bitlis İl gıda tarım ve hayvancılık müdürlüğü 2013 yili ... · yumurta, civciv, balık...
TRANSCRIPT
1
T.C.
BİTLİS VALİLİĞİ
İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
Bitlis İl Gıda Tarım Ve Hayvancılık Müdürlüğü
2013 YILI BRİFİNGİ
BİTLİS, 2014
2
KURUMUN GENEL TANIMI YASAL DAYANAK
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının kurulması; 06/04/2011 tarihli ve 6223 sayılı
Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulu’nca 03/06/2011 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmündeki Kararname (KHK/639), 08/06/2011 tarih ve 27958 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu kararname ile taşra teşkilatlarının kuruluşu da hükme
bağlanmıştır. Bitlis İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü de bu kanun hükmündeki
kararname esaslarına göre faaliyetlerini sürdürmektedir.
TEŞKİLAT YAPISI
"Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Taşra Teşkilatının Görevleri, Çalışma Usul ve
Esasları Hakkındaki Yönergenin” 4 üncü maddesine göre İl Müdürlüğü; Gıda ve Yem Şube
Müdürlüğü, Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğü, Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve
Su Ürünleri Şube Müdürlüğü, Tarımsal Altyapı ve Arazi Değerlendirme Şube Müdürlüğü,
Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme Şube Müdürlüğü, Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube
Müdürlüğü ile İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğünden oluşmaktadır. Ayrıca İl Müdürlüğümüzde
Hukuk Birimide bulunmaktadır.
İlimiz Adilcevaz, Ahlat, Güroymak, Hizan, Mutki ve Tatvan İlçelerinde Bakanlık İlçe
Müdürlüğü bulunmaktadır. İlçe Müdürlükleri “Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Taşra
Teşkilatının Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları Hakkındaki Yönergenin” 8. maddesine göre
faaliyetlerini sürdürmektedir.
MİSYONUMUZ;
Belirlenmiş gıda ve tarım politikaları çerçevesinde tarımsal üretim ve gıda piyasalarında
etkili denetim ve düzenleme, tüketici ve halk sağlığını koruyucu tedbirler ile kırsal hayatın sosyo-
ekonomik açıdan geliştirilmesi amacıyla;
Çiftçi eğitimi ve örgütlenmesi, bitki, hayvan hastalık ve zararlılarıyla ilgili mücadele ve
karantina, tarımsal faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların ve gıda üreticilerinin
ruhsatlandırılması ve denetlenmesi, güvenilir gıda arzı, arazi toplulaştırma hizmetleri, tarımsal
işletmelere yönelik desteklerin etkinlik ve verimliliğinin sağlanması, tarımsal projelerin
hazırlanması, uygulanması ve takibi, biyolojik çeşitlilik ve gen kaynaklarının korunması
faaliyetlerini yürüten yenilik ve gelişime açık bir kurumuz.
VİZYONUMUZ;
Bilgi ve teknoloji ile bütünleşmiş, Hızlı ve etkin hizmet üreterek çevreye duyarlı,
uluslararası standartlara ve kurallara uyumlu, sağlıklı gıda arzı ve sürdürülebilir tarımsal
işletmeler oluşturmak.
İL MÜDÜRLÜĞÜNÜN GÖREVLERİ
a) İlin tarımsal envanterini çıkarmak ve ilin tarım üretim potansiyelini mevcut teknolojiye
göre belirlemek,
b) Her türlü il yayım programlarını hazırlamak ve yayınların kendi elemanlarına, tüketicilere
ve çiftçilere ulaştırılmasını sağlamak,
c) Çevreye duyarlı doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilirlikle ilgili yeni teknolojileri
ve bilgileri çiftçilere ulaştırabilmek, ilin tarımsal yayım programını hazırlamak programın
gerçekleşebilmesi için üretici, üretici örgütleri, üniversite, özel sektör ile işbirliği yapmak,
c) Araştırma kuruluşları ile doğrudan merkeze bağlı olan benzeri kuruluşlarla işbirliği halinde
uygulamaya dönük deneme ve demonstrasyonlar programlamak ve yürütmek,
3
d) İlde çiftçilerin karsılaştığı problemleri araştırma enstitülerine iletmek, çözümlerin
çiftçilere iletilmesini sağlamak, ilde görev yapan personelin hizmet içi eğitimlerini koordine etmek,
e) Tarım ürünlerinin islenip, değerlendirilmesine, pazarlamasına ve bunun için gerekli
tesislerin kurdurulmasına yardımcı olacak çalışmaları yapmak, bu konuda üreticileri ve
müteşebbisleri yönlendirmek,
f) İlin tarım ürünlerini ekiliş, verim ve üretimlerini tahmin çalışmaları yapmak, tarımla ilgili
her turlu istatistik bilgilerinin zamanında toplanmasını sağlamak,
g) Hayvan ve bitki sağlığı ile gıda ve yem konusunda il düzeyinde risk kriterlerini ve
yönetimi esaslarını belirleyerek değerlendirme yapmak ve gerekli iletişimi sağlamak,
ğ) İldeki hayvanların refahının sağlanması ile salgın ve paraziter hastalıklardan korunmasını
sağlamak, bulaşıcı hastalıkların yurt çapında yayılmasını önlemek amacıyla il çapında plan, program
ve projeler hazırlamak, gerek bunları, gerekse Bakanlık tarafından belirlenenleri, ilde uygulamak,
izlemek, denetlemek,
h) İl dahilinde çözümlenemeyen hastalık, teşhis ve tedavi problemlerini ilgili araştırma
merkezlerine ve Bakanlığa intikal ettirmek, araştırma ve teşhis sonuçlarına göre gerekli tedbirleri
almak,
ı) Suni tohumlama hizmetlerini yürütmek ve soy kütüğü sisteminin yurt çapında
yaygınlaştırılması için il bazında gerekli çalışmaları yapmak,
i) Bakanlığa bağlı hayvan sağlığı ile ilgili hastane, klinik vb. merkezleri yönetmek; özel
sektörce kurulacak bu çeşit tesislere Bakanlıkça belirlenecek esaslara göre izin vermek ve kurulmuş
olanları denetlemek,
j) Hayvan sağlığı ile ilgili madde ve malzemelerin üretim, satış, ihracat, ithalat, taşıma,
muhafazası ile ilgili kayıtları tutmak, Bakanlıkça belirlenmiş esaslarla ve yetkiyle sınırlı olarak
faaliyetleri ile ilgili izin vermek, izlemek, kontrol etmek ve denetlemek
k) Özel sektörce kurulacak suni tohumlama istasyonları ve damızlık yetiştirme isletmelerine
Bakanlıkça belirlenecek esaslara göre izin vermek ve denetlemek,
l) İl dahilinde uygulanan entegre ve münferit tarım ve kırsal kalkınma projelerinin
gerektirdiği hizmetleri yapmak, yeni yapılacak projelerin gerektirdiği ön etüt ve envanter
çalışmalarını yürütmek,
m) Projeye dayalı olarak kurulacak isletmelere ait kredi taleplerini inceleyerek uygun
olanların gerekli proje ve çiftlik geliştirme projelerini hazırlamak,
n) İl dahilindeki bitki ve hayvan sağlığı ile ilgili iç ve dış karantina hizmetlerini mevzuatı
doğrultusunda yürütmek, resmi ve özel mezbaha ve kombinaları sağlık yönünden denetlemek, ildeki
damızlık boğa, koç, teke ve aygırların sağlık kontrollerini yapmak, uygun olmayanları enemek,
o) İl dahilinde bitkilere zarar veren zararlı hastalık ve organizmaların tespitini yapmak ve
koruma programlarını hazırlamak, onaylanmış programların uygulanmasını sağlamak,
ö) İl dahilinde faaliyette bulunan bitki koruma ürünleri, zirai mücadele alet makineleri,
tohum ve gübre bayileri ile ilaçlama yapan özel ve tüzel kişilerin kontrolünü yapmak, gıda ve yem
stokları, gıda ve yem konularını ilgilendiren etüt ve envanterleri hazırlamak, ruhsatlı yem
fabrikalarını asgari teknik ve sağlık şartları bakımından denetlemek, gıda ve yem sanayileri
ürünlerinin belirlenmiş esaslara uygunluğunu denetlemek, ihracat ve ithalatında Bakanlık ile ilgili
işlemlerinin il düzeyindekilerini yürütmek,
p) Bitki, hayvan, gıda ve yem güvenirliğini gözeterek tüketiciyi ve halk sağlığını koruma
amacıyla il düzeyinde tedbirler almak, Bakanlıkça belirlenen tedbirlerin ilde uygulanmasını
sağlamak, izlemek, değerlendirmek, konusunda faaliyet gösteren laboratuarları mevzuatı
çerçevesinde belgelendirilmek, kaydını almak, izlemek, yetkili oldukları hususlarda denetlemek,
r) Su ürünlerinin ve su ürünleri kaynaklarının sürdürülebilirlik temelinde işletilmesi ve
geliştirilmesini sağlamak, buna yönelik koruma önlemlerini gerçekleştirmek, avcılık ve
yetiştiriciliğe, su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasına, balıkçı barınakları ve balıkçılık ve su
ürünleri alt yapılarının geliştirilmesi ve isletilmesine, su ürünleri ile ilgili her turlu bilgi ve belge
toplanmasına ve bu bilgilere yönelik kayıt sisteminin geliştirilmesine ilişkin düzenlemeleri
uygulamak, getirilen düzenlemeler kapsamında izleme, kontrol ve denetim ile cezai müeyyideleri
gerçekleştirmek, su ürünleri ile ilgili inceleme ve değerlendirmeler yapmak ve her türlü teşvik ve
4
koruma tedbirlerinin alınmasını, üretim alanlarının kiralanması ve işletilmesini ve buralarda
verimliliğin artırılmasını sağlamak, su kaynaklarının kirletilmesini önleyecek ve su ürünlerini
zarardan koruyacak tedbirleri almak ve aldırmak, balıkçılık ve su ürünleri ilgili ihracat, ithalat
işlemlerini mevzuatı çerçevesinde yürütmek.
s) Mera tespit tahdit, ıslah ve tahsis ile mera dışına çıkarılma ve bu gibi yerler ile ilin
içerisinde bulunduğu tarım havzasına dair faaliyetlerde mevzuatı doğrultusunda işlemler yürütmek,
tarım arazisinde ekili, dikili alanlarının ve bunların ürünlerinin taşınır ve taşınmaz çiftçi mallarının
korunmasını ve tabii afetlerden zarar gören çiftçilere özel mevzuatına göre yardım yapılmasını
sağlamak için ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak ve çalışmalara yardımcı olmak,
ş) Projeler çerçevesinde köylerde istihdam imkanlarını artırmak amacıyla el sanatlarının
geliştirilmesini, yayılmasını ve tanıtılmasını sağlayıcı ve mamullerinin pazarlanmasını kolaylaştırıcı
tedbirler almak,
t) Çiftçilerin kooperatif veya birlik seklinde teşkilatlanmasını ve kooperatifçiliği tevsik
etmek, bu amaçla etüt ve projeler hazırlamak, kooperatiflerin ve birliklerin kurulması için teknik ve
yetkisi dahilinde mali yardımda bulunmak ve denetlemek,
u) Örnek çiftçi yetiştirmek gayesi ile çiftçi kadınlar ile çiftçi çocukları ve gençleri için eğitim
programları ve projeleri uygulamak,
ü) Gıda, gıda katkı maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeler konusunda
faaliyette bulunan yerlerin gerekli kayıtları yapmak, izinleri vermek, üretim isleme ve satış yerlerini
mevzuatı çerçevesinde denetlemek, bu malzemelerin ihracat ve ithalatında Bakanlık ile ilgili
işlemlerinin il düzeyindekilerini yürütmek,
v) Tohumluk üretimlerinin beyanname kabulü, tarla kontrollerini yapmak ve numune alarak
ilgili kuruluşlarına göndermek,
y) Tohumluk piyasasında yetkilendirme ile ilgili faaliyetleri yürütmek, tohumluk üretici ve
bayilerinin kontrolünü yapmak,
z) Tohumluk, süs bitkileri, doğal çiçek soğanları ve kesme çiçek ile ilgili ithalat ve ihracat
işlemlerini yürütmek,
aa) Bakanlıkça yürütülen iç ve dış kaynaklı entegre ve münferit bitkisel üretim, hayvancılık
ve su ürünleri üretim, değerlendirme, pazarlama ve kırsal kalkınma projelerinin ili ile ilgili kısımları
uygulamak, uygulatmak, hibelerin zamanında ve amacına uygun olarak kullanılmasını takip ve
kontrol etmek,
bb) Küresel iklim değişiklikleri, tarımsal cevre, kuraklık, çölleşme ile ilgili çalışmalar il
düzeyinde olanları yürütmek, diğer afetler ve tarım sigortası ile ilgili olarak 14/6/2005 tarihli ve
5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu çerçevesindeki uygulamaların yaygınlaştırılmasına yönelik
eğitim, yayım ve tanıtım ve mevzuatla verilen diğer çalışmaları yapmak,
cc) Hayvan ıslahı faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin veri tabanı çalışmalarını yürütmek,
Bakanlıkça düzenlenen suni tohumlama kurslarına ilişkin koordinasyonu sağlamak, suni tohumlama
yapma izni vermek, sperma ve embriyo üretim merkezleri ve laboratuarlarının kontrol ve
denetimlerini yapmak,
çç) Büyükbaş ve küçükbaş damızlık yetiştiriciliği yapılan işletmelerin teknik yönden
kontrolünü yapmak,
dd) Hayvancılık projeleriyle ilgili personel eğitimi ve bütçe ihtiyaçlarını tespit etmek ve ilin
hayvancılık konusunda üretim potansiyelini belirlemek, mevzuatı doğrultusunda projeler yapmak,
yürütmek, İlde hayvansal üretimin insan sağlığı ve ekolojik dengeyi koruyucu yöntemlerle
yapılmasına ilişkin çalışmalar yapıp bunları denetlemek,
ee) Projeye dayalı olarak kurulmak istenen hayvancılık işletmelerine ilişkin teknik yardım
taleplerini değerlendirmek,
ff) İl dahilinde faaliyette bulunan her türlü gübre ve toprak düzenleyicilerin üretim yerleri,
gübre bayileri ile bu bayilerin depolarını ve buralardaki piyasaya arz edilmiş ürünleri belirlenmiş
esaslara göre uygunluğunu denetlemek,
gg) Bakanlığın il müdürlüklerine yetki devri yaptığı gübreler için ithalat uygunluk belgelerini
düzenlemek,
5
hh) İlde ilk defa faaliyete geçen gübre fabrikaları ile gübre üretim yerleri için lisans
başvurularında, bu fabrika ve üretim yerlerinin mevzuata uygunluğunu denetlemek, uygunluk
raporunu Bakanlığa göndermek,
ıı) İlde bitkisel, hayvansal ve su ürünleri üretimi ile ilgili bilgi sistemlerinin kurulması ve
kullanılmasını sağlamak,
ii) Kayıt sistemleri veri girişleri ve kayıt sistemlerine dayalı destekleme uygulamalarını
yapmak,
jj) Tarımsal üretimi arttırmak, geliştirmek, kolaylaştırmak, kalitesini arttırmak ve maliyeti
düşürmekle ilgili iş ve işlemleri usulünce yürütmek, çiftlik muhasebe veri ağının il ile ilgili
kısımlarını mevzuatı çerçevesinde gerçekleştirmek,
kk) Üreticilerce toprak analiz sonuçlarına dayalı gübre kullanımını sağlamak için eğitim
çalışmaları yapmak,
ll) İlde bulunan toprak-bitki–sulama suyu analiz laboratuarlarının yetkilendirilmesi ve
faaliyetleri ile ilgili olarak Bakanlıkça istenen hususları yerine getirmek.
mm) Alternatif üretim tekniklerine yönelik üretici, üretici örgütleri, müteşebbis ve
tüketicilere eğitim ve yayım hizmetlerinde bulunmak, denetim faaliyetlerini yürütmek, alternatif
tarımsal üretim tekniklerine yönelik Bakanlıkça verilecek görevleri yapmak.
nn) Sulamaya acılan alanlarda tarım tekniklerini çiftçilere öğretmek ve yaymak,
oo) İlin, tohum, fidan, fide, gübre, ilaç, aşı, serum, zirai alet ve makine, damızlık hayvan,
yumurta, civciv, balık yavrusu ve yumurtası, ipek böceği tohumu, ana arı, kovan, sperma zirai kredi
gibi girdi ihtiyaçlarını ilçelerden gelen bilgiler ışığında tespit etmek, bunların tedarik ve dağıtımı için
T.C. Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatifleri, Tarım Satış Kooperatifleri, tarımsal amaçlı
kooperatifler, döner sermaye, bütçe imkanları ve varsa fon gibi kaynaklardan yararlanmak üzere
tedbirler almak,
öö) Tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerini düzenleyen, 8/9/2006 tarih ve 26283 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair
Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemleri yapmak, uygulamaları yaygınlaştırmak için eğitim, yayım
ve tanıtım çalışmaları yapmak,
pp) İlde kurulu bulunan döner sermaye işletmesi ile ilgili iş ve işlemleri mevzuatına uygun
olarak yürütmek,
rr) Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile arazi edindirme, tarım arazilerinin
parçalanmasını önlemek, arazi düzenlemesi ve toplulaştırması, sulama verimliliğini arttırmak için
uygun sulama tekniklerinin kullanılması ve tesislerinin yapılması, toprak kaynaklarını korumak, tarla
içi geliştirme hizmetlerini yürütmek, 3083 sayılı Kanun çerçevesinde ve Bakanlıkça verilen yetki ve
görevler dahilinde gerekli faaliyetleri yapmak,
ss) İlde bulunan Bakanlık kuruluşları arasında merkezden istenen verilerin toplanarak merkez
kuruluşlarına bildirilmesi ve Bakanlıkça verilen talimat çerçevesinde koordinasyonu sağlamak,
şş) Bakanlıkça önceden tespit edilen ilke ve esaslar çerçevesinde hazırlanan il yıllık yatırım
ve bütçe tekliflerinin planlanmasını, uygulamasını ve değerlendirmesini yapmak,
tt) İlde, Bakanlığın orta ve uzun vadeli strateji politikaları çerçevesinde çalışmalarını
yürütmek.
uu) Mevzuatla verilen diğer görevler ile Bakanlık ve Vali tarafından verilecek benzeri
görevleri yapmak.
6
İl / İlçe Bazlı Personel Durumu:
ÜNVANI
Merk
ez
Ad
ilce
va
z
Ah
lat
Gü
roy
ma
k
Hiz
an
Mu
tki
Ta
tva
n
To
pla
m
No
rm
Ka
dro
Bo
ş K
ad
ro
Do
lulu
k
ora
nı
%
İl Müdürü 1 - - - - - - 1 1 0
İl Müdür Yardımcısı - - - - - - - 0 1 -1
Şube Müdürü 1 - - - - - - 1 7 -6 14
İlçe Müdürü 0 0 1 0 0 0 1 2 6 -4
33
Mühendis 16 3 3 2 1 2 4 31 104 -73 29
Veteriner 8
3 2 1 1 2 21 66 -45
31
Sosyolog 1 - - - - - - 1 -
Tekniker (Ziraat) 7 4 4 0 2 0 0 17 28 -11 60
Teknisyen (Ziraat) 2 1 2 0 0 1 1 7 28 -21 25
Teknisyen(Diğer) 2 0 1 0 0 0 1 4 - 4
Tekniker(Diğer) 8 0 1 0 0 0 2 11 -
Avukat 1 0 0 0 0 0 0 1 -
Veteriner Sağlık Teknikeri 0 1 - 1 0 1 - 3 27 -24 11
Veteriner Sağlık Teknisyeni 1 0 - 1 1 0 - 3 27 -24 11
Sağlık Teknikeri 1 - - - - - 2 3 -
Sivil Savunma Uzmanı 0 0 -
Araştırmacı 1 1
Şef 7 - - - - - - 7 -
Ev Ekonomisi Teknisyeni - - - - - - 1 1 -
Memur / Daktilograf 5 2 1 1 2 1 5 17 -
Ambar Memuru - - - 1 1 0 - 2 -
Şoför 2 0 0 0 3 1 0 6 -
Teknisyen Yardımcısı 2 - - - 1 - - 3 -
Bekçi - - - - 1 - - 1 -
Hizmetli - - 1 - 1 1 3 -
Daimi İşçi 48 4 9 8 5 3 20 97 -
Geçici İşçi 15 - - - 2 - 3 20 -
Bilgisayar İşletmeni 4 - - - - 1 - 5 -
dVeri Haz. Ve Kont. 1 1 - - 1 - 3 -
Koruma ve Güvenlik Görevlisi 3 - - - - - - 3 -
Ayniyat Saymanı 1 - - - - - - 1 -
TARGEL Mühendis (KADROLU) 6 5 6 6 5 2 6 36 -
TARGEL Veteriner Hekim(KADROLU) 3 3 3 3 6 4 4 26 -
TARGEL Mühendis (SÖZLEŞMELİ) 5 1 2 1
TARGE Veteriner Hekim(SÖZLEŞMELİ) 1 1 2 1 1
Toplam 153 27 35 26 31 20 53 345 26
7
İl-İlçe Araç Durumu:
Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan İl Toplamı
Faal Gayri
Faal Faal
Gayri
Faal Faal
Gayri
Faal Faal
Gayri
Faal Faal
Gayri
Faal Faal
Gayri
Faal Faal
Gayri
Faal Faal
Gayri
Faal
Binek 1 - - - - - - - - - - - - - 1 -
Pick-Up 3 1 1 - 1 - - - 2 - 1 - 2 - 10 1
Traktör 2 - - - 1 - - - - - - - - - 3 -
Minibüs 1 - - - - - - - - - - - - - 1 -
Toplam 7 1 1 - 2 - - - 2 - 1 - 2 - 15 1
Bina ve Arsa Varlığı: 2013 yılı sonu itibariyle bina ve lojman vb. taşınmazların ilçeler
üzerinden dağılımı aşağıda tablo halinde verilmiştir.
