BARAZIA GJINORE DHE DISKRIMINIMI

ELVA

BARAZIA GJINORE DHE MOS DISKRIMINIMI

Të drejtat e njeriut janë universale. Ato u përkasin të gjithë individëve dhe duhet të gëzohen në

mënyrë të barabartë nga të gjithë. Pavarësisht kësaj, në shoqëri janë të pranishme sjellje që trajtojnë në mënyrë të diferencuar individë dhe kjo për shkaqe nga më të

ndryshmet një prej të cilave është edhe përkatësia gjinore. Çdo trajtim jo i barabartë i një individi në krahasim me një individ

të gjinisë së kundërt në rrethana të njëjta apo të ngjashme konsiderohet diskriminim

BARAZIA GJNORE

Për shkaqe të ndryshme dhe të natyrshme historike, tradicionale, zakonore, diskriminimi gjinor nuk sulmon vetem grate te cilat jane

viktima te drejteperdrejta, por edhe femijet. Në vendin tonë ka egzistuar zakoni që kur lindte një vajzë prindërit hidhëroheshin, sepse djali për ta përfaqësonte trashigimninë e tyre.

Djalin ata e prisnin me gëzim dhe festime, vajzën me hidhërim. Nëna e cila është diskriminuar vazhdimisht nga burri i saj kurrë nuk

ka protestuar ndaj kësaj gjëje. Me këtë ajo i jep mesazhin vajzes së saj se burrat duhen duruar.

Kurse djemtë marrin mesazhin se kanë të drejtë të ushtrojnë superioritet dhe pushtet vetëm sepse janë meshkuj.

BARAZIA GJINOREStatusi i mashkullit është shumë dominant si në familje dhe në shoqëri.

Kurse gruaja konsiderohet si pronë eksluzive e burrit.Gruaja konsiderohet si diçka shtëpiake që duhet mbajtur dhe çdo gjë që ka nevojë, si

ushqimin, veshmbathjen, të mbajturën në shtëpi, duhet tia kërkojë mashkullit për ti siguruar Në shoqërinë tonë ka edhe shumë keqkuptime dogmatike të cilat rrisin diskriminimin gjinor.

Shumë persona kritikojnë veshjet e zbërthyera, të hapura e të holla, grimimin e fytyres, fundin e shkurtër etj.

Këto ideologjira e kanë bërë gjithmonë femrën ti nënshtrohet dominimit mashkullor.Arsimimi jo i mjaftueshëm i femrave, apo ambicjet shumë të ulëta të tyre bëjne që ato të

mbeten të varura ekonomikisht prej burrit. Ne ate kohe ku te drejta te barabarta dhe ndarja e detyrave qe kryejne rol te rendesishem

ne familje,ne rrethin shoqeror apo ate te punesuar atehere kjo do të thotë se barazia gjinore

DISKRIMINIMI

Diskriminimi seksual, ai fetar, krahinor, politik etj, janë ato që ndeshen më së shumti në Shqipëri.

Pikërisht për të parë problematikat që vijnë nga diskriminimi, janë mbledhur në një tryezë përfaqësuesit e grupeve të interesit dhe atyre të institucioneve.

Komisioneri për Mbrojtje nga Diskriminimi, vëren problematikat më të shumta në diskriminimin për shkak të orientimit seksual, dhe disi më ndryshe paraqitet situata për diskriminimet për

shkak të bindjeve politike apo përkatësisë fetare. Nje ane tjeter eshte dhe lufta ndaj diskriminimit kundrejt personave me aftësi të kufizuar në të gjitha aspektet e jetës shoqërore apo private, dhe sidomos kur vjen fjala tek mësimi i merituar

apo arsimimi i domosdoshëm i tyre si dhe aksesi në shërbime

SIPAS NJE PERLLOGARITJEJE NDAHEN DISKRIMINIMET ME TE PREKURA SI :

Diskriminimi

diskriminim nga punedhenesi diskriminim gjinor diskriminim rracial diskriminim etnik diskriminim i femeres

DISKRIMINIMI NGA PUNEDHENESITDiskriminim nga punëdhënësit për shkak të moshës, të bindjeve politike, kërkesë për

favore seksuale, kjo është ajo që kanë dëshmuar të rinjtë e anketuar në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Bosnjë-Hercegovinë, Maqedoni dhe Mali i Zi.

Janë mbi 10 mijë persona të intervistuar nga HeadHunter dhe instituti Eunacal, të cilët kanë publikuar në Ditën Ndërkombëtare të Punëtorëve, raportin e studimit online.

Pyetësori ka pasur gjithsej 70 pyetje dhe përpiqet që të hetojë punësimin në të gjitha dimensionet e tij. Një e dhënë që nuk mund të gjendet në statistikat zyrtare, është

ndikimi i bindjeve politike, që sipas të anketuarve kanë rëndësi në 47% të rasteve për të filluar një punë.

