dilim daryoi nurdurferlibrary.uz/f/boborakhim_mdilim_darei_nurdur.pdf · 2018. 10. 19. · bu...

232
Boqiy satrlar Boborahim Mashrab DILIM DARYOI NURDUR Tanlangan she’rlar ----------- G‘afur G'ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi Toshkent - 2004

Upload: others

Post on 22-Oct-2020

16 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • Boqiy satrlar

    Boborahim Mashrab

    DILIM DARYOI NURDURTanlangan she’rlar

    -----------

    G ‘afur G 'u lo m nomidagi nashriyot-m atbaa ijodiy uyi Toshkent - 2004

  • 84 (5U)I M34

    Tahrir hay’ati: Aziz Qayumov, Abduqodir Hayitmetov, Najmiddin Kornilov, Abdurashid Abdug‘afiirov, Vahob

    Rahmonov

    T o‘plovchilar: Abdurashid Abdug‘afurov, Jonibck Subhon

    Izohlar tuzuvchisi: Erkin Rahmonov

    M as’ul muharrir: Vahob Rahmonov

    Mashrab, Boborahim.M34 Dilim daryoi nurdur: Tanlangan she’rlar [Boborahim

    Mashrab; [So’zboshi Abdurashid Abdug‘afurovniki]. - Т.: G ‘afir G ‘ulom nomidagi nashriyot-m atbaa ijodiy uyi. — 2004. - 232 b.

    B o b o ra h im M a s h ra b o ‘z ijo d i b ila n o 'z b e k a d ab iy o tid a x a lq ch illik , ijtim o iy lik va d u n y o v iy lik n in g c h u q u r la sh u v id a , ja h o la t va b id ’a tg a q a rs h i k u ra s h g 'o y a la r in in g k u c h ay ish id a , s h e ’riy a t m u n d a r ija s in i k e n g ay ish i v a s h a k lla r in in g ta k o m illa s h u v i h a m d a b a d iiy a tn in g k a m o lg a e r is h u v id a k a l ta o ‘r in tu tg a n s o 'z u s ta la r id a n b irid ir .

    M ash ra b fa q a t o ta s h z a b o n i jo d k o r s ifa tid a g in a e m a s , b a lk i a y n i z a m o n d a , ad o la tsiz lik , z o 'ra v o n lik , q a b o h a t v a ja h o la t b ila n as lo k e lisha o lm a y d ig a n d o v y u rak

    sh ax s s ifa tid a h a m d o n g ta ra tg a n .

    B B K 8 4 ( 5 U ) I

    4702620102 - 72

    M M 352 * 2004 " © G‘. G 'u lom nomidaginashriyot-m atbaa ijodiy

    I S B N 5-635-02274-X uyi, 2004-y.

  • B O B O R A H IM M A S H R A B • D I L I M D A R Y O I N U R D U R

    DEBOCHA

    Boborahim Mulla Vali o ‘g ‘li Mashrab mumtoz adabiyotimiz buyuk namoyandalarining ilg ‘or a n ’analari zaminida yirik shoir bo ‘lib shakllandi, kamolga yetdi.

    Shoir ijodidagi ijtim oiy m azm undorlik va kuchli tanqidiy y o ‘nalish uning ilg‘or dunyoqarashi, xalqchil falsafasi, zamonasidagi sa lb iy voqea-hodisalarga, hayotdagi illatlarga aniq tanqidiy munosabatidan shaidlangan.

    Mashrab qoldirgan ijodiy merosda hayotiylik, shaxs va uning insoniy kechinmalar ni ifodalash, xislat-fazjlatlarini ta ’riflash, orzu- umidlari, shodlik-quvonchlari va g ‘am-tashvishlarini haqqoniy va ta ’sirchan tasvirlash katta о ‘tin tutadi. Bu mavzu, asosan, hayotiy ishq-muhabbatni uluglash, go'zal yom i - та ’shuqa husnu latofatini madh etish, oshiqning sevgi-sadoqatini, yor vasliga intilishini ishonchli ifodalash jarayonida lahlil etiladi. Mashrab Sharq she ’riyatiningg‘azfll, mustazod, murabba 'va muxammas, shuningdek, musaddas va musabba ’ turlarida badiiy yetuk namunalarini yaratdi. Uning ishqiy lirikasi hayotiy mazrnuni va jo ‘shqinligi, nihoyatda ravon va ofnoqitigi, xalq q o ‘shiqlari kabi sodda va samimiyligi bilan о ‘quvchilarni maftun etadi. U she ’riyatda jozibador va dildor mashrabona uslub yaratdi. Shobc vazn va jarangdor radif-qofiyalar, xalq jonli dlidan unumli foydalanish, har bir misraga sur’at va jo ‘shqinlik baxsh etish mashrabona uslubning xos fazjlatlarini tashkil etadi.

    Tabiiy g ‘urur bilan faxriya ruhida:

    ... Shuhrati s h e ’r bobida, Mashrabo, m o'tabar o ‘zum!

    ... Mashrabo har bir s o ‘zungdur gavhari qimmatbaho! —

    misralarini bitgan shoirning badiiy barkamol asarlari xalqimiz та ’naviy mulkining muqaddas bir qismiga aylangan.

    Abdurashid Abdug ‘afurov

    ^ = 0 . 0 = = ^

    3

  • G ‘AZALLAR

    * * *

    Tushdi savdoi m uhabbat boshim a,O r e ta r m ard u m 1 kelurg‘a qoshim a.

    K o ‘b m uhabbat ko‘yida qon yig‘ladim , Yetti iq lim 2 g‘arq b o ‘ldi yoshim a.

    fSajda aylar zohid ul m ehrob art),M en qilurm an sajda egm a qoshim a.

    Qil hazar, albatta , jo n o n , qahrd in , U zru zorim senga — bag‘ri toshim a.

    M uhtasib3 to ‘kturdi soqiy bodasin, Y etm adi aqli aning sirdoshim a.

    K unda yuz m ing jab r qilsang, o ‘rgulay, Q o‘y qarab g‘am yukini bardoshim a.

    M ashrabi devonani hayron etib,N e sababdin kelm ading b ir qoshim a.

    ' M a r d u m - o d a m la r ; 2i q 1 i m - q i t ’a s im o n , ju g 'r o f iy tu s h u n c h a ; ' m u h t a s i b - s h a r ia t n a z o ra tc h is i .

    4

  • * * *

    M en no la qilay shom u sahar dod eshigingda, Jon im ni beray, sh o ‘xi parizod, eshigingda.

    Ul lolayu rayhonu sum an, toza qizil gul,C hun sarv qadin bukladi sham shod eshigingda.

    X o‘b o n i‘ jahon b o ‘lsa taqi Yusufi K an ’on, Sultonu am ir, bandayu ozod eshigingda.

    Zulfung seni bu jo n im a yuz d o m i2 balodur,Jon im qushi sayd o ‘ldi chu sayyod eshigingda.

    O lam borisi lazzati husnungni topibdur,G iryonu fig‘on , nolayu faryod eshigingda.

    Savdoi m uliabbatga tushubm an seni izlab, 0 ‘ldurdi g‘am ing, ko‘zlari ja llod , eshigingda.

    A shkim 3 to kubon hajru g 'am ingda kecha-kunduz, Vayrona vatan - m anzili obod eshigingda.

    Ul husnu jam oling o ‘ti M ashrabg‘a tushubdur, Parvona sifat kuydi parizod eshigingda.

    'X o ‘ b о n - g o 'z a l la r ; 2d о m - t u z o q ; ’a s h к - k o ‘z y o sh i.

    5

  • * * *

    D evonadurm an sh am ’i sharaijilva sanam g‘a, Q urbon b o ia y otashkadayi sh u ’la adam g‘a.

    Z ebo sanam im boda ichib, yuzini ochib,0 4 q o ‘ydi parizod gulistonni E ram g‘a.

    Bir «hu»1 bila m en Laylini m ajnun qilayozdim , D evonalig‘im shona u ru r zulfi sanam gla.

    Yuz jo n im agar b o ‘lsa anga hech ayam asm an, M en talp in ibon jo n berayin qoshi qalam g‘a.

    Z ohidki, agar ichsa edi bodayi m a’shuq,Sarm ast b o ‘lubon borm as edi M akka - haram g‘a!

    M ashrab, ne balodur shikani2 turray i3 kokul, Barbod o ‘ladur kishvaridin ushbu hasham g‘a.

    1 “ H u ” - ( y a ’n i O lio h ) ; 2sh i к a n i - h a lq a -h a lq a ; H u r r a - s o c h o 'r im i .

    6

  • * * *

    Sanam yuzini ko‘rsatur oshiqi m ubtalosig 'a,G ‘am i bila o ‘lg‘on ado M ajnuni benavosig‘a.

    Tolibi ishq o ‘lay desang him m ati A dham i kerak, Z arra qachon yetar, vale, vasli sanam arosig‘a.

    Y or yuzini ko‘ray desang, vasli bila b o ‘lay desang, R izo kerak qazosig‘a ', sabr kerak balosig‘a.

    0 ‘tti jah o n din avliyo, m urshidu orif, anbiyo, B o‘lm adilar firiftasi2 dunyoni m ojarosig‘a.

    Vosili H aq b o ‘lay desang, ishqu m uhabbat hosil et, 0 ‘rta havoyu kibr uyin sham ’i yuzin ziyosig‘a.

    Kuysa m uhabbat и tig a tisqu fujur gunohiaring. Xilvat etib kelur o ‘zi ko‘ngulning xonaqosig‘a.

    M ashrabi benavodurm an, arzi dilim ni aytayin, T arah h u m 3 ayla, ey pari, ishqingni bu gadosig'a.

    -н=^).е=н-

    'Q a z о — q ism a t; 2 f i r i f t a — a ld a n g a n ; t a r a h h u m — ra h m .

    7

  • Sensan sevarim , xoh in o n , xoh inonm a,Q o n d u r jigarim , xoh inon , xoh in o n m a ..

    G ‘am shom i firoqingda kabob etti falakni,O hi saharim , xoh inon , xoh inonm a.

    N ogah sari zulfung sori b o ‘ldum senga m oyil,Ey toji sarim , xoh inon, xoh inonm a.

    La’ling g‘am idin ko‘nglum erur g ‘uncha kabi qon, G ulbargi tarim , xoh inon , xoh inonm a.

    Z ahri g ‘am i hajring m eni o ‘ldurg‘ali yetti,Ey lab shakarim , xoh inon , xoh inonm a.

    M ashrab b o ‘lubon ko‘yingga ch u n b arq i1 tajalli,2 Q olm ay asarim , xoh inon , xoh inonm a.

    'В а г q - c h a q m o q ; 2t a j a I 1 i - j i lv a la n is h .

  • * * *

    A rzim ni aytay bodi sabog‘a,Bizdin duo deb ul dilrabog‘a.

    K o ‘zlari ChoMpon, sarvi xirom on, Zulfi parishon , qoshi qarog‘a.

    Q om ad larzon1, va’dasi yolg‘on, T urm adi hargiz ahdu vafog‘a.

    U chdi ko‘zim din ul pari yanglig1, T ashladi-ketdi tu rluk balog‘a.

    Shohi m ukarram , shohi m uazzam , Q ilm adi shafqat m endek gadog‘a.

    Q ilduk ikovlon b ir ahdu paym on, H ar kim yom ondur solduk xudog‘a.

    D ardi firoqing ayladi bem or,Qayda borayin em di davog‘a.

    H ajringda tinm ay qild im fig‘onlar, Yetti bu nolam arzu2 sam og‘a.

    Q ilgdl tarahhum , ey yori x ushxo \ Loyiq em asm an jabru jafog‘a.

    D ardu alam din bolu p a r3 aylab S hahbcz4 ko‘nglum uchdi havog‘a.

    ' L a r z o n — titra y d ig a n , d ir i llay d ig an ; 2a r z - y e r; ’b o l u p a r — q a n o t va p a t; 4sh a h b о z - lo t b in .

    9

  • Y o‘l bcrm adilar menga raqiblar, C hiqdim bosh olib bul Karbalogla.

    Ey yori b ad ah d 1, bem ehr ckansan, R ahm aylam aysan m en m ubtalog‘a.

    D ardu g ‘am ichra sarg‘aydi yuzum . Rang bergusidur ul kahrabog'a.

    Ey jonajonim , ko‘rsam jam oling, Jon im tasadduq sen xush adog la.

    Ishqingda kuydum , ey sarvinozim ,Bir m arham at qil m en benavog'a.

    Shavqingda jon im boMdi barahna2,Ayb etm agin sen men norasog'a.

    Yurdum yoNungda m en kecha-kunduz, Faryod etibon yig‘lab xudog‘a.

    B echora hayron, besam som on,Suvsab qolibm an bul K arbalog‘a.

    Ey bag 'ri toshim , hajringda kuydum , T opshurdim oxir qodir xudog‘a.

    D ilxasta M ashrab qilm asm u faryod, K olzIari jallod olsa arog‘a.

    ' B a d a h d - v a ’d a si y o lg 'o n ; 2b a r a h n a - y a la n g ‘o c h .

  • * * *

    K o‘nglum ni berdim sen bevafog‘a, Kuydi yuragim jab ru jafog ‘a.

    Ey nozan in im , rahm ayla m anga, Q oldim seni deb yuz m ing balog‘a.

    M ehnat chekarm an rohat ko‘ray deb, Qilsang jafolar yig‘lay xudog‘a.

    Bem ori ishqing b o ‘ldum netarm an, Sobir1 - balog‘a, rozi - qazogla.

    M ujgoning2 o ‘qi o ‘tti yurakdin, N ogah sovuq so‘z tushdi arogla.

    M ashrab, seni deb kechdi jahond in , R ahm aylamaysan m uflis3 gadog‘a.

    ' S o b i r - sabrli; 2m u j g о n - k ip rik ; ’m u f l i s - q a sh s h o q .

    II

  • ^ЕЕ® .

    * * *

    K o‘rsat jam oling m astonalarg‘a, Ishqingda kuygan parvonalarg‘a.

    M endin duodur, sendin ijobat,Jon im tasadduq jon o n alarg ‘a.

    Ey ko‘ngli qattig1, rahm aylam aysan, Q ilg‘il nazora bechoralarg‘a.

    Kuygan g‘aribm an, shafqat qil oxir, K o‘yingda yurgan devonalarg‘a.

    M ashrab seni deb kechti jah o n d in , Boshini q o ‘ydi ostonalarg‘a.

    12

  • * * *

    Ey sabo, g‘am bodadurm an, b istarim n i1 kavlama, C hun shafaq o ludam an2, xokistarim ni3 kavlama.

