwaqqaf il-

Kummissjoni b�membri [odda.

Ikun ippubblikat u mxerred id-dokument dwar il-Knisja u l-media, Il-Wi`` Di[itali tal-Mulej, u jibdew jitwettqu l-proposti li jinkludi d-dokument, skont it-targets li jissemmew. B’mod partikulari, huma identifikati dawn l-oqsma fejn se jsiru pro[etti [odda:

twaqqif b’mod s]i] tas-Segretarjat Komunikazzjoni So`jali, li jkun il-mutur g]al siner[ija u koordinament f’dan il-qasam

twaqqif ta’ Communications Office

Media Education aktar mifruxa

attenzjoni partikulari lill-media l-[odda

kollaborazzjoni mad-djo`esi ta’ G]awdex fil-qasam tal-media (Ar`idjo`esi ta’ Malta, Seg Kom So`jali)

- Kien ippubblikat id-dokument Il-Wi`` Di[itali tal-Mulej, li qed iservi biex

jag]ti direzzjoni lill-]idma fil-qasam tal-media.

- Twaqqaf is-Segretarjat g]all-Mezzi tal-Komunikazzjoni So`jali, mag]mul

minn: Delegat: Fr Charles Tabone OP; Segretarju: Kevin Papagiorcopulo;

Membri: Vince Briffa, Brian Camilleri, Pier Massa, Sr Doreen Mifsud OSA u

Daniel Zerafa.

14

- Id-delegat jag]mel regolarment laqg]at ma� nies prominenti u nti\i fil-

qasam tax-xandir biex ji[bor idejat. Wa]da minn dawn il-laqg]at kienet biex

ji[i esplorat l-i\vilupp tas-social media. Beda jiltaqa� wkoll ma� istituzzjonijiet

u organizzazzjonijiet fi ]dan il-Knisja u barra minnha biex jesplora kif tista�

ssir kooperazzjoni mag]hom ]alli l-iskop tas-Segretarjat jintla]aq a]jar.

- L-Uffi``ju tal-Komunikazzjoni fi ]dan is-Segretarjat ji[bor fih lid-Delegat

Fr Charles Tabone OP, lil Kevin Papagiorcopulo (uffi`jal fuq ba\i full-time);

jg]inu wkoll f�dan l-uffi``ju Mariella Fenech Pace u Sarah Grech. Dan l-

uffi``ju qed jag]mel dak li jitolbu r-relazzjonijiet pubbli`i, u qed jie]u ]sieb li

l-messa[[ tal-Van[elu u l-image tal-Knisja jaslu b�mod li jistg]u jintlaqg]u

tajjeb mill-bniedem tal-lum. Qed isir kuntatt mal-[urnalisti fuq livell personali

biex dan iwassal g]al relazzjonijiet umani tajba. Ir-ri\ultat ta� dan di[a� beda

jidher fil-mod kif il-mezzi tax-xandir qed jirrapportaw il-]idmiet tal-Knisja.

Dan ma jg]oddx g]all-kampanja tad-divorzju fejn kwa\i l-mezzi kollha ta�

komunikazzjoni kienu kontra l-Knisja peress li kellhom l-a[enda tag]hom favur

id-divorzju.

- G]all-Media Education se jkun hemm persuna mill-koordinaturi tas-

su[[etti li tie]u ukoll il-promozzjoni tal-Media Education fl-iskejjel tal-Knisja.

Il-]sieb hu li wara li dan il-qasam ji[i \viluppat fl-iskejjel tal-Knisja, issir

]idma biex isir ukoll fl-iskejjel tal-Istat.

- Is-Segretarjat beda ja]dem biex isiru numru ta� korsijiet dwar Media

Education b�kollaborazzjoni mal-Istitut ta� Formazzjoni Pastorali bil-g]an li l-

pubbliku [enerali ji[i infurmat u ffurmat dwar l-u\u u l-influwenza ta� dawn il-

mezzi ta� komunikazzjoni so`jali, kif ukoll biex l-a[enti pastorali jag]rfu

j]addmu dawn il-mezzi bl-a]jar mod possibbli fl-Evan[elizzazzjoni {dida.

F�dawn il-korsijiet issir referenza g]at-Tag]lim tal-Knisja dwar il-Mezzi tal-

Komunikazzjoni So`jali. Eventwalment isir ukoll kors immirat g]all-[urnalisti

bil-g]an li jinfeta] djalogu dwar l-u\u ta� dawn il-mezzi fi ]dan il-Knisja u s-

so`jeta� kontemporanja sekolarizzata.

- Il-website qed tin\amm a[[ornata u baqg]et ti[i \viluppata. Il-website

intlaqg]et tajjeb ]afna u ti[i segwita minn numru sodisfa`enti ta� nies b�mod

interattiv. Mit-tnedija tas-sit elettroniku l-[did f�Ottubru tal-2009 sal-a]]ar tal-

2010, [ew re[istrati 256,078 hits minn 119,825 absolute unique visitors li zaru

892,045 pa[na. Qed issir ]idma wkoll permezz tal-Youtube u tal-Facebook. Il-

]sieb hu li l-Knisja tid]ol aktar fis-social media.

- Il-kollaborazzjoni mad-djo`esi ta� G]awdex di[a� qed issir b�mod impli`itu.

Ser isiru aktar laqg]at biex din il-kollaborazzjoni tkompli ti[i \viluppata.

15

III. Knisja li ti``elebra l-g]aqda ma’ Alla u ma’ xulxin

Pro[etti

Jin]adem b’mod sistematiku u f’qafas pastorali l-programm g]all-formazzjoni tal-ministri fil-qasam tal-litur[ija. (Segretarjat Litur[ija,Istitut ta’ Formazzjoni)

- In]adem b�mod sistematiku u f�qafas pastorali kors ta� Introduzzjoni g]al-

Litur[ija. Dan il-kors offrut fuq livell djo`esan beda f�Ottubru 2010, u kien

indirizzat b�mod spe`jali g]al dawk kollha involuti fil-Kummissjonijiet

Litur[ija Parrokkjali, b�mod spe`jali l-membri ta� dawk il-kummissjonijiet li

fil-parro``a tag]hom di[a� saret il-Vi\ta Pastorali. G]al dan il-kors attendew

28 persuna. Il-kors qed jer[a� ji[i offrut f�Ottubru 2011. Barra minn hekk, fil-

parro``a tas-Siggiewi is-Segretarjat g]al-Litur[ija ser jorganizza kors aktar

komprensiv ta� 26 laqg]a li jkopri diversi aspetti dwar il-Litur[ija. Dan ser

jibda f�Ottubru 2011.

- Matul din is-sena, inbeda pjan ta� ristrutturar tas-Segretarjat g]al-Litur[ija,

fis-sens li issa s-Segretarjat hu ffurmat minn delegat, Fr Jesmond Manicaro, u

\ew[ assistenti delegati: Fr Michael Bugeja u Fr Anton Farrugia ofm.

- Fr. Jesmond \amm f�idejh il-parte`ipazzjoni fil-Kummissjoni Arti Sagra, il-

pubblikazzjoni tal-Kotba Litur[i`i uffi``jali, is-sehem fil-formazzjoni

permanenti tal-Kleru u l-Vi\ta Pastorali.

- Fr. Michael Bugeja hu responsabbli mill-Kummissjoni g]a`-`elebrazzjonijiet

ta� Monsinjur Ar`isqof, il-Kummissjoni g]a`-`elebrazzjonijiet Litur[i`i g]at-

tfal, il-Website, id-Direttorju Pastorali Litur[iku (pubblikazzjoni u updates), u

Pubblikazzjonijiet g]all-massa.

- Fr. Anton Farrugia ofm hu responsabbli mill-Kummissjoni Mu\ika Sagra u

mill-Kummissjoni Formazzjoni Permanenti g]al-Laj`i (Letturi, Animaturi,

Abbatini, Sagristana, Ministri Straordinarji tat-Tqarbin, Fotografi, Flower

decorators, Liturgy organisers).

- B]alissa dawn il-kummissjonijiet g]addejjin minn fa\i ta� formazzjoni jew

tis]i] biex imbag]ad isir pjan ta� ]idma.

- Il-kors dwar il-Mu\ika Sagra ser isir wara r-ristrutturar tal-Kummissjoni

Mu\ika Sagra. Biss f�Ottubru li [ej is-Segretarjat g]al-Litur[ija ser iniedi

pro[ett b�kompo\izzjonijiet [odda tas-salmi responsorjali g]as-sena B. Dan il-

pro[ett jinkludi ktieb g]all-kor, ie]or g]all-organista u \ew[ demo CDs.

16

- Bejn Ottubru 2010 u Ġunju 2011, is-Segretarjat g]al-Liturġija ntalab biex

jorganizza korsijiet f�diversi parroċċi. Ġeneralment dawn il-laqgħat ikunu g]al

dawk li b�xi mod jew ie]or huma involuti fil-liturġija. Is-Segretarjat mhux

kuntent bis-servizz li qed joffri f�dan ir-rigward. F�]afna parro``i ssir talba

biex ti[i organizzata minn laqg]a wa]da sa� erbg]a dwar su[[etti b]al: il-qari

tal-Kelma ta� Alla; id-diversi ministeri fil-Litur[ija; il-parte`ipazzjoni attiva. Il-

parte`ipazzjoni tkun numeru\a (g]alkemm mhux dawk kollha involuti

jattendu - forsi dawk li l-aktar ikollhom b\onn ikunu assenti) i\da r-riflessjoni

mid-dehra mhix tg]in biex ikun hemm litur[ija aktar awtentika. Mill-parro``i

kien hemm ukoll feedback li xi drabi l-kelliema kienu qed jag]mlu emfasi fuq

ir-rubriki. Forsi ma kienetx qed to]ro[ `ara bi\\ejjed ir-ra[uni spiritwali ta]t

is-sinjali u s-simboli litur[i`i li jintu\aw fil-litur[ija.

- Bejn Ottubru u Diċembru tal-2010, saru żewġ korsijiet g]all-Ministri

Straordinarji tat-Tqarbin fuq bażi djoċesana. Dawn il-korsijiet kienu

indirizzati kemm g]all-ministri l-[odda kif ukoll g]al dawk li qed jag]tu s-

servizz tag]hom fil-parroċċi. Mistiedna speċjali kienu dawk il-ministri li ġejjin

minn parro``i li fihom diġa� saret il-Viżta Pastorali. Fi tmiem ta� kull kors il-

kandidati kellhom kollokju mad-delegat jew mal-assistenti delegat. F�din il-

laqg]a personali wie]ed seta� jara kemm dawn il-laj`i assimilaw mill-kors kif

ukoll il-motivazzjonijiet tag]hom.

Ikunu ppubblikati kotba litur[i`i: il-lezzjonarju tal-}dud (B u ~) u l-ferjali sa tmiem 2009; il-Brevjar sa tmiem 2011. (Kummissjoni Litur[ika Nazzjonali)

- Il-lezzjonarji tal-}dud g]as-snin A, B u Ċ ġew stampati. {ie ppubblikat

ukoll il-Lezzjonarju Ferjali g]all-jiem ta\-\mien ta� matul is-sena g]as-snin bil-

fart f�\ew[ volumi. Sfortunatament mhux il-knejjes kollha qed jibdlu l-kotba

litur[i`i antiki ma� dawk [odda. B]alissa qed isir xog]ol fuq il-Lezzjonarju

ferjali g]as-snin bi\-\ew[, u l-ewwel volum ji[i ppubblikat lejn tmiem is-sena

2011.

