coláiste na hollscoile, corcaigh...3 comhthéacs tá téarmaí tagartha bhord na gaeilge leagtha...

32
0 Bord na Gaeilge Coláiste na hOllscoile, Corcaigh Tuarascáil Bhliantúil 2013 ~ 2014

Upload: others

Post on 04-Feb-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 0

       

    Bord na Gaeilge Coláiste na hOllscoile, Corcaigh

    Tuarascáil Bhliantúil

    2013 ~ 2014

  • 1

    Clár Leagan Gaeilge Comhthéacs  ...........................................................................................................  3  

    Buaiceanna  na  Bliana  .............................................................................................  3  

    Maoiniú  .................................................................................................................  4  

    Osradharc  ar  chláir  teanga  .....................................................................................  5  

    Léachtaí,  Seimineáir,  Comhdhálacha  ......................................................................  6  

    Cuid  Gníomhaíochta  Fhoireann  an  Ionaid  ...............................................................  7  

    Margaíocht  agus  Caidreamh  Poiblí  .......................................................................  10  

    Tuairisc  Mhion  Ar  Imeachtaí  an  Bhoird  .................................................................  10  

    Dún  Chíomháin  ....................................................................................................  13  

    Scéim  na  Scoláireachtaí  Gaeltachta  ......................................................................  13  

    Cúrsaí  agus  Comhdhálacha  Inseirbíse  ...................................................................  14  

    Ballraíocht  ar  Choistí/Bhoird  Agallaimh  ................................................................  14  

    An  Seomra  Caidrimh  ............................................................................................  14  

    Scéim  na  Scol  .......................................................................................................  15  

    Ionad  Cónaithe  Gaeilge/Áras  Uí  Thuama  ..............................................................  15  

    An  tSeirbhís  Aistriúcháin  ......................................................................................  15  

    Digitiú  Ábhar  Foghlama  agus  Cothabháil  Trealaimh  ..............................................  16  

    Caidreamh  Poiblí  agus  Margaíocht  .......................................................................  16  

    English Version Context  ................................................................................................................  18  

    The  Year’s  Main  Achievements  -‐  Summary  ...........................................................  18  

    Activity  ................................................................................................................  18  

    Funding  ................................................................................................................  19  

    Overview  of  language  programmes  ......................................................................  19  

    Language programmes both general and academic  ...........................................  19  

    Networks, schemes and cultural activity  .............................................................  20  

    Lectures,  Seminars,  Confereces  ............................................................................  21  

    The  Staff  of  the  Centre  and  their  Individual  Contributions  ....................................  22  

    Marketing  and  Public  Relations  ............................................................................  24  

    Activities  of  Bord  na  Gaeilge  ................................................................................  25  

    Dún  Chíomháin  ....................................................................................................  27  

    The  Gaeltacht  Scholarship  Scheme  .......................................................................  28  

  • 2

    Conferences  and  Inservice  Courses  .......................................................................  28  

    Membership  of  Interview  Committees  and  Boards  ...............................................  28  

    An  Seomra  Caidrimh  ............................................................................................  29  

    Schools  Liaison  Committee  ...................................................................................  29  

    Áras  Uí  Thuama    -‐  Irish  Language  Residence  .........................................................  29  

    The  Translation  Service  ........................................................................................  30  

    The  Digitisation  of  Learning  Material  and  Maintenance  of  Equipment  .................  30  

    Caidreamh  Poiblí  agus  Margaíocht  .......................................................................  30  

  • 3

    Comhthéacs Tá téarmaí tagartha Bhord na Gaeilge leagtha síos i gCaib. E, Mír 8 de Phríomh-Staitiúid Choláiste na hOllscoile Corcaigh (COC) agus tháinig an mhír staitiúide i bhfeidhm i mí Mheithimh 2008. Is coiste staitiúideach é An Bord de chuid an Choiste Rialaithe. Tá obair Ionad na Gaeilge Labhartha faoi réir ag cáipéis pholasaí an Bhoird/Choiste Rialaithe “Cur chun cinn na Gaeilge i Saol na hOllscoile” (2009) agus ag Plean Straitéise COC. Ullmhaíodh spriocráiteas an Ionaid agus é faoi réir go ginearálta ag an gcáipéis pholasaí. Tá ceithre mhír aidhme sa spriocráiteas mar atá: § an Ghaeilge a chur chun cinn go cruthaitheach in COC agus in Éirinn faoi réir ag

    airteagal 8 de Bhunreacht na hÉireann (1937), ag Acht na nOllscoileanna (1997), ag Comhaontú Bhéal Feirste (1998), ag Acht na dTeangacha (2003);

    § cláir teanga sa Ghaeilge labhartha agus fheidhmeach a thairiscint ag an uile

    leibhéal líofachta san ollscoil agus ag na leibhéil chuí sa Ghaeltacht i gcomhthéacs institiúid na hollscolaíochta Gaeilge;

    § cur ar chumas daoine bheith páirteach i dtimpeallacht thacúil, dhátheangach a

    bhfuil scéimeanna agus gréasáin Ghaeilge agus gníomhaíochtaí cultúrtha mar chuid lárnach di;

    § a chinntiú go dtagann na seirbhísí teanga uile faoi anáil taighde agus na

    gcleachtas is fearr i réimse saineolais an tsealbhaithe teanga. Tá obair agus ról Ionad na Gaeilge Labhartha á socrú agus á bhfócasú go leanúnach agus tagann siad faoi anáil na bhforbairtí is déanaí i réimsí shealbhú an dara teanga agus an oideachais tríú leibhéal.

    Buaiceanna na Bliana • D’fhreastail líon ard mac léinn ar chláir teanga Ionad na Gaeilge Labhartha i

    gcaitheamh na bliana. Is é an líon a bhí sa treis 1,903; líon ba mhó ná líon na bliana anuraidh.

    • Bhí 2,742 mac léinn rannpháirteach sna scéimeanna agus sna gníomhaíochtaí

    cultúrtha. Nuair a chuirtear gach cúrsa san áireamh, chítear gur dhein an tIonad freastal ar riachtanais teanga cheithre mhíle sé chéad is daichead a cúig mac léinn i rith na bliana.

    • D’fhreastail 2,500 duine ar na gníomhaíochtaí sin teanga a bhí faoi choimirce dhíreach Bhord na Gaeilge:

  • 4

    Gníomhaíocht Rannpháirtithe Clár teanga na dteaghlach foirne ………………………... 32 Scéim na scol …………………………………………… 24 Léachtaí poiblí agus Imeachtaí Eile ………….................. 1,695 An Seomra Caidrimh …………………….……………... 775

    Iomlán: ………………………….…………………….... 2,526

    • Eagraíodh cúrsaí ar leith do mhuintir na Gaeltachta i gcaitheamh na bliana i nDún

    Chíomháin. Ina measc leanadh den chúrsa do thionóntaithe tí na Comhairle Contae agus cúrsa sa ríomhaireacht a eagraíodh i gcomhar le hÓgras na Gaeltachta.

    • Múineadh dhá mhodúl Gaeilge (MX1004, MX1007) i gColáiste an Leighis, ceann

    d’eachtrannaigh agus ceann d’Éireannaigh. Baineann siad leis na modúil roghnacha is féidir le mic léinn leighis a thógáil mar chuid dá gclár acadúil.

    • Chuir 132 mac léinn isteach ar scéim na Scoláireachtaí Gaeltachta. Chuaigh

    timpeall cúigear mac léinn is seachtó ar scoláireacht chun na Gaeltachta i ndeireadh báire. Is as an Ollscoil ar fad na mic léinn seo.

    • Múineadh an Ghaeilge ar bhonn acadúil ar leibhéil éagsúla in Ollscoil Bochum na

    Gearmáine agus eagraíodh dhá chúrsa do mhic léinn na hOllscoile céanna i nDún Chíomháin. D’fhreastail isteach is amach le ochtó mac léinn ar na cúrsaí seo.

    • Eagraíodh sraith léachtaí poiblí san Ionad. Ba é téama na sraithe “An Ghaeilge

    mar acmhainn ghnó, ghairme agus forbartha”. I measc na gcainteoirí bhí Rachel Ní Riada, Údarás na Gaeltachta; Cathal Convery, Foras na Gaeilge; Tadhg Ó Maoileoin, NEMETON.

    • Cuireadh cúrsaí nua-aoiseacha nuálacha ar siúl sna scileanna ríomhaireachta.

    Chlúdaigh siad réimsí ar nós úsáid thairbheach an ghutháin ghlic, na meáin sóisialta, néalríomhaireacht, podchraoltaí is aipeanna a bhaineann le Gaeilge.

