Download - burçin - iskelet sistemi
![Page 1: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/1.jpg)
DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ
www.egitimhane.com
![Page 2: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/2.jpg)
➢Vücudumuza desteklik ve hareket etmemizi sağlayan sistem, destek ve hareket sistemi olarak adlandırılır.
➢Destek ve hareket sistemi;➢Kemikler (iskelet sistemi)➢Eklemler➢Kaslardan oluşur.
![Page 3: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/3.jpg)
İskelet Sistemi➢İskelet sistemi,
kemiklerden oluşur.➢Sağlıklı bir insanda
206-207 kemik bulunur.
➢Yeni doğan bir bebekte kemik sayısı 300 civarındadır.
➢Daha sonradan bu kemiklerden bazıları birbiriyle kaynaşır ve kemik sayısı olması gereken sayıya iner.
![Page 4: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/4.jpg)
İskelet Sistemi➢Aynı zamanda bebeklerin kemikleri
yetişkin insanların kemikleri kadar sert değildir, yani kıkırdak yapısındadır.
➢Kemikleri esnediği için çarpmalarda, düşmelerde kolay kolay kırılmaz.
➢Bebek büyüdükçe kemikleri de sertleşir.
![Page 5: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/5.jpg)
İskeletimizin Görevleri:➢Vücuda şekil verir.➢Vücuda destek olur,
dik durmasını sağlar.➢Hareket etmemizi
sağlar.➢İç organlarımızı
korur.➢İç organlarımıza
tutunma yüzeyi sağlar.
➢Kalsiyum, magnezyum, fosfor gibi mineralleri depo eder.
➢Kan hücrelerini üretir.
![Page 6: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/6.jpg)
➢İskeltimizi oluşturan kemikler şekillerine göre 3 gruba ayrılır.
➢Bunlar;
➢Uzun kemikler
➢Kısa kemikler
➢Yassı kemikler
![Page 7: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/7.jpg)
Uzun Kemikler:
➢Kol ve bacaklarda bulunur.
➢Boyları enlerinden uzundur.
➢Ortasında sarı kemik iliği bulunur.
![Page 8: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/8.jpg)
Kısa Kemikler:
➢El, ayak ve bilek kemikleri kısa kemiktir.
➢En, boy uzunlukları birbirine yakındır.
➢Ortasında sarı kemik iliği yoktur.
![Page 9: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/9.jpg)
Yassı Kemikler:
➢Kafatası, kalça, kürek, kaburga kemikleri yassı kemiklerdendir.
➢Genişliği fazla olan kemiklerdir.
➢Görünümleri yassıdır.
➢Sarı kemik iliği bulundurmaz.
![Page 10: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/10.jpg)
Uzun kemiğin yapısı:Kırmızı kemik iliği
Kıkırdak
Sert kemik
Süngerimsi kemik
Kemik zarı
Sarı ilikKan damarları
![Page 11: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/11.jpg)
Kemik zarı(Periost):
➢Kemiğin dış kısmında bulunur.
➢Kemiği dış etkilere karşı korur.
➢Kemiğin enine büyümesini sağlar.
➢Çatlayan, kırılan kemiklerin onarılmasını sağlar.
Kemik zarı
![Page 12: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/12.jpg)
Kıkırdak:
➢Uzun kemiklerin baş kısmında bulunur.
➢Hareket sırasında kemiğin aşınmasını önler.
➢Kemiğin boyuna uzamasını sağlar.
Kıkırdak
![Page 13: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/13.jpg)
Sert kemik:
➢Kemik zarının altında bulunur.
➢Kemiğin güçlü ve sağlam olmasını sağlar.
Sert kemik
![Page 14: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/14.jpg)
Süngerimsi kemik:
➢Uzun kemiklerin baş kısmında, diğer kemiklerin iç kısımında bulunur.
➢İçinde kırmızı kemik iliği bulunur.
➢Kırmızı kemik iliği kan hücrelerini üretir.
Kırmızı kemik iliği
Süngerimsi kemik
![Page 15: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/15.jpg)
Sarı ilik:
➢Uzun kemiklerin orta kısmında ilik kanalında yer alır.
➢Yağ depolar.
Sarı ilik
![Page 16: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/16.jpg)
Kafatası kemikleri
Uyluk kemiği
Göğüs kafesi
Omurga
Göğüs kemiği
Leğen kemiği
El kemikleri
Pazı kemiği
Ön kol kemiği
Kürek kemiği
Dirsek kemiği
Baldır kemiği
Kaval kemiğiAyak kemikleri
![Page 17: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/17.jpg)
Eklemler➢Kemikleri birbirine bağlayan
yapılara eklem denir.➢Eklemler hareket derecelerine
göre üçe ayrılır.➢Bunlar;➢Oynar eklem➢Yarı oynar eklem➢Oynamaz eklem
![Page 18: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/18.jpg)
Oynar eklemler:➢Tam hareketli
eklemlerdir.➢Bu eklemlerde
kemikler arası boşluk eklem sıvısı ile doludur.
➢Örneğin kol ve bacaklardaki eklemler, oynar eklemdir.
Kemik
KıkırdakEklem sıvısı
![Page 19: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/19.jpg)
Yarı oynar eklemler:➢Hareketleri
sınırlıdır.➢Bu eklemlerde
eklemi oluşturacak iki kemik arasında kıkırdak bulunur.