- Il-brevjar mill-Mixja Neo-katekumenali jinsab fl-istampa u probabilment

jo]ro[ g]al \mien l-Avvent. Il-Kummissjoni litur[ika dejjem tat l-g]ajnuna

tag]ha meta mitluba tag]mel dan.

17

Fid-dawl tas-Sinodu tal-Isqfijiet dwar il-Kelma ta’ Alla li sar f’Ottubru 2008, isir seminar g]as-sa`erdoti li jkompli japprofondixxi temi li ]ar[u mis-Sinodu, fosthom it-ta]ri[ fl-omelija.

(Kummissjoni Litur[ika Nazzjonali)

Is-Segretarjat g]al-Litur[ija, flimkien mal-Kummissjoni g]all-Formazzjoni tal-

Kleru u l-Istitut ta� Formazzjoni Pastorali, matul 2010-2011 organizzaw tliet

seminars ta� ti[did spiritwali g]as-sa`erdoti. Matul dawn is-seminars, il-

presbiteri djoċesani u religjużi kellhom spazju għal riflessjoni personali, qsim

ta� idejat u fraternità. Dawn it-tliet seminars kellhom it-tema ġenerali �Il-

Liturġija fil-}ajja tas-Saċerdot�. Ittie]du b]ala temi speċifiċi ż-żminijiet

liturġiċi tal-Avvent, ir-Randan u l-G]id u l-g]an prinċipali kien li l-presbiteri

jkollhom l-opportunità li jid]lu fil-fond fl-esperjenza tal-Knisja u tag]hom stess

ta� dawn iż-żminijiet liturġiċi. Is-seminars kienu jikkonsistu f�riflessjoni

marbuta ma� żmien liturġiku, u mument ta� qsim ta� idejat dwar dak iż-żmien

liturġiku u ħin ta� talb personali. Kien hemm attendenza ta� madwar 90

presbiteru.

Jit]addem ‘pro[ett pilota’ g]al animazzjoni ]ajja tal-quddies f’numru ta’ parro``i partikulari. Imbag]ad issir evalwazzjoni tar-ri\ultat, ]alli jkunu meg]juna komunitajiet insara o]ra. (Discern, Segretarjat Litur[ija)

- Id-Discern intalab mis-Segreterija Pastorali biex jifformula framework ta� kif

g]andu ja]dem dan il-pro[ett. Dan tlesta u [ie approvat mis-Segreterija

Pastorali. Fl-2009, [iet ukoll identifikata knisja biex jinbeda dan il-pro[ett,

i\da peress li nbidel ir-Rettur tal-Knisja, dan il-pro[ett baqa� ma twettaqx.

- F�Jannar 2011, wara diskussjoni fil-Kunsill Presbiterali, [ie ffurmat task team

biex ja]dem g]al animazzjoni a]jar tal-quddies fil-parro``i. Dan il-grupp hu

mmexxi minn Fr Ray Toledo, u l-membri huma Fr Jesmond Manicaro, Fr

Martin Cilia MSSP u Fr Mario Mangion. L-idea hi li l-grupp jikkonċentra fuq

numru ta� parroċċi u ting]ata g]ajnuna f�quddiesa partikulari biex tkun iktar

]ajja. Is-sitt parroċċi mag]\ula huma: B�Kara: Sant�Elena, San Ġużepp

Ħaddiem u Santa Marija; Swatar; l-Iklin u Fleur de Lys.

Isir seminar g]al min jidderie[i l-korijiet parrokkjali, bil-g]an li jitjieb il-kant litur[iku. (Kummissjoni Kultura,Segretarjat Litur[ija, Istitut ta’ Formazzjoni)

Dan is-seminar g]ad irid isir.

18

Tinfirex aktar u tkompli tkun a[[ornata l-lista tal-postijiet fejn tkun i``elebrata quddiesa bis-sehem ]aj ta\-\g]a\ag]. (Kumm Djo` |g]a\ag])

Din il-lista baqg]et ti[i a[[ornata u tinsab kemm soft-copy fis-sit

www.kdz.org.mt kif ukoll re[g]et saret ver\joni [dida u aktar a[[ornata ta�

cards \g]ar biex jitqassmu li\-\g]a\ag]. Dawn fil-fatt tqassmu kollha.

Issir promozzjoni tal-linji-gwida g]all-quddiesa animata mi\-\g]a\ag] u ting]ata formazzjoni dwar il-parte`ipazzjoni ta\-\g]a\ag] infushom fil-litur[ija. (Kumm Djo` |g]a\ag])

- Il-promozzjoni tal-linji-gwida bdiet issir u fil-fatt tqassmu diversi kopji iżda din

ser tkompli ssir b�mod partikolari meta jitlestew il-linji-gwida g]as-Sagrament

tar-Rikon`iljazzjoni. Dan g]aliex il-linji-gwida g]all-]idma pastorali fil-

parro``i, g]as-Sagrament tar-Rikon`iljazzjoni u g]a`-`elebrazzjoni ta� quddiesa

b�animazzjoni \ag]\ug]a ser ji[u stampati u mqassma b]ala pakkett wie]ed.

- {ie ppubblikat mill-KD| ver\joni [dida tal-ktieb tal-kant �Iktus�, b�kant aktar

\ag]\ug]. Dan il-ktieb jinsab f�bosta parro``i u knejjes Maltin.

19

IV. Knisja li taqdi u ta]dem g]all-[ustizzja

Pro[etti

Il-Knisja f’Malta hi impenjata bis-s]i] fil-qasam assistenzjali ta’ karita’ diretta ma’ persuni fil-b\onn, u qed tippjana li tkompli din il-]idma u li ttejjeb is-servizzi li joffru ]afna entijiet tag]ha. L-enfasi se tkun biex din il-]idma ting]ata bl-a]jar mod u, fl-istess waqt, qatt ma titlef il-karatteristi`i proprji tag]ha ta’ karita’ nisranija. (Segretarjat Caritas)

- Bi tkomplija ma� dak li sar fl-ewwel snin tal-Pjan, g]as-sena 2010-2011 saret

l-esperjenza tal-Labirint fejn kull min ]a sehem seta� jag]mel esperjenza

profonda li twie[eb �l-g]aliex� wie]ed qed jimpenja ru]u fil-]idma ta� karita� u

[ustizzja. Tista� tg]id li kull min ]a sehem esprima soddisfazzjon u ntweriet ix-

xewqa ta� aktar esperjenzi simili.

Issir ]idma biex il-Kummissjoni Djakonja fil-parro``a tkun im]arr[a u orjentata aktar fuq il-b\onn li tkun ukoll strument ta’ advocacy fuq temi ta’ natura so`jali. (Segretarjat Caritas)

- Saret pre\entazzjoni tar-riżultati preliminari tal-Viżta Pastorali lill-

kappillani waqt il-Live-In ta� Jannar 2010 bit-tema �Il-Faqar, ix-Xogħol u l-

Abbuż ta� Sustanzi� b�emfasi fuq ir-realta� tal-faqar li teżisti fil-parroċċi. Din il-

preżentazzjoni ġiet segwita b�laqg]a o]ra mal-kulleġġ tal-Kappillani f�Mejju

2010 fejn sar qbil li il-ġimg]a bejn il-21 u t-28 ta� Novembru 2010 tkun

ġimgħa kontra l-faqar. Din saret b]ala parti mill-kampanja tal-Caritas kontra

l-Faqar u l-Esklużjoni Soċjali.

- {ie ffirmat ftehim mal-A[enzija EUPA ((Fondi tal-EU) u Caritas Italiana

sabiex madwar 20 voluntier fi 11 il-Kummissjoni Djakonija differenti jieħdu

sehem f�taħriġ fi ħdan il-Leonardo Da Vinci Mobility Project. L-applikazzjoni

tal-proġett għada qed tiġi evalwata mil-EUPA.

- Sar kors ta� erba� sessjonijiet ta� ]iliet ba\i`i lil membri tal-kummissjonijiet

djakonija fl-unita� 3.

- Sar Kors ta� 4 sessjonijiet dwar Faraġ u G]ajnuna lil familji u persuni li

sofrew xi telfa. Dan sar bil-kollaborazzjoni tal-Malta Hospice Movement. 23

membru fi tnax il-parroċċa differenti pparteċipaw u ġew meg]juna jniedu

ħidma ta� sapport favur familji f�din id-diffikulta�.

20

- Il-pro[ett �Il-Fqir ma� Jistax Jistenna� b�kollaborazzjoni mal-parroċċi ta� }al

Qormi San Bastjan u San {or[ [ie mniedi u qed ji[i kkoordinat minn grupp

ta� rappreżentanti tat-tliet entitajiet, ji[ifieri dawn i\-\ew[ parro``i flimkien

mal-Caritas. Dan il-proġett bl-skop li (i) jqajjem kuxjenza dwar ir-realta

soċjali fil-komunita� u (ii) biex jgħin familji fil-bżonn materjali u psikolo[i`i

qed jitwettaq bil-kollaborazjoni tal-Malta Community Chest Fund.

Isir pro[ett ‘Retirement and Ageing’ li japplika n-nozzjoni ta’ ‘active ageing’ u ja]dem strate[ija biex toffri l-opportunita’ lil persuni f’din il-kategorija li jimpenjaw ru]hom f’xi qasam tal-volontarjat. Jing]ata ta]ri[ adattat skont l-g]a\la li persuna tag]mel. (Caritas Helpage)

- Twaqqaf kumitat mag]mul minn ]ames persuni li ltaqa� regolarment. Il-

Pro[ett inizjalment kien jismu Pro[ett Anzjani Attivi fis-Soċjeta�(PAAS) u

mbag]ad dan \viluppa f�PAAK: Pro[ett Anzjani Attivi fil-Knisja. Il-kumitat

fassal il-vi\joni, kif ukoll il-missjoni tal-Pro[ett li hi li persuni anzjani jkollhom

l-opportunita� biex meta jirtiraw jibqg]u attivi u jissa]]u professjonalment u

fil-formazzjoni spiritwali g]all-[id tag]hom u tal-komunita�.

- Il-pro[ett, bi kwestjonarju g]all-anzjani attivi fil-qasam tal-Knisja, [ie

ppre\entat lill-Kappillani u Diretturi/Superjuri ta� entitajiet tal-Knisja. Ir-

ri`erka kienet ibba\ata fuq kwestjonarji (1132) li da]lu minn 37 parro``a u 4

entitajiet, u aktar tard \diedu 4 parro``i o]ra. Ir-ri`erka turi li 2% biss tal-

anzjani li jg]ixu fil-parro``i jag]tu sehemhom b]ala voluntiera fil-Knisja,

imma li ]afna minn dawk li huma involuti qed jag]tu ]afna servizz. Ir-ri`erka

wriet ukoll li l-akbar numru ta� persuni anzjani li qed jag]mlu xog]ol ta�

volontarjat huma ex-g]alliema. Ir-ri`erka tista� tkun ta� g]ajnuna biex iktar

anzjani jag]tu jkunu involuti f�]idma ta� volontarjat fil-komunita�.

- Il-HelpAge Unit ]ejja wkoll pro[ett ta� ]idma mad-Dipartiment tal-

{erontolo[ija tal-Universita� ta� Malta fejn studenti fil-kors kellhom l-

opportunita� li jag]\lu li jag]mlu kwestjonarji u tiftix ie]or relatat mal-anzjani

f�kollaborazzjoni ma`-¬entri So`jali tal-Anzjani fil-Parro``i.