    H ar zam one Laylidin m anga kitobatlar4 kelur,Senki M ajnun boMmasang, sardaftarim ni kavlama.

    X onavayronlar b ilur aftodalarning holini,Eyki, m ahram boMmasang, chashm i tarim ni kavlama.

    T o kishiga dard tegm ay, b o ‘lm adi bag‘ri kabob,D ilda darding b o ‘lm asa, dardi sarim ni kavlama.

    H ajr toshidin sarofat5 boshig‘a yetgan o ‘zum ,Kishtiyi6 m otam dadurm an, langarim ni kavlama.

    Yetti d o ‘zax o ‘rtanu r aftodalarning ohidin ,O tashi hajrida kuygan m ijm arim ni7 kavlama.

    L om akonning shahrini b ir «hu» bila sayr ayladim , Jabrail, borg‘il nari, bolu parim ni kavlama.

    Bahri rahm atga kirib qildim vujudim ni adam , M a’rifatdin8 bexabarsan, daftarim ni kavlama.

    D urri daryoi m aoniy9 b o ‘ldi ch u n M ashrab, vale D iydabiyno10 bo 'lm asang, k o ‘z gavharim ni kavlama.

    'B i s t a r — к о ‘ф а ; 2o 1 u d a - b e la n g a n ; ’x о к i s t a r - ku l; ' • k i t o b a t l a r — m a k tu b la r; ’s a r o f a t - h o y -h av as; 6k i s h t i — k e m a ; 7m i j m a r — o ta s h d o n ; 8m a ’ r i f a t - O llo h m o h iy a ti h a q id a g i b il im la r m a jm u i; 9m a o - n i у - m a ’n o la r ; '“d i y d a b i y n o - k o 'z i o c h iq .

    13

  • . е = н >

    * * *

    N etay, ey d o ‘stlar, ЬоЧшау yuzi sh am ’ig‘a parvona, T u m an 1 m ing ishva birla ko‘nglum oldi sh o ‘xi jonona.

    N asim i yetsa ko ‘yidin b o ‘lur gulzor sahrolar,Tushar o lam g‘a ohim o ‘tid in b ir ra ’d i2 barq o n a3.

    B o‘lubdur m an ham adin - h u r bo ‘lsun yo pari bo ‘lsun, Jam i’i m ahliqolardin aning ishqida begona.

    Ne long, rah mi kelib bersa m eni m axm uri hayrong‘a, 0 ‘shal husn ahli shohi ishq m ayidin qatra paym ona4.

    Erur zuhd ahli xursand, soyai qaddida a ijum and , M uhabbat ahli ishq sahrosida m ajruh devona.

    Tilab H aqdin kecha-kunduz boshim ni sajdadin olm am , M urodim ishq eli xoni tan im din qilsa paym ona.

    Tariyqi ishq aro noyob agar, M ashrabki, b ir joning, Y o‘lida, b o ‘lsa m ing jon ing , fido qil sheri m ardona.

    ' T u m a n — o ‘n m in g ; 2r a ’ d — m o m a q a ld iro q ; 3b a r q о n a - y a s h in ; ‘‘p a y m o n a — q a d a h .

    14

  • * * *

    Dil ani derlarki, hargiz m ojarosi b o ‘lm asa,K o‘r ani derlarki, has, chashm i b inosi1 b o ‘lmasa,

    Jan n a t ul-firdavsni m uft2 bersa yo‘lda izlam a,Xayr ani derlarki, arzandek3, riyosi b o ‘lmasa.

    X obgohim 4 arshi edi, m unda g‘alat tu sh tum , darig‘, N u r b o ‘lur erdim ki, nafsim ajdahosi boMmasa.

    D edi payg‘am bar bu so ‘zni, M ashrabo, bo sidq eshit: «D o‘zaxi derlar ani tarsi5 xudosi b o ‘lmasa».

    'C h a s h m i b i n o s i — k o 'ra d ig a n k o 'z i; 2m u f t — tek in ; ’a r z a n d e k - ta r iq c h a ; b c o b g o h i m — y o to q x o n a m ; st a r s - q o 'r q m o q .

    15

  • * * *

    B orurm an ostoniga sahar oh ista-oh ista ,Surarm an k o ‘zlarim ga xoki d a r1 ohista-ohista .

    0 ‘ta r b ir-b ir bosib ul sh o ‘x, boqm as bevafolikdin,E rur andoq vafosiz um r o ‘ta r oh ista-ohista .

    K ichiklikda, nigorim , achch ig6 aytsa ayb erm asdur Ki, faslida boMur shirin sam ar2 ohista-ohista.

    Jam oling barkam ol o ‘ldi, b o ‘lu r b ir-b ir xating3 paydo. B ahor o ‘lsa o ‘sarlar sabzalar oh ista-ohista.

    Borur m iskin bu M ashrab gul yuzungni ko‘rgali, am m o K o‘rolm ay gul yuzung yig‘lab tu ra r oh ista-ohista.

    ' X o k i d a r — e s h ik tu p r o g 'i ; 2s a m a r — m e v a ; 3x a t — lab u z ra m a y in tuk lar.

    16

  • * * *

    Ey falak, q ild irg m eni ul m ehribonim din judo ,Bulbuli sh o ‘rida‘ yanglig6 gulistonim din judo.

    N aylayin, qildi ig m eni oxir g ‘aribu notavon,M ubtaloi g ‘am qilib ko‘ksum da jo n im d in judo.

    Q um ri yanglig6 bandalik2 tavqini3 b o 6ynum g‘a solib, T erm ulub hayron edim sarvi ravonim din judo.

    O h urub qon yig6lasam ayb aylam ang, ey d o ‘stlar,M en b o 6lubm an to ‘tii shirin zabonim din judo.

    K o‘h ba ko‘h4, sahro ba sahro, M ashrabo, yurm oq nadur, C hug6zi5 bevayronadurm an oshyonim din judo.

    'S h о ' г i d a — g 'u lg 'u la l i ; 2b a n d a 1 i к — q u llik ; 3t a v q i n i - b o 'y in b o g 'in i ; 4k o ' h b a r o ' h - to g 'm a - to g '; sc h u g ‘ z i - u k k i, b o y o 'g 'l i .

    2 - 3 1 1 17

  • ч>^=0 . @==Н-

    * * *

    Bulbul erdim qildi g ‘am oxir gulistondin judo ,H ar so61 m otam birla yurdum shakkaristondin judo.

    Siyna chok e ttim , m ening aybim ni qilm ang, d o ‘stlar, Q ildi Y a’qubni falak xurshidi K an ’ondin judo.

    N echa savdolam i ko‘rdi bu m ening g‘am lik sarim 2, BoNm adim b ir soate zulfi parishondin judo.

    N orasoning dastiga, yorab, b u gavhar tushm asun, Q adr topm as ul nigin3 dasti4 Sulaym ondin judo.

    S hodm oni5 izladim , boshim g‘a g‘am keldi Hama,Bir zam one b o ‘lm adim bu ohu afg‘ondin judo.

    M ashrabo, o ‘lguncha dargohida m aqsuding budur, X otiringni qilm ag‘il m undoq pushaym ondin judo.

    'S o ‘ — to m o n ; 2s a r i m - b o s h im ; ’n i g i n — u z u k ; M a s t — q o ‘l;5s h о d m о n — s h o d lik .

    18

  • Zihi rasvolitVim o lam g‘a soldi sho‘ru sh a r1 tanho , N ahangi n o ‘h2 falak daryosi b o ‘ldi, alhazar, tanho .

    B ihisht ayvoniyu toqu ravoqin orzu qil may,N igorim birla m en b ir p irah an d a1 xalqi bar tanho.

    01urg‘a d inn dunyoning m ato in orzu qilmay, Q alandarm an, jah o n n i sayr etib qildim safar tanho.

    Bori R um u Xito boju xirojin orzu qilmay,C hu Sem urg‘iki, parvoz aylaram bebolu par4 tanho.

    Shohi ro ‘yi zam inu5 taxtu tojin orzu qilmay,G adoyi faqr boNdum , sayr etarm an bahru bar6 tanho.

    Dili tig‘i sitam din pora b o ‘lg‘o n xalqni kolrdum ,Z ulm tug‘yonidin haryon yururlar darbadar tanho.

    N azar to qutbi o lam 7 qilm ag‘uncha, begum on, bilgil, N echuk olg‘ay javoh ir bahrd in sohib nazar tanho .

    Balo dashti agarchi, purxatardur, yonm ag‘il z inhor, Q adam bu vodiyg‘a q o ‘yg‘il bam isli sheri n a r tanho.

    M uhabbatdin nasim i subhi sodiq b o lyi gul istar,Q ani bu bulbuli sh o ‘ridadin ohi sahar tanho.

    Seni ko ‘rguncha to , ey nozanin , Tangriga topshurdum , M eni m undog‘ m usofir ayladi davri qam ar8 tanho.

    T ilarsan, M ashrabo, jo n kulbasinda suhbati m a’shuq, Kishi m ahram bo 'lo lm as yorigla, bo 1 mas agar tanho.

    'S h a r - g ‘avg‘o , to 'p o lo n ; 2n o ‘ h - to 'q q iz ; lp i r a h a n d a - k o 'y lakda; • b e b o l u p a r - p a t-q a n o ts iz ; 5г o ‘ у i z a m i n - y e r yuzi; 6b a h r u b a г - d en g iz va q u ruq lik ; 7q u t b i о I a m — u lu g ‘ shayx; 8q a m a r - o y .

  • * * *

    Ul sh o ‘xi parivash b ila gar b o d a 1 ichayno,Sarxush bo ‘lubon shishai sog‘a m i2 chekayno.

    M ahv o ‘ldi bu k o ‘ngulki, aningdek baham o ‘lmas, Solg‘il nazaring m engaki, qurbon ing o ‘layno.

    O luda3 b o ‘lub bosh-ayog‘im jo ‘shi gunohdin ,R ahm aylaki, vahm i g‘azabingdin titirayno.

    Pom oli4 cham an sabza sifat b o ‘ldi vujudum , Tashrifi qudum i qadam ing fathi etayno.

    M ashrab, tu rushung m isli nasim dur bu jahonda, Bir dam da kelib sayr qilib zu d 5 ketayno.

    ^ н = 3 ).е = ^

    ' B o d a - m ay; 2s о g1 a r — m ay; 3o 1 u d a — bu lg 'an ib ; p o m o l i - oyoqosti; ' z u d - tez.

    20

  • * * *

    Setor ila savti navo aylaganing xo‘b,X o‘blar ichida m asnadi jo b 1 aylaganing xo‘b.

    Bir bokiraye h u m pari husnig‘a ta ijih2,Ishrat sam anig‘a m inibon haydaganing xo‘b.

    Pargor3 t o ‘lub gavhari daryoyi m uhabbat,Bir nuqtaga jon gavharini bogNaganing xo‘b.

    G ar bod4 misol charx urub, M ashrabi m iskin, M astona qaro ko‘zga nigoh chekm aganing xo‘b.

    ' M a s n a d i j o l i — a m a l o rom kursisi; 2t a r j i h —u stu n , afzal; ’p a r g o r — s irk u l; 4b о d - s h a m o l.

    21

  • * * *

    G ‘am biyobonida qoldim , yig‘ladim ko‘p yor deb, O h urub , faryod etib , bulbuldayin gu lzor deb.

    K echayu kunduz kuyarm an ishq o ‘tig‘a doim o, D arbadar izlab yururm an sohibi asro r1 deb.

    Lashkari g‘am ham sinuq ko‘nglum ni afgor ayladi, T o davosiz dardga qold im , ojizu bem o r deb.

    G arch i osiym an, em asm an rahm atingdin noum id , H ar na qilsa erki b o r ul, bandasi n o ch o r deb.

    M a’rifatlik b ir egam deb boMma g‘ofil, M ashrabo, G arch i g‘ofirdurki2, yo‘qdur m ehribon jab b o r3 deb.

    ' A s r o r — s ir la r ; 2g ‘o f i r — k e c h i ru v c h i; ’j a b b o r — ja b r q ilu v c h i.

    22

  • * * *

    D oim o yoding bila yurdum chu sargardon b o ‘lub,O hu faryod aylabon hajringda chu jo ‘y o n 1 b o ‘lub.

    H ar qayon yurdum so‘rog‘ing topm adim , ey g u l’uzor, Aylanib kelcim yana g ‘am uyiga hayron b o ‘lub.

    T inm ayin qon yig‘ladim ko‘yida rahm etgaym u deb, Iltifote qilm ay o ‘tti ul pari javlon b o ‘lub.

    D og‘i hajring kuydurub bag‘rim ni, ey nom ehribon, Jo la2 yanglig1 ko‘zlarim din oqti qon b o ro n 3 b o ‘lub.

    Arzi holim kimga aytay, m ehribonim yo‘q m ening,Kim quloq solib eshitkay holim a giryon4 b o ‘lub.

    Z a ’farondek sarg‘ayib qoldum firoqing c h o ‘lida, 0 ‘lgum em di poym oli5 lashkari hijron b o ‘lub.

    K iprik ing ncvaklari6 ko‘ksum ni aylab yoralar, G 'am za lik q lg‘on nigohing o ‘tti b ir paykon7 b o ‘lub.

    BoMma g‘ofil, M ashrabo, em di yarogMng to ‘g‘rila, D am -badam vaqti safardur, qolm a boarm on boMub.

    'J о ' у о n - iz la b ; 2j о 1 a - ja la ; ’b o r o n - y o m g 'ir ; 4g i r y o n - y ig ‘lo q i; 5p о у m о 1 - o y o q o s t i ; 6n о v a к - o ‘q ; 7p а у к о n - k a m o n o ‘q i u c h id a g i te m ir parchz..

    23

  • * * *

    Shuhrat aylab kim alardek xudnam olarn i1 ko‘rung, Z ohiri suvratparast nooshno larn i ko‘rung.

    Y o‘lni bilm as um m ilarn ing ko‘ziga o r i f b o ‘lub,0 ‘zi m anzilga yetolm ay nob ino larn i3 ko lrung.

    Barchaga aylar nasihat o ‘zin i dono etib,Y o‘lda qolg‘an bekasu berahnam olarn i4 ko ‘rung.

    K ufm iym onni b ilolm aslar, karom at aylabon,T oatu taqvo b ilan sohibriyolarni5 ko‘rung.

    0 ‘zini aybin yopib, xalq aybini ifsho qilib,Z ohiru botinda m undog1 norasolarni ко‘rung.

    H ar kishi so ‘rsa nasabdin6 dam urarlar nafs uchun, B otin i-fir’avnu, zohir-avliyolarni ko‘rung.

