BAB 6 NUTRISI

JENIS NUTRISI

1. Proses pengambilan nutrien oleh organisma dinamakan n________.

2. nutrien diperlukan untuk membekalkan ________, pertumbuhan, menggantikan tisu rosak dan memelihara kesihatan badan.

3. nutrisi dalam organisma hidup terbahagi kepada dua iaitu:-

autotrof

heterotrof

4.  NUTRISI AUTOTROF

membuat _______sendiri dengan menggunakan tenaga _________ atau tenaga k_____________.

tumbuhan hijau merupakan autotrof. hal ini kerana, __________ hijau dapat membuat makanan sendiri dengan menggunakan _________________sebagai sumber tenaga melalui proses _____________.

selain itu, sesetengah _________dapat membina makanan dengan menggunakan tenaga ____________ yang terbebas daripada tindak balas

Proses tersebut dikenali sebagai k________________.

1

5. NUTRISI HETEROTROF

________berupaya membuat __________ sendiri.

heteretrof boleh dibahagi dalam pelbagai jenis iaitu h___________, s____________, p________________.

6.  NUTRISI HOLOZOIK

menangkap organisma lain dan memakannya yang dikategorikan sebagai h___________,k___________ dan o____________.

jenis haiwan contoh jenis haiwan

Makanan

herbivor kambing , biri-biri tumbuhan

karnivor harimau , singa daging

omnivor beruang , manusia tumbuhan ,  daging

2

7.  NUTRISI SAPROFITISME

mendapat _________daripada organisma lain yang telah _________atau reput.

contoh saprofit : c_____________ dan kulat roti

8.  NUTRISI PARASITISME

mendapat ___________daripada organisma lain yang masih __________.

mangsa disebut perumah.

pemangsa disebut __________.

contoh parisit:- c_________ pita,bunga pakma, nyamuk

   GIZI SEIMBANG

1. gizi seimbang ialah gizi yang mengandungi kesemua tujuh kelas makanan dalam kadar yang betul.

2. tujuh kelas merangkumi lima jenis nutrien, iaitu _____________, __________, lipid, ___________ dan ______________.

3. selain itu, gizi yang seimbang juga harus mengandungi _________ dan serabut yang mencukupi.

3

Kelas makanan Fungsi

Karbohidrat dan lipid Membekalkan ___________ untuk melakukan aktiviti.

Protein Membina _______ baru untuk pertumbuhan dan menggantikan ________ yang mati atau rosak

Vitamin Mencegah _________ dan mengekalkan _________ badan

Garam mineral Untuk ________________badan yang normal

Serabut Makanan pelawas untuk menggalakkan proses _____________ dan mengelakkan ________________.

Mengurangkan k__________ dalam darah

Air Sebagai medium tindak balas bahan ____________,mengawal ___________ badan, menyingkirkan ____________ dari badan.

4

KEPERLUAN TENAGA HARIAN

1. tenaga diperoleh daripada pengoksidaan glukosa semasa proses r____________.

2. Me____________ adalah semua tindak balas biokimia yang berlaku di dalam sel organisma hidup.

3. semakin t________kadar metabolik semakin b_________ tenaga yang diperlukan.

4. antara faktor yang mempengaruhi keperluan tenaga iaitu :-

umur : __________ dan ____________ memerlukan lebih tenaga berbanding orang ___________.

Jantina: ________ memerlukan lebih banyak tenaga daripada ___________ kerana kadar metabolisme asas yang lebih tinggi

berat badan: orang yang mempunyai saiz dan berat badan yang ___________ memerlukan tenaga yang lebih banyak.

jenis pekerjaan : Orang yang melakukan kerja yang lebih __________ memerlukan tenaga yang lebih banyak.

Perempuan hamil dan ibu yang menyusu − Perempuan hamil memerlukan lebih banyak tenaga untuk fetus yang sedang membesar. Ibu yang menyusu anaknya memerlukan lebih banyak tenaga untuk menghasilkan susu bagi anaknya.

