TRENING

AUTOPREZENTACJI

Kamila Jeowska

Dorota Treek

AUTOPREZENTACJA

Co to jest autoprezentacja?

Autoprezentacja to umiejtno autoprezentacji to zaprezentowanie swojej osoby w taki

sposb, jakiego oczekuj odbiorcy (w danej sytuacji)

Autoprezentacja to proces kontrolowania przez jednostk sposobu, w jaki jest postrzegana

przez otoczenie.

Sztuka autoprezentacji to kombinacja nastpujcych elementw:

1. Wiarygodnoci, autentycznoci i yczliwoci wzgldem otoczenia

2. Pewnoci siebie, znajomoci swoich mocnych stron

3. Asertywnoci

4. Umiejtnoci skutecznej komunikacji

5. Umiejtnoci technicznych tworzenia prezentacji, sztuki przemawiania

MOCNE STRONY

Pewno siebie to umiejtno eksponowanie swoich mocnych stron osobowoci; jest

podstawowym warunkiem korzystnej prezentacji swojej osoby jako partnera dla innych ludzi,

czy to w sytuacjach prywatnych, czy w kontaktach zawodowych.

Kluczem do pewnoci siebie jest (wysokie) poczucie wasnej wartoci.

ASERTWNO

Istniej trzy typy zachowa interpersonalnych:

zachowania ulege (ucieczka)

zachowania agresywne (walka)

zachowania asertywne (moliwe porozumienie)

Zachowanie ulege - wystpuje wwczas, gdy waniejsze dla nas jest zdanie innych ludzi

od naszego wasnego: pozwalamy innym wykorzysta nasz czas, energi usprawiedliwiajc

ich postpowanie.

Konsekwencje zachowania ulegego:

Pocztkowo - krtkotrwae nagrody (jeste postrzegany jako miy, uprzejmy,

agodny); pniej - wspczucie, i narastajca irytacja otoczenia, ktre traci dla

ciebie szacunek.

Jeli mwisz tak" bd nie umiejc odmwi - znosisz co wbrew sobie, zaczynasz

odczuwa al, poczucie krzywdy i niesprawiedliwoci; jednoczenie przerzucasz na

innych win;

Uczucia te zazwyczaj powtarzaj si, kiedy chcesz kogo o co poprosi; zaczynasz

odczuwa dyskomfort wyraajc swoje potrzeby; prowadzi to do zanienia

samooceny i spadku efektywnoci dziaania.

Zachowanie agresywne: polega na zaspokojeniu indywidualnych potrzeb i forsowaniu

wasnych opinii kosztem innych ludzi. Zachowujc si agresywnie reagujemy wybuchowo,

zdradzamy przejawy arogancji, chcemy wygra wszystko i ze wszystkimi, stwarzamy

konflikty, jestemy napastliwi i pozbawieni taktu i subtelnoci.

Konsekwencje zachowania agresywnego:

Pocztkowo - krtkotrwae nagrody: wyadowujesz si, moe rwnie otrzymujesz to,

co chciae / chciaa.

Powstaje konflikt - ludzie obawiaj si bd unikaj ciebie, wycofuj si ze

Wsppracy, izoluj Ci w obawie przed ponieniem, zranieniem; prowadzi to

najczciej do wyobcowania i potrzeby usprawiedliwiania si, a to z kolei wzmacnia

agresj.

Zachowanie asertywne oznacza korzystanie z osobistych praw bez naruszania praw

innych. U jego podstaw ley postawa akceptacji siebie, szacunku do siebie i innych.

Asertywno to:

umiejtno wyraania opinii, krytyki, potrzeb, ycze, poczucia winy,

umiejtno odmawiania w sposb nieulegy i nieranicy innych,

umiejtno przyjmowania krytyki, ocen i pochwa,

autentyczno,

elastyczno zachowania, wiadomo siebie (swoich mocnych i sabych stron,

przekona, opinii),

wraliwo na innych ludzi, empatia,

stanowczo.

Postawa asertywna towarzyszy ludziom, ktrzy maj adekwatny do rzeczywistoci obraz

wasnej osoby. Stawiaj sobie realistyczne cele, dziki czemu w peni wykorzystuj swoje

moliwoci, a jednoczenie nie podejmuj zbyt trudnych zada, co ich chroni przed

rozczarowaniem; to take zachowanie dziecice.

Czowiek asertywny swobodnie ujawnia innym siebie, wyraa otwarcie swoje myli, uczucia,

pragnienia. Czyni to w sposb uczciwy, bezporedni, miao, bez paraliujcego lku,

akceptuje swoje ograniczenia, niezalenie od tego, czy w danej sytuacji udao mu si odnie

sukces, czy te nie. Potrafi odpowiedzie nie, zada czego, co mu si naley, nie lka si

nadmiernie oceny, krytyki, odrzucenia. Pozwala sobie na bdy i potknicia, dostrzegajc

swoje sukcesy i mocne strony. Gdy jest w centrum zainteresowania, uwagi, potrafi dziaa

bez niszczcego lku. Akceptuje zmiany w sobie i innych. Potrafi si porozumie z innymi,

potrafi te dochodzi swych praw i egzekwowa je.

Asertywna odmowa skada si nastpujcych elementw:

Odmawianie (czyli mwimy jasno i wyranie czego nie zrobimy: nie poycz Ci pienidzy)

Wyraanie opinii (czyli wyjaniamy dlaczego czego nie zrobimy, np. poniewa mam takie

zasady, poniewa tego nie lubi, poniewa mam do tego prawo)

Zdarta pyta (powtarzamy 2 poprzednie punkty ju Ci powiedziaam, e nie poycz Ci

pienidzy, bo mam takie zasady)

Wyraanie zoci (czyli mwimy o swoich uczuciach wzgldem zachowania drugiej strony:

denerwuje mnie to, e wci nalegasz; irytuje mnie to i jeli nie przestaniesz to wyjd).