    L of urarlar orifi yakdilam an deb xalq aro,Xalqni gum roh qilib, yuzi qarolarni k o ‘rung.

    Z ohirida soT iym an deb tarki dunyo aylagan,B otini dunyoga m oyil baxt qaro larn i ko ‘rung.

    X alqning k o ‘ziga h ar dam suvratin digar7 qilib,Nafs uchun shayton b ilan yurgan gadolarni ko‘rung.

    0 ‘zining avlodini xalq ichida ifsho qilib,T anda yo‘q m a’no, quruq nom i sarolarni ko‘rung.

    Shuhratim ofat b o ‘lu r deb M ashrabing q o ‘l o lm adi, K o‘zda yoshim qatrasi durri baqolarni kolrung.

    ■ X u d n a m o l a r n i - o 'z in i ko 'rsa luvch ilam i; 2o r i f - m a ’rifatli; 3n o - b i n о - so 'q ir, k o 'n 4b e r a h n a m o - yo‘lboshchisiz; ' s o h i b r i y o l a r n i - riyokorlam i; 6n a s a b - o ta -bobo larga tegishli ulug' fazilatlar; 7d i g a r — 0 ‘zga, boshqa.

    24

  • . ( ^ < -

    * * *

    То kiydi qizil, o ‘zini zebo qiloyin deb,0 ‘t yoqdi jah o n m ulkida g‘avg‘o qiloyin deb.

    M ashsho ta1 bila jilvada koTguzdi qadini, M endek necha devonani shaydo qiloyin deb.

    Z ebo sanam im gul yuzidin parda ko ‘tardi, O lam h am a ko‘z boMdi tam osho qiloyin deb.

    Zulfini tarab qosh uchurub, jilvalar etti, O shubi2 balo, fitnani barpo qiloyin deb.

    T o ayladim oldig‘a bo rib arzi niyozim 3,C hin soldi4 jab in igka5 tam an n o qiloyin deb.

    M astona sam and sekrata keldi shahi xunrez, Sham shiri ja fo n i yana burro6 qiloyin deb.

    K o ‘p yilki bu qul xizm atini qilm adi baijo7, Keldiki g 'azab birla chu sazo qiloyin deb.

    B oshim ni kesib o lg‘ilu xushhol b o ‘lub ket, Q onim ni m eni lolai sahro qiloyin deb.

    X anjar q o 'lid a M ashrabin o ‘ldurglali keldi, G 'av g 'o i q iyom atn i huvaydo8 qiloyin deb.

    ‘М a sh sh о t a - q iz -k e l in la rn i b e z a tu v c h i a y o l; -’o sh u b — g 'a v g 'o ;3n i y o z - m u h to jl ik ; 4c h i n s o l d i — c h im irm o q ; ^ a b i n - m a n g la y ;6b u г г о - k e sk ir ; 7b a r j о - o ‘r in la tm o q ; 8h u v a у d о - k o 'r s a tm o q .

    25

  • * * *

    Ofati jo n im , ul sanam , qoshi qarosini ko 'rung ,Ikki yuzig‘a chu lg ‘o n u r zulfi siyosini1 k o ‘rung.

    G o h o qizil qabo2 kiyib, q irm izi sochbog‘in solib, N ozu karashm alar qilib, ahdi vafosini ko‘m ng.

    H um paridin tozadur, sham su qam ar3 xijil erur Kim oni ko‘rsa bandadur, husni rasosini ko‘rung.

    G obi qoshini yo etib , к!ф1к o ‘q i birla otib ,Jodu ko‘zini o ‘ynotib , m akm balosini k o ‘m ng.

    M ashrabi benavoduram , vasling uchun gadoduram , Hajr o ‘tig‘a kuyoduram , yor jafosin i ko ‘rung.

    'S i у о - q o ra ; Jq a b о - u s tk i k iy im ; 3s h a m s u q a m a r - q u y o s h u oy .

    26

  • * * *

    H ech kim a m a’lum em as holi parishonim m ening, O sm onni tiy ra1 qildi ohu afg‘onim mening.

    M en nechuk shod etm ayinkim xasta ko‘nglum b ir dam e, Keldi holim ni so rab jon ichra jo n o n im m ening.

    Ey sitam gar, kelgilu em di shahid etgil m eni,Mavj ursun K arbalo dashtida bu qonim m ening.

    C hun seningdek nozanin ja m ’i m ulkda2 y o ‘q tu rur,Bu jah o n d a ko‘rrnadim , ey ko ‘zi C hodpon im mening.

    N ozu istig‘no bila kelib m eni holim ni so ‘r,T erm ulub doim yodungda chashm i giryonim 3 mening.

    Tobakay4 jab ru sitam aylab yurursan, ey rafiq,C hiqdi, M ashrab, ushbu g‘am din bu aziz jo n im mening.

    ' T i y r a - qorong 'i. zu lm at; 2m u 1 к d a - m am lakatda; 3g i г у о n - y ig 'lo q i;4t o b a k a y — q a c h o n g a c h a .

    27

  • * * *

    O xirim ni dardu g‘am ga oshno qildi bu dard ,Yig‘lam ay naylayki, ro ‘zim ni siyo1 qildi bu dard.

    K iyibon egnim a qon yig‘layki m otam lik libos,N e d ilovarlam i2 yer ichra fano qildi bu dard.

    Baxt qarolig4 m undin o ‘tm as - to le ’im b o ‘ldi zabun3, M en vafo qildim tam a’4, qaytib jafo qildi bu dard.

    Yog‘durub boshim ga bar soat lahadning gardini, N otavonu g‘am zada5, baxti qaro qildi bu dard.

    H am nafaslardin ju d o aylab m usibat shahrida, O shnolarni m anga nooshno qildi bu dard.

    Qayg‘uluk boshim ga har dam ko‘hi6 g 'am n i o rttu rub , Misli A dham dek jah o n d in m osuvo7 qildi bu dard.

    Ichkanim zahroba b o ‘ldi, kiyganim b o ‘ldi kafan, B oshim a to ‘qquz falakni osiyo8 qildi bu dard.

    G ‘ussadin o 'r ta n d i M ashrab, so ‘rm ading ahvolini, D o ‘stu dushm anga m ani angushtnam o9 qildi bu dard.

    'S i y o — q o ra ; 2d i l o v a r l a r n i — bah o d irlam i; 3z a b u n — zaif; Ч a m a ’ — um id ; 'g ‘ a m z a d a - g ‘a m adoy i ta m o m q ilgan ; 6k o ‘ h i - to g ‘i; 7m о s u v о - h a m m a n a rs a d a n m a h ru m ; 8o s i y o - te g irm o n ; ’a n g u s h t n a m o - b a rm o q b ila n k o 'rsa tila d ig a n , t a ’n a g a u c h ra g an .

    28

  • * * *

    Bir boqib m enga qaro ko‘z uchidin jo n o n qiz, A ylanib, yuz 0‘gurub qildi yurakni qon qiz.

    K unda m ing dard o ‘qini o tti hazin jo n im g ‘a, Birig‘a aylam adi lablaridin darm on qiz.

    Yuziga parda tu tub sham ’ uza fonus kabi,Yuz tu m an zuhd elini ayladi sargardon qiz.

    Z olim u qotilu xunxor erur, beshafqat,Bori ag‘yorim ni oldida b o ‘lur xo‘bon qiz.

    Ishqida oh im o ‘ti uchqunidur oy ila kun,K im dega> bu sharari1 ko‘zlaridur C h o ‘lpon qiz.

    Bu falak xoni2 uza qilm a gum on axtar1 deb,Sadqai husniga toMdurdi duru m aijon qiz.

    K uydurur jan n a tu rizvon eshigin o tashi ishq, H urlar xizinatiga bog‘ladi bel chandon qiz.

    Vasl gulzoii aro bulbuli nolon M ashrab, Shakkarin xanda ila to ‘tiyi H indiston qiz.

    ^=з).е=н-

    'S h а г a r - u c h q u n ; 2x о n - d a s tu rx o n ; ’a x t a r - y u ld u z .

    29

  • * * *

    K okuling anbar durur, jo n ich ida jo n o n qiz, K o‘zlaring ax tar durur, yuzi m ohi to b o n 1 qiz.

    Lablaring eru r la ’ldek, yuzlaring qizil guldek, Barcha sengakim quldek, xizm atinga qurbon , qiz.

    G razing ochilgan gul, sochlaring eru r sunbul, T ishlaring m isoli durr, lablaringda p inhon qiz.

    Bir ko‘rub seni, zolim , qolm adi m ening holim , Tang boM ubdur ahvolim , bilm adingki, n odon qiz.

    K okulungni o ‘rganda, b u rq a ’2 boshga q o ‘yganda, Jon im o ‘r tan u r tanda, oftobi davron qiz.

    Oy yuzungni k o ‘rganda, lablaringni so ‘rganda, M ashrabing q ilur xanda, la ’li shakkarafshon3 qiz.

    ' T o b o n — p o rlo q ; 2b u r q a ’ — c h im m a t; 3sh а к к a r a f sh о n shakarsochar.

    30

  • < н = 0 •

    * * *

    Jah o n d a topm adim ham dard , qoldum notavon yolg‘uz, S aropo1 g‘am savodi2 ichra qolm ishm an n ihon yolg‘uz,

    K o‘zung yag‘m o ’ qilur bekas4 ko‘ngulni, hech ajab erm as, Q aroqchi qo ‘rquiur har yerda topsa korvon yolg‘uz.

    N echa m endekni gardun m ubtaloi dardu g‘am qildi, D em am m uncha jafoni m anga qildi osm on yolg‘uz.

    Sening ta ’rifmgga har band-band im nolalar qilm ish, Q achon asrori ishqing ayta olg‘oy h ar zabon5 yolg‘uz.

    O tarla r har tarafd in sh o ‘xlar m ujgonlaridin o ‘q, Q ilibturlar m ening ko‘ksum ni har yondin nishon yolg‘uz.

    Bu kun, do ‘stlar, m atoi sabru orom im ni o ldurdum , Q ilolm as hifz6 m ahzun b o ‘lsa roviy doston yolg‘uz.

    M en, ey Mashrab, sening ko‘yung sorig‘a bormag‘im mushkul, N e b o ‘lg‘ay gar o ‘zung kulbamg‘a kelsang m ehm on yolg‘uz.

    ' S a r o p o - boslid an -o y o q ; 2s a v о d i - zu lm ati; ’y a g1 m о - t a lo n - to ro j; 4b e к a s - kim sasiz; 5z a b о n - til; 6h i f z - yod o lm oq.

    31

  • * * *

    B archalar y o nd i1 gunohdin , m enki yonm asm an hanuz, Xobi g‘aflatdin uyondi, m en uyonm asm an hanuz.

    Tavbai tavfiq bilan yig‘lab tu ra rla r zo r-zor,Oxirat a ’m olin aytib m en qu tu lm asm an hanuz.

    B andalarkim , lutfinga har dam suyanib oMturur, Bedavo nafsim ni izlab m en suyanm asm an hanuz.

    O rifu sodiq ham a pandu nasihat oldilar,B archa panding oldilar, pand ingn i o lm asm an hanuz.

    Bandalik qilsang takabbur q ilm a, shayton fe’lidur,M en takabburdin zam one xoliy erm asm an hanuz.

    Bandalik qilm ay Azozil boMdi sarkash2 am riga,R ondai3 dargoh b o ‘ldi, m enki yonm asm an hanuz.

    D unyoni k o ‘p yig‘d i Q orun ketti ul yer q a ’rig‘a, D unyodin b ir dam zam on ko ‘ngul uzolm asm an hanuz.

    B anda boMsang, M ashrabo, kechkil havoyi hirsdin, K echdi barcha hirsdin, hargiz kecholm asm an hanuz.

    'Y o n d i — qay td i; 2s a г к a sh — bo sh to r tm o q ; Зг о n d a — quvilgan , rad e tilgan .

    32

  • * * *

    M en nechuk yurgum bu g ‘urbatxonada dildorsiz,U m r em as oshiqqa gar b ir lahza b o llsa yorsiz.

    M ehnatu rohatga «хо6»1 qilgan kishilardin so ‘rang, H ech ilme siynaga jo boMmadi takrorsiz.

    D arbadar b o ‘ldum , jah o n n i ko ‘p tam osho ayladim , H ech gulni ko 'rm adim o lam da boNgay xorsiz.

    K o‘ngul o lduigan kishilardin biling dil rozini,Buki - har kim ko‘ngul oldi ul em as ozorsiz.

    K avlam a bag 'rim ni, ko‘nglum ni parishon aylam a, T elm urub qoldi ko‘zum yo‘lida ul diydorsiz.

    M unda o ‘rtangan ko‘ngul oxir yetar maqsudig^a, H ech bulbul t 'o 4 m ag bay olam aro gulzorsiz.

    K im yoni tolibi b o ‘lgan kishi jo n d in kechar,H ech ganje2 k o ‘rm adim olam da b o lg a y m orsiz3.

    U chram ay ketii o ‘shal m ahvashga4 rozi dil desam , T opm adim dildorim i yolg‘uz dam e ag‘yorsiz.

    M ashrabo, vaqti n ad o m atd u r b irodarla r qani? Istiqom at qilm a dunyoda pariruxsorsiz.

    'X o ‘ - o ‘rgangan, D datlangan; 2g a n j - xazina; 3m о r s i z - ilonsiz4m a h v a s h g a - oyday go 'za lga .

    3 - 3 1 1 33

  • * * *

    Jafo q ilding bu jo n im g ‘a, vafoni k o ‘rm adim hargiz,Bu o lam da o ‘zum dek m ubtaloni ko‘rm adim hargiz.

    M uhabbat y o ‘liga q o ‘ydum qadam , holim zab u n 1 b o ‘ldi, Ba g ‘ayr az m eh n atu 2 dardu baloni k o ‘rm adim hargiz.

    T abibo, m uddate b o id ik i, m en dardiga ham dam m an, U zuldi rish tai3 jo n im , davoni k o ‘rm ad im hargiz.

    H am a suratparast b o ld i fashu dastorig‘a4 m ag 'ru r Ki, zohid ichra m utlaq beriyoni k o 'rm ad im hargiz.

    M usibat selining barbodi b o ‘ldum ko‘hna dunyoda, QoMumni tutgudek bir oshnoni k o ‘rm adim hargiz.

    Y etushdi bastalik korim g‘a, b ilm am dur ilojini,Talab vaqtida b ir soh ibduoni ko‘rm ad im hargiz.

    Y ozildi taxtai iqbolim a sardaftari g ‘urbat,A dashgan yerda so‘rgan rahnam on i k o 'rm ad im hargiz.

