Croeso i'n cylchlythyr haf. Yr haf yw'r adegbrysuraf yn ein parciau; yn ychwanegol at yrhwyl sydd ar gael yn eich parc lleol, rydym wedicynllunio llwyth o weithgareddau CPI gwych i chieu mwynhau.Yn y rhifyn hwn, edrychwn ar wenyn mêl a'r hyn ygallwn ei wneud i'w helpu a chael gwybod sut ifwynhau chwarae pêl-droed dros yr haf.Er mwyn arbed ein coed, rydym ynmynd i ddechrau lleihau nifer ycylchlythyrau rydym yn eu postio

ac yn fuan, byddwn yngofyn i chi ddarllen ein fersiwncwl o'r cylchlythyr ar-lein.

Os oes gennych unrhyw sylw am eincylchlythyr neu os hoffech i ni roi sylw i unrhyw

fater penodol, cofiwch roi gwybod i ni.

Helo CPI

Gofalu am ein GwenynYn ystod misoedd yr haf, gwelwchwenyn yn brysur yn peillio blodau yneich gardd ac mewn parciau. Ond,mae llai o wenyn i’w gweld nawr naga fu yn y blynyddoedd blaenorol. Nidyw gwyddonwyr yn siwr beth sy'nachosi'r gostyngiad yn nifer y gwenyn,ond gallai fod am nifer o resymau,megis clefyd, y tywydd newidiol, llai olecynnau gwyrdd, ac efallaicemegion hyd yn oed. Mae ychydigo bethau y gallwn i gyd eu gwneudi'w helpu. Gallwn ddechrau drwyblannu planhigion sy'n addas i wenyn.

Planhigion sy'n addas i wenynMae gwenyn mêl yn dibynnu arflodau gardd am eu deiet oneithdar a phaill, fellygallwch eu helpu trwyblannu pethau yn eich gardd felmint, ffa a pherlysiau blodeuol.Mae gwenyn hefyd yn hoffi blodau

siâp llygad y dydd megis serenllysa blodau haul, yn ogystal â blodau

tal fel bysedd y cwn.

Pam mae gwenyn mor bwysig?Mae gwenyn yn bwysig iawn i bawbam eu bod yn cynhyrchu mêl a chwyrgwenyn a ddefnyddir mewn colur,canhwyllau a chwyr dodrefn. Rydymhefyd yn dibynnu arnynt am rywbethhanfodol...mae gwenyn yn peillio tuathraean o'r holl blanhigion a’r bwydyddrydym yn eu bwyta, gan gynnwysffrwythau, llysiau, cnau, hadau. Hebwenyn, ni fyddai llawer o gnydauplanhigion yn tyfu, felly ni fyddai afalauna mefus i'w bwyta, dim crysau cotwma llawer llai i anifeiliaid fferm.

Cynnwys

Croeso CPI

..................

...........1

Newyddion B

yd Natur.....

........1

Syniadau Arn

ie Actif .......

........2

Digwyddiad

au .............

..........3

Cornel Jeff .

..................

..........3

Hwyl a Gem

au .............

..........4

Cylchlythyr Ceidwaid Parc Iau Haf 2010

Newyddion Byd Natur

2 Cylchlythyr Ceidwaid Parc Iau Haf 2010 www.abertawe.gov.uk/jpr

Ble mae Birt? Yn y rhifyn diwethaf, roeddem wedigofyn i chi weld ble roedd Birt. Yr ateb oedd Parc

Cwmdoncyn. Cawsom lawer o atebion cywir ac rydym wedidewis un ar hap. Enillydd y mis hwn yw Adam o Benlan sy'nennill taleb gwerth £40 i Nandos. Llongyfarchiadau i ti!

Fel hwyl, fe wnaethom hefyd ofyn i chi gyfrif sawl CenhinenBedr a oedd yn y rhifyn diwethaf. Yr ateb oedd 15.

Canlyniadau'r Cystadlaethau

Mae gan yr Almaen, Brasil a Lloegr i gyd rywbeth yngyffredin yn yr haf ac nid y tywydd ydyw! Na, bydd yrholl genhedloedd hyn, yn ogystal â 29 arall, yn cystadluam Gwpan y Byd FIFA 2010 yn Ne Affrica. Gwaetha’rmodd, ni fydd Cymru’n mynd, felly bydd rhaid i nigefnogi Lloegr fel yr unig dîm o Brydain sy’n cymrydrhan.

