chöông ba

1

Chöông ba

•PHÖÔNG THÖÙC •THANH TOAÙN• QUOÁC TEÁ

2

NOÄI DUNG CHÖÔNG 31. Phöông thöùc chuyeån tieàn2. Phöông thöùc ghi soå 3. Phöông thöùc thanh toaùn nhôø

thu4. Phöông thöùc thanh toaùn tín

duïng chöùng töø

3

MUÏC ÑÍCH LÖÏA CHOÏN PHÖÔNG THÖÙC THANH

TOAÙN* Ñoái vôùi ngöôøi baùn- Ñaûm baûo thu tieàn veà, an toaøn, chính xaùc,

ñaày ñuû, kòp thôøi.- Giaù trò HÑ thu veà khoâng bò maát giaù trong

tröôøng hôïp tieàn teä bieán ñoäng.- Môû roäng quan heä buoân baùn.- Trong nhöõng ñieàu kieän thöông maïi gioáng nhau

thu tieàn caøng nhanh, caøng toát.* Ñoái vôùi ngöôøi mua- Ñaûm baûo nhaän haøng ñuùng soá löôïng, chaát

löôïng, thôøi haïn.- Môû roäng quan heä buoân baùn.- Trong nhöõng ñieàu kieän thöông maïi gioáng nhau

traû tieàn caøng chaäm, caøng toát.

4

1. Phöông thöùc chuyeån tieàn (Remittance)1.1 Khaùi nieäm:

Phöông thöùc chuyeån tieàn laø phöông thöùc thanh toaùn ñôn giaûn nhaát, trong ñoù moät khaùch haøng cuûa ngaân haøng (ngöôøi chuyeån tieàn - ngöôøi mua, toå chöùc nhaäp khaåu…) yeâu caàu ngaân haøng phuïc vuï mình chuyeån moät soá tieàn nhaát ñònh thanh toaùn cho ngöôøi höôûng lôïi (ngöôøi baùn, toå chưùc xuaát khaåu, ngöôøi nhaän tieàn) ôû moät ñòa ñieåm xaùc ñònh trong moät thôøi gian nhaát ñònh.

Coù hai phöông thöùc chuyeån tieàn + Phöông thöùc chuyeån tieàn caù nhaân (Western

Union)+ Phöông thöùc chuyeån tieàn thanh toaùn hôïp

ñoàng XNK

5

1. Phöông thöùc chuyeån tieàn (Remittance) 1.2 Quy trình tieán haønh nghieäp vuï (tt)

Trong phöông thöùc chuyeån tieàn coù caùc beân lieân quan nhö sau:

Ngöôøi chuyeån tieàn: ngöôøi mua, nhaø nhaäp khaåu hay ngöôøi maéc nôï

Ngaân haøng chuyeån tieàn: laø ngaân haøng phuïc vuï cho ngöôøi chuyeån tieàn, nôi ñôn vò chuyeån tieàn môû taøi khoaûn tieàn gôûi ngoaïi teä.

Ngaân haøng ñaïi lyù: laø NH phuïc vuï cho ngöôøi thuï höôûng vaø coù quan heä ñaïi lyù vôùi ngaân haøng chuyeån tieàn.

Ngöôøi thuï höôûng: ngöôøi baùn, nhaø xuaát khaåu, hay chuû nôï

6

1. Phöông thöùc chuyeån tieàn (Remittance) 1.2 Quy trình tieán haønh nghieäp vuï (tt)

Quy trình thanh toaùn theo phöông thöùc chuyeån tieàn

Ngöôøi chuyeån tieàn – Ngöôøi mua

Ngöôøi thuï höôûng – Ngöôøi baùn

Ngaân haøng cuûa ngöôøi chuyeån tieàn

Ngaân haøng cuûa ngöôøi thuï höôûng

1

Hôïp ñoàng ngoaïi thöông

2

Laäp thuû tuïc chuyeån

tieàn thanh toaùn

Ghi Nôï

Remittance

Ghi Coù

4

5

Haøng hoùa – dòch vuï Boä chöùng töø

Ñieän chuyeån tieàn /Thö chuyeån tieàn

3

7

1. Phöông thöùc chuyeån tieàn (Remittance)

1.2 Quy trình tieán haønh nghieäp vuï (tt)(1) Nhaø XK giao haøng hay cung öùng dòch vuï cho

nhaø NK döïa treân HÑ ngoaïi thöông vaø göûi boä chöùng töø haøng hoùa cho nhaø NK.

(2) Nhaø NK sau khi nhaän haøng vaø ñoàng yù thanh toaùn thì seõ laäp leänh chuyeån tieàn göûi ñeán NH phuïc vuï mình yeâu caàu NH naøy chuyeån tieàn cho ngöôøi XK.

(3) NH phuïc vuï nhaø NK sau khi kieåm tra chöùng töø neáu thaáy hôïp leä thì NH tieán haønh trích chuyeån tieàn treân taøi khoaûn cuûa nhaø NK traû cho nhaø XK.

(4) NH phuïc vuï nhaø NK ra leänh cho NH ñaïi lyù cuûa mình ôû nöôùc ngoaøi chuyeån traû tieàn cho ngöôøi höôûng lôïi döôùi hình thöùc baèng ñieän hay baèng thö.

(5) NH ñaïi lyù ghi coù vaøo TK nhaø XK.

8


1.2 Quy trình tieán haønh nghieäp vuï (tt)

Beân caïnh chuyeån tieàn ñöôïc thöïc hieän sau khi giao haøng nhö neâu treân, thöïc teá coù theå aùp duïng chuyeån tieàn trong caùc tröôøng hôïp nhö sau:

Chuyeån tieàn tröôùc khi giao haøng: Ngöôøi mua öùng tröôùc cho ngöôøi baùn moät phaàn giaù trò hôïp ñoàng theo nhö thoûa thuaän tröôùc khi giao haøng (tieàn ñaët coïc hoaëc khoaûn tín duïng).Thoâng thöôøng trong hôïp ñoàng ngoaïi thöông, ñieàu khoaûn thanh toaùn coù theå ñöôïc quy ñònh nhö sau:“Payment: by TTR 20% invoice value, 20 days before shipment date. “

9

1. Phöông thöùc chuyeån tieàn (Remittance) 1.2 Quy trình tieán haønh nghieäp vuï (tt) Chuyeån tieàn traû chaäm moät

khoaûng thôøi gian sau khi giao haøng : Ngöôøi mua seõ tieán haønh thanh toaùn sau moät soá ngaøy khi ngöôøi baùn giao haøng (mua baùn chòu, khoaûn tín duïng maø ngöôøi baùn caáp cho ngöôøi mua). Thoâng thöôøng trong hôïp ñoàng ngoaïi thöông ñieàu khoaûn thanh toaùn ñöôïc quy ñònh nhö sau : “Payment : by TTR 60 days after shipment date.”

10

1. Phöông thöùc chuyeån tieàn (Remittance) 1.2 Quy trình tieán haønh nghieäp vuï (tt) Chuyeån tieàn ngay khi giao haøng: Ngöôøi mua

seõ tieán haønh thanh toaùn ngay sau khi ngöôøi baùn boác haøng leân taøu, tröôùc söï chöùng kieán cuûa ñaïi dieän beân mua hoaëc caùc vaên phoøng ñaïi dieän beân mua ôû nöôùc xuaát khaåu. Ñaïi dieän beân mua xaùc nhaän beân baùn giao haøng phuø hôïp vôùi hôïp ñoàng quy ñònh. Ngöôøi mua tieán haønh thanh toaùn ngay cho ngöôøi baùn nhöng thöôøng phaûi maát 2 ngaøy laøm vieäc.

Chuyeån tieàn ngay khi giao haøng ñöôïc coi laø hình thöùc phuø hôïp cho caû ñoâi beân, khaéùc phuïc haïn cheá ñoái vôùi chuyeån tieàn tröôùc vaø sau khi giao haøng, nhöng ñoøi hoûi phaûi coù ñaïi dieän beân mua ôû nöôùc xuaát khaåu.