    • Mar chuid de Scéim na Scol, tugadh cuairt ar 11 scoil. Ghlac ceithre dhuine is

    fiche idir mhic léinn is bhaill fhoirne, páirt sa scéim agus eagraíodh í i gcomhairle le hOifig na hIontrála, COC.

    Maoiniú Tuigtear go bhfuiltear ag feidhmiú i dtréimhse a bhfuil cúngraíocht mhór airgid sa treis don Ollscoil, go bhfuil teacht isteach na nIonad éagsúil eile san Ollscoil á baint le cur i dtreo fhiacha COC agus go bhfuil buiséad neamhphá Ionad na Gaeilge Labhartha bainte go fóill. Chun seirbhísí oideachais an Ionaid a choimeád ar siúl agus chun gan aon ísliú a dhéanamh ar chaighdeáin, is léir go gcaithfear bheith níos cúramaí ná riamh maidir le caiteachas agus go mbeifear ag brath feasta ar mhaoiniú spriocthionscnamh Gaeilge an Údaráis um Ard-Oideachas agus ar pé teacht isteach ar leith is féidir leis an Ionad a ghnóthú. Glactar leis áfach go socrófar buiséad neamhphá don Ionad arís chomh luath agus a rachaidh staid airgeadais COC i bhfeabhas.

  • 5

    Osradharc ar chláir teanga Tá cláir teanga, gréasáin agus gníomhaíochtaí an Ionaid i dteannta a líon foghlaimeoirí agus rannpháirtithe, roinnte faoi dhá mhír mar seo a leanas: 1. cláir teanga idir ghinearálta agus acadúil, 2. gréasáin, scéimeanna, gníomhaíochtaí cultúir,

    Cláir  teanga  idir  acadúla  agus  ghinearálta  

    a) Mic léinn fochéime, iarchéime agus lánfhásta 124 b) Mic léinn Choláiste an Leighis:

    i. MX1004 20 ii. MX1007 11

    c) Mic léinn an Dioplóma Iarchéime san Oideachas 16 d) Mic léinn na coigríche:

    i. mic léinn JYA Mheiriceá, Erasmus, Socrates, Tempus 261 ii. mic léinn La Universidad da Coruña, An Spáinn 105

    iii. mic léinn Ollscoil Ile de La Réunion, An Fhrainc 272 iv. mic léinn Ruhr Universität Bochum, An Ghearmáin 133

    e) Ard-Dioplóma sa Ghaeilge Fheidhmeach 6 f) BCL Dlí le Gaeilge 8 g) Scileanna ríomhaireachta:

    i. bunscileanna 7 ii. meánscileanna

    h) Mic léinn UCC-Plus 80 i) Foghlaimeoirí ócáidiúla 116 j) Fochéimithe Roinn na Nua-Ghaeilge 100 k) Fochéimithe Roinn na Sean-Ghaeilge 15 l) Foireann COC:

    i. dhá ghrúpa scéime teanga 15 ii. dhá ghnáthghrúpa foirne 12

    iii. oiliúint ghairmiúil foirne 15 m) Cúrsaí oíche don phobal 190 n) Modheolaíocht teagasc teanga: 95 o) Úsáid chruinn na Gaeilge 7 p) Iriseoireacht Ghairmiúil 5 q) Mic léinn EFL 128 r) Cúrsaí Dhún Chíomháin:

    i. tionóntaí an chomhairle condae 12 ii. cúrsa ríomhaireachta d'Ógras na Gaeltachta 20

    iii. cúrsa ríomhaireachta do chúntóirí teanga 11 iv. cúrsa baile agus scoil 5 v. cúrsa FETAC ar thógáil leanaí le Gaeilge 15

    vi. ceardlanna ar chruinnscríobh na Gaeilge 15 vii. ceardlanna drámaíochta do leanaí bunscoile 38

    viii. mic léinn Choláiste Muire gan Smál 25 Fo-iomlán: 1,903

    Gréasáin,  scéimeanna,  gníomhaíocht  chultúrtha  

    a) Scoláireachtaí Gaeltachta 132 b) Ionad cónaithe Gaeilge 12

  • 6

    c) Clár teanga na dteaghlach foirne 32 d) Scéim na Scol 24 e) Cúrsaí éagsúla deireadh seachtaine i nDún Chíomháin 72 f) Léachtaí poiblí, féilte, coirmeacha ceoil, seoltaí leabhar, fáiltithe 1,695 g) Úsáideoirí rialta an tSeomra Caidrimh 775

    Fo-iomlán: 2,742 –––––––––––––––––––– Iomlán: 4,645

    Léachtaí, Seimineáir, Comhdhálacha Ba í an Ghaeilge labhartha an ghné chomónta a bhain leis na himeachtaí éagsúla a thionóil an tIonad taobh istigh agus taobh amuigh den ollscoil i gcaitheamh na bliana. Cuireadh sraith na léachtaí poiblí ar siúl comhthreormhar le sraith léachtaí an chúrsa dioplóma. Cuirtear i láthair anseo thíos sampla coimrithe ionadaíoch de na gníomhaíochtaí éagsúla ar fad a bhí sa treis. Seoladh leabhar Sheol Pól Ruiséal Language, Resistance, and Revival le Feargal Mac Ionnrachtaigh sa Seomra Caidrimh. 7 Samhain. Nochtadh pictiúr de Phádraig Tyers Nochtadh an pictiúr agus thug Pól Ruiséal léacht ar shaol agus shaothar Phádraig sa Seomra Caidrimh. 7 Samhain. Cúrsa ar theanga agus chultúr na Gaeilge Thug Pól Ruiséal dhá léacht phoiblí agus cúrsa ar an nGaeilge in Ollscoil Ile de La Réunion, an Fhrainc. 18 - 22 Samhain. Séala creidiúnaithe d'aistritheoirí Thug Brian Ó Donnachadha dianchúrsa don Séala Creidiúnaithe d'Aistritheoirí. 28 - 29 Samhain. Léacht phoiblí Thug Rachel Ní Riada, Údarás na Gaeltachta an léacht An Phleanáil Teanga - Feidhmiú Acht na Gaeltachta 2012 agus Straitéis 20 Bliain an Rialtais don Ghaeilge. 28 Eanáir. Léacht phoiblí Thug Cathal Convery, Foras na Gaeilge an léacht Cúram Foclóireachta Fhoras na Gaeilge 11 Feabhra. Léacht phoiblí Thug Dairíne Ní Shíthigh, Rannóg Teiripe Urlabhra, Ospidéal an Daingin an léacht Ról an Teiripeora Urlabhra agus Teanga: na Dúshláin a Bhaineann le Teiripe Dátheangach i gCeantair Ghaeltachta. 18 Feabhra Léacht phoiblí

  • 7

    Thug Tadhg Ó Maoileoin, Comhlacht NEMETON an léacht An Ghaeilge mar Acmhainn Ghnó i Saol na Teilifíse agus sna Meáin Dhigiteacha. 4 Márta Léacht phoiblí Thug Neil Buttimer, Roinn na Nua-Ghaeilge, COC an léacht An Ghaeilge i UCC 11 Márta. Curso de Iniciación a la Lengua y la Cultura Irlandesa Thug Ciarán Dawson cúrsa ar theanga agus chultúr na Gaeilge i La Universidade da Coruña, An Spáinn. 3 - 6 Meitheamh.

    Cuid Gníomhaíochta Fhoireann an Ionaid Pól Ruiséal Thug sé dhá agallamh teilifíse ar na hábhair seo a leanas:

    (i) saol agus éachtaí Phádraig Tyers, (ii) ceapadh Roy Keane ina chúntóir ag Martin O'Neill le foireann sacair na hÉireann.

    Thug sé an chaint phoiblí Saol agus Saothar Phádraig Tyers ag Nochtadh Phictiúr Phádraig Tyers sa An Seomra Caidrimh. 7 Samhain Sheol sé an leabhar Language, Resistance and Revival le Feargal Mac Ionnrachtaigh, sa Seomra Caidrimh. 7 Samhain Sheol sé Gradam Nua na Gaeilge sa Seomra Caidrimh. 11 Nollaig Thug sé dhá léacht in Ollscoil Ile de La Réunion, an Fhrainc:

    1. Gaelic Languages - History and Development, 2. Irish in sustained contact with other languages throughout the Ages

    Agus an tSraith Seimineár Irish in the 21st Century 18 - 22 Samhain Nuala de Búrca Chuir sí amach cúig eagrán den Nuachtlitir Bhuel. Chomheagraigh sí imeachtaí Áras Uí Thuama. Bhí sí ina comhairleoir Gaeilge ag Nuacht UCC. Mhúin sí Cúrsa Scéime Teanga. Rinne sí amach liosta d'acmhainní ar líne le haghaidh lucht foghlama agus teagaisc an Ionaid. Cearbhall Ó Colmáin Bhí sé ina chomhairleoir ríomhaireachta ag lucht foghlama agus teagaisc an Ionaid.