Fydd Cymru byth yn chwarae mewndigwyddiad mawr? Yr ateb yw BYDD! Maepêl-droed yng Nghymru’n dod yn fwy ac ynwell ac mae nifer y chwaraewyr talentog yndod i fyny o’r timau dan 21 oed Cymru a than19 oed Menywod Cymru, sydd wedi cymhwyso’nddiweddar ar gyfer cam grwp European Elite eleni am ytro cyntaf erioed.

Mae gan Abertawe dros 30 o glybiau a 70 o dimaumewn grwpiau oedran gwahanol, gyda bechgyn amerched yn cystadlu bob wythnos. Gallwch fod yn rhano hyn hefyd...mae canolfannau hamdden AbertaweActif yn cynnal gweithgareddau pêl-droed ac ysgolionpêl-droed Reeco. Hefyd, mae Pêl-droed yn y GymunedDinas Abertawe’n cynnal rhaglenni pêl-droed amrywiolyn ystod gwyliau’r haf ac yn ystod y tymor.

I gael mwy o wybodaeth am gymryd rhan mewn pêl-droed, ewch i www.abertaweactif.com neu e-bostiwchrob.thomas2@swansea.gov.uk.

Yn y cyfamser, beth am roi cynnig ar bêl-droed yneich parc lleol? Mae’n lle gwych i chi ddysgusgiliau newydd a gwella.

Rhowch gynnig ar yr heriau hyn ar gyfercadw’r bêl yn yr awyr gan ddefnyddio’chtraed, eich pengliniau neu’ch pen.

Her Un1. Dechreuwch gyda'r bêl yn eich dwylobob tro.

2. Gollyngwch y bêl a cheisiwch ei chicio yn ôli'ch dwylo heb iddi gyffwrdd â'r llawr.

3. Gollyngwch y bêl a cheisiwch eichicio gyda'ch troed chwith acyna'ch troed dde cyn ei dal etoyn eich dwylo.

4. Nawr, ceisiwch ei chiciodeirgwaith cyn dal y bêl.

5. Parhewch â'r her hon, gan ychwanegucic bob tro i chi ei chyflawni, i weld sawlgwaith y gallwch ei chicio cyn ei dal yn eichdwylo eto.

Her Dau1. Sawl gwaith gallwch chi gadw'r bêl yn yr awyrtrwy ddefnyddio'ch traed, eich pengliniauneu'ch dwylo? Yr unig reol yw bod rhaid i'rbêl fownsio unwaith ar y llawr rhwng pob cic.

Chwarae pel-droed yn eich parc

Dywed Cochyn, ewch i’r arfer âgwisgo helmed! Diogelwch eichpen, gwisgwch helmed

Cylchlythyr Ceidwaid Parc Iau Haf 2010 www.abertawe.gov.uk/jpr 3

Beth allwch chi ei dyfu? Beth am geisio tyfu letys,tomatos, ciwcymbrs, betyscochion neu flodauhyd yn oed? Osyw’n rhy hwyr i’w tyfuo hadau, gallwchbrynu planhigionmewn potiau o’chcanolfan arddio i’chhelpu i ddechrau.

Tyfwch eich rhai'ch hunanYn ddiweddar, mewn un o ddigwyddiadau CPI, fewnaethom blannu llawer o lysiau yn y gerddi botaneg.Dyma adeg y flwyddyn pan fo pethau’n tyfu’n dda iawn oherwydd y tywydd twym a'r heulwen ddisglair,

felly beth am roi cynnig arno gartref? Mae’n hawdd iawn! Y cyfan mae ei angen arnoch yw pridd, hadau a thrywel, peidiwch ag anghofio am y dwr!Peidiwch â phoeni os nad oes llawer o le gennych -mae bocs ffenestr hyd yn oed yn gallu cyflenwisalad i chi drwy’r haf. Gellir tyfu llawer o lysiau, megis tatws, mewn potiau ar batio neu wedi’ucyfuno â blodau ar eich ffiniau.

Digwyddiadau haf...

