dÖrdÜncÜ ulusal antarktİk bİlİm seferİ araŞtirmaci el … · 2020. 5. 6. · dÖrdÜncÜ...

DÖRDÜNCÜ ULUSAL ANTARKTİK BİLİM SEFERİ

ARAŞTIRMACI EL KİTABI

2020

Sinan YİRMİBEŞOĞLU, Özgün OKTAR, Burcu ÖZSOY

TÜBİTAK MAM KUTUP ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı himayelerinde Sanayi ve

Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları

Enstitüsü koordinasyonunda yürütülen Ulusal Antarktik Bilim Seferi

katılımcılarını bilgilendirmek amaçlı hazırlanmıştır.


ÖNSÖZ

Ülkemizi Antarktika Kıtası’nda temsil etmek ve bilimsel çalışmalar yapmak adına

2019 – 2020 yılı için kurulan bilimsel araştırma ekibimiz ile en güneye seyahat

etmeye hazır mısınız!

Bu el kitabı gerekli bilgileri edinmeniz için hazırlanmış olup, sefer öncesi

okumanız tavsiye edilmektedir.

Kıtada yapacağınız çalışmalarda kolaylıklar diler, eve büyük başarılarla

dönmenizi temenni ederiz.

İyi Yolculuklar...


Mdür V. - Burcu ÖZSOY

Kapt. Özgün OKTAR

Kapt. Sinan YİRMİBEŞOĞLU


İÇİNDEKİLER

Bölüm 1 – Antarktika ve Türkiye 1.1.Antarktika Kıtası

1.2.Antarktika Andlaşmalar Sistemi (ATS)

1.3.Antarktika Çevre Koruma Protokolü

1.4.Antarktika ve Türkiye

1.5.İlk ve İkinci Ulusal Antarktik Bilim Seferleri

1.6.Ulusal Antarktik Bilim Programı

1.7.Kutup Bilim Evi

1.8.Antarktika Bilim İstasyonları

Bölüm 2 - Sefere Giderken 2.1. Sağlık Kontrolü

2.2. Finansman ve Antlaşmalar

2.3. Eğitim

2.4. Sigorta ve Kıta’ya Seyahat

2.5. Çantanızda Olması Gerekenler

2.6. Yasak Eşyalar

2.7. Yüklerin Gidişi

2.8. Pasaport ve Vizeler

2.9. Ekstralar

Bölüm 3 – Gemide Yaşam 3.1. Hiyerarşi

3.2. İkili Sistem

3.3. Sorumluluklar, Kurallar ve Yasaklar

3.4. Yemek

3.5. Barınma

3.6. Sağlık

3.7. Haberleşme

3.8. Çevre Koruma

3.9. Bilimsel Çalışmalar ve Ekipman Kullanımı

3.10. Sosyal Aktiviteler

3.11. Geri Dönerken

Bölüm 4 – Kıta’da Dikkat Edilmesi Gerekenler 4.1. Genel Bilgiler


BÖLÜM 1 – ANTARKTİKA VE TÜRKİYE

1.1. Antarktika Kıtası

Antarktika Kıtası yüzölçümü bakımından en büyük beşinci kıtası olma özelliğine

sahiptir ve dünyamızın en soğuk bölgesidir. Güney Okyanusu ile çevrelenmiş Kıta’nın yaklaşık

yüzölçümü 14 milyon km²’dir. Kıta yüzeyinin %98’i buz örtüsü ile kaplı olup, kış aylarında

Kıta çevresinde yaklaşık 18 milyon km² deniz buzu oluşmaktadır. Bu oran yaz aylarında 2 – 3

milyon km²’ye kadar düşmektedir. Bu erime sayesinde Kıta’ya deniz yolu ile ulaşım

kolaylaşmakta ve bilimsel çalışmalar çoğunlukla yaz aylarında yapılmaktadır. Rusya’ya ait

Vostok bilim üssünde ölçülmüş -91°C hava sıcaklığı dünyadaki en düşük sıcaklık olarak tarihe

geçmiştir. İngilizlere ait bir bilim üssünde ise ozon tabakasının seyrelmesinin Kıta üzerinde

olduğu farkedilmiş ve daha birçok dünya literatürüne geçmiş yeni bilgiler keşfedilmiştir.

Kıta üzerinde tarım yapılamamakta olup, yerleşik bir halk bulunmamaktadır. Bunun

yanı sıra Kıta’da sadece turistik geziler ve bilimsel amaçlı yerleşimler yapılabilmektedir.

Yaklaşık otuz ülkeye ait yüzden fazla bilim üssünde bilim insanları yaşamını sürdürmektedir.