  • 8

    D'eagraigh sé agus theagaisc dhá chúrsa i ríomhaireacht na Gaeilge. Thug sé cabhair theicniúil agus rinne fógraíocht leictreonach ar acmhainní agus imeachtaí an Ionaid. Rinne sé cothabháil agus uasdátú rialta ar shuíomh an Ionaid. Chomhairligh sé na cumainn Ghaeilge maidir le húsáid na Gaeilge ar phóstaeir, eagrú srl. Thug sé cúrsa ar na gutháin chliste. Seán Ó Laoi Mhúin sé trí chúrsa:

    i. Iriseoireacht Ghairmiúil na Gaeilge, ii. Úsáid Chruinn na Gaeilge,

    iii. Cúrsa Scéime Teanga. Bhí sé ina chúntóir san Aonad Aistriúcháin. Riar sé na cúrsaí foirne. Chomheagraigh sé seisiúin eolais Gaeilge na chéad bhliana i gcomhar leis an Oifig Iontrála. Caitríona Budhlaeir Mhúin sí Cúrsa na dTiontaí sa Ghaeltacht. Chothaigh agus d'uasdátaigh sí an bunachar sonraí ar acmhainní Dhún Chíomháin. D'eagraigh sí cúrsaí ríomhaireachta le haghaidh na ngrúpaí seo a leanas:

    i. Ógras na Gaeltachta, ii. Cúntóirí Teanga.

    D'eagraigh sí agus theagaisc sí dhá chúrsa seachtaine le haghaidh mhic léinn Ollscoil an Ruhr, Bochum. Thacaigh sí le cuid oibre Choiste na Gaeltachta sna réimsí seo a leanas:

    i. pleanáil teanga don Ghaeltacht, ii. plean saibhrithe teanga don bhunscoil áitiúil,

    iii. an tIonad Tacaíochta Teaghlaigh. Brian Ó Donnchadha Riar sé agus chuir sé i gcríoch cuid oibre an Aonaid Aistriúcháin. Mhúin sé Dianchúrsa Ullmhúcháin don Séala Creidiúnaithe d'Aistritheoirí. Bhí sé ina bhall de mheitheal pleanála shuíomh gréasáin na hOllscoile. Claire Ní Mhuirthile Riar sí na scéimeanna seo a leanas:

    i. Áras Uí Thuama, ii. Scéim na Scol,

  • 9

    iii. Dún Chíomháin, iv. Scéim na dTeaghlach.

    D'eagraigh sí taispeántas Lá na Féile Bríde. Rinne sí tuairisc bhliantúil Sláinte agus Sábháilteachta an Ionaid. D'eagraigh sí bronnadh Scoláireachtaí Áras Uí Thuama. Rinne sí agallaimh raidió ar Raidió na Gaeltachta agus ar Raidió Campais na hOllscoile. Thug sí an léacht Lá le Bríde agus Féılte Eile do mhic léinn GA1121. Marian Ní Shúilliobháin Riar sí agus d'eagraigh Scéim na Scoláireachtaí Gaeltachta. Riar sí agus theagaisc na cúrsaí seo a leanas:

    i. cúrsaí oíche an phobail, ii. GA1120 agus GA1121,

    iii. cúrsa d'ábhair mhúinteoirí, iv. an Cúrsa Deonach Gaeilge.

    Riar sí Scoláireacht Uí Ríordáin. D'eagraigh sí dhá ócáid deireadh cúrsa do mhic léinn GA1120 agus GA1121. Thug sí léacht ar na Blascaoidí do mhic léinn GA1121. Ciarán Dawson Thug sé agus d'fhoilsigh sé an páipéar acadúil Combining Online Video and Interactive Tests to Scaffold Learners' Progress across the Threshold Concepts of a Minority Language in EDULEARN 13 i mBarcelona na Spáinne. Thug sé Curso de Iniciación a la Lengua y la Cultura Irlandesa in La Universidad da Coruña i nGailís na Spáinne. D'fhoilsigh sé caibidil i Léachtaí Cholm Cille: Peadar Ó Gealacáin, Scríobhaí. Thug sé an chaint An Ghaeilge in UCC do cheithre ghrúpa de chuid UCC+. Thug sé an léacht An Ghaeilge Inniu do mhic léinn TEFL an Lárionaid Teanga. Riar sé agus theagaisc modúil Ghaeilge Choláiste an Leighis: MX1004 agus MX1007. Thug sé cúrsa ar theanga agus chultúr na Gaeilge do ghrúpa comhghleacaithe a bhí ar cuairt as Ollscoil Airgeadais agus Eacnamaíochta na hIon-Mhongóile. Theagaisc sé dianchúrsa ar scileanna aistriúcháin an dlí do mhic léinn dara bliain BCL Dlí agus Gaeilge.

  • 10

    Margaíocht agus Caidreamh Poiblí Cuireadh béim áirithe ar mhargaíocht na gclár staidéir agus ar an gcaidreamh poiblí trí chéile i gcaitheamh na bliana. Chabhraigh an cur chuige seo lena chinntiú go mbeadh ardsuim sna cúrsaí agus ina dhiaidh sin sna scéimeanna a bhíonn á dtairiscint againn. Chabhraigh an nuachtlitir “Bhuel”, an físeán fógraíochta “Fás agus Forbairt na Gaeilge in COC”, rannpháirtíocht i dTaispeántas Aos-Oideachais Chorcaí agus feachtais ghearra fógraíochta ar raidió, ar líne agus sna nuachtáin, leis an bhfeachtas margaíochta a neartú. Bhí an tIonad gníomhach i gcónaí i gcur chun cinn an chláir in oiliúint teagaisc do mhúinteoirí an Ionaid agus do mhúinteoirí na hOllscoile. Lean an tIonad ar aghaidh le cabhair na margaíochta de bheith ag leathnú na teanga labhartha i measc na foirne trí chéile. Tionóladh cruinnithe go rialta le coistí áitiúla, náisiúnta agus idirnáisiúnta a bhain le leathnú na Gaeilge agus na mionteangacha. Tugadh agallaimh ar stáisiúin raidió agus teilifíse de leithéid TG4, RTÉ 1, Raidió 96FM, Raidió na Gaeltachta, Raidió Pobail Chorcaí, Raidió Fáilte Bhéal Feirste, Raidió na Life, Raidió Campus COC. Cuireadh cainteoirí ar fáil agus moladh cainteoirí ar shainábhair do chláir faisnéise, do nuacht Raidió na Gaeltachta agus do nuacht TG4. Bhí an Seomra Caidrimh agus Seomra Seimineáir G01 á n-úsáid mar stiúideo teilifíse ag TG4 nó mar stiúideo raidió ag Raidió na Gaeltachta i gcaitheamh na bliana. Foilsíodh ailt a scríobh foireann an Ionaid as Gaeilge agus as Béarla, nó tugadh agallamh do nuachtáin agus d’irisí (Saol, Feasta, Foinse, Céimí UCC, Nuacht UCC, Irish Times, Irish Examiner). Leanadh den dearadh comhaimseartha ar bhróisiúir chúrsaí an Ionaid. Rinneadh athnuachan agus athdhíriú ar na cúrsaí. Eisíodh nuachtlitir an Ionaid “Bhuel” go rialta agus dáileadh cóipeanna idir bhoga agus chrua saor in aisce ar phobal na hOllscoile. Scaipeadh Tuarascáil Bhliantúil an Ionaid go fairsing in Éirinn agus thar lear. Múineadh cúrsaí Gaeilge in Ollscoileanna Bochum sa Ghearmáin agus in Ollscoil a Coruña i nGailís na Spáinne. Cuireadh míreanna de pholasaí teanga COC i bhfeidhm agus tionóladh cruinnithe a bhain lena neartú ar fud na hOllscoile. Cuireadh i gcríoch an t-athdhearadh a tosaíodh ar shuíomh idirlín an Ionaid anuraidh, agus tá sé anois ag teacht le dearadh idirlín COC. Ceapadh dearthóir agus eagarthóir air agus cuireadh béim ar an eolas a choimeád cothrom le dáta an lae ar bhonn rialta. Cuireadh mearnasc go dtí na seirbhísí aistriúcháin ar fáil ar phríomhleathanach shuíomh na hollscoile agus is fusa anois ná riamh teagmháil a dhéanamh leis na seirbhísí céanna agus le suíomh an Ionaid.