- }idma o]ra li l-HelpAge Unit qed takkwista ming]and l-INIA (International

Institute on Ageing) huwa li voluntiera tal-Caritas li jag]tu s-servizz tag]hom

mal-HelpAge jkollhom l-opportunita� li jattendu korsijiet ta� ta]ri[ fil-]idma

tag]hom mal-anzjani.

21

Jissa]]u s-servizzi f’diversi djar tal-Knisja, spe`jalment bi spazji ta’ terapija u jitqieg]du fil-prattika l-istandards il-[odda kemm fid-djar residenzjali kif ukoll fi`-`entri ta’ matul il-jum. (Uffi``ju ¬entrali ‘Ejjew G]andi’)

- L-Uffi``ju ~entrali �Ejjew G]andi�, minn {unju 2009, jo]ro[ newsletter kull

meta jkun hemm il-]tie[a li ting]ata informazzjoni dwar ]idmiet u attivitajiet.

- Id-djar tas-Sorijiet Orsolini, Dar San {u\epp, Dar Mer]ba Bik u Programm

Seb]-Dar Qalb ta� {esu� komplew jipperfezzjonaw il-�Linji-gwida g]all-kura u

l-protezzjoni tat-tfal� afdati f�idejhom. Huma ttamat li matul il-kumplament tal-

2011 u s-sena d-die]la d-djar l-o]ra jkollhom dan il-ktejjeb.

- Matul 2010-2011 komplew jissa]]u s-servizzi professjonali li jkollhom b\onn

it-tfal, bl-g]ajnuna tal-Bord g]all-}arsien So`jali, l-HSBC Cares for Children u

l-Community Chest Fund u c-Child Development Assessment Unit(CDAU).

Huwa ttamat li fi\-\mien qrib dawk it-tfal li jkunu da]lu fid-djar tal-Knisja

b�mod volontarju min-na]a tal-[enituri jkunu jistg]u jgawdu mill-Budget offrut

mill-Gvern lit-tfal ta]t ordni ta� ]arsien.

- Bi sforzi kbar min-na]a tas-superjuri u tal-amministraturi, kemm tad-Djar

Residenzjali kif ukoll tac-centri ta� matul il-jum, bl-g]ajnuna tal-Gvern ~entrali

u ta� ]afna benefatturi, tjiebu l-ambjenti kemm interni u kemm esterni tad-

djar kollha. Bil-g]ajnuna ta� esperti qed jitkomplu jitjiebu dawk il-b\onnijiet

li jirrigwardaw is-sahha u s-sigurta� tal-haddiema, residenti u volontarji.

- Dar Fatima-Sliema ghall-tfajliet li g]alqu 16-il sena issa qed titmexxa mis-

Sorijiet Ursolini. Sar hafna titjieb fiha biex kull tfajla jkollha l-ispazju privat

taghha.

- |died is-servizz ta� �high support workers� biex jg]inu lis-sorijiet fil-kura ta�

dawk il-ftit tfal li joffru m[iba mhux tas-soltu. Dan is-servizz huwa organizzat

mill-Agenzija �Appo[[� u m]allas mill-Ministeru ghall-Edukazzjoni, Xoghol u

Familja.

- Miexi tajjeb il-Programm KIDZ [ewwa d-Dar {esu� Nazzarenu-|ejtun

(immexxi mir-Richmond Foundation g]al tfal li fl-imgiba tag]hom joffru sfida

serja ]afna) kif ukoll Il-�Family Workshops Centre� fid-Dar Qalb ta� {esu� -

Santa Venera (fejn familji jing]ataw ta]ri[ fi snajja ba\i`i f�dak li hu tmexxija

u trobbija tat-tfal - dan huwa mmexxi mill-Fondazzjoni ghas-Servizzi So`jali).

22

Jitwaqqaf ~entru ie]or ta’ matul il-jum f’Dar Qalb ta’ {esu’ li jservi lil tfal li flimkien ma’ ommijiethom g]addew minn vjolenza fid-dar. Dan il-pro[ett se jg]in biex l-ommijiet li jinsabu f’Mer]ba Bik, f’Programm ‘G]abex’ u fil-Programm ‘Seb]’ (Dar Qalb ta’ {esu’) ikunu jistg]u ja]dmu, imqar part-time, ]alli b’hekk ikunu jistg]u j]arsu lejn il-[ejjieni b’aktar ottimi\mu u jkun jistg]u jtejbu l-qag]da finanzjarja tag]hom. Dan il-pro[ett [did jing]aqad mad-diversi servizzi professjonali li qed jing]ataw f’dan il-qasam, li qed jissa]]u kontinwament bil-formazzjoni permanenti tal-istaff kollu. (Uffi``ju ¬entrali ‘Ejjew G]andi’)

- Ic-~entru ta� matul il-jum f�Dar Qalb ta� {esu�- Santa Venera li jaqdi lil tfal li

flimkien ma� ommijiethom g]addew minn vjolenza fid-dar g]adu ma feta]x

g]aliex g]adhom isiru x-xog]lijiet.

- B]alissa l-ommijiet qed jinqdew b�servizz gdid li [ie mniedi mill-Ministeru

tal-Edukazzjoni, Xog]ol u Familja wara li sar kuntratt bejn l-istess Ministeru,

il-Kurja tal-Ar`isqof u s-So`jeta� Missjunarja ta� San Pawl fejn il-Gvern gie

akkomodat b�parti [ewwa l-Istitut San {u\epp, Santa Venera, li fih twaqqaf

~entru iehor ghal matul il-jum g]al tfal ta]t it-tliet snin [ejjin minn familji

�fqar�. Dan is-servizz qed jitmexxa mill-istess Ministeru u mill-A[enzija Appo[[.

- Fix-xhur li g]addew, il-]ames `entri ta� matul il-jum li jmexxi l-Uffi``ju

~entrali �Ejjew G]andi� f�isem il-Knisja f�Malta kienu 95% okkupati. Il-Knisja

permezz tal-Kumitat Finanzjarju Djocesan qed tistudja l-qag]da pre\enti tal-

Uffi``ju ~entrali u x�hemm b\onn isir g]all-[ejjieni.

Wara l-introduzzjoni ta’ SPRED (|vilupp Reli[ju\ Spe`jali) fid-Dar tal-Providenza g]all-persuni b’di\abilita’ intellettwali, jing]ata ta]ri[ biex din l-istess inizjattiva tkun tista’ til]aq anke persuni b’di\abilita’intellettwali fil-parro``i wkoll. (Kummissjoni Pastorali Persuni b’di\abilita’)

Peress li dan il-pro[ett jinvolvi l-mixja tal-fidi ta� persuni b�di\abilita�

intellettwali, din l-inizjattiva g]andha ti[i kkoordinata mas-sezzjoni di[a�

stabbilita fis-Segretarjat g]all-Kateke\i. Dan il-pro[ett g]ad irid isir.

Ji[u \viluppati s-servizzi g]al persuni vulnerabbli bi ]ti[ijiet li m’humiex mil]uqa minn ]addie]or, b’attenzjoni partikulari lill-persuni bi problemi ta’ sa]]a mentali, lit-tfal batuti fit-tag]lim, lil \g]a\ag] li baqg]u lura fit-tag]lim u \g]a\ag] \vanta[[jati, lill-familji fid-diffikulta’, u lill-carers li tul is-snin ]admu g]all-kura u ]arsien ta’ xi membru tal-familja. (Fondazzjoni St Jeanne Antide)

23

- Il-Fondazzjoni Santa Giovanna Antida hi bba\ata }al Tarxien u toffri firxa

ta' servizzi psiko-so`jali u edukattivi lil individwi u familji vulnerabbli mill-

parro``i ta� }al Tarxien, Ra]al {did, }a\ |abbar u Santa Lu`ija. Fost is-

servizzi li ng]ataw:

- Servizz ta� Social Work u Counselling: 411 individwi minn 284 familji [ew

meg]juna mis-servizz. 33% mill-persuni meg]juna kienu jsofru minn mard

mentali. 34% tal-familji ġew riferuti mill-parro``i. Saru 729 żjajjar lill-familji

waqt li twettqu 1,288 laqg]at ma� familji fid-diffikultà fl-uffiċini tal-

Fondazzjoni.

- Servizz Lwien: Minn Awwissu tal-2010, 14-il familja b�membru tal-familja

b�mard mentali, kellhom l-opportunità li kull [img]a jikkonsultaw Senior

Psychiatric Nurse dwar id-diffikultajiet kollha li qed jiltaqg]u mag]hom

rigward il-kura tal-membru tal-familja marid/a. Twaqqfu wkoll Carers

Support Groups u Depression Support Groups għal dawk li qed jerfg]u r-

risponsabbiltà tqila ta� kura ta� membru tal-familja.

- Iċ-Ċentru Antida (drop-in) f�}al Tarxien laqa� madwar 20 persuna kuljum.

Iċ-Ċentru jservi b]ala fus għal numru ta� servizzi u attivitajiet t�appoġġ.

Wie]ed minn dawn huwa l-Homework Support Service g]al tfal minn familji

vulnerabbli. 21 tfal lestew il-programm f�Ġunju u 18 bdewh fi tmiem

Settembru. Il-Programm Bridge li ntemm f�nofs is-sena g]en 25 \g]a\ag] �il fuq

mis-16-il sena b�diffikultajiet ta� fehma u sa]]a mentali.

- Volontarjat: Matul is-sena, 75 persuna wettqu ]idma volontarja mal-

Fondazzjoni. 31 minnhom bdew ħidmiethom matul is-sena stess. 21 kienu taħt

l-20 sena u 37 �l fuq mis-60 sena. 31 voluntiera wettqu ħidma ta� appoġġ fit-

tagħlim lil tfal vulnerabbli.

- Proġett Vinċi f�Ħaż-Żabbar: il-]idma f�żoni b�konċentrazzjoni ta� problemi

soċjali baqgħet għaddejja id f�id mal-Parroċċa. Ġew meg]juna 111 individwi

minn 88 famili; 21 fost dawn kellhom diffikultajiet kbar ta� saħħa mentali.

- Edukazzjoni nanniet li jie]du ħsieb in-neputijiet: Matul l-2010, twettqu 6

Klabbs Nannakola fil-parroċċi ta� B�Kara, }a\-|abbar, Marsascala

(darbtejn), Paola u Fleur-de-Lys, dejjem id f�id mal-parroċċi. }adu sehem 102

nanniet.

24

Diversi kummissjonijiet tal-Knisja f’Malta se jkomplu bl-impenn tag]hom ta’ djalogu u kontribut konstruttiv fuq issues so`jali f’Malta. Fost dawn l-issues huma identifikati s’issa: ir-rispett lejn il-]ajja umana mit-tnissil sal-mewt naturali, il-]idma favur \wie[ b’sa]]tu, l-aspetti so`jali u ekonomi`i li j[ib mieg]u d-divorzju, l-etika professjonali fil-qasam ekonomiku, il-kri\i finanzjarja fid-dawl tat-tag]lim so`jali tal-Knisja, il-qag]da tal-]addiema Maltin u tal-immigranti fil-kondizzjonijiet tax-xog]ol, l-i\vilupp sostenibbli, l-inklu\ivita’, l-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew fl-2009.