İlçe Adı Hizmet Binası (Adet) Lojman (Adet) Misafirhane Garaj
Merkez 2 33 1 1
Adilcevaz 1 1 - 2
Ahlat 2 2 - 1
Güroymak 1 - - -
Hizan 1 7 - 1
Mutki 1 4 - -
Tatvan 1 0 - -
Toplam 9 47 1 5
İLİMİZİN GENEL TARIMSAL DURUMU:
Genel Bilgiler:
Yüzölçümü 8.855 km2
Toplam Nüfusu (2013) 337.156 kişi
Belde ve Köy nüfusu (2013) 152.702 kişi
ÇKS’de kayıtlı Çiftçi Sayısı (2013) 8.286 kişi
ÇKS’de kayıtlı Arazi Varlığı (2013) 851.763 da
Tarım Arazilerinin Dağılımı:
Tarım Alanlarının Dağılımı
Kullanılış Şekli
Alan (Ha) Tarım Alanları
İçindeki Oranı (%)
Tarla Arazisi 111.101 83
Nadas 18.126 13
Sebze Bahçeleri 1.422 1
Meyve-Bağ Arazisi 4.269 3
Toplam 134.918 100
2013 yılı İlimiz Tarım (Kültür) Alanları
8
Tarım Arazilerinin % Dağılımı
ALAN TİPİ Toplam
Alan(ha) İl Arazisine
Oranı(%)
Tarıma Elverişli Alan 134.918 15,72 Çayır Mera Alanları 297.662 34,68 Orman Fundalık ve Dağ
Alanı 164.756 19,20
Göl Alanı 187.600 21,86 Tarıma Elverişsiz Alan 73.264 8,54
TOPLAM 858.200 100,00
Bitkisel Üretim Değerleri
2013 yılı İlimizde Üretilen Başlıca Tarla Ürünleri Ekim Alanları (da)
Ürün Adı Merkez Ahlat Adilcevaz Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam(da)
Buğday 5.000 115.000 110.000 90.000 1.800 2.500 62.000 386.300
Arpa 210 5.300 1.000 10.000 200 900 3.200 20.810
Fasulye (Kuru) 200 4.000 2.000 - 12 - 300 6.512
Tütün 800 - - 2.500 1.200 1.510 - 4.830
Patates 250 32.000 500 3.000 20 - 2.000 37.770
Korunga(Yeşil Ot) 2500 7.000 92.500 2.000 8.000 - 8.000 120.000
Fiğ (Yeşil Ot) 20 10 40 2.000 - - 920 2.990
Yonca (Yeşil Ot) 29.000 57.047 137.600 27.000 24.000 78.455 100.000 453.102
Silajlık Mısır 300 700 500 2.000 - 4.600 2.000 10.100
Şeker Pancarı - 28.000 600 4.000 - - 7.000 39.600
Ayçiçeği - 15.600 1.200 - - - - 16.800
2013 Yılı İlimizde Üretilen Başlıca Tarla Ürünleri Üretim Değerleri
Ürün Adı Toplam
(da)
Verim
(Kg/da)
Üretim
(Ton)
Birim Fiyatı
(TL/Kg) Üretim Değeri (TL)
Buğday 386.300 185 71.364 0.72 51.382,080
Arpa 20.810 195 4.061 0.60 2.436,600
Fasulye (Kuru) 6.512 250 1.624 2.50 4.060,000
Tütün 4.830 172 834 6 5.004,000
Patates 37.770 4.385 165.665 0.27 44.729,550
Korunga(Yeşil Ot) 120.000 545 65.500 0.30 19.650,000
Fiğ (Yeşil Ot) 2.990 703 2.352 0.30 705,600
Yonca (Yeşil Ot) 453.102 720 325.838 0.55 179.210,900
Silaj Mısır 10.100 4.272 43.150 0.20 8.630,000
Şeker Pancarı 39.600 3.911 154.900 0.125 19.362,500
Ayçiçeği 16.800 292 4.920 1.40 6.888,000
9
2013 yılı İlçeler Bazında Yetişirciliği Yapılan Başlıca Sebze Ürünleri Ekim Alanları (da)
Ürün Adı Merkez Ahlat Adilcevaz Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam
Domates 600 1.500 2.400 1.500 20 25 2.000 8.045
Biber 83 - - 1.000 28 45 70 1.226
Patlıcan - - - - 10 - - 10
Hıyar 600 - - 700 25 - 28 1.353
Kavun - - 490 100 - - - 590
Karpuz - - 600 790 - - 10 1.400
Fasulye (Taze) 180 - - - 15 25 240 460
Lahana (Beyaz) 70 - - 410 - - - 480
2013 yılı İlimizde Yetiştiriciliği yapılan Başlıca Sebzelere ait Üretim Değerleri
Ürün Adı Ekim Alanı (Da) Üretim Miktarı (Ton) Birim Fiyatı (TL/Kg) Üretim Değeri (TL)
Domates 8.045 31.047 0.40 12.418,800
Biber 1.226 2.224 0.60 1.334,400
Patlıcan 10 8 1 8,000
Hıyar 1.353 3.379 0.50 1.689,500
Kavun 590 2.210 0.40 884,000
Karpuz 1.400 6.000 0.24 1.440,000
Fasulye (Taze) 460 374,5 1.1 411,950
Lahana (Beyaz) 480 755 0.50 377,500
2013 yılı İlçeler Bazında Yetişirciliği Yapılan Başlıca Meyvelik Alanları (da)
Ürün Adı Merkez Ahlat Adilcevaz Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam
Elma 383 985 5.103 150 135 2.221 705 9.682
Armut 96 122 203 20 60 1.014 35 1.550
Kiraz 171 203 152 40 15 28 155 764
Ceviz 272 101 7.101 1.000 10.485 3.043 1.000 23.002
Üzüm - - - - 2.050 - - 2.050
Fındık - - - - 4.000 - - 4.000
2013 yılı İlimizde Yetiştiriciliği yapılan Başlıca Meyvelere ait Üretim Değerleri
Ürün Adı Alanı (Da) Üretim Miktarı (Ton) Birim Fiyatı (TL/Kg) Üretim Değeri (TL)
Elma 9.682 6.985 0.62 4.330,700
Armut 1.550 2.205 0.80 1.764,000
Kiraz 764 571,5 3 1.714,500
Ceviz 23.002 4.132 10 41.320,000
Üzüm 2.050 1.230 1.25 1.537,500
Fındık 4.000 566 4 2.264,000
10
2013 Yılı 2013 Yılı İl/İlçe Bazında Hayvan Varlığı
Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam
Büyükbaş 10.597 6.519 13.882 21.877 9.579 16.845 15.813 95.112 Küçükbaş 107.623 105.000 101.000 125.076 142.289 162.455 100.000 843.443
BÜYÜKBAŞ HAYVAN IRKI ADEDİ ORANI %
YERLİ SIĞIR 26.835 28.3
KÜLTÜR MELEZİ 35.114 37
KÜLTÜR IRKI 27.165 28.5
MANDA 5.998 6.2
TOPLAM 95.112 100
İl/İlçe Bazında Köy Kanatlı Mevcutları
İL/İLÇE Kanatlı Türleri
Tavuk Hindi Ördek Kaz Güvercin Diğer Kümes Hayvanları
Merkez 15.100 540 288 160 4.100 487
Adilcevaz 16.000 6.000 800 900 750 45
Ahlât 8.721 1.340 743 428 320 62
Güroymak 9.800 395 150 150 1.050 40
Hizan 11.250 125 60 150 550 500
Mutki 24.300 1.620 490 105 130 665
Tatvan 6.500 550 100 250 960 380
TOPLAM 91.671 10.570 2.631 2.143 7.860 2.179
2013 Yılı İl/İlçe Bazında eski ve yeni usul arılı kovan varlığı aşağıda verilmiştir.
İlçeler Eski Usul
Kovan
Yeni Usul
Kovan
Balmumu-Arı
Sütü Üretimi
(KG)
Bal Üretimi
(KG)
Toplam Kovan
Sayısı
Köy Sayısı
Merkez 4.848 15.000 15.128 329.715 19.848 36
Adilcevaz 0 1.200 1.052 22.933 1.200 5
Ahlat 0 2.944 2.095 45.662 2.944 4
Güroymak 0 7.000 1.426 31.093 7.000 10
Hizan 20.906 29.567 39.454 859.894 50.473 47
Mutki 1.100 7.150 7.738 168.657 8.250 11
Tatvan 210 3.711 3.058 66.657 3.921 10
Toplam 27.064 66.572 69.951 1.524.611 93.636 123
2013 Yılı Hayvansal Ürünler Üretimi ve Değerleri
Hayvan Irkı Ürün Adı Üretim Miktarı (KG) Birim Fiyatı (TL/KG) Toplam Üretim Değeri (TL)
Büyükbaş Et 1.600.000 13,00 20.800.000,00
Süt 75.000.000 0,80 60.000.000,00
Küçükbaş Et 2.500.000 15,00 37.500.000,00
Süt 60.000.000 1,50 90.000.000,00
Arı Bal 1.524.611 20,00 30.492.220,00
Balmumu 69.951 1,50 104.926,50
Su ürünleri Alabalık 603.267 8,00 4.826.136,00
Yavru Balık 8.602.000 adet 0,06 adet 516.120,00
Deri 287.000 4,00 1.148.000,00
Yapağı 1.300.000 2,00 2.600.000,00
Toplam 247.987.402,50
11
İL MÜDÜRLÜĞÜ 2013 YILI ÇALIŞMALARI 2013 YILI İÇERİSİNDE BİTLİS GENELİNDE YAPILAN TARIMSAL DESTEKLEMELER
DESTEKLEMELER İŞLETME SAYISI DESTEK MİKTARI (TL)
Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi 5182 7.899.520,00
Anaç Sığır Desteklemesi 600 1.469.425,00
Anaç Manda Desteklemesi 319 270.550,00
Manda Islah Projesi 292 1.382.550,00
Manda Islah Projesi Malak Sayısı 81 14.300,00
Besi Sığır Desteği 761 228.902,00
Buzağı Desteklemesi 133 52.115,00
Hastalık Tazminat Desteği 2 1.331.567,36
Süt Desteklemesi 219 478.675,00
Arıcılık Desteklemesi 419 717.464,00
Su Ürünleri Desteklemesi 8 451.673
Hayvancılık Desteği Toplamı 8016 14.296.741,36
Mazot,Gübre,Toprak Analizi(MGD) Desteği 8275 9.177.931,36
Yem Bitkileri Desteği 1091 1.692.037,76
Sertifikalı Tohum Desteği 383 739.435,26
Sertifikalı Fidan Desteği 11 64.784,00
Yağlı Tohumlu Bitkiler Üretim Desteği 71 240892,24
Organik Tarım Desteği Süreç devam etmektedir.
Hububat Baklagil Fark Desteği 347 (1.dilim ödeme) 382496,74 (1.dilim ödeme)
Süreç devam etmektedir.
Sertifikalı Tohum Üretimi Desteği Süreç devam etmektedir.
Bitkisel Üretim Desteği Toplamı
Ekonomik Yatırımlar 10 2.822.075,00
Makine, Alet-Ekipman Hibesi 364 2.046.503,96
Kırsal Kalk. Bireysel Sulama Hibesi 135 1.329.311,94
Doğu Anadolu Projesi uyg. işletmeler 5 1.522.000,00
Proje uyg. Tar. Kal. Kooperatifler 5 6.228.200,00
Tar.Danışmanlık Hizmetleri Desteklemesi 2 (654 işletme için) (İlk Dilim) 261.600,00
Tarım Kredi ve Ziraat bankası kredi 15.627.100,00
GENEL TOPLAM (Destek,Hibe,Kredi)
12
KIRSAL KALKINMA VE ÖRGÜTLENME ÇALIŞMALARI
Kooperatifçilik:
İlimiz genelinde faaliyet gösteren tarımsal kooperatif sayıları aşağıdaki gibidir.
Merkez ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK HİZAN MUTKİ TATVAN Toplam
Tarımsal Kalk. Koop. 10 4 18 20 8 13 7 80
Sulama Kooperatifleri - 1 1 - - - 1 3
Su Ürünleri Koop. - 1 2 - - - - 3
Toplam 10 6 21 20 8 13 8 86
Bitlis İli genelinde 2013 yılı Haziran ayı sonu itibariyle faaliyet gösteren tarımsal birlik ve
oda üye sayıları aşağıdaki gibidir.
Merkez ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK HİZAN MUTKİ TATVAN Toplam
Üretici Birlikleri
(Bal,Süt,Tütün,Patates) 4 - 2 - 1 - - 7
Yetiştirici Birlikleri
(Sığır,Koyun,Manda,Arı) 4 - - - - - - 4
Ziraat Odaları 1 1 1 1 1 1 1 7
Toplam 9 1 3 1 2 1 1 18
Damızlık Sığır
Yetiştiriciler Birliği
Damızlık Koyun Keçi
Yetiştiriciler Birliği
Damızlık Manda
Yetiştiriciler Birliği
Arıcılar
Birliği
Üye sayısı 514 5111 300 717
Kuruluş ve Genel Kurul:
İlimizdeki 80 tarımsal kalkınma kooperatifi, 3 sulama kooperatifi ve 3 su ürünleri kooperatifi
olmak üzere 86 kooperatiften 22 adedinin 2013 yılı yıllık olağan genel kurul toplantıları yapılmıştır.
Ayrıca ilimizde 7 üretici birliği, 4 yetiştirici birliği olmak üzere toplam 11 birlik mevcuttur. 5
tanesinin kuruluş , mali ve seçimli genel kurulları 2013 yılında yapılmıştır.
Proje ve Kredilendirme Faaliyetleri:
İlimiz üreticilerinin örgütlenmesi amacıyla, 2002 yılında 12 adet olan kooperatif sayısı 2013
yılında 86 taneye ulaşması sağlanmıştır. İlimiz kooperatiflerin 44 adedi Bakanlığımız ve sosyal
Yardımlaşma Fonu kaynaklarından yatırım programları kapsamına alınarak desteklenmiştir.
Desteklenen 44 adet kooperatife 4.480 adet damızlık büyükbaş hayvan ve 36.400 adette damızlık
küçükbaş hayvan temin edilmiştir. Program kapsamında 2830 çiftçi ailesine 45.357.653,00 TL
kaynak aktarılmıştır. Aktarılan bu kaynaklar kooperatifleşmeyi cazip hale getirmiştir. Bu faaliyetler
sonucu ilimizde örgütlü üretici sayımızda büyük bir artış sağlanmıştır.
Yatırıma Alınan Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri
Sıra No KOOPERATİF
SAYISI PROJE KONUSU
DAĞITILAN HAYVAN
MİKTARI
FAYDALANAN ÇİFTÇİ SAYISI
KULLANDIRILAN ÖDENEKLER
1 21 BÜYÜKBAŞ HAYVANCILIK 4.480 1.530 26.979.398,00
2 23 KÜÇÜKBAŞ HAYVANCILIK 36.400 2.700 18.378.255,00
TOPLAM 44 40.880 4.200 45.357.653,00
13
2013 yılında proje uygulayan kooperatiflerimize ödenek aktarma durumu: Sıra
No Koop. Adı Proje Konusu
KULLANDIRILAN
ÖDENEKLER(2013) DURUMU
1 Güroymak Arpacık Tar Kalk Koop 30x4 Süt Sığırcılığı
880.000 İhale Aşamasında
2
Güroymak Yukarı Kolbaşı Tar Kalk
Koop 50x25 Koyunculuk
734.000 Proje Tamamlandı
3 Mutki Dereyolu Tar Kalk Koop 50x25 Koyunculuk 127.000
Ağıl Yapım
Aşaması
4
Ahlat Develik-Çukurtarla Köyleri
T.K.K. 50X50 Koyunculuk
2.243.600 İhale Aşamasında
5
Ahlat Gölgören-Kırıkkaya Köyleri
T.K.K. 50X50 Koyunculuk
2.243.600 İhale Aşamasında
T O P L A M 6.228.200,00 TL
2013 yılında toplam 120 adet büyükbaş, 5200 Küçükbaş hayvan kooperatif ortaklarına verilmiştir.
Kooperatif Denetim Faaliyetleri: İlimizde proje uygulayan toplam 44 tarımsal kalkınma kooperatifinin proje izleme ve
değerlendirmeleri il-ilçe müdürlüğümüz elemanlarımızca sahada incelenmiş olup, formları yılda iki
dönem halinde Nisan ve Ekim aylarında Bakanlığımıza gönderilmiştir.
KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ PROJESİ (KKYDP) :
a- Makine ve Ekipman Alımları:
2008 yılından itibaren yürütülen ilimiz tarımında mekanizasyonunu arttırmayı amaçlayan
projeler kapsamında 2008-2013 yılları arasında 1097 çiftçiye 6.772.000,00 TL hibe kaynak
aktarılmıştır. Proje kapsamında ilimizde 21 çeşit makine ve ekipman alımı desteklenerek, il
çiftçisinin tarımda mekanizasyona geçişi hızlandırılmış, modern tekniklerin uygulanması sağlanarak
birim alandan daha fazla ürün alınması sağlanarak çiftçinin ve ilin ekonomisinin gelişmesine büyük
katkı sağlanmıştır. 2013 Yılı İl Bazında Makina Dağılımı aşağıdaki gibidir.
MAKİNE TÜRÜ ADET HİBE TUTARI
Anıza doğrudan ekim makinesi 1 6.763,50
Arıcılık makine ve ekipmanı 2 3.557,10
Balyalama makinesi 18 301.602,00
Biçer Bağlar 3 11.523,00
Çayır Biçme Makinası 94 188.156,96
Diskli tırmık 3 7.364,70
El Traktörü ve Ekipmanları 46 160.320,00
Mibzer 39 174.598,50
Motorlu tırpan 1 425,85
Pancar Söküm Makinesi 36 568.134,00
Patates söküm Makinesi 26 80.260,20
Pülverizatör 6 8.867,70
Sap toplamalı saman makinası 67 394.287,00
Sıra Arası Çapa Makinesi 4 9.268,50
Silaj makinesi 1 16.032,00
Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı 5 5.373,45
Toprak frezesi 4 14.028,00
Yem hazırlama araçları 8 95.941,50
TOPLAM 364 2.046.503,96
14
2013 yılında Makine Ekipman Desteklemeleri için yapılan 541 başvurunun 101 başvurusu
iptal, 440 başvuru kabul edilerek değerlendirmeye alınmıştır 384 çiftçiyle sözleşme imzalanıp, 364
çiftçi makine ekipman alımını tamamlamıştır. Toplam da 2.046.503,96 TL hibe ödemesi
gerçekleştirilmiştir. 2013 yılında makine ekipman için ayrılan kaynak 2.123.307,81 TL olup
2.046.503,96 TL si kullandırılmıştır.
2013 Yılı İlçe Bazında Makine Dağılımı
MAKİNE TÜRÜ ADET HİBE TUTARI
ADİLCEVAZ 118 435.854,76
AHLAT 141 1.137.420,30
GÜROYMAK 24 92.280,80
HİZAN 20 60.621,00
MERKEZ 13 42.835,50
MUTKİ 11 52.855,50
TATVAN 37 224.636,10
TOPLAM 364 2.046.503,96
Basınçlı Sulama Sistemleri Hibe Desteği: Sulama desteklemeleri kapsamında tarımsal
faaliyetler için geliştirilen modern basınçlı bireysel sulama makine ve ekipmanlarının üreticiler
tarafından kullanımını yaygınlaştırarak; daha kaliteli ve pazar isteklerine uygun üretim yapılmasını
sağlamak, zor şartlarda bedenen çalışan üreticilerimizin işlerini kolaylaştırmak ve üretim
maliyetlerini düşürerek uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir seviyeye getirebilmek için bireysel
sulama makine ve ekipman satın alımları desteklenmektedir.
2012 yılında 51 adet de sulama projesi tamamlanmıştır. Toplam ödenen hibe miktarı
614.424.93 tl dir. 2013 yılında ise Sulama projeleri kapsamında 135 kişiye 1.329.311,94 TL hibe
ödemesi gerçekleştirildi. Sulama projeleri için toplam 151 başvuru yapılmış olup 137 yatırımcı ile
sözleşme imzalandı, 135 yatırımcı mal alımını gerçekleştirdi.
BAŞVURU KONUSU ADET
SULANACAK ALAN(da) HİBE TUTARI
Tarla İçi Damla Sulama 14 700,04 92.852,70
Tarla İçi Mikro Yağmurlama Sulama 3 364,34 53.283,79
Tarla İçi Yağmurlama Sulama 118 7229,29 1.183.175,45
TOPLAM 135 8.293,67 1.329.311,94
b- Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Ekonomik Yatırım Projeleri:
2006 yılından bu yana uygulanmakta olan Kırsal Kalkınma Yatırımlarının desteklenmesi
Programı kapsamında İlimizde bugüne kadar uygulanan Kırsal Kalkınma Ekonomik Yatırım
Projeleri tablosu:
SEKTÖREL DAĞILIM
PROJE
SAYISI
BİTEN
PROJE
SAYISI
DEVAM
EDEN
PROJE
SAYISI
PROJE
TOPLAM
MALİYETİ HİBE TALEBİ
ÖDENEN
HIBE
MIKTARI (TL)
Bitkisel Ürün İşlenmesi ve Paketlenmesi 20 17 3 8.971.268,73 4.414.533,74 3.574.283,74
Hayvansal Ürün işlenme ve Paketlenmesi 34 31 3 15.103.318,37 7.362.787,46 6.721.987,46
Soğuk Hava Deposu 4 4 0 1.699.042,00 841.250,00 841.250,00
Su ürünleri işleme ve Paketlenmesi 1 1 0 350.000,00 174.000,00 174.000,00,00
Koyun Ağılı 3 1 2 1.725.600,00 823.419,79 249.869,79
TOPLAM 62 54 8 27.849.229,10 13.615.990,99 11.613.390,99
15
2013 yılında 7. Etap olarak yürütülen program kapsamında 10 yatırımcı ile hibe sözleşmesi
imzalanmıştır. Bu projelerin tamamı 2013 bitirilmiş olup, nihai rapor ve eklerini tamamlayan 2 (İki)
yatırımcıya ödemeleri yapılmış , 2 Yatırımcıya İnşaat İşleri Hakedişleri yapılmış, geriye kalan 6
adet projenin nihai rapor ve ekleri eksik olduğu için bütün ödemeleri bloke edilmiştir. Sözleşme
imzalanan projelerin toplam tutarı olan 5.644.150,00 TL’nin 2.822.075,00 TL si hibe olarak
Bakanlığımızca karşılanacaktır. 7. etap kapsamında 2013 yılında bugüne kadar 4 yatırımcıya toplam
760.950,000 tl ödendi.
2013 Yılında Yapılan Hibe Desteği
No Başvuru Sahibi Projenin Adı
Proje
Toplam
Tutarı (TL)
Hibe Tutarı
(TL)
2013
Ödenen
Hibe Tutarı
1 ÖZ GÖKÇEOĞLU Gıda Hayv. İnş. Petrol
Nak.Tic.ve San.Ltd.Şti.
Süt ve Süt Ürünleri İşleme ve
Paketleme Tesisi Projesi 600.000,00 300.000,00
Devam Ediyor
2 BİMAT Eğitim İnş.Gıd.Dayanıklı Tüketim
Malları Turz.ve Sig. A.Ş. Salça Üretim Tesisi Kapasite
Artırım Tesisi 599.250,00 299.625,00
Bitti
3 . YEŞİLl Kuruyemiş İmalat Gıda
Tar.Hayv.İnş.Elek.Medikal Tem.TUrz.San.
ve Tic.Ltd.Şti.
Nohut İşleme Tesisi Kurulması
Projesi 550.000,00 275.000,00
Devam Ediyor
4 ELCEVAZ Gıda Ürünleri San.ve
Tic.Ltd.Şti. Ceviz Reçeli Üretim Tesisi
Projesi 599.000,00 299.500,00
Devam Ediyor
5 PİR-SAN
İnş.Mob.Elek.Tar.San.Tic.Ltd.Şti. Tulum Peyniri Üretim Tesisi
Projesi 585.000,00 292.500,00
Devam Ediyor
6 KOZİK Hayv.Tar.Gıda İnş.San.ve
Tic.Ltd.Şti. 200 Başlık Manda Ahır Projesi 575.200,00 287.600,00
Devam Ediyor
7 ANKA ET Gıd.Teks.İnş.TUrz.ve
Tic.Ltd.Şti. Kuru Meyve Sebze İşleme ve
Paketleme Tesisi Projesi 596.500,00 298.250,00
Devam Ediyor
8 SE-NUR İnş.Tar.Hayv.Nak.Gıda ve
Hizm.San.ve Tic.Ltd.Şti. 900 Başlık Koyun Ağılı
Projesi 575.200,00 287.600,00
Devam Ediyor
9 BİLGEN Süt ve Süt Ürün.Gıd.San.ve
Tic.Ltd.Şti.
Süt ve Süt Ürünleri İşleme
Kapasite Geliştirme Projesi 370.000,00 185.000,00
Bitti
10 BAKIR Süt Ürünleri
İnş.Nak.Gıd.Tar.Hayv. Yemek
Hiz.Orm.Ürün.San.Tic.Ltd.Şti
Tulum Peyniri Üretim Tesisi
Projesi 594.000,00 297.000,00
Devam Ediyor
Toplam 5.644.150,00
2.822.075,00
DOĞU ANADOLU PROJESİ:
Bakanlığımızca 22/01/2010 Tarihli ve 27470 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2010/34
Sayılı Doğu Anadolu Projesi kapsamındaki İllerde etçi ve kombine ırklar ile kurulacak Damızlık
Sığır İşletmesi yatırımlarının desteklenmesine ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı ile 25/02/2010 Tarih
ve 27504 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan uygulama esasları tebliği ( 2010/4 ) ve (2010/52)
kapsamında yürürlüğe girmiştir.
İlimizde 2010 yılında başlayan Doğu Anadolu Projesi kapsamında 2013 yılı sonu itibariyle
12 adet Damızlık Sığır İşletmesi projesi yatırımları tamamlanmış ve faaliyete geçmiştir. Söz konusu
yatırımların toplam proje bedeli 7.181.930,00 TL dir ve 2.238.152,00 TL hibe ödemesi yapılmıştır.
