Eerst even proberen al mijn interesses te ordenen:

Eerste poging tot het vinden van een kern in mijn werk, analyse van mijn interesses/onderwerpen/fascinaties:

Onze ruimte; het landschap, tussenruimtes, leefomgeving, niemandsland, wildernis

Ons tijdsbesef: tijd en duur, Deleuze en Bergson, film, verstrijken van tijd, seizoenen, menselijke tellingen van de universele tijd

Eeuwigheids-, oneindigheids- of eenheidservaring: Oosterse leren, Boeddhisme

Apollo vs. Dionysos: twee types in één persoon, het maatschappelijk gewenste en het verlangen naar wildernis: de goede en de wilde

‘De menselijke Actie’ of ‘Daad’; performance/actie, archetypische oerbeelden- en verhalen, Francis Alys, fabels & parabels, de kracht van eenvoud, mentale/fysieke beproevingen, Marina Abramovic

Naakt; ook Marina Abramovitz, Francesca Woodman, het lichaam/fysieke als object/lijdend voorwerp, zelfportretten, naakt als middel tot tijdloosheid, universeelheid en onbevooroordeeldheid, maar tegelijkertijd ook tot persoonlijkheid en kwetsbaarheid.

Autonomie: streven naar autarkisch wonen, behoefte aan autonomie, verlangen naar vrijheid en zelfstandigheid, duurzaam leven; earthships, moestuin, zelfvoorzienendheid.

Bomen en wortels: verlangen naar contact met de natuur, met onze roots. Wat heb ik toch met bomen? ‘Mijn band/relatie tot ‘de boom’ is het willen van een relatie met ‘de boom’.

Uit al deze interesses heb ik geprobeerd een kernbegrip te filteren, van waaruit ik wil gaan schrijven. Ik schrijf deze scriptie als een filosofisch onderzoek, met als doel het proberen te komen tot een diepe, heldere analyse van mijn werk en denkruimte als kunstenaar. Hieronder vind je, in een soort kladtaal, mijn eerste opzet voor de indeling ervan. Ik wil beginnen met een eigen analyse van mijn werk, zoals ik die nu zou verwoorden. Dan ga ik dieper in op het onderwerp Autonomie, aan de hand van de sub-onderwerpen ‘Ruimte’, (‘Tijd en duur’), ‘Autonomie in de filosofie’, ‘De Wildernis’, de Actie/Daad’.Achter elk onderwerp staat waar ik in dat hoofdstuk eventueel dieper op in zou willen gaan.

Autonomie als universele basisbehoefte

Een filosofische poging tot het naderen van mijn essentie & het in kaart brengen van mijn denkruimte aan de hand van het hoofdbegrip ‘Autonomie’.

Inleiding (toelichting onderwerpkeuze en eerste analyse eigen werk en denkruimte)

‘Ruimte’: leefomgeving, geschiedenis van het menselijk overleven/wonen en de verandering van ons landschap/onze omgeving (adhv o.a. Ton Lemair) en autarkie. En over tussenruimtes, ons hedendaags zoeken naar duurzaamheid (over earthships en andere alternatieven), over mijn persoonlijke, en misschien ook universele verlangen naar wildernis en niemandsland en met evt. een interview met Jashan, een man die al jaren autarkisch rondtrekt in een caravan met een zonnepaneel.

(‘Tijd en duur’, Deleuze en Bergson) Wil ik misschien een hoofdstuk aan wijden, maar ik moet me er eerst meer in verdiepen om te kijken of, en zoja hoe het kan aansluiten bij mijn filosofisch onderzoek uitgaande van het onderwerp ‘Autonomie als universele basisbehoefte’.

‘Autonomie in de filosofie’Autonomie en aanverwante onderwerpen ‘alleen zijn’ en ‘vrijheid’ bekeken vanuit verschillende westerse en oosterse filosofen of filosofieën. O.a. over de kunst/kracht van het alleen zijn, over eeuwigheids-, oneindigheids- of eenheidservaringen (die vaak alleen geschiedden), Boeddhisme, en wijsheren als J. Krishnamurti, Schopenhauer… en nog veel andere of betere, maar hierin moet ik me nog verdiepen of laten adviseren.