Bu nüfusun çoğu yaz aylarında Kıta’ya gelmekte ve kış aylarında çok az sayıda araştırmacı

Kıta’da kalmaktadır. Kıta’ya penguenler, foklar, balinalar, kuşlar ve çeşitli hayvanlar ev

sahipliği yapmaktadır.

Antarktika Andlaşması’na göre, Antarktika’nın sınırları 60° Güney enleminin

güneyinde kalan bütün alanı içerir. Antarktika Kıtası dünyanın en zorlu yaşam koşullarını

barındıran bir bölgedir. Antarktika’nın en yüksek yeri 4892 metre yüksekliğindeki Vinson

Dağı’dır. Bugüne kadar Kıta’da en az 138 yanardağ keşfedilmiştir. En yüksek rüzgar hızı ise

saatte 327 km ile Fransızlara ait bilim üssü çalışanları tarafından ölçülmüştür.


1.2. Antarktika Andlaşmalar Sistemi (ATS)

1 Aralık 1959 yılında A.B.D.’nin Washington şehrinde 12 ülke tarafından imzalanan bu

andlaşma, günümüzde ülkemizinde aralarında bulunduğu 54 üye ülke tarafından kabul

görmektedir. Kıta’nın, bu andlaşma çerçevesinde hiçbir ulusa veya devlete ait olmadığı kabul

edilmiştir. Kıta’da yalnızca bilimsel çalışmalar ve turistik faaliyetlere çevre koruma protokolü

kapsamında izin verilmektedir. Antarktika Andlaşması, Kıta üzerinde hak iddialarını

dondurmuştur. Bulgaristan’da düzenlenen 38. Antarktika Andlaşması Danışma Toplantısı’nda

(ATCM) Kıta’daki doğal kaynakların bilimsel amaç dışında çıkartılması süresiz olarak

yasaklanmıştır. 1 Aralık “Antarktika Günü” olarak kutlanmaktadır.

Antarktika Andlaşmalar Sistemi’ne üye olan ülkelerin bayrakları


1.3. Antarktika Andlaşması Çevre Koruma Protokolü

Antarktika Kıtası ve çevresindeki canlı yaşamı Antarktika Andlaşması Çevre Kruma

Protokolü ile korunmaktadır. Kıta’da tarihi koruma alanları, hayvan yaşamı koruma alanları

gibi birçok girilmesi ve faaliyette bulunulması yasak alanlar mevcuttur. 14 Şubat 2017 tarihinde

bu Protokol, Meclis Genel Kurulu’nda kabul edildi. Daha sonra 8 Mart 2017 tarihinde Resmi

Gazete’de Antarktika Andlaşması Çevre koruma Protokolü’ne katılmamızın uygun

bulunduğuna dair kanun yayımlandı. 27 Eylül 2017 tarihinde de depoziter devlet olan

A.B.D.’ye bildirilmiştir. Türkiye’nin de taraf olduğu bu protokolü Kıta’ya ayak basmadan önce

lütfen okuyunuz. (http://www.ats.aq/e/ep.htm)

1.4. Antarktika ve Türkiye

1967 yılında Atok Karaali isimli Türk Bilim insanının, Kıta’da bir yıl süre ile kalan ilk

bilim insanımız olduğu bilinmekte olup, Kıta’da belli bir bölgeye “Karaali Kayalıkları” isminin

verilmesini sağlamıştır. Ayrıca Prof. Serap Tilav ve Prof. Umran İnan’ın yapmış oldukları

bilimsel çalışmalar neticesinde “Tilav Buz Dili” ve “İnan Tepesi” olarak Kıta’da bazı bölgelere

isimleri verilmiştir. Ayrıca Kıta’ya en yakın toprakları çizen ilk harita olma özelliğini elinde

bulunduran 1513 Piri Reis haritası ise dünyada belli başlı kitaplara konu olmuştur. (Terra

Australis Incognita - The Unknown Southern Land, Gergana Lapteva – 2007. Maps of the

Ancient Sea Kings, Charles H. Hapgood - 1997). Bugüne kadar Kıta’ya yaklaşık 50’den fazla

Türk bilim insanımız gitmiş ve yaptıkları çalışmalar ile dünya literatürüne katkı sağlamışlardır.

http://www.ats.aq/e/ep.htm


1.5. İlk ve İkinci Ulusal Antarktik Bilim Seferleri

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı himayelerinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji

Bakanlığı uhdesinde, İstanbul Teknik Üniversitesi Kutup Araştırmaları Uyg – Ar Merkezi

koordinasyonunda 2017 yılında ilk Ulusal Antarktik Bilim Seferi 9 araştırmacı ile

gerçekleştirilmiştir. Bir buçuk ay süren seferde toplamda 4000 km mesafe kat edilmiş ve birçok

dalda bilimsel çalışmalar yapılarak ülkemizin de Antarktika’da bilimsel çalışmalar

gerçekleştirdiği dünyaya gösterilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

uhdesinde, İstanbul Teknik Üniversitesi Kutup Araştırmaları Uyg – Ar Merkezi

koordinasyonunda 2018 yılında İkinci Ulusal Antarktik Bilim Seferi 28 araştırmacı ile

gerçekleştirilmiştir. Seferde yaklaşık 4000 km mesafe kat edilmiş ve birçok dalda bilimsel

çalışmalar yapılarak ülkemizin de Antarktika’da bilimsel çalışmalar gerçekleştirdiği dünyaya

gösterilmiştir. Ayrıca ekibin bir kısmı Robert Adası üzerinde yaklaşık bir aylık geçici çadır

kamp kurarak çalışmalarını bu bölgede de sürdürmüştür.

Ayrıca her Antarktik Sezonu’nda Kıta’da yer alan yabancı ülkelerin bilim üslerine bilim

insanlarımız misafir araştırmacı olarak gönderilmektedir.

1.6. Ulusal Antarktik Bilim Programı

2017 yılında ilk Ulusal Kutup Bilimleri çalıştayı 12-13 Nisan’da İstanbul Teknik

Üniversitesi’nde düzenlenmiş ve yaklaşık 40 farklı kurum ve kuruluştan yaklaşık 120 bilim

insanımız bir araya gelerek Ulusal Kutup Bilim Programı oluşturulmaya başlanmış, 2018

yılında Ulusal Kutup Bilimleri Programı yürürlüğe girmiştir.


1.7. Kutup Bilim Evi

1 Aralık 2018 tarihinden bir gün önce Tuzla Belediyesi tarafından finanse edilen ve

merkezimiz tarafından iç bilgileri belirlenen ülkemizin İlk Kutup Bilim Evi halka açılmıştır.

Bilim evi Tuzla Şelale Park’ta inşa edilmiş ve içerisinde Bilim İnsanlarımızın Kıta’da

kullandığı sefer kıyafetleri -17˚C‘ye kadar soğut tutulan bir bölümde sergilenmektedir.

Ziyaretçilerin ilgisini Kuzey Kutbu bölgesinde yaşayan Kutup Ayısı ve Güney Yarım Kürede

yaşayan Penguen canlılarının modelleri dikkat çekmektedir.

1.8. Antarktika Bilim Üsleri

Antarktika’da bilim yapan ülkeler bugüne kadar Kıta’da yaptıkları bilimsel çalışmaları

kalıcı hale getirebilmek ve lojistik destek sağlayabilmek adına Kıta’da üsler inşa etmişlerdir.

Günümüzde yaklaşık 100 adet kamp, laboratuvar, lojistik kulübe v.b. niteliklerde olan yapılar

ve üsler bulunmaktadır. Bir çok bilim üssü, lojistiği kolay ve iklim koşulları daha elverişli olan

Antarktika Yarımadası’nda konuşlandırılmışken Güney Kutup Noktası gibi zorlu koşulları olan

bölgelerde de üsler kurulmuştur. Çoğu bilim üssü yalnızca yaz aylarında faaliyet

gösterebilirken, bazı üsler tüm yıl boyunca çalışılabilecek kapasiteye sahiptir.


BÖLÜM 2 - SEFERE GİDERKEN

2.1. Sağlık Kontrolü

Kutuplara yapılacak seferler öncesi kıtaya gidecek her araştırmacı, ulusal kutup

programları tarafından belirlenen hastanelerde tıbbi yeterlilik testine girerek sağlık kontrolü

yaptırırlar. Seferde kişiye ve ekibe sıkıntı çıkarabilecek durumların önüne geçilmesi için, bu

kontroller sonucu sağlığı elverişli olmayan kişilerin kutuplara sefere gitmesine izin verilmez.

Bu yüzden kutup bölgelerine yapılacak her sefer öncesi kişiler sağlık kontrollerine tabi

tutulurlar. Kutup bölgelerinde en sık görülen tıbbi rahatsızlıkların başında diş problemleri

gelmektedir. Katılımcıların özel sağlık durumlarını eksiksiz olarak organizasyon ekibine

bildirmeleri Kıta’da yaşanabilecek problemlerin önceden öngörülmesini sağlayacaktır.