16
2013 YILI SONUNA KADAR TAMAMLANAN DOĞU ANADOLU PROJELERİ
Sıra
No
Şirket/Yatırımcı Adı Toplam Yatırım
Tutarı
Ödenen Hibe Tutarı UygulamaYılı Durumu
1 Veysi CAYHAN 195.000 19.000 2010 Tamamlanan
2 Sipan ith.ihr.san.tic.ltd.şti 557.000 184.412 2011 Tamamlanan
3 İsa ERKOÇ 543.170 182.600 2011 Tamamlanan
4 Demirtaşlar ltd.şti 465.000 168.000 2011 Tamamlanan
5 Tayyip URAL 515.860 182.311 2011 Tamamlanan
6 Yıldırım CAYHAN 840.000 225.597 2011-2012
Tamamlanan
7 Mehmet ZEKİ TAŞ 760.000 219.576 2011-2012
Tamamlanan
8 Fatih DOĞAN 814.000 232.022 2012
Tamamlanan
9 Seyfo AYLU 697.900 240.507 2011-2013
Tamamlanan
10 İsmet ÇUKUR 814.000 232.000 2012-2013
Tamamlanan
11 Ziya KARÇIĞA 680.000 232.127 2012-2013
Tamamlanan
12 Necdet SANCAR 300.000 120.000 2013
Tamamlanan
TOPLAM 7.181.930
2.238.152
2013 yılında toplam 7 Adet proje yatırıma alınmıştır. Bunlardan 2 tanesi iptal edilmiştir. 1
adet yatırım tamamlanıp hakedişi yapılmıştır. Kalan 4 adet yatırımın proje bedeli 3.500.000 TL dir.
Bu projelere ek olarak 2012 yılından kalan bir projemiz de tamamlanma aşamasına gelmiş, hak edişi
düzenlenecektir.
DAP kapsamında Damızlık gebe düve, modern ahır ve süt sağım üniteleri kurulacaktır.
Program kapsamında tamamlanan projeler ile; ilimizin damızlık gebe düve ihtiyacının karşılanması,
hijyenik süt elde edilmesi ve ilin ekonomisine katkı sağlanması hedeflenmektedir.
2013 YILINDA DOĞU ANADOLU PROJESİ DEVAM EDEN YATIRIMCILAR
Sıra No YATIRIMCI Toplam Yatırım Tutarı Toplam Yatırım
Hibe Tutarı
UYGULAMA YILI
1 Ali DOĞAN 400.000 160.000 2013
2 Fesih AYTIĞ 700.000 250.000 2013
3 M.Zeki KARABULUT 400.000 160.000 2013
4 KIZILYAPRAK BESİ 2.000.000 710.000 2013
5 İrfan ŞAKAR 814.000 242.000 2012
TOPLAM 4.314.000,00 1.522.000,00
17
BİTKİSEL ÜRETİM VE BİTKİ SAĞLIĞI ÇALIŞMALARI
Bitkisel Üretim Destekleme Ödemeleri
2012 yılı bitkisel üretim destekleme
ödemelerinden (hububat desteği, Organik
Tarım sertifikalı fidan, sertifikalı tohum, yem
bitkileri, torak analiz desteği, gübre ve mazot
olarak) faydalanmak üzere Müdürlüğümüze
başvuran çiftçilere 2012 yılında 13.3
Milyon TL destek ödemesi yapılmıştır.
2013 üretim sezonunda Yem Bitkileri Desteği,Yağlı Tohumlu Bitkiler Desteği, Sertifikalı
Fidan/Fide,Tohum Kullanım ve Üretim Desteği, Hububat Baklagil Prim Desteği, Organik Tarım
Desteği ve Mazot Gübre ve Toprak Analizi Desteği başvuruları,dosya kabulleri,saha çalışmaları ve
destekleme süreci devam etmektedir.
Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli
Tarım havzaları; tarımsal üretim faaliyetlerinin belirli bir plan dahilinde yoğunlaştırıldığı ve
entegre bir şekilde yürütüldüğü, il veya ilçe sınırları ile ayrılmış, aynı ekolojik ve sosyoekonomik
şartlar itibariyle benzerlik ve bütünlük gösteren tarım bölgeleridir. Proje ile Türkiye genelinde hangi
ürünün nerede öncelikli olarak ekilmesi gerektiği ve doğru ürünlerin desteklenmesini amaçlayan
”Havza Bazlı Destekleme Modeli” düşünülmüştür. Destekler tarımsal ekoloji, ürün deseni,
potansiyel iç ve dış pazar imkanları gibi kıstaslar göz önüne alınarak yapılmaktadır. Bu belirlemelere
göre İlimiz Vangölü ve Zap Havzaları içinde yer almıştır.09/06/2009 tarihli ve 2009/15173 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türkiye Tarım Havzalarının Belirlenmesine İlişkin
Kararla, 2012 yılı üretim sezonunda üretilen ve satışı yapılan ürünler, fark ödemesi kapsamında
desteklenmektedir. İlimizde Vangölü ve Zap Havzasında yer alan ilçelerimizde desteklenen ürünler
aşağıdaki tablodaki gibidir.
Havza Adı Fark Ödemesi Kapsamında Desteklenen Ürünler
1 Vangölü Havzası
Muş, Van, Tunceli, Bingöl, Ağrı, Erzurum, Bitlis(Adilcevaz, Ahlat, Güroymak,
Hizan)
Arpa, Aspir, Ayçiçeği, Buğday, Çavdar, Kuru Fasulye, Mısır, Nohut
2 Zap Havzası Van, Hakkari, Şırnak, Siirt, Bitlis (Merkez, Hizan, Mutki)
Arpa, Buğday, Çeltik, Mercimek, Pamuk, Aspir, Kuru Fasulye, Mısır, Nohut
2013 Üretim Sezonu Mazot-Gübre ve Toprak Analizi Desteği
İlçe Adı
Mazot İsletme Sayısı
Mazot Alanı (da)
Mazot Tutarı (TL)
Kimyevi Gübre
İşletme Sayısı
Kimyevi Gübre
Alanı (da)
Kimyevi Gübre Tutarı (TL)
Toprak Analizi İşletme Sayısı
Toprak Analizi
Alanı (da)
Toprak Analizi Tutarı (TL)
Toplam Tutar (TL)
ADİLCEVAZ 2427 328481,092 1277485,31 2418 322930,243 1632423,35 2056 280788,047 701973,62 3611882,28
AHLAT 2596 326809,630 1377605,26 2584 317168,165 1680649,39 1325 180698,346 451749,30 3510003,95
GÜROYMAK 789 51239,262 222567,13 788 49813,148 274874,21 96 13767,645 34419,29 531860,63
HİZAN 891 26124,751 112300,35 891 26047,375 143222,77 9 563,928 1409,82 256932,94
MERKEZ 146 7726,973 33046,44 146 7201,145 39426,09 13 1677,715 4194,31 76666,84
MUTKİ 437 19356,650 81939,62 437 19203,573 104208,49 6 1237,432 3093,59 189241,70
TATVAN 989 89998,371 393270,95 987 88849,317 491828,97 354 46496,970 116243,10 1001343,02
Toplam 8275 849736,729 3498215,06 8251 831212,966 4366633,27 3859 525230,083 1313083,03 9.177.931,36
18
2013 Üretim Sezonu Yem Bitkileri 2013 Desteği
2013 Üretim Sezonu Sertifikalı Fidan Kullanımı Desteği
Sıra No İlçe Adı
Fidan Türü Toplam Çiftçi Sayısı
Fidan Sayısı
Sertifikalı Alan (da)
Standart Alan (da)
Toplam Alan (da) Destekleme Tutarı
(TL)
1 AHLAT Kayısı 1 210 0,000 10,092 10,092 1009,20
2 AHLAT Kiraz 3 1.894 0,000 30,304 30,304 4545,60
3 AHLAT Elma (Diğer) 3 5.700 0,000 55,600 55,600 8340,00
4 GÜROYMAK Ceviz 1 6.945 0,000 467,392 467,392 46739,20
5 TATVAN Elma (Diğer) 1 7.000 0,000 21,000 21,000 3150,00
1 ADİLCEVAZ Elma (Diğer) 1 500 0,000 8,400 8,400 840,00
2 ADİLCEVAZ Elma (Golden)
1 100 0,000 1,600 1,600 160,00
11 22349 0 594,388 594,388 64.784,00
Yem Bitkileri (da)
Sıra
No İlçe Adı
Desteğe Tabi
İşletme Sayısı
Desteğe Tabi Alan Toplamı
(Da) Yonca (Kuru)
Yonca (Sulu) Korunga
Silajlık Mısır
(Sulu) Fiğ
Toplam Destek
Miktarı (TL) 1 MERKEZ 7 91,036 88,736 2,300 4.528,80
2 ADİLCEVAZ 499 29.514,926 12.623,381 1845,234 15.001,211 45,1 1.074.394,07
3 HİZAN 74 1.032,286 41,000 576,752 414,534 46.648,96
4 TATVAN 96 2.769,399 1.322,185 389,737 540,865 516,612 119.532,89
5 GÜROYMAK 139 2.775,518 275,510 1938,188 40,000 278,78 243,04 136.189,60
6 AHLAT 151 4.680,512 1.301,491 942,365 2.012,792 389,929 33,935 197.107,04
7 MUTKİ 125 2.258,753 2230,803 27,95 113.636,40
TOPLAM 1.091 43.122,430 15.563,567 8011,815 18.011,702 1258,371 276,98 1.692.037,76
19
Hububat Baklagil Fark Ödemeleri Desteği: Hububat Fark ödemeleri dilimler halinde
ödenmekte olup, 2013 yılına ait süreç devam ettiğinden ilk parti kapsamında ödenen miktar aşağıda
tablo halinde belirtilmiştir.
Sıra No İlçe Adı İsletme Sayısı Miktarı (TL)
1 ADİLCEVAZ 88 83534,32
2 AHLAT 211 246337,37
3 GÜROYMAK 8 8303,99
4 MERKEZ 1 1680,00
5 TATVAN 39 42641,06
TOPLAM 347 382496,74
2013 Üretim Sezonu Prim Uygulamaları 2013 (Ayçiçeği)
Sıra No İlçe Adı İsletme Sayısı Miktarı
(TL)
1 ADİLCEVAZ 8 24190,20
2 AHLAT 59 199383,15
3 GÜROYMAK 2 13634,89
4 TATVAN 2 3684,00
Toplam 71 240892,24
Organik Tarım
2011 Yılı Üretim Sezonunda üterimi
yapılan ürünler için 2012 yılında Organik Tarım
Desteği miktarları aşağıdaki tabloda
gösterilmiştir. Organik Tarım Müteşebbis
denetlemeleri kapsamında 2013 yılında 88
organik tarım üreticisi denetlenmiş ve
denetlemeler sonucu herhangi bir olumsuzlukla
karşılaşılmamıştır. 15 Nisan 2013 tarihinde İl
Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünce
hayvancılık işletmeleri sahiplerine, yetiştirici
birliklerine ve teknik personellerine yönelik
"Organik Hayvancılık" konulu bilgilendirme
toplantısı yapıldı.
2013 Yılı Üretim Sezonu Organik Tarım Desteği
*2013 yılı Organik tarım Destekleme Süreci
devam etmektedir.
20
2013 yılı Sertifikalı Tohumluk Üretimi Desteği :
2013 yılı sertifikalı Tohumluk Üretim Destekleme Süreci devam etmektedir.
2013 Üretim Sezonu Sertifikalı Tohumluk Kullanımı
Sıra No İl Adı İlçe Adı
İsletme Sayısı
Destekleme Alanı (da)
Miktarı (TL)
1 BİTLİS ADİLCEVAZ 74 10807,910 64622,45
2 BİTLİS AHLAT 79 9222,805 53527,26
3 BİTLİS GÜROYMAK 17 1103,364 6620,19
4 BİTLİS TATVAN 11 844,910 5069,46
5 BİTLİS TATVAN 8 818,750 4912,50
6 BİTLİS ADİLCEVAZ 1 48,000 192,00
7 BİTLİS AHLAT 190 14952,859 595433,11
8 BİTLİS GÜROYMAK 1 211,000 8440,00
9 BİTLİS TATVAN 2 77,286 618,29
TOPLAM 383 38086,884 739.435,26
Hububatta Dane kaybının önlenmesi kapsamında yapılan Biçerdöver Kontrolleri:
İl Müdürlüğümüz seminer salonunda Biçerdöver Kontrolör eğitimi düzenlenmiş olup yapılan
eğitim sonucu 19 kişiye Biçerdöver Kontrolör sertifikası verilmiş olup hububat ekim dönemi
kontrolleri için 5 ekip oluşturulmuştur. 5 ilçemizde hasat döneminde 60 adet denetim yapılmıştır.
2013 yılında 298.174 dekar hububat alanı biçerdöverle hasadı kontrol edilmiştir.
4342 Sayılı Mera Kanunu Çalışmaları
4342 sayılı Mera Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile birlikte kanunda belirtilen hizmetlerin
gerçekleştirilebilmesi için ilgili kanunun 6. maddesi gereğince İlimizde Sayın Valimizin
görevlendirdiği Vali Yardımcısı başkanlığında Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğünden iki,
Kadastro İl Müdürlüğünden bir, İl Defterdarlığından (Milli Emlak Müdürlüğü ve Muhakemat
Müdürlüğü) iki, Orman İşletme Müdürlüğünden bir ve İl Özel İdaresinden bir üye olmak üzere
toplam sekiz üyeden oluşturulan İl Mera Komisyonu ile bu Komisyona bağlı olarak, Gıda Tarım ve
Hayvancılık İl Müdürlüğü bünyesinde görev yapan 3 teknik ekip vasıtası ile çalışmalar
yürütülmektedir.
Mera Tespit ve Tahdit Çalışmaları
4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında 2013 yılı itibariyle 1, 2 ve 3 nolu Mera Teknik
Ekiplerimizce İlimizde mera tespit çalışmaları yapılmamış 164 adet köy / mahallede tespit
çalışmalarına başlanılmış olup söz konusu çalışmaların bitirilmesi planlanmaktadır.
21
4342 sayılı Mera Kanunu’nun 1. ve 5. maddeleri gereğince ilimizde bulunan mera alanları ile
mera olabilecek alanların tespit çalışmaları aşağıdaki gibidir.
SIRA NO
İLÇELER
KÖY VE
MAHALLE
SAYISI
2013 YILI
YAPILAN
TESPİT
TESPİT TESPİT VE
TAHDİT TAHSİS
TESPİT YAPILAMAYAN
1 MERKEZ 99 35 90 1 1 9
2 ADİLCEVAZ 43 0 43 12 12 0
3 AHLAT 41 0 41 11 11 0
4 GÜROYMAK 54 9 54 1 1 0
5 HİZAN 84 46 82 0 0 2
6 TATVAN 80 36 78 5 5 1
7 MUTKİ 74 22 70 7 7 4
GENEL TOPLAM 475 148 458 37 37 16
Mera Islah ve Amenajman Projeleri ve Gerçekleştirilen Çalışmalar:
İlimizde 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında yürütülen mera ıslah ve amenajman projeleri
aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
İLÇESİ KÖYÜ BAŞLAMA YILI BİTİŞ YILI PROJENİN ALANI (Da.) AHLAT DİLBURNU 2010 2013 5.590
2013 yılı içerisinde mera ıslah çalışmaları kapsamında İlimiz Ahlat İlçesi Dilburnu Köyünde,
1.110 dekar alanda 10 ton Amonyum Nitrat (%33) gübresiyle ilkbahar gübrelemesi ve 1110 dekar
alanda 9,63 ton TSP (Triple süperfosfat) gübresiyle sonbahar gübrelemesi yapılmıştır.
Çayır Mera ve Yem Bitkileri Üretimini Geliştirme Projesi
2013 yılı Çayır Mera ve Yem Bitkileri Üretimini Geliştirme Projesi kapsamında 1.800 kg
(yonca) tohumlukları ile 50 torba silajlık mısır tohumu üreticilere dağıtılarak ekimi sağlanmıştır.
Ayrıca 2014 yılı ilkbaharında üreticiler tarafından ekimi yapılmak üzere 116 torba (her
torbada 50.000 adet ) silajlık mısır tohumu alımı yapılmıştır.
Mera Kanunu 14. Madde Tahsis Amacı Değişikliği İşlemleri
2013 yılında Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şubesi Mera Birimince sürdürülen 4342 sayılı
Mera Kanunu 14. Madde Tahsis Amacı Değişikliği işlemleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
22
İLÇENİN ADI KÖY/BELDENİN
ADI
PARSEL
NO
TOPLAM
ALAN (m2)
TAD'IN
DAYA
NAĞI
TALEP EDEN
KURUM
YATIRIM
KONUSU
TALEP
TARİHİ
TALEP
EDİLEN
ALAN
(m2)
TAHSİS
EDİLEN
ALAN (m2)
AHLAT
OVAKIŞLA
BELEDİYESİ VE
GÖLGÖREN
KÖYÜ
5325
224 2.278.535 14/a
BAYSAN
MAD.İNŞ.SAN.T
İC.LTD.ŞTİ.
TAŞ OCAĞI 07.01.2013 110.100 -
GÜROYMAK ŞİRİNTEPE
MAHALLESİ
567 549
550 789.050 14/d
GÜROYMAK
BELEDİYESİ
UYGULAMA
İMAR PLANI 12.02.2013 587.500 -
GÜROYMAK DEĞİRMENKÖY
KÖYÜ 399 68.253 14/c
BİTLİS İL MİLLİ
EĞİTİM
MÜDÜRLÜĞÜ
OKUL YAPIMI 25.02.2013 7.219 -
MERKEZ ATATÜRK
MAHALLESİ 33-1 11.320 14/f
BİTLİS
EMNİYET
MÜDÜRLÜĞÜ
GÖZETLEME
KULESİ 26.06.2012 5.198 -
ADİLCEVAZ EVRENPAŞA
MAHALLESİ
14 ada 4
Parsel-19
Ada 3
Parsel
161.200 14/c ADİLCEVAZ
BELEDİYESİ
İLAVE İMAR
PLANI 13.11.2012 161.200,00 -
ADİLCEVAZ HIDIRŞAH
MAHALLESİ
78 Ada 6,9
ve13
Parsel
30.280 14/c ADİLCEVAZ
BELEDİYESİ
İLAVE İMAR
PLANI 13.11.2012 30.280,00 -
ADİLCEVAZ ÇAYIR
MAHALLESİ 176-21 2500,00 14/c
ADİLCEVAZ
İLÇE EMNİYET
MÜDÜRLÜĞÜ
SOSYAL TESİS
YAPIMI 31.07.2012 2500,00 -
AHLAT
DEVELİK-
ÇUKURTARLA
KÖYLERİ
103-208-
206-315-
290-281-
284-119-
314-107-
94
174.468.854 14/c
KARAYOLLARI
11.BÖLGE
MÜDÜRLÜĞÜ
YOL YAPIMI 01.08.2012 67.609 -
ADİLCEVAZ ALACAATLI MAH. 104-1 45200,00 14/c
KARAYOLLARI
11.BÖLGE
MÜDÜRLÜĞÜ
YOL BOYU TESİS
SAHASI 26.09.2013 12832,43 -
MERKEZ TABANÖZÜ
KÖYÜ 331 5940000,00 14/a
TURAP
MAD.LTD.ŞTİ.
BARİT MADENİ
ARAMA
FAALİYETİ
02.07.2013 15500,00 -
HİZAN AKŞAR KÖYÜ 135-1 301249,00 14/ğ AKŞAR NAZAR
ENERJİ A.Ş.
HİDROELEKTRİK
SANTRALİ YOLU 05.04.2013 4367,00
Talep
Başbakanlık
oluru
aşamasında
Komisyonca
reddedildi
2013 Yılı Göçere Mevsimlik Mera Kiralama İşlemleri: 2013 yılında 9 köyümüzde 13209
hektar ihtiyaç fazlası mera alanı İl dışından gelen göçerlere mevsimlik olarak kiralanmıştır. Ayrıca
2013 yılı içerisinde 7 kişi muvafakat aldıkları ya da kendilerine ait tapulu çayır-tarla vasfındaki
arazilerinin göçerlere kiralanabilmesi için, İl Müdürlüğümüzden Otlatma Kapasitesinin
belirlenmesini talep etmişlerdir. İl Mera Teknik Ekibimiz de toplam 8.523 dekar yüzölçümlü tapulu
arazide yapmış olduğu çalışmada, 641,2 BBHB (6.412 koyun) otlayabileceğini tespit etmiş ve
dilekçe sahiplerine resmi yazıyla bildirmiştir.
İLÇESİ
KÖY/
BELEDİYE
KİRALANAN
(Meralar) ALAN (ha.)
KİRALAMA SÜRESİ
(Mevsimlik)
KİRALAMA
BAŞLANGIÇ YILI
Güroymak Çıtak Mera 860 5 Ay 2013
Ahlat Serinbayır Mera 4274 5 Ay 2013
Merkez Ağaçköprü Mera 1572 5 Ay 2013
Merkez Sarpkaya Mera 503 5 Ay 2013
Mutki Yeniköy Mera 500 5 Ay 2013
Ahlat Uludere Mera 1227 5 Ay 2013
Tatvan Odabaşı Mera 784 5 Ay 2013
Tatvan Dalda Mera 300 5 Ay 2013
Ahlat Taşharman Mera 3189 5 Ay 2013
23
Satış ve Diğer Yapılması Düşünülen Tasarruf İşlemleri
Bitlis Milli Emlak Müdürlüğü ve İlçe Malmüdürlüklerinden gönderilen Tescil-Tahsis-Satış
yazılarıyla ilgili olarak; İl Mera Komisyonumuza bağlı olarak çalışan Mera Teknik Ekiplerimiz
zeminde gerekli çalışmaları yaparak söz konusu alanlara ilişkin raporları düzenleyerek ilgili
kurumlara bildirmiştir.
Mera Şikayetleri (Meraya Yapılan Tecavüzler)
Mera Kanunu’nun 19. Maddesi gereğince; İlçe Kaymakamlıkları ile Valilik Makamı’na
intikal eden mera şikayetleri (meraya yapılan tecavüzler) hakkında İl Mera Teknik Ekipleri
tarafından yerinde yapılan tespit ve incelemelerin sonucuna göre 3091 sayılı Taşınmaz Mallara
Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi veya 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75. Maddesi
kapsamında gerekli işlemlerin yapılması için ilgili birime bilgi verilmektedir.
2013 YILI BİTKİ SAĞLIĞI UYGULAMALARI
Bitki Sağlığı Toplantıları:
İlimiz geneli Bitki Sağlığı ve Karantina Programı ve Prensipleri kapsamında tüm
ilçelerimizin katılımı ile teknik personel eğitimi düzenlenmiş olup 2013 yılında yapılacak
çalışmaların değerlendirilmesi ve programı yapılmıştır. Eğitime merkez ve ilçelerden 16 kişinin
katılımı sağlanmıştır. Toplantıda aşağıdaki konuların değerlendirme ve programlaması yapılmıştır.
Çekirge Mücadelesi
Süne Mücadelesi
Tohumculuk Piyasasının Denetimi
Zirai Mücadele Alet ve Makineleri Bayi Kontrolü
Bitki Koruma Ürünleri Bayi Kontrolleri
Bitki Sağlığı Konularında Çiftçi Eğitimleri
Bitki Koruma Ürünlerinin Kayıtlarının Tutulması ve İzlenmesi Çalışmaları
Entegre Mücadele Projeleri
Özel Sürvey Programları
Diğer Zirai Mücadele Uygulama Programı
Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması
Bitki Hastalık ve Zararlıları İle Mücadele:
Üreticilerin mücadele yöntemlerini bizzat kendileri uygulayıp, Müdürlüğümüzce piyasa da
ilaç ve alet bulundurulmasını sağlamak ve çiftçilerimize mücadele konularında bilgi verilerek
program uygulatılmaktadır. İlimizin bitkisel ürünlerine zarar vermesi beklenen 28 adet hastalık ve
zararlı programa alınmıştır. Program çerçevesinde yürütülen sürveylere bağlı olarak, ekonomik
zarar eşiğinin üzerindeki hastalık ve zararlılara karşı ilaçlamalar önerilmektedir.
İlimizde yetiştirilen kültür bitkilerinde
görülen hastalık ve zararlılarla mücadele
yöntemlerini üreticilerimize benimseterek, ürün
kayıplarının önüne geçmek ve zirai mücadele
ilaçlarının bilinçsiz ve kontrolsüz kullanımını
engellemek amacıyla, şubemizce ilimiz ilçe ve
köylerinde çiftçi eğitim toplantıları yapılmaktadır.