    Jarohatli dilim ning zaxm ini har kim ga ko‘rsattim ,Ajab to le ’ zabundurm an , shifoni ko‘rm adim hargiz.

    Buzulgan xotirim hargiz jah o n d a ko ‘rm adi shodi5,Jah o n ayvonida g‘ayr az jafon i k o ‘rm adim hargiz.

    Jah o n n i tark qildim , M ashrabo Ibrohim A dham dek, Saropo dard k o ‘rdum , m uddaon i k o ‘rm ad im hargiz.

    'Z a b u n - xarob; ^ b a g ’ a y r a z m e h n a t — m ashaqqatdan o 'zga;3r i s h t a - ip ; 4d a s t о r - salla; 's h о d i - shodlik.

    34

  • * * *

    K okrundi ko‘z qarosiga m agar xayli1 parizode,Shafaq tu tti jah o n n i, keldi yo b ir qaddi sham shode.

    C harog‘on b o ‘ldi dunyo yo m agar keldi m ening yorim , Biyobon b o ‘ldi bog‘u b o ‘stoni xurram obode2.

    H ujum i g ‘am qilib barbod keldi b ir nasim i xush,M agar ozoda yorim , d o ‘stlar, ishq qildi bunyode.

    Agar ul shohi xoqon qatlim a lashkar chekib kelsa, Yurokim chok etib aylay ani oldida ham dode.

    B ahoriston b o ‘ldi, rang-barang gullar b o ‘lub paydo, Xazon etm ak uchun, d o ‘stlar, iloho, kelmagay bo d e3.

    N ech a yillar yotibm en qor, yom g‘ur ostida g ‘am yeb, Parizodim , m alikam qilm adi lekin m eni yode.

    A rig‘4 yo‘lg‘a o ‘zingni olki, M ashrab, o ‘tti um rung, lek, M urodu m aqsadig a yetm agay hargiz xarobotiy5.

    ' X a y l i - g u ru h ; 2x u r r a in о b о d - g u rk ira b y ash n ag an ; ’b o d - sham o l; 4a r i g‘ - to za , to ‘g ‘ri. pok ; 5x a r o b o t i y - soTiy.

    35

  • * * *

    M ing sh o ‘ru fig‘on birla, hay-hay, ne balo keldi, Jon q ichquradur q o ‘y deb, xan jam i olo keldi.

    Q o‘lig‘a olib fo‘lod, qosh im g‘a kelur jallod,Qildi m eni bebunyod, tig‘i g u za ro 1 keldi.

    K etsam bu alam b irlan , yuz kohishi g ‘am birlan, Savg‘o i sanam birlan , xush davri safo keldi.

    R ozi b o ‘loyin o ‘lsam, jo n bergucha b ir ko‘rsam , M undog‘ ne balo birlan shiddatli qazo keldi.

    Z ahm atga qazo yondosh, b o ‘ldi ham m asi yoMdosh, Ul javru jafo p o dosh2, tiklab yuguro keldi.

    D evonai M ashrabsan, q o ‘rqub nega yig‘larsan, O shiq kishiga o ‘lm oq ayni m uddao keldi.

    ' G u z a r o — o 'tk ir , keskir; 2 p о d о sh — ja z o , m u k o fo t, evaz.

    36

  • * * *

    K echa bazm ingdin yiroq ishq ahli chandon yigMadi, Kuydi ham parvona, ham sham ’i shabiston1 yigMadi.

    SogMnib Yusufni Y a’qub yigMadi shom u sahar,T o m usofir boMdi Y usuf ahli K an ’o n yigMadi.

    Soqiyo, sun b ir surohiy2, dam -badam faryod etib, A hli majlis o ld ida yosh o ‘m ig ‘a qon yigMadi.

    Hajr shom i kuyganim g‘a kuydi, o ‘rtandi chu barq3, H am m eni dardi dilim g‘a charxi g ard en 4 yigMadi.

    H ar tikan g ‘am dashtida sanchib ayogMm qildi chok, M enga yor ralim aylam as, xori mugMlon5 yigMadi.

    BoMmasun o g ih kishi holi dilim din xalq aro,G arch i kuldi og‘zim iz, am m o dilu jo n yigMadi.

    M ashrabo, gar jo n yaqosin chok-chok etsam , ne ayb K im , falak ja tr id in ul sarvi xirom on yigMadi.

    'S h a b i s t о n - y o to q x o n a ; 2s u г о h i у - qad ah ; ’b a r q - yashin ;4g a г d о n - ay lanuvchi; 5m u g ‘ i 1 о n - tikanak li darax t, akatsiya.

    37

  • * * *

    T ushti ishqing, ey pari, aqlim ni hayron ayladi, H ajring o ‘ti kuydurub, bag‘rim ni b iry o n 1 ayladi.

    Ey nigoro, orzuyi о razing vasling tilab, G ‘unchadek la ’ling g‘am i ashkim to ‘la qon ayladi.

    G o h -g o h o rahm etib , bandang sari qilg‘il nazar, O shiqing jo n d in kechib, o ‘zini qurbon ayladi.

    D oim o ishqingda yig‘larm an sening, ey nozanin , G a r bugun kim yig‘lar ersa, tongla xandon ayladi.

    Qatrayi vahdat2 m ayidin lu tf ila qildi karam ,Zavqu shavqidin be rib o lam da sulton ayladi.

    Ey b irodarlarki, m endin ofiyat3 ko‘z tu tm angiz, Bir pari aqlim olib ko‘yida nolon ayladi.

    Soqiyi piri m ug‘on 4 sundi sharobi an tah u r5, M osuvo6 aylar ham adin — m ushkil oson ayladi.

    Bir m asaldur - dunyoning osoyishi kofirg‘am ish, Bu jah o n n i oshiqig‘a choh i zindon ayladi.

    Xalqi o lam , ey parivash, oshno b o ‘lg‘ach senga, M ashrabingni boshig‘a ko‘p tiy rboron7 ayladi.

    'В i r yo n -q o v u rg a n ; 2v a h d a t - yakka-yagonalik ; o lam d a O llo h d a nb o s h q a n a r s a y o ‘q lig i h a q id a g i tu s h u n c h a ; 3o f i ya t - x o t i r ja m l ik ;4m u g ‘ о n - m u g 'la r , o ta sh p a ras tla r roh ib i; ' a n t a h u r — p o k sh a ro b ,jannat" ah li ic h a d ig a n sh a rb a t; 6m о s u v о - h e c h n a rsa s iz ; 7t i у г -b о г о n - o 'q y o m g 'iri.

    38

  • * * *

    N am angon shahrid in , d o ‘stlar, m ening yoronlarim keldi, O tam birla o n am n i bilguchi m ehm onlarim keldi.

    Shijoat bobida har qaysisi bir R ustam u Suhrob,A dolat taxtig‘a rningan bu kun sultonlarim keldi.

    Inoyatli, diyonar.li yana ham m urshidi komil,H am a orif, ham a sodiq, ham a irfonlarim keldi.

    A lam ing xoki poyi ko‘zlarim ga to ‘tiyo, M ashrab, C harog‘im ni m unavvar qilg‘uchi xoqonlarim keldi.

    39

  • * * *

    M en kimga aytay, d o ‘stlarim , devona qildi ishq m eni, S adpora1 qildi yurakim , devona qildi ishq m eni.

    T un-kechalar dod aylasam , har dam seni yod aylasam , Ishqingda faryod aylasam , devona qildi ishq m eni.

    Shom u sahar giryon b o ‘lay, yo ‘lungda sargardon b o ‘lay, Oxir senga qurbon b o ‘lay, devona qildi ishq m eni.

    H am dam b o ‘lay m ayxonag‘a, sokin b o ‘lay bu txonag‘a, Boshim qo ‘yay ostonag‘a, devona qildi ishq m eni.

    Ishq ahlig‘a ham dam b o ‘lay, haq yo ‘lig‘a m ahkam b o ‘lay, D argohig‘a m ahram b o ‘lay, devona qildi ishq m eni.

    D evonai shaydo b o ‘lay, m en tolibi m avlo b o ‘lay,Xalq oldida rasvo b o ‘lay, devona qildi ishq m eni.

    M ashrabga qil lutfu karam , vahdat sharobin dam -badam , Ey sohibi Lavhu Q alam 2, devona qildi ishq m eni.

    ' S a d p o r a - yuz b o ‘lak; j L a v h u Q a l a m - O lloh d argoh iga yaq in m anzil nom i.

    40

  • ^==э . 0 E = H -

    * * *

    Bui g‘ariblig‘ m ehnati ko‘nglum g‘a ko‘b kor ayladi, Qildi bag‘rim poralar, jo n im n i afgor ayladi.

    Yordi ko‘ksum. ezdi bag‘rim , oh , bu dardi firoq, 0 ‘rtadi m iskin tanim , yer birla ham vor' ayladi.

    Jom i g‘u rbatd ir ichib, qildim g‘ariblik ixtiyor,N e jafo lar jon irna ul chashm i xum m or ayladi!

    Telba b o ‘ldum , harza gardum , bilm adim nuqsonim i, O qibat ishqing m ani rasvoi bozor ayladi.

    H ar qayondin dardu g‘am tegdi dili afgorim a,Bu m ani jism iir da dardu g‘am din anbor ayladi.

    D oim o chektim riyozat kunu tun tinm ay, vale2,Bui taalluqd in3 m ani k o ‘nglum ni bezor ayladi.

    N oum id b o ‘lm a, agarchi, osiysan, ey M ashrabo, Bahri rahm at osiy qullarg‘a sazovor ayladi.

    'Н a m v о r - ten g , ekis; 2v а I e - b iroq ; Ч а а 11 u q - k ish in i dunyoga bo laydigan narsalar: o ila , m o l-d u n y o .

    41

  • « Н Е = Э . ( ^ = Н :

    * * *

    Oshiq uldur to dilida saqlasa asrom i,Barham ursa yo‘lig‘a o lam da yo‘qu bom i.

    T o o ‘zungga dard tegm ay, aylanib kelm as davo, Bas bu m a’nodin hakim lar ko‘p so T ar bem orni.

    G arch i osiym an aning dargohidin navm id em am 1, Bir gul uchun suv berurlar sad h azo ro n 2 xom i.

    Oxiri m anzilga yetm asdur kuduratlik k o ‘ngul, D ilga jo berm oq na hojat dushm ani g ‘addorni.

    To dilingga m a’rifatdin nuri im on b o ‘lm asa, Sufiylar, b ir «hu»3 g ‘a alm ashlang fashu dastorni.

    Xotiri pokingni m ashg‘ul qilm a hargiz dunyogka. Dil g‘uboroluda bo ‘ldi ul koT olm as yorni.

    Avliyolardek m uazzam 4 bo ‘layin desang, vale, M ashrabo, hech kanda qilm a dild in istigTorni5.

    ' E m a m - noum id em asm an; 2s a d h a z o r o n - y u z m inglab; 3h u - u, y a ’ni O lloh ; 4m u a z z a m - buyuk; 5i s t i g ‘ f о r - tavba.

    42

  • * * *

    M a’rifat bozorin ing devonasi,Bui haqiqat ishqining1 mayxonasi.

    Oh urub chiqsa jah o n n i kuydurur O shiq ahlin ziynatu sarmoyasi.

    Ikki dunyoni ko‘zum g‘a ilm adim , M enki ul diydom ing hayronasi.

    Ayladi ko‘ngulning uyin xarob,Bui e a r tan m ulkining vayronasi.

    M osuvoni2 tark qildim ishqida,Bui jah o n u ul jahon begonasi.

    M ashrabi devonani hayron etib, Q addi rnavzun3, egm a qoshing qorasi.

    'Н a q i q a t i s t q i — in s o n n in g O llo h g a b o ’lg an ish q i; 2m o- s u v о - n arsa , la sh -lu s t ; 3m a v z u n - xushb ich iin .

    43

  • Н = Э . ( ^ = н -

    * * *

    Oq yuzungda xolu xat ko‘z ko‘rm ag‘aydi koshki, K o‘nglum a yuz dog‘i g ‘am ni q o ‘ym ag‘aydi koshki.

    Ishq b ir oh aylagach, ketti fu tu r d in uyidin,B odani beg1 ash 1 ko 'rubon sunm ag 'aydi koshki.

    C hun N am angan shahrid in parvoz aylab m urg‘i ruh, D onai xolin k o ‘rubon qo 'n m ag 'ay d i koshki.

    Y or jilva b irla boqti, ruhu jo n boMdi kabob,U shbu hodisni boshim g‘a solm ag‘aydi koshki.

    A yriliqning dard id in jo n im kuyadur yo m agar,D og‘i hasratd in bu jo n im kuym ag‘aydi koshki.

    K oshki jo n im n i olsa, dogri hasrat qo 'ym asa,U shbu dog‘i ayrilig‘ni k o 'rm ag 'ayd i koshki.

    M ashrabo, yor xizm atini ayla jo n u dil bila,U shbu davron ham g ‘an im at oM mag'aydi koshki.

    ^=0.е=н-

    'В e g ‘ a sh - quyqasiz , sof.

    4 4

  • * * *

    N ogoh k o ‘m nub ko‘zlari shahlo boqa qoldi, P arda k o ‘tarib , qoshini ul dam qoqa qoldi.

    Osliiq ekaniinni bilibon dilbari ra ’no,A qlim ni olib, jo n im a o ‘tla r yoqa qoldi.

    R uhum eritib yoshin i1, vah-vah, yuzi otash, Ishq chaqm cq in i jon im a ul dam chaqa qoldi.

    T arsobachani ko‘rdum u d in ketti q o ‘lum din, Qil sajda debon b o ‘ynum a zu n n o r toqa qoldi.

    M en oni uchun kechayu kunduz yugum rm an, Y orim kelibon birgina holim so lra qoldi.

    Aydi: «Ne tilarsan?» D edim men:«Sham ’i jamoling!»

    K o ‘rsatti yuzin, m aqsud hosil eta qoldi.

    M ashrab yurubon olam aro topm ad i m aqsud, Yuz shukrki, oning bila ulfat b o ‘la qoldi.

    ^ = 0 . ( £ = H -

    'Y о sh i n - yash in .

    45

  • * * *

    Ey sanam , hajring o ‘tig ‘a d iyda1 giryon2 b o ‘lg‘usi, K o‘rm asam b ir dam yuzungni tarki im on b o ‘lg‘usi.

    M ardum oni3 ko‘zlaring b ir kofiri be rahm erur,G archi kofim i ko‘rub tarso m usulm on b o ‘lg‘usi.

    G ar chiqib h ar yong‘a boqsang yor zulfingni tarab, S ham ’ o ‘lub kuygan ko‘ngul b ir dam parishon b o ‘lg‘usi.