Masz prawo do wyraania siebie, swoich opinii, potrzeb, uczu tak dugo, dopki

nie ranisz innych

Masz prawo do wyraania siebie nawet jeli rani to kogo innego dopki twoje

intencje nie s agresywne

Masz prawo do przedstawiania innym swoich prb dopki uznajesz, e oni maja

prawo odmwi

S sytuacje, w ktrych kwestia praw poszczeglnych osb nie jest jasna. Zawsze

jednak masz prawo do przedyskutowania tej sytuacji z drug osob.

Masz prawo do korzystania ze swoich praw.

(prawa czowieka wg Herberta Fensterheima)

Asertywno nie jest umiejtnoci wrodzon, lecz efektem nauczenia si okrelonego

sposobu reagowania i przeywania.

KOMUNIKACJA

KOMUNIKACJA WERBALNA

Komunikacja werbalna: przekazywanie informacji za pomoc komunikatw sownych.

Komunikacja to proces wzajemnego wpywu na siebie osb bdcych w kontakcie: nadawcy i

odbiorcy. Kontakt odbywa si na zasadzie:

NADAWCA ODBIORCA

Aby komunikacja werbalna bya efektywna, osoby komunikujce si musz wykaza si

nastpujcymi umiejtnociami:

mwienia

czytania

suchania

przekonywania

Skuteczne mwienie

z okrelonym celem

zrozumiae

W procesie komunikacji wane jest:

Udzielanie komunikatu typu JA /zamiast TY/

Udzielanie informacji zwrotnych

Aktywne suchanie

Umiejtno suchania jest podstawowym narzdziem dobrego kontaktu i porozumiewania

si. Komunikacja (dialog) skada si z mwienia i suchania. Czsto koncentrujemy si na

mwieniu i przekonywaniu rozmwcy, zapominajc o suchaniu.

Aktywne suchanie jest wyrazem zainteresowania, akceptacji, zaufania i yczliwoci dla

rozmwcy. Zasadami aktywnego (dobrego i skutecznego) suchania s:

odzwierciedlanie uczu- werbalne i niewerbalne

parafraza treci

podsumowanie

dowartociowanie

wyjanienie

Techniki uatwiajce aktywne suchanie:

Parafraza

Parafraza to podstawowa metoda aktywnego i skutecznego suchania, bdca informacj

zwrotn dla odbiorcy, e dobrze zrozumielimy jego sowa. Parafraza polega na powtrzeniu

wasnymi sowami podstawowych elementw wypowiedzi odbiorcy, czyli sprawdzeniu czy

dobrze zrozumielimy jego intencje i tre jego wypowiedzi.

Parafraza moe zaczyna si od nastpujcych zwrotw:

z tego co mwisz rozumiem, e .........

ile Ci dobrze zrozumiaem to .........

rozumiem, e ............

czyli chodzi o..

Dziki uyciu parafrazy moliwe jest:

uporzdkowanie rozumienia odbiorcy,

uporzdkowanie mylenia nadawcy (i potwierdzenie podania za jego tokiem

mylowym)

skupienie uwagi rozmwcy na temacie rozmowy,

wyciszenie emocji

spowolnienie rozmowy, a przez to zapewnienie czasu na mylenie,

wyraenie szacunku dla rozmwcy,

przyjcie wsplnych kryteriw,

Odzwierciedlenie

Odzwierciedlenie polega na dostosowaniu wasnego jzyka to jzyka odbiorcy. Stosujc

odzwierciedlenie informujemy rozmwc, jak zrozumielimy jego odczucia lub intencje.

Odzwierciedlanie niekoniecznie musi obejmowa cao werbalnych i niewerbalnych

zachowa drugiej osoby, wystarczy, jeeli wybierzesz tylko jeden dominujcy element

zachowania.

Klaryfikacja

Klaryfikacja to skupianie si na najwaniejszych punktach rozmowy Dziki zastosowaniu

klaryfikacji skaniamy rozmwc do skoncentrowania si na gwnej idei komunikatu lub

prosimy o bardziej precyzyjne wyjanienie sprawy. Klaryfikacja pomaga uporzdkowa

wypowiedzi, ktre brzmi, lub s, chaotyczne.

Przykady:

z tego co dotychczas zostao powiedziane wynika, e.....

podsumowujc t kwesti (lub nasz rozmow) naley pamita o nastpujcych

sprawach

rozumiem, e z naszej rozmowy pyn nastpujce wnioski i ustalenia............

Bariery komunikacyjne

Osdzanie, ocenianie

Domylanie si

Przygotowywanie odpowiedzi

Porwnywanie

Filtrowanie

Skojarzenia

Udzielanie rad

Sprzeciwianie si

Przekonanie o swojej racji

Zjednywanie

Uoglnianie i interpretacja

Mwienie tylko o problemie

KOMUNIKACJA NIEWERBALNA

Naley jednak pamita, e podczas bezporedniej komunikacji midzy osobami wiksz rol

odgrywa komunikacja niewerbalna. Skuteczno komunikatu w 7% zaley od znaczenia

sw, w 38% od gosu, a w 55% od mowy ciaa!