24
En önemli mücadele konuları olarak; Süne,
Çekirge, Fındık kurdu, Yaprak Biti, Meyve iç Kurdu
zararlıları ile Ceviz Antraknoz hastalığı gelmektedir. Söz
konusu hastalık ve zararlılarla ilgili olarak mücadele
dönemleri de dikkate alınarak üreticilerimizin
bilgilendirilmesi amacıyla çiftçi toplantıları
düzenlenmektedir. Aşağıdaki tabloda İlimiz genelinde
sürvey çalışmaları yapılmakta ve çiftçiler ilgili konularda
bilgilendirilmektedir.
BİTLİS İLİ 2013 YILINDA UYGULAN ZİRAİ MÜCADELE PROGRAM ÇALIŞMALARI
Mücadele
Şekli
Toplam Ekiliş
Alanı (da) Zarar Adı
Mücadele
Metodu
Program
Değeri TL Birimi
D.ZM.U 2.079 Bağ Küllemesi Kimyasal 520 Da
D.ZM.U 431.553 Buğday Pas Hastalıkları Kimyasal 5.500 Da
D.ZM.U 431.553 Buğday Sürme Hastalıkları Kimyasal 1000 Da
D.ZM.U 431.553 Buğday Arpa Geniş yapraklı Yabancı Otlar Kimyasal 500 Da
D.ZM.U 431.553 Süne Kimyasal 10.000 Da
D.ZM.U 476.182 Tarla Fareleri Kimyasal 1.700 Da
D.Y.M. 476.182 Yerli Çekirge Kimyasal 10.000 Da
D.ZM.U 9.461 Yaprakbükenler Kimyasal 43 Da
D.ZM.U 9.461 (Meyvede) Yaprakbitleri Kimyasal 100 Da
D.ZM.U 9.461 Akarlar (Meyvede) Kimyasal 45 Da
D.ZM.U 9.461 Ağ Kurtları Kimyasal 555 Ton
D.ZM.U 9.461 Armut Karalekesi Kimyasal 25 Da
D.ZM.U 9.461 Elma İçkurdu Kimyasal 414 Da
D.ZM.U 9.461 Elma Karalekesi Kimyasal 60 Da
D.ZM.U 3.502 Meyve Monilyası(Mumya) Kimyasal 15 Da
D.ZM.U 7.013 Sebzelerde Bozkurt Kimyasal 730 Da
D.ZM.U 7.013 Sebzelerde Danaburnu Kimyasal 1.500 Da
D.ZM.U 7.013 Sebzelerde Kırmızı Örümcekler Kimyasal 240 Da
D.ZM.U 7.013 Sebzelerde Yaprakbitleri Kimyasal 1.340 Da
D.ZM.U 7.013 Domates,Patlıcan ve Patateste Erken Yaprak Yanıklığı Kimyasal 305 Da
D.ZM.U 7.013 Fasulye Antraknozu Kimyasal 5 Da
D.ZM.U 7.013 Kabakgillerde Külleme Kimyasal 195 Da
D.ZM.U 37.616 Patates Böceği Kimyasal 820 Da
D.ZM.U 37.616 Patates Mildiyösü Kimyasal 320 Da
D.ZM.U 37.616 Patateste Adi Uyuz Kimyasal 420 Da
D.ZM.U 343.217 Yonca Hortumlu Böceği Kimyasal 7.000 Da
D.ZM.U 7.026 Fındık Kurdu Kimyasal 250 Da
D.ZM.U 7.026 Ceviz Antraknozu Kimyasal 2.575 Da
Sürvey çalışmaları kapsamında Tatvan ilçemizden alınan domates bitkisi Diyarbakır Zirai
Mücadele Araştırma Enstitüsüne gönderilmiş yapılan incelemede stolbor hastalığı tespit edilmiş
konu ile ilgili çiftçiler bilgilendirilmiştir.
Özel Sürvey Çalışmaları
Aşağıdaki tabloda karantinaya tabi hastalık ve zararlı etmenler İlimizde 2013 yılında özel
sürvey kapsamında değerlendirilmiş, İlimizde tarımı yapılan bitkilere yönelik Diğer Zirai Mücadele
Uygulamaları kapsamında üretim sezonu boyunca arazilerde kontrol çalışmalarına devam
edilmektedir. Sürvey çalışmalarının zamanında yapılabilmesi için merkez ve ilçelerde teknik
personelden oluşan 5 Sürvey Ekibi oluşturulmuştur.
Aşağıdaki tabloda karantinaya tabi hastalık ve zararlı etmenler İlimizde 2013 yılı özel sürvey
kapsamında değerlendirilmiştir. Gerek ticari olsun gerek Sertifikalı tohum üretim alanlarındaki
sürveylerde herhangi bir zirai karantina etmenine rastlanılmamıştır.
25
BİTLİS İLİ 2013 YILI ÖZEL SÜRVEY PROGRAM UYGULAMALARI Sürvey Konusu Program Yapılan Sürvey (Da)
Bakteriyel Solgunluk ve Patates Kahverengi Çürüklüğü Keşif 4349 Epitrix Similaris Keşif 4349 Patates Halkalı Çürüklüğü Keşif 4349 Patates Siğili Keşif 4349 Patates Kist Nematodu Keşif 4349 Şarka Virüsü Keşif 63
Entegre Mücadele
Entegre Mücadele kapsamında Tatvan İlçemizde Elma Entegre
Mücadelesi için 75 dekar elma bahçesi için 10 çiftçi ve Ahlat İlçemizde
Patates Entegre Mücadelesi için de 500 dekar ve 10 çiftçi programa
alınmıştır. 2013 yılı üretim sezonunda teorik ve pratik olmak üzere
entegre mücadele eğitimleri verilmiştir.
Proje sonucunda çiftçiler ile iyi ilişkiler
kurulmuş ve bitki sağlığı konularında
daha duyarlı ve bilinçli bir yetiştiricilik sağlanmıştır..
Şarka Virüsü
İlimizin sert çekirdekli meyve ağaçlarında Şarka virüsünden
ari olarak kalmasını sağlamak için 2013 yılında şarka Virüsü
Mücadele Projesi kapsamında sürvey çalışmaları yapılmış olup 12
adet yaprak numunesi alınarak DZMA Enstitüsüne gönderilmiştir ve yapılan incelemelerde şarka
virüsü etmenine rastlanmamıştır.
Pestisit Kalıntı Denetimi
İlimiz Tatvan İlçesinden alınan 2 Adet domates numunesi ve Hizan İlçemizden alınan 2 adet üzüm numunesi Çanakkale Gıda Kontrol Laboratuar Müdürlüğüne gönderilmiş ve yapılan
incelemelerde pestisit kalıntısına rastlanmamıştır.
Süne Mücadelesi:
İlimizde Adilcevaz İlçesinde 2009 yılında tespit edilen süne zararlısı 2011 yılında programa
alınarak, mücadele uygulaması için çiftçilere yoğun bir şekilde eğitim verilmiştir.
2013 yılında 4 personelden oluşan bir ekip ile çalışmalar yapılmıştır. Çalışma kapsamına
İlimiz Adilcevaz ilçesi Aygır Gölü ve Yıldız Köyleri programa alınmıştır.
2013 yılında sürveylerde yapılan tespitler kimyasal ilaçlamayı gerektirecek zarar eşiğine
gelmedikleri tespit edildiğinden kimyasal ilaçlamaya gidilmemiştir. 2014 yılı programı 5.000 Dakar
olarak programa alınmıştır.
Ekim ayında Diyarbakır Zirai Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünden konu uzmanlarının
katılımı ile Adilcevaz İlçe Müdürlüğünde teorik eğitim, pratik eğitim olarak ta arazide sonbahar
kışlak sayımı gerçekleştirilmiştir.
26
Devlet Yardımı Mücadelesi (Çekirge Mücadelesi):
2013 yılı içinde İlimiz, Hizan, Güroymak ve Mutki İlçelerine bağlı köylerde 10.000 dekar
alanda yerli çekirge mücadelesi programlanmıştır. Program dâhilinde merkez ve ilçelerde Temmuz
ayı sonu itibari ile 6300 dekar alanda kimyasal mücadele yapılarak 252 litre ilaç kullanılmıştır. 2014
yılı için 7.500 dekar alan programa alınmış olup öngörülen ilaç miktarı 300 litredir.
Birkaç yıldır ekonomik zarar eşiğine ulaşan yerli çekirgelere karşı kimyasal mücadele
yapılarak, çekirgelerin bu bölgelerdeki tarımsal ürünlere zarar vermeleri büyük oranda
engellenmiştir.
Fidan Satış Yerlerinin Kontrolü:
İl ve İlçe Müdürlüğümüz teknik elemanlarınca erken ilkbaharda ilimize diğer illerden gelen
10 fidan satıcısının getirdiği çeşitli meyve fidanı (elma, armut, ceviz, kiraz, şeftali) satış yerlerine
konuşlandırılmış olup kontroller yapılmıştır. Yapılan kontroller neticesinde karantina kapsamında
herhangi bir hastalık etmenine rastlanılmamıştır. Gelen fidanların bitki pasaportu sistemi kayıtları
kontrol edilmiştir.
Bitkisel Üretimde Kullanılan Kimyasalların Kayıt Altına Alınması Çalışmaları:
İlimizde üretimi yapılan bitkisel ürünlerde
görülen hastalık ve zararlılara karşı kullanılan zirai
mücadele ilaçlarının daha bilinçli kullanılması ve
ilaç kalıntılarına bağlı çevre kirlenmelerinin en aza
indirilmesi amaçlanmaktadır.
Bu bağlamda reçete yazma belgesi bulunan
teknik elemanlarca 2013 yılı içerisinde ilaçlama
eşiğine gelen hastalık ve zararlılara yönelik 324
adet zirai ilaç reçetesi yazılmıştır. Ayrıca bitkisel
üretimde kullanılan bitki koruma ürünlerinin
kayıtlarının tutulması ve izlenmesi amacı ile
çiftçilere 72 adet üretici kayıt defteri verilmiştir.
İlimizde mevcut bulunan Bitki Koruma Ürünleri ve Zirai Mücadele Alet ve Makine Bayileri
düzenli olarak kontroller yapılmaktadır.
2013 Yıllı Zirai İlaç Ve Zirai Alet-Makine Bayilerin Denetim Tablosu:
FAALİYET KONUSU Mevcut Bayi
Sayısı
Yıl İçerisinde yapılan
Kontrol sayısı
Ruhsat Verme Ruhsat
İptali
Zirai Mücadele
İlaçları Bayi
8 12 1 1
Zirai Mücadele Alet ve
Makineleri Bayi
5 6 1 ---
27
Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması:
Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması Hakkında Yönetmelik
kapsamında 2013 yılında 3 sertifikalı tohumluk patates üreticisi ve 25’i yemeklik patates üreticisi
olmak üzere toplam 28 kişi kayıt altına alınmıştır. Kayıt öncesi muhtarlara ve çiftçilere kayıtlarının
yapılması çağrısında bulunulmuş ve ticari amaç güden üreticiler operatör olarak kayıt altına
alınmıştır.
Bitki pasaportu ve sistemine kayıt edilmesi zorunlu olan Patates, fidan v.b sevkiyatları ile
ilgili Bitlis İl Jandarma Komutanlığına bağlı karakollardan personellerin katılımının sağlandığı bir
eğitim toplantısı yapıldı
Tohumculuk Faaliyetlerimiz:
Tohumculuk Kanunu kapsamında İlimizde
bitkisel üretimde kullanılacak tohumlukların çeşit
safiyetini devam ettirmek, fiziksel özelliklerini
muhafaza etmek, verim ve kalitede arzulanan
hedefe ulaşmak ve de dolaysıyla üreticilerimize
sertifikalı tohumluk kullandırmak amacıyla
tohumluk bayii denetim, ruhsatlandırma ve
tohumluk sertifikalandırma çalışmaları teknik
elemanlarımızca yapılmaktadır. İlimizde 3 adet
sertifikalı tohum üreticimiz bulunmakta olup 1
üreticimiz ise başvurusunu yapmış olup gerekli
izin ve belge işlemleri devam etmektedir.
SERTİFİKALI PATATES ÜRETİMİ
Toplam Ekim Alanı (da.) Toplam Üretim Miktarı(Ton)
2008 164 820
2009 441 2.200
2010 600 3.315
2011 803 4.015
2012 1.480 8.615
2013 2.253,62 12.533 (Tahmin)
İlimizde geniş bir alanda üretimi yapılan yemeklik patateslerin, sertifikalı tohumluk
ihtiyacını karşılamak ve Patateste Karantina Etmeni Zararlı Organizmaların görüldüğü bölgelerden
gelebilecek hastalıklı patateslerin İlimiz topraklarına bulaşmasını önlemek amacıyla 2008 yılından
28
itibaren sertifikalı tohumluk patates üretimine ağırlık vermekteyiz. 2008 yılında 441 dekar alanda
sertifikalı patates tohumluğu üretimi yapılırken 2013 yılında 2.253,62 dekar alanda üretimlerimiz
devam etmektedir.
2013 yılında sertifikalı patates üretilmesi amacıyla 2.304 dekarlık tarım arazisinden, ekim
öncesi 255 adet toprak numunesi alınarak, Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsüne
gönderilmiş ve numune sonuçları temiz gelmiştir.
5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu, 15.05.2009 Tarih ve 27229 Sayılı Tohumculuk Sektöründe
Yetkilendirme ve Denetleme Yönetmeliği ve 03.07.2009 Tarih ve 27277 Sayılı Meyve ve Fidan
Üretim Materyali Sertifikasyonu ile Pazarlaması Yönetmeliği çerçevesinde yapılan çalışmalar
aşağıya çıkarılmıştır. İlimiz genelinde bulunan 7 adet tohumculuk bayisi belirli bir periyotla kontrol
edilmiştir.
2013 Yılı Tohum Bayileri
Bayii
Sayısı
Bu yıl ruhsat
Verilen
Ruhsatı
İptal
Edilen
Yapılan
Denetim
Sayısı
Toplam
Bayii
Sayısı
7 2 1 20 7
Gübre Bayilerinin Denetlenmesi: İlimiz merkezi ile ilçelerinde faaliyet gösteren 23 adet gübre satış bayii bulunmaktadır. Bu
işletmeler bayilik sözleşmesi, tescil belgeleri, depo şartları ve etiket bilgileri yönünden
denetlenmiştir. 2013 yılı içerisinde ilimiz genelinde faaliyet gösteren 24 gübre bayiimiz 58 defa
denetlenmiştir. Ayrıca denetimler sırasında 2 bayimizden alınan gübre numuneleri GAP Tarımsal
Araştırma Enstitüsü Müdürlüğüne gönderilmiş olup analiz sonuçlarının uygun olduğu tespit
edilmiştir.
2013 Yılı Bitlis İl Geneli Toplam Gübre Tüketimi /Ton
GÜBRE CİNSİ ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK HİZAN TATVAN TOPLAM
%26 A.N. 692,75 16 256,85 965,60
%26 CAN 208,00 208,00
%33 A.N. 347,3 625,4 252,2 3,35 78,35 1306,6
% 21 A. Sülfat 33,25 380,85 414,1
10+20+20 47 31 78
15-15-15 ME 197 197
20-20-0 Kompoze 58,55 58,55
20-20-20 Süper Ekin 28 28
POTASYUM NİTRAT 4,5 4,5
15-15-15 ZN 43,35 30,885 74,235
20-20-0 NP 2,06 2,06
TSP 4,05 60 64,05
DAP(18-46) 58,65 616,55 23,6 3,75 96,35 798,9
ÜRE ( % 46) 58,55 693,6 303,5 9,565 811,6 1876,815
Kompoze (15-15-15) 130,55 16,5 147,05
Kompoze (12.30.12) 920
TOPLAM 796,10 3465,685 683,3 18,725 2179,65 6223,46
Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Gübre Satış
Bayii Sayısı 2 3 8 2 3 0 5 24
Denetim
Sayısı
4 15 47 34 4 0 15 119
29
HAYVAN SAĞLIĞI, YETİŞTİRİCİLİĞİ VE SU ÜRÜNLERİ ÇALIŞMALARI
İlimizde hayvan sağlığı çalışmalarında Bakanlığımız program ve hedefleri basarıyla
gerçekleştirilmektedir. İlimizdeki büyükbaş hayvan varlığının tamamı TÜRKVET kapsamında kayıt
altına alınmıştır. TÜRKVET sisteminde kayıtlı işletme sayısı 25.853’dir. Hayvancılık isletmelerinin
kayıt altına alınarak hastalık, aşılama, hayvan hareketlerinin kontrolü ve denetlenmesi amacıyla
Türk-Vet veri tabanı kullanılarak işletme ve hayvanların bilgisayar ortamında güncellenmesi
çalışmaları sürdürülmektedir.
3.3.1. Hayvan Aşılama ve Sağlık Taramaları
Hayvan hastalık ve zararlıları ile mücadele programı kapsamında Brucella, PPR ve Şap
aşılaması program dahilinde tek periyot, halinde uygulanmış olup rutin tarama kontrolleriyle
hastalıklardan koruma çalışmaları sene boyu aralıksız olarak devam etmektedir.
5996 sayılı Kanun gereğince salgın hayvan hastalıkları ile ilgili ihbarlar aynı gün içinde
mahallinde değerlendirilmektedir. Hastalığın durumuna göre ölen hayvanlardan marazi madde
alınarak incelenmek ve araştırılmak üzere ilgili Araştırma Enstitülerine gönderilmektedir. Laboratuar
sonuçlarına göre gerekli idari ve fenni tedbirler yerinde alınmaktadır. Programlı brucella aşılaması
neticesinde ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde ilimizdeki küçükbaş hayvanların %68,04’i
programlı PPR aşılaması neticesinde sonbahar döneminde ilimizdeki küçükbaş hayvanların %72,64‘i
ve Programlı Şap aşılaması neticesinde sonbahar döneminde ilimizdeki Büyükbaş Hayvanların %
85’i aşılanmıştır.
2013 yılında Bitlis il genelinde yapılan hayvan hastalık ve zararlıları ile mücadele çalışma
sonuçları çizelgedeki gibidir.
Hastalığın Adı Uygulama Sonuçları Program
Gerçekleşme % si
Mihrak Sayısı
İlkbahar
(*)
Sonbahar
(**)
Kampanya
Dışı (***)
Aşılanan Toplam
Hayvan sayısı
İlkbahar Sonbahar Faal Sönen
Şap B.Baş 32.680 14.267 46.947 % 39,66 2 9
K.Baş 20.129 20.129
Koyun-Keçi Bru. Genç 204.134 204.134 % 68,04
Koyun Keçi Vebası 246.992 246.992 % 72,64
Sığır Brusellozu Genç 1.452 1.452 % 5,80 1
Şarbon B.Baş 3.836 3.836 1 5
K.Baş 8.038 8.038
Kuduz K.Köpek 372 372 1
Enteretoxemia K.B. 62.627 62.627
Koy-Keçi Çiçek 19.780 19.780
Keçi Ciğer Ağrısı 4.100 4.100
Agalactia 10.500 10.500
Cl.Perf.Type A 5.720 5.720
Yanıkara(Blackleg) 1.500 1.500
Theillerriosis 758 758
Newcastle 7.000 7.000
Sağlık Taraması 1.014.002 2
TOPLAM 204.134 281.124 158.627 643.885 5 16
Sağlık Taramaları: Program ve bildirim çerçevesinde ilimizde 12.247 işletmede toplam
1.014.002 baş hayvana sağlık taraması yapılmıştır.
30
BİTLİS İL/İLÇE BAZINDA 2013 YILINDA YAPILAN AŞI SAYILARI
Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam
Şap B.B. 11.434 3.250 9.485 7.170 3.243 6300 12.365 46.947
Şap K.B. 4.750 4.800 - 10.579 20.129
Bruc.Rev-1 Genç 22.751 40.000 19.192 21.550 26.179 28.500 45.962 204.134
K.Keçi Vebası 30.233 35.000 13.827 22.493 42.545 48.000 54.894 246.992
Sığır Brucellozisi 326 70 260 20 575 201 1.452
Şarbon B Baş 1.869 1.737 230 3.836
Şarbon K.Baş 2325 4.118 1.640 8.083
Kuduz K.Köpek 226 54 27 120 171 372
Enteretoxemia K.B. 11.600 16.000 26.150 8.877 62.627
Cl.Perf.Type A 5.720 5.720
Yanıkara(Blackleg) 1.500 1.500
Theillerriosis 8 750 758
K.Keçi Çiçek 4.400 5.300 10.080 19.780
Agalactia 3.400 5.700 1.400 10.500
Keçi Ciğer Ağrısı 3.500 600 4.100
Newcastle 7.000 7.000
2013 Yılında İl/İlçe Bazında Isırık Vakaları
İL/İLÇE
BİLDİRİLEN ISIRIK
VAKASI SAYISI
GİDİLEN VAKA
SAYISI
MÜŞADEYE ALINAN
VAKA SAYISI
VAKA
SAYISI
MERKEZ 12 12 1 YOK
ADİLCEVAZ 10 10 2 YOK
AHLAT 0 0 0 YOK
TATVAN 29 29 9 YOK
GÜROYMAK 2 2 0 YOK
MUTKİ 2 0 0 YOK
HİZAN 1 1 0 1
TOPLAM 56 54 12 1
Hayvanların Tanımlanması Ve Tescili İşlemleri: İlimizde 2013 yılında teknik
personelimiz tarafından 18.323 adet büyükbaş hayvana ve 240.943 adet küçükbaş hayvana kulak
küpesi takılarak kayıt altına alınmıştır.