2.2. Finansman ve Antlaşmalar

Kutup bölgelerinin dünyadaki insan yaşamının yoğun olduğu bölgelere olan

uzaklığından dolayı, ulaşım-taşımacılık önemli bir finans desteği gerektirmektedir. Kutuplara

seferlere gidecek kişiler finansmanı olan kişi, kurum ve kuruluşlarla antlaşmalar / sözleşmeler

imzalamak ve bunlara uymak zorundadır. Bu antlaşmalar / sözleşmeler / taahhütnameler /

muvafakatnameler kişilerin Kıta’da yapacakları faaliyetleri, sınırları ve yasakları belirler.

Yasaklar arasında canlı yaşamına ve Kıta’ya zarar vermek, fotoğraf çekme sınırları, çöp atma

kuralları v.b. durumlarla beraber sosyal sınırlandırmalar da yer alabilir. Ayrıca kutup

bölgelerine gidecek kişiler bu bölgelerdeki özel kurallara ve çevre koruma protokollerine

harfiyen uymak zorundadırlar. Tüm bu yasak ve gereksinimler ekibin sağlığını ve çevrenin

düzenini korumak amacıyla yapılır.

2.3. Eğitimler

Antarktika’ya gidecek kişiler yaptıkları antlaşmalar / sözleşmeler sonucu Kıta’ya

gitmeden önce gemi, uçak, kamp v.b. koşullarda yaşam hakkında temel eğitimleri almak

zorundadırlar. Özellikle buzul üzerinde çalışılacak ve kamp yapılacak ise, temel kamp, dağcılık

ve buz tırmanış eğitimleri almaları tavsiye edilir.

2.4. Sigorta ve Kıta’ya Seyahat

Antarktika’ya gidiş öncesi kişiler sağlık / seyahat sigortası yaptırmak zorundadırlar.

Kıta’ya seyahat edeceğiniz süre boyunca, sizler adına ülkenizde gerekli resmi işlerinizi

yapmaları için yakınlarınıza vekâlet bırakmanız önerilir.

2.5. Çantanızda Olması Gerekenler

Antarktika’ya giderken yanınıza almanız gereken çok fazla eşya olabilir. Bu yüzden

yanınıza alacağınız eşyaları toparlarken öncelikle en önemli eşyalarınızdan başlamanız tavsiye

edilir. Kalacağınız süreye bağlı olarak eşya miktarını arttırabilirsiniz.


Ayrıca kampa gidecek kişiler yanlarına alınması gerekli malzemeleri profesyonel

kişilere danışmaları tavsiye edilir.

Aşağıdaki Antarktika için ihtiyaç listesi tablosunu incelemeniz önerilir.

Unutulmamalıdır ki yanınıza alacağınız her eşya size ekstra bir sorumluluk ve taşıma

problemleri çıkartacaktır. Bu sebeple gereksiz yüklerden de fazla eşyalardan kaçınınız.

ANTARKTİKA İÇİN İHTİYAÇ LİSTESİ

Belge Uçak Biletleri / Onay Numarası

Pasaport (Vize ve bitiş tarihlerini kontrol etmeyi unutmayınız)

Konaklama Rezervasyonu

Acil Durum Numaraları / Elçilik Adresi

Yolculuk Programı

Gezi Rehberleri / Haritalar ve Yol Tarifleri

Yabancı Dil Sözlükleri / Konuşma Kılavuzu

Günlük / Defter ve Kalem

Antarktika Andlaşması Koruma Bölgeleri (ASMA, ASPA)

Antarktika Andlaşması Çevre Koruma Protokolü

Elektronik Cep Telefonu, Bilgisayar

Fotoğraf Makinesi, Kılavuz, Hafıza Kartı, Pil

Elektronik Oyun / Müzik Cihazları

Kulaklıklar (Kulak İçi / Gürültü Önleyicili)

Yabancı Ülkeler için Priz ve Voltaj Adaptörleri (110 V ve 220 V için

Arjantin-Şili)

Diğer Küçük Elektronikler ve Şarj Aletleri ve Ekstra Bataryalar

GPS, Harici Bellek

Sağlık Merhem

Yara Bantları

Yedek Gözlük / Tek Kullanımlık Lens, Kontakt Lens Solüsyonu/Kabı

Deniz / Araç Tutmasına Karşı İlaçlar (Anti-seasickness)

Ateş Düşürücü, Ağrı Kesici

Geniş Spektrumlu Antibiyotik

Reçeteli İlaçlar

Vitaminler / Bitkisel İlaçlar

Çeşitli Güneş gözlükleri, Güneş kremi (Yüksek faktörlü)