    Tuairisc Mhion Ar Imeachtaí an Bhoird Mioneolas   Tionóladh ceithre chruinniú den Bhord agus trí chruinniú de Choiste Gnó an Bhoird.

    1.   CÚRSAÍ  GAEILGE  2013  –  2014   A. CÚRSA DEONACH GAEILGE (do mhic léinn nach raibh an Ghaeilge mar ábhar scrúdaithe acu)

  • 11

    124 mac léinn, 6 ghrúpa, 15 seachtaine, i.e. 90  uair  an  chloig  san  iomlán B. CÚRSA do MHIC LÉINN AN DIO (ATO)

    (mar ullmhú le haghaidh scrúdú an Teastais Ghaeilge do Mhúinteoirí Iarbhunscoile)

    16 mac léinn, 1 ghrúpa, 15 seachtaine, 15  uair  an  chloig  san  iomlán C. CÚRSAÍ do THOSNAITHEOIRÍ

    i) GA1120: 238 mac léinn, 12 ghrúpa, 9 seachtaine, 3 huaire an chloig sa tseachtain, 324 huaire an chloig

    ii) GA1121: 23 mac léinn, 1 grúpa, 12 sheachtain, 4 huaire an chloig sa tseachtain, 1 dianchúrsa deireadh seachtaine, 48 n-uaire an chloig

    iii) 80 mac léinn, 4 ghrúpa, Ruhr Universität Bochum, An Ghearmáin, 20 uair an chloig

    v) Mic Léinn RUB, Dún Chíomháin, 24 mac léinn, 2 ghrúpa, 14 lá, 4 huaire an chloig sa lá, 56 huair an chloig,     vi)   Mic léinn Universidad da Coruña, 105 mac léinn, 1 grúpa, 3 lá, 4 huaire an chloig sa lá, 12 uair an chloig.     460  uair  an  chloig  san  iomlán

    D. CÚRSAÍ TEANGA Roinn na Nua-Ghaeilge Bliain I & 3: 140 mac léinn, 7 ngrúpa, 7 huaire an chloig sa tseachtain, 24 seachtain, 168 n-uaire an chloig E. CÚRSAÍ DON FHOIREANN i) 12 foghlaimeoir, 2 ghrúpa, 15 seachtaine, 30 uair an chloig

    ii) 7 foghlaimeoir, 1 grúpa, 15 seachtaine, 15 huaire an chloig Scéim Teanga COC iii) 15 foghlaimeoir, 2 ghrúpa, 1 uair an chloig, 15 seachtaine, 30 uair an

    chloig i.e. 75  huaire  an  chloig  san  iomlán

    F. DIOPLÓMA SNA HEALAÍONA (AN GHAEILGE FHEIDHMEACH) GA1063, GA1064, GA1065 (30 CREIDIÚINT)

    i) 6 mac léinn, 1 grúpa, 25 seachtaine, 3 huaire an chloig sa tseachtain, 75 uair an chloig ii) Cúrsa 2 lá, 48 n-uaire an chloig,

    123 uair an chloig + 75 uair an chloig ar líne i.e. 198  san  iomlán

  • 12

    G. SCILEANNA RÍOMHAIREACHTA i) 7 foghlaimeoirí (bunscileanna), 1 ghrúpa, 10 seachtaine, 2 uair an chloig sa

    tseachtain, 20 uair an chloig ii) 8 foghlaimeoirí (meánscileanna), 1 ghrúpa, 10 seachtaine, 2 uair an chloig sa

    tseachtain, i.e. 20 uair an chloig iii) 135 foghlaimeoir (Clár Teagaisc), 1 ghrúpa, leanúnach, 40 uair an chloig iv) 124 foghlaimeoir, seisiúin chomhairle, leanúnach, 20 uair an chloig

    100  uair  an  chloig  san  iomlán     H. CÚRSAÍ OÍCHE SA GHAEILGE LABHARTHA DON PHOBAL

    i) Cúrsa 20 Seachtain a) 190 foghlaimeoir, 10 ngrúpa, 2 uair an chloig sa tseachtain, i.e. 360 uair an chloig

    ii) Cúrsa 10 seachtaine 17 foghlaimeoirí, 1 grúpa, 2 uair an chloig sa tseachtain, i.e. 20 uair an chloig

    iii) Seisiúin mhodheolaíochta + taispeántas cúrsaí, 20 oide, 4 huaire an chloig ar fad.

    iv) Coláistí Samhraidh, 1 cruinniú, comheagraí teagaisc, faoi choimirce an Ionaid

    384  uair  an  chloig  san  iomlán  

    I. SAINCHÚRSAÍ TEANGA i) Cúrsa san Iriseoireacht, 6 mac léinn, 1 ghrúpa, 10 seachtaine, 2 uair an chloig, 20 uair an chloig ar fad

    ii) Úsáid chruinn na teanga, 7 mac léinn, 1 ghrúpa, 15 seachtaine, 2 uair an chloig sa tseachtain i.e. 30 uair an chloig iii) Mic léinn (T)EFL, 120 duine, 1 grúpa, 2 uair an chloig i.e. 2 uair an chloig iv) BCL Dlí agus Gaeilge II, 8 mac léinn, 1 grúpa, 12 sheachtain, 12 uair an chloig v) a) Mic léinn RUB, 2 ghrúpa sa Dún, 24 daoine, 4 huaire an chloig, 14 lá, 56

    huaire an chloig b) Cúrsa na dTionóntaithe Tí Gaeltachta, 12 daoine, 1 ghrúpa, 3 huaire an chloig, 3 lá, 8 seachtaine, 72 uair an chloig c) Cúrsa ar scileanna ríomhaireachta, 12 uair an chloig, 6 daltaí e) Ceárta Ríomhaireachta, Cúntóirí Teanga (12) Bunscoileanna na Gaeltachta & Fios Feasa, 10 n-uaire an chloig

    vi) a) Aistriúchán, 20 duine, 2 uair an chloig, 7 seachtaine, 14 huaire an chloig b) Aistriúchán/Gaeltacht, 8 daoine, 2 lá, 12 uair an chloig

    vii) Dhá Mhodúl an Leighis (MX 1007, MX1004), 31 duine, 2 uair an chloig, 25 seachtaine, 50 uair an chloig,     302  uair  an  chloig  san  iomlán   J. i) Múinteoirí nua ar na cúrsaí thuas a chomhairliú agus a oiliúint:12 uair an chloig

    ii) Fáiltiú na gCúrsaí Oíche, Nollaig 2013, Cáisc 2014

  • 13

    Dún Chíomháin 1. Eagrú Cúrsaí Gaeilge

    • Tharla 5 chúrsa deireadh seachtaine do mhic léinn Roinn na Nua-Ghaeilge. • Tharla 7 gcúrsa deireadh seachtaine do mhic léinn Ionad na Gaeilge

    Labhartha. • Tharla 3 chúrsa deireadh seachtaine do mhic léinn na gcúrsaí oíche agus

    do Chumann Gaeilge na Foirne. • Tharla 1 chúrsa tionóntaí i gcomhar le Comhairle Chontae Chiarraí • Tharla 2 chúrsa seachtaine do mhic léinn Bochum na Gearmáine • Tharla 1 chúrsa sa Ríomhaireacht / Ógras na Gaeltachta • Tharla 1 chúrsa sa Ríomhaireacht / Cúntóirí Teanga na mBunscol

    Gaeltachta • Tharla 21 cúrsa, 290 mac léinn san iomlán.

    2. Saoire Ghaeilge 2014 Teaghlaigh 31 duine Cúntóir Teanga 01 Foireann UCC 03   Iomlán       35     Iomlán  ar  fad   325  lóistéir/foghlaimeoir  sa  Dún  2013/2014   Gníomhaíochtaí Áirithe i) Leag Caitríona Budhlaeir, an teagascóir/bainisteoir, amach plean oibre trí bliana. ii) Leanadh de chothabháil agus de dheisiú an Dúna i gcomhar leis an teagascóir-

    bainisteoir agus le Coiste na bhFoirgintí. iii) Chaith 10 dteaghlach foirne agus 3 ball foirne tréimhsí a mhair ó roinnt laethanta

    go dtí seachtain sa Dún i gcaitheamh na bliana agus go háirithe mar chuid de Scéim Saoire Ghaeilge na dTeaghlach Foirne.

    iv) Leanadh de riaradh na gcnuasach leabhar, irisleabhar agus téipeanna. v) Leanadh d'úsáid agus de chothabháil na saotharlainne ríomhaireachta i halla an

    Dúna.