Iklim − Individu yang hidup di negara beriklim sejuk memerlukan lebih banyak tenaga untuk mengekalkan suhu badannya berbanding dengan individu yang hidup di kawasan yang beriklim tropika.

5

NILAI TENAGA MAKANAN.

1. tenaga dibekalkan oleh k_________, lipid dan protein.

2. makanan yang berlainan mempunyai t________ yang berbeza. ini disebut nilai tenaga.

3. nilai tenaga makanan ditakrifkan sebagai jumlah tenaga yang dibebaskan apabila 1 gram makanan itu dioksidakan dengan lengkapnya.

4. unit nilai tenaga (J g-1).

5. 1 kalori atau 4.2 joule ialah kuantiti haba yang diperlukan untuk meningkatkan suhu bagi 1 gram air sebanyak 1 darjah celcius.

nilai tenaga makanan (nilai kalori) =

4.2 (J g-1’C-1) X jisim air (g) X kenaikan suhu (‘C)__________________________________________

                 jisim makanan (g)

6

Ujian Makanan bagi pelbagai jenis nutrient

a) Ujian iodin untuk kanji

b) Ujian Benedict untuk glukosa

7

1. Masukkan 2 ml larutan kanji ke dalam tabung uji.

2. Titiskan beberapa titik larutan iodin.

Pemerhatian:

Makanan berkanji menjadi biru kehitaman apabila diuji dengan larutan iodin

1. Masukkan 2 ml larutan glukosa ke dalam tabung uji.

2. Tambahkan 2 ml larutan Benedict ke dalam tabung uji.

3. Panaskan tabung uji dengan kandungannya di dalam kukus air.

Pemerhatian:

Mendapan merah bata terhasil apabila dipanaskan

c) Ujian Millon untuk protein

d) Ujian Biuret untuk protein

8

1. Masukkan 2 ml larutan albumen ke dalam tabung uji.

2. Titiskan beberapa titik reagen Millon.

3. Panaskan tabung uji dengan kandungannya di dalam kukus air

Pemerhatian:

Mendapan merah bata terhasil apabila dipanaskan

Masukkan 1 ml larutan NaOH kedalam tabung uji yang mengandungi 2 ml larutan albumen telur.

Titiskan larutan kuprum sulfat kedalam tabung uji tersebut.

Pemerhatian: Larutan warna ungu terhasil

e) Ujian alkohol-emulsi untuk lemak

f) Ujian Tompok gris –lipid

9

1. Masukkan 2 ml etanol ke dalam tabung uji.

2. Titiskan beberapa titik minyak ke dalam etanol dan goncang campuran itu.

3. Tambahkan 2 ml air dan goncang campuran itu

Pemerhatian:

Emulsi putih terbentuk menunjukkan kehadiran lemak

Setitik minyak dititiskan di atas kertas turas

Kertas turas dibiarkan kering di atas penunu Bunsen

Pemerhatian: Tompok gris yang lut cahaya terbentuk di atas kertas turas.

g) Ujian Sudan III – lipid

VITAMIN

1. kuantiti kecil untuk memelihara kesihatan am.

2. vitamin terbahagi kepada beberapa kumpulan iaitu vitamin A, B, C, D, E dan K.

3. vitamin B dan C larut dalam a________.

4. vitamin A, D, E, K larut dalam m________.

vitamin sumber fungsi penyakit kekurangan zat

A tomato, lobak merah untuk kelihatan tisu epitelium termasuk kulit.

R_______________

10

Beberapa titik minyak dititiskan ke dalam tabung uji yang mengandungi air.

Beberapa larutan Sudan III dimasukkan ke dalam tabung uji dan digoncang.

Pemerhatian: Satu lapisan berwarna merah terapung di permukaan air

untuk penglihatan malam. xeroftalmia

B1 hati, yis, susu, bijirin ,telur putih

diperlukan untuk respirasi sel.

memelihara kesihatan sistem saraf dan sistem otot

b___________.

gangguan sistem saraf.

kelemahan pada otot.