Sefer Kıyafeti; Parka, Solopet, Termal İçlik, Bot, Kar gözlüğü, Termal

Eldiven, Kar eldiveni, Balaklava, Bere, Termal çorap, Polar hırka

Şampuan, Islak Mendil

Kulak Temizleme Çubukları

Törpü/Tırnak Makası

Küçük Fener

Leke Çıkarıcı Kalem veya Mendiller

İlk Yardım Seti

Acil Durum Besinleri ve Atıştırmalıklar

Su geçirmez sırt çantası (Karaya çıkarken kullanmak üzere)

Su matarası (Termos)

Diğer kişisel bakım ürünleri


2.6. Yasak Eşyalar

Uyuşturucu, alkol, kesici ve delici aletler, yanıcı ve patlayıcı maddeler gibi tehlikeli ve

zararlı eşyaların Kıta’ya taşınması yasaktır. Zorunluluk olduğu durumlarda bu tür eşyalar özel

izne tabidir.

2.7. Yüklerin Gidişi

Antarktika Kıta’sına giderken ülkemizden yola çıkacak iseniz, Kıta’ya direk uçuş

olmadığı göz önünde bulundurularak, kullanılacak olan hava / deniz yolu şirketlerinin yük

taşıma kurallarına uymayı unutmayınız. Bilimsel donanımların lojistiği sefer öncesinde

planlanır. Eğer Kıta’dan topladığınız örneklerin geri getirilmesi gerekiyor ise durum ile bilgiyi

organizasyon ekibinize iletiniz.

2.8. Pasaport Ve Vizeler

Antarktika Kıta’sı hiçbir ülkeye ait olmadığı için vizesiz olarak Kıta’ya seyahat

edebilirsiniz. Ayrıca Kıta’daki üslerde olan Antarktika mühürlerini eğlence amaçlı

kullanabilirsiniz. Bazı bilim üslerinde hediyelik eşya satışı yapılması sebebiyle yanınızda nakit

Amerikan doları bulundurmanız tavsiye edilir.

2.9. Ekstralar

Önemli diğer bilgiler için sizleri Kıta’ya götürecek lojistik destek sağlayan kişi, kurum

ya da kuruluş ile görüşmeniz tavsiye edilir. Ayrıca kıtaya daha önce bilimsel çalışmalar yapmak

üzere gitmiş bilim insanlarından ipuçları da alabileceğinizi unutmayınız.


BÖLÜM 3 – GEMİDE YAŞAM

3.1. Hiyerarşi

Gemi hayatı kara yaşamından çok farklı olup, gelenekler ve uluslararası hukuktan doğan

bir kurallar bütününe sahiptir. Gemiler hiyerarşik düzen sayesinde işletilmektedir. Kaptanın

kamu hukuku ve özel hukuk kapsamında sorumlulukları ve yönetme hakları bulunmaktadır.

Kaptan ve diğer tayfalar belirli bir hiyerarşik düzene göre gemi yaşamında hem çalışır hem de

sosyal vakitlerini tamamlarlar. Tarih boyunca oluşturulmuş denizcilik örf ve adetleri her

ülkenin kendi hukuk kurallarıyla oluşturulmuş olup bazı farklılıklar gösterebilmektedir.

Geminin bayrağı, o gemide hangi kanun ve kuralların uygulanacağını belirler. Örneğin kaptanı

İngiliz, bayrağı Malta, aşçısı Fransız olan bir gemide; aşçı kaptana karşı gemide bir suç işler ise

Malta kanunlarına göre yargılanır.

Gemilerdeki kanunlara ek olarak geminin işletmesini yapan şirket de yeni kurallar

koyabilir. Bunlara örnek olarak alkol ve sigara içme yasakları gösterilebilir. Eğer gemide suç

işlenirse ya da kural ihlali gerçekleşir ise, kaptanın alıkoyma, hapis altına alma gibi yetkileri

mevcuttur. Ve en yakın limana kadar kişiyi kapalı bir yerde kilit altında tutarak, limana

varıldığında gerekli yetkililere teslim etmekle sorumludur.

Ayrıca her bilim seferinin, sefer lideri de aynı yetkilere sahiptir ve gemi kaptanına karşı

ekibinden sorumludur. Sefer lideri ve sefer lider yardımcısı ekiplerinin koordinasyonunu,

düzenini ve huzurunu sağlamakla yükümlüdür.

3.2. Badi Sistemi

Kıta’ya giderken kurulmuş olan ekip üyeleri ikişerli olarak birbirleriyle eşleştirilmelidir.

Bu sayede kişiler arası haberleşme ve yoklama düzeni sağlanarak olası tehlikelerin ve

kayıpların önüne geçmek hedeflenir. Gün boyu ekip içi bilgi akışını sağlamak da son derece

hayati önem taşır. Bu konular ile ilgili sefer liderinin talimatlarını takip ediniz.