    Scéim na Scoláireachtaí Gaeltachta i) Thug mic léinn tréimhse seachtaine ar scoláireacht sa Ghaeltacht ag an gCáisc

    agus san Fhómhar. 130 a bhí i líon na n-iarrthóirí. ii) Ina measc bhí mic léinn as Roinn na Nua-Ghaeilge agus mic léinn eile mar seo a

    leanas:

      Briseadh  síos  an  130  a  chuir  isteach  ar  scoláireacht   Bliain I ………..……………………….…. 26 Bliain II ………………………………….. 30 Bliain III …………………….…………… 2 Roinn IV (Iarchéimithe Gaeilge) ………… 5 Roinn V (Mic léinn eile na hollscoile)….… 61 Roinn VI (Mic léinn dioplóma) ……….…. 6 Iomlán     130

  • 14

    iii) Ghlac 11 teach muintire páirt sa scéim. Gaeltacht Chorca Dhuibhne a bhí i gceist. Bhí beirt bhall d'fhoireann Ionad na Gaeilge Labhartha i bhfeighil na mac léinn ag eagrú maidin is tráthnóna sraith d’imeachtaí agus de sheimineáir dóibh, ag déileáil le mná tí agus leis an bpobal áitiúil. Chabhraigh cúigear ceannairí ainmnithe chomh maith.

    Cúrsaí agus Comhdhálacha Inseirbíse D’fhreastail ionadaí/ionadaithe de chuid Ionad na Gaeilge Labhartha ar na comhdhálacha/cúrsaí seo leanas:

    • Saotharlann lae ar Theagasc le Teicneolaíocht 11 Nollaig 2013

    • Comh-Mheantóireacht & Comhthacaíocht Comhdháil Náisiúnta, COC 8 – 9 Feabhra 2013

    • “Úsáid an Alcóil i measc mac léinn” Acmhainní Daonna COC 18 Aibreán 2013

    • Cúrsa Garchabhrach 17 - 20 Meitheamh 2014

    • Cúrsaí ar scileanna ríomhaireachta An tIonad 2013 – 2014

    • Edulearn 14, Barcelona. Comhdháil Idirnáisiúnta ar an Teicneolaíocht san Oideachas 7 – 9 Iúl 2014

    Ballraíocht ar Choistí/Bhoird Agallaimh Bhí foireann an Ionaid gníomhach ar na coistí/boird seo a leanas:

    i. Scéim na Scoláireachtaí Gaeltachta; ii. Scéim an Ionaid Chónaithe;

    iii. Oidí Páirtaimseartha Ionad na Gaeilge Labhartha.

    An Seomra Caidrimh i. D'fheidhmigh go laethúil mar sheomra coiteann foirne – maidin agus tráthnóna.

    ii. Gach Máirt agus Déardaoin bhí ciorcail chomhrá na Mac Léinn ann. (3)

    iii. Gach Céadaoin bhí seisiún ceoil ann ag am lóin (i gcomhar le Cumann an Cheoil

    Thraidisiúnta agus leis an gCuallacht). iv. Gach Déardaoin bhí cruinniú ag Cumann na Foirne Gaeilge agus ag an gCuallacht

    ann. v. Úsáideadh mar ionad ranga lae, mar ionad cruinnithe dátheangacha ag grúpaí na

    hOllscoile, mar ionad fá choinne seoltaí leabhar agus fáiltithe.

    vi. Bhí cruinnithe an Choiste Gnó agus Cruinnithe Foirne ann.

  • 15

    vii. Bhí ócáidí bronnta ann. e.g. Scoláireachtaí Áras Uí Thuama, Teastais GA1121.

    viii. Sholáthair sos caife (Luan - Déardaoin 8.00 - 9.00 p.m.) ag na cúrsaí oíche Gaeilge agus ag cúrsaí oíche eile.

    ix. Bhain aire laethúil leis – eagrú imeachtaí, gréithre, irisí, seilf leabhar, troscáin,

    nuachtáin, péinteáil agus athchóiriú.

    x. Bhí seastán ann do Phreas na Gaeilge agus don Phreas Idirnáisiúnta chomh maith le seilfeanna de leabhair Ghaeilge le húdair de chuid COC.

    xi. Bhí buantaispeántais agus taispeántais ar leith eile ann.

    xii. Líon na n-úsáideoirí: 760

    Scéim na Scol i) Tugadh cuairt ar 11 meánscoil Ghaeilge: 6 scoil Ghaeilge, 5 scoil Ghaeltachta. ii) Bhí 3 cainteoirí ar gach painéal: 23 chainteoir lena n-áirítear 8 mball foirne. iii) Cuireadh na seisiúin chomhairle ar siúl roimh cheannlá C.A.O. 1 Feabhra 2014. iv) Tionóladh seimineár athbhreithnithe ar 20 Márta 2014.

    Ionad Cónaithe Gaeilge/Áras Uí Thuama Tá an tIonad Cónaithe ag feidhmiú go héifeachtach ó 1993 i leith. Bhí sé fiche bliain ar an bhfód sa bhliain 2013.

    2012  –  2013:  26  iarratasóir  2013  –  2014:  24  iarratasóir   Comheagraí: Nuala de Búrca Riarthóir: Claire Ní Mhuirthile Imeachtaí

    • Cruinniú Tionscnaimh ………………………………………. 20 Meán Fómhair 2013 • Turas Bus trí Chathair Chorcaí, Treoraí: Claire Ní Mhuirthile.. 20 Meán Fómhair 2013 • Tráth Ceist in Áras Uí Thuama, Liam Mac an Mhaoir...…… 9 Deireadh Fómhair 2013 • Ócáid Sóisialta & Ceolchoirm, Íoslach Áras Uí Thuama, Jimmy

    Crowley…………………………………………..……………. 5 Mí na Samhna 2013 • Oscailt an Spraoi 2011 le Seán Bán Breathnach, Óstán

    Silversprings……………………………………………..…... 19 Mí na Samhna 2013 • Oíche Scrabble agus Béile, An Seomra Caidrimh……………… 11 Mí na Nollag 2013 • Babhláil & Leadóg Bhoird, An Mhairdíóg……………………..…….. 11 Feabhra 2013 • Ócáid Mhór “Bí chun béile liom”……………………………………… 19 Márta 2013 • Feachtas Fógraíochta ar Áras Uí Thuama, Gach lóistéir páirteach ………………………………………………. 29 Aibreán-4 Bealtaine 2013 • Fáiltiú agus Bronnadh Scoláireachtaí €500 le Fiachra Long……….. 7 Bealtaine 2014   (D’éirigh  le  gach  áitritheoir  an  scoláireacht  a  bhaint)    

    2013 – 2014: 24 iarratasóir: 27 n-áit.

    An tSeirbhís Aistriúcháin Fógraí dátheangacha, teidil, cártaí gnó, tuairiscí éagsúla a aistriú d’Oifig na bhFoirgintí,

    An Chlólann, Ranna, Aonaid agus Ionaid Ollscoile. Aistríodh doiciméid agus tuairiscí a

  • 16

    tháinig isteach go mórmhór ó Oifig an Chláraitheora, Oifig an Uachtaráin agus Oifig na hOidhreachta. Aistríodh cáipéisí do roinnt eagras stáit, d’institiúidí tríú leibhéal oideachais, as áiteanna eile ar fud na hÉireann agus tugadh comhairle i leith an aistriúcháin dóibh i gcaitheamh na bliana.

    Digitiú Ábhar Foghlama agus Cothabháil Trealaimh Bhain na nithe seo a leanas le an ngné ríthábhachtach de chuid oibre Ionad na Gaeilge Labhartha: i) dlúthdhioscaí, dlúthscannáin, cáisíní; ii) ábhar na dtéipeanna a scrioptáil, a ullmhú agus a chur i gcomhad; iii) cothabháil theicniúil i leith na gcnuasach téipeanna/dlúthdhioscaí (500); iv) bailiú ábhair ar dhlúthdhiosca/dhlúthscannán; seantéipeanna agus Nuathéipeanna

    físe/fuaime (500); v) trealamh digiteach agus analógach a choimeád agus a chothabháil; vi) fáil agus cothabháil trealaimh/troscáin do linn na ríomhairí (10 ríomhaire bheaga,

    16 ghnáthríomhaire idir Apple MAC agus PC); vii) saotharlanna ríomhaireachta APPLE i nDún Chíomháin, i Seomra G01 ÁUR, i

    Seomra 4 Gort na mBláth (6 ríomhaire Apple Mac); viii) úsáid rialta saoráide nua chun taifeadadh digiteach ón aer a dhéanamh.