    Q om atingni ko‘rsalar m ahsharda gar insu m alak,H um g‘ilm onlar «Bu kim» deb barcha hayron b o ‘lg‘usi.

    Q atrai suv tom sa gar sho‘rida ko‘zd in , M ashrabo, Tashnalik vaqtida boqsang rohati jo n b o ‘lg‘usi.

    ' D i y d a — k o ‘z; 2g i r yo n — y igN oqi; ’m a r d u m o n i qorachigM ari.

    4 6

  • * * *

    M eni davron bu kun dardu alam g‘a m ubtalo qildi, - Jafojo1 nozan in lar birla yoru oshno qildi.

    «Alif»dek «jon» arosida niholi qom atin asrab,G ‘am idin oqibai: qaddim ni «nun» yanglig1 d u to 1 qildi.

    B irodar, sen bukun m endin um idi ofiyat qilma, Y urak-bag‘rim oqib ko‘zdin , ajal yuzini vo2 qildi.

    Kishiga aytayolm ay boshga tushgan tab 'i holim ni,Bu hasrat bora-bora o ‘zini bag‘rimga jo qildi.

    Bu holim g‘a tarahhum qilg‘udek b ir m ehribonim yo‘q, M eni bechora qildi, zor qildi, benavo qildi.

    Bu beshafqat falak soldi m ening boshim g 'a savdolar, C hu and in neki keldi - bori taqdiri xudo qildi.

    Xaloyiq d u n i3 b o ‘lsam ham jah o n ichra g 'an im atm an , Bu kun yo tongla ayturlarki, M ashrab ham qazo qildi.

    ' D u t o - buk ilgan ; ;v о - o ch d i; M u n i - tuban .

    47

  • . G e= H ^

    * * *

    K el, ey dilbar, yuzung ochg‘il, tasadduqdur bu jo n em di, F iroqing o ‘tig‘a kuydum , kuyar bu ustuxon em di.

    N echuk aylay, ayo d o ‘stlar, b o ‘lubm an zoru sargardon, Davosiz dardga uchrabm an , oMarman begum on em di.

    Jah o n d a hech kishi borm u ju d o lig ‘din xarob b o ‘lg‘on, Y etibdur halqum a jo n im , m enga yo ‘q m ehribon em di.

    T ushubdur ko‘nglum a darding, k im a aytay, kim a yig‘lay, Lahad ichra ketar b o ‘ldum , yurokim to ‘la qon em di.

    K etibon m ehribon dilbar yurak-bag‘rim kabob etti, Y etolm asm an nigorim ga, qilay ko ‘ksum nishon em di.

    Kel, ey M ashrab, judo lig ‘din nega m uncha xarob b o ‘ldung, Y etubdur senga bu navbat, ketar yaxshi-yom on em di.

    48

  • * * *

    Kim ga aytib yig‘layin nozuk adoning dardini, Xonavayro i aylagan nooshnoning dardini.

    D ilni berd im anga m en g‘ayr az ja fo n i1 ko ‘rm adim , A ytib-aytib yig‘layin ul bevafoning dardini.

    U m rum oxir b o ‘ldi yetm ay dom anin i2 gardig‘a, K im ga aytil), kimga y ig iay dilraboning dardini.

    D arbadar aw o ram an , kuydi dilim axgar3 sifat, Baxti qaro yaxshi bilur baxti qaroning dardini.

    O sm on besar4 b o ‘lur aytsam alam lik doston ,H ar kishiga ayta b ilm am rahnam oning dardini.

    D ashtu sahrolar kuyar M ajnunning tortgan ohiga, B esarupolar bilur sohib azoning5 dardini.

    N orasolarg 'a suxan6 qilm oq xatodur, M ashrabo, Bilsa har k in choryori bosafoning dardini.

    ‘G ‘ а у г a z j a f o n i - ja fo d a n o 'z g a n i; 2d о m a n - e tak ; ’a x g a r - c h o ‘g"; 4b e s a r - no tin ch ; 5s o h i b a z о - azali; 6s u x a n - so 'z.

    4 - 3 1 1 49

  • * * *

    Kel, ey dilbar, bayon aylay senga b ir-b ir judo lig lni K i shoyad rahm etib solsang o ‘zungga oshnolig‘ni.

    T am om i xonum onim din kechibon b ir seni derm an, 0 ‘zungdin o ‘zga bilm aydur, o ‘zung b ilg il fidolig‘ni.

    C hu sendin o ‘zgani dem am , qasam Olloh: qabul e tg il , Ki zulm ung m anga aylab, o ‘zgaga b e rg il safolig‘ni.

    Sulaym on taxti-yu Jam shidn ing jo m ig ‘a berm asm an, Q o iu m g a kosai c h o ‘b in olib qilsam gadolig‘ni.

    Ayo, ey toshyurak bedil, jafo jo1, zulm gar, bedod, N igoro, kim din o ‘rganding m uningdek bevafolig 'ni?

    Sen, ey zohid, nasihatn i bo rib m ehrob aro aytg‘il, Jah o n d a k o ‘rm adim hargiz kishi sendek riyolig'ni.

    Z alo latpeshalig 'n i ahli d u n la r sendin o 'rgangay,M unofiq badasllik ham tam a’gir ro ‘siyolig iii.

    Riyo toat qilib, kunduzlari o 'z n i debon m urshid, K echadan tong qadar qilg‘ung o 'zungdek yuz qarolig1 ni.

    Ayo M ashrab, - dedi zohid , — gunohing behisob erm ish, Agar avj aylasa S a tto r1 kechar sonsiz gunolig‘ni.

    'S a t t о г - ay b la rn i berk itu v ch i; O lloh .

    50

  • * * *

    Bu tan i xokiyniyu ruhi ravonni na qilay?!Bo‘lmasa qoshim da jo n o n a 1, bu jo n n i na qilay?!

    Yorsiz ham bodasiz M akkaga borm oq ne kerak?! Ibrohim din qolg‘on ul eski d o ‘konni na qilay?!

    U rayinm u boshim a sakkiz bihishtu d o ‘zaxin?! BoNmasa vasli m enga ikki jahonn i na qilay?!

    Zarrai nuri quyoshdek bu jahon ichra tam om O shkoro boMmasa, sirri n ihonn i na qilay?!

    A rshning kungurasin ustig‘a qo 'ydum oyog‘im , Lom akondin joy olibm an - bu m akonni na qilay?!

    Bir X udodin o ‘zgasi barcha g ‘alatdur, M ashrabo, G u l agar b o ‘ m asa q o ‘lum da tikonni na qilay?!

    ' J o n o n a — O lloh (sufiy istiloh ida sh u n d a y ta lq in q ilinad i).

    51

  • * * *

    D ilbar ko ‘yida «Vashshamsu» «vazzuho»1 o ‘quy, M aqbul b o 1 Isa ham dinga «lahni ulo» o ‘quy.

    M ajnunsifat firoq dashtida zo r yig‘ladim ,D ardu g 'am ing , Laylivashim , laylu2 nah o r3 o ‘quy.

    Q oshu k o ‘zungni hajrida, ey m ehri4 m oh jab in5, A shkim suvini oqizib fayzi bah o r o ‘quy.

    Shavqi m uhabbatingda kezib Balx shahrin i,Xatti shahidlikni ko‘m b oshkor o ‘quy.

    F iroq qissasi M ashrab fikrida erur,M astona Babe shahrida beixtiyor o ‘quy.

    1 «V a sh sh a m s u» « v a z z u h o » — «Q ur’on»dagi oyatlarga ishora;21 a у 1 i - tu n , kecha; ’n a h o r - long; “m e h r - quyosh; ’m o h j a b i n -oym anglay.

    52

  • * * *

    M urodingga yetay desang qalandar b o ‘l, qalandar b o ‘l, Sitam ahlin yutay desang, qalandar bo ‘l, qalandar b o ‘l.

    Og‘izdin dur sochay desang, sharobi ishq ichay desang, Y om onlardin qochay desang, qalandar b o ‘l, qalandar bo ‘l.

    Fasod ahlin quvay desang, ketiga bir uray desang,Bu dargohdin suray desang, qalandar b o ‘l, qalandar b o ‘l.

    Riyozatsiz b o ‘lay desang, tanim ozod yuray desang,Jahonni sayr e:ay desang, qalandar b o ‘l, qalandar b o ‘l.

    Razolat kuyduray desang, zalolat o ‘lduray desang, H am m asin suparay desang, qalandar b o ‘l, qalandar bo ‘l.

    Bu taqvodin kechay desang, xonaqohdin qochay desang, H aqiqatni yechay desang, qalandar b o ‘l, qalandar b o ‘l.

    G uharrezlik qilay desang, ham m ani kulduray desang,Bu M ashrabdek b o ‘lay desang, qalandar bo‘l, qalandar bo‘l.

    53

  • * * *

    Y orni ko‘yida m en javlon qilay,Itlarini sonida afg‘on qilay.

    K oshki, bu kulbai ah z o n 1 aro Itlarin i b ir kuni m ehm on qilay.

    Yor qilg‘o n zaxm bit mas, ey tabib, D em a m enga dardinga darm on qilay.

    Oqizib k o ‘zdan sirishkim beadad, Xaym ai aflokni2 vayron qilay.

    Kes boshim ni xanjari nozing bilan, S endin o ‘zga kim g‘a sargardon qilay?!

    Z ulfi m ushking ta saw u r aylabon,Bu varaqni safhai rayhon qilay.

    Ishq kuydursa bu oshiq ko‘nglini,Siyna ichra o ‘t nechuk p inhon qilay?!

    G u l yuzin k o ‘rsatti - o ‘ldurdi m eni, Y orni jism orasinda jo n qilay.

    M ashrabo, b ir qatra to td im jo m i m ay, O 'z im i ishq ahlig‘a sulton qilay.

    ' K u l b a i a h z o n - g 'a m x o n a ; -’x a y m a i a f I о к - falak ch o d iri.

    54

  • * * *

    O nqadar' nurga to ‘libman o s m o n g a s ig ^ a d im ,T oqi A rshu Kursiyu Lavhu jinonga sig‘m adim .

    K im ga soyam tushsa b ir nuri yaqin b o ‘ldi u ham , D aftari ruhi qudsdurm an, zabonga sig‘m adim .

    Jan n a tu kavsar m anam , ham d o ‘zaxu saqar2 m anam , Bir o ‘zum durm an bu dam , haft3 osm onga sig‘m adim .

    Soyai O dam g‘a4 keldim , nuri m a 'n i izladim ,Jan n a t ul-firdavsdek oliy m akonga sig‘m adim .

    Bor edirn N uh vaqtida, g‘arq e tm adi to ‘foni ham , H am rahi M uso b o ‘lub Turi S inonga sig‘m adim .

    Ellik yil Iso bilan yurdum o ‘lukni tirguzub,Boisi b ir nuk tad in5 M ashrab zam onga sig‘m adim .

    ’O n q a d a r - s h u n c h a l ik ; 2s a q a r - d o ‘z a x n in g b ir q ism i; ’h a f t - yetti; 40 d a m - O d am A to; 'n u к t a d i n - fikriy kashfiyot (sho ir « anal-h aq » n i n aza rd a tu tgan).

    55

  • * * *

    Bu olam da o ‘zum dek siynasi afgor topm adim Ki, rozim aytg‘ali b ir m ahram i asro r1 topm adim .

    Firoq dashtida tashna yurub zoru sargardon,Labing zilolidin b ir paym onai sarshor2 topm adim .

    Ki, ishqi g‘am ing m eni oxir yurokim ayladi sad3 chok, Visol zavqini b ir lahzaye, b ir b o r topm adim .

    T am om i rozi dilim dem akka izladim m ahram .Bu dashti X o‘tan kezibon b ir dili hushyor topm adim .

    Biyobon bulbulidek, M ashrabo, hech y o ‘q tu r orom im , Q o‘nay desam cham anda b ir guli bexor topm adim .

    ' M a h r a m i a s r o r - sirdosh ; 2p a у m о n a i s a r s h o r - lim m o - lim q ad ah ; 3s a d - y uz (m iq d o r).

    56

  • * * *

    Q alandar M ashrabingm an, ikki o lam ni tepib o ‘ttum , Bihishtu h u m g‘ilm oning puchak pulg‘a sotib o ‘ttum .

    N a aylay obi kavsam i nigorim b o ‘lm asa soqiy,X arobot ichra bordum , qatra m ay ond in to tib o ‘ttum .

    Ayo d o ‘zax, m eni kuydur, xaloyiq kuym asun hargiz! T am u g 'd in 1 ishq o ‘ti p u rzo ‘r2, aning zahrin yutib o 'ttum .

    Ki jo n olg‘uchini ko‘rdum , dedim : «01g‘il bu jonim ni»Ajal qochdi, urub-quvlab m en oni qo ‘rqitib o ‘ttum .

    Solib bozori ishqingga m atoi jism u jon im ni,X aridor so ‘rm adi hargiz bu jon im din kechib o ‘ttum .

    Visol ayyom i b o ‘lg‘onda, ko ‘m ng, baxti siyohim ni, B oshim g‘a kelsa yorim - m en yotib uxlab, b o ‘kib o ‘ttum .

    K uyub o ‘tg‘on m eni - devona M ashrabni so‘rar b o ‘lsang, N a yerda ahli dard topdim , ko‘zum yoshin sepib o ‘ttum .

    'Т a m u g ‘ d i n •- d o 'za x d an ; ;p u r z o ' r - kuchli.

    57

  • . @E=^

    * * *

    Ishq vodisidin bir kecha m en hay-halab o ‘ttum , Z u h h o d 1 elini m am lakatin i talab o ‘ttum .

    O ttim fashu m isvokni2 devonalig1 aylab,P arvona sifat jo n im i o ‘tqa qalab o ‘ttum .

    D unyo yasanib jilva qilib o ld im a keldi,«Borg‘il nari» deb, ketig‘a b ir shattalab o ‘ttum .

    O foqni3 b ir lahzada kezdim , na ajabdur,M ino tog‘idin hakka sifat hakkalab o ‘ttum .

    K o‘rdim ki vafosi yolq ekan ushbu jah o n n i, M indim ajal o tin i m en qam chilab outturn.

    B ildim ki oni dushm ani m akkorai ayyor,Lo4 tirn o g ‘i birla yuzini tirm alab o ‘ttu m .

    M ardoni xudo deydiki: «D unyo m ayi achch ig1», A chchig‘lig‘ini bilm ak uchun b ir yalab o ‘ttum .

    N afs kofiri birla tu n u kun tinm ay urushdum , T an h o qilichi birla urub qiym alab o ‘ttum .