Po ashtu, 40% e të anketuarve kanë vetëdeklaruar se janë ndier të diskriminuar kur janë marrë në intervistë për një vend pune, për shkak të vendlindjes, theksit apo

dialektit, si edhe besimit fetar. Diskriminimi vjen në 2 forma, në institucionet publike dhe kompanitë private

diskriminimi i punedhenesit

Shqiperi Bosnje- Hercegovine kosove Maqedoni Mali iZi

DISKRIMINIMI GJINORDiskriminim gjinor sipas nje sonadazhi mbi diskriminimin e

komunitetit LGBT. Në anketën e realizuar nga Agjencia e BE-së për të Drejtat Themelore të Njeriut, kanë marrë pjesë mbi 93 mijë njerëz të vendeve të BE-

së .Anketa tregoi se një pjesë e mirë e personave të komunitetit të LGBT-së kanë qenë të nënshtruar ndaj sulmeve dhe kërcënimeve të dhunshme në 5 vitet e

fundit. Sondazhi tregoi se të anketuarit me të ardhura më të pakta dhe ato më të rrinjtë ishin më përballe rrezikut të diskriminimit për shkak të orientimit të

tyre seksual.

SIPAS KONKLUZIONVE TE ANKETUARVE:

Rreth 26% e të anketuarve thanë se ata kishin qenë pre e sulmeve të dhunshme dhe ishin të kërcënuar në 5 vitet e fundit. Një pjesë e madhe e këtyre sulmeve ishin bërë në publik, dhe

janë kryer nga më shumë se një person. Më te sulmuara ishin femrat, sesa meshkujt.

Më shume se gjysma e atyre ishin dhunuar, nuk e kishin raportuar dhunën në polici për arsye se nuk merrej asnjë veprim nga ana e forcave policore.

Gjysma e të anketuarve thanë se ishin ndier të diskriminuar personalisht, 90% nuk kanë raportuar diskriminimin.

Rreth 20% e të anketuarve homoseksualë ose biseksualë dhe 29% e të anketuarve transeksualë thanë se kishin pësuar diskriminim në punë ose kur ishin në kërkim të një pune.

2/3 e të anketuarve thanë se ata ishin përpjekur të fshihnin ose të maskonin në shkollë.

femrat me te dhunuar se meshkujt

26%

13%

90%

29%

10%

Diskriminimi gjinorfemrat 1/2 te dhunuar qe nuk bejne denoncim te diskriminuar qe nuk bejne denoncimene kerkim te punes fshehes indentiteti

DISKRIMINIMI RRACIALKomiteti i OKB-së për të Drejtat e Njeriut tha në raportin e tij qe duhet ndihmuar romët pa nënshtetësi që të marrin nënshtetësi dhe të marrin

përfitimet e mirëqenies sociale.Komiteti akoma mbetet pa nënshtetësi, sepse ata shpesh nuk kanë

dokumente personale identiteti eshte kërkuar të sigurohet trajnim i veçantë për personelin e zbatimit të ligjit, i cili ka për qëllim nxitjen e respektimit të të

drejtave të njeriut dhe tolerancën për diversitetin.Raporti gjithashtu theksoi diskriminimin kundër romëve, duke u fokusuar te

ndarja de facto e fëmijëve romë në sektorin e arsimit.Romët po diskriminohen gjithashtu për aksesin e tyre për strehim kujdes shëndetësor, punësim dhe

pjesëmarrje në kryerjen e punëve publike

romet e rregjistruar

2015 2014 2013 2012

DISKRIMINIMI ETNIKMotivet kryesore të diskriminimit janë nacionaliteti dhe prejardhja.

Veçanërisht të shpeshta janë rastet e diskriminimit gjatë kërkimit të punës dhe në përditshmërinë e punës.

Meshkujt janë më shpesh viktima se femrat ndërsa të rinjtë më shpesh se të vjetrit, konstaton raporti.

Krahas pasqyrimit të gjendjes së diskriminimit raporti prezanton edhe propozime për zgjidhje në fusha të ndryshme .

Luftimi i diskriminimit është pjesë e promovimit të integrimit dhe për këtë arsye njerëzit e diskriminuar përfitojnë nga këshillimet kompetente ndërsa strukturat që

mundësojnë diskriminimin duhen hequr.

DISKRIMINIMI I FEMRESDiskriminimi i femres nga shkrimi pranohet se ne Shqiperi nuk ka statistika

te sakta te rasteve flagrante te keqtrajtimit te femrave vec disa "sondazheve" te disa organizatave "te pavarura" me se shumti politike.

Diskriminimi i femres, ndonese me se shumti eshte bere objekt i kritikes se mentalitetit te vendeve myslimane me traditat e tyre fetare hapur diskriminuese

per femrat, eshte shqetesues edhe per vendet e zhvilluara por ne nje drejtim tjeter.Pervec diskriminimit nga meshkujt, po futen gjithnje e me shume ne rrethin e

vetediskriminimit. Ne dy dekadat e fundit, permbysja e sistemeve komuniste ne vendet e varfera te

lindjes dhe emigracioni masiv ne vendet e zhvilluara, solli dhe nje fenomen shume te shemtuar, trafikimin e femres si nje skllave te prostitucionit.

Prostitucioni gjithnje e me shume po shihet si nje e keqe e pashmangeshme e pothuajse gati e pranueshme.

A. A N J S H TA J N :

“ J E TA Ë S H T Ë S I N G A S Ë S H N J Ë M J E T M E DY R R O TA. P Ë R T Ë R U A J T U R E KU I L I B R I N D U H E T T E VA Z H D O J M Ë P ËR PA RA” .

FA L E M I N D E R I T !