    Caidreamh Poiblí agus Margaíocht Bhíothas i dteagmháil le breis agus céad eagraíocht Gaeilge, Oideachais, Gnó agus eile ar fud na tíre agus ar fud an domhain i gcaitheamh na bliana. Tá liosta na n-eagraíochtaí ar deineadh teagmháil leo ar fáil in Ionad na Gaeilge Labhartha.    

  • 17

    Bord na Gaeilge University College Cork

    Annual Report 2013 ~ 2014

  • 18

    Context The terms of reference of Bord na Gaeilge are those laid down in Chapt. E, Section 8 of the Principal Statute of University College Cork. They came into effect in June 2008. Bord na Gaeilge functions as a statutory committee of UCC Governing Body. The policy document “The advancement of Irish in College” is aligned with the UCC Strategic Plan and was approved by UCC Governing Body on 10th February 2009. The mission statement of Ionad na Gaeilge Labhartha falls within the parameters of the policy document and contains four main objectives: (i) to promote Irish creatively in UCC and in Ireland in accordance with article

    8, The Irish Constitution (1937), provisions of the Universities Act (1997), The Belfast Agreement (1998) the Official Languages Act (2003).

    (ii) to offer spoken and applied Irish language programmes to learners at all

    fluency levels in UCC and at appropriate levels in An Ghaeltacht in the context of the ‘institiúid na hollscolaíochta’ project.

    (iii) to enable active participation in a supportive bilingual environment which

    includes Irish language networks, schemes and cultural activities as key components.

    (iv) to ensure that all services be informed by authoritative research and guided by

    good practice in the specialised process of language acquisition and learning. The role and work of Ionad na Gaeilge Labhartha is being continually informed and finetuned in the light of the most recent research published in domains of second language acquisition and third level education.

    The Year’s Main Achievements - Summary • The significant number of students attending language programmes in Ionad na

    Gaeilge Labhartha reached a total of 1,903 which was similar to the previous year’s total.

    • A further 2,742 students approximately participated in language schemes and cultural networks. The Ionad catered for the Irish language needs of over 4,645 students during the year.

    • Some 2,500 students attended language activities and schemes which came directly under the remit of Bord na Gaeilge. They are laid out in the following table:

    Activity   PARTICIPANTS   Staff family language programme ……………………. 32 Schools’ Liaison Scheme …………………………….. 24 Public lecture series and other activities……………… 1,695 An Seomra Caidrimh ………………………………… 775

    Total 2,526 • A series of courses for the Gaeltacht community was organised in Dún

    Chíomháin. Included among these was the continuing course for County Council householders, a course in computer studies organised in conjunction with Ógras na Gaeltachta.

  • 19

    • Two Irish language modules were taught in the College of Medicine, one for overseas students and one for Irish students (MX1004, MX1007). These are among SSM's (Special Subject Modules) which Medical Students can avail of.

    • A substantial number of students (132) applied for a Gaeltacht Scholarship.

    About seventy five students eventually spent a minimum of one week with a Gaeltacht household. These students emanate from all four Colleges of the university.

    • The Irish language was taught as part of academic programmes and on a number

    of fluency levels to students in the university of Bochum, Germany, and a course was given to these students in Dún Chíomháin in the Autumn. Overall around 80 German students took part in these courses.

    • Eleven Irish language secondary schools were visited as part of the Schools

    Liaison Scheme (Irish). Twenty three students and staff members participated and the Scheme was organised under the auspices of Bord na Gaeilge and with the support of the UCC Admissions Office.

    • Some very modern innovative courses were offered in computer skills. Such

    areas as the more efficient use of the smartphone, the social media, cloud computing, pod broadcasts, recent Irish language “Apps” were covered.

    • A public lecture series with the central theme “The Irish language as business,

    professional and developmental resource”, was organised in An tIonad. Among the lecturers were Rachel Ní Riada, Údarás na Gaeltachta; Cathal Convery, Foras na Gaeilge; Tadhg Ó Maoileoin, NEMETON.

    Funding As Ionad na Gaeilge Labhartha functions in a period of severe financial stringency for the university, Ionad income is now taken to contribute to the significant institutional debt. The Ionad non-pay budget has been removed in total as is the case in several other university centres. The new financial position will require continual increased vigilance in the area of expenditure and that more use be made of HEA targeted initiative funding in order to maintain educational services in significant demand while refusing to compromise on standards. It is accepted however, that in order to implement in full the provisions of UCC Bilingual Policy, the non-pay budget will be re-instated once UCC’s financial position improves.

    Overview of language programmes The principal language programmes, networks and activities of An tIonad including their respective numbers of learners and participants, can be set out under two headings as follows:

    1. language programmes both general and academic; 2. networks, schemes, cultural activity.

    Language programmes both general and academic

    a) Undergraduate, postgraduate and mature students 124 b) Medical Students:

  • 20

    i. MX1004 20 ii. MX1007 11

    c) An Teastas Gaeilge for PGDE students 16 d) Foreign students:

    i. American JYA, Erasmus, Socrates, Tempus 261 ii. students of La Universidad da Coruña, Spain 105

    iii. students of the University Ile de La Réunion, France 272 iv. students of Ruhr Universität Bochum, Germany 133

    e) Higher Diploma in Applied Irish (GA1063, GA1064, GA1065) 6 f) BCL Law and Irish (GA2010) 8 g) Computer Skills:

    i. basic skills 7 ii. intermediate skills 7

    h) UCC-Plus students 80 i) Occasional learners 116 j) Dept of Modern Irish undergraduates 100 k) Dept of Old Irish undergraduates 15 l) UCC Staff:

    i. two language scheme classes 15 ii. two regular staff classes 12

    iii. professional training for staff 15 m) Evening classes for the public 190 n) Language learning methodology 95 o) Precise use of Irish 7 p) Professional journalism 5 q) EFL students 128 r) Courses in Dún Chíomháin:

    i. the county council tenants 12 ii. the computer course for Ógras na Gaeltachta 20

    iii. the computer course for language assistants 11 iv. home and school course 5 v. FETAC course on raising children through Irish 15

    vi. workshops on writing correctly in Irish 15 vii. drama workshops for primary school children 38

    viii. students of Coláiste Muire gan Smál 25 Subtotal: 1,903

    Networks, schemes and cultural activity

    a) Scholarships for the Gaeltacht 132 b) Áras Uí Thuama 12 c) Gaeltacht program for UCC staff and families 32 d) Schools liaison scheme 24 e) Various weekend courses in Dún Chíomháin 72 f) Public lectures, festivals, concerts, receptions, book launches 1,695 g) Seomra Caidrimh regular users 775

    Subtotal: 2,742 –––––––––––––––––––– Total: 4,645

  • 21

    Lectures, Seminars, Confereces The Irish language served as common denominator for the many varied events which were held both on and off campus. The annual lecture series was held in parallel with the lecture series of the diploma course. A representative summarised sample of activities is presented as follows: Book launch Pól Ruiséal launched Language, Resistance, and Revival by Feargal Mac Ionnrachtaigh in an Seomra Caidrimh. 7 November Unveiling of the picture of Pádraig Tyers The picture was unveiled and Pól Ruiséal gave a lecture on Pádraig Tyer's life and work in an Seomra Caidrimh. 7 November A Course on the Irish Language and Culture Pól Ruiséal gave two public lectures and a course on Irish in the University of Ile de La Réunion, France. 18 - 22 November. The Seal of Accreditation for Translators Brian Ó Donnchadha gave an intensive course for the Seal of Accreditation for Translators. 28 - 29 November Public lecture Rachel Ní Riada, Údarás na Gaeltachta gave the lecture Language Planning - The Application of the Gaeltacht Act 2012 and the Government's 20 year Strategy for Irish. 28 January. Public lecture Cathal Convery, Foras na Gaeilge gave the lecture Foras na Gaeilge's Dictionary Work. 11 February. Public lecture Dairíne Ní Shíthigh, The Department of Speech Therapy, Ospidéal an Daingin gave the lecture The Role of the Speech and Language Theripist: the Challenges of Bilingual Therapy in Gaeltacht Districts. 18 February Public lecture Tadhg Ó Maoileoin, Comhlacht NEMETON gave the lecture Irish as a Business Asset in the World of Television and Digital Media. 4 Márta Public lecture Neil Buttimer, Dept of Modern Irish, UCC gave the lecture The Irish Language in UCC 11 March.

  • 22

    Curso de Iniciación a la Lengua y la Cultura Irlandesa Ciarán Dawson gave a course on the language and culture of Irish in La Universidade da Coruña, Spain. 3 - 6 June.

