ÇOKLUZEKA

KURAMI

Gardner zekayı;

-Problem çözme

kapasitesi

-Problemlerin çözümü için farklı

çözüm yolları

üretebilme kapasitesi

-Yaşadığı topluma değerli kültürel ürünler

katma gücü

olarak tanımlamaktadır.

Çoklu zeka kuramına göre;

Zeka tek bir boyutta değildir.

Her birey farklı derecelerde çeşitli zekalara sahiptir.

Bireyler bu zeka türlerine çeşitli düzeylerde sahip olarak doğar.

Bireylerin bu zeka türlerinden bazılarına daha çok eğilimi olabilir.

Zeka alanlarının gelişmesi;

Kalıtsal Ögeler: Doğumdan önce, doğum sırası ve doğumdan sonra beyinde oluşan hasarlar sonucunda ortaya çıkabilir. Bu da kişinin zeka gelişim seviyesini ve ilerlemesini etkiler.

Kişisel Yaşantılar: Aile içindeki deneyimler, öğretmenlerle, arkadaşlarla ve yaşıtlarla ilişkiler sonucu zekayı geliştiren ya da engelleyen durumlardır.

Kültürel Ögeler: İçinde yaşanılan ve etkileşimde bulunulan her türlü maddi ve manevi ögedir.

Sözel-Dilsel

Dili etkili bir biçimde

kullanma

Kelimelerle ve seslerle

düşünme

Dildeki kompleks anlamları

kavrayabilme

İnsanları ikna edebilme

Dildeki farklı yapıları fark

edebilme

Yeni yapılar oluşturabilme

Farklı dilsel kalıplarla ilgilenme

Sözel-Dilsel

Normal öğrencilerden daha iyi yazar. 

Uzun hikayeler ve fıkralar anlatır. 

İsimler, yerler ve tarihler hakkında iyi bir hafızaya sahiptir.

Yaşına göre iyi bir kelime haznesine sahiptir. 

Başkalarıyla yüksek düzeyde sözel iletişime girer.

Tekerlemeleri ve kelime oyunlarını çok sever. 

Kitap okumayı çok sever. 

Sözel-Dilsel

Yazar

Öğretmen

Gazeteci

Politikacı

Avukat

Sayılarlaçalışma

Soyut ve semolik

problemleri çözebilme

Kavramları, düşünceler ve fikirler arası

kompleks ilişkileri

algılayabilme

Neden-sonuç ilişkisi kurarak yorumlayabilme

Sınıflayarak,sıralayarak ve soyutlayarak

öğrenebilme

Mantıksal-Matematiksel

Mantıksal-Matematiksel

Yaşıtlarına kıyasla soyut düşünebilme veya sebep-sonuç ilişkisi kurabilme kabiliyetleri çok iyi gelişmiştir.

Mantıksal bulmacaları çözmeyi ve satranç gibi stratejik oyunları oynamayı çok sever.

Matematiksel hesaplama oyunlarını oynamayı çok sever.

Makinelerin nasıl çalıştığına dair çok soru sorar.

Olayların işleyişi hakkında çok soru sorar. 

Bilgisayar oyunlarını ilginç bulur. 

Matematik dersini çok sever. 

Mantıksal-Matematiksel

Bilim Adamı

Mühendis

Ekonomist

Muhasebeci

Yargıç

Görsel-Mekansal

Şekillerle düşünebilme

Görsel dünyayı algılayabilme

Şekil, renk ve dokuları zihnin

gözleriyle görebilme

Maddeleri sanatsal formlara

dönüştürebilme

Renk,çizgi,biçim,şekiller arasındaki

ilişkilere duyarlı

Görsel-Mekansal

Renklere karşı çok hassas ve duyarlıdır. 

Haritaları, çizelgeleri, diyagramları veya tabloları yazılı materyallerden daha kolay okur.

Sanat içerikli etkinlikleri sever. 

Yaşına göre yüksek düzeyde beceri gerektiren figürleri ve resimleri çizer. 

Filmleri, slaytları ve benzeri diğer görsel sunuları izlemeyi sever.

Okurken, kelimelere oranla resimlerden veya tablolardan daha çok öğrenir.

Görsel-Mekansal

Ressam

Fotoğrafçı

Mühendis

Mimar

Gezgin

Bedensel-Kinestetik

Fiziksel yetenekleri

gelişmiş

El becerilerine

sahip

Nesnelere dokunma

Genel olarak

hareketli olma

Tecrübe ederek

öğrenme

Bedensel-Kinestetik

Birden fazla sportif faaliyetlerde başarılıdır.

Bir yerde uzun süre kaldığında hareket etmeye, kımıldamaya veya ritim tutmaya başlar. 

Başkalarının jestlerini, mimiklerini ve yüz ifadelerini kolaylıkla taklit eder. 

El becerileri gerektiren etkinliklerde çok başarılıdır 

Bir şeyi parçalarına ayırmayı ve tekrar birleştirmeyi çok sever. 

Bir şeyi en iyi yaparak ve yaşayarak öğrenir

Bedensel-Kinestetik

Atlet

Dansçı

Aktör

Balerin

Pandomimci

Sosyal-Kişilerarası

İnsanlarla kolaylıkla iletişim

kurabilme

İnsanları yönetebilme

Uyumlu çalışabilmeİkna edebilme

Empati kurabilme

Sosyal-Kişilerarası

Bir şeyi başkalarıyla işbirliği yaparak ve paylaşarak öğrenmeyi sever.