    X om ush p ichoqin i on i b o ‘ynig‘a q o ‘ydum , C h o ‘g ‘ nayzasi birla k o ‘zin i nayzalab outturn.

    D evonai M ashrab, bu so ‘zung dardga davodur, O shiq elini ko‘nglig‘a bir o ‘t qalab o ‘ttum .

    ' Z u h h o d - z o h i d l a r ; 2m i s v о к - t i s h t o z a l a g i c h ;3o f о q — ja h o n ; 4I о — y o ‘q.

    58

  • * * *

    Jam oling ko‘igali keldim , ayo, ey m ehribon onam , M ening uchun ado b o ‘lg‘an yuragu bag‘ri qon , onam .

    X o‘tan dashtiga tushtum bul falakning gardishi birlan, Eshitkil arzi holim ni, m en aytay senga, jo n onam .

    Ajoyib m ehribonim san, m eni orom i jon im san ,M urodi d u 1 jahon im san , bihishti jov idon2, onam .

    M eni b ir jodu ko‘zluk bul jah o n ichra xarob etti,Q adi sarvu sanavbar, qoshlari misli kam on, onam .

    Boshim ga tushti bul savdo, bo 'lubm an bulbuli shaydo, Shabistoni jah o n d a qum ridek shakkarfishon, onam .

    Bu ishq o ‘ti xarob etti, yurak-bag‘rim kabob etti, M eni xoku tu ro b 'e tt i , yuzi m ohi tobon4, onam .

    Seni ko‘p in tizo r ettim firoq o ‘tiga, ey K a’bam , Tavofi K a’bai m aqsuda keldim dilkashon, onam .

    lloho , afv qilg‘aysan, bu M ashrabning gunohin i, Tufayli onai zorim , g‘aribu notavon, onam .

    'D u — ikki; 2j о v i d о n — abad iy ; 3t u г о b — chang , gard , to 'z o n ;4t о b о n — p o rlo q oy.

    59

  • * * *

    Ishq o ‘tiga o ‘rtan ib devona b o ‘lgan o lzginam , K uya-kuya kul b o ‘lub b iry o n a1 b o ‘lgan o ‘zginam .

    O shiqi d iydorm an, ey yor, bilm assan m agar,M ansuri H allojdek dorga osilgan o ‘zginam .

    K uya-kuya kul b o ‘lub dunyodin o ‘tkan borm ukin , Ishq yo‘lida m ing o ‘lub, m ing b o r tirilgan o ‘zginam .

    C hok siynam ni qilib m ahsharda aylarm an fig‘on,U l kuni d iydor deb m ahsharn i buzgan o ‘zginam .

    Ul sirot u l-m ustaq im 2 oldida barcha yig‘lashur,Ishqim rahbar qilibon and in o ‘tkan o ‘zginam .

    'В i r yo n a — qovurilgan ; 2s i г о t u I-m u s t a q i m — siro t ko ‘prigi.

    6 0

  • * * *

    0 ‘shal kun senga, ey sho‘xi sitam gar, oshno boMdum, Jam olingni ko‘ray deb, orzu birlan ado b o ‘ldum .

    Ba bozori m uhabbat gavhari q im m atbaho erdim ,Raqiblar oldida misli sadafdek kam baho b o ‘ldum .

    Q alandarvor hajringda navoyu nolalar qildim ,Sening dardi g‘am ingdin , ey pari paykar, ado b o ‘ldum .

    0 ‘shal kun sanga paym on ayladim , ey sh o ‘xi beparvo, T am om i ham nish inu ham nafaslardin ju d o boMdum.

    M uhabbat o ‘ti kuydurdi yurak-bag‘rim ni, ey M ashrab, K uyub kul bo ‘ldi jism im , nest b o ‘ldum , zeri p o 1 bo 'ldum .

    ' Z e r i p о — oyoqosti.

    61

  • * * *

    T om osha aylam akka g o ‘shayedin anjum an keldim , Surudi1 bulbuli sh o ‘ridadek2 so ‘i cham an keldim .

    Agar Y a’qubdek qon yig‘lasam , ayb aylam ang zinhor, Firoqi dardi Yusufni chekib baytul hazan3 keldim.

    Shahidoni X o‘tan n i tav f etarga, ey m usulm onlar,C hu lola dom an i sahro tu tub dashti X o‘tan keldim.

    Jahon shayxu kibori, o lim u, m uftiyu q o z is i- H am a kom topti dunyoda, b arahna, bevatan keldim .

    Q adah m axm uridurm an toMdurub kelturg‘il, ey soqiy, Sharobi qirm izi n o ‘sh etgali xushki dahan4 keldim.

    M ayi vahdat to ‘la berg‘il m ani M ashrabg 'a, ey soqiy, Sivo m ulkida5 sayde m anki, gulgun p irahan keldim.

    'S u r u d — q o 'sh iq ; 2sh o ‘ г i d a d e к — ch irq iray o tg an ; 3h a z a n — g 'a m x o n a ; “x u s h k i d a h a n - q u ru q o g 'iz ; 5s i v о m u l k i d a - o ‘zga y u rtd a .

    62

  • * * *

    'Q'b о 1 u 6z a b E

    T o olam i zoh irg 'a kelib m an guzar ettim ,T ark ayladim u jum lan i q a t’i n azar1 ettim .

    Ahvoli dilim aytg‘ali b ir m ahram e2 topm ay, Z ulm ingni qarindoshu g ‘am ingni padar ettim .

    Bir qushki c h o io q sen sori parvoz etayin deb, H ajr o ‘qlarini jonga suqub bolu p a r3 ettim .

    D ushm anga chu harb etm ak uchun chora topolm ay, D o ‘stum q o ‘lini tu ttim u tig‘u tabar4 ettim .

    G lam shom ida qalbim g'a guzor etti xayoling,K o‘z yosh, yurak qon i bilan m ohazar5 ettim .

    Savdoi sari zulfung uchun necha m ahaldur,Jon kishvarini buzdim u zeru zabar6 ettim .

    Bir m artabada turm as em ish shoh ila darvesh,Bas, jan d an i kiydim , o ‘zim i darbadar ettim .

    K o‘tah nazar el bilm asa deb xasta bu M ashrab, M ing m a’nin i b ir nuk ta7 bila m uxtasar8 ettim .

    a t ’ i n a z a r - n aza rd an soq it q ilm oq ; 2m a h r a m - sirdosh; p a r - pat va q an o t; 4t a b a r - b o lta ; ' m o h a z a r - tayyor yegulik; r - o s tin -u s tu n ; 7n u к t a - m u h im fikr; 8m u x t a s a r - qisqa.

    63

  • * * *

    Y etti, daryog‘a q o ‘shuldi obi ch ash m i1 h im m atim , N echa M ajnung‘a sabaq berdi d ilim da hayratim .

    D om an im din2 to rtti, dunyoni ko ‘rung d u n i3 dag‘al, V arna arshning ustida erd i kam oli m innatim .

    X uni g ‘arq birla ado qild im , base, M ansurm an,O hi sardim 4 b o ‘ldi savm im 5, h am fig‘o n im -toa tim .

    G arch i zoh ir xushk6 xoku beb izoatm an7 bukun, M usoyu Isoni davronig‘a b o rd u r nisbatim .

    Ey safobaxsh, nafsi fir’avnim g‘a b ir sham shir ur,T oki ham rohi M uso b o ‘lsun m eni bu xislatim .

    U m r azal dorul baqo8, dayri fanog‘a9 tu rg ‘ali, Loladek b ir soati y o ‘q d u r m ening hech fursatim .

    Pokbozam , xoriji dunyou uqbodin judo ,Suvratim garchi bashar keldi, m alakdur siyratim .

    N echa M ansur o ‘ldi irsh o d m an d 10 m uhabbat y o ‘lida, M enga ham dori quru lg‘on d a yetar bu qism atim .

    H ech b ilo lm aym an o ‘zum ni qaysi qavm iym an bukun, Lekin arsh ustida Jib rildur m ening ham suhbatim .

    M ashrabo, oxir senga yuz m ing biyobon tay u ru b " , BoMmadi b ir pashshai log‘a rch a12 ak n u n 13 xizm atim .

    ■O b i ch a sh m i — ko‘z yosh; 2d o m a n i m d i n — etagim dan; 'd u- n i — pastkash; 4s a r d — sovuq; ’s a v m i m - ro 'zam ; 6x u sh к — qum q; Ъ e b i z о a t - boyliksiz; 8d o r u l b a q o - u dunyo; 9d a y r i f a n o - b u dunyo; l0i r sh о d m a n d - to ‘g ‘ri y o ‘l ko 'rsatuvch i pir; " t a y u r u b - yo ‘l bosib; l2l о g ‘ а г ch a - kichkina; " a k n u n - endi.

    6 4

  • Y araydur m enga hijron ilkidin faryodlar qilsam ,Borib H aq oldida dasti falakdin dod lar qilsam.

    Agarchi dodim a yetsa chaqibon ishq chaqm oqin , Falakning uyiga o ‘tlar q o ‘yub barbodlar qilsam.

    M eni bir dam xalos et, ey birodar, g4ussayu g‘am din, O ning yodi bilan bar dam ko‘ngulni shodlar qilsam.

    M ening holim agar ishq ahli ko‘rsa, zo r yig‘laydur, Agar dardu g am im din zarraye bunyodlar qilsam.

    0 ‘shalkim g 'a rq i daryoi m uhabbat birla M ashrabm an, D ilu jon im bilan har dam agar faryodlar qilsam.

  • ^ = э . ( ^ Ч .

    * * *

    0 ‘shal ro ‘zeki' m en sendin judo lig1 birla zo r ettim , C hiqib sahrog‘a M ajnunlig‘ shiorin oshkor ettim .

    Qaro qilsa falak baxtim bila bul ro ‘zgorim ni,Sening dardu g‘am ing siynam ichinda e ’tibor ettim .

    M en aftodayu bedil2, g‘aribi dog‘i h ijronm an,0 ‘zum g‘a ofarin derm an, seni ko‘rm ay qaro r ettim .

    Mening, jono, g‘amingdin o‘zga hech kim - munLsim yo‘qdur, Kim aylar iltifote - m en diyoringga guzor ettim .

    0 ‘yulsun ko‘z jam olingdin digar yuzga nigoh etsa,Kuyub qolsun yurak-bag‘rim ki, sendin o ‘zga yor ettim .

    Jam oling sog‘inib ko‘zlarda zarra n u r qolg‘on yo‘q,Ajab yo‘q, zo r qolg‘on k iprik im ni ashkbor3 ettim .

    Erurm an oshiqing, xalqi jah o n derlar m eni M ashrab, N echukkim , m anzilim ni soyai parvardigor ettim .

    'R o ‘ z — kun ; 2b e d i 1 — m aftu n , shaydo ; 3a sh к b о r — k o 'z yoshi yog’diradigan.

    ' 6 6

  • * * *

    Setorim torig‘a jo n rish tasid in1 to r eshib cholsam ,Aning xush nolasidin bevafoning ko‘nglini olsam.

    M aqom olib m aqom uzra m aqom in dilg‘a jo qilsam , M uhabbat sozig 'a sozlab m en oning o ldida cholsam .

    M aqom lam ing atosin i «Husayniy» u «Ajam» derlar, Bulardin ham yuqori pardaida «Chorgoh» cholsam .

    «Bayod» dilbarim ni yodida cholsam payopaykim 2Ki, ko‘ngul benavo b o ‘lg‘onidin aylab «Navo» cholsam .

    A rolab cholsam «U shshoq»u3 g ‘azal#li soza yetkursam , Saharlarda q o ‘pub m ashshoqlardin purziyo cholsam .

    Kel, ey M ashrab, qadah sung‘il, boMoyin m ast-m ustag‘raq, Bir ilkg‘a4 kosai tfinbur, birig‘a jom ni olsam.

    ^ = = 0 .e = H ^

    'R i s h t a - ip ; !p a y о p a y - izm a-iz ; tin im siz ; 3u s h s h о q - o sh iq lar; 4i I к — q o ‘l.

    67

  • Н ее© • ( ^ < -

    * * *

    M en erdim bulbuli go‘y o ', fig‘on birla cham an keldim, Yurakda dard ko‘pdur, guluzori yosum an keldim.

    M ening oshufta2 ko‘nglum g‘unchadek hargiz ochilm aydur, Yurakdin g‘am ketar deb, bu sababdin m en Xo‘tan keldim.

    Y urakdin oh to rta r b arch a to lib lar ham arm onda, M uyassar b o ‘lm adi m aqsud, yana qaytib vatan keldim .

    Bu M ashrab so ‘zini durdonayi q im m atbaho derlar,Jam ii xalq aro so ‘z bobida sohib suxan3 keldim .

    'В u 1 b u 1 i g o ‘ yo - gap irad igan ; 2o sh u f t a - parishon ; -’s o h i b s u - x a n - so‘zam ol.

    6 8

  • * * *

    Bazm i sh am ’ingdin zam ona ichra b ir giryon o ‘zum , D oim o parvonadek sh am ’ o ‘tig‘a so lzon o ‘zum .

    K ahrabo1 erm ish jah o n davrida afg‘on ay lagan, C hun faloxun2 doim o sargashtai davron o ‘zum .

    Shohlik birla gadolik, bil, barobardur m anga,G o lii hajringda gado, vaslingda goh sulton o ‘zum .

    C hin aro k o ‘rgach xadangi3 novaki4 qosh yosini, S iynachok o ‘lg‘o n shahidi tiyri5 bepaykon6 o ‘zum .

    D argahi vasling tilab, ayb etm a, afg‘on aylasam , M ashrabi sargashtai g‘am didai7 hijron o ‘zum .

    ' K a h r a b o — sa r iq to s h , « k a h ra b o » — a y n a n : s o m o n to r ta r .2f a 1 о x u n - p a lax m o n ; be a d a n g i - k am on o 'q i; 4n о v a к i - k am onn ingk ich ik o 'q i ; 5t i у r — c 'q ; ‘b e p a y k o n — u ch id a te m ir parchasisiz; "g‘ a m -d i d a — g 'a m k o 'rgan .

    69

  • * * *

    Angla bu so ‘zni, ey sanam , oshiqi m uddao o ‘zum Asli dilida dardi ko‘p , dunyoda bedavo o ‘zum .

    Elni sazoyi q ilm ag‘il, yolg‘uz o ‘zum ni aylagil, Y urdum u ko ‘rdum ham ani, dunyoda p u rg u n o h 1 o 'zum .

    D unyog‘a barcha m axluqing b ir kelibon b ir ketadur, K unda m eni m ing o ‘ldurur, pursho ‘ru 2 puijafo o ‘zum .