    The Staff of the Centre and their Individual Contributions Pól Ruiséal Pól made two television appearances:

    i. Pádraig Tyer's life and work, and ii. Roy Keane's appointment as assistant to Martin O'Neil with the Irish soccer

    team. Pól launched the book Language, Resistance and Revival by Fergal Mac Ionnrachtaigh in an Seomra Caidrimh. 7 November Pól delivered the puplic talk on Pádraig Tyer's life and work at the unveiling of Pádraig's picture in an Seomra Caidrimh. 7 November Pól launched the new Gradam na Gaeilge in an Seomra Caidrimh. Sheol sé Gradam Nua na Gaeilge sa Seomra Caidrimh. 11 December Pól delivered two lectures in the University of Ile de La Réunion, France:

    i. Gaelic Languages - History and Development, ii. Irish in sustained contact with other languages throughout the Ages,

    along with the seminar series Irish in the 21st Century. 18 - 22 November Nuala de Búrca Nuala published 5 issues of the newsletter Bhuel. Nuala coordinated the activities of Áras Uí Thuama. Nuala acted as the Irish language consultant for Nuacht UCC. Nuala taught the courses for the Language Scheme. Nuala prepared a list of online resources for the learners and teachers of an tIonad. Cearbhall Ó Colmáin Cearbhall acted as an IT consultant for the learners and teachers of an tIonad. Cearbhall organised and taught two courses in IT for Irish. Cearbhall provided technical assistance and electronic advertising for the resources and events in an tIonad. Cearbhall regularly maintained and updated an tIonad's website.

  • 23

    Cearbhall advised the Irish societies on the use of Irish on posters, organisation etc. Cearbhall delivered a course on smart phones. Seán Ó Laoi Seán taught three courses:

    i. Professional Irish Language Journalism, ii. The Accurate Use of Irish,

    iii. A Language Scheme Course. Seán assisted with the work of the Translation Unit. Seán administered staff courses. Seán coordinated the first-year Irish language information sessions with the Admissions Office. Caitríona Budhlaeir Caitríona taught the course for the county council tennants in the Gaeltacht. Caitríona maintained and updated the database of resources in Dún Chíomháin. Caitríona organised IT courses for the following groups:

    i. Ógras na Gaeltachta, ii. language assistants.

    Caitríona organised and taught two week-long courses for students of the Ruhr University, Bochum. Caitríona supported the work of Coiste na Gaeltacht in the following areas:

    i. language planning for the Gaeltacht, ii. a language enriching programme for the local primary school, and

    iii. the Family Support Centre. Brian Ó Donnchadha Brian administered and carried out the work of the Translation Unit. Brian taught the intensive preparatory course for the Seal of Accreditation for Translators. Brian contributed to the planning group for UCC's website. Claire Ní Mhuirthile Claire administered the following schemes:

    i. Áras Uí Thuama, ii. the schools' liaison scheme,

    iii. Dún Chíomháin, iv. the Staff family Gaeltacht holiday scheme.

    Claire organised the display for Brigid's day. Claire completed the health and safety report for an tIonad.

  • 24

    Claire organised the awarding of the scholarships for Áras Uí Thuama. Claire gave interviews to Raidió na Gaeltachta and UCC Campus Radio. Claire gave a lecture on Brigid's day and other feasts to the students of GA1121. Marian Ní Shúilliobháin Marian administered and organised the Gaeltacht scholarship scheme. Marian administered and taught the following courses:

    i. evening courses for the public, ii. GA1120 and GA1121,

    iii. the course for student teachers, iv. the voluntary Irish language course.

    Marian administered Scoláireacht Uí Ríordáin. Marian organised to end of course events for GA1120 and GA1121. Marian gave a lecture on the Blasket Islands to the students of GA1121. Ciarán Dawson Ciarán delivered and published the academic paper Combining Online Video and Interactive Tests to Scaffold Learners' Progress across the Threshold Concepts of a Minority Language at EDULEARN 13 in Barcelona Spain. 7 July Ciarán delivered Curso de Iniciación a la Lengua y la Cultura Irlandesa in La Universidad da Coruña in Galicia, Spain. 3 - 6 June Ciarán published an essay in Léachtaí Cholm Cille: Peadar Ó Gealacáin, Scríobhaí. Ciarán delivered a talk Irish Language in UCC to four groups for UCC+. Ciarán gave the lecture The Irish Language Today to EFL students of UCC's Language Centre. Ciarán administered and taught the two Irish language modules in the College of Medicine: MX1004 and MX1007. Ciarán delivered a course on Irish language and culture to a group of visiting scholars from the Inner Mongolia University of Finance and Economics. Ciarán taught an intensive course on legal translation skills to second year students of BCL Law and Irish.

    Marketing and Public Relations High priority was accorded during the year to the exercise of targeted public relations and programme marketing. Such an approach assisted in ensuring brisk take up of language courses and participation in language networks. The frequent showing of

  • 25

    the short promotional video on the work of An tIonad, the internal newsletter Bhuel, participation on radio programmes and in exhibitions such as the Cork City Adult Education exhibition, continued to give added impetus to the publicity campaigns and on-line activities. An tIonad was active in furthering teaching skills in the Ionad and the work of the UCC lecturing skills programme and in continuing at several levels the promotion of Irish among all UCC staff. Meetings were held regularly with national and international state and voluntary committees in relation to Irish language and minority language advancement. Interviews were accorded to and important assistance was granted by radio and TV stations such as TG4, RTÉ 1, 96FM, Raidió na Gaeltachta, Raidió Fáilte Belfast, Raidió na Life, Cork Community Radio, UCC Radio Campus. Speakers were made available to Raidió na Gaeltachta and TG4 news, documentary and educational programmes. Articles in both Irish and English were published and interviews were given to numerous newspapers and journals (Saol, Feasta, Foinse, Céimí UCC Graduate, Nuacht UCC News, Irish Times, Irish Examiner). Course brochures were redesigned and updated. Courses were updated and renewed. An tIonad’s own internal newsletter “Bhuel”, was issued throughout the year and was distributed free of charge to both students and staff. An Bord’s annual report was widely distributed in Ireland and abroad. Irish courses were taught by members of an tIonad in the University of A Coruña in Spain, and in the Ruhr University of Bochum in Germany. Elements of UCC's language policy were implemented and meetings were held to underpin these throughout the university. The redesign of an tIonad's website was completed and it is now in line with the overall UCC website. The website editor and designer ensured that information on an tIonad's site was always relevant and regularly amended. Quicklinks facilitating access to the Translation Unit were maintained on the Homepage of the UCC Main Website, making it easier than ever to communicate with an tIonad's website and services.

    Activities of Bord na Gaeilge 1.3     Statistics   Four meetings were held of Bord na Gaeilge and three of the Executive Committee.

    1.   Irish  Courses  2013  –  2014   A. VOLUNTARY IRISH COURSE (for students who are not studying Irish as part of their academic programme)

    124 students, 6 groups, 15 weeks, i.e. 90  hours. B. COURSE FOR STUDENTS OF ATO

    (to prepare postprimary teachers for the Irish Language Certificate)

    16 students, 1 group, 15 weeks, 15  hours. C. BEGINNERS' COURSES

    i) GA1120: 238 students, 12 groups, 9 weeks, 3 hours a week, 324 hours,

  • 26

    ii) GA1121: 23 students, 1 group, 12 weeks, 4 hours a week, 1 intensive weekend course, 48 hours,

    iii) Ruhr Universität Bochum, An Ghearmáin, 80 students, 4 groups, 20 hours, iv) RUB students, Dún Chíomháin, 24 students, 2 groups, 14 days, 4 hours a day, 56

    hours,  v) students of Universidad da Coruña, 105 students, 1 group, 3 days, 4 hours a day,

    12 hours. 460  hours  in  total.

    D. LANGUAGE COURSES The Department of Modern Irish Years I & 3: 140 students, 7 groups, 7 hours a week, 24 weeks, 168 hours. E. STAFF COURSES

    i) 12 learners, 2 groups, 15 weeks, 30 hours, ii) 7 learners, 1 group, 15 weeks, 15 hours, iii) 15 learners, 2 groups, 1 hour, 15 weeks, 30 hours.

    i.e. 75  hours  in  total

    F. DIPLOMA IN THE ARTS (APPLIED IRISH) GA1063, GA1064, GA1065 (30 CREDITS)

    i) 6 students, 1 group, 25 weeks, 3 hours a week, 75 hours ii) 2-day course in Dún Chíomháin, 48 hours,

    123 hours + 75 hours online i.e. 198  hours  in  total   G. COMPUTING SKILLS

    i) 7 learners (basic skills), 1 group, 10 weeks, 2 hours a week, 20 hours, ii) 8 learners (intermediate skills), 1 group, 10 weeks, 2 hours a week, i.e. 20 hours, iii) 135 learners (Teaching Programme), 1 group, ongoing, 40 hours, iv) 124 learners, advice sessions, ongoing, 20 hours.