Komunikaty niewerbalne to:

ruchy ciaa - postawa, mimika, gesty

zalenoci przestrzenne - dystans, odlego

ZNACZENIE ELEMENTW MOWY CIAA

Postawa

skulona - przygnbienie, zmczenie, poczucie niszoci, ukrywanie si, oniemielenie

wyprostowana - pewno siebie, otwarto , dobry nastrj

pochylenie do przodu - zainteresowanie i zaangaowanie

odchylenie do tyu - defensywno, brak zainteresowania

sylwetka napita i sztywna - nastawienie obronne

sylwetka zrelaksowana - otwarto, spokj

Zachowania przestrzenne

Wyrnia si cztery strefy uywane przez nas niewiadomie podczas interakcji z innymi

ludmi. S to:

strefa intymna (0-45cm),

strefa osobista (45-120 cm),

strefa spoeczna (1,2-3,6 m),

strefa publiczna (3,6-6m).

Blisko przestrzenna jest wskanikiem lubienia, sympatii. Im bliszy dystans, tym blisza

relacja.

Proksemika: zajmuje sie przestrzenn odlegoci midzy ludmi, ktrzy wchodz ze sob

w interakcje, w tym rwnie kontaktem wzrokowym i dotykowym.

Mimika

Twarz jest najbardziej ekspresyjn czci ciaa - odzwierciedla szybko zmieniajce si

nastroje, reakcje na wypowiedzi i zachowania rozmwcy. Wyraa przede wszystkim uczucia i

emocje. Niektre obszary twarzy s bardziej ekspresyjne ni inne. Bardzo wymowne s

okolice brwi:

cakowicie podniesione wyraaj niedowierzanie,

podniesione do poowy - zdziwienie,

stan normalny - bez komentarza,

do poowy obnione - zakopotanie,

cakowicie obnione - zo.

Podobn si ekspresji ma okolica ust. Zmiana pooenia kcikw ust wyraa stany od

zadowolenia - podniesione, do przygnbienia - opuszczone.

Zmiana w zakresie mimiki podlega w duej mierze wiadomej kontroli. Poprzez

kontrolowanie i panowanie nad miniami twarzy, ukrywamy niestosowne lub

nieakceptowane przez otoczenie reakcje Dziki stosowaniu tzw. technik kierowania

mimik, moemy osiga nastpujce efekty:

intensyfikowa emocje (np. spotkawszy osob, do ktrej nie ywimy adnych ciepych

uczu, staramy si ukry nasz obojtno i w czasie rozmowy poprzez odpowiedni

wyraz twarzy okazujemy zadowolenie ze spotkania)

deintensyfikowa emocje (np. wyraajc zo wobec szefa zachowujemy si znacznie

bardziej powcigliwie ni wobec osoby, ktra nie ma moliwoci zastosowa wobec

nas jakichkolwiek sankcji)

neutralizowa emocje (np. normy kulturowe nakazuj by mczyni nie okazywali

emocji, poniewa jest to przejaw zniewieciaoci. Kiedy picioletni "mczyzna"

pacze, poniewa przewrci si i zrani si w kolano, wwczas mwimy: jeste

mczyzn, bd dzielny, to tylko mae zadrapanie i na pewno wcale nie boli. W ten

sposb dziecko uczy si ukrywa emocje)

maskowa emocje (np. suchajc opowieci ssiadki o tym co si jej przydarzyo

kiedy czekaa na wizyt u lekarza staramy si ukry znuenie i brak zainteresowania.

Zamiast tego okazujemy zainteresowanie, wspczucie etc.)

Nie oznacza to, e techniki kierowania mimik pozwalaj ukry przed wnikliwym

obserwatorem prawdziwe emocje. Dzieje si tak przede wszystkim dlatego, e w wyraanie

okrelonego stanu emocjonalnego jest zaangaowanych kilka obszarw twarzy, np. szczcie

wyraaj policzki/usta oraz oczy/powieki natomiast zo - policzki/usta i brwi/czoo.

Tak wic twarz nie jest ani nieprzezroczyst mask ani wiernym odzwierciedleniem stanu

wewntrznego. Cho podlega wolicjonalnej kontroli i suy kreowaniu wraenia, w pewnym

stopniu wyraa rwnie prawdziwe stany emocjonalne.

Kontakt wzrokowy

Oczy stanowi najwaniejszy obszar wizualnej uwagi - w czasie rozmowy uwaga koncentruje

si na oczach przez ok. 43% czasu. Zasadnicz funkcj kontaktu wzrokowego jest

przekazywanie komunikatw relacyjnych. Co to oznacza? Oglnie mona powiedzie, e

patrzenie na inn osob jest wyrazem zainteresowania a jednoczenie przejawem

pozytywnej lub negatywnej odpowiedzi na to zainteresowanie. Na przykad podczas rozmowy

kwalifikacyjnej kandydat usiuje nawiza dobry kontakt wzrokowy z rozmwc by poprzez

ten kana wyrazi swoj wiarygodno, kompetencj, zainteresowanie firm. Jeeli rozmwca

jest zainteresowany kandydatem, bdzie skonny pozytywnie odpowiada na jego prby

nawizania kontaktu wzrokowego.

Inn wan funkcj kontaktu wzrokowego jest redukowanie rozproszenia. W celu

zwikszenia koncentracji uwagi, ograniczamy ilo odbieranych bodcw. Kana wzrokowy

jest jedn z drg dostarczania bodcw, a zatem koncentrujc myli na pewnym zdarzeniu,

przypominajc sobie jakie szczegy, zastanawiajc si nad odpowiedzi ograniczamy

kontakt wzrokowy.