Denize birinin düştüğünü görürseniz, hemen bağırarak, güverte zeminini tekmeleyerek

yüksek ses ile başkalarına haber vermeye çalışınız ve bu sırada suya düşen kişiyi gözle takip

ediniz. Eğer göz takibini bırakırsanız, su üzerinde kişiyi bulmak zorlaşacaktır. En yakın can

simidini kişinin yakınına doğru fırlatmayı deneyiniz. Asla suya atlamayınız. Badi sisteminde

eşleştiğiniz kişiden bir süre haber alamadığınız durumlarda derhal sefer lideri ile temasa

geçiniz.


3.3. Sorumluluklar, Kurallar Ve Yasaklar

Gemiye veya uçağa katılan her kişi o taşıtın kurallarına, taşıtın ait olduğu ülke

bayrağının kurallarına, taşıt şirketlerinin özel kurallarına uymak zorundadır.

Gemide yangın, gemi terk v.b. önemli talimatları ve kuralları iyice okuyunuz ve acil

durumlardaki görevlerinizi ve toplanma yerlerini öğreniniz. Yapılacak tüm talimlere,

tatbikatlara, eğitimlere ve toplantılara eksiksiz katılınız.

3.4. Yemek

Gemi, uçak ve bilim üssünde yemeklerin kalori düzeyleri bilimsel olarak ayarlanmıştır.

Sefer için düzenlenen antlaşmada / sözleşmede yemeklerin kim tarafından karşılanacağı

belirtilmiştir. Sefer süresi boyunca konu ile ilgili bir aşçı ekipte bulunacak ya da sefer lideri

tarafından katılımcılar yemek işlerinde görevlendirilecektir. Alerjiniz olan durumları sefer

öncesinde organizasyon ekibine bildiriniz.

3.5. Barınma

Gemi, uçak ve bilim üssünde barınma koşulları kutup bölgelerine göre ayarlanmıştır.

Sefer için düzenlenen antlaşmada / sözleşmede barınmanın kim tarafından karşılanacağı

belirtilmiştir. Kıta’nın aşırı derecede soğuk olması göz önünde tutularak yanınızda bir uyku

tulumu götürmeniz tavsiye edilir. Yaşam mahallerindeki elektrik prizleri genellikle 220 volt

olup, priz girişleri ülkemize göre farklılık gösterebilir, bu yüzden yanınızda evrensel bir çevirici

götürmeniz tavsiye edilir. Detaylar için sefer öncesinde organizasyon ekibiyle iletişime geçiniz.

3.6. Sağlık

Gemi, uçak ve bilim üssünde sağlık hizmetleri olmayabilir. Sefer için düzenlenen

antlaşmada / sözleşmede sağlık hizmetlerinin kim tarafından karşılanacağı belirtilmiştir.

Düzenli olarak kullandığınız ilaçlarınız, alerjileriniz v.b. tıbbi ihtiyaçlarınız var ise

bunları mutlaka sefer öncesi sefer liderine ve sağlık kontrolünde doktora bildiriniz.

3.7. Çevre Koruma

Gemi, uçak ve bilim üssünde bulunan kişiler bulundukları bölgeler için düzenlenmiş

çevre koruma sözleşmelerine harfiyen uymak zorundadır. Çevre kirliliğine sebep olan kişiler

bu konuda yaptırımların direk hedefi konumdadırlar. Denize ve Kıta’ya çöp atmak, yağ, yakıt

dökmek, canlılara zarar vermek, ateş yakmak v.b. eylemlerde bulunmak kesinlikle yasaktır.

Kıta’dan alabileceğiniz bilimsel örnek miktarlarınız ise sefer öncesi düzenlenen örnek

izin formlarında belirtilir. İzin belgelerinde belirtilen miktarlar dışında örnekleri kıtadan

çıkarmak yasaktır. Bu konuda detaylı bilgi için lütfen çevre zabitine danışınız.


3.8. Haberleşme

Gemi, uçak ve bilim üssünde haberleşme için bulunan ekipmanlar, kutup bölgelerinde

farklılık göstermekte ve fonksiyonel çalışma bozuklukları olabilmektedir. Telefon şebekesi ve

internet erişimi Antarktika’da çok kısıtlıdır. Sefer için düzenlenen antlaşmada / sözleşmede

haberleşmenin kim tarafından ve nasıl karşılanacağı belirtilir. Kıta’da telefon şebekelerinin

neredeyse tamamı kullanım dışı olup, uydu sistemleri üzerinden haberleşme

sağlanabilmektedir. Dünya üzerinde çoğu gemide halen internet erişimi bulunmamaktadır.