B2 hati, yis, susu, bijirin,telur,sayuran segar

diperlukan untuk respirasi sel.

memelihara kesihatan sistem saraf.

kulit bersisik di hidung, telinga dan mulut.

Radang lidah .

B3 hati, yis, susu, bijirin, telur.sayur segar

diperlukan untuk respirasi sel.

memelihara kesihatan sistem saraf, kulit dan usus.

Pel________.

cirit-birit.

B5 daging, telur, gandum, bijirin, sayur segar

diperlukan dalam respirasi sel.

memelihara kesihatan sistem saraf dan kulit.

diperlukan bagi pembentukan an_________

pertumbuhan terbantut.

gangguan sistem s_________.

Dermatitis

Rambut beruban

B6 daging, kacang, ikan, telur, keju.

diperlukan bagi pembinaan asid amino.

A_____________

Pertumbuhan ___________

11

diperlukan bagi pembentukan sel darah merah.

B12 daging, susu, ikan, telur, keju.

diperlukan bagi pembentukan sel darah __________.

Anemia

C buah-buahan dan sayur-sayuran

memelihara kesihatan salur darah.

S__________

D susu, hati, telur, mentega. vitamin D disintesiskan di kulit apabila terdedah kepada c_______________.

membantu penyerapan kal______ dan fos_________untuk membina t________ dan g________yang kuat

r________(tulang lembut)

gigi mudah rosak.

O_________pada orang dewasa.

E gandum, sawi, kubis,minyak kelapa sawit

Mengekalkan fungsi system pembia__________

Memelihara kesihatan system o________,s___________ dan system peredaran d_________

kemandulan

kemerosotan saraf dan otot

K kubis, sayur-sayuran hijau, tomato, hati

diperlukan bagi ____________ darah.

darah lambat membeku.

anemia.

12

maksud

xeroftalamia- sejenis penyakit yang menyebabkan kornea menjadi kering dan lembap.

beri-beri- gejala penyakit ini termasuk kemerosotan sistem saraf. kematian biasanya disebabkan oleh jantung berhenti berfungsi.

pelagra- sejenis penyakit yang umum dalam kalangan penduduk yang makanan utama mereka ialah jagung. gejalanya termasuk kulit bersisik, cirit-birit dan gangguan mental.

anemia- kekurangan sel darah merah.

skurvi- penghidapnya mempunyai gusi yang membengkak dan berdarah dalam kes yang lebih teruk, pendarahan berlaku di bawah kulit.

GARAM MINERAL

1. garam mineral diperlukan dalam kuantiti yang __________ dan __________membekalkan tenaga.

13

2. melancarkan fungsi badan seperti ion kalsium diperlukan untuk ___________ otot serta ___________ darah di luka.

3. sesetengah vitamin memainkan peranan dalam me___________, iaitu tindak balas dalam sel seperti ion fosfat dan magnesium yang terlibat dalam respirasi sel.

4. Garam mineral terbahagi kepada 2 kumpulan iaitu:

makromineral memerlukan kuantiti yang besar iaitu lebih 100 mg dalam sehari

kalsium, magnesium, besi, natrium, kalium, klorin

mikromineral memerlukan kuantiti yang kecil iaitu kurang 20 mg dalam sehari

iodin, ferum, fluorin, zink, sulfur

Gizi yang sesuai bagi golongan sasaran

Kumpulan sasaran

Penerangan

14

Ibu mengandung Perlukan banyak ______________ dan Fosforus untuk pembentukan _________ dan ________ bayi

Perlukan banyak zat b_____________ untuk pembentukan h____________dalam darah

Elakkan makanan yang mengndungi k___________(kopi dan teh),n____________(asap rokok),al____________(minuman keras)

Bayi Perlukan banyak p____________ untuk pertumbuhan yang cepat Perlukan banyak k___________ dan f____________ untuk pertumnuhan tulang dan

gigi yang kuat Perlukan a___________ daripada susu ibu untuk melindungi bayi daripada jangkitan

penyakit.