12

VIETCOMBANK APPLICATION FOR OVERSEAS REMITTANCE

GIAÁY YEÂU CAÀU CHUYEÅN TIEÀN RA NÖÔÙC

NGOAØI

Ho Chi Minh City, ngaøy/date :Ref. No. / Soá :

To / Kính göûi : VIETCOMBANK Name of applicant

Ngöôøi yeâu caàuAddressÑòa chæYou are kindly requested to debit our A/C No with you, the amount(In words)Ñeà nghò quyù khaùch haøng trích T/K cuûa chuùng toâi môû taïi NH caùc oâng, soá tieàn

_ To pay _ by T.Tr _ by mailÑeå thanh toaùn baèng ñieän baèng thöto beneficiary cho ngöôøi höôûng laø Address (If any)Ñòa chæ (neáu caàn)Account No WithCoù taøi khoaûn soá taïi Ngaân haøngCoveringLyù do Banking ChargePhí Ngaân haøngWe bear any responsibility under this remittance and also agree that is subject to the terms and conditions printed in the side hereof. Chuùng toâi xin chòu hoaøn toaøn traùch nhieäm veà chuyeån tieàn naøy vaø ñoàng yù raèng noù ñöôïc thöïc hieän theo ñuùng caùc ñieàu khoaûn ñöôïc in phía sau. Attachment :Hoà sô keøm : Chief Accountant For/on behafl of the Applicant Keá toaùn tröôûng Thay maët ngöôøi chuyeån tieàn

13

1. Phöông thöùc chuyeån tieàn (Remittance)1.3 Hình thöùc chuyeån tieàn

Chuyeån tieàn baèng thö (Mail Transfer – M/T): göûi giaáy baùo coù baèng thöÖu ñieåm: phí chuyeån tieàn reûNhöôïc ñieåm: chaäm

Chuyeån tieàn baèng ñieän (Telegraphic Transfer – T/T): göûi giaáy baùo coù baèng caùch ñaùnh ñieänÖu ñieåm: nhanhNhöôïc ñieåm: phí chuyeån tieàn ñaét

Chuyeån tieàn qua heä thoáng maïng SWIFT(Society for worldwide Interbank Financial Telecommunication)Öu ñieåm: nhanhNhöôïc ñieåm: phí chuyeån tieàn ñaét

14


1.4 Nhaän xeùt Thuû tuïc ñôn giaûn nhanh choùng, tieän lôïi. Ngaân haøng chæ ñoùng vai troø trung gian thöïc

hieän vieäc chuyeån tieàn vaø nhaän hoa hoàng chöù khoâng bò raøng buoäc gì caû.

Vieäc giao haøng cuûa beân XK vaø vieäc thanh toaùn cuûa beân NK hoaøn toaøn leä thuoäc vaøo khaû naêng vaø thieän chí cuûa moãi beân .

Quyeàn lôïi cuûa nhaø XK khoâng ñöôïc ñaûm baûo neáu söû duïng hình thöùc chuyeån tieàn traû sau.

Quyeàn lôïi cuûa nhaø NK khoâng ñöôïc ñaûm baûo neáu söû duïng hình thöùc chuyeån tieàn traû tröôùc.

Ñieàu kieän aùp duïng: hai beân phaûi quen bieát nhau, quan heä thöôøng xuyeân nhau, tin töôûng nhau.

15


1.4 Nhaän xeùt(tt)Phương thức này ít được sử dụng trong thanh toán

XNK. Người ta áp dụng phương thức thanh toán chuyển tiền trong việc thanh toán các khoản tương đối nhỏ như thanh toán chi phí có liên quan đến xuất nhập khẩu bao gồm chi phí vận chuyển, bảo hiểm, bồi thường thiệt hại, hoặc dùng trong thanh toán phi mậu dịch, chuyển vốn, chuyển lợi nhuận đầu tư về nước…

Tuy nhiên, trong thực tế các tổ chức xuất khẩu Việt Nam thường yêu cầu tổ chức nhập khẩu phải chuyển tiền trước ngày giao hàng từ 3 đến 5 ngày.

16

2. Phöông thöùc ghi soå (OPEN ACCOUNT)

Phöông thöùc ghi soå laø phöông thöùc thanh toaùn maø trong ñoù toå chöùc XK khi XK haøng hoùa, cung öùng dòch vuï thì ghi nôï cho beân NK vaøo moät cuoán soå rieâng cuûa mình vaø vieäc thanh toaùn caùc khoaûn nôï naøy ñöôïc thöïc hieän trong thôøi kyø nhaát ñònh (haøng thaùng, quyù...).

Thöïc hieän phöông thöùc naøy laø toå chöùc XK ñaõ thöïc hieän vieäc caáp moät khoaûn tín duïng thöông maïi cho ngöôøi NK. Thoâng thöôøng phöông thöùc naøy chæ aùp duïng trong thanh toaùn giöõa hai ñôn vò quan heä thöôøng xuyeân vaø tin caäy laãn nhau.

17

3. Phöông thöùc thanh toaùn nhôø thu

(Payment collection)3.1 Khaùi nieäm chung veà nhôø thu

Nhôø thu laø phöông thöùc thanh toaùn maø nhaø XK sau khi giao haøng hay cung caáp dòch vuï tieán haønh uûy thaùc cho ngaân haøng phuïc vuï mình thu hoä tieàn nhaø nhaäp khaåu treân cô sôû hoái phieáu vaø chöùng töø haøng hoùa coù lieân quan (neáu coù).

Chöùng töø (documents) bao goàm: hoùa ñôn, vaän ñôn, giaáy chöùng nhaän soá löôïng, chaát löôïng, phieáu ñoùng goùi, phieáu kieåm dòch, C/O…

18


(Payment collection) Caùc beân tham gia

Ngöôøi uûy nhieäm thu (Principal):Laø nhaø xuaát khaåu – ngöôøi nhôø NH thu hoä tieàn.

Ngaân haøng thu hoä (Collecting Bank): laø NH phuïc vuï ngöôøi uûy nhieäm thu.

Ngaân haøng xuaát trình (Presenting Bank): laø NH tröïc tieáp xuaát trình chöùng töø ñoøi tieàn nhaø nhaäp khaåu, thöôøng laø NH ñaïi lyù cho NH thu hoä.

Ngöôøi traû tieàn (Drawee): laø nhaø nhaäp khaåu

19


(Payment collection) Cô sôû phaùp lyù Vaên baûn quoác teá ñieàu chænh phöông

thöùc thanh toaùn nhôø thu laø URC (Uniform Rules for the Collection, 1967 revision - ICC).

Ban haønh ñaàu tieân naêm 1956: nguyeân taéc nhôø thu chöùng töø thöông maïi.

3 laàn söûa ñoåi: naêm 1967, 1978,1995 Hieän nay söûa ñoåi môùi nhaát laø soá xuaát baûn No 522 naêm 1995 (Uniform rules for collection -URC No 522) do phoøng thöông maïi quoác teá ICC caáp vaø baét ñaàu coù hieäu löïc keå töø ngaøy 01/01/1996.

20


3.2 Nhôø thu trôn• Laø moät hình thöùc cuûa phöông thöùc nhôø thu, trong

ñoù, nhaø XK uûy thaùc cho NH phuïc vuï mình thu hoä tieàn ôû ngöôøi NK caên cöù vaøo hoái phieáu do mình laäp ra coøn chöùng töø haøng hoùa thì göûi thaúng cho nhaø NK ñeå nhaän haøng, khoâng göûi cho NH.

• Qui trình (1) Caên cöù vaøo HÑ ngoaïi thöông ñaõ kyù keát, nhaø XK

tieán haønh giao haøng hay cung caáp dòch vuï cho nhaø NK, ñoàng thôøi gôûi thaúng boä chöùng töø haøng hoùa cho nhaø NK ñeå nhaän haøng.

(2) Nhaø XK laäp chæ thò nhôø thu vaø hoái phieáu göûi ñeán NH phuïc vuï mình ñeå uûy thaùc cho NH thu hoä tieàn ôû ngöôøi NK

21

Quy trình tieán haønh

Nhaø xuaát khaåu

Nhaø nhaäp khaåu

NH nhaän

uûy thaùc thu

NH ñaïi lyù

(1) HH+ BCT

(2) HP+ Giaáy nhôø thu

(4) HP

(3) HP + Giaáy nhôø thu

(7) BC

(6) CT

(5) Leänh

chi

22


3.2 Nhôø thu trôn (tt)

(3) NH nhaän uûy thaùc chuyeån chæ thò nhôø thu vaø hoái phieáu cho NH ñaïi lyù taïi nöôùc NK ñeå nhôø thu hoä.

(4) NH ñaïi lyù chuyeån hoái phieáu cho ngöôøi NK ñeå yeâu caàu chaáp nhaän hay thanh toaùn.

(5) Nhaø NK sau khi nhaän haøng, kieåm tra haøng hoùa. Neáu haøng hoaù phuø hôïp vôùi boä chöùng töø, vôùi HÑ ngoaïi thöông ñaõ kyù keát thì thanh toaùn (ñoái vôùi hoái phieáu traû ngay), hoaëc kyù chaáp nhaän thanh toaùn (ñoái vôùi hoái phieáu kyø haïn). Tröôøng hôïp khoâng hôïp lyù thì nhaø NK seõ töø choái thanh toaùn.

23


3.2 Nhôø thu trôn (tt)(6) Neáu nhaø NK ñoàng yù thanh toaùn thì NH ñaïi

lyù trích tiền từ taøi khoaûn cuûa nhaø NK (ghi nôï treân taøi khoaûn nhaø NK) chuyeån sang NH nhaän uûy thaùc thu ñeå ghi coù cho ngöôøi xuaát khaåu hoaëc göûi traû hoái phieáu ñaõ ñöôïc kyù chaáp nhaän thanh toaùn. Neáu nhaø NK töø choái thanh toaùn thì NH ñaïi lyù seõ thoâng baùo cho NH nhôø uûy thaùc thu bieát.