    Z ohid eliga fosiqu gum rahu osiy, purgunoh,H aqning qoshida m artabam — um m ati M ustafo o ‘zum .

    Oshiq erursan, ey rafiq, q o ‘rqm aki jo n in g vahm idin, Qilsa m adad o ‘zi, vale, d ard im a ham shifo o ‘zum .

    Q atrai m ay to tu rm asang ol bu jo n im n i, ey sanam , Sensiz bu dunyo ich ida o ‘lm akim a rizo o ‘zum .

    Parda ko ‘targil, ey sanam , rozi dilim ni aytayin,B archa oshiqlar o ld ida aw a li dodxoh o ‘zum .

    Yostonib eshikin p irim , soldi bozori k o ‘yiga, So‘rm ading bu nechuk faqir M ashrabi x o k ip o 3 o ‘zum .

    ' P u r g u n o h - g u n o h i k o 'p ; 3p u г sh o ‘ r - s e r g 'o v g 'a ;Зх о к i p о - o y o q osti tu p ro g 'i.

    70

  • * * *

    D unyoga kelib loyiga bilm ay bo ta qoldim ,D arm on yolqidin zahri balosin yuta qoldim .

    K o ‘rdum m en oni dushm ani ruhu tan ekandur,L o1 o ‘qi b ilan ikki ko ‘ziga o ta qoldim .

    M ayxonaga kirdim , bila qoldim kuyarim ni,M asjidga kirib zohidi yaxdek qota qoldim .

    Z ohid , m enga bir shishada m ay, senga - nam ozing, M ing taqvini2 b ir kosai mayga sota qoldim .

    V ahdat3 m ayini piri m u g 'o n 4 ilgidin ichtim ,M ansur kabi boshim i dorg‘a tu ta qoldim .

    T o telbalig 'im shuhrati o lam ni tu tubdur,B ir jilvasig' a ikki jahond in o ‘ta qoldim .

    Ayb etm angiz bu M ashrabi bexudni yoronlar, Naylayki, bu g‘urbat k o ‘chasidin o ‘ta qoldim .

    'L о - y o 'q ; 2t a q v i - xudo jo 'y lik ; 3v a h d a t - O llo h n in g yagonaligi haq idag i t a ’lim o t; 4p i r i m u g ‘ о n — o tash p a ras tla r roh ib i (ram ziy: p ir).

    71

  • M eni devona qildi ul pari raftor qom at ham ,Bu kun kelm am o ‘zum g‘a, balki, fardoi1 qiyom at ham .

    M ening holi tabohim ni2 m uhabbat ahli ko‘rganda, Pushaym onlar qilib ishqdin, yana aylar nadom at3 ham.

    M eni g‘am birla o ‘ldurdung firoqing o ‘tig‘a tashlab,N e bo‘lg‘ay emdi m en o ‘lsam, chun sen bo‘lg‘il salomat ham.

    Ayo, dilbar, raqibim ul haram g‘a aylama m ahram ,M ening holim g'a rahm aylab, karam qilg‘il, karom at ham.

    So‘romas, M ashrabo, hech kim seni, ore, ajab ermas, Yuzumni bosti bori4 m ehnatu gardi m alom at ham.

    'Ғ a r d о - tong la ; 2t a b о h - ay an ch li; 3n a d о m a t - afsus; о r i — yuki.

  • * * *

    Suzuk ko‘zluk, sarig‘ sadbarg1 yuzungni, dilrabo, ko‘rsam, Yuzungdin yuz o lgurm asm an, agar yuz m ing balo ko‘rsam.

    M eni oshiqu m a ’shuq derlar ushbu olam da,N asib o ‘lm ish m enga davlat firoqing o ‘tida kuysam.

    C hunonam ko‘ngli qattiqsan, biram holim ni so‘rmassan, Jamolingga to ‘yolmasman boshingdin yuz ming o ‘rgulsam.

    N echuk bedodlig62 ish o ‘ldikim, men sendin judo bo ‘ldum, Jafolam iki m en tortib, na mushkildur qarab qolsam.

    Sadafsiz durr, tikansiz gul, mashaqqatsiz hunar yo‘qdur, Toparm anm u visolingni jahonni istabon yursam?

    Labing la’lu xating3 Xizru yuzung m onandi Yusufdur, Zulayxodek kuyub-yonib bu ishq ichra ado b o ‘lsam.

    0 ‘shal M ajnuni shaydodek biyobonlar aro m en ham , Ko‘yingda dam -badam yonib, «Qani Laylo?» - deb oh ursam.

    Kel, ey Mashrab, ko‘zung yollarda qoldi termulub, naylay, Q ani ul xoki poying ko‘zlarim g‘a to ‘tiyo qilsam.

    ' S a d b a r g - a tirgu l; b e d o d l i g 1 - ado lats iz lik ; M a b i n g I a ’ 1 u x a t i n g — lab uzra m ay in tuklar.

    73

  • 7 ^ 9 • © eeH*

    * * *

    B ataqdiri xudo birla o ‘shal yorim ni m en k o ‘rsam,Latofat b o g id a bitgan qizil n o rim n i1 m en ko‘rsam.

    Yuzidin nu rlar to m g ‘ay o ‘shal xurshidi tobonn ing2, T ilarm an ushbu o lam da vafodorim ni m en ko‘rsam.

    Jam oli oydek to ‘lg‘on , m eni devonalar qilg‘on,Ю, ul aqlu hushum olg‘onki, d ildorim ni m en k o ‘rsam.

    G ah qayg‘u boshg‘a soldurg‘on, ko‘ngulni g‘am g‘a to ‘ldurg‘on, G ah nozi birla o ‘ldurg‘onki, ayyorim ni m en ko ‘rsam.

    Chu Mashrab aytun «Ey yoron, ko‘zum yoMlardadur giryon, Buzug1 ko 'nglum ni bir so ‘rg‘on xaridorim ni m en ko‘rsam».

    ' N o r - an o r; 2t .o b о n - po rloq .

    74

  • * * *

    Shohi jahon im , ishqingda o ‘ldum , O rom i jon im , ishqingda o ‘ldum.

    M u n ch a ja fo n i kim din o ‘rganding, Ey n u k tadon im 1, ishqingda o ‘ldum.

    To qoba qavsayn2 sharhi qoshingdur, A bru3 kam onim , ishqingda o ‘ldum.

    Q aqnusg‘a o ‘xshab nola q ilurm an, 0 ‘rtandi jon im , ishqingda o ‘ldum.

    Bir rahm qilg‘il, holim ni so ‘rg‘il, N om ehribon im , ishqingda o ‘ldum.

    Yorim., senga m en chokar4 boNoyin, Sohibcironim , ishqingda o ‘ldum.

    M ashrabga bir boq, jo n labga yetti, R uhi ravonim 5, ishqingda o ‘ldum.

    ' N u k t a d o n - o q i l a ; 2q a v s a y n - ik k i y o y o r a s i ’a b r u - qosh ; 4c h о к a r - x izm atko r; 5r u h i r a v o n i m - jo n im .

    75

  • * * *

    Seni k o ‘rdum ham a eln i un u ttu m ,Jah o n lazzatid in k o ‘nglum sovuttum .

    Senga berd im dilu jo n im n i ul dam ,B ihishti jo v id o n 1 tark in i tu ttum .

    Visolingda labingdin el m ay ichti,F iroqing birla m en xunoba2 yuttum .

    N e qattiq kun edi, ey rohati jo n ,Seningdek ofati jo n g ‘a y o ‘luqtum .

    K echa-kunduz m udom and isha qildim ,Sening m isling yo ‘q ekonin o ‘quttum .

    T an im san ham aziz jo n im erursan,Izing bar yerdadur - yuzum ni surttum .

    Q abul qil, xoh qilm a, hasratingdin K ezib c h o ‘llarni so ‘ngokim churu ttum .

    G ‘am ing - k o ‘nglum ga, fikring - jo n im a qut, H ayot istab xayoling zahrin yu ttum .

    T ilim da yo dilim da o ‘zga kirn bor?!Q asam yod ayladim o ‘zga quruttum !

    o n — m angu lik ; 2x u n о b a — zardob .

    76

  • G ahi vasling visoli b o ‘lm ag‘anda Xayoling birla k o ‘nglum ni ovuttum .

    Seni ham ko 'rm agan , ham topm agan so‘ng, G ‘am ing birla ikovlon go ‘sha tu ttum .

    Q achon ko‘rdum qizil guldek yuzungni, V ujudim kuydurub kulin sovurttum .

    0 ‘tun yanglig‘ kuyub ishqing o ‘tida,Adam b o ‘ldum , borin bahrid in o ‘ttum .

    Bu M ashrabg‘a chu ishqing jov idondur, K echani ishq-la kunduzdek yoruttum .

  • * * *

    Ishqing o ‘tigba kuygkoli keldim , O ydek yuzungni k o lrg‘oli keldim .

    Savdoi zulfung tushd i bosh im g‘a, S end in davosin so ‘rg‘oli keldim .

    B ahringga kird im g law o s boMay deb, B ir durri m aqsud olg‘oli keldim .

    Ey gul’uzorim , oy yuzli yorim , M ahvi jam oling b o ig ‘oli keldim .

    Q ofila1 ketti, m anzilg‘a yetti.M en ham taraddud ko ‘rg‘oli keldim .

    Soqiy, qadahn i q ilg il m uhayyo, V ahdat m ayidin ichg‘oli keldim .

    R ah m at eshigin M ashrabg 'a ochg‘il, Ishqing ko‘yida o blg‘oli keldim .

    ' Q o f i l a — karvon.

    78

  • Sening vaslingni, ey jo n o n , m eni afgor sog‘indim , S hab i1 hijronda qoldim , partavi2 d iydor so g in d im .

    Xazon toroj aylab bag‘rim i pom oli3 g‘am qildi,B ahor b o ‘stonidek dilbar, guli ruxsor so g in d im .

    0 ‘lar ho latdam an, boshim sori qilg‘il qadam ranja4 Ki, diydoring qiyom at qolm asun, z inhor sog‘indim .

    K echalar uyqu yo‘q, kunduz xayoloting bila o ‘tti, Baqalbi bo tinu zohirda ham bedor sog 'indim .

    K o‘ngulda yo‘q edi sendin judolik , lek naylarm an, M uqaddar5 ilkidin b o ‘ldi bu ish nochor, sog‘indim .

    Shajarlar6 xom a7, daryolar siyohu yeru ko‘k sahfa, R aqam qilsam ado b o ‘lm as g 'am ing , bisyor so g in d im .

    Qulung Mashrabni, jonon, shafqat ila bir so‘rab kelg‘il Ki, sen m urshidi kom il, m ahram i asror8, so g in d im .

    'S h a b - kech asi; 2p a r t a v - y o lq in ; Зр о m о 1 - oyoqosti;4q a d a m r a n j a - kelm oq; 5m u q a d d a r - q ism at; 6sh a j a r I a r - daraxtshoxlari; 7x о m a - q a lam ; “m a h r a m i a s r o r - sirdosh .

  • * * *

    Jo non , yuzingni ko ‘rgoli keldim , Shakkar labingdin so ‘rgoli keldim .

    0 ‘ttek tu toshib yondi yurokim , K uya-kuya kul boMgoli keldim .

    Ey m ohi to b o n 1, lutfu karam qil, Oydek yuzingni k o ‘rgoli keldim .

    S ham ’i jam oling parvona qildi, 0 ‘tg‘a o ‘zum ni urgoli keldim .

    Pardani o c h g il, ey guluzorim ,Rozi dilim ni ochgoli keldim .

    Ey to ‘rai2 husn, bandang3 b o ‘loyin, Eshigingga qul b o ‘lg‘oli keldim .

    M ashrabg‘a tegdi kosai davron,Besh kun jah o n d a ichkoli keldim .

    ^==0.е=н-

    ' M o h i t o b o n — p o rlo q oy; 2t o ‘ r a — sh a h zo d a ; ;b a n d a — qu l

    80

  • * * *

    N ogoh ko‘m bon m ahvi jam oling boMa qoldim , O ydek yuzungga boqdim u hayron b o ‘la qoldim .

    0 ‘tdek tu lashib kuydi yurogim bila jon im , Parvona boMub o ‘tqa o ‘zum ni ura qoldim .

    Yuz g‘am za bila chiqdi sanam m aykadasidin1,Bir g ‘am zasig‘a2 din bila im on sota qoldim .

    K o ‘rdum ki, ajab ishvagaru dilbari tannoz, D evona b o ‘lub ishqida o ‘tdek yona qoldim.

    D iydori jam olin i ко‘rub ishqi yo‘lida,G ulgun yonibon m ahvi tam osho b o ‘la qoldim .

    Hojat em as ul K a’bayu butxonag‘a borm oq,M en gavhari m aqsud boMayin deb yona qoldim .

    M ashrab boshig‘a tushdi o ‘shal kun g‘am i dildor, Shaydoyi b o ‘lub ju m la havasdin qola qoldim .

    ' M a y k a d a — m ayxona; :g ‘a m z a - k o ‘z suzish.

    6 - 3 1 1 8 1

  • * * *

    K o‘rdum yuzungni devona boNdum.Aqlu hushum din begona b o ‘ldum .

    T ortib ja fodar o ‘lsam ko‘yingda, Q aytm asm an hargiz - m ardona b o ‘ldum .

    B o‘lub jah o n d a rasvoi o lam , Y axshi-yam ong‘a afsona b o ‘ldum .

    Kavsar sharobi yodim g‘a kelm as,La’Ii labingdin m astona bo ‘!dum.

    Y um dum ko‘zum ni sendin b o 'lakd in , K echdim barid in , rindona boMdum.

    K o‘rdum tushum da sh am ’i jam oling, C harx urub ond in parvona boNdum.

    Ishqing m ayiga to ‘ldi bu jism im ,H am soqiyu ham paym ona1 b o ‘ldum .

    Bir qatra erdim c h o ‘m dum dengizga, Kirdim sadafga durdona b o ‘ldum .

    K uydurm asa o ‘t, b o ‘lm as yag‘och c h o ‘g ‘, Ishq o ‘ti b irlan ham xona b o ‘ldum .

    ' P a y m o n a — qadah .

    82

  • Bo Idum fano m en tufrog‘ ichinda,Bir do n a erdim m ing dona b o ‘ldum.

    Ul yuz o ‘tida b u d 1 bo 'ld i nobud2,Jon jo n g ‘a kirdi, jo n o n a bo ‘ldum .

    Tegdi ko‘zungdin bar dam da m ing tiyr3, Avval edim dasht, gulxona bo ‘ldum .