Se jkunu qed ja]dmu f’din il-linja l-Istitut ta’ Formazzjoni Pastorali, il-Kummissjoni {ustizzja u Pa`i, il-Kummissjoni Pastorali fid-Dinja tax-Xog]ol, Il-Kummissjoni Pastorali Persuni b’Di\abilita’, is-Segretarjat Emigrazzjoni u Turi\mu, il-Kummissjoni Ambjent, il-Kummissjoni Djo`esana Familja, id-Discern, il-Moviment ta’ Kana, i`-~entru Fidi u {ustizzja u \-|g]azag] }addiema Nsara. (Diversi Segretarjati, Kummissjonijiet, G]aqdiet u Gruppi)

B�\jieda mal-inizjattivi li jissemmew fir-Rapport tas-sena li g]addiet, saru

diversi inizjattivi f�dawn l-oqsma. Fost dawn:

- Bdiet issir ]idma biex il-Palazz de Piro jibda jintu\a b]ala `entru ta� kultura

nisranija. Qed jit]ejja programm iffukat fuq id-domanda �X�So`jeta� rridu?�

bil-]sieb li ji[u involuti persuni minn sferi differenti tas-so`jeta� f�riflessjoni fuq

g]axar laqg]at li se tkun iggwidata mit-tag]lim so`jali tal-Knisja.

- L-Istitut ta� Formazzjoni Pastorali organizza Lejla ta� Kultura u Fidi fl-1 ta�

April 2011, li mxiet bl-istess stil ta� programm, u kellha b]ala tema �L-Arti, il-

{miel u s-Salvazzjoni� minn John Martin Borg. Attendew madwar 100

persuna li, fil-ma[[oranza kbira tag]hom, kienu mill-isfera tal-arti u tal-

kultura.Il-hsieb ta� din l-attività hu li post sagru b]all-Oratorju ta� San {wann

iservi bhala spazju ta� djalogu bejn il-fidi nisranija u l-kultura.

- Il-Kummissjoni Ambjent kompliet toffri pariri u opinjonijiet dwar każi

speċifiċi. B�\jieda ma� dawk li jissemmew fl-a]]ar Rapport: f�Settembru 2010,

ippubblikat stqarrija biex toffri r-reazzjoni tag]ha fuq in-National

Environment Policy - Consultation Phase 1 – Issues Paper. Dan id-dokument

inħareġ mill-Uffi``ju tal-Prim Ministru għall-konsultazzjoni pubblika. Saru

diversi laqg]at ta� konsultazzjoni ma� uffiċjali governattivi dwar din t-tema

matul dan il-perjodu.

- F�{unju 2011, il-Kummissjoni Ambjent issottomettiet kummenti lill-MEPA

dwar l-Abbozz ta� Pjan ta� Azzjoni dwar il-}sejjes f�Malta (Draft Noise Action

Plan).

25

- Il-Caritas Malta, b�kollaborazzjoni s]i]a mal-Caritas Ewropa, żammet

kampanja bl-isem Ilqà L-Isfida, Ġib il-Faqar fix-Xejn b]ala parti mis-Sena

Ewropeja (2010) kontra l-Faqar u l-Esklużjoni Soċjali. Permezz ta� fora,

proġetti, studji soċjali u diskussjonijiet fuq il-media, organizzati matul is-sena

kollha, il-Caritas tat sehem sabiex titqanqal kuxjenza fuq ir-realta tal-faqar u l-

esklużjoni soċjali f�Malta.

Diversi oqsma o]ra huma ttrattati f�sezzjonijiet o]ra ta� dan ir-rapport. G]al

informazzjoni aktar dettaljata, wie]ed g]andu jikkuntattja lill-entijiet spe`ifi`i.

Il-]idma tal-Knisja f’Malta favur ir-rispett lejn id-dinjita’ ta’ kull bniedem u kontra r-razzi\mu se tkompli tissa]]a] fis-snin li [ejjin. L-g]ajnuna prattika li ting]ata lir-refu[jati u lill-asylum seekers, kif ukoll il-]idma li ssir permezz ta’ sensibilizzazzjoni u edukazzjoni dwar il-qag]da tag]hom u l-]idma favur [ustizzja akbar g]alihom – dawn kollha jistqarru li l-Knisja hi bil-qawwa kollha favur id-dinjita’ u l-]ajja tal-bniedem, hu min hu, [ej minn fejn [ej. (Segretarjat Emigrazzjoni u Turizmu, Kumm {ustizzja u Pa`i, ~entru Fidi u {ustizzja)

- Saret ]idma kbira favur dawk li jitolbu kenn u ażil sa kemm idumu f�Malta

u kontra r-razzi\mu u x-xenofobi\mu, b�sehem kemm f�Seminars lokali u

internazzjonali, fi programmi tar-radio u T.V. kif ukoll fil-gazzetti ta� kuljum u

ta� kull [img]a.

- }ar[u wkoll diversi press releases fuq su[[etti varji fosthom b�apprezzament

lil dawk li g]enu biex isalvaw in-nies, fuq ir- resettlement programes f�pajji\i

diversi; b�ringrazzjament lil dawk li ]adu ]sieb it-tfal biex l-ommijiet refu[jati

setg]u jmorru ja]dmu u saru interventi fuq issues li kienu jitolbu li titqajjem

kuxjenza.

- Il-Kummissjoni Emigranti, barra li tg]in fil-b\onnijiet materjali bil-]idma fl-

uffiċċju l-Belt, u billi tie]u ]sieb ta� madwar 400 sodda fi djar u postijiet

differenti, tara wkoll li dawn il-persuni jkollhom is-sodisfazzjon li xi ]add fid-

dinja qieg]ed jag]ti ka\hom, li ma humiex biss pi\ imma persuni m\ejna

b�kull dinjita� u li jistg]u jag]tu huma wkoll kontribut fis-so`jeta�

madwarhom.

Issir ]idma biex il-ktieb Kompendju tat-Tag]lim So`jali tal-Knisja, ippubblikat mill-Kunsill Pontifi`ju {ustizzja u Pa`i u maqlub g]all-Malti mi\-|g]a\ag] }addiema Nsara, ikunu g]odda siewja g]all-formazzjoni fit-Tag]lim So`jali tal-Knisja. (Kumm {ustizzja u Pa`i)

26

It-traduzzjoni bil-Malti tal--Kompendju tat-Tag]lim Soċjali tal-Knisja tlestiet u

issa waslet biex ti[i stampata. La tkun lesta, isiru inizjattivi g]ad-difu\joni tal-

Kompendju biex dan ikun g]odda siewja g]all-formazzjoni fit-Tag]lim So`jali

tal-Knisja.

Il-Kummissjoni Ambjent tkun \viluppata f’Kummissjoni Inter-Djo`esana tal-Konferenza Episkopali Maltija. Din il-Kummissjoni trid turi li l-fidi nisranija tag]ti dawl aktar profond dwar ir-responsabbiltajiet tan-nisrani lejn l-ambjent u l-i\vilupp sostenibbli, li g]andhom l-g]eruq tag]hom partikolarment fl-im]abba u fir-rispett len il-}allieq u lejn il-]olqien; g]alhekk ta]dem biex tkattar l-g]arfien, is-sensibbilta’ u l-edukazzjoni dwar l-ambjent. (Ar`idjo`esi ta’ Malta flimkien mad-djo`esi ta’ G]awdex)

- Il-Konferenza Episkopali Maltija biddlet il-Kummissjoni Ambjent f�wa]da

Interdjoċesana, ji[ifieri li tkun responsabbli wkoll mid-Djoċesi ta� Għawdex.

G]al dan il-g]an [iet imwaqqfa l-Kummissjoni Interdjo`esana Ambjent, b�effett

minn Settembru 2008.

Fl-2009 ikun organizzat kors internazzjonali bit-titlu God’s Creation and Sustanibility in the Mediterrenean, indirizzat lejn seminaristi mir-re[jun tal-Mediterran u tal-Ewropa. (Kummissjoni Ambjent, Seminarju ta’ Malta, Seminarju ta’ G]awdex)

Dan il-kors ma sarx.

Ikun hemm informazzjoni akbar, permezz ta’ pubblikazzjonijiet sempli`i, ]alli l-entijiet tal-Knisja jirrispettaw aktar ir-ri\orsi ambjentali fosthom l-elettriku u l-ilma. (Kummissjoni Ambjent)

- Bi tkomplija mal-]idma li saret f�dan il-qasam fis-snin ta� qabel, [ew

ippubblikati wkoll \ew[ fuljetti o]ra fil-fuljett �Flimkien�: wie]ed f�Ottubru

2010 li kien jitratta dwar in-Nisrani u l-Ambjent, u f�April 2011 li kien dwar

il-kriżi fl-ambjent mibni f�Malta u l-impenn tan-Nisrani.

- Bejn Settembru 2010 u Ġunju 2011, il-Kummissjoni Ambjent tellg]et

programm kull [img]a fuq Radju RTK bl-isem: �Bi\\ejjed g]al Kul]add�. L-

għan tas-sensiela kien li b'mod dirett u sempliċi turi kif l-iżvilupp sostenibbli

fil-gżejjer Maltin jiddependi minn kemm nag]rfu nbiddlu l-im[iba tag]na,

b�rispett lejn il-ġid komuni u b'rispett lejn il-]olqien u r-riżorsi ambjentali. Sa

issa in]admu tliet skedi ta� 13-il programm il-wa]da, i.e. 39 programm.

27

Ikunu studjati l-potenzjalita’ u l-pratti`ita’ ekonomika li `erti knejjes u bini ie]or jibdew jag]mlu u\u mill-ener[ija alternattiva tax-xemx. (Kummissjoni Ambjent)

- Il-Grupp ta� }idma g]al Użu G]aqli tar-Riżorsi Ambjentali fi ]dan il-

Knisja, imwaqqaf fi ]dan il-Kummissjoni Ambjent fl-2009, kompla bil-]idma

tieg]u. F�dan il-perjodu, permezz ta� dan il-grupp, kien finalizzat pro[ett ta�

konservazzjoni tal-ener[ija u ilma fid-Dar tal-Kleru.

- Il-grupp qieg]ed jg]in ukoll l-Uffi``ju Amministrattiv tal-Kurja f�Malta

f�diversi inizjattivi dwar l-u\u g]aqli tal-ener[ija mill-Knisja.

28

V. Knisja favur i\-\wie[ u l-familja

Pro[etti

Il-Pro[ettImpenn, bil-g]an li jqajjem kuxjenza u g]arfien dwar l-importanza li s-so`jeta’ g]andha tag]ti li\-\wie[, u dwar il-benefi``ji li \wie[ b’sa]]tu jag]ti lis- so`jeta’ u lill-istat innifsu. L-enfasi se tkun dejjem fuq dak li hu po\ittiv u li jibni \-\wie[ b’sa]]tu g]al familja b’sa]]itha. G]al dan il-g]an, fi Frar issir ‘{img]a Familja’ f’kull sena, b]alma ssir f’diversi pajji\i o]ra; tkun ma]duma b’mod li l-]idma tibqa’ g]addejja tul is-sena kollha, b’laqg]at u diskussjonijiet f’oqsma differenti tas-so`jeta’. (Kumm Djo` Familja, Moviment ta’ Kana, Segretarjat Caritas)

Komplew isiru diversi attivitajiet, wara dawk li saru fl-ewwel sentejn tal-Pjan:

- Fit-22 ta� Ottubru 2010, Konferenza bit-tema �I`-Charter tal-Familja g]adu

jag]mel sens illum?� b�diskors minn Fr Rene� Camilleri.

- Fis-7 ta� Frar 2011, Konferenza Nazzjonali bit-tema: �Il-Familja fl-Ewropa

llum�, minn Dott Francesco Belletti, Direttur ta`-~entru Internazzjonali Studji

Familja, Milan.

- Kien hemm diversi ]idmiet o]ra ta� sensibilizzazzjoni, permezz ta� programmi

fuq ir-radju u kitbiet, ukoll b�rabta mal-kwestjoni tad-divorzju.