2013 Yılında İl/İlçe Bazında Yapılan Büyükbaş Ve Küçükbaş Küpe Sayıları
İL/İLÇE B.BAŞ KÜPE SAYILARI K.BAŞ KÜPE SAYILARI
MERKEZ 1.239 20.125
AHLAT 3.521 24.800
TATVAN 2.560 52.500
ADİLCEVAZ 1.615 48.000
GÜROYMAK 3.697 24.835
HİZAN 3.348 47.183
MUTKİ 2.343 23.500
TOPLAM 18.323 240.943
31
2013 Yılında İl/İlçe Bazında Çıkan Salgın Hayvan Hastalıkları: ilimizde toplam 21
hastalık mihrakı görülmüş olup, bu mihraklardan 5 tanesi de faal durumdadır. Faal mihraklar için
yasal çerçevede alınan idari ve fenni tedbirler devam etmektedir. İlimizde 2013 yılında görülen
vakalar aşağıdaki gibidir. Bildirim No İlçe Mahalle/Köy İşletme No Hastalık Adı Çıkış Tarihi Onay Tarihi Sönüş Tarihi Ziyaret
Tarihi
Ziyaret
Sayısı
13/13/00002 Merkez Yolyazı TR13-156022 Sığır Brucellosisi 15.02.2013 12.03.2013 22.04.2013 22.04.2013 3
13/13/00003 Tatvan Adabağ TR13-15836 Sığır Tüberkülozu 14.02.2013 25.02.2013 - 18.05.2013 14
13/13/00004 Ahlat Kınalıkoç TR13-160414 ŞAP - A 17.03.2013 01.04.2013 19.04.2013 19.04.2013 3
13/13/00005 Tatvan Bolalan TR13-15250 ŞAP - A 30.03.2013 05.04.2013 22.04.2013 22.04.2013 5
13/13/00008 Hizan Soğuksu TR13-10882 ŞAP - A 10.05.2013 22.05.2013 01.07.2013 01.07.2013 6
13/13/00010 Mutki Çitliyol TR13-158099 Newcastle (Yalancı Tavuk
Vebası)
30.04.2013 16.05.2013 30.05.2013 30.05.2013 4
13/13/00011 Güroymak Kavuklu TR13-169162 ŞAP - A 20.05.2013 28.05.2013 26.06.2013 26.06.2013 2
13/13/00015 Tatvan Kırkbulak TR13-15889 ŞAP - O 11.05.2013 20.05.2013 07.06.2013 07.06.2013 4
13/13/00017 Ahlat Kırıkkaya TR13-161096 ŞAP - A 25.04.2013 02.05.2013 27.06.2013 26.06.2013 3
13/13/00018 Tatvan Yelkenli TR13-157163 ŞAP - O 09.06.2013 10.06.2013 15.07.2013 15.07.2013 4
13/13/00019 Ahlat Bahçe TR13-5266 ŞAP- O 26.06.2013 03.07.2013 06.09.2013 06.09.2013 3
13/13/00020 Ahlat Alakır TR13-5446 ŞAP ? 12.07.2013 12.08.2013 12.08.2013 4
13/13/00021 Ahlat Otluyazı TR13-5673 Anthrax 08.08.2013 12.08.2013 11.09.2013 11.09.2013 11
13/13/00022 Ahlat Yuğurtyemez TR13-159599 Anthrax 13.08.2013 16.08.2013 12.09.2013 12.09.2013 3
13/13/00023 Tatvan Kısıklı TR13-158415 Anthrax 18.08.2013 21.08.2013 12.09.2013 12.09.2013 5
13/13/00024 Tatvan Sallıca TR13-15265 Anthrax 05.08.2013 19.08.2013 19.08.2013 5
13/13/00025 Merkez Çobansuyu TR13-1981 Anthrax 14.08.2013 16.08.2013 13.09.2013 13.09.2013 3
13/13/00026 Merkez Bölükyazı Anthrax 22.08.2013 26.08.2013 19.09.2013 19.09.2013 4
13/13/00027 Ahlat Yeniköprü TR13-6076 Şap ? 10.09.2013 10.09.2013 0
13-13/00028 Ahlat Kırıkkaya TR13-159212 Sığır Tüberkülozu 24.12.2013 24.12.2013 24.12.2013 1
13/13/1000005 Hizan Koçlu TR13-168562 KUDUZ 29.04.2013 30.04.2013 - 17.05.2013 3
2013 Yılında İl/İlçe Bazında Yapılan Suni Tohumlama Faaliyetleri: 2013 yılı içerisinde
ilimizde toplam 5.097 büyükbaş hayvana suni tohumlama yapılmıştır. Suni tohumlamalar İlçe
Müdürlüğümüz personelleri ve Serbest Veteriner Hekimler tarafından yapılmıştır. İlçe
Müdürlüklerimiz ve Serbest Veteriner Hekimler tarafından yapılan suni tohumlamalara ait dağılım
aşağıdaki gibidir:
İl/İlçe Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Serbest Veteriner Hekim 647 39 1.783 1.377 8 213 784 4.851
İl/İlçe Müdürlüğü 61 60 123 0 2 0 0 246
Toplam 708 99 1.906 1.377 10 213 784 5.097
32
İlimizde 11 adet Serbest Veteriner hekim kliniği bulunmaktadır. Bu kliniklerin yıllık rutin
olarak denetimi yapılmaktadır. İlçelere göre Kliniklerin dağılımı aşağıdaki gibidir.
Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Serbest Veteriner
Hekim Kliniği Sayısı 2 2 2 2 - - 3 11
Denetimler ve Ruhsatlandırmalar: İlimizde mevcut 3 adet Belediye Mezbahası ve 2 adet
özel mezbaha olmak üzere 5 adet Kırmızı Et Mezbahası mevcuttur. Mezbahalar yılda iki kez olmak
üzere denetimleri yapılmış, eksikliği bulunanlar uyarılmıştır.
MEZBAHALAR
Kesilen Küçükbaş
Hayvan
Kesilen Büyükbaş
Hayvan TOPLAM
Adet Et (Kg) Adet Et (Kg) Adet Et (Kg)
Tatvan Belediye Mezbahası 25.854 672.498 2.393 878.312 28247 1.550.810
Adilcevaz Bel. Mezbahası 1.673 36.800 121 26.514 1.794 63.314
Altun Et Ür.Gıda Hayv.İnş. San. Ve Tic.Ltd.Şti. 18.853 348.750 1.301 284.428 20.154 633.178
Efser Gıda San.Tic.Ltd.Şti. 85 16.421 85 16.421
Güroymak Belediye Mezbahası 2.576 41.216 683 143.430 3.259 184.646
TOPLAM 48.956 1.099.264 4.583 1.349.105 196.286 2.448.369
2013 Yılında İl/İlçe Bazında Yapılan Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürün Sevkleri:
İlimizden diğer illere sevk edilen hayvanların gerekli sağlık kontrolleri ve yönetmeliklerdeki zorunlu
aşılamaların yapıldığı tespiti ile birlikte büyükbaş hayvanların küpelerinin takılmış olduğu kontrol
edildikten sonra araçlar dezenfekte edilerek sevklerine müsaade edilmiştir. Salgın hayvan
hastalıklarını önlemek ve gıda güvenliğinin sağlanması amacıyla il dışı yapılan bütün hayvan
hareketleri ve hayvan maddelerinin muayeneleri yapıldıktan sonra sevklerine izin verilerek Yurtiçi
Veteriner Sağlık Raporu düzenlenmektedir. İL/İLÇE K.BAŞ SIĞIR KOVAN -
ARI
ET (Kg) DERİ (Kg) BAL
(Kg)
SALYANG
OZ (Kg)
ATIK İÇ
YAĞI
MERKEZ 20.705 830 17.489 - 15.911 20.200 23.500 -
TATVAN 23.554 2.617 1.633 - 122.290 35.050 - 2.200 kg
MUTKİ 8.558 331 4.276 - - - - -
HİZAN 22.046 1.519 24.381 - - 11.620 - -
ADİLCEVAZ 11.342 189 120 9.886 360.300 - - -
AHLAT 7.731 2.061 4.879 - 11.435 26.080 - -
GÜROYMAK 21.551 3.337 5.214 - 1.400 1.890 - -
TOPLAM 115.487 10.884 57.992 9.886 511.336 94.840 23.500 2.200
2013 Yılında İl/İlçe Bazında Yapılan İthal Hayvan Sayıları: İlimizde 2013 yılında merkez
ve İlçelerinde 3 firma/kişi tarafından yurt dışından ithal edilen toplam hayvan sayıları aşağıdaki
tabloda belirtilmiştir.
İl/İlçe SEVK EDEN
GÜMRÜK
GİRİŞ KAPISI
İTHALATÇI
/FİRMA ŞAHIS İTHAL
EDİLEN
ÜLKE
İTHAL
EDİLEN
SIĞIR HAYVAN
SAYISI
İTHAL EDİLEN
KOYUN
HAYVAN SAYISI
IRKI Tarihi
Tatvan Edirne-Kapıkule Ziya KARÇIĞA Avusturya 30 Simmental 13.02.2013
Tatvan Edirne-Kapıkule Ziya KARÇIĞA Avusturya 7 Simmental 26.03.2013
Adilcevaz AHL Gümrük
Müdürlüğü
Dodan Tarım
Hay.İşt.San.Tic.
Avustralya 70 Dorper 25.05.2013
Adilcevaz AHL Gümrük
Müdürlüğü
Dodan Tarım
Hay.İşt.San.Tic.
Macaristan 310 Ile de
france
26.11.2013
Ahlat Edirne-Kapıkule Sipan Tarım ve Hay.
San. Tic. Ltd. Şti, Avusturya 14 Simmental 25.07.2013
Toplam 51 380
33
İl/İlçe Bazında 2013 Yılı Arı Konaklama Sayıları
İL/İLÇE Konaklayan Kişi Sayısı Konaklayan Kovan Sayısı
ADİLCEVAZ 3 799
AHLAT 14 4.414
GÜROYMAK 24 8.320
HİZAN 270 49.168
MERKEZ 49 12.542
MUTKİ 51 11.034
TATVAN 95 24.817
TOPLAM 506 111.094
Bitlis İli 2013 Yılı Ulusal Kalıntı İzleme Çalışmaları: Canlı Hayvanlar ve Hayvansal Ürünlerde Belirli Maddeler ile Bunların Kalıntılarının
İzlenmesi İçin Alınacak Önlemlere Dair Yönetmelik” kapsamında ilimiz için ekonomik değeri
yüksek olan İnek Sütü, Bal ve Alabalık ürünlerinde pestisitler kalıntıları bakımından 35 numune
birincil üretim yapan işletmelerimizden alınarak analizlere gönderilmiştir. Gelen analiz sonuçları
içerisinde şimdiye kadar menfi bir sonuç çıkmaması ilimiz arcılarının,su ürünleri yetiştiricilerimizin
ve büyükbaş hayvan yetiştiricilerinin bu konudaki hassasiyetini ve eğitim çalışmalarının etkinliğini
göstermesi açısından önemlidir.
Alınan
Numune
Program Dahilinde
Alınması Gereken numune
Sayısı
Program Dahilinde
Alınması Numune
Sayısı
Analiz Sonucu
İnek Sütü 13 13 Negatif
Bal 7 7 Negatif
Balık 15 15 Negatif
Toplam 35 35 Negatif
Su Ürünleri Yetiştiriciliği Faaliyetleri :
İlimizde su ürünleri yetiştiricilik faaliyetleri, 1380 Sayılı Kanununa dayanılarak çıkarılan Su
Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliği kapsamında yürütülmektedir. Müdürlüğümüzce su ürünleri
tesislerinin işlemleri, denetimi, belgelendirilmesi, yetiştiricilik tesislerine teknik bilgi verilmesi, su
kira sözleşmelerinin düzenlenmesi, ile komisyon çalışmalarına katılım, kurum görüşleri ve
bilgilendirme faaliyetlerinde bulunulmaktadır.
İlimizde iç sularda 9 adet su ürünleri tesisi bulunmakta olup, yıllık ortalama 625 ton alabalık
üretimi yapılmaktadır. 13.02.2011 tarih ve 6111 sayılı Kanunun geçici 12. maddesi ile su kira
sözleşmelerinin düzenlenmesi İl Özel İdare’lerden alınarak Bakanlığımıza verilmiştir.
Bakanlığımızca 01.06.2011 tarih ve 27951 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik
kapsamında Müdürlüğümüzce 2012 yılında 9 adet su kira sözleşmesi düzenlenmiştir.
Su Ürünleri Avcılık Denetimi ve Su Kirliliği Çalışmaları
1380 sayılı Su ürünleri Kanunu ile; Su Ürünleri stoklarını korumak ve Su Ürünleri
kaynaklarından ekonomik olarak yararlanmak da hedeflenmiştir. 1380 Sayılı Su ürünleri Kanununa
göre, ticari balıkçılıkla iştigal eden gerçek kişiler ile bu amaçla kullanılan balıkçı teknelerine ruhsat
tezkeresi düzenlenmesi zorunludur. Bu çalışmalar kapsamında, gerçek kişiler ve tekne ruhsatlarına ait
vize, devir vb. işlemler Müdürlüğümüzce yapılmaktadır. İlimiz sınırlarında su ürünleri avcılığı yapan
Su ürünleri tesisi Adet Kapasite (Ton-
Adet/Yıl)
Mevcut (Ton-
Adet/yıl)
Yapılan denetim
Alabalık Tesisi
9
720 603,267
19 Yavru Balık 12.310.000 8.602.000
34
gerçek kişilere, tüzel kişilere ve gemilere SUBİS’e ( Su Ürünleri Bilgi Sistemi-Balıkçılıkla ilgili
verilerin girildiği bilgi sistemi) kaydedilip, sistemde ticari balıkçı tekne ve gerçek kişi ruhsat bilgileri,
ruhsat vize ve iptal işlemleri, satış bildirimleri ve seyir defterlerinin girişi yapılmaktadır. 2013 yılında
SUBİS’e (Su Ürünleri Bilgi Sistemi) kayıtlı Ruhsat tezkerelerinin sayıları aşağıdadır.
RUHSAT ÇEŞİDİ GERÇEK KİŞİ TÜZEL KİŞİ GEMİ YENİ VERİLEN 8 0 0 VİZE EDİLEN 4 0 2 İPTAL EDİLEN 0 0 0 DEVREDİLEN 0 0 3 YÜRÜRLÜKTEKİ 29 0 4 TOPLAM 41 0 9
Amatör balıkçı Belgesi, halen geçerli olan su ürünleri mevzuatına göre alınması ve
bulundurulması zorunlu olmayan ve şu an için simgesel anlama sahip bir belgedir. Gerçek kişiler,
1380 sayılı Su ürünleri Kanunu gereğince, getirilen yasak, sınırlama ve sorumluluklara uymak
şartıyla amatör balıkçılık yapabilirler. Bu kişilere müracaatları halinde, il müdürlüğümüzce “Amatör
Balıkçı Belgesi” verilmektedir. 2013 yılında SUBİS’e kayıtlı Amatör Avcılık Belgelerinin sayıları
aşağıdadır.
Amatör Balıkçı
Belgesi Misafir Amatör
Balıkçı Belgesi Amatör Balıkçılık
Turizm İzni Amatör Balık Avı
Rehberi Belgesi Avlanma
Pulu Yeni Verilen 4 0 0 0 0
Yürürlükteki 21 0 0 0 0
1380 sayılı Su ürünleri Kanunu gereğince; İstihsal Yerlerinin Değiştirilmesi,Avcılıkta
Patlayıcı ve Zararlı Maddelerin Kullanımının Denetimi,Su Ürünleri İstihsal Yerlerine Dökülmesi
Yasak Olan Zararlı ve Kirletici Maddelerin Denetimi,İstihsal Vasıtalarının Vasıf, Şartları ve
Bunların Kullanılmasının Belirlenerek Kontrol Edilmesi,Su Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi, Su
Ürünleri Toptan ve Perakende Satış Yerleri Yönetmeliği ve bu doğrultuda usul, esas, yasak,
sınırlama,yükümlülük,tedbir, kontrol ve denetim faaliyetleri yapılmaktadır. 2013 yılında Su ürünleri
istihsali kontrolüne ilişkin yapılan faaliyetler aşağıdadır.
Balıklandırma Çalışmaları: İlimizde mevcut su kaynaklarında (özellikle Nazik Gölünde) aşırı, bilinçsiz ve yanlış
avcılıktan dolayı balık stoklarında önemli bir miktarda azalma meydana geldiği görülmektedir.
Bunun üzerine İl Müdürlüğümüzce gölde yapılan incelemelerde balık stokunun bitme noktasında
olduğu görülmüş ve ilgili kamu, sivil toplum kuruluşların görüşü de alınarak Nazik Gölünün avcılığa
kapatılması hususu Bakanlığımıza teklif edilmiştir. Bu teklif üzerine Bakanlığımızca 2010 yılından
itibaren Nazik Gölü su ürünleri avcılığına tamamen kapatılmıştır. İl Müdürlüğü olarak su ürünleri
istihsalinin gelişmesi, mevcut balık stokların azalmadan avlanılması ve mevcut yetiştiriciliğin daha
iyi duruma gelebilmesi için yaptığımız yoğun çalışmalar kapsamında ilimizin önemli su
kaynaklarından olan Nazik Göllünde özellikle sazan balığının avcılığının sürdürülebilir olması, balık
stoklarının yeniden canlanması amacı ile 2011 yılı içerisinde Elazığ DSİ Bölge Müdürlüğünden
uygun koşullarda taşınarak Nazik gölüne 50.000 adet yavru balık ile balıklandırma çalışması
yapılmıştır.
Balıklandırılan Yer Türü Miktarı
Nazik Gölü Sazan 50.000
2012 Yılı içerisinde Balıklandırma Çalışması yapılmamıştır.
2013 yılı içerisinde Balıklandırma Çalışması yapılmamıştır.
35
Su Ürünleri İstihsali Kontrolü:
KONTROL ALANLARI
Yapılan
Kontrol
Sayısı
İdari Para
Cezası
Uygulanan
Olay Sayısı
Müsadere Talebiyle
Savcılığa İntikal Eden
Olay Sayısı
Denizler ve İçsular 18 1 0
Ürünün Karaya Çıkış Noktaları 0 0 0
Balıkçı Barınak ve Çekek Yerleri 0 0 0
Balıkhaneler, Top.Per. Satış Yerleri 47 1 0
Su Ür. Yet.’İşleme ve Değer.
Tesisleri 19 0 0
Soğuk ve Donmuş Muh. Depoları 0 0 0
İhraç Kapıları 0 0 0
Toplam 84 2 0
Su Kirliliği Çalışmalarımız:
Su Ürünleri Kanunu’nun 20. ve bu Kanuna istinaden çıkarılan Yönetmeliğin 11. maddesi
gereğince; Müdürlüğümüzce belirlenen programlar çerçevesinde, İlimiz sınırları içerisinde yer alan
su ürünleri istihsal yerleri olan alıcı ortamlardan tespit edilen 4 adet sabit numune alma
istasyonlarından 4 adet numune alınarak analize tabi (Çinko, Demir, Bakır, Potasyum, Sülfat, Sülfit,
Amonyum iyonu, Nitrit iyonları, Nitrat iyonları, Fosfat iyonları, Klor ( Serbest ) analizleri)
tutulmaktadır. Su kirliliği kontrolü yapılan yerlerde olumsuzluğa rastlanılmamıştır.
2013 yılında İlimizde bulunan Alıcı ve Atık su ortamlarında Su Kirliliği açısından yapılan
denetimlerimiz aşağıdaki gibidir.
Denetlenen Yer Denetim Sayısı Alınan Numune Sayısı
Van gölü,Tuğ Çayı (Tatvan) 12 12
Harabeşehir (Ahlat) 3 3
Van Gölü,Tatvan 12 12
Bitlis Deresi ( Şehir çıkışı) 12 12
Güroymak (Şelale) 9 9
TOPLAM 48 48
İlimizde 2013 Yılında Merkez ve İlçelerinde Yapılan Su Ürünleri Denetim Sayıları
Aşağıdaki Tabloda Belirtilmiştir.
DENETİM
TARİHİ
YAPILAN DENETİMİN TOPLAM
DENETİMİN
SAYISI
YAPILAN İŞLEM EL
KONULAN
AV ARACI
AYKIRILIK
NEDENİ
KESİLEN
CEZA
SAYISI
KESİLEN
CEZA
MİKTARI
TL
YERİ
SAYISI
EL
KONULAN
ÜRÜN
TÜRÜ
EL
KONULAN
ÜRÜNÜN
MİKATRI
KASA KG
Ocak-
Aralık MERKEZ
12
(Perakende) 12 - - - - - - -
Ocak-
Aralık TATVAN
23
(Perakende) 23 İnci Kefali - 100 -
25. Mad.
İhlali-Y.Ü.İst. 2 1.846,00
Ocak-Aralık AHLAT
20 (Nazik
Gölü, Van
Gölü,
Pareknede) 20 - - -
Monoflament
Ağ - - -
Ocak-Aralık HİZAN
7
(perakende) 7 - - - - -
Ocak-Aralık Adilcevaz
3 (Aygır
Gölü) 3 - - - - - - -
TOPLAM 65 65 0 100 0 2 1.846,00
36
Nitrat Kirliliği Çalışmaları :
AB müktesebatına uyum çalışmaları çerçevesinde “Tarımsal Kaynaklı Nitratın Neden
Olduğu Kirliliğe Karsı Suların Korunması” direktifine karşılık 18 Şubat 2004 tarih ve 25377 sayılı
Resmi Gazetede “Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karsı Suların Korunması Yönetmeliği”
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yayınlanmış olan bu Yönetmelik çerçevesinde hassas alanların
tespitine yönelik olarak tarımsal kaynaklı nitratın sularda yarattığı kirlenmenin boyutunu
belirleyebilmek için Müdürlüğümüzce İlimiz sınırları içerisinde tespit edilen 4 adet sabit ölçüm
istasyonlarında (Numune alma) yeraltı ve yüzey suları izlenmektedir. Temmuz 2004 de başlayan
izleme programı doğrultusunda bu güne kadar yapılan çalışmalarda sularımızda nitrat kirliliği
olmadığı görülmüştür. İlimizde 2013 Yılında Merkez ve İlçelerinde Yapılan Su Ürünleri Nitrat Su
Kalitesi İzlemesi Sayıları aşağıdaki Tabloda belirtilmiştir.
İSTASYON Ko
du
Zo
ne
UTM
Koordinatı
Su Yüzey
Yeral
tı
A Y L A R
İSTASYON
ADI
NO N E Yüze
y
Yeral
tı
Geniş
lik
Derin
lik
OC
AK
ŞU
BA
T
MA
RT
NIS
AN
MA
YIS
HA
ZİR
AN
TE
MM
UZ
AG
US
TO
S
EY
LÜ
L
EK
İM
KA
SIM
AR
AL
IK
TATVAN
TUĞ ÇAYI 1
38/4262
043
2652
11
YÜZ
EY 12
3,3
2
4,2
4
7,2
6
4,3
7
5,5
0
7,7
8
2,1
0 -
12,
51
7,0
0
8,4
4
4,7
6
TATVAN
VAN GÖLÜ 2
38/4263864
264021
YÜZEY
171 ND
ND
ND
ND
2,40
ND ND
- ND ND
3,58
ND
BİTLİS
DERESİ
(şehir çıkışı)
38/4250
107
2453
38
YÜZ
EY 17
1,8
7
3,0
6
2,5
3
9,6
2
4,6
3
15,
53
3,1
0 -
9,2
3
3,8
4
10,
67
4,3
7
AHLAT
HARABEŞE
HİR SUYU
8 38/4290
278 277852
YÜZEY
16 - 9,10
6,73
- - - - - - - - -
GÜROYMA
K
(ŞELALE)
38/4274
089 240699
YÜZEY
- - - 8,31
9,62
4,63
9,30
- - - - -
HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ:
2013 Yılı Halk Elinde Ülkesel Manda Islahı Projesi Desteklemesi: İlimizde uygulanan Halk
Elinde Ülkesel Manda Islahı Projesi kapsamında ödenecek destekleme tutarları aşağıdaki tabloda
belirtilmiştir. İl/İlçe İşletme
Sayısı
Malak Sayısı Manda Sayısı Toplam Manda
Sayısı
Toplam Destek
Tutarı (TL)
Bitlis 353 143 2.127 2.270 1.396.850,00
TOPLAM 353 143 1.694 2.270 1.396.850,00
2013 Yılı Besi Erkek Sığır Desteklemesi: İlimizde Uygulanan Besilik Erkek sığır desteklemesi
kapsamında ödenen destekleme tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. İl/İlçe Birlil Adı Kişi Sayısı Karkas
Ağırlığı
Hayvan
Sayısı
Birim
Tutar
Toplam Destek
Tutarı (TL)
Adilcevaz ÖRGÜTSÜZ 2 1.032.000 3 300,00 900,00
Adilcevaz K.Et Ürt.Bir. 2 3.857.000 18 300,00 5.389,20
Ahlat ÖRGÜTSÜZ 21 9.448.000 40 300,00 12.000,00
Ahlat K.Et Ürt.Bir. 2 4.954.000 23 300,00 6.886,20
Güroymak ÖRGÜTSÜZ 5 1.592.000 7 300,00 2.100,00
Güroymak K.Et Ürt.Bir. 30 89.797.000 404 300,00 121.955,60
Hizan K.Et Ürt.Bir. 1 1.620.000 7 300,00 2.095,80
Merkez ÖRGÜTSÜZ 3 1.595.000 7 300,00 2.100,00
Merkez K.Et Ürt.Bir. 3 14.831.000 55 300,00 16.467,00
Tatvan ÖRGÜTSÜZ 25 9.841.000 44 300,00 13.200,00
Tatvan K.Et Ürt.Bir. 14 39.297.500 153 300,00 45.808,20
TOPLAM 108 177.864.500 761 228.902,00
37
2013 Yılı Su Ürünleri Desteklemeleri: İlimizde Uygulanan Su Ürünleri Desteklemesi kapsamında
ödenen destekleme tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
YAVRU DESTEKLEME ÜRÜN DESTEKLEME TOPLAM
DEĞERLER
İl/İlçe Toplam
Üretici
Sayısı
Toplam Yavru
Destek Miktarı
(adet)
Toplam
Yavru Destek
Tutarı (TL)
Toplam Ürün
Destek
Miktarı (kg)
Toplam Ürün
Destek Tutarı
(TL)
Toplam Destek
Tutarı (TL)
Adilcevaz 1 0 0,00 3.754,00 2.440,10 2.440,10
Güroymak 1 0 0,00 12.500,00 8.125,00 8.125,00
Hizan 1 0 0,00 29.000,00 18.850,00 18.850,00 Ahlat 1 0 0,00 77.206,00 50.183,90 50.183,90
Tatvan 1 0 0,00 240.000,00 199.750,00 199.750,00
Merkez 3 0 0,00 198.347,00 172.325,55 172.325,55
Toplam 8 0 0,00 122.460,00 451.674,55 451.674,55
2013 Yılı Arılı Kovan Desteklemesi: İlimizde Uygulanan Arılı Kovan Desteklemesi kapsamında
ödenen destekleme tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
İl/İlçe İşletme (Arıcı) Sayısı Desteklenen Koloni
Sayısı
Destekleme Tutarı (TL)
Adilcevaz 7 1.349 10.792,00
Ahlat 8 2.686 21.488,00
Güroymak 9 1.829 14.632,00
Hizan 220 48.614 388.912,00
Hizan Bal ürt 14 1.968 15.744,00
Merkez 96 19.395 155.160,00
Mutki 46 9.291 79.368,00
Tatvan 19 3.921 31.368,00
TOPLAM 419 89.683 717.464,00
2013 Yılında Brucella ve Tüberküloz Nedeniyle Ödenen Tazminat Tutarları:
İlimizde Brucella ve Tüberküloz Hastalık Tazminat Desteği kapsamında ödenen Tazminat tutarları
aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
İl/ilçe İşletme Sayısı Hayvan Sayısı Tazminat Tutarları
Merkez 1 1 2.546,00 TL
Tatvan 1 402 1.329.021,36 TL
TOPLAM 2 403 1.331.567,36 TL
2013 Yılı Çiğ Süt Desteklemesi: İlimizde 2013 yılı merkez ve İlçelerinde Çiğ süt
desteklemesinden 1. 2. ve 3. Dönem 219 üretici yararlanmış olup, Toplam 219 üreticinin destekleme
miktarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
38
İlçe Adı Üretici Sayısı Fatura Adedi Süt Miktarı/lt Destekleme Miktarı/TL
Ahlat (inek) 12 54 146.879 6.324,00
Ahlat (Soğt.İnek) 5 24 217.128 14.024,00
Ahlat ( Koyun) 2 7 96.100 19.220,00
Hizan ( Koyun) 32 111 343.282 68.656,00
Hizan (Keçi ) 1 4 4.400 880,00
Güroymak (Soğt.İnek) 1 10 172.110 12.818,00
Güroymak ( Koyun) 60 126 317.600 63.520,00
Mutki (inek) 1 3 6.750 270,00
Mutki ( Koyun) 23 97 290.800 58.600,00
Mutki ( Keçi ) 3 3 9.000 1.800,00
Tatvan (Soğt.İnek) 14 73 591.528 45.661,00
Tatvan (inek) 8 36 73.097 4.923,00
Tatvan ( Koyun) 21 83 365.020 73.004,00
Merkez (Soğt.İnek) 2 10 167.302 12.429,00
Merkez (inek) 2 4 32.419 1.296,00
Merkez (Keçi) 2 7 56.600 11.320,00
Merkez ( Koyun) 30 99 419.650 83.930,00
TOPLAM 219 751 3.309.665 478.675,00
HAYVANCILIK EĞİTİM VE YAYIM ÇALIŞMALARI
2013 Yılında Belgesiz ve Kaçak Hayvan Hareketleri Konusunda İl Genelinde Eğitim
Verilen Kişi Sayısı Aşağıdaki Tabloda Belirtilmiştir.