(7) NH nhaän uûy thaùc thu ghi coù treân taøi khoaûn nhaø XKù vaø göûi baùo coù cho nhaø XK, hoaëc hoaøn traû hoái phieáu ñaõ ñöôïc chaáp nhaän, hoaëc thoâng baùo hoái phieáu bò töø choái thanh toaùn cho nhaø XK.

24

3. Phöông thöùc thanh toaùn nhôø thu 3.2 Nhôø thu trôn (tt)• Nhaän xeùt Quaù trình thanh toaùn so vôùi quaù trình

chuyeån tieàn thì chaäm hôn. Phöông thöùc naøy khoâng ñaûm baûo quyeàn

lôïi cho ngöôøi baùn vì vieäc thanh toaùn hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo khaû naêng thanh toaùn vaø thieän chí cuûa ngöôøi mua.

NH tham gia khoâng chòu traùch nhieäm thanh toaùn maø chæ ñôn thuaàn ñoùng vai troø trung gian trong thanh toaùn.

Ruûi ro coù theå xaûy ra cho caû beân mua vaø beân baùn: Ñoái vôùi beân mua : giaù caû haøng hoùa

giaûm, nhu caàu ngöôøi tieâu duøng thay ñoåi. Ñoái vôùi beân baùn : ngöôøi mua töø choái

nhaän haøng, chaäm treã trong thanh toaùn.

25

3. Phöông thöùc thanh toaùn nhôø thu 3.2 Nhôø thu trôn (tt) Ñieàu kieän aùp duïng: phöông thöùc naøy

chæ ñöôïc aùp duïng giöõa nhöõng nhaø xuaát nhaäp khaåu coù quan heä thöôøng xuyeân, tin töôûng laãn nhau, hoaëc giöõa noäi boä caùc coâng ty lieân doanh vôùi nhau, giöõa coâng ty meï vôùi coâng ty con.

Söû duïng trong thanh toaùn xuaát nhaäp khaåu, hoaëc duøng ñeå thanh toaùn cöôùc phí vaän taûi, böu ñieän, baûo hieåm, hoa hoàng, lôïi töùc ...

26


3.3 Nhôø thu keøm chöùng töø• Phöông thöùc nhôø thu keøm chöùng töø laø

phöông thöùc thanh toaùn maø trong ñoù toå chöùc xuaát khaåu nhôø ngaân haøng thu hoä tieàn töø toå chöùc nhaäp khaåu khoâng chæ caên cöù vaøo hoái phieáu maø coøn caên cöù vaøo boä chöùng töø haøng hoùa gôûi keøm theo hoái phieáu, vôùi ñieàu kieän ngaân haøng ñoàng yù giao boä chöùng töø khi nhaø nhaäp khaåu ñoàng yù traû tieàn hoaëc chaáp nhaän leân hoái phieáu.

• Nhö vaäy, trong tröôøng hôïp ñôn vò nhaäp khaåu khoâng ñoàng yù traû tieàn thì ngaân haøng khoâng giao boä chöùng töø töùc laø haøng hoùa ñaõ cung öùng qua nöôùc nhaäp khaåu nhöng vaãn thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa toå chöùc xuaát khaåu.

27

Quy trình tieán haønh

Nhaø xuaát khaåu

Nhaø nhaäp khaåu

Ngaân haøng

nhaän uûy thaùc thu

Ngaân haøng ñaïi

lyù

(1) HH

(2) BCT(HP) + Giaáy nhôø thu

(4) HP

(3) BCT(HP)

(7) TT

(6) BCT (5)

Leänh chaáp nhaän

(8) BC hoaëc HP cn

28


3.3 Nhôø thu keøm chöùng töø (tt)(1) Caên cöù vaøo HÑ ngoaïi thöông ñaõ kyù keát, nhaø

XK giao haøng hay cung caáp dòch vuï cho nhaø NK nhöng khoâng giao boä chöùng töø haøng hoùa.

(2) Nhaø XK göûi hoái phieáu, chæ thò nhôø thu, vaø boä chöùng töø haøng hoùa ñeán NH nhaän uûy thaùc ñeå nhôø thu hoä tieàn.

(3) NH nhaän uûy thaùc chuyeån chæ thò nhôø thu, hoái phieáu vaø boä chöùng töø sang NH ñaïi lyù cuûa mình ôû nöôùc NK nhôø thu hoä tieàn.

(4) NH ñaïi lyù giöõ laïi boä chöùng töø goác, NH chæ chuyeån hoái phieáu vaø baûn sao chöùng töø ñeán ngöôøi NK yeâu caàu traû tieàn hoaëc chaáp nhaän traû tieàn.

29


3.3 Nhôø thu keøm chöùng töø (tt)(5) Nhaø NK kieåm tra hoái phieáu vaø baûn sao chöùng

töø, ñoái chieáu vôùi hôïp ñoàng mua baùn maø quyeát ñònh ñoàng yù hay töø choái thanh toaùn. Neáu ñoàng yù thì coù hai tröôøng hôïp. Neáu laø nhôø thu traû tieàn ngay (D/P – Documents

against payment) thì nhaø NK phaûi traû tieàn thanh toaùn ngay NH môùi giao boä chöùng töø goác ñeå nhaän haøng.

Neáu laø nhôø thu chaáp nhaän traû tieàn coù kyø haïn (D/A – Documents against Acceptance) thì nhaø NK chæ caàn kyù chaáp nhaän leân hoái phieáu thì NH seõ giao boä chöùng töø goác ñeå nhaän haøng.

30


3.3 Nhôø thu keøm chöùng töø (tt)

(6) NH ñaïi lyù chuyeån giao boä chöùng töø ñeå ngöôøi NK nhaän haøng (NH ñaõ nhaän ñöôïc söï ñoàng yù thanh toaùn).

(7) NH ñaïi lyù trích taøi khoaûn ngöôøi NK chuyeån tieàn sang NH nhaän uûy thaùc thu ñeå ghi coù cho ngöôøi XK, hoaëc chuyeån hoái phieáu ñaõ ñöôïc chaáp nhaän veà NH nhaän uûy thaùc thu, hoaëc thoâng baùo vieäc töø choái traû tieàn cuûa ngöôøi NK.

31


3.3 Nhôø thu keøm chöùng töø (tt)(8) NH nhaän uûy thaùc thu ghi coù treân taøi khoaûn

nhaø XKù vaø göûi baùo coù cho nhaø XK, hoaëc hoaøn traû hoái phieáu ñaõ ñöôïc chaáp nhaän, hoaëc thoâng baùo hoái phieáu bò töø choái thanh toaùn cho nhaø XK.

• Nhaän xeùt Quaù trình thanh toaùn chaäm. Söû duïng phöông thöùc thanh toaùn nhôø thu

keøm chöùng töø quyeàn lôïi cuûa nhaø XK coù ñöôïc ñaûm baûo hôn, khoâng bò maát haøng neáu beân NK khoâng thanh toaùn.

Vieäc thanh toaùn vaãn coøn leä thuoäc vaøo nhaø NK Nhaø NK coá tình keùo daøi thôøi gian thanh toaùn hoaëc töø choái thanh toaùn.

32


3.3 Nhôø thu keøm chöùng töø (tt) Vai troø cuûa NH ñöôïc naâng cao theâm:

Khoáng cheá boä chöùng töø. Ruûi ro cho beân XK vaãn lôùn neáu nhaø

NK töø choái nhaän haøng vì moät lyù do naøo ñoù.

Ñieàu kieän aùp duïng: hai beân phaûi quen bieát nhau, quan heä thöôøng xuyeân nhau, tin töôûng nhau, coù söï raøng buoäc phaùp lyù laãn nhau.

Tröôøng hôïp aùp duïng: thanh toaùn haøng XNK, chi phí lieân quan ñeán XNK.

33


3.4 Nhöõng ñieåm caàn chuù yù khi aùp duïng phöông thöùc nhôø thu

Trong trường hợp đơn vị chúng ta là tổ chức xuất khẩu thì chỉ nên dùng phương thức thanh toán nhờ thu kèm chứng từ với điều kiện D/P (trả tiền mới giao bộ chứng từ).

Khi lập hối phiếu đòi tiền tổ chức nhập khẩu, thì cần lưu ý, tổ chức nhập khẩu là người trả tiền chứ không phải ngân hàng vì vậy hối phiếu phải ghi tên người trả tiền là nhà nhập khẩu với đầy đủ chi tiết tên, địa chỉ…

Chi phí nhờ thu trả cho ngân hàng bên nào chịu? Nếu thu không được thì bên xuất khẩu phải thanh toán phí cho cả hai ngân hàng.

Trường hợp tổ chức nhập khẩu không đồng ý thanh toán thì cách giải quyết lô hàng đó như thế nào?