‘De Wildernis’Geschreven vanuit mijn persoonlijke verlangen naar ‘de wildernis’ en naar het, vanuit het heden, leren kennen van mijn oorspronkelijk, natuurlijke leefomgeving. En over mijn verlangen om opnieuw een band te creeeren met deze oerwereld, roots, deze oorsprong. Met name met bomen heb ik iets. ‘Mijn huidige band met ‘de boom’ is dat ik een band wil met ‘de boom’ (maar die is eigenlijk nog steeds vreemd voor mij). - Apollo vs. Dionysos; de brave, maatschappelijk verantwoorde en de wilde, onbezonnen avontuurlijke- Naakt: Oervorm. Het lichaam/fysieke als object/lijdend voorwerp/middel tot eenwording met de omgeving. Naakt als zelfportret (Francesca Woodman), als kwetsbare kracht (Marina Abramovitz) of als middel tot tijdloosheid, universeelheid en onbevooroordeeldheid (Jack Gescheidt). Over de gevoelens die naakt

zijn teweeg brengt en hoe naakt het fysiek en mentaal contact maken met de omgeving kan versterken.

‘De actie/daad’: de universele behoefte aan autonomie in ieder mens. Acties om hier uiting aan te geven; binnen de kunst, maar ook daarbuiten. performance/actie, Verlangens uiten middels het vertellen van verhalen, fabels en parabels via archetypische oerbeelden en krachtige, eenvoudige beelden (Francis Alys). Over mentale beproevingen en meditatie (Ook weer Marina Abramovitz en ook Oosterse leren).

Eventueel/graag: zelf een eenzaamheids-/autarkische ervaring opdoen op het eiland Griend, net als de schrijver Godfried Bomans en Jan Wolkers. Hun boeken natuurlijk ook lezen hierover!

(verslag van Anne Wesseling over haar verblijf op Griend)http://annewesseling.wordpress.com/2012/09/14/499/

Slot: nieuwe, verscherpte en verdiepte analyse eigen werk

Eindnoot

Bronnen en voetnoten

Graag hoor ik je reactie over mijn onderwerpkeuze en op de eerste opzet voor de indeling. Ik heb zelf ook nog wat vragen:-Is de onderwerpkeuze te smal/breed?-Wat zou ik er nog aan kunnen veranderen of verscherpen?-Is het een goede keuze, uitgaande van mijn eigen ordening van mijn –fascinaties?-Heb je nog tips, adviezen en aanraders betreffende relevante literatuur/lectuur/kunstenaars/films/documentaires? Zoja, welke?-Ben ik wat betreft de indeling belangrijke facetten van het onderwerp vergeten?-wijk ik teveel af van het onderwerp in de hoofdstukken?-Wat zou ik anders kunnen doen, om te zorgen voor een betere indeling?- denk je dat dit een goede indeling is voor een filosofische onderzoek zoals ik dat voor ogen heb?

Alvast heel erg bedankt voor je reactie!Groetjes, Renée

Extra informatie over het begrip ‘Autonomie’:

Alleen/solitair, stil en vrij

‘Alleen-zijn is een toestand waarin aan alle beïnvloeding een eind gekomen is, zowel aan de invloeden van buitenaf als aan de invloed van uw herinneringen. En pas als de geest in een toestand van alleen-zijn verkeert, kan hij het onvergankelijke leren kennen.

Maar om zover te komen moeten wij de eenzaamheid begrijpen, dit proces van afzondering dat het zelf met al zijn activiteiten is. Wanneer wij inzicht gaan krijgen in het zelf, dan begint er een eind te komen aan het isolement en daarmee aan onze eenzaamheid.

U hebt een heel alert, oplettend en intelligent bewustzijn nodig. Die intelligente, geïntegreerde zijnstoestand is alleen-zijn.

Wanneer de waarnemer is wat hij waarneemt, is er sprake van een geïntegreerde zijntoestand.

En in dit alleen-zijn, in die zijnstoestand van volkomen alleen-zijn, totaal, wanneer de geest nergens meer naar zoekt, nergens naar tast, niet naar beloning streeft en ook niet probeert straf te ontlopen, wanneer de geest werkelijk stil is, alleen dan ontstaat datgene wat voor de geest onmetelijk is.’