Kanak-Kanak Kanak-kanak yang sedang membesar dan aktif memerlukan banyak: ____________ untuk pertumbuhan,k___________ dan lemak untuk membekalkan

_______________,v_____________untuk membantu proses penyerapan kalsium dan fosforus ke dalam tubuh badan.

Kalsium dan fosforus untuk ___________________________________________. Garam mineral seperti iodin untuk menghasilkan hormone tiroksin bagi perkembangan

f__________ dan m_________.

Remaja Mengalami pertumbuhan yang cepat terutama semasa a_______________. Memerlukan banyak p__________ untuk membina protoplasma yang baru. _____________ dan ______________ diperlukan untuk pertumbuhan tulang dan gigi

15

Perlukan banyak karbohidrat untuk _________________________. Remaja p_________ memerlukan lebih banyak zat b_______ daripada remaja lelaki

kerana mengalami kehilangan __________ ketika kitaran haid.Zat besi diperlukan untuk membentuk ____________ dalam darah bagi mengelakkan anemia.

Atlet Memerlukan banyak _______________ untuk membekalkan ______________. __________untuk ____________ tisu yang rosak dan mati. Kalsium,natrium dan kalium untuk pertumbuhan __________ yang kuat dan mengelak

kekejangan __________.Orang yang berpenyakit tertentu

Pesakit Osteo__________ memerlukan lebih banyak_____________ dan __________ untuk menguatkan tulang

v______________ untuk membantu proses penyerapan kalsium dan fosforus.

Orang tua memerlukan p _________,v__________,dan g_______________ untuk mengekalkan kesihatan dan membaiki tisu

Kalsium dan fosforus untuk mengelakkan os____________ S________________ dan buah________________ untuk menambah air dalam badan Mengelakkan makanan yang mempunyai banyak k_________ dan lemak kerana

mereka kurang bergerak aktif Kurangkan pengambilan l__________,g_______ dan garam kerana lemak

menyebabkan sakit ___________,gula menyebabkan d___________ dan garam menyebabkan tekanan _________________.

16

Kesan pengambilan nutrien secara kurang dan berlebihan.

• Kekurangan nutrisi dikenali sebagai ______________

Nutrien Kesan kekurangan Kesan berlebihanProtein Kwa___________, M_________ G________ dan batu dalam g__________Karbohidrat Lesu & keletihan Ob________,sakit

___________,d___________,tekanan__________

Lemak, gula, garam

Keletihan O________,Sakit kar_____________.

Vitamin A Rabun __________, Xeroftalmia Kerosakan hatiVitamin B Kelesuan dan sakit kepalaVitamin C Pembentukan batu dalm hempeduiodin Beguk (org dewasa),

Kretinisme(terbantut)

Natrium Kekejangan o__________ Tekanan _________ _______,kerosakan g_________Kalsium Ost__________, riket Gangguan fungsi jantung

PENCERNAAN MAKANAN

1.Proses penguraian molekul kompleks secara fizikal dan kimia kepada molekul _______ dan _________.

17

2.Pencernaan fizikal bermula daripada ___________ dengan mengunyah makanan dengan bantuan gigi.

18

Pencernaan kimia melibatkan tindakan enzim untuk menghidrolisiskan seperti:-  

1. karbohidrat glukosa

2. protein asid amino

3. lipid asid lemak + gliserol

 

bahagian sistem dan organ berkaitan

rembesan (pH) Enzim Tindakbalas enzim

(A)Mulutgigi - - pencernaan mekanikal dan pencampuran

makanan dengan air liur.kelenjar air liur air liur (alkali) A_________lidah - - kanji + air ——–> maltosa

amilase(hidrolisis) melembutkan makanan menjadi b_______ supaya senang ditelan.