Ekspresja oczu wyraa si nie tylko poprzez spogldanie, ale rwnie:

zmian wielkoci renic (2-8 mm),

wskanik mrugania (zwykle co 3-10 sek.),

stopie otwarcia oczu (od szeroko otwartych do przymknitych powiek),

wyraz oczu - tzw. malane oczy, mordercze spojrzenie.

Gesty

Kiedy mwimy nieustannie poruszamy rkami, gow ale te caym ciaem. Ruchy te s

skoordynowane z mow i stanowi cz caociowego procesu komunikowania si. Kiwanie

gow jest do specyficznym rodzajem gestu i odgrywa dwie zasadnicze funkcje:

po pierwsze dziaa jako wzmocnienie, nagroda i zachta dla rozmwcy do

kontynuowania wypowiedzi

po drugie- suy synchronizacji interakcji - kilkakrotne kiwnicie gow (seria) oznacza

brak zgody i ch zabrania gosu.

Gesty, w zalenoci od penionej funkcji, dzielimy na:

emblematory (niewerbalne substytuty konkretnych sw, np. znak suchawki; znak

ilustrujcy, e czas min)

afektatory (niewerbalne zachowania, ktre odzwierciedlaj intensywno

odczuwanych emocji, np. skrzyowanie ng czy rk, czste zmiany postawy ciaa)

ilustratory (niewerbalne zachowania, ktre su uplastycznieniu wypowiedzi, np.

opowiadajc o maym dziecku gestykulujemy by dokadniej, wierniej opisa jego mae

paluszki, rczki etc. )

regulatory (niewerbalne zachowania, ktre pomagaj synchronizowa przebieg

rozmowy, np. zmiana postawy i uoenia ciaa, skinienie gow)

adaptatory (zachowania niewerbalne, ktre su zaspokojeniu okrelonych potrzeb

psychicznych lub fizycznych, np. obgryzanie paznokci jako przejaw zdenerwowania,

krcenie si na krzele jako przejaw zniecierpliwienia. Jako ciekawostk warto poda,

e kiedy ujawniamy informacje nt. wewntrznych stanw, np. opowiadamy o swoich

przeyciach, wwczas najczciej dotykamy lewej strony naszego ciaa. Kiedy

natomiast dowiadczamy obawy w zwizku z nawizaniem kontaktu z now osob,

najczciej dotykamy prawej czci naszego ciaa.)

KOMUNIKACJA NIEWERBALNA W KONTAKTACH INTERPERSONALNYCH

Wyrnia si pi zasadniczych funkcji:

informacyjn,

wspieranie przekazw sownych,

wyraanie postaw i emocji,

definiowanie relacji,

ksztatowanie wraenia.

Funkcja informacyjna Cay kontekst niewerbalny dostarcza rozmwcy bezcennych

informacji, przede wszystkim jest rdem wiedzy nt. samopoczucia nadawcy, jego postawy

wobec rozmwcy, stopnia pewnoci siebie, stanu emocjonalnego. Posiadanie tych informacji

o nadawcy pozwala rozmwcy lepiej, efektywniej kontrolowa proces komunikacji. Warto

odbieranych sygnaw niewerbalnych jest tym wiksza, e nie tylko nie s one wiadomie

kontrolowane przez nadawc, ale nadawca nie jest wiadom dokonujcej si emisji.

Wspieranie przekazw sownych Dziki sygnaom niewerbalnym dokonuje si

dookrelenie treci przekazywanych sowami. Sygnay niewerbalne sprzyjaj lepszemu,

peniejszemu zrozumieniu przekazu.

Wspieranie przekazw sownych moe przyjmowa kilka form:

powtarzanie sygnaw werbalnych (stosowane jest dla podkrelenia lub wyjanienia

przekazu sownego, np. gesty towarzyszce wskazywaniu rozmwcy drogi.)

zaprzeczanie (zachodzi wwczas, kiedy werbalnie zapewniam, e wszystko w

porzdku ale moje nerwowe ruchy, mimika i ton gosu przecz sowom)

uzupenianie (sygnay niewerbalne uzupeniaj, zwikszaj si oddziaywania,

wiarygodno sw, np. wyznaniu uczu towarzyszy kontakt wzrokowy, ciepy,

aksamitny gos, blisko fizyczna)

zastpowanie (np. niekiedy z powodu rnych okolicznoci gesty zastpuj sowa, np.

kiedy odlego jest ju zbyt dua, by sysze si wzajemnie machamy rk na

poegnanie lub pokazujemy znak suchawki, by przekaza wiadomo, e

zadzwonimy)

akcentowanie (wyeksponowaniu okrelonego fragmentu wypowiedzi suy parajzyk,

pauzy, np. pytanie dokd Ty idziesz? W zalenoci od pooonego akcentu bdzie

miao inne znaczenie).

Wyraanie postaw i emocji Wyraanie emocji dokonuje si przede wszystkim za

pomoc sygnaw niewerbalnych. Dotyk, mimika, dystans fizyczny, parajzyk s

podstawowymi sposobami uzewntrzniania emocji i postaw. Gwn z postaw

interpersonalnych jest przyjacielsko-wrogo. Sygnaami, ktre komunikuj

sympati, przyja s: umiechanie si, spogldanie, blisko fizyczna, dotykanie,

otwarta pozycja ciaa, wznoszcy si tembr gosu. Drug wan postaw

interpersonaln jest dominacja-podporzdkowanie. Dominacja jest komunikowana za

pomoc nastpujcych sygnaw: brak umiechu, rce na biodrach, patrzenie na

rozmwc podczas mwienia, donony, niski gos.

