1

bağ uzunluğuBent kuralı bağ enerjisi

kuvvet sabitidipol moment

2Bağ uzunluğuBağ uzunluğu

örtüşme integrali değeri arttıkça, çekirdekler arasında elektronların bulunma olasılıkları artar, bağ kuvvetlenir ve bağ uzunluğu kısalır.

Örtüşme integrali sırası: sp > sp2 > sp3 > s-s >> p-p

Bağdaki s karakteri arttıkça örtüşme artar ve bağ uzunluğu azalır.

HCCH H2C=CH2

CH4

rCH

105.7 pm107.9 pm109.4 pm

spspspsp22

spsp33

hibrithibrit

3Bent Kuralı (isovalent hybridization)Elektronegatif sübstitüentler daha az s karakterine sahip orbitallerini tercih ederler ve elektropozitif sübstitüentler daha çok s karakterine sahip orbitalleri tercih eder.

Eksen konumundaki bağ çifti dp karakterinde

Ekvator konumundaki bağ çifti sp2 karakterinde

SORU: PCl3F2 bileşiğinde F atomları hangi konumu tercih eder?

Elektronegatif F atomu daha az “s” karakterine sahip eksen konumunu tercih eder.

4

PP

SSCos 1

1

333.0125.0

25.0

Cos

Bağ açısı

S : hibritteki s karakteriP : hibritteki p karakteri

CHCH44

= 109.5

HH22OO429.0

70.000.170.01

PPCos

: HCH bağ açısı

= 115.5

: yalın çiftler arasındaki açı

= 104.5°

%20 s, %80 p

%30 s, %70 p

5

F FF

CH3F

C-F bağındaki s karakteri < % 25 p “ > % 75

C-H bağındaki s karakteri > % 25 p “ < % 75

SORU : CHSORU : CH33F molekülünde HCH bağ açısını hesaplayınız.F molekülünde HCH bağ açısını hesaplayınız.

6

C—C uzunluğu

C—H uzunluğuC—C BAE

C—H BAE

% s karakterpKa

153 pm

111 pm368 kJ/mol

410 kJ/mol

sp3

25%

62

134 pm

110 pm611 kJ/mol

452 kJ/mol

sp2

33%

45

120 pm

106 pm820 kJ/mol

536 kJ/mol

sp

50%

26

C hibritleşmesi

Etan Etilen Asetilen

Bağ enerjisiBağ enerjisi

Bağ kısaldıkça kuvvetlenir ve bağ enerjisi artar.Bağ kısaldıkça kuvvetlenir ve bağ enerjisi artar.

7Kuvvet sabitiKuvvet sabiti

k

21

İki atomlu moleküllerde titreşim frekansıİki atomlu moleküllerde titreşim frekansı

k: kuvvet sabitik: kuvvet sabiti

: indirgenmiş kütle: indirgenmiş kütle

Bağın kuvvet sabiti arttıkça, titreşim frekansı artar.Bağın kuvvet sabiti arttıkça, titreşim frekansı artar.İndirgenmiş kütle azaldıkça, titreşim frekansı azalır.İndirgenmiş kütle azaldıkça, titreşim frekansı azalır.

C-N 5.3 md/C-N 5.3 md/ÅÅC=N 10.5 md/C=N 10.5 md/ÅÅCCN 17.2 md/N 17.2 md/ÅÅO-H O-H 5 md/5 md/ÅÅ

1000 cm1000 cm-1-1

1500 cm1500 cm-1-1 2000 cm2000 cm-1-1

3600 cm3600 cm-1-1

==c.c.−−

kk −−

8

C N

C NH

C NS CS N

CNCN

2080 cm2080 cm-1-1

2097 cm2097 cm-1-1

2006 cm2006 cm-1-1

9Bağ PolarlığıBağ Polarlığı ( (Bond PolarityBond Polarity))

Bağların polarlığı, bağ elektronlarının eşit olarak paylaşılmamasından kaynaklanır.

Bütün farklı atomlu bağlar, bir miktar polariteye sahiptir.Bütün farklı atomlu bağlar, bir miktar polariteye sahiptir.

ClCl22 HClHClApolar bağ Polar bağ

Atom arasındaki elektronegatiflik farkı arttıkça () polarite artar.

10Hangi bağ daha polardır?O—HO—F

3.5 - 2.13.5 - 2.1 3.5 - 4.03.5 - 4.0 1.41.4 0.5 0.5

O H+-

O F+ -

OH bağı, OF den daha polardır ve

polaritesi ters yönlüdür.

11Molekül Polaritesi

Polar moleküller, net dipol momente sahiptir.

Apolar Polar

12Apolar moleküller

13

Formaldehyde = 2.33 D

directionof dipolemoment H HC

O

Polar moleküllerPolar moleküller

14Dipole Moment

= QR

Charge magnitude Separation distance

+ center

R

15Dipole Moment

ÖRNEK : HF nin denel dipol momenti 1.83 D dır. A) HF iyonik bağ olsaydı dipol moment ne olurdu? (bağ uzunluğu = 92 pm), B) Bağın iyoniklik yüzdesi nedir?

(a) Elektrik alan yok, moleküller düzensiz yönelir.

(b) Elektrik alan var, moleküller düzgün yönelir eksi uç, pozitif kutba doğru artı üç, negatif kutba doğru

DmCx

mxCx 41.4).1034.3(

)102.9)(106.1(30

1119

50.41 %10041.483.1 karakter İyonik % x

16Dipol MomentDipol Momentlerler

17Kısmi İyonik Bileşikler

Kovalent

Polar Kovalent

İyonik

İyon karakteri artar Na-Cl 2.3

Cl-Cl 0

O-H 1.2

Difference in ElectronegativityBetween Bonded Atoms Type of BondLess than 0.50.5 to 1.9Greater than 1.9

Nonpolar covalentPolar covalentIons form

18Kısmi İyonik Bileşikler (devam)

% İyonik Karakter = x 100%(dipol moment X-Y)deneysel

(dipol moment X+Y-)hesaplanmış