Jing]ata kontribut attiv f’issues relatati ma\-\wie[ u l-familja, partikolarment fejn tid]ol in-National Family Policy u n-National Sexual Health Policy. (Kumm Djo` Familja, Moviment ta’ Kana)

- Wara li f�Novembru 2010 ġie ppre\entat mill-Ministeru tas-Sa]]a d-

dokument dwar il-Politika Nazzjonali dwar is-Sa]]a Sesswali g]all-G\ejjer

Maltin, twaqqfu sitt worshops biex ja]dmu fuq dan id-dokument. Is-Segreterija

Pastorali ]adet ]sieb g]a\let persuna jew tnejn biex tag]ti sehemha f�kull

workshop. Dawn il-persuni ltaqg]u flimkien u g]amlu evalwazzjoni tad-

dokument; il-Kummissjoni Teolo[ika ]adet ]sieb li, wara li hi wkoll g]amlet

evalwazzjoni tad-dokument, tibg]at lil dawn il-persuni xi notamenti fuq dan

id-dokument.

29

It-taqsima ‘Ri`erka Familja’ tag]ti kontribut lill-Knisja u lis-so`jeta’ g]al g]arfien a]jar tar-realta’ tal-]ajja ta\-\wie[ u l-familja. (Discern)

�Ri`erka Familja� bdiet ti[i organizzata bl-g]ajnuna ta� persuna li kienet toffri

x-xog]ol volontarju tag]ha b�anali\i tal-istampa lokali u komputerizzazzjoni;

in[abret g]add ta� letteratura dwar diversi issues li g]andhom x�jaqsmu mal-

familja. Din il-persuna issa m�g]adhiex qed tag]ti din l-g]ajnuna g]ax hi

impjegata full-time f�post ie]or u qed tkompli wkoll l-istudji tag]ha.

Isir pro[ett bl-isem ‘The Dissemination of Skills to foster the Economic Sustainibility of the Traditional Family’. L-g]an ta’ dan il-pro[ett hu biex ikun ta’ g]ajnuna g]all-familja Maltija, b’mod li l-istudju jara x’qed ifixkel l-ekonomija sostenibbli tal-familja Maltija u x’jista’ jg]in biex il-familji jimmani[[jaw id-dimensjoni ekonomika tal-familja. (Segretarjat Caritas, Kumm Djo` Familja, Moviment ta’ Kana)

- Il-]idma fuq il-pro[ett Sustainable Lifestyles tinsab g]addejja. Il-pro[ett qed

jin]adem mill-Caritas Malta, flimkien mal-Kummissjoni Djo`esana Familja, il-

Moviment ta� Kana, il-Fakulta� tal-Management u l-Ekonomija tal-Universita�,

u `-¬entru g]all-Istudji tal-Familja tal-Universita�. Huwa mmexxi minn

Management Team b�rappre\entanza ta� dawn l-entitajiet u personalitajiet

mill-]ajja so`jali f�Malta.

- Qed jithejja pjan ta� azzjoni biex numru ta� familji jing]ataw il-]iliet

me]tie[a biex jg]ixu stil ta� ]ajja li tkun ekonomikament sostenibbli. Dan qed

isir bil-kollaborazzjoni ta� team ta� Extention Educators(Home Economics

Teachers) li se j\uru l-familji mag]\ula mill-Caritas u anke jlaqqg]u flimkien

familji li jkunu je]tie[u dan it-ta]ri[. Jing]ataw prefernza dawk il-familji li

g]andhom l-anqas d]ul u li jsibuha difficli biex jie]du decizjonijiet tajbin

specjalment dwar il-konsum.

Jit]ejja studju dwar il-valuri li qeg]din jo]or[u mid-drama li qed tixxandar fuq it-televi\joni u mezzi tax-xandir o]ra lokali. Dan l-istudju ji[i ppubblikat bil-g]an li ssir diskussjoni fis-so`jeta’ dwar il-kwalita’ ta’ programmi ta’ drama bil-Malti u l-]tie[a li dawn iwasslu messa[[i po\ittivi. (Kummissjoni Kultura, Kumm Djo` Familja)

L-istudju dwar il-valuri tad-drama mxandra fuq it-televi\joni ma [iex

ikkummisjonat l-aktar g]ax instab li studju simili di[a� sar mill-Awtorita� tax-

Xandir u g]alhekk ma kienx hemm lok g]al duplikar.

30

Jitfassal curriculum g]all-formazzjoni tal-operaturi pastorali parrokkjali li ja]dmu mal-familja. (Kumm Djo` Familja, Moviment ta’ Kana, Istitut ta’ Formazzjoni)

- Wara diversi t]ejjijiet, minn Jannar 2012 se jibda l-kors General Education

Award in the Theology of the Family. Dan se jkun limitat g]al madwar 40

persuna u jibqa� jsir kull sena. Huwa mmirat g]al dawk li huma l-membri tal-

Kummissjonijiet Parrokkjali Familja, u b]ala priorita� lil dawk li [a

saritilhom il-Vi\ta Pastorali. Dan il-kors se jg]allmu fih persuni li qed isegwu

l-MA in Family Ministry fil-Fakulta� tat-Teolo[ija.

- Il-kors Higher Education Award in Natural Family Planning tfassal b�mod

ġdid biex ikun jista� jkun akkreditat u f�Novembru li ġej se jkun hemm l-ewwel

9 gradwati minn dan il-kors.

- Flimkien mal-Kummissjoni tal-Moviment ta' Kana li tie]u ]sieb il-kors li

j]ejji l-koppji mexxejja, saret ]idma biex il-kors ta� t]ejjija g]all-koppji

mexxejja tal-Korsijiet ta� Kana ji[i approfondit aktar fl-aspetti ta� l-

antropolo[ija nisranija, l-intimità emozzjonali, l-intimità sesswali u l-intimità

spiritwali. Fil-fatt, is-sena d-die]la se jkunu offruti \ew[ weekends: Spiritual

Intimacy u Emotional and Cognitive Intimacy. Il-]sieb hu li dawn it-temi,

flimkien maż-żewġ temi o]ra, ikunu offruti kull sena hekk li, f�]ames snin, il-

koppji mexxejja kollha ikunu segwew l-erba� temi. Il-]sieb wara dan il-proġett

hu li tid]ol il-kultura ta� on-going formation.

Wara l-introduzzjoni b’su``ess tal-MA fil-Bioethics li beda f’Ottubru 2008 u jkompli tul is-snin tal-Pjan, ikun introdott l-MA fil-Family Ministry, g]all-formazzjoni professjonali fil-qasam tal-familja. (Fakulta’ tat-Teolo[ija, b’kollaborazzjoni mal-Kumm Djo` Familja Moviment ta’ Kana Istitut ta’ Formazzjoni)

Il-kors MA fil-Bioethics issa [ie fit-tmiem tieg]u. Se jer[a� jifta] f�Ottubru

2011. Il-kors MA Family Ministry feta] g]all-ewwel darba f�Ottubru 2009.

Qed isegwuh ]ames studenti. Il-kors ji[i fi tmiemu s-sena d-die]la. Hemm il-

]sieb li jer[a� jsir.

Flimkien mal-MA fil-Family Ministry, ikun offrut ukoll MA Canonical Practice and Jurisprudence bil-g]an li ting]ata formazzjoni professjonali lil persuni (e\. avukati, psikolo[i, social workers) li jistg]u jag]tu s-sehem tag]hom fil-]idma tat-Tribunal Ekkle\jastiku. Ikun hemm ukoll kors spe`ifiku g]all-psikolo[i li di[a’ qed jag]tu l-kontribut fil-]idma tat-Tribunal. (Fakulta’ tat-Teolo[ija, Tribunal Ekkle\jastiku)

31

Il-kors MA Matrimonial Canon Law and Jurisprudence feta] g]all-ewwel

darba f�Ottubru 2009. Qed isegwuh 18-il student. L-istess il-kors Post-Graduate

Diploma in Pastoral Psychology, li hu intenzjonat g]all-psikolo[i – feta] g]all-

ewwel darba f�Ottubru 2009. Qed isegwuh 5 studenti. Dawn i\-\ew[ korsijiet

ji[u fi tmiemhom is-sena d-die]la.

Issir ]idma biex ikunu fformulati sussidji g]all-operaturi pastorali li ja]dmu mal-adolexxenti u \-\g]a\ag] dwar il-valur tal-familja. I\-\g]a\ag] jibdew jing]ataw preparazzjoni adegwata fuq livell personali, so`jali, spiritwali u vokazzjonali fi\-\mien meta jkunu qeg]din jibnu relazzjonijiet, jibdew ja]sbu bis-serjeta’ dwar i\-\wie[, u meta jibdew jiffurmaw familja. (Kumm Djo` Familja Kumm Djo` |g]a\ag], Moviment ta’ Kana)

{ie fformulat Memorandum ta\-\g]a\ag] dwar l-aspirazzjonijiet tag]hom

g]a\-|wie[ u l-Familja. Dan sar wara li saru diversi laqg]at fost i\-\g]a\ag]

fuq livell lokali, u n[abru l-proposti tag]hom li [ew ippre\entati waqt Forum li

g]alih kienu pre\enti Mons. Ar`isqof u membri parlamentari. Il-Memorandum

[ie ppre\entat lill-Awtoritajiet `ivili. G]adhom qed jin]admu s-sussidji g]all-

operaturi pastorali bejn il-KD| u l-Kummissjoni Familja.

Isir ktejjeb ta’ g]ajnuna g]all-[enituri li qed irabbu t-tfal, biex jag]rfu dejjem a]jar x’hemm li jista’ jg]in u x’hemm li jista’ jfixkel trobbija tajba. (Kumm Djo` Familja, Moviment ta’ Kana)

Dan il-ktejjeb g]ad irid isir.

Bil-g]an li t-tfal jipparte`ipaw aktar fil-]ajja tal-Knisja u tal-komunita’, issir ]idma biex jibdew jitwaqqfu kummissjonijiet tfal fil-parro``i. (Kumm Djo` Tfal)

- Il-Kummissjoni Djo`esana Tfal twaqqfet uffi``jalment fil-21 ta� Novembru

2008. B]alissa hi mag]mula minn 3 membri adulti u 21 membru tfal li [ejjin

minn parro``i differenti. Il-]sieb hu li n-numru tat-tfal ikun 16 biex hekk ikun

hemm rappre\entant/a wie]ed/wa]da minn kull unità pastorali. Fl-2009,

saru \ew[ Assemblej g]at-tfal, ippreparati mit-tfal stess. Saru Assemblej o]ra

f�April 2010 u f�April 2011. Saret ]idma biex l-Ittri Pastorali tal-Avvent u tar-

Randan jitwasslu lit-tfal b�mod adattat g]alihom.

32

- Fil-Vi\ta Pastorali li l-Ar`isqof qed jag]mel fil-parro``i, membri adulti mill-

kummissjoni qed ikunu pre\enti fil-laqg]at li jkollu mat-tfal. L-g]an hu li f�kull

parro``a jkun hemm kummissjoni tat-tfal u l-Vi\ta Pastorali g]andha tg]in

biex gradwalment jintla]aq dan l-g]an. Fil-fatt matul din is-sena sar kuntatt

mal-Kummissjoni ta� }a\-|abbar u twaqqfet il-Kummissjoni tfal ta� San

{iljan. Saru ukoll kuntatti ma� xi parro``i o]ra li huma nteressati li jwaqqfu

l-Kummisjoni tfal biex hekk it-tfal jintla]qu iktar. Fil-fatt ]ar[u wkoll linji

gwida g]al min hu nteressat li jwaqqaf din il-kummisjoni fil-parro``a tieg]u.

