doç. dr. salih pay gata romatoloji bd

39
Doç. Dr. Salih PAY Doç. Dr. Salih PAY GATA Romatoloji BD GATA Romatoloji BD 9. Ulusal İç Hastalıkları Kongresi 06 Eylül 2007

Upload: dea

Post on 08-Jan-2016

104 views

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

Romatoid Artriti Nasıl Tanırız?. Doç. Dr. Salih PAY GATA Romatoloji BD. 9. Ulusal İç Hastalıkları Kongresi 06 Eylül 2007. Tanım. Romatoid artrit;. Periferik diathrodial (sinoviyal) eklemleri simetrik olarak tutan klinik bulguları ve seyri hastadan hastaya değişkenlik gösteren - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Doç. Dr. Salih PAYDoç. Dr. Salih PAYGATA Romatoloji BDGATA Romatoloji BD

Doç. Dr. Salih PAYDoç. Dr. Salih PAYGATA Romatoloji BDGATA Romatoloji BD

9. Ulusal İç Hastalıkları Kongresi 06 Eylül 2007

Page 2: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Tanım

Periferik diathrodial (sinoviyal) eklemleri

simetrik olarak tutan

klinik bulguları ve seyri hastadan hastaya

değişkenlik gösteren

kıkırdak tahribatı ve kemik erozyonları ile

eklem harabiyeti ve deformasyonu

oluşturabilen

çoğunlukla RF’nin pozitif bulunduğu

eklem dışı bulguların eşlik ettiği

kronik iltihabi eklem hastalığıdır.

periferik simetrik

poliartrit

heterojen, sendrom?

erozif, deforman

seropozitif

sistemik

inflamatuvar, artrit

Romatoid artrit;

Page 3: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Sık tutulan eklemler

Page 4: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Romatoid artritin tanısı

Klinik başlangıç noktası:

2 veya daha fazla eklemde, 6 haftadan uzun süren artrit (şişlik ve efüzyon)

Page 5: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Romatoid artritin tanısı

Klinik başlangıç noktası:

2 veya daha fazla eklemde, 6 haftadan uzun süren artrit (şişlik ve efüzyon)

Sinsi, poliartiküler tutulum ağrı, tutukluk ve şişlik, sabah tutukluğu

Öncelikle MKF, PİF, 1.İP, EB ve MTF tutulumu

Page 6: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Romatoid artritin tanısı

Klinik başlangıç noktası:

2 veya daha fazla eklemde, 6 haftadan uzun süren artrit (şişlik ve efüzyon)

Sinsi, poliartiküler tutulum ağrı, tutukluk ve şişlik, sabah tutukluğu

Öncelikle MKF, PİF, 1.İP, EB ve MTF tutulumu

Akut poliartrit; miyalji, yorgunluk, ateş, kilo kaybı, depresyon

Palindromik romatizma; 2-3 saat-gün arası, migratuvar artrit

Kr.monoartrit; diz, omuz, kalça, el ve ayak bileği travma öyküsü

Eklem dışı; genel ağrı, tutukluk, KTS, kilo kaybı, serozit, episklerit,

vaskülit

Page 7: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Romatoid artritin tanısı

Klinik başlangıç noktası: 2 veya daha fazla eklemde, 6 haftadan uzun süren artrit (şişlik ve efüzyon)

Diğer klinik bulgular Laboratuar bulguları

Page 8: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Romatoid artritin tanısı

Klinik başlangıç noktası: 2 veya daha fazla eklemde, 6 haftadan uzun süren artrit (şişlik ve efüzyon)

Diğer klinik bulgular

Etkilenen eklemlerin sayısı ve dağılımı,Sabah tutukluğu,Eklem dışı bulgular

Laboratuar bulguları

Seroloji;RF ve anti-CCP

Akut faz yanıtı;CRP ve ESR

Radyoloji: Düz grafiler, US, MRGSinovit, ErozyonKemik iliği ödemi

Page 9: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Romatoid artritin tanısı

Klinik başlangıç noktası: 2 veya daha fazla eklemde, 6 haftadan uzun süren artrit (şişlik ve efüzyon)