JeffCornel

Gweler isod y rhestr o'n digwyddiadau sydd i ddod. I gadw lle ar gyfer digwyddiad CPI,rydym wedi cyflwyno system gadw lle ar-lein newydd yn ddiweddar.1 Mehefin Llwybr bywyd gwyllt Canolfan Ddarganfod, Parc Brynmill 10.30am – 12.00 ganol dydd

3 Mehefin Hwyl a gemau Canolfan Ddarganfod, Parc Brynmill 10.30am – 12.00 ganol dydd

9 Mehefin Chwaraeon a gemau Canolfan Ddarganfod, Parc Brynmill 4.30pm – 6.00pm

14 Gorff Cyfeiriadu Parc Singleton (cwrdd yn Bwthyn Swisaidd) 4.30pm – 6.00pm

27 Gorff Chwaraeon antur Canolfan Ddarganfod, Parc Brynmill 10.30am – 12.00 ganol dydd

29 Gorff Chwaraeon a gemau Canolfan Ddarganfod, Parc Brynmill 10.30am – 12.00 ganol dydd

3 Awst Crefft natur a helfa chwilod Canolfan Ddarganfod, Parc Brynmill 10.30am – 12.00 ganol dydd

5 Awst Cynhaeaf gardd Tŷ’r Blodau, Gerddi Botaneg Singleton 10.30am – 12.00 ganol dydd

10 Awst Sgiliau beicio Go ride Parc Singleton (cwrdd yn Bwthyn Swisaidd) 10.30am – 12.00 ganol dydd

11 Awst Boccia a chwaraeon eraill Parc Victoria (cwrdd wrth y siglenni) 4.30pm – 6.00pm

12 Awst Sgiliau beicio Go ride Parc Singleton (cwrdd yn Bwthyn Swisaidd) 10.30am – 12.00 ganol dydd

17 Awst Hwyaid ac adar eraill Canolfan Ddarganfod, Parc Brynmill 10.30am – 12.00 ganol dydd

19 Awst Chwaraeon antur Canolfan Ddarganfod, Parc Brynmill 10.30am – 12.00 ganol dydd

24 Awst Celf a chrefft natur Tŷ’r Blodau, Gerddi Botaneg Singleton 10.30am – 12.00 ganol dydd

26 Awst Chwilota mewn pyllau dŵr Canolfan Ddarganfod, Parc Brynmill 10.30am – 12.00 ganol dydd

8 Medi Noson ystlumod a gwyfynod Gerddi Clun 7.00pm – 9.00pm(cwrdd wrth fynedfa Tafarn y Woodman)

Mae’r holl ddigwyddiadau am ddim, ond mae’n rhaid cadw lle ymlaen llaw. Cadwch le ar-lein ar www.abertawe.gov.uk/jpr neu ffoniwch % 01792 635485

4 Cylchlythyr Ceidwaid Parc Iau Haf 2010 www.abertawe.gov.uk/jpr

Drysfa’r HafMae’r bachgen eisiau hedfan ei farcutyn y parc. Allwch chiei helpu ar ei ffordd?G W E N Y N G O R M E S

Q S H X N T Y K C A W G

X I A M R B X I A A O W

C I V F Q A G A C Q A E

W B X W A Z A O Y R D N

Y C G M E L Y H N S A Y

R P J B W U E Q E G L N

A L D M R X P U N A M E

C L Y C H A U R G O G N

M L O K Q P Y A M X A E

U B Y S E D D Y C W N E

B R E N H I N E S A U C

AFALGWENYNENCLYCHAU'R GOGCACYNENGWENYN GORMESBYSEDD Y CWNMÊLBRENHINESCWYR

Clwb y Ceidwaid Parc IauDinas a Sir Abertawe, Datblygu ParciauYstafell 211, Swyddfa Penllergaer, Penllergaer, Abertawe, SA4 9GJ.

01792 635485juniorparkrangers@swansea.gov.ukwww.abertawe.gov.uk/JPR

Os hoffech y llyfryn hwn mewn fformat arall, ffoniwch yGwasanaethau Marchnata ar 01792 635478.Mae’r holl fanylion yn gywir wrth fynd i’r wasg.

Y mis hwn mae gennym jôcs wedi’u cyflwyno ganMathew Evans – 5 oed C. Sut mae gwenyn yn teithio?A. Mewn cwch gwenyn.C. Be gei di wrth groesi

tîm pêl-droed a brecwast?A. Man. Uwd.C. Ble mae planhigion yn cysgu?A. Mewn gwely blodau.C. Beth sy’n mynd syb, syb, syb?A. Gwenynen yn hedfan am yn ôl!

ha ha ha Diolch Matthew!

Croesair Achubein Gwenyn

Jocs

Hwyl a GemauBle maeBirt?

Nid yw Birt mewn parc y tro hwn! Ydych chi’n gallu dyfalu

ble mae e?

Bydd yr enillydd yn derbyn tocynteulu Nandos gwerth £45.Anfonwch eich atebion

i’r cyfeiriad isod.

Fel hwylCeisiwch gyfrif y gwenyn yn rhifyn yma o Ceidwaid

Parc Iau