Hemm ]sieb li ssir ]idma fuq il-quddiesa tat-tfal flimkien mat-taqsima g]al-

litur[ija tat-tfal fi ]dan is-Segretarjat g]al-Litur[ija. Il-laqg]at tal-

Kummissjoni Djoċesana Tfal baqg]u kif kienu darbtejn fix-xahar. Laqg]a ssir

mat-tfal u o]ra bejnietna l-adulti. Il-laqg]a tat-tfal ti[i kompletament

immexxija minnhom.

Bil-g]an li jing]ata servizz ]olistiku, jitnieda pro[ett favur it-trabi u t-tfal b’di\abilita’ fl-ewwel snin ta’ ]ajja (pre-school years), u ta’ akkumpanjament mal-familji tag]hom. (Kumm Pastorali Persuni b’di\abilita’)

Sar kors ta� t]ejjija u ng]ataw `ertifikat 35 persuna. Dawn issa huma

ppreparati biex, meta ji[u avvi`inati, jag]tu s-sapport tag]hom. Hemm

persuna mill-Kummissjoni li qed tikkoordina dan il-pro[ett bl-isem ta� WENS.

Dan is-servizz g]adu jsib diffikulta� min]abba li mhux qed ikun hemm min

jitlob dan is-servizz. Il-Kummissjoni Pastorali Persuni b�Di\abilita� qed tara kif

tferrex l-informazzjoni dwar dan is-servizz biex ikun jista ji[i utilizzat a]jar.

33

VI. Knisja b’post spe`jali g]all-adolexxenti u g]a\-\g]a\ag]

Pro[etti

Il-prijoritajiet tal-Knisja f’Malta fil-qasam ta\-\g]a\ag] se jkunu: ir-ri`erka, il-formazzjoni, is-siner[ija, strate[ija ta’ evan[elizzazzjoni g]a\-\g]a\ag] 16+, u g]arfien ta’ u ]idma favur ambjenti [odda pastorali u dawk li g]adhom ma [ewx identifikati. Flimkien mal-]idma favur pastorali ]olistika u s-servizzi b’mod regolari g]all-adolexxenti u \g]a\ag], dawn huma l-pro[etti [odda: Issir ri`erka li tittratta s-sitwazzjoni u l-attitudnijiet ta\-\g]a\ag] f’Malta. (Kumm Djo` |g]a\ag], Discern, Segretarjat Kateke\i)

Ri`erka

- Flimkien mad-Discern hemm pro[etti ppjanati li jikkontribwixxu g]ar-

riflessjoni dwar il-]idma ma\-\g]a\ag].

- Is-Segretarjat g]all-Kateke\i, minn Novembru 2009, nieda proġett ta� riċerka

dwar il-Fidi f�Malta. Dan il-pro[ett fil-fatt qieg]ed f�idejn DISCERN u fil-

Kungress ta� Novembru 2010 [ew ippre\entati l-ewwel indikazzjonijiet.

Formazzjoni

- Tkompliet il-kollaborazzjoni bejn l-IFP, is-Segretarjat g]all-Kateke\i u l-KD|

biex ji[u offruti sessjonijiet/korsijiet ta� formazzjoni.

- Inbeda wkoll pro[ett ta� Lectio Divina g]a\-\g]a\ag] bejn is-So`jeta� Museum

u KD|; min]abba nuqqas ta� feedback, il-pro[ett qed ji[i evalwat biex ikun

iktar `ar kif din l-esperjenza tista� ti[i promossa b�modi o]ra.

Siner[ija

- Il-pro[etti u ]idmiet tal-KD| matul dawn is-snin tal-Pjan, g]ajr dawk li

huma responsabbilta� unikament tag]ha b]all-Assemblea {enerali, saru bis-

sehem ta� g]aqdiet, movimenti, parro``i jew segretarjati o]ra.

- L-istrate[ija n]admet bil-konsultazzoni tal-partijiet ikkon`ernati kollha. Id-

dokument jelabora fuq il-valuri li ]ar[u mis-Sinodu Djo`esan dwar i\-

\g]a\ag] u l-adolexxenti u joffri gwida ta� kif dawn jistg]u jintla]qu b�mod

konkret fir-realta� ta� issa. F�sinte\i, l-istrate[ija tirrakkomanda li l-komunita�

nisranija s]i]a g]andha t]ares lejn i\-\g]a\ag] b]ala protagonisti u fl-istess

]in tpo[[i ru]ha b]ala esperjenza formattiva s]i]a g]alihom. Id-dokument

tal-istrate[ija n]are[ uffi``jalment f�Jannar 2010.

34

Ambjenti Pastorali Ġodda

- Mill-konsultazzjoni li saret mill-KDŻ mal-operaturi pastorali li ja]dmu

ma\-\g]a\ag] bi t]ejjija g]a\-\jara pastorali tal-Papa f�Malta f�April

2010, ]ar[et ix-xewqa li din i\-\jara tkun esperjenza ta� Knisja inklussiva u

Knisja li tisma�. Il-pjanijiet g]al-laqg]a bejn i\-\g]a\ag] u Papa Benedittu,

g]alhekk, involvew mill-qrib kategoriji ta� \g]a\ag] li b�mod [enerali ma

jir`evux attenzjoni mill-komunitajiet stabbiliti.

Ti[i ppubblikata u mfissra l-mappa formattiva li n]admet fis-sentejn li g]addew bil-kollaborazzjoni ta’ diversi entijiet li jag]mlu programmi ta’ formazzjoni g]all-mexxejja tal-adolexxenti u \-\g]a\ag]. Din il-mappa formattiva tkun turi diversi livelli u diversi kwalifiki li dawk impenjati ma\-\g]a\ag] g]andu jkollhom. (Kumm Djo` |g]a\ag],Segretarjat Kateke\i, Istitut ta’ Formazzjoni)

- Il-mappa n]admet u s�issa qed isservi b]ala vi\joni li qed tag]ti direzzjoni

g]all-organizzazzjoni ta� korsijiet ta� formazzjoni. Kif tkun finalizzata, se tkun

ippre\entata lill-Isqfijiet g]all-konsiderazzjoni tag]hom. Qed jitkomplew id-

diskussjonijiet biex din il-mappa ti[i approvata u attwata skond il-b\onnijiet

tal-Knisja f�Malta.

- Fl-istess ]in, is-Segretarjat g]all-Katekeżi, permezz tas-Sezzjoni fi ]danu li

tkopri l-Adolexxenti u l-]idma kateketika g]alihom, nieda Dokument dwar kif

se jippro[etta din il-]idma, kif ukoll Itinerarju ta� fidi g]all-Adolexxenti.

- Is-Segretarjat g]all-Kateke\i flimkien mal-KD| organizzaw wkoll seminars ta�

formazzjoni kontinwa g]all-operaturi pastorali fil-kateke\i g]all-adolexxenti.

Matul din is-sena: �Sexuality – Contemporary Trends� fit-22 ta� Jannar 2011.

Hemm ukoll Irtir ippjanat g]all-1 ta� Settembru 2011.

Ikun offrut MA fil-Youth Ministry, bil-g]an li ting]ata formazzjoni professjonali lil dawk li ja]dmu ma\-\g]a\ag]. (Fakulta’ tat-Teolo[ija, Kumm Djo` |g]a\ag])

- Dan il-kors ta� tliet snin, MA Youth Ministry, feta] g]all-ewwel darba

f�Ottubru 2009. Hemm disa� studenti li qed isegwu dan il-kors. Dan il-kors ji[u

fi tmiemu s-sena d-die]la. Hemm il-]sieb li jer[a� jsir.

35

Isiru korsijiet ta’ formazzjoni g]al dawk impenjati ma\-\g]a\ag]:

- ‘Basic Principles in Youth Ministry’. (Segretarjat Kateke\i, Kumm Djo` |g]a\ag], Istitut ta’ Formazzjoni)

- Formazzjoni Kontinwa g]all-Youth Leaders. (Kumm Djo` |g]a\ag], Istitut ta’ Formazzjoni)

- Kors g]all-Mexxejja |g]a\ag]. (Kumm Djo` |g]a\ag])

- Il-Korsijiet qed isiru b�mod regolari u konsistenti, b�feedback po\ittiv mill-

partecipanti. Dejjem hu ttamat li jkun hemm aktar apprezzament u

konkorrenza ghal dawn il-korsijiet. Investiment fil-mexxejja \g]a\ag] huwa

investiment li je]tie[ li jsir.

Issir Assemblea Nazzjonali b’lenti fuq il-pastorali mal-adolexxenti u ma\-\g]a\ag]. (Kumm Djo` |g]a\ag])

- L-Assemblea Nazzjonali, b'differenza mill-Assemblea g]all-operaturi

pastorali, g]andha tkun okka\joni fejn, flimkien ma' entijiet o]rajn, isir studju

fuq xi realta� marbuta mad-dinja ta\-\g]a\ag] b]al, per e\empju, is-sotto

kulturi (sub cultures) fid-dinja ta\-\g]a\ag].

Issir Assemblea {enerali li tiffoka fuq ambjenti o]ra ta’ pastorali (e\. familja, playground, internet) bil-g]an li eventwalment jin]admu linji-gwida g]all-]idma pastorali mal-adolexxenti u \-\g]a\ag] f’dawn l-oqsma. (Kumm Djo` |g]a\ag])

- L-Assemblea {enerali 2011 g]all-Youth Ministers ]adet it-tema tal-

formazzjoni bl-intenzjoni li turi l-]tie[a tag]ha fil-]idma ta\-\g]a\ag].

Issir ]idma biex il-mentalita’ ta’ siner[ija tkun applikabbli kemm g]al sitwazzjonijiet u ]idmiet fuq ba\i ta’ djo`esi, kif ukoll fuq livell ta’ unita’ u fuq livell ta’ gruppi b’tema mag]\ula - b]al fil-ka\ tal-World Youth Day. (Kumm Djo` |g]a\ag])

- L-okka\joni ta\-|jara tal-Papa Benedittu f�pajji\na ssarrfet f�]idma mill-aktar

sabi]a fost i\-\g]a\ag]. Is-siner[ija li n]olqot matul il-mixja bi preparazzjoni,

u dak li qed ji[ri wara l-mi[ja tal-Papa hija esperjenza mill-aktar po\ittiva ta�

siner[ija u kollaborazzjoni.

36

- Saret ukoll il-preparazzjoni g]all-Jum Dinji ta\-|g]a\ag] li sar f�Madrid

f�Awwissu 2011. Inbdiet mixja ta� fidi b�mod uffi``jali nhar it-13 ta� Awwissu

2010. Matul din il-mixja, kien hemm attivitajiet organizzati fuq livell ta�

Parro``i, Unitajiet u Distretti li taw opportunita� li\-\g]a\ag] li jimpenjaw

ru]hom fil-formazzjoni nisranija tag]hom u j]ejjuhom g]all-evan[elizzazzjoni

fost s]abhom.

- Id-Dokument Evan[elizzazzjoni 16+ qed iservi ta� vi\joni u direzzjoni g]al

dawn l-okka\jonijiet.