➢Örneğin omurgayı oluşturan omurlar arasındaki eklemler, yarı oynar eklemdir.
![Page 20: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/20.jpg)
Oynamaz eklemler:➢Kemikler birbirine
çok sıkı bağlıdır.➢Hareket yetenekleri
yoktur.➢Kemikler testere
dişi gibi girinti ve çıkıntılarla bağlıdır.
➢Kemikler arasında hiç boşluk bulunmaz.
➢Örneğin kafatası kemikleri arasındaki eklemler, oynamaz eklemdir.
![Page 21: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/21.jpg)
➢Eklemlerin kemiklere bağlanmasında yardımcı olan yapılara eklem bağları denilmektedir.
➢Bu bağlar, kemik ve eklemin birlikte çalışmasını sağlar.
![Page 22: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/22.jpg)
Kaslar➢İskelet sistemindeki kemiklerin üzerini
örten, iç organların yapısına katılarak vücudun ve iç
organların hareket etmesini sağlayan yapılar kas olarak adlandırılır.➢Kaslar, kas hücrele- rinden oluşur. ➢Kaslar kasılıp gevşeme özelliğine sahiptir.➢Kasların kemiklere bağlandığı yere de
tendon veya kiriş denir.
![Page 23: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/23.jpg)
Kas Çeşitleri:➢Kaslar özelliklerine, vücutta
bulundukları yere ve çalışma şekillerine göre üç çeşittir.
➢Bunlar; ➢Çizgili (kırmızı) kas ➢Düz (beyaz) kas ➢Kalp kası
![Page 24: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/24.jpg)
Çizgili kas :➢İskeletimizi örten kaslardır (iskelet
kası).➢Vücudun hareket etmesini sağlayan
kaslardır.➢Bizim isteğimizle çalışırlar (istemli kaslardır).➢Hızlı çalışıp çabuk yorulurlar.➢Güçlü kasılıp gevşerler ve çok
enerji harcarlar.➢Hücreleri kırmızı renklidir.
![Page 25: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/25.jpg)
Düz kas:➢İç organların yapısında
bulunur.➢İsteğimiz dışı çalışırlar
(istemsiz kaslardır).➢Yavaş ve uzun süre
yorulmadan çalışırlar.➢Zayıf kasılıp gevşerler ve
az enerji harcarlar.➢Hücreleri beyaz renklidir.➢Mide, bağırsak, yemek
borusu, böbrek, akciğer, damarlar gibi iç organlarda düz kaslar bulunur.
![Page 26: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/26.jpg)
Kalp kası:➢Yapısı çizgili kasa,
çalışması da düz kasa benzer.
➢Bizim isteğimiz dışı çalışırlar (istemsiz kaslardır).
➢Ömür boyu yorulmadan belli bir ritme göre (ritmik) çalışırlar.
➢Güçlü kasılıp gevşerler ve hızlı çalışırlar.
![Page 27: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/27.jpg)
Kasların Çalışması :❖Vücuttaki kemiklerin hareket
etmesini sağlayan kaslar zıt yönde çalışırlar.
❖Kemiklerin üzerinde karşılıklı bulunan iki kastan biri kasılırken diğeri gevşer ve kasılma anında kemiği çekerek kemiğin eklem yerinde hareket etmesini sağlar.
❖Zıt çalışan kasların birbiriyle uyumu vücudun daha kolay hareket etmesini sağlar.
![Page 28: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/28.jpg)
Kasların Çalışması :➢Kolumuzu
bükerken pazı kası kasılır, arkasındaki kas gevşer.
➢Kolumuzu açarken pazı kası gevşer, arkasındaki kas kasılır.
Açılma
Bükülme
Pazı kası kasılır
Pazı kası gevşer
Arkadaki kas kasılır
Arkadaki kas gevşer
![Page 29: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/29.jpg)
Destek ve hareket sisteminin sağlığının korunması için;
➢Dengeli beslenilmelidir.➢İskelet ve kasların gelişmesi için yaşa
uygun spor yapılmalıdır.➢Kemiklerin ve dişlerin gelişmesi için
kalsiyum ve fosfor içeren (et, süt, yumurta ve peynir gibi) besinlerle birlikte D vitamini alınmalıdır.
➢Kemiklerin gelişmesi için yeterince güneş ışığı alınmalıdır.
➢Sivri burunlu, dar ve yüksek topuklu ayakkabılar giyilmemelidir.
➢Ağır yük taşınmamalıdır.
![Page 30: burçin - iskelet sistemi](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022081722/58800d071a28ab421b8b6355/html5/thumbnails/30.jpg)
Destek ve hareket sisteminin sağlığının korunması için;
➢Aşırı kilolardan ve spordan kaçınılmalıdır.
➢Duruş ve oturuş biçimlerin dikkat edilmelidir.
➢Dik yürünmelidir.➢Yük taşınırken veya kaldırılırken
dengeli (iki elle) tutulmalıdır. (Çanta tek omuzda taşınmamalıdır, yükler dizleri bükmeden kaldırılmamalıdır).
➢Kasların güçlenmesi için protein içeren besinler alınmalıdır.
➢Kırık, çıkık ve burkulmalarda (çıkıkçıya ve kırıkçıya değil) doktora gidilmelidir.