34

4. Phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø

( Documentary Credits) Noäi dung phöông thöùc thanh toaùn tín duïng

chöùng töø ñöôïc thöïc hieän theo: “Quy taéc veà taäp quaùn vaø thöïc haønh thoáng nhaát veà tín duïng chöùng töø”ø (Uniform customs and practice for documentary credits - UCP DC) do phoøng Thöông Maïi Quoác Teá (ICC) ban haønh.

Vaên baûn ñaàu tieân ñöôïc xuaát baûn naêm 1933 sau ñoù ñöôïc söûa ñoåi boå sung qua caùc naêm 1951, 1962, 1974, 1983 (phieân baûn UCP 400) vaø 1993 ( phieân baûn UCP 500). Gaàn ñaây nhaát laø ngaøy 25/10/2006 ICC ñaõ coâng boá UCP 600 coù hieäu löïc töø ngaøy 01/7/2007. Hieän nay UCP ñöôïc söû duïng taïi 180 nöôùc treân theá giôùi. Năm 1962 laàn ñaàu tieân ñöôïc dòch ra tieáng Vieät.

35


Ñieàu ñaùng löu yù laø caùc vaên baûn ra ñôøi sau khoâng huûy boû caùc vaên baûn tröôùc ñoù, cho neân caùc vaên baûn ñeàu coù giaù trò thöïc haønh trong thanh toaùn quoác teá. Khi thöïc haønh phöông thöùc tín duïng chöùng töø caàn tham khaûo theâm: Baûn quy taéc thoáng nhaát veà boài hoaøn chuyeån tieàn giöõa caùc NH vôùi nhau vôùi nhau (Uniform rules for bank to bank reimbursements under documentary credits URR 525) coù hieäu löïc keå töø ngaøy 1/1/1996. ÔÛ Vieät Nam baét ñaàu thöïc hieän keå töø ngaøy 1/7/1996. Phuï baûn cuûa UCP: bao goàm UCP 500.1 vaø UCP

500.2

36


eUCP (UCP 500.1) The supplement to the uniform customs and practice for documentary credits for electronic presentation- 01/2002 áp dụng cho xuất trình chứng từ điện tử theo L/C. eUCP có 12 điều khoản.

ISBP 645 (UCP 500.2) The Internation standard Banking pratice for Examination of Document under Documentary Credits. Thực hành nghiệp vụ ngân hàng theo tiêu chuẩn quốc tế về kiểm tra chứng từ theo L/C.

Ngoaøi ra tín dụng chöùng töø coøn ñöôïc ñieàu chænh bôûi caùc vaên baûn phaùp lyù nhö : Incoterm 2000, luaät hoái phieáu, ... vaø caùc taäp quaùn thöông maïi quoác teá.

37


4.1 Khaùi nieäm Tín duïng chöùng töø laø moät söï thoûa

thuaän, trong ñoù ngaân haøng môû thö tín duïng theo yeâu caàu cuûa nhaø NK (ngöôøi xin môû thö tín duïng) cam keát thanh toaùn moät soá tieàn nhaát ñònh cho nhaø XK, hoaëc traû theo leänh cuûa ngöôøi naøy, hoaëc chaáp nhaän hoái phieáu do ngöôøi naøy kyù phaùt ; vôùi ñieàu kieän ngöôøi naøy xuaát trình cho ngaân haøng boä chöùng töø thanh toaùn phuø hôïp vôùi caùc ñieàu khoaûn, ñieàu kieän ñaõ ghi trong thö tín duïng.

38


4.1 Khaùi nieäm(tt)

Phöông thöùc tín duïng chöùng töø laø moät söï thoûa thuaän maø trong ñoù moät ngaân haøng (ngaân haøng môû thö tín duïng) ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu cuûa khaùch haøng (ngöôøi xin môû thö tín duïng) cam keát hay cho pheùp ngaân haøng khaùc chi traû hoaëc chaáp thuaän nhöõng yeâu caàu cuûa ngöôøi höôûng lôïi khi nhöõng ñieàu khoaûn vaø ñieàu kieän quy ñònh trong thö tín duïng ñöôïc thöïc hieän ñuùng vaø ñaày ñuû.

39


4.1 Khaùi nieäm(tt)Caùc beân tham gia trong phöông thöùc

thanh toaùn tín duïng chöùng töø: Ngöôøi xin môû L/C (Applicant for the credit): Laø

ngöôøi mua, nhaø nhaäp khaåu . Ngöôøi höôûng lôïi (Beneficiary): Ngöôøi baùn,

nhaø xuaát khaåu hoaëc theo leänh cuûa ngöôøi naøy.

Ngaân haøng môû thö tín duïng (ngaân haøng phaùt haønh – the issuing bank): Laø NH ñaïi dieän cuûa nhaø NK saün saøng cung caáp tín duïng cho nhaø NK vaø laø NH ñöôïc hai beân XK vaø NK thoûa thuaän, löïa choïn vaø ñöôïc quy ñònh trong hôïp ñoàng thöông maïi

40


4.1 Khaùi nieäm(tt) Ngaân haøng thoâng baùo thö tín duïng (the

advising bank): laø NH phuïc vuï ngöôøi xuaát khaåu, thoâng baùo cho ngöôøi XK bieát thö tín duïng ñaõ môû. NH naøy thöôøng ôû nöôùc ngöôøi XK vaø coù theå laø NH chi nhaùnh hoaëc ñaïi lyù cuûa NH phaùt haønh thö tín duïng.

Ngoaøi caùc beân tham gia ñaõ ñeà caäp treân, coøn coù theå coù caùc NH khaùc tham gia nhö sau:o Ngaân haøng xaùc nhaän (the confirming bank):o Ngaân haøng thanh toaùn (the paying bank):o Ngaân haøng thöông löôïng (the negotiating

bank):

41


4.1 Khaùi nieäm(tt)

oNgaân haøng chuyeån nhöôïng (The transfering bank) Ngaân haøng chæ ñònh (nominated bank), ngaân haøng hoaøn traû (reimbursing bank), ngaân haøng ñoøi tieàn (claiming bank), ngaân haøng chaáp nhaän (accepting bank), ngaân haøng chuyeån chöùng töø (remiting bank). Taát caû ñöôïc giao traùch nhieäm cuï theå trong thö tín duïng.

42

4.2 Quy trình môû thö tín duïng

Ngaân haøng

môû L/C

Ngaân haøng thoâng

baùo L/C

Ngöôøi xin môû L/C

(NK)

Ngöôøi xin môû L/C

(NK)

Ngöôøi höôûng lôïi

L/C (XK)

Ngöôøi höôûng lôïi

L/C (XK)

L/C

Hôïp ñoàng

Giaáy ñeà

nghò môû L/C

(1)

(2)

(3) L/C

43

4.2 Quy trình môû thö tín duïngBöôùc 1:

Caên cöù vaøo hôïp ñoàng mua baùn ngoaïi thöông (hoaëc ñôn ñaët haøng) toå chöùc NK laäp giaáy ñeà nghò môû L/C gôûi ñeán NH phuïc vuï mình (nôi ñôn vò NK môû taøi khoaûn ngoaïi teä) ñeå yeâu caàu NH môû moät L/C cho ngöôøi baùn hay ngöôøi XK höôûng.Khi laäp giaáy ñeà nghò môû L/C ñôn vò NK caàn löu yù moät soá noäi dung quan troïng sau: Vieát ñuùng theo maãu ñôn xin môû cuûa NH

phaùt haønh Thaän troïng, caân nhaéc kyõ löôõng tröôùc khi

ñöa nhöõng ñieàu kieän raøng buoäc beân XK vaøo ñôn môû L/C, laøm theá naøo ñaûm baûo ñöôïc quyeàn lôïi cuûa mình vaø toân troïng caùc ñieàu khoaûn cuûa hôïp ñoàng

44

4.2 Quy trình môû thö tín duïng Noäi dung ñôn xin môû L/C laø cô sôû ñeå NH vieát

L/C göûi beân höôûng lôïi. Ñôn xin môû L/C laø cô sôû ñeå giaûi quyeát tranh

chaáp giöõa NH môû L/C vôùi ngöôøi xin môû. Giaáy ñeà nghò môû thö tín duïng seõ ñöôïc laäp

toái thieåu laø 2 baûn, moãi beân giöõ 1 baûn.

Khi laäp giaáy ñeà nghò môû L/C göûi cho NH thì ngöôøi NK coøn phaûi göûi keøm caùc chöùng töø quan troïng sau:

Giaáy pheùp KD XNK tröïc tieáp. Giaáy pheùp NK loâ haøng hoaëc quota NK Hôïp ñoàng thöông maïi Phöông aùn KD Baùo caùo taøi chính...

45


Caên cöù vaøo yeâu caàu xin môû thö tín duïng cuûa toå chöùc NK vaø caùc chöùng töø coù lieân quan. Neáu ñoàng yù NH trích taøi khoaûn ñôn vò ñeå môû taøi khoaûn tín duïng (soá tieàn kyù quyõ coù theå laø 100% trò giaù thö tín duïng trong tröôøng hôïp thanh toaùn ngay hoaëc x% trò giaù thö tín duïng trong tröôøng hôïp thanh toaùn coù kyø haïn). Sau ñoù NH vieát thö tín duïng göûi cho toå chöùc XK thoâng qua NH thoâng baùo taïi nöôùc xuaát khaåu.