Definiowanie relacji Polega przede wszystkim na okrelaniu bilansu kontroli,

poziomu zayoci i poufaoci pomidzy rozmwcami. Co to oznacza? Za pomoc

okrelonych sygnaw niewerbalnych dokonuje si komunikowanie wzajemnej

atrakcyjnoci i bliskoci, tzn. osoby, ktre darz si sympati, zaufaniem zachowuj

mniejszy dystans fizyczny wobec siebie, pochylaj si ku sobie, czciej i duej

utrzymuj kontakt wzrokowy, wicej gestykuluj i dotykaj si wzajemnie. Dla

wyraenia dominacji szczeglnie wane s sygnay kinezyczne, przede wszystkim

postawa, napicie mini, kt pochylenia ciaa.

Ksztatowanie wraenia Stosowanie okrelonych strategii komunikowania

niewerbalnego pozwala wykreowa okrelone wraenie. Najskuteczniejsze s te

strategie, ktre bazuj na zaufaniu i atrakcyjnoci.

PREZENTACJE

1. Cechy dobrej prezentacji

2. Zasada 3W

3. Struktura prezentacji

4. Sposb przekazania informacji

CECHY DOBREJ PREZENTACJI

Dobrze przygotowana prezentacja jest:

- krtka

przy maej iloci czasu dostarcza moliwie najwicej informacji

- prosta

nawet trudne, zawie sprawy ujmuje i pokazuje w przystpny i jasny sposb dla suchaczy

- ciekawa

rozbudza w suchaczach zainteresowanie i zaangaowanie

- solidna

daje wyraz profesjonalizmu autora oraz firmy, ktr on reprezentuje

- byskotliwa

przyciga uwag odbiorcw (np. dowcipem, anegtod, pokazaniem interesujcego

przedmiotu)

- przekonywujca

poprzez wiarygodno prezentera oraz sposb przedstawiania informacji wpywa na

wiadomo i dziaania odbiorcw

- zapadajca w pami

eksponuje przekazywane informacje w taki sposb, e utrwala u odbiorcy wiedz, ktra jest

wana dla osignicia celu, w jakim zostaa przygotowana

ZASADA 5 x W

CZYLI O CZYM PAMITA PRZYGOTOWUJC PREZENTACJ

Zasada 5 x W skrt od angielskich sw:

Who? Why? Where? When? What and how?

WHO?

Dotyczy to odpowiedzi na pytania:

1) kto jest nabywc produktu / usugi / przekazywanej wiedzy lub umiejtnoci?

2) kto jest odbiorc przekazywanej w prezentacji treci / idei?

Odpowied na to pytanie kto obejmuje jasne zdefiniowanie, jak rol odgrywamy w relacji

z klientem bowiem wpywa to na tre jak i sposb skonstruowania przekazu.

Kiedy wiemy do kogo jest skierowana nasza prezentacja, musimy sprecyzowa cele oraz

efekt jaki chcemy osign. Dlatego te kolejny krok to:

WHY?

1) Po co to robimy?

2) Jaki jest bezporedni wpyw na wiedz, motywy czy zachowania audytorium?

WHERE?

1) Gdzie prowadzona jest prezentacja?

Zaaranowanie przestrzeni, miejsca, gdzie bdziemy prowadzi prezentacj. Dlatego te jeli

to moliwe prezenter powinien wczeniej zapozna si z miejscem oraz przystosowa je do

potrzeb prezentacji.

WHEN?

Decyzja, jaki jest najodpowiedniejszy czas na przeprowadzenie prezentacji. Zdarza si, e

pojawiaj si sytuacja, zdarzenia, ktre odcigaj uwage suchaczy. Czsto s zupenie od

nas niezalene, jednak czasami mona je przewidzie.

WHAT and HOW?

1) Co zaprezentujemy? (dane? Statystyki? Przykady?)

2) Jak to zaprezentujemy?

Decyzja o wyborze przedstawianej treci, dostosowaniu dugo wystpienia do iloci treci i

celw prezentacji; wykorzystanie pomocy, sprztu/

STRUKTURA PREZENTACJI

1. Wprowadzenie do 3 min.

Nawizanie kontaktu - zainteresowanie suchaczy od samego pocztku.

Nawizaniem kontaktu moe by jaka ciekawostka, pokazanie przedmiotu zwizanego z

prezentacj, pytanie do suchaczy (Jak mylicie...., Czy wiecie, e ..... itp.) lub jakie

intrygujce stwierdzenie. Na kocu prezentacji mona wrci do tego punktu, np. znw

biorc do rki przedmiot, mwic; Teraz ju wiecie...itp. Tworzymy w ten sposb klamr,

ktra uatwia zapamitanie materiau.

Cel prezentacji (i tytu, jeli nie zosta uprzednio podany np. w programie)

Krtko (najlepiej w jednym zdaniu) mwimy do czego tre prezentacji przyda si

suchaczom

Porzdek prezentacji

Podajemy, o czym bdziemy po kolei mwi w rozwiniciu (np. Po pierwsze powiem o...., po

drugie o....itd.). Dobrze jest napisa to na flipcharcie, tablicy, wywietli rzutnikiem itp.

2. Rozwinicie

Omawiamy kolejne punkty wedug podanego wczeniej porzdku. Jeli temat jest trudny lub

rozbudowany dobrze jest zaznacza przejcia do nastpnego punktu (np. Powiedziaem o ....,

przechodz teraz do omwienia...). dobrze jest posugiwa si metaforami, aktywizowa

suchaczy zadajc im pytania, pytajc o sugestie itp. Jednoczenie naley zachowywa

kontrole nad tematem i nad czasem Np. pytania suchaczy w zasadzie odsya na koniec

prezentacji.

