atomların lewis s e mbol leri
DESCRIPTION
Atomların Lewis S e mbol leri. V = Değerli Kabuğu Elektron Sayısı = Grup Numarası. Tek elektronlar, diğer atomlarla kovalent bağ oluşturur. Group VIA V = 6. Yalın Çiftler. Oktet Kuralı ( Octet Rule ) - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
1
Atomların Atomların Lewis SLewis Seembolmbollerileri
V = Değerli Kabuğu Elektron Sayısı = V = Değerli Kabuğu Elektron Sayısı = Grup Grup NumarasıNumarası
Group VIA Group VIA
V =V = 6 6
Yalın Çiftler
Tek elektronlar, diğer atomlarla kovalent bağ oluşturur
2
Oktet Kuralı Oktet Kuralı ((Octet RuleOctet Rule))Kovalent bir bileşiği oluşturan atomlar, değerlik Kovalent bir bileşiği oluşturan atomlar, değerlik kabuğunda sekiz elektron bulununcaya kadar kabuğunda sekiz elektron bulununcaya kadar elektronlarını ortaklaşa kullanırlar. elektronlarını ortaklaşa kullanırlar.
NOT : Hidrojen atomu için dublet kuralı geçerlidir.
3
Lewis Yapılarının OluşturulmasıLewis Yapılarının Oluşturulması 1. Molekülün toplam değerlik elektron sayısı tespit
edilir.
2. Molekülün tek bağlı iskelet yapısı yazılır. Genellikle, molekülde en elektropozitif atom,
merkez atomudur.
3. Geri kalan değerlik elektronlar atomların etrafına yalın çift olarak yerleştirilir.
a) Toplam değerlik elektronları eksik ise, tek bağ yerine ikili veya üçlü bağlar
oluşturulur
b) Toplam değerlik elektronları fazla ise, merkez atom çevresine yerleştirilir.
4
MetMetaann
CH H
H
H
. .
.
.
x
xxx
CHCH44
C H
H
H
H
C : 4
H : 4x1
V : 8 elektron
5
2020 ele elekktrontron ggeri kalıreri kalır
SülfiSülfitt iyonu iyonu (s(sulfite ionulfite ion)), SO, SO332-2-SülfiSülfitt iyonu iyonu (s(sulfite ionulfite ion)), SO, SO33
2-2-
Adım 1Adım 1. . Değerlik eletronları toplamı tayin edilirDeğerlik eletronları toplamı tayin edilir V V = = 66 + + 3 x 63 x 6 + + 22 = = 26 elektron26 elektron
SS OO yükyük
Adım 2Adım 2. . İskelet yapı oluşturulurİskelet yapı oluşturulur
O O
O
S
Adım 3Adım 3. . Geri kalan elektronlarGeri kalan elektronlar,, dış atomlardan başlanarak dış atomlardan başlanarak ooktet kuktet kurralını alını
sağlayacak şekilde atomların etrafına konur.sağlayacak şekilde atomların etrafına konur.
O O
O
SHer bir atom oktet kuralını sağlar
6
KKarbon Dioarbon Dioksitksit, CO, CO22KKarbon Dioarbon Dioksitksit, CO, CO22
O OC
Geri kalan elektronlar dış atomlar üzerine konur.Geri kalan elektronlar dış atomlar üzerine konur.
12 elektron geri kalır12 elektron geri kalır..
V : 4 + 2 x 6 = 16 e−
C ve O atomları arasınC ve O atomları arasınaa ççift bağlar konarak, C ift bağlar konarak, C atomunun okteti sağlanıratomunun okteti sağlanır..
O OC C atomu oktetini sağlamaz.
O OC O OC
7
Üre Üre ((UreaUrea)), (NH, (NH22))22COCO
VV = 24 e- = 24 e-
CN N H
HH
H
O
1. adım 2. adım
3. adım
•
CN N H
HH
H
O•
•• ••
CN N H
HH
H
O
8
PolPoliiatomiatomikk İyonlarİyonlar
NONO33--
POPO443-3-
NO
OO
:
:
:
:
:
..
..
..
O
O P O
O
:
: :
: :
:
..
.. ..
..
..
-
3-..
9
Some Lewis Diagrams of Some Lewis Diagrams of Organic Organic MMoleculesolecules
C C C
O
H
H
HH
H
H H C N
H C C H
HH
C CH
N
O
OH
H
H
H
acetone
ethylene glycine
hydrogen cyanide
10
HH22COCO
SOSO33
CC22FF44
11
Oktet Kuralından sapmalarOktet Kuralından sapmalar Merkez atom (IIA, IIIA) üzerinde Merkez atom (IIA, IIIA) üzerinde 8 ele8 elekktrontrondan az dan az Oktet boşluğu olan elementlerOktet boşluğu olan elementler BFBF3 3 , BeCl, BeCl22
Merkez atom ( Periyot 3 -7) üzerinde Merkez atom ( Periyot 3 -7) üzerinde 8 ele8 elekktrontrondan fazladan fazla Genişlemiş kabuklar (Hipervalent bileşikler)Genişlemiş kabuklar (Hipervalent bileşikler)
ClFClF33, PCl, PCl55, SF, SF66, ICl, ICl33, SiF, SiF66
Radikalik bileşiklerRadikalik bileşikler Toplam değerlik elektronu tek olan bileşiklerToplam değerlik elektronu tek olan bileşikler
NO, NONO, NO22 , CH , CH33, ClO, ClO22
12
Bor TriflorürBor Triflorür ((Boron TrifluorideBoron Trifluoride))Bor TriflorürBor Triflorür ((Boron TrifluorideBoron Trifluoride))
V : 3 + 3 x 7 = 24
Olur mu ?