Kıta’da sefer süresi boyunca ekip üyeleri birbirleriyle saha çalışmaları yaptıkları sırada kısa

mesafe el telsizleri aracılığı ile haberleşme sağlayacaklardır.

3.9. Bilimsel Çalışmalar ve Ekipman Kullanımı

Bilimsel çalışmalar sırasında kullanılacak donanımlar bölge koşulları sebebi çalışma

bozuklukları gösterebilir. Aşırı soğuk sebebi ile donanım içi nemlenme, ıslanma, buzlanma v.b.

olaylar meydana gelebilir. Bataryalar soğuk hava sebebi ile çabuk tükenebilir. Bu tip durumlar

ve öngörülemeyen olaylara karşı hazırlıklı olunmalıdır.

Şişme bot sadece sertifikası olan ve/veya gemi zabitliği yeterliliğine sahip olan kişiler

tarafından kullanılabilir. Bunun dışında bot ile seyir yapıldığı durumlarda botta bulunan kişiler

dümencinin talimatlarına harfiyen uymak zorundadırlar. Ayrıca yeterliliği olmayan kişilerin

botun kontrolü ve motoruyla ilgili herhangi bir faaliyette bulunması tehlikeli ve yasaktır. Bota

binerken can yeleğinizi kuşandığınızdan emin olunuz ve bottan sarkmayınız.

Helikopter ve diğer ulaşım araçları da sadece yetkiye sahip kişiler tarafından kullanılır.

Bu tip araçlara binen kişiler kullanıcının talimatlarına uymak zorundadırlar. Diğer tüm bilimsel

aletlerin kullanımı yeterliliğe göre düzenlenmiştir. Ekipman kullanımı konusunda tereddüte /

anlaşmazlığa düşüldüğü takdirde sefer liderine danışmak gerekmektedir.


3.10. Sosyal Aktiviteler

Gemi, uçak ve üslerde sınırlı sayıda sosyal faaliyet imkanı bulunmaktadır. Küçük

oyunlar, okuma kitapları ve vaktinizi değerlendirebileceğiniz eğlenceli bulduğunuz birkaç

eşyanızı yanınıza alabilirsiniz. Fakat her bir ağırlık kıtada size yük olacağı göz önünde

bulundurularak dijital ortamda (off-line) aktiviteler olması tavsiye edilir. Kıta’da ekip

çalışmasının önemi en önde gelmesi sebebiyle ekip arkadaşlarınızla sosyal aktiviteler

oluşturarak bolca vakit geçirmeniz önemlidir.

3.11. Geri Dönerken

Ülkeye geri dönerken aldığınız bilimsel örneklerin yazılı izin belgelerini yanınızda

bulundurunuz aksi takdirde çalışmalarınıza herhangi bir kontrol noktasında el konabilir.

Kıta’dan özel izin olmaksızın küçük bir taş parçası bile almak kesinlikle yasaktır. Bu konuda

detaylı bilgileri çevre zabitinden edinebilirsiniz.

Satın aldığınız eşyaları gümrük kuralları çerçevesinde ülkeye getirebileceğinizi

unutmayınız. Sefer organizasyon ekibi, diğer ülkelerin hukuk kuralları v.b. taşıma kurallarını

aşabilecek yetkisi bulunmamaktadır, bu sebeple kişilerin seferde karasularına ya da ülke

sınırlarına girdiği devletlerin kurallarını öğrenmeleri gerekmektedir ve bunlar kişilerin kendi

sorumluluğunda olduğu unutulmamalıdır.

Yapmış olduğunuz çalışmaları günlük olarak kayıt altına almanız raporlama işleminizi

kolaylaştıracaktır. Ülkemizi ve Bayrağımızı temsilen katılmakta olduğunuz bilim seferinde

bilimsel çıktıların çok büyük önemi olması sebebiyle her bir bilimsel aktivitenizi kayıt altına

alarak raporlandırınız ve sefer dönüşü organizasyon ekibine raporlarınızı zamanında teslim

ediniz.

Fotoğraf ve video çalışmalarınızı sefer öncesi taahhütnamelere uygun şekilde

gerçekleştirebilirsiniz. Kıtadan getireceğiniz anılar, genç nesil de dahil olmak üzere birçok

kişye ilham kaynağı olabilecektir.


BÖLÜM 4 – KITA’DA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

4.1. Genel Bilgiler

Kıta’da zemin çoğunlukla sert buzla kaplı ve bazı bölgelerde buz erimiş durumda olup

direk olarak zeminle temas sağlanabilmektedir. Buz altında kalan Kıta tamamı ile kayalık bir

yapıya sahiptir. Çoğunlukla kayalar parçalanmış bir şekilde ve sizi yaralayabilecek

keskinliktedir. Bu sebeple yürürken çok dikkatli olunuz ve bastığınız adımlara dikkat ediniz.