J. Krishnamurti

‘Het is wonderlijk zoals de menselijke geest altijd vervuld is van eigen gedachten, van kijken en luisteren. Hij is nooit echt leeg en als hij het soms bij toeval lijkt, is hij alleen afwezig of dagdroomt hij. Hij kan vervuld zijn van het verlangen leeg te zijn, maar hij is nooit leeg; en omdat hij zo totaal van iets vervuld is kan hij geen kant op. Als hij zich er van bewust wordt dat hij steeds ergens van vervuld is, probeert hij vrij te zijn, leeg te zijn. De methode, de rust belovende praktijk, wordt de nieuwe vervulling voor de geest. De geest is altijd wel vervuld van de een of andere gedachte - aan de zaak, aan het gezin, of aan de toekomst. Hij is altijd vol, volgestopt met eigen bedenksels of met die van anderen, hij is onafgebroken in beweging, al heeft dat weinig te betekenen.’

J. Krishnamurti

http://www.krishnamurti.nl/over-krishnamurti/uitspraken

Wikipedia/woordenboekbegrippen/synoniemen van ‘Einzelgänger’:

Einzelgänger - Een einzelgänger (naar het Duits, "alleenloper") is iemand die bij voorkeur alleen is en zijn of haar eigen gang gaat. Vaak is dit geen keuze maar een karaktertrek.

Een einzelgänger hoeft niet per definitie succesvol te zijn. Ook is het niet per se een keuze van de betrokken persoon. Het is een gedrag dat zowel in karakter besloten kan liggen, als door ervaringen ontstaan. Iedereen kent wel een einzelgänger. Dit kan evengoed iemand zijn die gedesocialiseerd onder bruggen slaapt als wel een directeur van een groot bedrijf die alle

belangrijke beslissingen zelf en alleen neemt. Er is behoefte aan autonomie. Dit betekent ook dat in slechts weinig situaties er samengewerkt wordt, laat staan hulp ingeroepen. Niet altijd heeft de einzelgänger een speciaal doel voor ogen waarvan hij denkt dat het alleen op deze manier te bereiken of te behalen is; het kan ook een wijze van puur gedrag zijn.

De einzelgänger hoeft niet gelukkig te zijn in zijn afgezonderde bestaan. Veel vaker is het zo dat hij of zij in zijn of haar omgeving geen andere optie ziet dan zich buiten de groep te plaatsen door opgedane ervaringen. Een karakter waarbinnen geslotenheid besloten ligt, of andere introverte gevoelens, kunnen de einzelgänger nog sterker afgezonderd doen lijken. Dit gaat lang niet altijd gepaard met een introverte verschijningsvorm. Luidruchtigheid is evengoed denkbaar als zwijgzaamheid.

Solitair - Een solitair persoon of dier is iemand die niet in het gezelschap van anderen van zijn soort leeft. Het woord komt van het Latijnse solus, dat alleen betekent. Solitaire activiteiten zijn activiteiten die niet de aanwezigheid van anderen plaatsvinden.

De meeste mensen genieten van een aantal solitaire activiteiten. Hun voorkeur voor solitaire activiteiten wordt grotendeels door hun stemming en karakter bepaald. Mensen die solitaire activiteiten als vanzelfsprekendheid verkiezen worden vaak introvert genoemd

Kluizenaar, Heremiet - Een heremiet (synoniemen: eremiet, kluizenaar, anachoreet) is een monnik die in afzondering leeft in een kluis, kluizenarij of hermitage, ver buiten de bewoonde wereld. De aanduiding komt van het Griekse woord ἔρημος, dat "eenzaam, onbewoond, verlaten" betekent.

De eerste mensen die heremiet genoemd werden waren christelijke monniken die zich in de 2e eeuw afzonderden in de woestijn van Egypte, zoals in Wadi Natroen. Zij waren nogal eens voor de christenvervolgingen gevlucht, die regelmatig in het Romeinse Rijk plaatsvonden, en hadden ontdekt dat stilte, eenzaamheid en matigheid in voedsel, drank en slaap een vruchtbare grond voor het gebed konden vormen. De beroemdsten van deze kluizenaars zijn de heilige Paulus van Thebe en de heilige Antonius van Egypte. Zij kregen vele navolgers, die steeds verder de woestijn introkken, en uiteindelijk ook de gemeenschappen stichtten waaruit later het christelijke kloosterwezen ontstond. Naast de kloosters zijn er altijd ook kluizenaars gebleven, zowel in het Oosten als het Westen.