Hình thöùc phaùt haønh L/C - Phaùt haønh L/C baèng thö:- Phaùt haønh L/C baèng ñieän: TELEX hoaëc ñieän SWIFT MT700.

46


Böôùc 2 (tt)Thö tín duïng (Letter of credit – L/C): laø moät vaên kieän cuûa ngaân haøng (ngaân haøng môû thö tín duïng) ñöôïc vieát ra theo yeâu caàu cuûa nhaø nhaäp khaåu (ngöôøi xin môû thö tín duïng) nhaèm cam keát traû tieàn cho nhaø xuaát khaåu (ngöôøi höôûng lôïi) moät soá tieàn nhaát ñònh, trong thôøi gian nhaát ñònh vôùi ñieàu kieän ngöôøi naøy thöïc hieän ñuùng vaø ñaày ñuû nhöõng ñieàu khoaûn quy ñònh trong laù thö ñoù. Thö tín duïng (L/C) laø noäi dung coát loõi, coâng cuï phaùp lyù quan troïng cuûa phöông thöùc tín duïng chöùng töø. Cô sôû cuûa L/C laø hôïp ñoàng mua baùn ngoaïi thöông. Tính chaát ñoäc laäp cuûa L/C so vôùi hôïp ñoàng.

47


Böôùc 2 (tt) Coù nhöõng tröôøng hôïp L/C ñoùng vai troø laø

HÑMB. HÑMB raøng buoäc traùch nhieäm giao haøng cuûa 2

beân XK vaø NK coøn L/C laø cô sôû phaùp lyù raøng buoäc traùch nhieäm veà thanh toaùn giöõa nhaø XK, NK, NH

Noäi dung cuûa thö tín duïng• (1) Soá hieäu L/C, ñòa ñieåm vaø ngaøy môû L/C :

(number L/C, issuing place and date): • Soá hieäu: taát caû L/C ñeàu coù soá hieäu rieâng

cuûa noù. Taùc duïng cuûa soá hieäu duøng ñeå trao ñoåi thö töø, ñieän tín coù lieân ñeán vieäc thöïc hieän L/C. Soá hieäu L/C coøn ñöôïc duøng ñeå ghi vaøo caùc chöùng töø coù lieân quan trong boä chöùng töø thanh toaùn cuûa L/C, ñaëc bieät laø tham chieáu khi laäp hoái phieáu ñoøi tieàn.

48


Böôùc 2 (tt)Ñòa ñieåm môû L/C: laø nôi NH môû L/C cam keát traû tieàn cho ngöôøi höôûng lôïi. Ñòa ñieåm naøy lieân quan tôùi vieäc tham chieáu luaät leä aùp duïng giaûi quyeát maâu thuaån hay baát ñoàng xaûy ra.Ngaøy môû L/C: - Laø ngaøy baét ñaàu phaùt sinh vaø coù hieäu löïc veà söï cam keát thanh toaùn cuûa NH môû L/C vôùi ngöôøi thuï höôûng. - Laø ngaøy NH môû L/C chính thöùc chaáp nhaän ñôn xin môû L/C cuûa ngöôøi NK.- Laø caên cöù ñeå ngöôøi XK kieåm tra xem ngöôøi NK coù thöïc hieän môû L/C ñuùng thôøi haïn nhö trong hôïp ñoàng khoâng.

49


Böôùc 2 (tt)(2) Teân, ñòa chæ cuûa nhöõng ngöôøi coù lieân quan: bao goàm caùc nhaø XNK, NH môû L/C, NH thoâng baùo, NH xaùc nhaän, NH thanh toaùn, NH chieát khaáu.

(3) Loaïi L/C: moãi loaïi L/C ñeàu coù tính chaát, noäi dung khaùc nhau, quyeàn lôïi vaø nghóa vuï cuûa nhöõng ngöôøi coù lieân quan cuõng raát khaùc nhau. Vì vaäy, caàn phaûi neâu roõ loaïi thö tín duïng naøo ñöôïc môû.

(4) Soá tieàn cuûa thö tín duïng: soá tieàn ghi baèng soá vaø baèng chöõ phaûi thoáng nhaát vôùi nhau. Teân ñôn vò tieàn teä phaûi cuï theå, roõ raøng, khoâng neân ghi döôùi daïng moät soá tuyeät ñoái (vì seõ khoù khaên trong vieäc giao haøng vaø nhaän tieàn) toát nhaát laø döïa vaøo caùch ghi soá löôïng maø ghi soá tieàn cho hôïp lyù. Theo UCP 600 thì caùc töø “vaøo khoaûng”, “xaáp xæ”, “ñoä chöøng”…ñöôïc hieåu laø cho pheùp dung sai 10%

50


Böôùc 2 (tt)(5) Thôøi haïn hieäu löïc cuûa L/C: laø thôøi haïn

maø NH môû L/C cam keát traû tieàn cho ngöôøi xuaát khaåu (tính töø ngaøy môû L/C ñeán thôøi haïn heát hieäu löïc cuûa L/C).

Thôøi haïn hieäu löïc L/C daøi quaù thì ngöôøi NK bò ñoïng voán, ngöôøi XK coù lôïi vì coù thôøi gian roäng raõi hôn cho vieäc laäp vaø xuaát trình chöùng töø thanh toaùn.

Thôøi haïn hieäu löïc L/C ngaén quaù thì gaây khoù khaên cho ngöôøi XK trong vieäc laäp vaø xuaát trình chöùng töø thanh toaùn.

Phaûi xaùc ñònh thôøi gian hieäu löïc L/C sao cho hôïp lyù

51


Böôùc 2 (tt)Vieäc xaùc ñònh caàn tuaân thuû nhöõng nguyeân taéc sau:

Thöù nhaát, thôøi gian giao haøng phaûi naèm trong thôøi haïn hieäu löïc cuûa L/C vaø khoâng ñöôïc truøng vôùi ngaøy heát haïn hieäu löïc cuûa L/C.

Thö hai, ngaøy môû L/C phaûi tröôùc ngaøy giao haøng moät thôøi gian hôïp lyù, khoâng ñöôïc truøng vôùi ngaøy giao haøngT/G hôïp lyù = Toång soá ngaøy ñeå thoâng baùo môû L/C + Toång soá ngaøy löu L/C ôû NH thoâng baùo

+ Toång soá ngaøy chuaån bò haøng ñeå giao cho ngöôøi NK

Theo UCP, neáu L/C khoâng caám vieäc giao haøng ñöôïc thöïc hieän tröôùc ngaøy môû L/C thì caùc NH lieân quan buoäc phaûi chaáp nhaän caùc chöùng töø ñöôïc phaùt haønh tröôùc ngaøy môû L/C.

52


Böôùc 2 (tt) Caùch xaùc ñònh ngaøy caàn môû L/C vaø ngaøy

heát hieäu löïc L/C.

T/g I1: trung bình maát 2 ngaøy (ngöôøi xin môû L/C L/C ñöôïc môû)

T/g I2: trung bình maát 2 ngaøy (NH thoâng baùo kieåm tra L/C vaø göûi L/C cho nhaø XK)

NH thoâng baùo kieåm tra tính chaân thaät cuûa L/C L/C môû baèng thö : NHTB kieåm tra chöõ kyù cuûa NH môû L/C môû baèng ñieän: NHTB kieåm tra maõ code cuûa NH môû L/C môû baèng ñieän Swift: NHTB kieåm tra maõ test cuûa NH môû

Ngaøy môû L/C

Ngaøy heát hieäu

löïc L/CI1 I2 I3 E3E2E1

53


Böôùc 2 (tt)T/g I3 : laø t/g nhaø XK kieåm tra L/C, chuaån bò haøng

vaø giao haøng (tuøy thuoäc vaøo L/C) nhöng thoâng thöôøng laø 10 ngaøy

T/g E1: laø thôøi gian maø nhaø XK laäp boä chöùng töø, trung bình thöôøng maát 3-5 ngaøy

T/g E2 : NH thoâng baùo kieåm tra boä chöùng, thôøi gian trung bình laø 3 ngaøy

T/g E3 : thôøi gian chuyeån boä chöùng töø tôùi NH môû (khoâng xaùc ñònh chính xaùc thôøi gian vì noù phuï thuoäc vaøo khoaûng caùch ñòa lyù, chaát löôïng dòch vuï), trung bình hieän nay laø thöông khoaûng 7 ngaøy

Thôøi gian hieäu löïc cuûa L/C trung bình töø 28 – 30 ngaøy

54


Böôùc 2 (tt)(6) Thôøi haïn traû tieàn cuûa L/C: coù 2 tröôøng hôïp xaûy ra laø traû tieàn ngay vaø traû tieàn sau, ñieàu naøy tuøy thuoäc vaøo quy ñònh cuûa hôïp ñoàng.