Merkez atom çevresinde 6 elektron bulunur
+
-
F
F
F
B
••
F
F
F
B
••
F
F
F
B
••
13
PP
SS
PCl5
SF6
Cl PCl
Cl
Cl
Cl
SF
F
F
F
F
F
=
=
3d orbitalleri kullanılır
Hipervalent BileşiklerHipervalent Bileşikler
GROUP 5A
GROUP 6A
14
ÖRNEK : ClF3 bileşiğinin Lewis gösterimini yazınız.
V : 7 + 3 x 7 = 28
Cl F
F
• •• •
• •F
• •• •
• •
•
•• •
• •F
• • • •
Merkez atom çevresinde 10 elektron var
15
ÖRNEKÖRNEK : : SiF SiF662-2- anyonunun Lewis gösterimini yazınız. anyonunun Lewis gösterimini yazınız.
Si
F
:..
..
F
F F
F
F
..
..
..
..
..
..
..
..:
:
::
::
:
2-
16
O
••O
N••
••
••
••
•
O
••O
N••
••
••
••
•
Azot Dioksit Azot Dioksit (N(Nitrogen itrogen DDioxideioxide))Azot Dioksit Azot Dioksit (N(Nitrogen itrogen DDioxideioxide))
ClO OClO O Klor DioksitKlor Dioksit ( (Chlorine DioxideChlorine Dioxide))
Radikalik Bileşikler
Azot monoksit (N(Nitrogen itrogen MonoMonoxidexide))
17
FY = V – (Y + B)
FY : Formal Yük
V : Grup No veya Değerlik Elektron Sayısı
Y : Yalın Çift Elektron Sayısı
B : Bağ Sayısı (veya 1/2 bağ e− çifti sayısı)
Formal Formal YükYük Formal ChargeFormal Charge
"Best" Lewis Structure: "Best" Lewis Structure: F.C. = 0F.C. = 0If F.C. If F.C. 0 then 0 then
Most electronegative -Most electronegative -F.C.F.C.Most electropositive Most electropositive +F.C.+F.C.
18
N
Siyanür anyonuSiyanür anyonu
N 5 değerlik e–
V = 10 e–
C 4 değerlik e–
C ••
yük 1 e–
••
C: 4 – (2 + 3) = -1
N: 5 – (2 + 3) = 0
Toplam yük = -1
−-1
Formal yüklerin toplamı iyonun yüküne eşit olmalıdır
19
AmonAmonyyum um İyonuİyonu
NH H
H
H• •
N 5 değerlik e–
V = 8
H 4 değerlik e–
yük -1 e–
H: 1 – ( 0 + 1) = 0
N: 5 – ( 0 + 4) = +1
Toplam yük = +1
+
+1+1
20
SSülfat anyonuülfat anyonu
SO O
O
O....
:
..::
..
..:
..::
V = 32 elektron
The sum of the formal charges must be equal to the total charge on the ion or moleculeThe sum of the formal charges must be equal to the total charge on the ion or molecule
21
ÖRNEKÖRNEK: Nötral: Nötral NCNO NCNO22 molekülünün Lewis yapısını ve molekülünün Lewis yapısını ve
formal yüklerini belirleyiniz.formal yüklerini belirleyiniz.
N C N
O
O
22
Bazı yapılar iki şekilde yazılabilir:
S OO
O
O
H H S OO
O
O
H H
.... .... ..
.... .... ..
.. ..
:
:
:
:
:
:
-
-
+2
LEWIS DİYAGRAMI GENİŞLEMİŞ-OKTET
Formal yüklü Formal yüksüz
23
Normal bNormal bağağ türleritürleri
Formal Yükler =0Formal Yükler =0Group III IV V VI VII_______________________________________________________________
.. ..
..
..
..:
..
..
..
:
TRIVALENT
IncompleteOctet
TETRAVALENT
TRIVALENT
DIVALENT
MONOVALENT
+ 1 lone pair
+ 2 lone pairs
+ 3 lone pairs
MONOVALENT
Duet
B C N O F
C N O
C N
C
H
24
C N
N
O
O
..
..
N
N
+ +
+
+
+
+
+
..
..
..B O
N
NC
..
: ::..
KATYONLARKATYONLARFormal Yükler = +1Formal Yükler = +1
ANANYONLARYONLARFormal Yükler = -1Formal Yükler = -1 _ _ _
_
25
Yapısal İzomerlerYapısal İzomerler
ClCl22O bileşiğinin yapısal O bileşiğinin yapısal izomeleriizomeleri
OCl Cl ClCl O
OCl Cl ClCl O
OCl Cl ClCl O
OCl Cl ClCl O
Bu bileşiklerden hangisi daha kararlıdır?Bu bileşiklerden hangisi daha kararlıdır?
Kapalı formülleri aynı, açık formülleri farklı olan bileşikler
Formal yüklerine bakılır
26
OCl Cl ClCl O
#e- 7 6 7 7 6 7V 7 6 7 7 7 6
Formal C. 0 0 0 0 +1 -1
Structure with less F. C. is more Structure with less F. C. is more stablestable. .
ÖRNEK : OCl2 bileşiğinin iki yapısal izomerinin Lewis gösterimini yazınız, hangisi daha kararlıdır?
+1 -1
27
O : 6 – (4 + 2) = 0C : 4 – (0 + 4) = 0O : 6 – (4 + 2) = 0
O : 6 – (4 + 2) = 0O : 6 – (0 + 4) = +2C : 4 – (4 + 2) = - 2
O O O O
Hangi bileşik daha kararlıdır?
Kararlı Kararsız