Dönemi Eğitim Verilen Kişi Sayısı
Jandarma Teşkilatı Emniyet Teşkilatı Diğer Kurumlar
(Kurum adı)
Ocak-Şubat-Mart 2013 23 16
Nisan-Mayıs-Haziran 2013 30 17
Temmuz-Ağustos-Eylül 2013 25 20
Ekim-Kasım-Aralık 2013 33 24
TOPLAM 111 77
İLİ Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında
"Eğitim Verilen Kişi Sayısı
BİTLİS Sürücü Bakıcı
4 4
İLİ Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında
"Yeterlilik Belgesi Verilen Sürücü/Bakıcı Sayısı"
BİTLİS Sürücü Bakıcı
1 1
İLİ
Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında
"Uzun Yolculuklar İçin Onaylanan Araç Sayısı"
BİTLİS Başvuru Sayısı Onaylanan Araç Sayısı
1 1
İLİ Canlı Hayvan Ticareti Yapan Satıcıların Çalışma ve Denetlenmesi ile İlgili
Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Kapsamında
BİTLİS Eğitim Verilen Hayvan
Satıcısı Sayısı
Çalışma İzni Verilen Hayvan Satıcısı
Sayısı
39
20 3
İLİ
Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında
"Yetki Belgesi Verilen Nakliyeci Sayısı"
BİTLİS Tip 1 Tip 2 (Uzun Yolculuklar Dahil Tüm Yolculuklar İçin)
0 0
2013 Yılı Su Ürünleri Avcılığı, Yasakları Bilgilendirme Eğitimi
KATILIMCI SAYISI
MERKEZ 16
AHLAT 12
TOPLAM 28
2013 Yılı“Su Ürünleri Yetiştiriciliği, Su Ürünleri Avcılığı, Su Ürünleri Tüketimi ve
Balık Hastalıkları” Konulu Bölgesel Su Ürünleri Semineri
KATILIMCI SAYISI
MERKEZ 17
40
TARIMSAL ALTYAPI VE ARAZİ DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI
Müdürlüğümüzce, 03.07.2005 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren, 5403 sayılı Toprak
Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında; toprağın doğal ve yapay yollarla kaybını ve
niteliklerini yitirmesini engelleyerek korunmasını, geliştirilmesini ve çevre öncelikli sürdürülebilir
kalkınma ilkesine uygun olarak, planlı arazi kullanımını sağlayacak usul ve esasları belirlemeye
yönelik çalışmalar yürütülmektedir.
Toprak Koruma Kurulu Teşekkülü
Bitlis İl Toprak Koruma Kurulu; Vali Yardımcısı başkanlığında, İl Gıda Tarım ve
Hayvancılık İl Müdürü başkan yardımcılığında, İl Defterdarlığından, İl Çevre ve Şehircilik
Müdürlüğünden, Kültür ve Turizm Müdürlüğünden, İl Özel İdaresi Genel Sekreterliğinden, DSİ
Şube Müdürlüğünden, Belediye Başkanlığından, Ziraat Mühendisleri Odası Bitlis İl
Temsilciliğinden Ziraat Odası Başkanlığınadan birer temsilcinin katılımıyla oluşturulmuştur.
Toprak Koruma Kurulunun Görevleri
1-Arazi kullanılan tüm faaliyetlerde, arazinin korunması, geliştirilmesi ve verimli
kullanılmasına yönelik inceleme, değerlendirme ve izleme yapmak, ortaya çıkan olumsuzlukları
belirlemek, toprak korumayı ve bununla ilgili sorunları giderici önlemleri almak, geliştirmek,
uygulanmasını sağlamak için görüş oluşturmak.
2-Arazi kullanımını gerektiren tüm girişimleri yönlendirmek üzere, yerel plân veya projelerin
uygulanması amacıyla takibini yapmak.
3-Toprak koruma önlemlerinin yerine getirilmesi sürecini yerel ölçekte izlemek,
değerlendirmek ve çözümleyici öneriler geliştirmek, hazırlanacak toprak koruma ve arazi kullanım
plânları doğrultusunda, yerel ölçekli yıllık iş programları için görüş oluşturmak ve uygulamaya
konulmasının takibini yapmak.
4-Ülkesel, bölgesel veya yerel ölçekli yapılan plânlar arasındaki uyumu denetlemek.
5-Kanunda yer alan konularla ilgili başvuruları almak ve ilgililere aktarmak.
6-Kanunla verilen diğer görevleri yapmak olarak belirlenmiştir.
5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu Çalışmaları
2013 yıl sonu itibari ile 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında
tarım dışı kullanım için toplamda 42 adet başvuru gerçekleşmiştir. Bu başvuruların 23 tanesi
sonuçlandırılmış olup kalan 19 tanesi ise Kamu Yararı Kararı, Toprak Koruma Projesi, dosya
evraklarının eksik olması vb. sebeplerden dolayı beklemektedir.
5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı kanunu çerçevesinde 5 adet cins değişikliği,
11 adet hisseli satış ve 9 adet ifraz dosyası incelenmiş ve sonuçlandırılmıştır.5 adet cins
değişikliğinin 4 tanesi belediyelerin onaylı imar planı içerisinde kaldığı için 5403 sayılı kanun
kapsamında değerlendirilmediği ilgilisine bildirilmiş, bir tanesi ise çayır olan vasıfı kanun
kapsamında yapılan etüt sonucu ile tarla vasfı taşıdığı tespit edilerek vasıfının tarlaya çevrilmesi
uygun görülmüştür. 11 adet hisseli satış müracaatının 5 tanesi kanun kapsamında uygun görülmemiş
kalan 6 tanesi ise belediyelerin onaylı imar planı içerisinde kaldığı için 5403 sayılı kanun
kapsamında değerlendirilmediği ilgilisine bildirilmiştir. 9 adet ifraz dosyasının ise 6 tanesi kanun
kapsamında uygun görülmüş 1 tanesi ise bölünemez parsel büyüklüğünün altında kaldığı için uygun
görülmemiş ve 2 tanesi de kanun kapsamı dışındakalmıştır.
41
3083 SAYILI SULAMA ALANLARINDA ARAZİ DÜZENLENMESİNE
DAİR TARIM REFORMU KANUNU KAPSAMINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR
01.12.1984 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren, 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi
Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında; sulama alanları ile Bakanlar Kurulunca
gerekli görülen alanlarda;
a) Toprağın verimli şekilde işletilmesini, işletilmesinin korunmasını, birim alandan azami
ekonomik verimin alınmasını, tarım üretiminin sürekli olarak artırılmasını,
değerlendirilmesini ve buralarda istihdam imkanlarının artırılmasını,
b) Yeterli toprağı bulunmayan ve topraksız çiftçilerin zirai aile işletmeleri kurabilmeleri için
Devletin mülkiyetinde bulunan topraklarla topraklandırılmalarını, desteklenmelerini,
eğitilmelerini,
c) Ekonomik üretime imkan vermiyecek şekilde parçalanan tarım topraklarının gerektiğinde ve
imkanlar ölçüsünde genişletilmesi suretiyle de toplulaştırılmasını, tarım arazisinin ailenin
geçimini sağlamaya ve aile iş gücünü değerlendirmeye yeterli olmayacak derecede
parçalanmasını ve küçülmesini önlemeyi,
d) Yeni yerleşme yerleri kurmayı, mevcut yerleşme yerlerine eklemeler yapmayı,
e) Zorunluluk halinde tarım arazisinin diğer amaçlara tahsisini düzenlemeyi,
f) Dağıtılmayan tarım arazisinin değerlendirilme şeklini belirlemeyi,
g) Bakanlar Kurulunca gerekli görülen diğer bölgelerde gayrimenkullerin Milli Güvenlik
nedeniyle mülkiyet ve tasarruf şekillerinde ve yerleşim yerlerinde düzenlemeler yapmayı,
sağlamaktır.
İlimizde, 14.07.2013 tarih ve 28707 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak, 2013/4976 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile; Ahlat İlçesinden 10 köy (Saka, Yeniköprü, Ovakışla, Kınalıkoç
Burcukaya, Alakır, Güzelsu, Seyrantepe, Serinbayır ve Taşharman) Güroymak İlçesinden 9 köy
(Budaklı, Değirmenköy, Güzelli, Özkavnak, Taşüstü, Gölbaşı, Sütderesi, Günkırı ve Aşağıkolbaşı)
Adilcevaz İlçesinden 5 köy (Aygırgölü, Aşağısüphan, Yukarısüphan, Erikbağı ve Yolçatı) ve Tatvan
İlçesinden 2 köy (Adabağ ve Sarıkum) olmak üzere toplam 26 köy ile 39.000 ha alan
toplulaştırılmak üzere Uygulama Alanı olarak ilan edilmiştir.
2013 yıl sonu itibari ile 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım
Reformu Kanunu kapsamında tarım dışı kullanım için toplamda 2 adet başvuru gerçekleşmiştir. Bu
başvuruların 1 tanesi uygun olarak sonuçlandırılmış olup diğer başvuru için ise Bakanlık görüşü
beklenmektedir. Yine 3083 sayılı Kanun kapsamında 1 adet vasıf değişikliği başvurusu, Arazi
Değerlendirme Komisyonunca uygun görülmüştür.
5403
Kapsamında
Etüt Raporu
Hissseli
Satış
Görüşü
Arazi
İfraz
Tevhid
İşlemleri
5403
kapsamında
Vasıf
Değişikliği
3083
Kapsamında
Etüt Raporu
3083
Kapsamında
Hazine
Arazisinin
Hazine
Tasarrufuna
Bırakılması
3083
Kapsamında
Vasıf
değişikliği
Tarımsal
Elektrik
Kullanımı Toplam
42 11 9 5 2 - 1 - 70
42
5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu Uygulamalarına Ait Dönem Raporu
2013
BA
ŞV
U
RU
SA
YIS
I İzin Verilen (ha)
İzin
verilmeyen
(ha)
İrtifah
Hakkı
(ha)
Kanun
Kapsamı
Dışında
Kalan (ha)
GENEL
TOPLAM
(ha)
MT TA OT
DT
Toplam SM
T KMT KTA STA SOT KOT
I.DÖNEM
(İlk 6 Ay) 33 - 4,63 13,37 - - - - 18 1,80 113,43 0,09 133,32
II.DÖNE
M
(II.6 Ay) 9 - 5,05 13,41 - - - - 18,46 9,55 - - 28,01
TOPLAM 42 - 9,68 26,78 - - - - 36,46 11,35 113,43 0,09 161,33
Not: 42 adet müracaatın 23 tanesi sonuçlandırılarak tabloya işlenmiştir. Kalan 19 başvurunun
yazışmaları devam etmektedir.
2012 Yılı Tarım Dışına Çıkarılan Alanların Sektörel Dağılım Cetveli (Ha / Yıl)
YILLAR
Başvuru
SAYISI
Sanayi
Turizm
Eğitim
Sağlık
Ulaştırma
Enerji
Konut
Diğer
TOPLAM Tarım Diğer
I.DÖNEM
(İlk 6 Ay) 33 0,13 6,63 - 0,29 - - 114,74 9,64 - 131,41
II.DÖNEM
(II.6 Ay) 9 2,09 - 9,01 - - - 6,77 0,59 - 18,46
TOPLAM 42 2,22 6,63 9,01 0,29 - - 121,51 10,23 - 149,87
Not: 42 adet müracaatın 23 tanesi sonuçlandırılarak tabloya işlenmiştir. Kalan 19 başvurunun
yazışmaları devam etmektedir.
43
KOORDİNASYON VE TARIMSAL VERİLER ÇALIŞMALARI
Çiftçi Kursları:
Uzun süreli kurs olarak 2013 yılı
içerisinde tarımsal ve hayvansal konularda
ilimizde toplam 21 adet kurs açılmış ve 591
yetiştiricimiz kurs sonu açılan sınavda başarılı
olarak belgelerini almışlardır.
Çiftçi Toplantıları:
2013 yılı tarımsal desteklemeler konusunda 6
İlçe 1 merkez olmak üzere 7 adet toplantı tertip
edilmiştir. Adı geçen toplantılara 1.318 çiftçimiz
katılmıştır. Çiftçilerimize 2013 yılı içerisinde 199
toplantı düzenlenerek 2219 çiftçinin katılımı
sağlanmıştır. Bu toplantılarda bitkisel ve hayvansal
üretim teknikleri, toprak işleme, sulama, zirai
mücadele, hayvan hastalıkları, bakım ve beslenmesi,
tarım alet ve makinelerinin kullanımı ve bakımı ile
modern tarım teknikleri hakkında uygulamalı
anlatımlar gerçekleştirilmiştir.
Hizmetiçi Eğitim Kursları:
2013 yılı içerisinde Eğitimine ihtiyaç duyulan
konularda Bakanlık Eğitim Merkezlerinde açılan
Hizmet içi Eğitimlere il genelinde 102 teknik
personelin katılımı sağlanmıştır.
Kullanılan Kitle Yayım Vasıtaları:
31.12.2013 tarihine dek olan dönemde il genelinde “Tarımsal Desteklemeler” konusunda 920
adet sirküler mektup hazırlanarak tüm merkez, ilçe, köy ve mahalle muhtarlarına dağıtılmıştır. 1680
adet broşür ve 200 adet El Kitabı basılarak tüm köylerimize dağıtılmıştır.. İl Müdürlüğümüz
tarafından tarımsal ve hayvansal konularda 390.000 adet SMS gönderilerek çiftçilerimizin
zamanında haberdar olmaları sağlanmıştır. Tarımsal ve hayvansal konularda çiftçilerimize yönelik
ulusal ve yerel görsel ve yazılı basınlarda haberler yapılmıştır.
Bölge ve İl Grup Toplantısı:
Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube
Müdürlüğünün koordinatörlüğünde İl Müdürü Şube
Müdürleri,İlçe Müdürleri ve konu uzmanı teknik
elemanların katılımıyla 2 adet İl Grup Toplantısı
gerçekleştirildi. Diyarbakır ilinde düzenlenen 1 adet
Bölge Grup Toplantısına ilimizden katılım sağlanmıştır.
44
Demonstrasyonlar:
İlimiz genelinde örnek olması ve ilk olarak bölgeye yeni
çeşitlerin denenmesi amacıyla İlimizde, Ahlat 75 da alanda
iki farklı ekmeklik buğday (Syrena Odeska-Krasunia
Odeska) çeşidiyle 11 çiftçimize ait arazilerde demastrasyon
kuruldu. Ahlat ilçesinde 5 da’ lık alanda27500 adet çilek
fidesi (Camorosa) kullanılarak demastrasyon alanı kuruldu.
Ahlat ilçemizde 8 da’lık alanda Adilcevaz ceviz çeşidiyle 80
adet fidan dikilerek demostrasyon bahçesi kuruldu ve 10
da’lık alanda Karışık Meyve bahçesi kuruldu. Tatvan
ilçemizde Meyve Ağaçlarının budaması üzerine 9 çiftçimizin
bahçesinde Metod Demastrasyonu yapıldı.
Hizan ilçesi gayda köyünde 200 m2 alanda 120 adet sırık
domates ve 150 adet sırık domates demastrasyonu kuruldu.
1000 m2 alanda 90 bin adet fıstık tohumunun tüplere ekimi
gerçekleştirildi. 30 bini başarılı şekilde çimlendi.
Teşvik Müsabakaları: Ayrıca kırsal alanda
erkek çiftçilerimizin yanında kadın çiftçilerimize de
götürülen eğitim- yayım çalışmalarının sonuçlarını
görmek, tarımsal konularda performanslarını
değerlendirmek, kendilerine olan güven duygularını
geliştirmek, birbirleriyle kaynaşmalarını sağlamak ve
girişimcilik ruhunu aşılamak amacıyla bakanlığımızca
“Kadın Çiftçiler Yarışıyor” adlı bilgi yarışması
düzenlenmektedir. 2013 yılı kadın çiftçiler
yarışmasına merkez ve ilçe köylerden 7 kadın çiftçinin
katılımıyla yarışma düzenlendi. Adicevazdan katılan
yarışmacı il birincisi olarak Mardin ilinde düzenlenen
Bölge Finaline katılarak 1’üncü olmuştur. Türkiye
finaline katılan kadın yarışmacımız dereceye
girememiştir.
Teknik Gezi ve Çiftçi İnceleme Gezileri:
Diyarbakır ilinde düzenlenen Ortadoğu Tarım ve Hayvancılık Fuarına ilimizden 75 çiftçinin
katılımı sağlanarak son teknolojileri tanıma şansı buldular..
Ayrıca 23-26 Mayıs 2013 tarihlerinde
Van ilinde düzenlenen 3. Van Tarım ve
Hayvancılık fuarına katılım sağlanarak
ilimizin yöresel lezzetlerini tanıtma şansıda
bulunmuştur.
Sergi:
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Türkiye
genelinde düzenlenen “4. Tarım ve İnsan” Ulusal
Fotoğraf Yarışmasında dereceye giren ve sergilenmeye
değer gören eserleri İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Müdürlüğümüzce, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün
sergi salonunda üç gün boyunca İlimizde fotoğraf
severlerin beğenisine sunuldu.
Tarımsal Yayımı Geliştirme Projesi (Tar-Gel) Projesi:
45
Tarımsal Yayım ve Geliştirme Projesi (Tar-Gel) kapsamında İl genelinde 94 kadro mevcut
olup, bunun 83’ü hali hazırda görev yapmaktadır. Bu kapsamda görev yapan Ziraat Mühendisi ve
Veteriner Hekimler görev aldıkları bölgelerinde eğitim , tarımsal ve hayvansal hizmetler sunarak
çiftçilerimizi bilgilendirmekte, Bakanlığımızın taşrada uygulamış olduğu proje ve destekleme
faaliyetlerini, İl Müdürlüğümüzün yerelde uygulamış olduğu projeleri çiftçilerimize birebir
aktarmaktadırlar. Şube ve İlçe Müdürlüklerinde iş yoğunlukları nedeniyle TAR-GEL personelleri
geçici olarak görevlendirilmişlerdir. Yeni başlayan TAR-GEL personelinin büro ve barınma şartları
konusunda çalışmalar devam etmektedir.
2090 Sayılı Kanun Çerçevesinde Yapılan Çalışmalar 2012/5199 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında, 2013 yılında ilimiz genelinde
Adilcevaz ilçesinden 422 kişinin ve Hizan ilçesinde 1 kişi olmak üzere 423 çiftçimizin çeşitli afetler
nedeniyle (aşırı kar yağışı,dolu, don, kuraklık vb) il ve ilçe hasar tespit komisyonlarınca T.C Ziraat
Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçlarının 1 yıl süreyle %5 faizli olarak ertelenmiştir.
Tabi Afet, Tarım Sigortası :
İlimizde 2013 yılında TARSİM kapsamında düzenlenen poliçe sayısı 596’dür. TARSİM
kapsamında düzenlenen poliçe sayıları aşağıda tablo halinde verilmiştir.
İl Branş Adı Poliçe Yapan İşletme Sayısı Poliçe Sayısı
Bitlis Bitkisel Ürün 250 456
Bitlis Büyükbaş Hayvan Hayat 98 99
Bitlis Küçükbaş Hayvan Hayat 41 41
Özel İdare Kaynaklı Projeler: 2013 yılı aktarılan ödenek aşağıdaki gibidir.
Yıl 2012
Projenin Adı Harcama
Kurumumuz faaliyetlerinde kullanmak üzere 1 adet Araç Alımı 47.000.000
Web Sitesi:
İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne ait www.bitlistarim.gov.tr adresli Web sitesi ile
tarım ve hayvancılık alanında ilimizde yürütülen çalışmalar, yetiştiriciliği yapılan ürünler hakkında
bilgiler ile personel bilgilerine çiftçilerimizin ulaşması sağlanmıştır.
İstatistik Çalışmaları:
İstatistik Veri Ağı(İVA): İlimizdeki Tarla Ürünleri, Açıkta Sebze Üretimi, Meyve Üretimi ve
Alet Makine varlığını İlçe bazında şubemiz tarafından 1. dönem tahminleri sisteme girildi.
46
İstatistik Bilgi Sistemi(İBS): Tarımsal fiyatlar, tarımsal faaliyetlerle uğraşan kesimin satın alma
gücünde ve ekonomik refahında zaman içinde meydana gelen değişmelere ilişkin hesaplamalar
yapabilmek amacı ile derlenmektedir. Tarımsal fiyatlar Çiftçinin Eline Geçen (ÇEF) ve Çiftçinin
Ödediği Fiyatlar(ÇÖF) olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Her ayın 26. Günü mesai bitimine
kadar sisteme girişler yapılır.
Çiftçinin Eline Geçen Fiyat (ÇEF):Çiftçinin ürettiği veya yetiştirdiği ürünleri aracı kullanmadan
doğrudan perakende veya toptan satması ile oluşan birim fiyattır. ÇEF formuna tarla ürünleri,
meyve,sebze (açıkta ve örtü altı), hayvansal ürünler ve canlı hayvanlar bölümleri için pazarlama
kanalları (tüccar, fabrika, hal, üretici pazarı ve hayvan pazarı) itibari ile her ayın 1-25 arasında
oluşan il veya ilçede satılan miktar ve ortalama fiyatlar işlenmektedir.