19

(B)Esofagus

- - Proses p________ untuk menggerakkan makanan ke perut.

(C)perut

  Jus gastrik (berasid, pH 1.5-2.0)

asid hidroklorik(HCl)

1. menghentikan tindakan  enzim.2. menyediakan medium berasid.

3. membunuh bakteria yang terdapat dalam makanan.

pepsin(asid)  Protein pepton + polipepetida

Renin Kaseinogen (larut) kasein (tidak larut)

(D)Duodenumhati

Jus hempedu (disimpan dalam pundi hempedu) (alkali, pH 7.6-8.4)

garam hempedu pengemulsian lemak kepada titisan kecil untuk menambahkan luas permukaan untuk tindakan enzim.

pankreas Jus pankreas(alkali, pH 7.1-8.4)

amilase hidrolisis kanji:kanji +air —–>  maltosa

  tripsin hidrolisis protein:polipeptida + air ——-> peptide

20

  lipase hidrolisis lipid:lipid + air ——–> asid lemak + gliserol

(E)Usus kecil-ileum

Jus usus(alkali)

maltase penyiapan pencernaan:maltosa + air —–> glukosa

sukrase sukrosa + air —–> glukosa + fruktosalaktase laktosa + air —–> glukosa + galaktosaerepsin peptida + air —–> asid amino

21

SISTEM PENCERNAAN HAIWAN

22

23

urutan dalam ruminan:

mulut -----> esofagus -------> rumen -------> retikulum (muntah) ----> omasum -------> abomasum(perut sebenar) ------> usus kecil

• Mamalia herbivor yang meluahkan semula makanan daripada perut ke dalam mulut untuk dikisar berulang kali.

• Makanan dari tumbuhan mempunyai banyak selulosa.

• Selulosa perlu dicerna menjadi glukosa.

• Haiwan tak dapat menghasilkan selulase untuk pencernaan selulosa.

• sistem pencernaan ruminan dan rodensia ada mikroorganisma seperti bakteria dan protozoa yang mampu menghasilkan enzim selulase.

Bahagian Perut Ruminan

RUMEN RETIKULUM OMASUM ABOMASUM

Perut pertama Perut kedua Perut ketiga Perut keempat

Perut yang terbesar Simpan air untuk pencernaan makanan

Penapis & tempat pencampuran makanan sehingga sebati sebelum di hantar ke abomasum

Ruang pencernaan yang terakhir.

Ada mukosa yang merembeskan enzim pencernaan & asid hidroklorik

24

Proses Pencernaan Ruminan

25

RODENSIA

26

URUTAN:

MULUT -----> PERUT------> SEKUM --------> USUS KECIL ------> USUS BESAR -------> REKTUM ------> DUBUR                  

• Rodensia mempunyai sekum dan appendiks yang besar.• Sekum dan appendiks ada mikroorganisma untuk cerna

selulosa• Contoh: Tikus• Bakteria dan protozoa merembes enzim selulase untuk

cerna bijirin yang dimakan.• Proses fermentasi dan pencernaan selulosa oleh

mikroorganisma menghasilkan tinja yang lembut dan kaya protein.

• Tikus inges(makan) semula tinja putih lembut yang dikeluarkan pada kali pertama dan dimakan semula untuk pencernaan kali kedua.

PERBEZAAN SISTEM PENCERNAAN

MANUSIA RUMINAN RODENSIAPerut mempunyai 1 ruang. Perut mempunyai 4 ruang. Perut mempunyai 1 ruang.