Traû tieàn ngay: thôøi haïn traû tieàn naèm trong hieäu löïc cuûa L/C

Traû tieàn sau: thôøi haïn traû tieàn coù theå naèm ngoaøi hieäu löïc cuûa L/C. Tröôøng hôïp naøy thì hoái phieáu coù kyø haïn phaûi ñöôïc xuaát trình trong thôøi haïn hieäu löïc cuûa L/C.

(7) Thôøi haïn giao haøng: do hôïp ñoàng thöông maïi quy ñònh.

(8) Ñieàu khoaûn veà haøng hoùa: laø ñieàu khoaûn chæ ra nhöõng quy ñònh coù lieân quan ñeán haøng hoùa nhö: teân haøng, soá löôïng, troïng löôïng, giaù caû, quy caùch, phaåm chaát, bao bì, kyù hieäu….

55


Böôùc 2 (tt)(9) Nhöõng noäi dung veà vaän taûi, giao nhaän haøng hoùa: quy ñònh caùc ñieàu kieän, cô sôû giao haøng ( FOB, CIF, C&F…), nôi gôûi haøng, nôi giao haøng, caùch vaän chuyeån, caùch giao haøng…

(10) Caùc chöùng töø maø nhaø xuaát khaåu phaûi xuaát trình: yeâu caàu veà vieäc kyù phaùt vaø xuaát trình caùc loaïi chöùng töø caàn phaûi ñöôïc neâu roõ raøng, cuï theå vaø chaët cheõ trong L/C.

(11) Söï cam keát traû tieàn cuûa ngaân haøng môû thö tín duïng: cam keát cuûa NH môû L/C laø noäi dung cuoái cuøng cuûa L/C vaø noù raøng buoäc traùch nhieäm cuûa NH môû L/C ñoái vôùi L/C naøy. Noäi dung naøy trong caùc maãu L/C ñeàu nhö nhau.

56


Böôùc 2 (tt)(12) Nhöõng ñieàu kieän ñaëc bieät khaùc:

nhöõng ñieàu kieän khaùc coù theå lieät keâ nhö phí NH ñöôïc tính cho beân naøo, ñieäu kieän ñaëc bieät höôùng daãn ñoái vôùi NH chieát khaáu, daãn chieáu soá UCP aùp duïng...

(13) Chöõ kyù cuûa ngaân haøng môû L/C: L/C thöïc chaát laø moät kheá öôùc daân söï, do vaäy ngöôøi kyù L/C cuõng phaûi laø ngöôøi coù naêng löïc haønh vi, naêng löïc phaùp lyù. Neáu göûi baèng Telex, Swift thì khoâng coù chöõ kyù, khi ñoù caên cöù vaøo maõ code vaø maõ test.

57


Khi nhaän ñöôïc thö tín duïng cuûa NH môû L/C göûi ñeán, NH thoâng baùo seõ tieán haønh kieåm tra, xaùc baùo ñieän môû L/C roài chuyeån baûn chính L/C cho nhaø XK döôùi hình thöùc vaên baûn “nguyeân vaên” (nhaän theá naøo thì chuyeån theá ñoù). Löu yù vieäc thoâng baùo L/C coù theå qua hai NH.Löu yù: NH thoâng baùo coù quyeàn töø choái khoâng thoâng baùo L/C vì moät lyù do naøo ñoù ( ví duï: khoâng kieåm tra ñöôïc chöõ kyù hoaëc khoùa ñieän telex), thì phaûi baùo ngay quyeát ñònh ñoù cho NH phaùt haønh, khoâng ñöôïc chaäm treã (baèng phöông tieän telex, fax, Swift)

58


Toå chöùc XK nhaän ñöôïc thö tín duïng do NH thoâng baùo göûi ñeán seõ tieán haønh kieåm tra vaø ñoái chieáu vôùi hôïp ñoàng mua baùn ngoaïi thöông ñaõ kyù tröôùc ñaây. Ñaây laø khaâu quan troïng ñoái vôùi toå chöùc XK vì thö tín duïng coù theå gioáng hôïp ñoàng vaø cuõng coù theå khaùc hôïp ñoàng nhöng khi thanh toaùn thì phaûi thöïc hieän theo L/C. Vì vaäy, sau khi kieåm tra chaët cheõ L/C neáu ñoàng yù thì tieán haønh giao haøng cho beân NK, neáu khoâng ñoàng yù thì yeâu caàu beân NK ñieàu chænh hoaëc boå sung theâm cho ñeán khi hoaøn chænh thì môùi giao haøng

59

4.2 Quy trình môû thö tín duïng Böôùc 4 (tt)Nhöõng noäi dung caàn kieåm tra

- Thời gian mở L/C.- Ngân hàng mở L/C.- Loại thư tín dụng.- Thời hạn hiệu lực.- Kim ngạch thư tín dụng.- Điều kiện giao hàng.- Địa điểm gửi nhận hàng.- Bộ chứng từ thanh toán.- Điều kiện về hàng hoá.- Điều kiện đặc biệt khác như phí, xác nhận, cách gửi chứng từ…, lưu ý nếu trong telex có câu: “Full details to follow” hoặc ghi là “ The mail comfirmation is to be the operative credit instrument” thì telex chưa có giá trị phải đợi thư mới có giá trị.

60

4.2 Quy trình môû thö tín duïng Böôùc 4 (tt)Tóm lại: Tổ chức xuất khẩu khi nhận được thư tín dụng

cần hết sức thận trọng trong kiểm tra, phân tích từng điều khoản để tiến hành giao hàng, lập bộ chứng từ thanh toán phù hợp với thư tín dụng. Chỉ cần sai một trong những điều khoản trong L/C thì sẽ không được thanh toán. Do đó nếu không đồng ý ở điều khoản nào thì đề nghị sửa đồi bổ sung. Việc đề nghị có thể thực hiện bằng cách : Điện trực tiếp cho các tổ chức nhập khẩu, hoặc điện cho ngân hàng mở L/C thông qua ngân hàng thông báo.

Sau khi thực hiện việc kiểm tra, sửa đổi, bổ sung thư tín dụng được mở hoàn chỉnh tổ chức xuất khẩu tiến hành nghiệp vụ giao hàng, thông thường chi phí tu chỉnh L/C do bên xuất khẩu chịu.

61


Sau khi hoaøn thaønh nghóa vuï giao haøng, toå chöùc XK laäp boä chöùng töø thanh toaùn theo ñuùng ñieàu khoaûn trong thö tín duïng vaø xuaát trình cho NH thoâng baùo ñeå yeâu caàu thanh toaùn.

Hoà sô chöùng töø göûi NH thanh toaùn bao goàm: Phieáu xuaát trình chöùng töø thanh toaùn haøng XK vaø caùc chöùng töø chi tieát phuø hôïp vôùi nhöõng ñieàu khoaûn ghi trong L/C. Neáu caàn tieàn trang traûi chi phí thì coù theå yeâu caàu NH chieát khaáu chöùng töø.

62


Böôùc 6:Khi NH beân XK nhaän ñöôïc chöùng töø cuøng baûn goác L/C do toå chöùc XK (ngöôøi höôûng lôïi L/C) göûi ñeán (keøm caùc baûn tu chænh neáu coù), NH beân XK caàn thöïc hieän: Kieåm tra chi tieát töøng loaïi chöùng töø,

thanh toaùn vieân seõ kieåm tra laïi ngaøy xuaát trình chöùng töø coù naèm trong thôøi haïn hieäu löïc vaø ñuùng theo quy ñònh cuûa L/C khoâng?

Kieåm tra caùc loaïi chöùng töø ñaõ ñöôïc xuaát trình ñaày ñuû chöa?

Cuoái cuøng, kieåm tra toång quaùt baèng caùch ñoïc laïi L/C moät laàn nöõa ñeå xem boä chöùng töø coù ñieàu gì khoâng thoûa maün L/C khoâng?

63

4.2 Quy trình môû thö tín duïng Böôùc 6 (tt)

Taát caû caùc sai soùt hoaëc baát hôïp leä cuûa chöùng töø ñeàu ñöôïc thanh toaùn vieân ghi vaøo phieáu kieåm chöùng töø xuaát khaåu.

Xöû lyù boä chöùng töø sau khi kieåm traSau khi kieåm tra thì tuøy vaøo tình traïng cuï theå cuûa boä chöùng töø maø NH seõ giaûi quyeát nhö sau:

Neáu boä chöùng töø khoâng coù sai soùt thì seõ ñöôïc chuyeån sang thöïc hieän caùc böôùc keá tieáp, chieát khaáu hoaëc thanh toaùn theo chæ ñònh treân L/C vaø chuyeån chöùng töø veà NH môû L/C.