- Bejn 2010 u 2011, saru esperimenti fis-siner[ija u l-kollaborazzjoni bejn il-

komunitajiet u movimenti ta\-\g]a\ag] fis-sitt distretti madwar Malta. L-g]an

kien li \-\g]a\ag] attivi ja]dmu flimkien biex ikunu ta� sinjal g]a\-\g]a\ag] l-

o]ra fi\-\ona tag]hom. Kull esperjenza bba\at ru]ha fuq it-tema g]a\-

\g]a\ag] din is-sena (Kor 2,6) i\da saru b�diversita� ta� modi, skont il-

karatteristi`i partikolari tal-parte`ipanti. B�kollox ]adu sehem �il fuq minn 50

entita� u l-esperjenzi rri\ultaw f�su``ess.

Ting]ata kull g]ajnuna u ssir t]ejjija g]a\-\g]a\ag] g]all-World Youth Day f’Madrid 2011 b’sussidji g]al-laqghat ta’ formazzjoni li jsiru fl-g]aqdiet rispettivi tag]hom fuq it-tema ippre\entata mill-Papa. (Kumm Djo` |g]a\ag])

- Matul is-sena 2009/2010 beda kors ta� formazzjoni mill-KD| g]a\-\g]a\ag]

impenjati fil-parro``i bi t]ejjija g]all-Jum Dinji ta\-|g]a\ag] 2011. Il-kors ta�

formazzjoni, maqsum fuq sentejn, la]aq il-qofol tieg]u fil-

pellegrina[[ f�Madrid f�Awwissu 2011. Il-parte`ipanti huma rikjesti li

jimpenjaw ru]hom fil-parro``i rispettivi tag]hom g]allinqas g]al sena mit-

tmiem tal-kors.

- G]all-Jum Dinji ta\-|g]a\ag] 2011, marru b�kollox madwar 600 Malti/ja.

Jin]olqu linji-gwida g]all-]idma pastorali fl-erba’ ambjenti di[a’ diskussi fis-sentejn li g]addew, i.e. il-parro``i, l-g]aqdiet u l-movimenti, il-kongregazzjonijiet reli[ju\i u l-iskejjel. (Kumm Djo` |g]a\ag] b’kollaborazzjoni mas-Segretarjati rispettivi)

G]all-fini tal-linji-gwida, saru erba� focus groups fil-bidu tal-2010 – li kull

wie]ed minnhom kellu fih rappre\entanti ta� kull ambjent. Il-linji-gwida g]all-

]idma fil-parro``i huma lesti u t-tlieta l-o]ra g]adu g]addej ix-xogħol fuqhom

minn persuni li ng]ataw ir-responsabbiltà ta� din il-]idma wara l-focus groups.

37

Isir studju li jwassal g]al g]arfien a]jar ta’ kulturi differenti ta\-\g]a\ag] fis-so`jeta’ Maltija llum. Dan jg]in biex fil-]idma pastorali tag]ha, il-Knisja til]aq lil \g]a\ag] li qeg]din ‘fil-periferija’. (Kumm Djo` |g]a\ag])

- Dan l-istudju jing]aqad mar-ri`erka li je]tie[ li ssir. Waqt il-Vi\ta Pastorali,

i\-\g]a\ag] mexxejja qed ikunu mistiedna jag]tu kaz ta� gruppi ta� \g]a\ag] li

jinsabu �fil-periferija� fil-parro``a tag]hom. Dan g]andu jg]in fit-tfassil tal-

pjan pastorali g]al ]idma ma\-\g]a\ag] fil-parro``a. B]ala follow-up tal-

mixja li saret bi t]ejjija g]a\-|jara tal-Papa Benedittu f�April 2010, saru

diversi laqg]at ma� gruppi ta� \g]a\ag] li j]ossuhom emar[inati.

- Ir-relazzjonijiet li bdew permezz tal-avveniment ta\-|jara tal-Papa mal-

ambjenti pastorali [odda komplew jissa]]u permezz ta� laqg]at informali.

E\empji ta� kategoriji [odda huma l-iskejjel, spe`jalment dawk post-sekondarji

u kuntatt ikbar ma`-Chaplaincies, \g]a\ag] b�orjentament omosesswali, u

o]rajn b�diffikultajiet so`jali jew intellettwali.

Isir studju u ssir ]idma biex ikun hemm strate[ija ta’ evan[elizzazzjoni g]al \g]a\ag] 16+, b’mod li \-\g]a\ag] ikunu evan[elizzaturi fost s]abhom stess. (Kumm Djo` |g]a\ag])

- Dan l-istudju sar u [ie fformulat dokument li [ie diskuss kemm fl-Assemblea

{enerali, kemm fil-focus groups u anke fi gruppi partikolari o]rajn e\.

sa`erdoti \g]a\ag].

- Dan id-dokument [ie finalizzat u varat fl-Assemblea {enerali g]all-operaturi

pastorali f�Jannar 2010. Qed iservi ta� vi\joni u direzzjoni fl-avvenimenti u l-

]idma kollha tal-KD| mal-g]aqdiet u l-movimenti ta\-\g]a\ag].

Isiru numru ta’ laqg]at tal-Ar`isqof ma’ gruppi ta’ \g]a\ag] b’diffikultajiet ta’ fidi. (Kumm Djo` |g]a\ag])

Dawn il-laqg]at bdew fl-2009 u baqg]u jsiru fl-2010 u fl-2011, u qed

i]allu ]afna frott. Isiru madwar tliet laqg]at fis-sena f�ambjenti mhux tal-

Knisja, u qed jo]olqu ambjent fejn \g]a\ag] jag]rfu l-vi`inanza tal-Knisja

minkejja xi pre[udizzji li jista� jkollhom.

38

Ikun \viluppat il-pro[ett ‘AwakeningAsaph’, li hu \vilupp importanti fil-music ministry fost i\-\g]a\ag]. (Kumm Djo` |g]a\ag])

Dan sar kemm permezz tal-Konkors Kanzunetta Uffi``jali JIŻ 09, permezz tas-

sit www.awakeningasaph.org u diversi pro[etti o]rajn e\. lista ta bands li

joffru s-servizz tag]hom fl-animazzjoni tal-mu\ika fil-litur[ija u newsletter ta�

kuntatt mal-Christian Bands Maltin. Dan il-pro[ett g]adu g]addej u huwa

popolari ma� \g]a\ag] membri tal-Christian Bands Maltin. Il-Bands Maltin

tlaqqg]u f�laqg]a li saret f�Mejju 2011 u filwaqt li [iet im[edda x-xewqa li

tkompli l-exposure tag]hom f�opportunitajiet differenti, qed jiskopru flimkien

ukoll x�jista� jsir iktar fil-Music Ministry f�Malta.

Ting]ata attenzjoni partikulari lis-sagrament tar-rikon`iljazzjoni fost l-adolexxenti u \-\g]a\ag], b’mod li jkun hemm (a) kateke\i m[edda fuq dan is-sagrament, u (b) esperjenzi po\ittivi ta`-`elebrazzjoni tieg]u. (Kumm Djo` |g]a\ag],SegretarjatLitur[ija,Segretarjat Kateke\i)

Dan beda jsir permezz ta� laqg]at interni tal-membri tal-Pro[ett Litur[ija fuq

is-su[[ett li wasslu g]al draft ta� linji-gwida. Dawn il-]sibijiet [ew mitkellma

mas-Segretarjat tal-Litur[ija, u s-Segretarjat g]all-Kateke\i qed jag]ti wkoll

din l-attenzjoni fil-kuntest aktar wiesa� tal-itinerarju ta� fidi. Id-dokument dwar

is-sagrament tar-rikonciljazzjoni, ma]dum mill-KD|, gie ppre\entat lis-

Segretarjat g]al-Liturgija. Il-]sieb hu li jkun finalizzat u ppubblikat matul is-

sena 2011.

Il-Knisja ssemma’ le]inha fuq issues li huma fil-qrib tad-dinja \ag]\ug]a b]alma huma addicitive behaviour, l-ekolo[ija, is-sesswalita’ u l-volontarjat. Il-]sieb hu li titkellem b’mod po\ittiv, li juri s-sabi] li jo]ro[ mill-vi\joni nisranija (Kumm Djo` |g]a\ag],Segretarjat Caritas)

- B�\jieda mal-]idma tas-snin li g]addew, il-Forum g]a\-\g]a\ag] dwar il-

familja, li fih jag]tu s--sehem tag]hom \g]a\ag] minn diversi gruppi, g]aqdiet

u movimenti differenti, qed ja]dem b�din is-sistema:

(i) Ting]ata tema so`jali/spiritwali/kulturali li\-\g]a\ag] fil-gruppi tag]hom

biex ji[u organizzati mumenti ta diskussjoni.

(ii) Jintbag]at rapport tal-laqg]at lil KD| u jin[abru f�rapport preliminari.

39

(iii) Jigi organizzat Forum fejn jigu ppre\entati r-rapporti tal-gruppi flimkien

mar-rapport preliminari. G]al dan il-Forum ji[u mistiedna l-awtoritajiet

ekle\jasti`i u `ivili.

(iv) Jigi fformulat u ppubblikat rapport finali.

- Matul is-snin 2009-2011 saru rapporti/dokumenti dwar:

(i) Edukazzjoni g]all-imhabba u Sesswalita� responsabbli.

(ii) I\-|g]azag] dwar i\-|wie[ u l-Familja.

(iii) I\-|g]a\ag] dwar il-Faqar.

(iv) I\-|g]a\ag] dwar l-impatt wiesa� tas-Social Media.

Isiru laqg]at tal-Ar`isqof ma’ \g]a\ag] li joffru li jag]mlu xog]ol volontarju, sew barra minn Malta kif ukoll f’Malta. (Kumm Djo` |g]a\ag] flimkien ma’ g]aqdiet li jorganizzaw dan ix-xog]ol volontarju)

- G]all-2011, saret laqg]a fit-2 ta� Lulju u l-o]ra hi ppjanata g]at-23 ta�

Settembru. L-avveniment tat-2 ta� Lulju twessa� biex jilqa� fih ukoll il-pellegrini

tal-Jum Dinji ta\-|g]a\ag] 2011.

- Apparti minn hekk, [ie \viluppat il-kun`ett ta� mandat fl-evan[elizzazzjoni, li

serva biex jo]loq esperjenza lokali ta� dak li kienu ser jipparte`ipaw fih i\-

\g]a\ag] involuti fis-sajf. Fl-okka\joni tas-Sena tal-Volontarjat, in]are[ ukoll

ktejjeb \g]ir bit-titlu �}allew Marka�, li jirrakkonta esperjenzi ta� \g]a\ag]

minn gruppi differenti.

Issir ]idma biex tkun imsa]]a l-]idma volontarja mi\-\g]a\ag] permezz ta’ programm ta’ formazzjoni sew bi preparazzjoni kif ukoll b]ala follow-up tal-esperjenza ta’ volontarjat li huma jag]mlu. (Kumm Djo` |g]a\ag])

- Il-KD| ]admet biex issa]]a] i\-\ew[ appuntamenti li qed isiru kull sena –

wa]da b]ala mument li fih Mons. Ar`isqof jag]ti mandat lil dawk kollha li

jkunu ser jag]mlu esperjenza ta' volontarjat u l-o]ra laqg]a fejn fiha ti[i

``elebrata l-]idma volontarja li tkun saret.

- Il-]sieb hu li jsiru diskussjonijiet fuq kif jista' jkun hemm aktar

koordinazzjoni tal-formazzjoni li ting]ata li\-\g]a\ag] li jkunu ser

jag]mlu/g]amlu esperjenza ta' volontarjat.

- F�Jannar 2011 iltaqg]u rappre\entanti mill-organizzazzjonijiet ta� volontarjat

g]a\-\g]a\ag] fejn iddiskutew il-b\onnijiet, il-possibiltajiet u l-vi\jonijiet

diversi.