Çiftçinin Ödediği Fiyatlar(ÇÖF):Çiftçini üretimini gerçekleştirmesi için satın aldığı
tohum,fide,fidan ve çeşitli mal ve hizmetlere ödediği paradır. ÇÖF çiftçinin tarımsal üretim için
gerekli mal ve hizmetleri (tohum, ilaç, gübre4, veterinerlik ücretleri vb.) satın alması durumunda her
ayın1-25 arasında il ve ilçede gerçekleşen ortalama fiyatları içermektedir.
Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Desteklemesi:
2013 Yılında Tarımsal Danışmanlık Hizmeti alan ve mevzuatta belirtilen kriterlere sahip
işletmelere danışmanlık hizmeti veren kişi ve kuruluşlara işletme başına 600,00 TL destekleme
ödemesi yapılacak olup, İlimizde 2 adet (1 serbest tarım danışmanına ve 1 tarımsal danışmanlık
şirketine) yetki belgesi verilmiştir. Bunların çiftçi sözleşmeleri,başvuruları, müdürlüğümüz
denetimleri ve incelemeleri devam etmektedir.Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Desteği kapsamında
654 işletmeye 261.600,00 TL ödenmiştir.
Bitlis Tanıtım Günleri: 04-07 Nisan’da Ankara, 1 Ekim-03 Kasım’da İstanbul’da ve 19-22 Aralık aylarındaki Bitlis
Tanıtım Günlerine İl Müdürlüğümüz olarak katılım sağlanmış, Müdürlüğümüzün yapmış olduğu
çalışmalar, uyguladığı projeler, ilimizin öne çıkan tarımsal ürünleri katılımcılara anlatılmıştır.
Tanıtım günlerinde ilimize ait bal, tulum peyniri, ceviz, patates ve kurutulmuş yöresel ürünler
tanıtılmış, Kırsal Kalkınma Yatırımları hayvancılık Projelerinde elde edilen ürünler ve diğer
desteklemeler sonucunda ortaya çıkan ürünler stantlarda sergilenmiştir. Bakanlığımızın Tarım ve
Hayvancılık sektöründe vermiş olduğu desteklemeler ve yapılan çalışmalar tanıtım günlerinde
sinevizyon olarak katılımcılara sunulmuştur.
47
2013 YILI YATIRIM PROJELERİ İZLEME RAPORU
S.
NO
SEKTÖR
ADI
PRj.
NO
PROJENİN ADI VE
YERİ
PROJENİN
PROJE
TUTARI
2013 YILI
PROGRAM
ÖDENEĞİ
GELEN
ÖDENEK
2013’ DEN
ÖNCE
YAPILAN
HARCAMA
MİKTARI
DÖNEM SONUNA SONUNA
KADAR YAPILAN
BAŞ. BİT.
NAKİT
HARC.
(TL)
NAK
GRÇ.
(%)
FİZİKİ GRÇ.
(%)
1 TARIM 1
Bitkisel Üretimi
Geliş.Projesi (Merkez ve
6 İlçe)
2013 2013 27.909 27.909 15.807 29.228 14.952 95 95
2 TARIM 2
Hayvancılığı Geliştirme
Projesi (Merkez ve 6
İlçe)
2013 2013 41.877 41.877 36.457 17.585 34.164 94 94
3 TARIM 3
Çayır Mera Yem Bit.
Üretimini Geliştirme
Projesi
2013 2013 29.950 29.950 25.910 28.861 25.910 100 100
4 TARIM 4
Bitki Sağlığı
Uygulamaları ve
Kontrolü Projesi (Merkez
ve 6 İlçe)
2013 2013 73.867 73.867 62.277 70.569 61.544 99 99
5 TARIM 5
Hayvan Hastalık. ve
Zararlıları ile Mücadele.
Proj. (Merkez ve 6 İlçe)
2013 2013 154.025 154.025 160.208 186.253 154.695 97 97
6 TARIM 6 Türkiye Tarım Havzaları
Geliştirme Prj 2013 2013 1.107 1.107 394 2.283 394 100 100
7 TARIM 7 KKYDP-EKONOMİK
(Merkez ve 6 İlçe) 2012 2013 6.219.350 3.109.675 3.109.675 1.872.469 2.633.419 85 85
8 TARIM 8
KKYDP (Makine ve
Sulama Ekipman Alımı)
(Merkez ve İlçeler)
2013 2013 3.020.000 3.020.000 3.452.618 1.283.894 3.375.814 98 98
9 TARIM 9
Kırsal Kalkınma
Yatırımlarının
Desteklenmesi Prj.
2013 2013 10.473 10.473 9.807 10.448 9.807 100 100
10 TARIM 10
Hayvancılık
Kooperatiflerinin
Desteklenmesi Prj.
2013 2013 8.955 8.955 8.955 7.899 8.955 100 100
11 TARIM 11 Doğu Anadolu Projesi
(Merkez ve 6 İlçe) 2010 2015 9.145.930 2.950.025 2.950.025 1.413.518 2.238.152 76 76
12 TARIM 12 İl Özel İdare Destekli
Projeler ( Merkez 6 İlçe) 2013 2013 50.000 50.000 45.659 119.532 45.659 100 100
13 TARIM 13
Tarımsal Kalkınma
Kooperatifleri(Merkez ve
6 İlçe)
2013 - 6.817.132 6.817.132 6.817.132 8.645.443 6.228.200 91 91
14 TARIM 14 Kontrol Hizmetlerinin
Geliştirilmesi Prj. 2013 2013 1.994 1.994 1.893 1.000 1.893 100 100
15 TARIM 15 Su Ürünleri Üretimini
Geliştirme Prj. 2013 2013 1.998 1.998 1.998 - 1.998 100 100
16 TARIM 16 Nitrat Direktifinin
Uygulanması Prj. 2013 2013 2.400 2.400 2.270 2.342 2.270 100 100
17 TARIM 17 Tarımsal Yayım
Hizmetleri Prj. 2013 2013 19.417 19.417 15251 10.897 15251 100 100
18 TARIM 18 DAP İlleri AT Prj. (Dev.
Eden İşler) 2013 2013 2.995 2.995 2995 - 2995 100 100
TOPLAM 25.629.379 16.323.799 16.719.331 13.702.221 14.856.072 89 89
48
GIDA VE YEM KONTROL HİZMETLERİ Gıda Güvenilirliği Politikası
Bakanlığımızın temel gıda politikası; ülke genelin-
de "Çiftlikten Sofraya Gıda Güvenilirliği" noktasından
hareketle, tamamlayıcı ve etkin bir gıda güvenilirliği
sistemini yerleştirmeye yönelik çalışmalar
yapmaktır. Bu manada, yeterli miktarda güvenilir
gıda üreterek sadece ülke içindeki değil ülke
dışındaki tüketicilere de sürdürülebilir gıda arzını
sağlamak, halk sağlığını korumak, halkın gereği gibi
beslenmesini sağlamak, ülke ihracatını geliştirmek
ve sektörde haksız rekabeti önlemek amacıyla etkin
gıda izin-tescil, denetim ve kontrolü uygulamalarını
yürütmektedir.
Gıda Güvenilirliği Kanunu
11 Haziran 2010 tarihi itibarı ile
yayımlanarak yürürlüğe giren 5996 sayılı
Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve
Yem Kanunu sayesinde Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı tüm gıda üretimi, tüketimi
ve satış noktalarının denetiminde tek yetkili
kurum haline gelmiştir.
Bu Kanunun amacı, gıda ve yem
güvenilirliğini, halk sağlığı, bitki ve hayvan
sağlığı ile hayvan ıslahı ve refahını, tüketici
menfaatleri ile çevrenin korunması da dikkate
alınarak korumak ve sağlamaktır.
Bu Kanun, gıda, gıda ile temas eden madde ve malzeme ile yemlerin üretim, işleme ve
dağıtımının tüm aşamalarını, bitki koruma ürünü ve veteriner tıbbî ürün kalıntıları ile diğer kalıntılar
ve bulaşanların kontrollerini, salgın veya bulaşıcı hayvan hastalıkları, bitki ve bitkisel ürünlerdeki
zararlı organizmalar ile mücadeleyi, çiftlik ve deney hayvanları ile ev ve süs hayvanlarının refahını,
zootekni konularını, veteriner sağlık ve bitki koruma ürünlerini, veteriner ve bitki sağlığı
hizmetlerini, canlı hayvan ve ürünlerin ülkeye giriş ve çıkış işlemlerini ve bu konulara ilişkin resmî
kontrolleri ve yaptırımları kapsar.
Bu kapsamda; İl Müdürlüğümüz Bünyesinde hali hazırda toplam 33 adet Gıda Kontrol
Görevlisi mevcuttur.
Meslek Bitlis Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam
Veteriner Hekim 2 4 3 2 1 1 2 15
Ziraat Mühendisi 1 3 3 2 2 2 2 15
Gıda Mühendisi 3 0 0 0 0 0 0 3
Toplam 6 7 6 4 3 3 4 33
49
Kayıt ve Onay İşlemleri:
5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve
Yem Kanunu’nun 13.06.2010 tarih ve 27610 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanarak ve 13.12.2010 tarihinde yürürlüğe
girmesiyle 5179 sayılı “Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve
Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin
Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun” yürürlükten kaldırılmıştır.
5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem
Kanunu’nun 30. maddesine istinaden Onaya tâbi işletmelerin
faaliyete geçmeden önce Bakanlığımızdan onay alması
gerekmektedir.
Kayıt işlemine tâbi işletmelerin ise
faaliyetleri ile ilgili işletme kayıtlarını
yaptırmak zorunluluğu bulunmaktadır.
5996 sayılı Kanun kapsamında izin verilen
işletmeler ve yapılan denetim ve kontrol
hizmetlerine ait tüm bilgiler 2011 yılı itibari
ile Gıda Güvenliği Bilgi Sistemine
kaydedilmektedir. İlimizde 2013 yılında
faaliyet gösteren işletmelerin dağılımı
aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
31/12/2013 Tarihine Kadar Kayıt Belgesi Alan İşletme Sayıları
Kayıt/Onay Mevcut İşletme Sayısı Kayıt Belgesi Alan İşletme
Onay 18 18
Kayıt 1719 1082
Yem Bayii 17 8
Toplam 1754 1108
Gıda Maddesi Üretim, Satış ve Toplu Tüketim İşyerleri Denetimleri:
5996 sayılı Veteriner Hizmetleri,
Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu
13.06.2010 tarih ve 27610 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanarak ve 13.12.2010
tarihinde yürürlüğe girmiştir. Söz konusu
kanuna bağlı olarak çıkarılan yönetmelikler
gereğince gıda, gıda katkı ve gıda ambalaj
materyali üretimi yapan gıda üretim
işyerleri, gıda satış ve toplu tüketim
işyerleri programlı olarak denetlenmekte,
Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği ve ürün
tebliğlerine uygun olarak numune
alınmaktadır.
Kontrol ve denetimler; kontrol programları ile çok yıllık ulusal kontrol planlarının yanı sıra
şüphe, tüketici şikayetleri, inceleme, izlenebilirliğin sağlanması, geri izleme, gözetim ve tetkik
amaçları ile de gerçekleştirilmektedir.
50
2013 Yılı Onay Kapsamındaki İşletmelerde Gerçekleştirilen Denetim Sayıları
ONAY İŞLETMELERİ
İŞ YERİ SAYISI DENETİM SAYISI
MERKEZ 4 8
ADİLCEVAZ 1 5
AHLAT 3 9
GÜROYMAK 2 2
MUTKİ - -
HİZAN - -
TATVAN 8 17
TOPLAM 18 41
2013 Yılı Kayıtlı İşletmelerde Gerçekleşen Denetim Sayısı
Kayıtlı İşyeri BİTLİS ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK HİZAN MUTKİ TATVAN DENETİM
SAYISI
Gıda Üretim
yeri 170 25 18 15 24 7 72 331
Gıda Satış
Yeri 207 41 102 82 113 49 262 856
Toplu
Tüketim Yeri 220 39 74 37 72 27 173 642
Toplam 597 105 194 134 209 83 507 1829
İlimizde bulunan kayıtlı Gıda
Üretim Yeri, Gıda Satış Yeri ve Toplu
Tüketim yeri olmak üzere toplam 1754
işletme bulunmaktadır. 2013 yılı boyunca
toplam olarak 1829 denetim yapılmıştır.
2013 yılında alınan numunelerin sayısı ve durumları aşağıya çıkarılmıştır.
2013 Yılında Gıda Üretim, Satış ve Toplu Tüketim Yerlerinde Alınan Numune Sayıları
Numune Alınan
Ürünler
Olumlu Numune
Sayısı
Olumsuz Numune
Sayısı
Toplam Alınan
Numune Sayısı
Bal 9 9
Hazır Yemek 8 8
Yoğurt 2 2
Sucuk
Pasta 8 5 13
Peynir 7 7
GDO 7 7
Toplam 41 5 46
Alo 174 Gıda Hattı:
51
Güvenilir gıda sağlıklı yaşam için gıda denetim hizmetlerinin
etkin bir şekilde sürdürülebilmesi, tüketicinin denetim
mekanizmasına aktif olarak dahil olabilmesi, gıdaya ilişkin her türlü
ihbar ve şikayette tüketicinin ilgili mercie kolay bir şekilde
ulaşabilmesi, iletişimin tek merkezden sağlanması sonucu
tüketiciye en kısa zamanda dönüş yapılabilmesi ve sonucun takibi
amacıyla Alo Gıda Hattı oluşturulmuştur. İlimiz de 2013 yılında
Alo Gıda Hattına 54 adet şikayet bildirimi yapılmış olup,
denetimleri yapılan işletmeler hakkında yasal işlemler yapılmış
olup, bildirimler zamanında sonuçlandırılmıştır. İdari yaptırım
gerektiren durumlarda idari yaptırımlar gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca; kamuoyunda Güvenilir Gıda bilincinin oluşturulması ve tüketicinin denetim
mekanizmasında daha etkin bir rol alması Alo 174 Gıda Hattı hizmetinin kamuoyunda tanınıp
benimsenmesi, geniş toplum kesimi tarafından farkındalılığın arttırılması ve kurumsal kimliğinin
oluşturulması amacıyla il ve ilçelerimizde Gıda üretim, Gıda satış ve toplu tüketim yerlerine
stickerlar Gıda Denetçilerimizce asılmıştır.
Balda Taklit, Tağşişin Tespitine Yönelik Denetim Programı: İlimizde bulunan üretim ve
satış noktalarından alınan bal numunelerinde C13,C4 ,Glukoz/Fruktoz, Naftalin,HMF, elektriksel
iletkenlik, nem, sakaroz, suda çözünen madde, serbest asitlik, diyastaz sayısı analizleri
yapılmaktadır. Proje kapsamında 9 adet numune alınmış olup, herhangi bir olumsuzluğa
rastlanılmamıştır.
2013 yılı içerisinde üretim yapan, gıda maddesini toplu
tüketime sunan, satışını yapan 17 işletmeye mevzuata
aykırılık nedeniyle idari yaptırım uygulanmıştır.
Kesilen Ceza
Sayısı Ceza Nedeni
18
5996 sayılı
Kanuna
aykırı işlem
yapmak
Okul Kantinlerinde Hijyen Eğitimi
İl Müdürlüğümüz koordinatörlüğünde Halk Sağlığı
Müdürlüğü ve Milli Eğitim Müdürlüğü ile beraber okul
kantinlerinde çalışan personellere ve Biyoloji, Kimya
öğretmenlerine yönelik 30/31-05/2013 tarihinde konu
uzmanları tarafından hijyen eğitimi verildi. Toplamda
kantin çalışanlarından 274, öğretmenlerden ise 306 kişi
olmak üzere 580 kişi bu eğitim programına katılmış ve
kendilerine eğitim sertifikaları verilmiştir.
52
Ekmek İsrafı Projesi
Toplumumuzun her kesiminin sofrasına giren ve nimet
kelimesiyle özdeşleştirilerek kutsal kabul edilen
ekmeğin israfı; çiftçinin buğdayı yetiştirirken harcadığı
emeği, özveriyi, çabayı tüm yönleriyle ortaya koyup
herkes tarafından görülmesini sağlamak amacıyla
ilimizde Valiliğimiz başkanlığında İl Müdürlüğümüz, İl
Müftülüğü, Belediye Başkanlıkları, Halk Sağlığı
Müdürlüğü, Milli Eğitim Müdürlükleri ve Esnaf ve
Sanatkârlar Odaları ile beraber yapılan çalışmalarda
ekmek israfının önlenmesi noktasında toplantılar
yapılarak duyarlılık oluşturulması sağlandı. konu ile
ilgili olarak magnet, afiş, bröşür, sticker, bilboard
hazırlanarak il ve ilçelerde porojede görev alan
personellerce belirlenen yerlere asılmaları sağlandı.
Okul Sütü Akıl Küpü Projesi:
Her ilçede ve il merkezinde belirlenen okullarda
öğrencilere sütün faydaları hakkında bilgilendirmeler
yapılarak öğrencilere süt dağıtımı yapılmıştır. Okul Sütü
Akıl Küpü Projesi kapsamında bir çok okulda öğretmenlere
ve öğrencilere gerek proje hakkında gerekse sütün faydaları
hakkında detaylı bilgilendirmeler yapılmıştır. Milli Eğitim
Müdürlüğü ile beraber projenin başlangıç gününde
okullarda süt dağıtımı yapılmıştır. Dağıtılan sütlerde
meydana gelebilecek herhangi bir olumsuzluk olabilme
ihtimaline karşı dağıtıma gelen sütlerin her partisinden
dağıtım yapılmadan önce numuneler alınmıştır. Bu proje
kapsamında 2013 yılında ilimizde 469 okulda 52724
öğrenciye 52724 ???? adet süt dağıtılmıştır.
Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS) Eğitimleri:
Gıda ve Yem denetim faaliyetlerinin hızlı ve güvenilir bir şekilde yapılabilmesi için ve
Bakanlığımızca alınan kararların taşrada uygulama, takip ve kontrolünün yapılması ve birimlerdeki
istatistiki rakamların tahsis edilmesi amacıyla Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS) kurulmuş olup
03 Ocak 2011 tarihi itibariyle uygulamaya geçilmiştir. 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki
Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu, Kanuna dayalı çıkarılan yönetmelikler ve prosedürler, gıda
denetimleri, Gıda Güvenliği Bilgi Sistemindeki güncellemeler ve değişiklikler ile ilgili her ilçede
ayrı ayrı ilgili personellere eğitim ve bilgilendirme toplantıları düzenlenmiştir.
53
İLİMİZDE TARIMSAL KALKINMA VE İSTİHDAMA YÖNELİK YEREL PROJELER:
METİP (Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma Ve Sosyal Hayatlarının
İyileştirilmesi Projesi): İlimize gelen tarım işçilerinin çalışma ve sosyal hayat standartlarının
iyileştirilmesi amacıyla uygulamaya konulan ve yürütülen bir projedir.
Bitlis Balının Coğrafi İşarete (Menşee) Kavuşturulması Projesi: Bitlis balının coğrafi
işareti tescil ettirilerek Bitlis balının ulusal ve uluslararası pazarlarda hak ettiği değeri bulması
pazarlarda Sınai Mülkiyet Hakları korunması amacıyla Bitlis Eren Üniversitesi ile ortaklaşa
çalışılan projedir.
Adilcevaz Cevizin Tescillenmesi Projesi: Adilcevaz cevizin sertifikalı olarak üretiminin
sağlanması kapsamında Milli çeşit listesine katmak amacıyla 100.Yıl Üniversitesi ile ortaklaşa
çalışılan projedir.
Menengiç ağaçlannın aşılanarak Fıstık Yetiştiriciliğini Geliştirme Projesi : Bitlis Merkez
ve Mutki ile Hizan İlçesi'nde yetişen yaklaşık 1 milyon yabani olarak yetişen menengiç ağaçlannın
aşılanarak fıstık üretimi hedeflenmektedir.
DAP İdaresi Projeleri: DAP İdaresi Başkanlığına Bitlis İlinde Tarım ve Hayvancılık
Sektöründe Kalkınmaya ve İstihdama Yönelik 9 adet Proje hazırlanarak sunulmuştur.
1-Meyveciliği Geliştirme Projesi/İlimizde 10.000 dekar modern kapama meyve bahçelerinin
tesisi hedeflenmektedir.
2-Damızlık Ana Arı Yetiştiriciliği Projesi/Arıcılara damızlık değeri yüksek 30.000 ana arı
yetiştirilerek, arı ırklarının ıslahı amaçlanmaktadır.
3-Hayvan Islahı ve Suni Tohumlama Projesi/ İlimizdeki sığır ırkların ıslah edilerek et ve süt
verimi yüksek ırkların elde edilmesi amacıyla 4 yıl boyunca 90.000 boğa altı inek ve düvelerin suni
tohumlanmasını sağlamak.
4-Fide Serası Projesi/ilimizde açıkta sebze yetiştiriciliği yapan çiftçilerin kaliteli ve yüksek
verimli fide üretimlerinin sağlanarak, zaman ve işgücü kayıplarının engellenmesi amaçlanmaktadır.
5-Organik Tarım ve Sertifikasyon Projesi/Organik Tarımın yaygınlaştırılması ve Çiftçilerin
Eğitim düzeyinin artırılması,
6-Tarımsal Meteorolojik Ağı ve Erken Uyarı Sisteminin Kurulması Projesi/ Bitkisel üretimde
çevre, bitki,hayvan ve insan sağlığını azami derecede korumak; kimyasal tarımsal girdilerden
kaynaklanan tehditleri engellemek, tarımsal üretimde verim artışı ve ekonomik kazanımları artırmak
amaçlanmaktadır.
7-Yem Bitkileri Demonstrasyon Projesi/ İlçelerimizde kaba yem ihtiyaçları göz önüne
alınarak demonstrasyonlarda ve çiftçilerin ihtiyaçlarında kullanılmak üzere yem bitkileri üretimin
yapılması ve makine parkının oluşturulması,
8-Tar-Gel Personelleri Eğitim Projesi/ Tarımsal Yayımı Geliştirme Projesi kapsamındaki
Teknik ve Sağlık personellerin bitkisel ve hayvansal konularda eğitime alınmaları,
9-Çiftçi Eğitimi ve Tarımsal teknolojiyi İzleme Projesi/ Önder çiftçilerimizin tarım ve
hayvancılık Fuarlarına ve örnek tarımsal işletmelere İnceleme Gezileri düzenlenerek götürülmesi.
İLİMİZDEKİ TARIMSAL PROBLEMLER (KISITLAR),
POTANSİYELLER VE İZLENECEK STRATEJİLER
Sosyo- Ekonomik Problemler
Göç: Bitlis İlimizin 2000 yılı genel nüfus sayımına göre nüfusu 388.678 iken, 2011 yılı
itibariyle Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TUİK) verilerine göre, nüfus 336 bin 624 olarak
belirlenmiştir. Belirtilen toplam nüfusun % 46’sının (178 bin 788 ) il ve ilçede, kalan %54’ünün
(157 bin 836) ise belde ve köylerde ikamet ettiği tespit edilmiştir. 2000 – 2011 yılları nüfus sayım
sonuçlarının karşılaştırılması sonucu; İl nüfusunun %13,4 oranında ( 52.054 kişi ) azaldığı
54
görülmüştür. Köyden kente göç edenlerin tamamına yakını genç nüfus olması sebebiyle tarım
sektöründeki aktif nüfusun azalmasına neden olmuştur. Genç nüfusun köyden kente göç etmesiyle
beraber tarım arazilerinin randımanlı kullanılamaması veya tamamen terk edilmesi tehlikesi
doğmuştur. Bunda köy nüfusunun yaş ortalamasının yüksek oluşu önemli bir etkendir.