Sekum pendek Sekum pendek Sekum panjang&besarTidak dapat mencerna selulosa Pencernaan selulosa berlaku di

perut (rumen&retikulum)Pencernaan selulosa berlaku

dalam sekum

Tiada enzim selulase Bakteria&protozoa dalam perut rembeskan enzim selulase

Bakteria&protozoa dalam sekum rembeskan enzim selulase

Makanan melalui salur alimentari sekali

Makanan melalui rumen&retikulum. Makanan

dikembalikan kepada mulut untuk dikunyah semula. Ia ditelan

semula ke omasum&abomasum

27

PENYERAPAN DAN ASIMILASI HASIL PENCERNAAN MAKANAN

ILEUM :Tapak penyerapan utama nutrien untuk penyerapan yang berkesan. Ileum mempunyai luas permukaan yang besar yang dapat dicapai melalui:-

a. Usus kecil sepanjang 6 meter.b. Dinding sebelah dalamnya berlipat-lipat.c. Mempunyai unjuran-unjuran halus menyerupai jejari disebut vilus.d. Pada permukaan sel epithelium vilus terdapat banyak unjuran mikroskopik yang disebut mikrovilus.

28

PENYESUAIAN ILEUM

1. Mempunyai mikrovilus untuk menambahkan luas permukaan untuk penyerapan nutrien. 2. Mempunyai lapisan dinding yang nipis setebal satu sel makanan tercerna dapat meresap melaluinya

dengan cepat.3. Mempunyai jaringan kapilari darah untuk pengangkutan hasil pencernaan.4. Mempunyai lakteal untuk penyerapan asid lemak dan gliserol.5. Bilangan vilus adalah banyak dan kehadiran mikrovilus menambahkan luas permukaan untuk

meningkatkan penyerapan nutrien.

PROSES PENYERAPAN NUTRIEN DALAM VILUS

1. Penyerapan nutrien melibatkan resapan atau pengangkutan.

2. Glukosa,asid amino, vitamin B,C dan mineral pada awalnya meresap melalui sel epitelium ke kapilari

darah dari semua vilus bergabung membentuk satu vena yang besar iaitu vena portal hepar yang

membawa darah yang kaya dengan hasil pencernaan ke hati dan diangkut ke seluruh bahagian badan.

3. Gliserol,asid lemak dan vitamin A,D,E,K memasuki sel epitelium dan bergerak ke lakteal. Lakteal

bergabung menjadi salur limfa yang lebih besar. Lemak dan vitamin larit lemak masuk ke dalam system

limfa melalui duktus limfa kanan dan toraks.

4. Duktus ini mengalirkan kandungannya ke dalam vena subklaviksi. Dengan ini, asid lemak dan gliserol

dikembalikan ke dalam system peredaraan darah.

29

ASIMILASI PENCERNAAN MAKANAN

1. Makanan tercerna (glukosa,asid amino,gliserol dan asid lemak) diangkut melalui vena portal hepar terus ke hati.

*Hati- mengawal jumlah nutrien ke yang perlu diedar dan diangkut oleh system kapilari darah.

2. Asimilasi- proses penukaran molekul _________ hasil pencernaan kepada molekul kompleks yang boleh digunakan/disimpan dalam sel.

Misalnya, penukaran asid a_______ kepada protein plasma dan sintesis glikogen daripada g_________.

30

MIKROORGANISMA DALAM KOLON

1. Bakteria dalam kolon (biasanya esherichia coli) mensintesis vitamin K dan B12. Vitamin K diperlukan

dengan pembekuan darah manakala vitamin B12 penting untuk penghasilan sel darah merah.

2. Mikroorganisma berfaedah merembeskan antibiotik yang dapat membunuh dan merencatkan kitar hidup

mikroorganisma yang tidak berfaedah dan berbahaya.

3. Pengambilan antibiotik berlebihan mambunuh mikroorganisma yang berfaedah. Oleh itu, vitamin K dan

B12 tidak dapat disintesis.

PROSES ASIMILASI DALAM HATI

ASID AMINO

Asid amino yang berlebihan tidak dapat disimpan dalam badan dan diuraikan dalam hati melalui proses pendeaminaan kepada urea untuk disingkirkan.

Asid amino berlebihan Urea

Apabila bekalan glukosa dan glukogen tidak mencukupi, hati menukarkan asid amino kepada glukosa. Plasma protein disintesiskan daripada asid amino dan digunakan untuk pembekuan darah dan

pengosmokawalaturan.