Neáu boä chöùng töø coù sai soùt thì chia ra caùc tröôøng hôïp:

64


Sai soùt coù theå söûa ñöôïc: caùc loãi naøy thöôøng lieân quan ñeán vieäc laäp chöùng töø, thöôøng coù caùc tröôøng hôïp sau:

Ngöôøi laäp chöùng töø ñaùnh nhaàm hoaëc ñaùnh sai loãi chính taû caùc thoâng tin treân chöùng töø. Loãi naøy raát phoå bieán trong thöïc teá. Do thieáu kinh nghieäm trong vieäc laäp chöùng töø neân ngöôøi laäp ñaõ hieåu sai noäi dung vaø theå hieän sai noäi dung maø L/C quy ñònh.

Söï thieáu soùt caùc ñieàu kieän ghi theâm do ngöôøi laäp chöùng töø ñoïc khoâng kyõ L/C

65

4.2 Quy trình môû thö tín duïng Böôùc 6 (tt) Caùc chöùng töø xuaát trình khoâng phuø hôïp:

xuaát trình 2 hoái phieáu ñeàu laø baûn soá 1 hoaëc baûn soá 2. Chöùng töø xuaát trình khoâng phaûi laø baûn goác theo yeâu caàu cuûa L/C...

Khi boä chöùng töø ñöôïc kieåm tra coù nhöõng sai soùt thuoäc loaïi naøy, thanh toaùn vieân seõ caên cöù vaøo keát quaû kieåm tra ñeå yeâu caàu nhaø XK ñieàu chænh laïi sai soùt.

Sai soùt khoâng theå söûa ñöôïc: caùc loãi naøy thöôøng lieân quan ñeán haøng hoùa nhö chaát löôïng, soá löôïng hay troïng löôïng haøng hoùa hoaëc lieân quan caùc thuû tuïc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc hay caùc cô quan khaùc neân khoâng chöõa ñöôïc:

66


Giao haøng thieáu hoaëc quaù soá löôïng yeâu caàu.

Giao haøng treã. Haøng hoùa ñöôïc giao ngoaøi quy ñònh cuûa

L/C. L/C heát haïn hieäu löïc. Xuaát trình chöùng töø treã haïn. Sai ñôn giaù. Caùch thöùc giao haøng vaø phöông thöùc

vaän chuyeån khoâng phuø hôïp vôùi L/C. Trò giaù baûo hieåm loâ haøng khoâng ñuùng

yeâu caàu. Ngöôøi XK laøm sai quy ñònh veà göûi

chöùng töø...

67


Böôùc 7:NH môû L/C nhaän ñöôïc boä chöùng töø thanh toaùn do beân XK göûi ñeán, tieán haønh kieåm tra ñoái chieáu vôùi nhöõng ñieàu khoaûn quy ñònh treân L/C ñaõ môû tröôùc ñaây. Neáu thaáy phuø hôïp NH môû L/C seõ thanh toaùn cho beân XK theo leänh cuûa NH thoâng baùo.Trong tröôøng hôïp mua haøng traû chaäm thì NH môû L/C neáu ñoàng yù thanh toaùn thì göûi ñieän chaáp nhaän veà NH beân XK. Löu yù: chæ ñöôïc kieåm tra trong voøng 7 ngaøy ( ñieàu 13 UCP).

Löu yù: khi kieåm tra boä chöùng töø thanh toaùn neáu phaùt hieän sai moät ñieàu kieän thì NH môû L/C seõ khoâng thanh toaùn. Nhöng toát nhaát laø göûi coâng vaên hoûi yù kieán ñôn vò NK veà nhöõng baát hôïp leä ñoù vaø xöû lyù trong thôøi gian sôùm nhaát.

68


Nhaän ñöôïc ñieän baùo coù veà khoaûn thanh toaùn boä chöùng töø haøng XK, NH baùo coù cho toå chöùc XK hoaëc thoâng baùo hoái phieáu coù kyø haïn ñaõ ñöôïc chấp nhaän thanh toaùn vaø cuõng coù theå nhaän ñöôïc thoâng baùo veà söï töø choái cuûa NH môû L/C.

Böôùc 9:NH môû L/C yeâu caàu ngöôøi xin môû L/C thanh toaùn vaø chuyeån boä chöùng töø cho ngöôøi xin môû L/C (ngöôøi NK). Neáu ngöôøi NK töø choái thanh toaùn thì tuøy tröôøng hôïp maø NH môû L/C seõ giaûi quyeát. Cô sôû phaùp lyù ñeå giaûi quyeát tranh chaáp naøy laø ñôn xin môû L/C

69

4.3. Quy trình thanh toaùn thö tín duïng

Ngaân haøng

môû L/C

Ngaân haøng thoâng baùo

Nhaäp khaåu Nhaäp khaåu

Xuaát khaåu Xuaát khaåu

(5)

(9)

(1)

(2)

(3)

(4)(6)

(7)

(8)

(10)

(11)

70

4.3 Quy trình thanh toaùn thö tín duïng

(1) Hai beân XK vaø NK kyù keát hôïp ñoàng thöông maïi

(2) Ngöôøi NK laøm thuû tuïc yeâu caàu NH môû L/C môû moät L/C cho ngöôøi XK thuï höôûng.

(3) NH môû L/C môû L/C theo yeâu caàu cuûa ngöôøi NK vaø chuyeån L/C sang NH thoâng baùo ñeå cho ngöôøi XK bieát.

(4) NH thoâng baùo L/C thoâng baùo cho ngöôøi XK bieát raèng L/C ñaõ ñöôïc môû.

(5) Döïa vaøo noäi dung cuûa L/C, ngöôøi XK giao haøng cho ngöôøi NK.

(6) Ngöôøi XK sau khi giao haøng laäp boä chöùng töø thanh toaùn göûi vaøo NH thoâng baùo ñeå ñöôïc thanh toaùn.

71

4.3 Quy trình thanh toaùn thö tín duïng(7) NH thoâng baùo chuyeån boä chöùng töø thanh

toaùn sang ñeá NH môû L/C xem xeùt traû tieàn.(8) NH môû L/C sau khi kieåm tra chöùng töø neáu

thaáy phuø hôïp thì trích tieàn chuyeån sang NH thoâng baùo ñeå ghi coù cho ngöôøi thuï höôûng. Neáu khoâng phuø hôïp thì töø choái thanh toaùn.

(9) NH thoâng baùo ghi coù vaø baùo coù cho ngöôøi XK.

(10)NH môû L/C trích taøi khoaûn vaø baùo nôï cho ngöôøi NK.

(11)Ngöôøi NK xem xeùt chaáp nhaän traû tieàn vaø NH môû L/C trao boä chöùng töø ñeå ngöôøi NK coù theå ra caûng nhaän haøng.

72

4.3 Quy trình thanh toaùn thö tín duïngNhaän xeùt Öu ñieåm

Ñaây laø phöông thöùc thanh toaùn ñaûm baûo quyeàn lôïi cho cả hai beân XK vaø NK, neân ñöôïc aùp duïng khaù phoå bieán trong thanh toaùn quoác teá.

Ñoái vôùi nhaø xuaát khaåu Khi nhaän ñöôïc L/C thì nhaø XK yeân taâm vì

ñöôïc coù söï cam keát thanh toaùn cuûa NH phaùt haønh.

Nhaø XK trong tröôøng hôïp nghi ngôø khaû naêng thanh toaùn cuûa NH phaùt haønh L/C thì coù theå thoûa thuaän vôùi ngöôøi mua aùp duïng L/C xaùc nhaän.

Tröôøng hôïp söû duïng L/C khoâng theå huûy ngang, ngöôøi mua vaø NH phaùt haønh chæ coù theå söûa ñoåi hoaëc huûy boû L/C caàn phaûi coù söï chaáp thuaän cuûa ngöôøi baùn .

73

4.3 Quy trình thanh toaùn thö tín duïng Trong tröôøng hôïp nhaø XK caàn ñöôïc taøi trôï

tröôùc khi göûi haøng, thì coù theå thöông löôïng vôùi ngöôøi mua phaùt haønh moät L/C coù ñieàu khoaûn ñoû.

Ñoái vôùi nhaø nhaäp khaåu Nhaø NK coù theå chuû ñoäng môû L/C ñeå mua

haøng hoùa theo yeâu caàu cuûa mình, vaø ñöôïc NH cam keát thanh toaùn loâ haøng NK.

Thanh toaùn baèng L/C thì nhaø NK thuaän lôïi vaø yeân taâm vì nhaø XK seõ tuaân thuû nhöõng ñieàu khoaûn vaø ñieàu kieän keå caû nhöõng chöùng töø theo quy ñònh trong L/C. NH môû L/C thay maët nhaø NK kieåm tra boä chöùng töø hoaøn haûo thì NH môùi thanh toaùn.

74

4.3 Quy trình thanh toaùn thö tín duïngNhöôïc ñieåm Khi söû duïng tín duïng chöùng töø, doanh

nghieäp XNKø caàn phaûi am hieåu kyõ thuaät ngoaïi thöông vaø TTQT

Ñoái vôùi L/C coù theå huyû ngang, nhaø XK phaûi thaät thaän troïng vì nhaø NK coù theå söûa ñoåi hoaëc huyû boû L/C baát cöù luùc naøo maø khoâng caàn baùo tröôùc hay söï chaáp nhaän cuûa nhaø XK.