Afzondering – een verblijf in eenzaamheid/ situatie dat je alleen bent/ niet met andere mensen samen. 1) Afscheiding 2) Alleenstaan 3) Apartheid 4) Afscheid 5) Eenzaamheid 6) Geniep 7) Heimelijkheid 8) Isolering 9) Isolement 10) Isolatie 11) Individualiteit 12) Ontmenging 13) Quarantaine 14) Recollectie 15) Retraite 16) Scheiding 17) Secretie 18) Separatie 19) Stilte 20) Segregatie 21) Uitzondering 22) Uitsluiting

Eenling - 1) Alleenstaand persoon 2) De enige 3) Eenzelvig mens 4) Eenzaam persoon 5) Enkeling 6) Eenzelvig persoon 7) Individu 8) Iemand die zich graag afzondert 9) Individualist 10) Persoonsbenaming 11) Persoon 12) Schepsel 13) Zich afzonderend persoon 14) iemand die graag alleen handelt 15) iemand die niet bij een groep hoort

Eenzaat – een eenzaam levend persoon, iemand die erg in zichzelf is gekeerd.

Zonderling - iemand die los van de samenleving leeft en bevreemding opwekt

De autonomen - Autonomisme is een radicaal-linkse streven naar de opbouw van een alternatieve orde buiten de reguliere, kapitalistische orde om. Hoewel soms marxistisch geïnspireerd, is het tegengesteld aan de 'orthodoxie' van die stroming, waarin uitgegaan wordt van het overnemen van de staat door revolutionairen (zie dictatuur van het proletariaat).

Autonomisme is sinds de jaren '60 sterk aanwezig in de Nederlandse en Duitse kraakbeweging. Het heeft volgens sommigen invloed op de andersglobaliseringsbeweging

Autarkie - Autarkie of gesloten staatshuishouding is het (al dan niet economisch) streven zo min mogelijk afhankelijk te zijn van anderen. Zelfverzorging of zelfvoorziening zijn synoniemen voor dit streven, zelfvoorzienendheid voor de toestand van autarkie.

Autarkie (van Grieks αὐτος = "zelf" en ἀρκεῖν = "voldoende zijn"[1]) verwijst naar de drang onafhankelijk te zijn. De term is in deze tijd het meest terug te vinden in zelfvoorzienende woonconcepten; zelfvoorzienend in voedsel, energie, water en afvalverwerking. Een voorbeeld van autarkisch wonen is een earthship. Ook op grotere schaal zijn er voorbeelden te vinden. Zo wil Texel in 2030 volledig autarkisch zijn op het gebied van energie. De klimaatcrisis en hoge energieprijzen heeft autarkisch wonen weer op de agenda gezet in tegenstelling tot het streven naar centralisatie op verschillende gebieden.

Autonomie als universele basisbehoefte (http://nl.wikipedia.org/wiki/Autonomie)

In verband met de zelfdeterminatietheorie is er veel onderzoek gedaan naar autonomie(gevoel) als een mogelijke universele basisbehoefte van de mens. De menselijke motivatie, mentale energie en effectiviteit zou afhankelijk zijn van de mate waarin een persoon het gevoel heeft autonoom te zijn. Deze basisbehoefte is een onderliggende oorzaak van een aantal kwaliteitsverschillen tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie. Het motiveren van mensen met behulp van belonen en straffen zou hun autonomiebehoefte te kort doen en zo hun motivatie en effectiviteit doen afnemen[1]. Intrinsieke motivatie wordt op deze wijze als autonome motivatie gezien en verschillende types extrinsieke motivatie als gecontroleerde, niet-autonome motivatie. Internationaal onderzoek lijkt te ondersteunen dat autonomiegevoel een belangrijke factor is in het welbevinden van mensen

(Intrinsieke en extrinsieke motivatie zijn twee verschillende bronnen van motivatie waar vaak onderscheid tussen wordt gemaakt. De theoretische afbakening tussen deze twee begrippen is niet altijd helder[1]. Volgens de zelfdeterminatietheorie is extrinsieke motivatie is motivatie die ontstaat vanuit een externe bron, bijvoorbeeld het vooruitzicht op een beloning of een straf bij een bepaalde handeling. Bij intrinsieke motivatie komt de motivatie vanuit de persoon zelf. Deze handelt niet om een externe beloning te bemachtigen of een straf te ontkomen, maar vanwege de intrinsieke waarde van de activiteit op het moment zelf of voor het behalen van een doel in de toekomst[2]. Metaforisch beschreven: bij intrinsieke motivatie draait het om het spel, en bij extrinsieke motivatie om de knikkers.Intrinsieke motivatie is benodigd om in een zogenaamde flow te raken.)