40

Issir ]idma biex i\-\g]a\ag] jag]rfu a]jar il-vokazzjoni tag]hom – kemm jekk tkun g]al ]ajja sa`erdoti u reli[juz, kemm jekk tkun g]a\-\wie[, kemm jekk tkun g]al xi forma o]ra kif jg]ixu l-konsagrazzjoni tal-mag]mudija. (Kunsill Interdjo`esan Vokazzjonijiet, Kumm Djo` |g]a\ag])

- Il-]sieb li jsiru xi laqg]at tal-KD| mal-kunsill KIV sabiex tigi studjata din it-

tema sal-lum g]adu ma mmaterjalizzax. L-istaff tal-KD| iddiskuta l-idea

b�mod informali mal-Ar`isqof, li offra proposti ta� kif tista� titmexxa.

- In\amm appuntament annwali bejn il-KD| u l-Kummissjoni Sa`erdoti

|g]a\ag] biex i\-\ew[ kummissjonijiet jaqsmu bejniethom l-a]]ar xejriet fil-

vi\joni u ]sieb fl-impenji pastorali rispettivi tag]hom.

41

Fil-qalba tal-Pjan Pastorali: Il-Vi\ta Pastorali

_______________________________________________________________

Matul is-sena 2011 tkompliet il-Viżta Pastorali fil-parro``i li Mons. Arċisqof beda fit-8 ta�

Jannar 2009.

Fil-fatt matul din is-sena tlestew dawn il-parro``i: Żabbar, Wied il-G]ajn, Fgura, Fleur-

de-Lys, Swatar, Birkirkara Santa Marija.

Issa sal-a]]ar ta� din is-sena ser ikunu tlestew ukoll: Rabat, Mtarfa, Mdina, }ad Dingli.

B�hekk sal-a]]ar tal-2011 l-Ar`isqof ikun g]amel il-Vi\ta Pastorali f�40 parro``a.

Diġa� qed jin]admu l-progammi g]as-sena 2012. Matul din is-sena l-Viżta Pastorali ser

issir f�dawn il-parroċċi: San Ġwann, San Ġiljan, Ibra[, Pembroke, Bormla, Isla, Birgu,

Kalkara, Birkirkara San Ġużepp }addiem u Naxxar.

Id-Delegat g]all-Parro``i qieg]ed jara mad-Delegati xi tibdil li jista� jsir fil-programm ta�

din il-Viżta Pastorali fil-parro``i, issa li g]addew tliet snin mill-bidu tag]ha.

Id-Delegat tal-Parroċċi, flimkien ma� Delegati ta� Segretarjati u Presidenti tal-

Kummissjonijiet Djoċesani, qed jag]mlu kuntatt mal-parroċċi wara l-Viżta Pastorali biex

jag]mlu evalwazzjoni tal-proċess li sar wara. Fil-fatt f�bosta parroċċi saru inizjattivi fid-

dawl ta� dak li ġie propost mill-Ar`isqof fil-messa[[ tieg]u, u ta� dak li ġie propost mis-

Segretarju Pastorali u mid-Delegati.

Anki fuq livell ta� Unità Pastorali saru laqg]at bejn il-parroċċi tal-unitajiet fejn raw

flimkien x�]areġ mill-Viżta Pastorali u ttie]du wkoll xi inizjattivi fuq dak li kienu komuni

fil-proposti li saru mill-Arċisqof u d-Delegati tieg]u.

Skond il-Pjan Pastorali 2009-2011, �Matul it-tliet snin tal-Pjan, l-Ar`isqof se jag]mel il-

Vi\ta Pastorali fil-parti l-kbira tal-parro``i tal-Ar`idjo`esi ta� Malta.� Fil-fatt, sal-a]]ar

tal-Pjan il-Vi\ta Pastorali se tkun saret f�40 minn 70 parro``a. Din se tkompli fil-pjan li

jmiss, u jidher li min]abba l-impenji tal-Ar`isqof, anki jekk qed ting]ata prijorità, il-Viżta

Pastorali fil-parro``i kollha tad-Djoċesi ser tie]u wkoll it-tliet snin tal-Pjan Pastorali

2012-2014.

42

Impenji li qed ttie]du

Dawn huma impenji li ttie]du mill-parro``i, il-kongregazzjonijiet reli[ju\i, l-iskejjel

tal-Knisja u l-g]aqdiet u l-movimenti g]as-snin 2009-2011:

Il-parro``i

Kull parro``a ]admet pjan parrokkjali g]at-tliet snin li [ejjin, bl-istess vi\joni u

direzzjoni tal-Pjan Pastorali tal-Ar`idjo`esi.

Matul it-tliet snin 2009-2011, iktar minn nofs il-parro``i tal-Ar`idjo`esi kienu

impenjati g]at-t]ejjija u t-twettiq tal-Vi\ta Pastorali tal-Ar`isqof. Dan g]en ]afna

biex f�dawn il-parro``i ssir evalwazzjoni tas-sitwazzjoni, u permezz tal-gwida li taw

l-Ar`isqof u d-delegati tieg]u, kemm waqt li kienu pre\enti fil-parro``i kif ukoll

wara bil-messa[[ tal-Ar`isqof u r-rapporti li g]amlu d-delegati, hemm proposti ta�

titjib u ta� inizjattivi [odda li jg]inu g]al ]idma pastorali a]jar. Dawk il-proposti

li g]ad iridu jitwettqu g]andhom ikunu inklu\i fil-pjani pastorali parrokkjali

g]as-snin 2012-2014.

Il-kongregazzjonijiet ta’ ]ajja konsagrata

Id-dokument dwar il-]ajja kkonsagrata bl-isem �Imsa]]ra u mirbu]a minn {esu�

Kristu� tlesta, [ie ppubblikat u tqassam lid-diversi kongregazzjonijiet ta� ]ajja

kkonsagrata. Dan id-dokument t]ejja mill-Kunsill tas-Superjuri Ma[[uri Reli[ju\i,

u hu frott ta� Kungress tal-}ajja Kkonsagrata li kien sar f�April tal-2008.

Peress li l-membri tal-]ajja kkonsagrata taw u qed jag]tu kontribut kbir fil-]idma

pastorali, edukattiva, kulturali u so`jali li joffru lis-so`jeta� Maltija, jin]ass il-

b\onn li jkun i``arat iktar, permezz ta� dokument skont proposta tas-Sinodu

Djo`esan 1999-2003, kif id-diversi kari\mi li jiffurmaw parti essenzjali mill-Knisja

f�Malta jistg]u jkomplu jg]inuha fil-missjoni tag]ha.

43

L-iskejjel tal-Knisja

Dan l-a]]ar, b�inizjattiva tal-Kunsill Superjuri Ma[[uri Reli[ju\i (KSMR), [ie

propost \vilupp [did fi ]dan is-Segretarjat g]all-Edukazzjoni Kattolika, fejn jid]ol

id-Direttorat g]as-Servizzi fl-Edukazzjoni. Dan qed jissa]]a] ]alli jkun jista�

jag]ti servizz a]jar lill-iskejjel tal-Knisja li issa, bit-tkabbir ta� w]ud minnhom, ser

ikunu qed jil]qu mal-40% tal-istudenti Maltin. Fost l-ewwel inizjattivi, intg]a\el

reli[ju\ biex jikkoordina l-]idma pastorali fl-iskejjel tal-Knisja. Di[a� kien t]ejja

rapport dwar dan ]alli jkun ta� dawl g]al din il-]idma.

Flimkien mas-Segretarjat g]all-Mezzi ta� Komunikazzjoni So`jali, se tintg]a\el

persuna li tmexxi �l quddiem il-Media Education. Din il-persuna se tkun fost is-

subject coordinators li di[a� je\istu.

Fost id-diri[enti tal-iskejjel tal-Knisja, hemm l-ideja li jkun i``arat dejjem aktar l-

ethos tal-iskejjel tal-Knisja. G]al dan il-g]an kien t]ejja dokument, biex issa l-istess

Segretarjat jara l-a]jar mod kif ji[i implimentat.

L-g]aqdiet u l-movimenti tal-Knisja

Matul 2009-2011, l-impenn tal-g]aqdiet u l-movimenti tal-Knisja kien li jag]tu

prijorita� lil dawn it-tliet oqsma:

- ]idma koordinata bejn l-g]aqdiet fil-qasam edukattiv;

- preparazzjoni g]all-Vi\ta Pastorali;

- ]idma li twassal g]all-a[[ornament u t-ti[did tal-Forum tal-g]aqdiet u l-

movimenti.

1. Grupp ta� edukaturi minn G]aqdiet differenti ( Azzjoni Kattolika Maltija,

Ferg]a Ewkaritika, Moviment tal-Fokolari, Museum, u Youth Fellowship) ]admu

flimkien biex jissensibilizzaw g]alliema fl-iskejjel Statali, tal-Knisja u Privati

dwar il-missjoni nobbli tag]hom b]ala edukaturi nsara. Fil-15 ta� Ottubru 2009

u fis-27 ta�Ottubru 2010, [ew organizati laqg]at ta� Djalogu mal-Ar`isqof li

g]alihom kienu mistiedna edukaturi minn kull qasam (Università, Diviżjoni tal-

Edukazzjoni u Skejjel – Statali, tal-Knisja u Privati). G]andha ssir laqg]a o]ra

fis-6 ta� Ottubru 2011.

44

Mill-24 sas-26 ta� Marzu, 2011, il-Forum tal-G]aqdiet, b�kollaborazzjoni mas-

Segretarjat g]all-Edukazzjoni Kattolika u u l-Curriculum Management and e-

learning Department tal-Ministeru tal-Edukazzjoni, organizzaw Konferenza bit-

tema: �Teaching to Transform� fil-lukanda Le Meridien, San Ġiljan, bil-

parteċipazzjoni ta� żewġ kelliema barranin: Prof. Gerald Grace u Anne Kelleher.

G]aliha attendew numru sabi] ta� edukaturi minn kull settur.

2. Qabel il-Viżta Pastorali fil-parroċċi rispettivi, il-President u s-Segretarja tal-

Forum, flimkien mad-Delegat tal-Arċisqof g]al-Lajċi, iltaqg]u mal-lajċi fil-

parroċċi konċernati biex setg]u jagħtu lill-Arċisqof stampa tal-lajkat f�kull

parroċċa qabel iz-zjara tieghu fil-parroċċa.

Il-Forum ippepara ]ames Power Point Presentations dwar: Il-Knisja, il-Parroċċa,

l-Isqof, il-Lajċi u s-Sinodu Djo`esan biex jintużaw mill-Kappillani b]ala

preparazzjoni g]all-Viżta Pastorali. Dawn inġabru f�CD u jinstabu wkoll fil-

website Laikos.

3. Matul dawn it-tliet snin, il-membri tal-Forum studjaw l-Istatut biex flimkien

jaraw l-emendi me]tieġa g]all-a[[ornament tal-Istatut. Wara diskussjoni twila

dwar il-proposti mressqa, l-Istatut tressaq g]all-approvazzjoni tal-Arċisqof li

approvah fil-25 ta� Marzu 2011.

Saru tliet seminars, wie]ed kull sena, li g]alihom attendew il-mexxejja tal-

Għaqdiet, flimkien ma� rappreżentanti minn kull G]aqda. Dawn kienu

mgħejjuna jirriflettu dwar il-G]an, il-Kariżma u l-Missjoni tal-G]aqda tag]hom.

L-Għaqdiet rispettivi qed jippreparaw informazzjoni dwar l-G]aqda tag]hom li

ser tkun publikata f�volum tal-Pin Publications.