3. Zakoczenie do 3 min.

Podsumowanie

Krtkie streszczenie rozwinicia wedug kolejnych punktw. Np. Powiedziaem o....,

pokazujc, e..., nastpnie omwiem... i tu warto zapamita, e.... potem...itd.

Wnioski

Nawizanie do celu, np. Teraz mam nadziej, bdziecie ju potrafili posugiwa si...

(bdziecie wiedzieli, pozwoli wam to itp.).

Spicie klamry powrt do nawizania kontaktu (pytanie, przedmiot, ciekawostka itp).

Formuy kocowe, np. dzikuj za uwag, prosz o pytania., podanie kontaktu (strona

internetowa, telefon)

4. Odpowiedzi na pytania, ewentualnie rozdanie materiaw pisemnych.

Prowadzc prezentacj naley pamita o:

kontakcie wzrokowym ze wszystkimi suchaczami

wyranym i dononym mwieniu prostymi zdaniami

unikaniu skomplikowanych terminw

widocznoci pomocy wizualnych

SPOSB PRZEKAZYWANIA INFORMACJI BUDUJCYCH PREZENTACJ

ZASADA 3P

1. Powiedz, o czym powiesz

2. Powiedz, co masz do powiedzenia

3. Powiedz, o czym mwie

SPOSB ORGANIZOWANIA PRZEKAZU ORID

ORID: nazwa bierze si od pierwszych liter czterech blokw tematycznych budujcych

prezentacj, tj:

Blok 1 Obiektywizm

- sesja skoncentrowana na danych i faktach

Kluczowe Pytania: Co? Ile? Kiedy? Z jakim wymiernym efektem?

Blok II Refleksje

- sesja skoncentrowana n arefleksjach, przypuszczeniach, wyobraeniach

Kluczowe Pytania: Co o tym sdzisz?

Blok III: Inwencja

- sesja skoncentrowana na planach i nowych pomysach

Kluczowe Pytania: Co z tego wynika? Co z tym zrobi? Jakie s propozycje, kierunek

dziaania?

Blok IV: Decyzje

- sesja skoncentrowana na podejmowaniu decyzji

Kluczowe Pytania: Co z tym zrobimy? Jaki przyjmujemy plan dziaania?

Wskazwki dla Ciebie:

Dobra struktura prezentacji to przede wszystkim prosta struktura! Jednym ze sposb

efektywnej prezentacji jest podzielenie jej na trzy czci, poniewa taka struktura jest: atwa

do zapamitania, umoliwia szybsze zapamitanie materiau oraz powizania pomidzy

poszczeglnymi czciami.

Istniej dwie podstawowe struktury tworzenia prezentacji:

- struktura rwnolega

- struktura liniowa

Struktura rwnolega jest wykorzystywana najczciej w przypadku prostej tematyki,

przed obojtnym lub przychylnym audytorium. Kolejno podawanych argumentw moe by

zmieniana, jednak najlepiej najsilniejsze argumenty prezentowa jako pierwsze lub ostatnie

zgodnie z efektem wieoci i pierwszestwa. Mocn stron tego sposobu konstruowania

prezentacji jest, e jeli nawet ktry z argumentw, ktra z czci prezentacji nie zostanie

zaakceptowana, nie dyskwalifikuje to gwnego przesania.

Struktura liniowa prowadzi suchaczy przez logiczn analiz kolejnych krokw, jakimi s

poszczeglne czci prezentacji. Jest to struktura najczciej wykorzystywana w przypadku

trudnych tematw prezentowanych przed trudnym audytorium. Rozpoczynajc od tego co

jest przez wszystkich akceptowane, krok po kroku przechodzi si do ostatecznej konkluzji.

Bardzo mocn stron tego typu konstrukcji jest logiczne budowanie argumentacji na raz

przyjtym argumencie buduje si nastpny i nastpny, uniemoliwiajc tym samym

wycofanie si z raz zaakceptowanych argumentw. Jednak z drugiej strony utknicie na

jakim etapie argumentowania uniemoliwia kontynuacj i gwne przesanie traci swoje

znaczenie.

Wskazwki dla Ciebie - Cechy dobrze przygotowanej prezentacji (slajdu

prezentacji):

Wytuszczony tytu w centralnym miejscu

1. Ilustracja przekazywanej treci slajd ma w zaoeniu utrzymywa uwag

suchaczy na centralnym wtku i uwidacznia kontekst podawanych informacji

2. Krtkie zdania, uproszczone schematy slajd prezentuje jedynie najistotniejsze

treci a lapidarna forma, hasowa uatwia zapamitywania

3. Due litery i czcionka kontrast np. midzy wyrazist czerni liter a biel ekranu

sprawia, e folia jest czytelna

4. Porzdek i symetria te cechy sprzyjaj koncentracji. Ozdoby odwracaj uwag

od meritum

5. Nie wicej ni 5 informacji ludzka uwaga jest w stanie obj nie wicej ni 5

informacji w jednym momencie

STOPKA informacje o autorze, wacicielu/prowadzcych

---------------------------------------------------------------------------------------

Kamila Jeowska absolwentka Wydziau Prawa oraz Psychologii Uniwersytetu

Warszawskiego. Prowadzi szkolenia wasnego pomysu z szeroko pojtych umiejtnoci

mikkich. Styl trenerski: kreatywno, otwarto, wsppraca.

Dorota Trecek absolwentka Wydziau Psychologii oraz Zarzdzania. Certyfikowany trener

(Szkoa Trenerw Biznesu Trop). Wsppracuj z firmami szkoleniowymi dla ktrych

projektuje i prowadzi szkolenia oraz warsztaty. Styl trenerski: spostrzegawczo, dynamika,

wsppraca.