Eğitim :Kırsal kesimde yaşayan insanların, tarımsal ve hayvansal üretim alanlarında eğitim
düzeylerinin yeterli olmadığı belirlenmiştir. Özellikle patates ve Şekerpancarı yetiştiriciliğiyle ilgili
üretimin hemen her aşaması kadınlar tarafından yapılırken, erkeklerin sadece pazarlama ve nakliye
aşamasında aktif rol aldıkları, üretim aşamasında ise genelde pasif rol üstlendikleri bilinmektedir. Bu
sebeple eğitim ve yayım çalışmalarında kadınlara öncelik tanınması faydalı olacaktır. Bunun yanında
hayvancılıkla ilgili tüm işlerin kadınlar tarafından yapılıyor olmasına rağmen; sun’i tohumlama ve
hayvan besleme gibi önemli konularda kadınlara yönelik eğitim çalışmaları yetersiz kalmaktadır.
Öz Sermaye Yetersizliği: İlimizdeki Tarımsal işletmeler genellikle küçük ve orta ölçeklidir.
Tarım ve hayvancılık Sektöründe meydana gelen dalgalanmalar, ürünlerin piyasaya arzını ve
pazarlanmasını olumsuz etkilemektedir. İşletmelerimizin sermaye yapılarının zayıf olması ve
üreticilerimizin tek tip üretime bağlı olarak üretim yapmaları nedeniyle, fiyat dalgalanmalarında
sürdürülebilirlik önemli ölçüde olumsuz etkilenmektedir.
Gelir Düşüklüğü :Türkiye’de genelde tarımda çalışanların geliri diğer sektörlere göre
düşüktür. Bitlis’te 2011 yılı istatistiklerine göre kişi başına düşen gelir 3394 TL iken Türkiye
ortalaması 15.137 TL dır. Toplam nüfusunun % 86’sı tarım ve hayvancılıkla uğraşan Bitlis’te doğal
olarak tarım nüfusunun geliri de düşüktür.
Üretim Problemleri
Hayvansal Üretim Sorunu:
Damızlık temini ; büyükbaş hayvan işletmelerinin damızlık ihtiyacını karşılayabilecek bölgesel damızlık
işletmeleri yetersizdir. Damızlık üretimi konusunda ihtisaslaşmış işletmelere ihtiyaç duyulmaktadır.
Hayvan Pazarının Olmaması; İlde hayvan pazarının olmaması sebebiyle üreticiler değerinde satış
yapamamakta ve kayıt altına alınamamaktadır.
Hayvansal ürün işleme sanayi; hayvansal ürün işleme sanayinde küçük işletmeler düşük kapasiteli ve yetersiz
sermaye ile faaliyet yapmaktadır.
Hayvansal üretimde verimlilik; bilinçsiz üretim , girdi teminindeki zorluklar, kültür ırklarının azlığı vb.
sebeplerle verim düşüktür.
Yem bitkileri üretimi; Uygulanan projeyle yem bitkileri üretiminde önemli artışlar olmasına rağmen kaba yem
açığı ilimiz hayvancılığının en önemli problemlerinden biridir.
İşletme girdileri; hayvancılıkta kullanılan yem, ilaç, damızlık vb. girdilerin fiyatları et ve süt fiyatlarına oranla
daha hızlı yükselmektedir.
Yayım çalışmaları; Hayvancılıkla daha çok kadınlar ilgilenmekte ve son yıllarda artan eğitim ve yayım
çalışmalarına rağmen bu kesime yayım hizmeti yeterince verilememektedir.
Hayvan ırkları; yüksek vasıflı hayvan ırklarında istenen düzeye ulaşılamamıştır.
Hayvan barınakları; özellikle küçük işletmelerde hayvan barınakları iptidai olup üretimi olumsuz
etkilemektedir.
Çoban temini; kırsal kesimde çobanlık hizmeti verecek insan temininde zorluk çekilmektedir. Bu durum
özellikle küçükbaş hayvan yetiştiriciliğini olumsuz etkilemektedir.
Bakım ve besleme ; bilinçsiz yetiştiricilik ve işletmelerin karma tarımsal üretim işletmesi tipinde olması,
hayvan yetiştiriciliğinin bir çok işletmede ikinci iş olarak yapılması, bakım ve beslemeye gerekli önemin
verilmemesi sonucunu doğurmaktadır.
Hayvancılık Potansiyeli: İlimizin geniş ıslahedilebilir ve kiralanabilir mera, yayla ve otlakiye alanları mevcuttur. Özellikle
meraların zengin bitki florasına sahip olması
İlimizde meralarda yapılan Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinden elde edilen ürünler daha kaliteli ve
sağlıklı olması nedeniyle tercih edilebilir olması
Dünyada ve ülkemizde Koyun - keçi süt ve süt ürünlerine her geçen gün artan talep
Genç ve ucuz iş gücünün varlığı
55
Orta doğu pazarına yakınlık
İlimizde küçükbaş hayvancılıktaki düşük maliyet nedeniyle rantablitesinin yüksek olması
Hayvancılık sektörüne Bakanlığımızca sağlanan hibeler, destekler ve kredilerin olması
Yörenin küçük baş hayvancılığına olan kültürel ve sosyolojik yatkınlık.
İlimizin iklim faktörlerinin hayvancılık yetiştiriciliğine uygun olması
İlimiz Güroymak, Tatvan, Adilcevaz ve Ahlat ilçelerinde geniş yem bitkileri ekiliş alanlarının
olması
İlimizde bulunan besi hayvancılığı potansiyeli
İlimizde önemli bir manda potansiyelinin olması, manda süt ürünlerine olan talebin artması ve pazar
değerinin olması
Arıcılık Potansiyeli: İlimizin zengin bitki çeşitliliğine(Kekik, ballıbaba, Geven… vb.) sahip olması nedeniyle kendine has
aroması olan bal üretiminin yapılabilmesi
Genç ve ucuz iş gücünün varlığı
Bölgesel ve doğal ürünlere sürekli artan tüketici talebi
Arıcılık sektöründe maliyetin düşük olması nedeniyle kar marjının yüksek olması.
İlimizdeki arıcılık potansiyelinin yüksek olması ve bal veriminin Türkiye ortalamasının üzerinde
olması
İlimizde kovan üretim tesisinin olması
İlimizin arı hastalık ve zararlılardan ari olması ve Arazi yapısının arıcılık için uygun olması
Bitlis balının ülke çapında tanınıyor olması ve pazar değerinin yüksek olması
Karakovan bal üretminin yüksek olması, karakovan balına olan talebin artması ve bu durumun
Bakanlığımızcada desteklenmesi
İlimizdeki rakım (1500-2500) farklılıkları nedeniyle farklı bitki floralarında uzun süre bal üretimi
söz konusu olması
İlimizde zirai ilaç ve gübre kullanımının çok düşük olması
Bitlis ilinin üreticilerinin yeterli bilgi ve kapasiteye sahip olması
Konaklama ve ulaşım imkanları nedeniyle gezginci arıcılık için uygun olması
Su Ürünleri Potansiyeli: Su ürünleri istihsaline uygun doğal su kaynaklarının (yer altı ve yerüstü) mevcut olması
Yavru balık üretimi için uygun su kaynaklarının oldukça elverişli olması
Halkın, protein bakımından zengin, kolesterolsüz ve son derece sağlıklı olan balığa talebi ve balık
etini daha ucuza satın alabilecek olması
Kültür balıkçılığı yönünden hastalık ve zararlılardan ari olması
Vangölü, Nazik Gölü, Aygır Gölü ve Arin Göllerinin ilimiz sınırları içerisinde bulunması
Vangölünde önemli bir incikefali potansiyelinin olması
Hayvansal üretimde verimliliğin artırılması için izlenecek strateji:
*Yerli ırktan kültür ırkına geçişin sağlanması; İlimizde genetik kabiliyeti yüksek kültür ırkı hayvancılığın
yaygınlaşması için yerel kaynaklarla köy bazlı kültür ırkı hayvancılığı geliştirmek için senkronizasyona dayalı
Suni tohumlama çalışmaları yapılmalıdır.Çiftçilerimize kültür ırkı hayvancılık için suni tohumlamanın
yaptırmanın önemini anlatmak ve bu konuda ikna etmek amacıyla çiftçi eğitimine ve suni tohumlama
çalışmalarına gerekli alt yapı ve maddi desteğin verilmesi gerekmektedir.
*Yem, bakım ve beslenme şartlarının iyileştirilmesi
*Etkin pazarlama ve örgütlenme sisteminin oluşturulması
*Hayvansal üretime dayalı sanayinin geliştirilmesi (Manda sütü,yoğurdu,koyun keçi sütü,tulum peyniri vb.)
*Projeye dayalı hayvan barınağı yapımına gerekli desteğin verilmesi
*Barınak ruhsatlandırma işlemlerindeki bürakratik engellerin kaldırılması.
56
*Yerel ve ulusal kaynaklı arıcılık projelerine destek verilerek işsiz ve fakir ailelere geçim kaynağı yaratılarak ,
işsiz olan aile bireylerine istihdam sahası açılması.Hizan,Mutki ve merkez ilçede arıcılığa daha fazla destek
verilerek istihdam alanları oluşturulmalıdır.
*Geniş mera alanları ve coğrafi özellikleri nedeniyle Hizan,Mutki ve merkez ilçede küçükbaş hayvancılığa,
daha düz ,sulu geniş araziler bulunan Ahlat,Adilcevaz,Güroymak ve Tatvan ilçelerimizde büyükbaş hayvancılık
projeleri desteklenerek ilimize katma değer sağlanmalıdır.
* İlimizde yeni kurulacak ve kapasite artıracak Su ürünleri,arıcılık, küçükbaş ve büyükbaş İşletmelerine Kredi
sağlama konusunda kolaylıklar sağlanmalıdır.
*İlimizin su kaynakları tespit edilerek uygun olanların su ürünleri yetiştiriciliğinde kullanılarak, işsiz nüfusa
istihdam oluşturması gerekmektedir. Böylece ülke ekonomisine ve milli gelire katkı sağlanmış olacaktır. Su
Ürünleri Avcılık ve yetiştiricilik projelerine yapılacak desteklemelerle İlimizin balık eti ihtiyacının
kendine yetecek ve çevre illere balık pazarlayacak düzeye çıkarılacaktır. *Hayvancılık projeleri desteklenmesi İşsiz nüfusu, kendilerine iş imkanı sağlamak suretiyle psikolojik ve
sosyal açıdan rehabilite etmek, işsizliğin getirdiği sosyal erozyonu bir nebze olsa önlemiş olacaktır.
Bitkisel Üretim Sorunu:
*Sertifikalı tohumluk kullanımındaki yetersizlik
*Mekanizasyon problemi –Makinaların optimum kullanılmaması
*Amacına uygun arazi kullanılmaması, arazilerin çok parçalı ve küçük olması
*Yetersiz girdi kullanımı ve Öz sermaye problemi
*Erozyon problemi( rüzgar ve su erozyonu)
*Pazarlama problemi ve Örgütlenme problemi
*İklim problemi
Bitkisel Üretim Potansiyeli: Önemli oranlarda şekerpancarı ve patates üretiminin yapılması
Bazı bölgelerde uygun sebzecilik ve meyvecilik alanlarının mevcut olması
Meyvecilik açısından pazarlama stratejisine uygun alanların mevcut olması.(Yüksek rakımlı
meyvecilik yapılabilecek yerler) Meyvecilik açısından çok çeşitli meyve türlerinin yetişiyor olması.
(Nar,Üzüm,Fındık,Kiraz,Dut,Ceviz,Elma,Armut,İncir…)
Adilcevaz cevizinin ülke genelinde tanınıyor olması ve pazar değerinin yüksek olması
İklim değerlerinin meyveciliğe uygun olması
Meyve bahçesi tesisi için yeterli arazi varlığı
Ucuz iş gücü ve Orta doğu pazarına yakınlık
Sektöre verilen devlet destekleri ve krediler
Bitkisel üretimde verimliliğin artırılması için izlenecek strateji:
*Yöreye uygun sertifikalı tohumluk kullanımının artırılması
*Bilinçli girdi kullanımı
*Sulanabilir alanların sulamaya açılması ve drenaj problemi olan alanların rehabilite edilmesi
*Nadas alanlarının daraltılması
*Tarıma elverişli kullanılmayan arazilerin değerlendirilmesi
*Arazilerin parçalanmasının engellenmesi
*Etkin pazarlama ve örgütlenme sisteminin oluşturulması
Tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesi
* Meyvecilik ve sebzecilik projelerinin yerel ve ulusal düzeyde desteklenmesi gerekir.
*İlimizde meyveciliğe uygun yer tespit edilerek özellikle elma,ceviz,kiraz ve nar meyve türlerinde bodur-yarı
bodur toplu kapama meyve bahçeleri oluşturulması gerekmektedir.Bu amaçla uygulanacak meycecilik
projesinin yerel düzeyde desteklenmesi gerekir.İlimizde mevcut meyvecilik potansiyelini değerlendirilerek
model kapama meyve bahçeleri kurulması ve meyvecilik konusunda belli bir kapasite oluşturması,birim alanda
verim ve kaliteyi yükseltmek suretiyle çiftçilerimizin gelir ve refah düzeylerinin artırması
sağlanmalıdır.Böylece İlimiz ekonomisine katkı sağlanacak, yeni istihdam alanları oluşacak ve İlimiz meyve
üretim ve ticaret merkezi haline gelecektir.
Organik Tarım Sorunu: Ekonomik yetersizlikler ve Bilgi yetersizliği
57
Tescil ve sertifikasyon işlemlerinde yetersizlik ve pazarlama ağı sorunu
Organik Tarım Potansiyeli: İlimizdeki arazilerinin verimli ve bakir olması.
Arazi yapısı ve bitki örtüsüne bağlı olarak bitkisel ve hayvansal üretimin ilimizin genelinde
ekolojinin doğal yapısının bozulmamış olması.
Su ve çevre kirliliğinin olmaması.
Kimyasal ilaçlamaların az olması.
Doğada kendiliğinden yetişen ve organik ürün olarak değeri bulunan ürün potansiyeli.
Organik bal potansiyeli.
Organik hayvansal ürünlerin olması.
Organik meyvecilik potansiyeli.
Organik ürünlere ülkemizde ve dünyada artan talepler.
Organik ürünlere verilen devlet destekleri ve krediler.
Organik Tarım için izlenecek strateji:
* Organik Tarımsal üretimin artırılması
*Organik ürünlere ilişkin tanıtın ve reklam yapılması
*Organik ürün pazarını geliştirmesi
*Etkin pazarlama ve örgütlenme sisteminin oluşturulması
Organik Tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesi.
*İlimiz yılda 140 bin ton patates üretimi ve 150 bin ton şekerpancarı üretimi yanında
meyvecilik sektörüyle de ön plana çıkmaktadır. Bitlis ilinin her ilçesinde kendi özgü bir ürün
deseninden bahsedilebilir. Adilcevaz ilçemiz ceviziyle, Ahlat ilçemiz patatesiyle, Hizan ilçemiz
arıcılık ve meyveciliğiyle, Mutki ilçemiz koyun keçi yetiştiriciliğiyle, Tatvan ilçemiz büyükbaş
hayvan yetiştiriciliğiyle, Güroymak ilçemizde özellikle manda yetiştiriciliğiyle ön plana çıkmaktadır. *İlimizde tarımsal projelere verilecek desteklerle tarım ve hayvancılık sektöründe yeni istihdam
alanları meydana gelecektir. Ayrıca tarımsal üretim ve tarımsal sanayi entegrasyonunun sağlanmasına yönelik
çalışmalar, tarımsal örgütlenme çalışmalarını teşviki, Pazar sorunlarını çözmeye yönelik tedbirlerin alınması ve
kırsal alanda gelir getirici alternatif projelerin hayata geçirilmesi tarım sektöründe çalışan sayısını ve bu
nüfusun GSYİH içindeki payının arttıracaktır.
BİTLİS’DE TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN
1. Büyükbaş-Küçükbaş ve Arıcılık açısından ilimizin geniş ıslah edilebilir ve kiralanabilir
mera, yayla ve otlakiye alanları mevcuttur. Özellikle meraların zengin bitki florasına sahip
olması
2. Genç ve ucuz işgücü varlığı
3. Orta doğu pazarına yakınlık
4. Bölgesel ve doğal ürünlere sürekli artan tüketici talebi ve kendiliğinden yetişen ve organik
ürün olarak değeri bulunan ürün potansiyeli
5. Doğal su kaynaklarında ilimiz potansiyelinin çok yüksek olması nedeniyle su ürünleri
üretimine yatırım yapılabilir olması
6. Tohumluk üretiminde (patates) önemli bir yere sahip olması
7. Meyvecilik açısından pazarlama stratejisine uygun alanların mevcut olması.(Yüksek
rakımlı meyvecilik yapılabilecek yerler)
8. İlimizdeki arazilerinin verimli ve bakir olması nedeniyle, bitkisel ve hayvansal
üretimindeki organik potansiyelin olması.
9. Organik ürünlere ülkemizde ve dünyada artan talepler
10. Arıcılık potansiyelinin yüksek olması ve bal veriminin Türkiye ortalamasının üzerinde
olması
58
T.C.
BİTLİS VALİLİĞİ
İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
KURUMUN ÖNEMLİ SORUN VE İHTİYAÇLARI
KONUNUN ÖZETİ :
1-İl Müdürlüğümüzdeki Personel İhtiyacı
2- İl Müdürlüğümüzdeki Araç İhtiyacı
3- Dap İdaresi,DAKA ve İl Özel İdaresi Kaynaklarından Tarım ve Hayvancılık Projelerinin
desteklenmesi
KONUNUN AÇIKLAMASI :
1-Hayvancılığı geliştirme, koruma kontrol ve denetim hizmetlerinin sağlıklı yürütülmesi, hayvan
hastalık ve zararlıları ile mücadele programlarının, yem bitkileri üretiminin arttırılması, zirai
mücadele faaliyetlerinin, su ürünleri hizmetlerinin yürütülmesi ve 4342 sayılı Mera Kanununun
sağlıklı bir biçimde uygulanabilmesi için yeterli sayıda teknik ve idari personel ihtiyacı
bulunmaktadır.
2- İl Müdürlüğümüzde Gıda Tarım ve Hayvancılık Hizmetlerinde kullanılan araçlar yeterli olmadığı
mevcut olanlarda ekonomik ömürlerini tamamlamışlardır.
3-İl genelinde tarımsal kalkınma ve istihdama yönelik uygulanacak yerel bazlı Tarım ve Hayvancılık
projelerine Dap İdaresi,DAKA ve İl Özel İdaresi kaynaklarından kaynak aktarılması gerekmektedir.
SONUÇ-ÖNERİLER VE İSTEKLER :
1-İlimizde Tarım hizmetlerinin sağlıklı yürütülebilmesi için yeterli sayıda Ziraat Mühendisi-Gıda
Mühendisi-Su Ürünleri Mühendisi-Veteriner Hekim ihtiyacı bulunmaktadır.
2- İl Müdürlüğümüz gıda denetim faaliyetlerinde (il merkezi ve ilçeler) kullanılmak üzere 3 adet
küçük ticari Gıda Denetim Aracına ihtiyaç vardır. Müdürlüğümüz bünyesinde görev yapan binek
araçları kullanılamaz haldedir. Bu yüzden 2013 yılında 14 adet araç kiralaması yapılmıştır. 2014 yılı
arazi sürvey, bayii denetimleri, çiftçi eğitimleri, demonstrasyonlar, istatistiki arazi çalışmaları,
kooperatifçilik, hayvan aşılama çalışmaları vb. faaliyetlerde kullanılmak üzere 6 adet Pick-Up ve 2
adet binek araca ihtiyaç vardır.
3- Tarımsal kalkınma ve istihdama yönelik Tarım ve Hayvancılık Projelerine yeterince kaynak
aktarılması.
İLGİLİ BAKANLIK VE KURULUŞ : GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
BİTLİS İL MÜDÜRLÜĞÜ
Arz ederim.
Bülent KORKMAZ
İl Müdürü
BİTKİSEL ÜRETİM DESTEĞİ
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2003-2013
DGD 10.521.541 15.022.807 16.814.269 9.592.833 41.429.909
MGD (MAZOT-GÜBRE-TOPRAK ANALİZİ) 3.661.809 16.814.269 4.112.661 9.782.598 6.721.564 6.114.489 7.701.009 7.794.420 8.528.652 8.458.034 9.198.348 88.887.853
YEM BİTKİLERİ DESTEGİ 290.000 463.000 987.070 2.736.000 8.333.975 2.684.540 1.297.925 2.057.692 2.351.774 2.749.639 3.427.573 1.692.038 28.781.226
SERTİFİKALI TOHUM
KULLANIM DESTEĞİ 59.782 103.408 137.456 54.325 192.915 380.209 380.209 1.308.304
ORGANİK TARIM DESTEĞİ 2.643.283 1.308.639 488.565 488.565 4.929.052
SERTİFİKALI FİDAN DESTEĞİ 86.064 5.355 38.768 52.480 31.927 58.963 58.963 332.520
ALTERNATİF ÜRÜN DESTEĞİ (TÜTÜN) 249.267 456.306 465.061 0 0 1.170.634
YAĞLI TOHUMLU BİTKİ FARK
DESTEĞİ 953 2.840 16.316 87.529 230.176 337.814
HUBUBAT BAKLAGİL FARK
DESTEĞİ 1.007.930 507.109 507.109 2.022.148
KURAKLIK DESTEĞİ (PATATES DAHİL) 819.909 0 1.728.337 0 2.548.246
SERTİFİKALI TOHUM ÜRETİM
DESTEĞİ 324.880 689.183 800.000 1.814.063
GENEL TOPLAM 10.811.541 19.147.616 34.615.608 16.441.494 18.116.573 9.551.950 8.341.086 10.185.145 13.355.428 14.625.959 15.825.502 13.355.408 173.561.769
TAHMİNİDİR
HAYVANSAL ÜRETİM DESTEĞİ 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2003-2013
KOYUM-KEÇİ DESTEKLEMESİ 318.390 1.829.502 4.504.000 3.633.570 5.629.980 6.791.796 6.791.796 29.499.034
MANDA ISLAH PROJESİ 868.000 1.122.550 1.396.850 3.387.400
ANAÇ MANDA DESTEĞİ 440.550 51.000 134.000 154.700 154.700 934.950
ANAÇ SIĞIR DESTEĞİ 142.000 265.263 686.675 1.211.445 1.500.000 3.805.383
BUZAĞI DESTEĞİ 111.080 10.770 9.000 18.225 32.700 35.000 216.775
S-19-ŞAP AŞI DESTEĞİ 3.260 3.775 7.035
ARICILIK DESTEĞİ 48.480 48.480 153.885 139.005 211.110 360.552 418.110 621.033 691.640 717.464 3.409.759
BAL DESTEKLEMESİ 48.480 21.420 747.800 467.446 1.285.146
BESİ SIĞIR DESTEĞİ 33.300 117.629 120.514 271.443
BRUCELLA REV-1 GENÇ AŞI
DESTEĞİ 390.464 390.464
ÇİĞ SÜT DESTEKLEMESİ 56.802 36.490 56.802 57.146 275.464 318.622 478.675 1.280.001
HASTALIK TAZMİNAT DESTEĞİ 529.550 128.041 11.550 1.331.567 2.000.708
SUNİ TOHUMLAMA
DESTEKLEMESİ 89.495 179.424 86.904 355.823
PROGRAMLI AŞI DESTEKLEMELERİ
7.434 135.036 267.980 410.450
GEBE DÜVE DESTEKLEMESİ 10.175 10.175
SU ÜRÜNLERİ DESTEĞİ 8.000 35.000 47.750 128.750 568.750 407.026 451.673 1.646.949
TOPLAM - - 96.960 159.395 1.081.109 1.205.236 2.112.102 5.697.460 5.363.629 9.357.707 10.859.657 12.978.239 48.911.494
TAHMİNİDİR
2002 2010 2011 2012 2013
Ziraat Bankası 360 Bin TL 50.000.000 70.000.000 17.800.000 10.056.000
Tarım Kredi Kooperatifleri 37 Bin TL 300.000 3.200.000 7.300.000 5.571.100
TOPLAM 397 Bin TL 50.300.000 73.200.000 25.100.000 15.627.100 164.227.100
2003-2013
koop 45.300.000
dap 2.223.000
kırsal eko 10.800.000
alet makine 6.700.000
sulama 1.900.000
bitki 173.561.769
hayvan 48.911.494
kredi 164.227.100
toplam 453.623.363
tar. Yayım danışmanlık desteği 261.600,00 TL 2013 yılı