BAB 3 : TAMADUN MELAYU – TERAS TAMADUN MALAYSIA

(1) Konsep Melayu- Istilah melayu merujuk kepada 3 pegertian :

Ras (genetik/biologi) – merujuk kepada sekumpulan manusia yang memiliki ciri-ciri genetik yang sama iaitu berasal dari alam melayu

Kebudayaan – merujuk kepada pegangan dan amalan yang didasarkan kepada agama Islam dan adat resam melayu

Bahasa Melayu – bahasa yang dituturkan diseluruh kepulauan Melayu. Ianya merangkumi bahasa Jawa, Sunda, Madura, Acheh, Minangkabau, Sasak, Melanau, Iban, Bajau, Murut, Bugis dan Sulu

(2) Alam Melayu- Merangkumi kawasan kepulauan yang merentasi seluruh Asia Tenggara sehingga

sempada Australia(3) Melayu dalam perlembagaan Malaysia

- Dalam perkara 160, Perlembagaan Persekutuan, orang melayu ditakrifkan sebagai : Lazimnya berbahasa Melayu Lazimnya mengamalkan adat istiadat Melayu Beragama Islam

(4) Asas-asas tamadun Melayu- Tamadun melayu merujuk kepada masyarakat yang mempunyai susunan struktur

sosial yang kompleks : Raja sebagai pemimpin Gologan ulama Pembesar Pedangang Petani

(5) Asas pembentukan Tamadun Melayu- Dibentuk dengan penguasaan teknologi pertanian- Memperlihatkan perubahan teknologi yang berteraskan tempat tinggal dan pertanian

tetap untuk menghasilkan makanan yang mencukupi sepanjang tahun- Amalan bermusyawarah dalam masyarakat melayu yang menekankan nilai

kesaksamaan antara ahli – lazimya diamalkan oleh masyarakat desa- Masyarakat bangsawan dan istana, raja atau sultan berkuasa mutlak

(6) Kemunculan Tamadun Melayu hasil penguasaan laluan peragangan- Berdasarkan bukti arkeologi di Lembanh bujang dan kuala selinsing- Perdagangan jarak jauh dikuasai oleh pemimpin sesebuah kerajaan - Antara nilai tamadun melayu yang berteraskan kepada aktiviti ekonomi adalah :

Kebolehan untuk berinteraksi dengan masyarakat luar Bersifat terbuka Menghormati undang-undang tempatan

Mengambil kira pandangan orang lain(7) Pembentukan empayar melayu sebelum Islam

- Masyarakat melayu menghasilkan tamadun-tamadun awal di rantau asia tenggara melalui penguasaan teknologi maritime

- 2 empayar melayu yang besar dan merangkumi kawasan yang luas ialah : Empayar funan Empayar sri vijaya

- Kerajaan-kerajaan melayu awal di Malaysia : Langkasuka Beruas

(8) Tamadun Melayu selepas kedatangan Islam- Agama Islam dibawa kea lam melayu melalui 3 laluan :

Secara langsung melalui laluan perdagangan laut dari taah arab dan parsi Melalui laluan perdagangan darat ke benua kecil india dahulu sebelum

sampai ke kawasan asia tenggara Melalui laluan perdagangan darat (laluan sutera) ke tanah besar china dahulu

sebelum mengikuti laluan perdagangan laut ke kawasan asia tenggara- Pusat keintelektualan dan persuratan melayu :

Acheh Pasai Perlak Patani Johor-Riau-Lingga

- Antara karya yang dihasilkan : Hikayat raja-raja pasai Hikayat amir hamzah Hokum kanun melaka Undang-undang laut Melaka Adat raja-raja melayu Hikayat hang tuah Sulalat al-salatin

- Tokoh alim ulama : Hamzah fansuri Arshad al-banjari Syeikh daud al-fatani Yusuf al-makasari Abdul samad al-falimbani Wali songo Raja ali haji

(9) Pandangan semesta tamadun melayu Akidah Islam Ketaatan kepada sultan dan menghormati pemimpin Berpegang teguh pada adat resam Memuliakan yang tua Mengutamakan ikatan kekeluargaan dan hubungan silaturrahim Saling menghormati Meraikan tetamu Bertimbang rasa Bersopan santun, berbudi bahasa Bermesyuarah/bermuafakat Bergotong-royong

(10) Pencapaian dalam pelbagai bidang- Persuratan

Sebelum Islam – berbentuk lisan dan sastera hikayat seperti puteri santubung, mahsuri, sang kancil

Selepasa kedatangan Islam – terdiri daripada sastera kitab, sastera ketatanegaraan, historiografi melayu, kita perubatan, astronomi dan matematik

- Kesenian Seni tari – zapin, mak yong, inang Seni muzik – gamelan, cak lempong, kompang Seni bela diri – silat gayong, silat cekak, silat lincah Seni pertukangan – rumah, senjata, perahu Seni tenun, sulam dan anyaman – songket, tekat, pua kumbu/selendang,

terendak Seni kulinari – acar buah, rending, gulai, nasi – dagang, ulam, ambang, kerabu

- Sains dan teknologi Pertanian – bajak dan sistem saliran air Alam bina – rumah kutai, rumah panjang, kubah Tekstil dan warna – mencanting batik dan mesin tenun Ukuran, timbangan dan sukatan – (ukuran) jengkal, hasta, depa, relong,

(timbangan) mayam, saga, (sukat) ling, cupak, gantang, koyan, (masa) pecan, purnama, musim