Diğer klinik bulgular

Etkilenen eklemlerin sayısı ve dağılımı,Sabah tutukluğu,Eklem dışı bulgular

Laboratuar bulguları

Seroloji;RF ve anti-CCP

Akut faz yanıtı;CRP ve ESR

Ayırıcı tanıya giren hastalıkların gözden geçirilmesi

Romatoid artrit

Radyoloji: Düz grafiler, US, MRGSinovit, ErozyonKemik iliği ödemi

Page 10: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Romatoid artritin tanısı

Klinik başlangıç noktası: 2 veya daha fazla eklemde, 6 haftadan uzun süren artrit (şişlik ve efüzyon)

Diğer klinik bulgular

Etkilenen eklemlerin sayısı ve dağılımı,Sabah tutukluğu,Eklem dışı bulgular

Laboratuar bulguları

Seroloji;RF ve anti-CCP

Akut faz yanıtı;CRP ve ESR

Ayırıcı tanıya giren hastalıkların gözden geçirilmesi

Romatoid artrit

Eklem harabiyeti ve fonksiyon kaybı yönünden kötü prognoz belirteçlerinin aranması

Radyoloji: Düz grafiler, US, MRGSinovit, ErozyonKemik iliği ödemi

Page 11: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

El ve parmak deformiteleri

Page 12: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Kuğu boynu deformitesi

Parmak deformiteleri

Düğme iliği deformitesi

Page 13: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Sistemik bulguları

Page 14: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

TanımlarTanımlar

Erken sinovitErken sinovit

Erken artritErken artrit

Çok erken iltihabi artritÇok erken iltihabi artrit

Erken iltihabi poliartritErken iltihabi poliartrit

İdyopatik poliartritİdyopatik poliartrit

Çok eÇok erken romatoid artrit rken romatoid artrit

Erken romatoid artritErken romatoid artrit

Page 15: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Sinoviyal Sinoviyal inflamasyonun inflamasyonun başlamasıbaşlaması

Klinik semptomların Klinik semptomların ortaya çıkmasıortaya çıkması

p53 p53 mutasyonları(?)mutasyonları(?)

İlerleyici eklem hasarıİlerleyici eklem hasarı

Yerleşik RAYerleşik RAErken RAErken RA

Tak, PP Best Practice and Res Clin Rheum 2001Tak, PP Best Practice and Res Clin Rheum 2001

Erken Sinovit & RAErken Sinovit & RA

OtoimmünOtoimmünyantınyantınbaşlamasıbaşlaması

Erken SinovitErken Sinovit

Page 16: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Erken PoliartritErken Poliartritin in DeğerlendirDeğerlendirilmesinde ilmesinde SorunlarSorunlar

NSAİİ cevabı çok iyi, tam tedavi olduğu sanılabilirNSAİİ cevabı çok iyi, tam tedavi olduğu sanılabilir

RA klinik bulguları non-spesifikRA klinik bulguları non-spesifik

Kendine sınırlı artrit te Kendine sınırlı artrit te sınıflandırmasınıflandırma kriterlerini doldurabilir kriterlerini doldurabilir

Tek önemli fark RA’nın kronik olmasıTek önemli fark RA’nın kronik olması

LaboratuarLaboratuar testleri ve radyoloji negatif olabilir testleri ve radyoloji negatif olabilir

Akut faz Akut faz %60,%60, radyoloji radyoloji %70 normal %70 normal ve RF ve RF %70 %70 negatifnegatif

OA ile birlikteOA ile birlikte olduğunda olduğunda, radyoloji, radyoloji yanıltyanıltabilirabilir

Quinn MA ve ark Rheumatology 2003Quinn MA ve ark Rheumatology 2003

Page 17: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Erken Poliartrit: Hangi Hasta Uzmana Gönderilmeli

Eklem şişliği olanlar

MKF ve MTF tutulumu

NSAİİ’ iyi yanıt verenler

Simetrik tutulumu olanlar

Aile öyküsü pozitif olanlar

Belirgin sabah tutukluğu olanlar

6-12 haftadan uzun süren poliartrit? DMARD

Quinn MA ve ark Rheumatology 2003Quinn MA ve ark Rheumatology 2003

Page 18: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Sabah tutkluğu 58/76Sabah tutkluğu 58/76