Neáu nhö NH phaùt haønh bò phaù saûn hoaëc luaät phaùp cuûa quoác gia ngöôøi mua coù nhöõng haïn cheá thanh toaùn thì nhaø XK phaûi chòu nhöõng ruûi ro do khoâng ñöôïc thanh toaùn hoaëc bò thanh toaùn chaäm treã.

Taát caû caùc chöùng töø XNK phaûi saïch, khoâng gaëp baát kyø sai soùt naøo bôûi baát kyø sai soùt naøo thì NH coù quyeàn töø choái thanh toaùn.

75

4. Phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø4.4 Boä chöùng töø trong thanh toaùn ngoaïi

thöôngChöùng töø taøi chính: hoái phieáu, leänh phieáuChöùng töø thöông maïi

Chöùng töø haøng hoùaHoùa ñôn thöông maïi ( Invoice)Phieáu ñoùng goùi (Weight list )Bản keâ chi tieát (Packing list)Giaáy chöùng nhaän xuaát xöù (Certificate of

origin )Hoùa ñôn laõnh söïHoùa ñôn haûi quan

76

4.4 Boä chöùng töø trong thanh toaùn ngoaïi thöông

Giaáy chöùng nhaän soá löôïng, troïng löôïng, chaát löôïng

Giaáy chöùng nhaän veä sinh, kieåm dòch ÑV & TV

Tôø khai haûi quan Chöùng töø vaän taûi

Vaän ñôn ñöôøng bieån (Bill of lading ) Chöùng töø baûo hieåm

Baûo hieåm ñôn Giaáy chöùng nhaän baûo hieåm (Certificate

of Insurance )

77


4.5 Caùc vaán ñeà thöôøng gaëp trong thanh toaùn quoác teá. Ruûi ro veà tyû giaù (Ngaân haøng môû) Ruûi ro veà baûo hieåm Ruûi ro do nhaø nhaäp khaåu töø choái nhaän

haøng Ruûi ro do ngaân haøng môû phaù saûn Nhaø xuaát khaåu coù haønh vi löøa ñaûo Boä chöùng töø maéc loãi (Discrepancy) caùc beân

haønh ñoäng khoâng ñuùng quy ñònh cuûa UCP. Ngöôøi nhaäp khaåu kyù quyõ khoâng ñaày ñuû

vaø bò phaù saûn Boä chöùng töø giao cho ngöôøi mua, B/L khoâng

theo leänh ngaân haøng môû

78

4. Phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø4.6 Caùc loaïi thö tín duïng Thö tín duïng coù theå huûy ngang (Revocable L/C)

Nhaø NK coù theå söûa ñoåi, boå sung hoaëc huûy boû baát kyø luùc naøo loaïi naøy ít ñöôïc söû duïng

Thö tín duïng khoâng theå huûy ngang (Irrevocable L/C) NH môû L/C phaûi chòu traùch nhieäm thanh toaùn trong thôøi gian L/C coøn hieäu löïc, khoâng coù quyeàn ñôn phöông söûa ñoåi, huûy boû. loaïi naøy ñöôïc söû duïng phoå bieán

Thö tín duïng khoâng theå huûy ngang coù xaùc nhaän (Confirmed Irrevocable L/C)L/C khoâng huûy ngang ñöôïc moät NH khaùc coù uy tín hôn xaùc nhaän chòu traùch nhieäm thanh toaùn trong tröôøng hôïp NH môû L/C khoâng thanh toaùn

79

4.6 Caùc loaïi thö tín duïng

Thö tín duïng khoâng theå huûy ngang, mieãn truy ñoøi (Irrevocable Without Recourse L/C)NH môû L/C sau khi ñaõ thanh toaùn, khoâng ñöôïc quyeàn truy ñoøi laïi tieàn vôùi baát kyø lyù do, tröôøng hôïp naøo.

Thö tín duïng chuyeån nhöôïng (Irrevocable Transferable L/C)Laø loaïi L/C khoâng theå huûy ngang, trong ñoù quy ñònh coù theå chuyeån nhöôïng moät phaàn hay toaøn boä giaù trò L/C. Tuy nhieân, vieäc chuyeån nhöôïng chæ ñöôïc pheùp tieán haønh moät laàn, neáu ngöôøi thuï höôûng thöù hai khoâng giao haøng thì ngöôøi thuï höôûng ñaàu tieân phaûi chòu traùch nhieäm.

Thö tín duïng döï phoøng (Stand by L/C)Ñöôïc môû ra do yeâu caàu cuûa nhaø NK nhaèm ñeå ñaûm baûo quyeàn lôïi cuûa mình trong tröôøng hôïp nhaø XK khoâng giao haøng theo ñuùng hôïp ñoàng. NH môû thö tín duïng döï phoøng seõ thanh toaùn tieàn ñeàn buø thieät haïi cho nhaø NK

80

4.6 Caùc loaïi thö tín duïngThö tín duïng tuaàn hoaøn (Revolving L/C):

Laø loaïi L/C khoâng theå huûy boû, trong ñoù quy ñònh raèng khi L/C söû duïng heát kim ngaïch hoaëc heát haïn hieäu löïc thì noù laïi töï ñoäng coù giaù trò nhö cuõ vaø cöù nhö vaäy L/C tuaàn hoaøn ñeán khi naøo hoaøn taát trò giaù hôïp ñoàng. Tröôøng hôïp aùp duïng: Hôïp ñoàng coù giaù trò lôùn vaø coù ñaëc ñieåm giao haøng nhieàu laàn. Coù 2 loaïi L/C tuaàn hoaøn :- L/C tuaàn hoaøn coù tích luõy (Cumulative Revolving L/C)- L/C tuaàn hoaøn khoâng tích luõy (Non – C.R. L/C)Caùch tuaàn hoaøn : coù 3 caùch :- L/C tuaàn hoaøn töï ñoäng- L/C tuaàn hoaøn khoâng töï ñoäng- L/C tuaàn hoaøn baùn töï ñoäng

81


Thö tín duïng giaùp löng (Back to Back L/C): Laø loaïi L/C khoâng theå huûy ngang, ñöôïc môû ra döïa treân moät L/C ñaõ môû tröôùc ñoù. Khi aùp duïng L/C giaùp löng phaûi thoûa maõn ñieàu kieän. L/C goác phaûi môû tröôùc L/C goác coù giaù trò lôùn hôn L/C giaùp löng NH thoâng baùo L/C goác cuõng laø NH môû

L/C giaùp löng Thö tín duïng ñoái öùng (Reciprocal L/C) :

Laø loaïi L/C khoâng theå huûy ngang, trong ñoù L/C cuûa beân A ñöôïc môû chæ coù giaù trò khi L/C thöù hai cuûa beân B ñöôïc môû. L/C naøy ñöôïc duøng trong mua baùn ñoái löu (L/C for Counter Trade – Transaction)

82


Thö tín duïng thanh toaùn chaäm (Deferred Payment L/C)

• Laø loaïi L/C khoâng theå huûy boû, trong ñoù NH môû L/C hay NH xaùc nhaän L/C cam keát vôùi ngöôøi höôûng lôïi seõ thanh toaùn toaøn boä soá tieàn L/C vaøo thôøi haïn cuï theå ghi treân L/C sau khi nhaän ñöôïc chöùng töø vaø khoâng caàn coù hoái phieáu.

Thöù tín duïng vôùi ñieàu khoaûn ñoû (Red clause L/C)Laø loaïi thö tín duïng coù ñieàu khoaûn ñaëc bieät (tröôùc ñaây ghi baèng möïc ñoû ôû ñieàu khoaûn ñaëc bieät naøy). Thoâng thöôøng trong ñieàu khoaûn ñaëc bieät naøy thì nhaø NK cho pheùp beân XK öùng tröôùc moät soá tieàn nhaát ñònh tröôùc khi giao haøng. Loaïi L/C naøy coøn ñöôïc goïi laø L/C öùng tröôùc.

83

4.6 Caùc loaïi thö tín duïngThö tín duïng coù ñieàu khoaûn TTR

(Telegrapic Transfer Riembursement ).Laø loaïi thö tín duïng thoâng thöôøng nhöng trong thö coù quy ñònh: cho pheùp NH phuïc vuï ngöôøi höôûng lôïi sau khi kieåm tra tính hôïp leä cuûa boä chöùng töø, phuø hôïp vôùi nhöõng ñieàu kieän ñaõ quy ñònh trong L/C thì ñöôïc pheùp ñieän (Telex) ñoøi tieàn NH môû L/C hay moät NH chæ ñònh trong thö tín duïng.

ñöôïc aùp duïng trong tröôøng hôïp hai NH coù quan heä thaân tín vôùi nhau.

The end