Arkadaşlarıyla sosyalleşmeyi sever. 

Grup içerisinde doğal bir lider görünümündedir.

Dışarıda iken kendi başının çaresine bakabilir. 

Başkaları ile birlikte çalışmayı sever. 

Başkaları daima onunla birlikte olmak ister. 

Başkalarını önemser. 

Sosyal-Kişilerarası

Öğretmen

Psikolog

Siyasetçi

Doktor

İşadamı

İçsel-Kişisel

Zayıf ve güçlü olduğu yönlerini

bilme

Kim olduğunun farkında olma

Ne yapmak istediğini ve neyi yapmak istemediğini

bilme

Çeşitli durumlarda

nasıl davranması gerektiğini

bilme

Yalnız kalmaktan hoşlanma

İçsel-Kişisel

Bağımsız olma eğilimindedir. 

Hakkında çok fazla bahsetmediği en az bir ilgisi, hobisi veya uğraşısı vardır. 

Hayattaki amacının ne olduğuna ilişkin iyi bir anlayışa sahiptir. 

Duygularını, hislerini ve düşüncelerini açıklıkla dile getirir. 

Hayattaki başarılarından ve başarısızlıklarından ders almasını bilir. 

Yaşamında motivasyon kaynağı hedefleridir.

Kendine güveni yüksektir. 

İçsel-Kişisel

Sanatçı

Din Adamı

Psikoterapist

Yazar

Ressam

Müziksel-Ritmik

Sesler, notalar, ritimlerle düşünme

Farklı sesleri tanıma

Yeni sesler,ritimler

üretme

Ritmik ve tonal

kavramları tanıma ve kullanma

Çevreden gelen seslere

ve müzik aletlerine

karşı duyarlı olabilme

Müziksel-Ritmik

Konuşurken veya hareket ederken elleri ve ayakları ile ritim tutar.

Ders çalışırken farkında olmadan masaya vurarak ritim tutar. 

Çevresindeki seslere karşı aşırı duyarlı ve hassastır. 

Ders çalışırken veya bir şey öğrenirken müzik dinlemekten çok hoşlanır.

Şarkıların melodilerini çok iyi hatırlar. 

Bir müzik aletini çalar ya da çalmayı ister. 

Müzik dersini çok sever.

Müziksel-Ritmik

Şarkıcı

Besteci

Müzik Öğretme

ni

Tiyatrocu

Dansçı

Doğacı-Varoluşsal

Bitki ve hayvanları

sevme

Doğayı tanıma

Hayvanları araştırma

Canlıların yaratılışları

üzerine düşünme

Doğa olaylarına

karşı hassas olma

Doğacı-Varoluşsal

Ekoloji, doğa, bitkiler, hayvanlar vb. gibi konuları işlerken çok meraklanır. 

Doğaya, hayvanat bahçelerine veya tarihsel müzelere olan gezileri çok sever. 

Çevre bilinci çok iyi gelişmiştir. 

Doğa olaylarına karşı çok hassas ve duyarlıdır.

Doğa ile ilgili projelere katılmayı çok sever. 

Toprakla oynamayı ve bitki yetiştirmeyi çok sever.

Doğacı-Varoluşsal

Ziraat Mühendis

i

Arkeolog

Meteorolog

Biyolog

Zoolog

Öğretmenler;

• Sınıftaki her öğrencinin bireysel farklılığını çok ciddi olarak ele almalıdır.

• Öğretim yöntemlerini sözel-dilsel mantıksal-matematiksel dışına çıkarmalıdır.

• Bütün öğrencilere ulaşabilmek için öğretimde yöntem zenginliğine gitmelidir.

Sorular

Soru 1: Aşağıdakilerden hangisi mantıksal-matematiksel düşünme becerisini güçlendirecek etkin öğrenme işlemlerinden değildir?

A. Öğrencilere çözmeleri için açık uçlu problem sunmak

B. Çoklu bakış açıları geliştirmekC. Kavram modelleri yapılandırmakD. Araştırma ve gözlem için görüş oluşturmak

Soru 2: Aşağıdakilerden hangisi sınıf içinde uygulanacak görsel-uzamsal etkinliklerdendir?

A. Elle yapılan deneylerB. BulmacalarC. KartlarD. Bireysel projeler

Soru 3: Aşağıdakilerden hangisi içsel-kişisel zekanın tanımıdır?

A. İçsel ve dışsal benzetmeleri birleştirme becerisidir

B. Öğrenmeye yol açan duygusal ortamın yaratılmasıdır

C. Sınıf etkinliklerini olumlu bir sosyal hava yaratmak için örgütlemektir

D. Öğrencilerin kendini duyma ve anlaması ile ilgili bilişsel yeteneğidir

Soru 4: Çoklu zeka kuramına göre diğerlerinin isteklerini, güdülerini, tarzlarını, hareketlerini anlama ve tepkide bulunma kapasitesi olarak belirtilen zeka alanı aşağıdakilerden hangisidir?

A. Sözel-DilselB. Kişisel-İçselC. Sosyal-KişilerarasıD. Doğacı-VaroluşsalE. Müziksel-Ritmik