    100  hours  in  total     H. EVENING COURSES IN SPOKEN IRISH FOR THE PUBLIC

    i) 20 Week Course 190 learners, 10 groups, 2 hours a week, i.e. 360 hours,

    ii) 10 Week Course 17 learners, 1 group, 2 hours a week, i.e. 20 hours,

    iii) Methodology Sessions + courses display, 20 tutors, 4 hours. iv) Summer Colleges, 1 meeting, teaching coordinator under the auspices of

    an tIonad. 384  hours  in  total  

    I. SPECIAL LANGUAGE COURSES i) Journalism Course, 6 students, 1 group, 10 weeks, 2 hours, 20 hours, ii) Precise Use of Irish, 7 students, 1 group, 15 weeks, 2 hours a week , 30 uair an

    chloig, iii) EFL Students, 120 students, 1 group, 2 hours i.e. 2 hours, iv) BCL Law and Irish II, 8 students, 1 group, 12 weeks, 12 hours, v) RUB Students, 2 groups in Dún Chíomháin, 24 students, 4 hours, 14 lá, 56

    hours,

  • 27

    vi) Course for the county council tenants 12 learners, 1 group, 3 hours, 3 days, 8 weeks, 72 hours,

    vii) Computer Skills Course, 12 hours, 6 students, viii) Computer Workshop, Language Assistants (12) Gaeltacht Primary Schools &

    Fios Feasa, 10 hours, ix) Translation, 20 learners, 2 hours, 7 weeks, 14 hours, x) Translation/Gaeltacht, 8 learners, 2 days, 12 hours, xi) Two Modules in Medicine (MX 1007, MX1004), 31 learners, 2 hours,

    25 weeks, 50 hours.     302  hours  in  total   J.

    i. Teaching and mentoring new teachers of the above courses: 12 hours). ii. The Reception for the Evening Courses, Christmas 2013, Easter 2014.

    Dún Chíomháin 1. Organisation of Irish Courses

    i. 5 weekend courses for students of The Department of Modern Irish. ii. 7 weekend courses for students of Ionad na Gaeilge Labhartha.

    iii. 3 weekend courses for students of the evening courses and the staff Irish Society.

    iv. 1 course for the county council tennants. v. 2 week-long courses for students of Ruhr University, Bochum,

    Germany. vi. 1 computer course for Ógras na Gaeltachta.

    vii. 1 computer course for the Gaeltacht primary school language assistants.

    viii. 21 courses, 290 students in total.

    2. Irish Language Holidays 2014 Families 31 persons Language Assistant 01 UCC Staff 03   Total         35     Total   325  guests/learners  in  an  Dún  2013/2014   Other Activities

    i. The Teacher/Manager, Caitríona Budhlaeir made out a three-year work schedule.

    ii. The Dún was maintained and refurbished in conjunction with the

    Teacher/Manager and the Buildings Office.

    iii. 10 staff families and 3 members of staff spent periods ranging from several days to a week in an Dún during the year, especially as part of the Staff Summer Language Holiday Scheme.

    iv. The administration of the book, magazine and tape collections continued.

    v. The maintenance and use of the computer lab in an Halla continued.

  • 28

    The Gaeltacht Scholarship Scheme i. Students spent a week on scholarship in the Gaeltach at Easter and in the

    autumn. 130 applied in total.

    ii. Amongst them were students of the Department of Modern Irish and other students as follows:

      Breakdown  of  the  130  students  who  applied  for  scholarships   Year I 26 Year II 30 Year III 2 Section IV (Irish Postgraduates) 5 Section V (other UCC students) 61 Section VI (diploma students) 6 total     130

    iii. 11 family homes took part in the scheme in the Corca Dhuibhne

    Gaeltacht. Two staff members of Ionad na Gaeilge Labhartha were responsible for organising a programme of events and seminars throughout the day, in addition to liaising with the 'mná tí' and the local population. Five nominated assistants helped also.

    Conferences and Inservice Courses Representatives of Ionad na Gaeilge Labhartha attended the following conferences/courses:

    • A one day workshop on teaching with technology

    11 December 2013

    • Mentoring and Support National Conference, UCC 8 – 9 February 2013

    • “The use of alcohol among students” Human Resources, UCC 18 April 2013

    • Occupational First Aid 17 - 20 June 2014

    • Computer skills courses Ionad na Gaeilge Labhartha 2013 – 2014

    • Edulearn 14, Barcelona. International Conference on Technology in Education 7 – 9 July 2014

    Membership of Interview Committees and Boards Staff on Ionad na Gaeilge Labhartha served on panels for the following: • The Gaeltacht Scholarship Scheme; • Áras Uí Thuama; • Part-time tutors in Ionad na Gaeilge Labhartha.

  • 29

    An Seomra Caidrimh i. Functioned daily as a staff common room - morning and afternoon.

    ii. On Tuesdays and Thursdays hosted student conversation circles (3).

    iii. On Wednesdays hosted music session at lunchtime (in conjunction with the

    Traditional Music Society and an Chuallacht).

    iv. On Thursdays hosted meetings of the staff Irish society and an Chuallacht.

    v. Was used for daytime teaching, bilingual meetings of UCC groups, book launches and receptions.

    vi. Hosted meetings of the executive committee and Ionad staff.

    vii. Hosted presentations e.g. the scholarship for Áras Uí Thuama, GA1121

    certificates. viii. Provided coffee breaks for Irish and other evening class (Monday to Thursday

    8.00 - 9.00 p.m.).

    ix. Involved daily maintenance – organising events, utilities, book shelf, furniture, newspapers, painting and decorating.

    x. Contained a stand for the Irish language press and other international press along

    with shelves for books published by UCC staff.

    xi. There were various permanent and temporary presentations in it also. xii. Number of users: 760 .

    Schools Liaison Committee i. 11 Irish medium secondary schools were visited: 6 Gaelcholáistí, 5 Gaeltacht

    schools. ii. 3 speakers were on every panel: 23 speakers including8 staff members.

    iii. All sessions were held before the closing date for C.A.O. 1 February 2014. iv. A Review Seminar was held on 20 March 2014.

    Áras Uí Thuama - Irish Language Residence Áras Uí Thuama has been operating since 1993. 2013 marked its 20th year.

    2012  –  2013:  26  applicants  2013  –  2014:  24  applicants   Coordinator: Nuala de Búrca Administrator: Claire Ní Mhuirthile Events

    • Initial meeting 20 September 2013 • Bus trip across Cork City. Guide: Claire Ní Mhuirthile 20 September 2013 • Quiz in Áras Uí Thuama, Liam Mac an Mhaoir 9 October 2013 • Social event in the Basement of Áras Uí Thuama, Jimmy Crowley 5 November 2013 • The opening of Spraoi 2011 by Seán Bán Breathnach, 19 November 2013 • Scrabble night and meal, An Seomra Caidrimh 11 December 2013 • Bowling and table tennis, the Mardyke 11 February 2013

  • 30

    • Main event “Come dine with me” 19 March 2013 • Advertising for Áras Uí Thuama, Every resident participated 29 April-4 May 2013 • Reception and Awarding of the scholarships by Fiachra Long 7 May 2014   (Every  resident  was  award  the  scholarship.)    

    2013 – 2014: 24 applicants: 27 places.

    The Translation Service Bilingual signs, titles business cards, and various reports were translated for the

    Buildings Office, the Printing Office, along with various departments, units and centres across the University. Documents and reports sent in by The President's Office, Ther Registrar's Office and the Heritage Office were translated. Document were translated for several state bodies, third level institutions from other locations throughout ireland. The unit was consulted by these bodies about translation during the year.

    The Digitisation of Learning Material and Maintenance of Equipment This vital element of the work of Ionad na Gaeilge Labhartha included the following: i) dvd's, movie disks and casettes; ii) the scripting, preparation and documenting of tapes; iii) the technical maintenance of the tape and dvd collections (500); iv) the collecting of material on dvd; old and new audio and video tapes (500); v) the maintenance of the digital and analogue equipment; vi) the acquisition and maintenance of equipment and furniture for the computer

    pool (10 laptops, 16 desktops); vii) the Apple computer labs in Dún Chíomháin, in G01 ORB, in Room 4

    Bloomfield (6 Apple Mac computers); viii) live digital recording of appropriate learning materials from the air.

    Caidreamh Poiblí agus Margaíocht More than 100 Irish Language, Educational, Business and other organisations around the country were contacted throughout the year. The list of organisations contacted is available in the office of Ionad na Gaeilge Labhartha.

  • 31