    Bir necha yildur yordin judom an , Bilm ay o ‘zum ni devona b o ‘ldum .

    Kuym as, dedilar, m a’m urai4 ganj,O bod edim m en, vayrona b o ‘ldum.

    M ashrabga may sun m ayxona ichra, M asjidga kirmay m astona boMdum.

    -H = 0 .e = H -

    ' B u d - bor, m avjud; 2n о b u d - yo‘q; ’t i y r — o ‘q; 4m a ’m u r a obodonlik .

  • * * *

    D unyo sorig‘a b ir kelibon g 'am zad a ' kettim ,Bir lahza dam olm ay, tu rubon lahzada kettim .

    Bir m ushfiqi h am ro z jah o n ichra topolm ay, H asrat o ‘tid in kuydum u m otam zada kettim .

    Surtm ay bu qaro yuzni o ‘shal ravzada2 b ir y o ‘l, Yuz hasratu m o tam b ila m ehnatzada kettim .

    H ar jo n kelaru ketgusidur, bilsam oni ham , A rm onda yurub, lek, buzug‘ kulbada ketdim .

    H oris3 b o ‘lubon d unyoda yurdi necha gum roh, U ryon4 kelibon m u n d a yana arbada5 kettim .

    G ‘ofil kishilar kechayu kunduz tilagay m ol, D unyo ded im u ox iratim ni sota kettim .

    Y orini xayol ayladi M ashrab, ko‘zin ochdi,Yuz dardu alam birlaki m ehnatzada kettim .

    'G ‘ a m z a d a — g 'a m ad o y i ta m o m qilgan; 2r a v z a — q u tlu g ' qab r, m aqbara; 3h о r i s - o c h k o 'z ; “Ч: г yo n - y a lan g 'o c h ; 3a r b a d a - yup u n .

    84

  • * * *

    D unyoni p u sh tip o 1 urub A dham i benavo o ‘zum ,Avji falakda yurugon kavkabi2 purziyo3 o ‘zum .

    Banda - u m am 1. U m am o ‘zum , na m innat o ‘zgadin taqi, Y o‘q tu r tabiba ho jatim - dardim a ham davo o ‘zum.

    M en tilabon diydorini kolh i T u r uzra dam -badam , M usolayin aso5 olib tunqo to ri6 xudo o ‘zum .

    K ufr ila d in m azhabida hech kim a yo‘q tu r nisbatim ,H am sanam u, ham oshiqu, ham shohu, ham gado o ‘zum.

    M ajnuni benavo dem ang, laylu7 nahor8 b o kzlasam , Laylisini so‘rog‘lagan M ajnuni benavo o ‘zum .

    H u m bihishtu kavsaring - ko‘zim a bir q u m g 1 rabot, Vaslinga yo‘l topay desam , rahravu9 rahnam o o ‘zum .

    Ash nasabim so‘rasang b ir qora qulni o ‘g ‘lim an,Bahri m uhabbat ichida gavhari bebaho o ‘zum .

    M ashrabi M ahdiy aytadur o lam i bevafo aro,Bir buti bebadai10 uchun oshiqi m ubtalo o ‘zum .

    'P u sh t i p о — tepki; :k a v к a b — yulduz; ^ u r z i yo — sem ur;‘' u m a m - u m m a t; 5a s о - h assa ; 6t u n q o t o r - tu n g i so q ch i;71 a у 1 - kecha; 8n a h о r - tong; 9r a h r a v - yo 'lch i; l0b u t i b e b a d a i -mislsiz sanam .

    85

  • * * *

    G ulshanu bog‘i d ah r aro bulbuli nag ‘m agar o ‘zum , Bir buti xushxirom 1 uchun oshiqi darbadar o ‘zum.

    K o‘yungga, ey sanam , borib navhayu2 nolalar qilib, Shom u sahar fig‘on qilib, hofizi xushasar o ‘zum .

    Yo shahi m ehribonm usan , yo m ahi osm onm usan ,Yer bila o ‘tn i kuydurub kavkabayu qam ar o ‘zum .

    Jom i mayi luob3 ichib, M ajnuni benavo boNub,N ozu karashm alar qilib, Laylii ishvagar o ‘zum .

    S ham ’i jam oling o ‘rtadi jo n u dilim ni, ey sanam ,Bolu parim ni4 kuydurub, bedilli navhagar5 o ‘zum .

    Vaslingni istab, ey sanam , kechayu kunduzi m udom , Y or dedi saharda top , doiyai6 sah a r o ‘zum .

    Xisravi kom ron7 b o 'lu b , R ustam i B o sto n b o ‘lub,Bir zo ‘r pahlavon boMub, H am zai raxnagar8 o ‘zum.

    O lim i nuktadon m anam , piri h idoyaxon9 m anam , Shuhrati sh e’r bobida M ashrabi m o ’tab ar o ‘zum .

    ^H =E=0.e=H -

    ' B u t i x u s h x i r o m - ch iro y li y u ruvch i sa n am ; 2n a v h a - y ig 'i;3m a у i l u o b - o g ‘iz suvi; 4b о I u p a r - q a n o t va p a t; 5n a v h a g a r -y ig 'loq i shaydo; 6d о i ya - u m id , istak ; 7k о m г о n - bax tiy o r sh o h ;8r a x n a g a r - s a f b uzu v ch i; 9h i d о ya x о n - to 'g 'r i y o 'lg a yo 'llovch i.

    8 6

  • * * *

    Q iyom atdur, agar, jonok i, m en sendin ju d o boMsam,Xush ul davlat erur m enga firoqingdin ado b o ‘lsam.

    M uhabbat o ‘tig‘a , jo n o , yurogim tah -b a tah qondur, N echuk ohu navo aylay azaldin benavo bo 'lsam ,

    Yurogu bag‘rim o ‘rtandi seni dardu firoqingdin,N echuk yuz qaytaroyin m en azaldin oshno b o ‘lsam.

    C hu qum ri san/ uchun yig‘lab, fido aylab bu jon im ni, T am om i xonum onim din kechib kul1 m osivo2 b o ‘lsam.

    H am a ushshoqi3 sodiqni seni ishqing xarob aylar,Qabul etgil, ayo dilbar, ko‘yingda b ir gado boNsam.

    Falakning javrid in , d o ‘stlar, nechuk m en shikva4 aylarm an, N etay , naylay, azal kundinki m en baxti qaro b o ‘lsam.

    Nega dodim g‘a yetm aysan, m ening holim ni so‘rm aysan, Firoqingda ado boMgan bu Mashrab, dodxoh5 bo ‘lsam.

    ' K u l - b u tk u l; 2m о s i v о - h e c h vaqosiz; ’u sh sh о q - oshiq lar;4sh i к v a - sh ikoya t; ' d o d x o h - ado la t ta lab q iluvchi.

    87

  • * * *

    Z ebo sanam im yo‘l uza ko 'rgach tu ra qoldim , N azzorasid in m ahv boMubon oMtura qoldim .

    Sayyora sifat kecha tong o tg ‘uncha yugurdum ,Yuz shukrki, oydek yuzini b ir ko ‘ra qoldim .

    G ‘am tog ‘ida Farhod sifat em g o n u r1 erd im , B oshim g‘a qazo2 teshasi tegdi - yota qoldim .

    T o bazm i visolingga tegolguncha raqiblar,Bolu parim i3 yuldum u m en telm ura qoldim .

    M ajlisdagi sh am ’ni ko‘rubon oldig‘a borib,Parvona m asal4 o ‘t ichig‘a ham kuya qoldim .

    Shirin labidin bersa m enga va’dai xush deb,Jo n naqdin i ilkim a5 o libon bora qoldim .

    M ay tu tti gah ag‘yor, goh ul sh o ‘xi sitam gar, D arho l q o ‘pub m ay q o ‘lidin ham ola qoldim .

    M ay to ‘la qilib, m ug‘bacha, M ashrabg‘a beringlar, B ir g‘am zai mijgon bila jo n im bera qoldim .

    ‘E m g o n u r - m ash aq q a t chek m o q ; 2q a z о - q ism at; ’b o l u p a r q an o t va pat; 4m a s a 1 - kabi; si 1 к i m a - q o 'lim ga.

    88

  • * * *

    Ayo dilbar, sani ko‘rgach, base, m an m ubtalo b o ‘ldum , Sening ko‘yingda, ey barno, giriftori balo b o ‘ldum .

    X adangi1 novaki2 m ujgonlaring3 har dam tegib o ‘tdi, Qizil qon im g‘a bulg‘onib , shahidi Karbalo b o ‘ldum .

    H ayotim orazingga sarf qildim , bilm ading am m o,Seni deb m en ham isha d inu dunyodin sivo4 b o ‘Idum.

    M eningdek oshiqi dilxastaye hech boN m asun, yo Rab, N achuk ko‘ngul uzay sendin , azaldin oshno b o ‘ldum .

    N isori5 m aqdam ing6 ko‘yungga boshim ni fido qildim Ki, tig ‘i xanjaring tegdiyu jon im din ju d o b o ‘ldum .

    Y ururm an ju stu jo ‘: aylab kecha-kunduz firoqingda, Visolingdin xabar lopm ay eshiklarda gado b o ‘ldim.

    Bu M ashrabga tarahhum 8 aylagil, ey dilbari zebo,F iroqu hasratingda, bas, g ‘aribu benavo b o ‘ldum.

    ‘X a d a n g i - kam on o ‘qi; 2n о v a к - kichik o ‘q; ’m u j g o n l a r -k ip rik la r; 4s i v о - m ah ru m ; sn i s о г - sochq i; 6m a q d a m - qadam ;7j u s t u j o ' - izlay-izlay ; 8t a r a h h u m - rahm .

    89

  • Н ==э • 0 г = н -

    * * *

    Qildi m enga b ir jilvaye nogoh boqa qoldim ,Ul jilvaga din ila dunyo sota qoldim .

    M a’shuq dedi: «B ovar1 em as m enga bu ishqing», G ‘ayrat2 tig‘i birla yuragim ni chopa qoldim .

    A rz3 ustidan ul A rshg‘acha shahbozin i4 ko‘rgach, Tan shahrida ul jo n qushidek talp ina qoldim .

    »G ‘am tog‘ini F arhod sifat em ganur5 erdim , B oshim g‘a qazo6 teshasi tegdi, yota qoldim .

    M ashrab, y o ‘lida tu rfa parishon yurur erdi,Ul m aqsudim ni ko ‘rgali nogoh boqa qoldim .

    ' B o v a r - ish o n c h ; 2g ‘ a у r a t - rashk ; 3a r z - yer; 4sh a h b о z - lo ch in ;5e m g a n и r - m ash aq q a t c h ek m o q ; 6q a z о - q ism at.

    90

  • * * *

    D unyoga kelib ran ju1 balon i ko ‘rub o ‘ttum ,Yuz ranju balo shiddatid in o ‘rgulub o ‘ttum .

    D unyoga ko‘ngul bersa kishi b o ‘lg‘usi rasvo,Bu foniy2 jahon m ulkiga sh a tto 3 urub o ‘ttum .

    Bildim m en aning dushm ani qotil ekanini, M ardona b o ‘lub belga etak qisturub o ‘ttum .

    Jon olg‘usi Azroil em asdur o ‘zi, b ilg‘il, N echunki m en oni bila ulfat b o 'lu b o 'ttum .

    M ashrab, seni deb ushbu jahond in ko 'ngul uzdi, D evona bo 'lub ondin eshokim surub o 'ttu m .

    'R a n j - m ash aq q a t; 2f о n i у - o 'tk in c h i, bebaqo; ’sh a t t о - tepki.

    91

  • * * *

    N etgum , san am o 1, ishqing o ‘tida vatan ettim ,H ar to ri m o ‘yim sh am ’ kabi sh u ’lazan2 ettim .

    Q on yig‘ladi k o ‘z, qoldi tan im qon orasinda,H ar qatran i tan tog ‘ida la ’li Y am an ettim .

    Jo n to g in i g ‘am teshasi b irlan qazadurm an, 0 ‘lguncha xayolingni uyub K o ‘hkan3 ettim .

    Janna t tilam ay, kavsar o tin og‘zim a olm ay, L a’ling g‘am i zah r erdiki, shahdshikan4 ettim .

    0 ‘tla r tu tashu r gar nafas o lsam , ham a jo n g ‘a, Ishq ahlig‘a o ‘tlug‘ yuragim ni d ah an 5 ettim .

    Sayd o ‘lg‘usi h ar kirn kelur o ld im g‘a, q u tu lm as ,. N echunki, ko ‘ngul sh u ’lasi b irla rasan6 ettim .

    M en ayladim ul gulshani ishq ichra navolar,H ar bulbulu to ‘ti edi - zog‘u zag‘an ettim .

    M ashrab tan in ing zaxm lari b o ‘ldi gulafshon7, 0 ‘ldum g‘am i ishqingda chu guldin kafan ettim .

    ' S a n a m - b u t , x o c h ;2sh u ’ I a z a n - sh u ’lanuvchi; 3K o ‘ h к a n - F arh o d ;4s h a h d sh i k a n - asa ld an m azali; 5d a h a n - o g ‘iz; 6r a s a n - ip , a rq o n ;7g u 1 a f sh о n — q ip -q iz il.

    92

  • * * *

    Seni ishqingda, ey dilbar, ajab devonalo. b o ‘ldum ,Bu o lam da xaloyiqg‘a, base, afsonalo b o ‘ldum .

    Asosi saltanat birla parivashlar shahanshohi,T arahhum aylagil m enga, eshiklarda gado b o ‘ldum .

    So‘rog‘lab vasli diydoring tam om i xalqdin so ‘rdum ,Dedi: «Jo‘yanda yobanda»ki', topm ay m en ado boNdum.

    N igoro, xanjari nozing dilim sadporalar qildi,T o ‘lub qonim yuzung ko‘rm ay, shahidi Karbalo boMdum.

    «Alif»dek qom atin dilbar qilib xam 2 bodani so‘ndi,0 ‘shal m aydin ichib «be» nuqtasidek zeri p o 3 boMdum.

    Bu M ashrab dard in i, yo Rab, ki hech kim boshig‘a solm a, D u o aylang, ayo d o ‘stlar, ki m uhtoji shifo boMdum.

    ^ = = 0 . 0 = eK -

    1 «J о* у a n d a yo b a n d a» - izlovchi - to p a g 'o n d ir ; 2x a m - egik;3z e r i p о - oyoqosti.

    93

  • * * *

    Sabr ila ham farog‘atim qolm adi tan d a toqatim , T u n -k u n ila z iyodadur m ehnatu dardu kulfatim .

    O hu fig‘on qilib ketay, tog ‘u tosha boshi