Acil durumlar dışında koşmamaya özen gösteriniz.

Kıta’da ve Güney Okyanusu’nda penguenler, foklar, balinalar, albatros türü kuşlar v.b.

çeşitli türlerde hayvanlar bulunmaktadır. Hayvanları ürkütmek, kovalamak ve dokunmak yasak

olduğu gibi canlılara gereğinden fazla yaklaşılmaması önerilmektedir. Bu tür canlıların

fotoğraflarını çekmek isterseniz zoom teknolojisi yüksek seviyedeki kameralar kullanmanız

gerekmektedir. Yuvalama ve yaşam alanları basit taşlardan ibaret olabileceği için bastığınız

yerlere dikkat ediniz. Hayvanlara yaklaşırken rüzgar altı bölgede kalmanız gerektiğini

unutmayınız. Toplu olarak bölgede bulunan hayvanlara, kolonilere v.b. gruplara yaklaşırken /

yanlarından geçerken profesyonel veya tecrübeli ekip üyeleri ile beraber hareket ediniz. Kıta’da

onların misafiri olduğunuzu lütfen unutmayınız ve doğada insan izi bırakmamaya özen

gösteriniz.


Fokların en tehlikeli türü leopar foku etçil bir canlıdır ve insanları öldürdüğü olaylar da

yaşanmıştır. Fokların ön dişleri yaklaşık 5 cm kalınlığında olup uzak durmanız tavsiye edilir.

Hayvanları beslemek kesinlikle yasaktır. Skua v.b. diğer kuş türleri size yakın uçmaya

başladıklarında bölgeyi yavaşça terk ediniz. Kuşların gagalarından kaçınınız. Arktik

bölgesindeki kutup ayısı tehlikesi güney kutbunda olmadığı için silahlı rehberler yanınızda

olmayacaktır.

Hiçbir canlıyla temas etmeyiniz, yuvalarına yaklaşmayınız. Su üzerinde seyir halinde

iken denize doğru sarkmayınız. Hayvanlara dokunmayınız, mikrop v.b. mikroorganizma

alışverişi yapmaktan kaçınınız.

Ölü hayvan artıklarına dokunmayınız, yerlerini değiştirmeyiniz. Kıta üzerindeki kar

suyu dahil hiçbir şeyi yemeyin/içmeyin. İnsanlardan bölgeye çeşitli mikroplar,

mikroorganizmalar bulaşabileceği gibi, dokunduğunuz yerlerden de sizlere bulaşabileceğini

unutmayınız. Ayakkabı temizliğine özen gösteriniz ve gemiye/üsse döndüğünüz her seferde

ayakkabılarınızı dezanfekte ediniz.


Kıta’da tarihi anıtları gezerken çok dikkatli olunuz, hiçbir eşyaya zarar vermeyiniz,

bastığınız yerleri özenle seçiniz. Tarihi kulübelerden ayrılırken ışıkların, kapıların ve

pencerelerin kapalı olduğuna emin olunuz. Eğer isterseniz ziyaretçi defterlerini

doldurabilirsiniz.

Kıta’da bilim üslerini ziyaret eder iken diğer ülke vatandaşları ile iyi geçininiz, yanlış

davranışlar ve hareketlerde bulunmayınız. İzin almadan fotoğraf dahi çekmeyiniz. Üsleri

ziyaret etmeden önce merak ettiğiniz, yapmak istediğiniz, sormak istediğiniz v.b. konuları önce

sefer liderine bildiriniz, izin işlemlerini sefer lideri yapacaktır. Bu konularda sefer liderinin

sözünden dışarı çıkmayınız.

Kıta’ya / okyanusa çöp atmak ve ateş yakmak kesinlikle yasaktır. Uluslararası deniz

kirliliği ve çevre koruma kurallarını ve sözleşmelerini okumanız tavsiye edilmektedir. Kişilerin

yapacağı kirlilik sebebiyle önce kişiler sorumlu olacaktır ve daha sonra ülkemiz de yapmış

olduğunuz kötü davranış sebebiyle kötü konuma düşecektir. Bu sebeple kendi can

güvenliğinize ve çevre temizliğine en üst düzeyde önem gösteriniz.


İYİ YOLCULUKLAR DİLERİZ

TÜBİTAK MAM

KUTUP ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ

dÖrdÜncÜ ulusal antarktİk bİlİm seferİ araŞtirmaci el … · 2020. 5. 6. · dÖrdÜncÜ...

Documents