Page 19: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD
Page 20: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

AntikorAntikor Spesifisite (%)Spesifisite (%) Sensitivite (%)Sensitivite (%)

AKAAKA 93-9993-99 26-3326-33

AFAAFA 9393 3333

Anti-RA33Anti-RA33 9898 2-272-27

Anti-SaAnti-Sa 9898 22-4022-40

**Anti-CCPAnti-CCP 91-9891-98 30-7030-70

Anti-hFibAAnti-hFibA 9898 6464

Anti-Anti--enolaz-enolaz 9797 3333

AKA: AKA: Antikeratin AntikorAntikeratin Antikor, , Anti-hFibA: Anti-hFibA: Antihuman fibrinojen peptid AAntihuman fibrinojen peptid A, ,

AFA: AFA: Anti-filagrin Antikor, Anti-filagrin Antikor, Anti-CCP:Anti-CCP: Anti-cyclic citrullinated peptideAnti-cyclic citrullinated peptide

Hueber W ve ark. Clin Exp Rheum 2003Hueber W ve ark. Clin Exp Rheum 2003

Erken RA: TanıErken RA: Tanı

Page 21: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD
Page 22: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD
Page 23: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD
Page 24: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

İki önemli bulgusu vardır:

Eklem aralığında daralma: kıkırdak harabiyeti

Kemik erozyonları: kemik yıkımı

Diğerleri,

Yumuşak doku şişliği,

Periartiküler osteoporoz,

Subluksasyonlar,

Sekonder osteoartroz

Erken RA: TanıErken RA: Tanı

Page 25: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD
Page 26: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD
Page 27: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD
Page 28: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD
Page 29: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

ErozyonErozyon

Page 30: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

SinovitSinovit

Page 31: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

RKMÖRKMÖ RKMSRKMS

SinovitSinovit

Page 32: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

SinovitSinovit

SinovitSinovit

Page 33: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

SinovitSinovit

Page 34: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Kemik iliği ödemiKemik iliği ödemi

RKMSRKMÖ

Page 35: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD
Page 36: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Eklem ve eklem çevresinde en az bir saat süren sabah tutukluğu,

Doktor tarafından gözlenen ve en az 6 hafta süren üç veya

daha fazla eklem bölgesinde artrit ; PİF, MKF, EB, dirsek, diz, AB, MTF

El eklemlerinde en az 6 hafta süren (EB, MKF veya PİF) artrit

Simetrik artrit

Romatoid nodul

Romatoid faktör pozitifliği

Radyolojik değişiklikler; El ve EB AP grafilerinde erozyon ve

kistik görünüm veren dekalsifakasyonlar

ACR 1987 Klasifikasyon Kriterleri

Page 37: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Poliartrit: Ayırıcı Tanı

Quinn MA ve ark Rheumatology 2003

İnflamatuar artritler

Romatoid artrit

Postviral artrit

Psoriyatik artrit

Reaktif artrit

Ankilozan spondilit

Enteropatik artrit

Poliartiküler gut

Kalsiyum pirofosfat artriti

Bağ dokusu hastalıkları

Sistemik lupus eritematozus

Sjögren sendromu

Dermatomiyozit/ polimiyozit

Skleroderma

Belirlenemyen bağ dokusu hastalığı

Vaskülitler

Behçet hastalığı

Poliarteritis nodozaAyırıcı tanıda önemli klinik tablolar

Septik artrit

Paraneoplastik sendrom

Subakut bakteriyel endokardit

Polimiyalji romatika

İnflamtuar olmayan durumlarOsteoartritFibromiyalji

Page 38: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD
Page 39: Doç. Dr. Salih PAY GATA  Romatoloji BD

Erken RA: Prognostik Faktörler

Otoantikorlar- RF/Anti-CCP

Genetik faktörler- Paylaşılmış epitop

Akut faz cevabı- CRP, ESR

Cinsiyet- Kadın

Görüntüleme- erozyon/kist (US/MRG/X-ray)

Fonksiyonel bozukluk- HAQ

Hastaların %60-70’ni değerlendirebilir

Quinn MA ve ark Rheumatology 2003Quinn MA ve ark Rheumatology 2003