Wskazwki dla Ciebie - kryteria doboru informacji:

Podziel informacje, ktre chcesz przekaza swoim suchaczom na trzy kategorie:

- To co mog wiedzie

- To co powinni wiedzie

- To co musz wiedzie

Dziki takiemu przedstawieniu informacji w atwy sposb signiesz po te wtki, ktre s

najwaniejsze, i jeste w stanie przekaza je ludziom w okrelonych ramach czasowych.

WYSTPIENIA PUBLICZNE

Sztuka przemawiania a komunikacja niewerbalna. Jak korzysta z informacji

wysyanych przez ciao?

1. Twarz.

a. Sprawd, co mwi Twoja twarz. Spytaj innych o grymasy, miny, oglne

wraenie.

2. Umiech.

a. Daje wraenie otwartoci, pewnoci siebie, opanowania; pozwala zdoby

sympati publicznoci

b. Ale: uwaga na temat wykadu

3. Kontakt wzrokowy.

4. Gos

a. Sprawd, czy lubisz swj gos. Czy uwaasz, e Twj gos odzwierciedla Twoj

osobowo? Jak mwisz, w zalenoci od nastroju / stresu / choroby?

b. Sprawd jak inni reaguj na Twj gos (np. czy kocz za ciebie zdania?

Prosz aby powtrzy/a przekazane informacje? Prosz o mwienie ciszej?

etc.)

c. Jakie jest Twoje tempo mwienia? (moesz sprawdzi to za pomoca stopera;

wikszo osb wypowiada 120 150 sw na minut).

d. Jak masz dykcj?

Sposb wypowiedzi powinien by spokojny (ale dopasowany do przekazywanych

informacji i nie monotonny! Przemwienia s zazwyczaj wolniejsze od zwykych

rozmw, ale nadal na tyle dynamiczne i rnicujce ton gosu, aby nie byy nudne.),

wyrany (z dobr dykcj, bez zjadania gosek) i syszalny dla osb w ostatnich

rzdach.

5. Postawa ciaa.

Wyprostowana, naturalna (tj. swobodna, bez przyjmowania pz, ale nie

nonszalancka). Rce swobodnie uoone wzdu ciaa lub lekko zgite na wysokoci

tali (gotowe do gestykulacji).

6. Ubranie.

Schludne, dopasowane do miejsca / czasu / odbiorcw.

7. Ruch doni, gestykulacja:

a. Naturalna

b. Dostosowana do treci przemwienia

c. Dostosowana do Twojego nastroju

d. Uwaga na donie przycigaj spojrzenia!

Nie chowaj ich za plecami ani w kieszeniach;

Staraj si nie liczy na palcach;

Otwarte donie zamiast zacinitych pici

8. Ustawienie stp.

9. Wzorzec oddechu.

Oddychaj normalnie; nie ma potrzeby brania gbokiego wdechu przed kad

wypowiedzi. Krtsze zdania zapobiegn utracie oddechu.

10. Spjno poszczeglnych elementw komunikacji niewerbalnej.

11. Spjno komunikacji werbalnej i niewerbalnej.

Sztuka prezentowania danych statystycznych:

Przedstawiaj dane na wykresach, w tabelach; uporzdkowanie i zobrazowanie uatwia

percepcj;

Zaokrglaj liczby (zamiast 2,76% powiedz: niemale 3% lub jedynie okoo 3%);

Ilustruj porwnaniami (wistaki w dwch wagonach metra);

Przedstaw liczby w kontekcie codziennego ycia, odwoaj si do codziennego

dowiadczenia odbiorcw;

Ogranicz dane statystyczne do najwaniejszych.

Sztuka korzystania ze sprztu:

Zawsze sprawd sprzt (rzutnik w przypadku prezentacji; mikrofon w przypadku

przemwie) przed rozpoczciem przemwienia; postaraj si o kontakt z osob

odpowiedzialn za sprzt;

Trzymaj mikrofon tak, aby nie powodowa niepotrzebnych dwikw; nie przesuwaj

zbyt blisko ust (optymalna odlego 15-20 cm)

Sztuka korzystania z notatek:

Wskazwka dla Ciebie, czyli masz trzy moliwoci:

Mwi bez notatek.

o To trudne, ale jeli czujesz si na siach mwienie z gowy (co nie oznacza

bez przygotowania!) robi bardzo pozytywne wraenie na odbiorcach.

Korzysta z skrtowych, hasowych notatek.

Wskazwki:

o Uyj duej czcionki; podkrel kluczowe kwestie; notatki musza by czytelne!

o Zostaw duy margines i odstpy midzy wierszami (na uzupenienia);

o Ponumeruj strony;

o Zepnij notatki spinaczem (nie zszywaj);

o Sprawd ile czasu potrzeba na peen wykad.

Napisa peen tekst wystpienia:

o Wiesz dokadnie, ile potrzebujesz czasu

o Nie zboczysz z tematu, powiesz dokadnie to, co zamierzae / zamierzaa

o Przytoczysz dokadne dane

o Uyjesz precyzyjnego sownictwa

o Wydasz si osob wiarygodn, dobrze przygotowan

o Jeli wydrukujesz przemwienie i rozdasz kopie przeduysz jego trwao

o Zawsze moesz co doda lub elastycznie zmodyfikowa

Niezalenie od dokonanego wyboru wana jest prba!