31

GLUKOSA

Glukosa berlebihan ditukarkan kepada glikogen dan disimpan dalam hati.

Glukosa berlebihan Glikogen

Apabila paras glukosa dalam darah menurun dan badan memerlukan tenaga, glikogen ditukarkan semula kepada glukosa (hormon glukagon).

Glukosa dalam hati digunakan untuk respirasi sel.

Glukosa + Oksigen Tenaga + Karbon dioksida + Air

FUNGSI-FUNGSI HATI

32

ASID AMINO GLUKOSA LIPIDDiperlukan untuk sintesis pelbagai jenis protein dan protoplasma baharu dan

membaiki tisu yang rosak.

Dioksidakan semasa respirasi sel untuk

menghasilkan tenaga, air & karbon dioksida.

Fosfolipid dan kolestrol ialah komponen utama

membren plasma.

Penting untuk sintesis enzim dan hormon.

Tenaga digunakan proses kimia sel.

Cth: pengecutan otot&sintesis protein.

Lemak yang berlebihan disimpan dalam tisu adipos

yang terdapat dibawah kulit. Apabila badan

kekurangan glukosa lipid.

1. Mengawal atur kepekatan aras glukosa darah oleh hormon insulin dan glukagon.

Glukagon berlebihan Glikogen

2. Mensintesis plasma protein seperti fibrinogen dan prothrombin.

3. Menghasilkan hempedu,campuran pigmen hempedu dan garam hempedu.

4. Menyimpan nutrien seperti vitamin larut lemak (A,D),B12,ferum,kuprum dan potassium.

5. Detoksifikasi bahan beracun seperti alcohol,dadah,toksin,racun serangga, karsonogen dan racun dengan

menyingkirkan dan memetabolismakan bahan tersebut kepada bentuk yang lain.

6. Deaminasikan asid amino. Asid amino yang berlebihan diuraikan kepada urea.

7. Menghasilkan haba.

Pembentukan Tinja dan Penyahtinjaan

makanan yang tidak dicernakan, pelawas serta sel dan bakteria yang sudah mati masih berkeadaan berair

apabila dikeluarkan dari usus kecil ke dalam kolon ( usus besar).

makanan bergerak melalui peristalsis.

kolon menjalankan dua fungsi:

1. penyerapan semula air untuk membentuk tinja.

2. penyimpanan dan pembuangan tinja (penyahtinjaan).

33

Masalah Kesihatan Berkaitan Penyahtinjaan

(A) sembelit

kandungan dalam kolon bergerak perlahan, banyak air diserap semula.

menyebabkan tinja menjadi keras, kering dan sukar dibuang.

abdomen akan menjadi tidak selesa dan kembung.

Jika berlarutan menyebabkan pengumpulan bahan toksik dalam kolon mengakibatkan pembahagian sel yang

abnormal serta tak terkawal dan akhrnya mengakibatkan kanser kolon.

boleh dikawal dengan:

                                            |

mengambil gizi yang banyak pelawas.

serat selulosa dalam pelawas tidak dapat dicernakan lalu menyerap air, melembutkan tinja dan

memudahkan pergerakan tinja sepanjang kolon dan rektum  sebelum keluar melalui dubur.

(B)  hemoroid

34

berlaku apabila tinja yang keras dan kering berada dalam terlalu lama di dalam rektum.

tekanan bertambah terhadap salur darah di sekeliling dubur menyebabkan salur darah meregang,

membonjol dan pecah.

apabila direngsakan, hemoroid akan membengkak dan berdarah.

       

boleh dikawal dengan :

                                              

mengambil gizi yang banyak pelawas.

serat selulosa  dalam pelawas tidak dapat dicernakan lalu menyerap air, melembutkan tinja dan

memudahkan pergerakan tinja sepanjang kolon dan rektum sebelum keluar melalui dubur.

35