Sztuka wiczenia przemwienia:

Przeczytaj tekst na gos (dla siebie; moesz wwczas nanie poprawki)

Wygo go ponownie (bez zatrzymywania si, nawet jeli si pomylisz)

Nagraj wykad / przemwienie

Popro kogo o wysuchanie wykadu / przemwienia (i przyjrzenie si Twojej

gestykulacji)

Jeli to moliwe przeprowad prb w miejscu wygoszenia przemwienia

Sztuka przemawiania dobre praktyki:

Umiejtne stosowania elementw rozluniajcych (anegdoty i cytaty); wane aby nie

byo ich zbyt duo;

Odwoywanie si do dowiadcze publicznoci;

Stosowanie technik angaujcych publiczno (zadawanie pyta, proszenie o

komentarz etc.) dialog zamiast monologu;

Ruch (np. krok do przodu gdy mwimy o postpie);

Jedna myl w jednym zdaniu (nie stosuj zda zoonych);

Strona czynna zamiast biernej

Pozytywne sownictwo

Wyrane pauzy, kiedy:

o Po kilku zdaniach wstpu

o Kiedy czytasz dug list rzeczy/spraw do rozwizania etc.

o Kiedy chcesz zaintrygowa suchaczy

o Kiedy potrzebujesz przerwy (np. eby napi si wody, uspokoi oddech itp.)

o Kiedy co zdekoncentruje Ciebie lub suchaczy

Sztuka radzenia sobie z trem:

ZASADY OGLNE:

1. pamitaj e trema zdarza si i najlepszym (np. Winston Churchill pewnego razu ba

si tak bardzo, e zemdla)

2. dokadnie przygotuj si; wicz przemawianie; przewicz swoje przemwienie;

Wskazwki dla ciebie:

NA TYDZIE LUB KILKA DNI PRZED WYSTPIENIEM:

1. zapoznaj si z zasadami treningu autogennego Schulza sprbuj tej techniki;

2. zapoznaj si z metod relaksu Jacobsona (napinanie i rozlunianie mini)

3. sprbuj medytacji lub technik jogi i tai chi

4. stwrz wizj udanego wystpienia (Wychodzisz na scen, umiechasz si do

publicznoci, zbliasz do rodka podium i bierzesz gboki oddech. Zaczynasz mwi

mocno i dononie. Mwisz powoli i wyranie, ludzie suchaj ci z przyjemnoci.

Nawizujesz kontakt wzrokowy z poszczeglnymi osobami, widzisz, e na tobie skupia

si uwaga, a publiczno sucha ci z zaciekawieniem i zainteresowaniem; suchacze

okazuj przychylno, umiechaj si. Czujesz si zrelaksowany / zrelaksowana.

Wystpienie sprawia ci przyjemno. Doskonale znasz temat i cieszysz si, e moesz

podzieli si swoj wiedz. Po skoczonej prezentacji publiczno klaszcze i zadaje

pytania, na ktre z atwoci odpowiadasz).

NA PAR MINUT PRZED WYSTPIENIEM

1. zanim zaczniesz mwi zadbaj o siebie (np. przygotuj sobie wod, nie spnij si,

pjd do toalety)

2. jeli si poruszasz spalisz nadmiar energii (np. chod po sali; ale: nie wykonuj

nerwowych ruchw np. przegldania i przekadania notatek)

3. myl pozytywnie; unikaj negatywnych myli

4. oddychaj gboko i powoli

5. zastosuj zasad tak jakby: zachowuj si tak, jakby by/a pewny / pewna siebie

(zasada psychologa Williama Jamesa)

6. unikaj przed wystpieniem ludzi mylcych negatywnie

7. metody odprenia si:

usid wygodnie, zcz i pocieraj donie a wytworzy si ciepo; pochyl si i

delikatnie oprzyj otwarte donie o gow w miejscu oczodow; oddychaj

spokojnie i gboko, poczuj jak ciepo przechodzi od oczu do gowy, poczuj

odprenie;

porozmawiaj z kim yczliwym na inny temat; nastrj si pozytywnie (np.

przywoaj wizj udanego wystpienia)

NA POCZTKU WYSTPIENIA

1. pierwsze zdania powinny by jasne i pene ycia (naucz si ich na pami);

2. mw troch goniej ni zwykle (tak, eby osoby w ostatnich rzdach ci syszay)

3. nawi kontakt wzrokowy, co jaki czas przejd wzrokiem po sali;

4. jeli zasycha ci w ustach napij si wody,

5. jeli dr ci rce wykonuj gesty;

6. pamitaj: nikt nie syszy bicia twojego serca (nawet jeli dla ciebie jest wyjtkowo

gone)

PODCZAS WYSTPIENIA

1. jeli trema utrudnia ci mwienie i mci myli zastosuj technik sonia (postaraj si

zwolni kad czynno (oddychaj powoli, mw wolno, rb pauzy);

2. technika paradoksalnego potwierdzenia: przyznaj si do tremy

PO WYSTPIENIU

1. nie rozluniaj si natychmiast (jeszcze na ciebie patrz)

2. wysuchaj innych wykadowcw

Literatura:

1. M. Spillane, Zaprezentuj siebie. Poradnik dla nowoczesnego mczyzny, Muza 2003

2. M. Spillane,. Zaprezentuj siebie. Poradnik da nowoczesnej kobiety. Muza 2003

3. A. Szmajke, Autoprezentacja. Maski, Pozy, Miny, Wydawnictwo URSA Consulting,

1999

4. A. Wiszniewski, Sztuka mwienia i porad, Videograf 2003

5. E. urek, Sztuka wystpie, czyli jak mwi by osign cel, Wydawnictwo Poltext,

2003

6. Joan Detz, Sztuka przemawiania, Gdaskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdask

2007

7. Materiay wasne autorek.