PL 17

6565

B1

R Z E C Z P O S P O L IT A PO LSK A (12) OPIS PATENTOWY (19) PL

(21) Numer zgłoszenia: 310984(22) Data zgłoszenia: 16.03.1995

(11) 176565(13) B1

U rząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego:16.03.1995, PCT/EP95/00976

(87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

28.09.1995, W095/25852,PCT Gazette nr 41/95

(51) IntCl6:

E04H 6/02E04H 14/00 E03B 3/03 E03B 1/04

(54) Budowla przenośna z elementów prefabrykowanych z żelbetu lub z materiału zastępczego

(30) Pierwszeństwo: (73) Uprawniony z patentu:

18.03.1994,DE.P4409396.9 Zapf GmbH & Co., Bayreuth, DE

(43) Zgłoszenie ogłoszono: (72) Twórcy wynalazku:

22.01.1996 BUP 02/96 Werner Zapf, Bayreuth, DE Thilo Herrmann, Bayreuth, DE

(45) O udzieleniu patentu ogłoszono: (74) Pełnomocnik:30.06.1999 WUP 06/99 Stypułkowski Heliodor, HELPAT

1. Budowla przenośna z elementów prefabrykowanych z(57) żelbetu lub z materiału zastępczego, posiadająca dno, ściany bocznei ściany czołowe oraz umieszczoną powyżej dna płytę przykrywa-jącą stanowiącą płytę podłogową pomieszczenia, zwłaszcza pomie-szczenia garażowego, a obszar budowli znajdujący się pod tą płytą przykrywającą przewidziany jest do wpuszczenia w grunt 1 we-wnątrz budowli pod płytą przykrywającą jest umieszczony włączo-ny w obieg wodny zbiornik na wodę z wlotem 1 wylotem,znamienna tym, ze umieszczony pod płytą przykrywającą (10) zbiornik wodny (12) ma otwarty obieg cieczy z wlotem (14) 1 wylotem (24)

40 Budowla przenośna z elementów prefabrykowanych z żelbetu lub z materiału zastępczego, posiadająca dno, ściany boczne 1 ściany czołowe oraz umieszczoną powyżej dna płytę przykrywa-jącą stanowiącą płytę podłogową pomieszczenia, zwłaszcza pomie-szczenia garażowego, a obszar budowli znajdujący się pod tą płytą przykrywającą przewidziany jest do wpuszczenia w grunt 1 we-wnątrz budowli pod płytą przykrywającą jest umieszczony włączo-ny w obieg wodny zbiornik na wodę z wlotem 1 wylotem, znamienna tym, ze płyta przykrywająca (10) jest włączona w powierzchnię postojową (16) do parkowania, a wypełnienie zbiornika (12) stano-wi woda opadowa i/lub ścieki, i/lub woda gruntowa albo powierzch-niowa dopływająca przez wlot (14), korzystnie połączony z komorą wlotową (218) zaopatrzoną w filtr pierścieniowy (236), a wylot (24) stanowi odpływ ze zbiornika wodnego dla odprowadzenia i wykorzystania wody zużytej i/lub ścieków kanalizacyjnych, i/lub wody przesiąkającej, przy czym na dachu garażu lub pomieszczenia są urządzenia do odprowadzania wody

F i g . 1

Budowla przenośna z elementów prefabrykowanych z żelbetu lub z materiału zastępczego

Z a s t r z e ż e n i a p a t e n t o w e

1. Budowla przenośna z elementów prefabrykowanych z żelbetu lub z materiału zastę-pczego, posiadająca dno, ściany boczne i ściany czołowe oraz umieszczoną powyżej dna płytę przykrywającą stanowiącą płytę podłogową pomieszczenia, zwłaszcza pomieszczenia garażo-wego, a obszar budowli znajdujący się pod tą płytą przykrywającą przewidziany jest do wpuszczenia w grunt i wewnątrz budowli pod płytą przykrywającą jest umieszczony włączony w obieg wodny zbiornik na wodę z wlotem i wylotem, znamienna tym, że umieszczony pod płytą przykrywającą (10) zbiornik wodny (12) ma otwarty obieg cieczy z wlotem (14) i wylotem (24).

2. Budowla według zastrz. 1, znamienna tym, że płyta przykrywająca (10) stanowi bezpośrednio powierzchnię postojową (16).

3. Budowla według zastrz. 2, znamienna tym, że płyta przykrywająca (10) ma warstwę (18) nawierzchni ruchu.

4. Budowla według zastrz. 3, znamienna tym, że górna strona płyty przykrywającej (10) ma drenaż poziomy (22), na którym korzystnie jest umieszczona warstwa nadkładu (20) dla ruchu.

5. Budowla według zastrz. 1, znamienna tym, że zbiornik (12) ma postać gotowego elementu konstrukcyjnego stanowiącego bryłę nośną ze ścianami (32).

6. Budowla według zastrz. 5, znamienna tym, że ściany (32) zbiornika (12) są wykonane z wodoszczelnego materiału.

7. Budowla według zastrz. 5, znamienna tym, że ściany (32) zbiornika wodnego (12) są wykonane z przepuszczającego wodę materiału, korzystnie betonu, i mają wodoszczelną war-stwę wewnętrzną (34).

8. Budowla według zastrz. 1, znamienna tym, że zbiornik wodny (12) zajmuje całą wewnętrzną powierzchnię budowli.

9. Budowla według zastrz. 8, znamienna tym, że zbiornik (12) zajmuje przynajmniej 75%, korzystnie przynajmniej 90%, najbardziej korzystnie przynajmniej 95% całej wewnętrznej powierzchni podstawy budowli, a w suchej pozostałej objętości (36) umieszczone są nad dnem urządzenia do tłoczenia i/lub sterowania.

10. Budowla według zastrz. 9, znamienna tym, że dno, ściany boczne i ściany czołowe zbiornika (12) tworzą integralną, prefabrykowaną, otwartą ku górze misę, która jest złączona z również integralnie prefabrykowaną płytą przykrywającą (10) w jedną bryłę budowlaną.

11. Budowla według zastrz. 10, znamienna tym, że płyta przykrywająca (10) jest integralną częścią składową prefabrykowanego garażu lub pomieszczenia (38).

12. Budowla według zastrz. 10, znamienna tym, że płyta przykrywająca (10) i ściany boczne (44) są prefabrykowane monolitycznie i zespolone z prefabrykowanym dnem (46).

13. Budowla według zastrz. 10, znamienna tym, że płyta przykrywająca (10) lub dno (46) stanowią oddzielne elementy luźno dołączone do reszty budowli.

14. Budowla według zastrz. 13, znamienna tym, że położony poniżej płyty przykrywają-cej (10) obszar (48) budowli ma wymiar poziomy inny, niż garaż lub pomieszczenie, korzystnie mniejszy.

15. Budowla według zastrz. 14, znamienna tym, że w obszarze (48), w którym garaż lub pomieszczenie wchodzi poniżej gruntu, ten niżej położony obszar stanowi fundament (50) garażu lub pomieszczenia (30).

16. Budowla według zastrz. 14, znamienna tym, że przynajmniej obszary częściowe ścian budowli usytuowane poniżej płyty przykrywającej (10), korzystnie również płyta przykrywająca (10) lub nawet usytuowane nad nią obszary ścian budowli są złożone ze związanego materiału, pochodzącego z odzysku.

17. Budowla według zastrz. 1, znamienna tym, że płyta przykrywająca (10) stanowi podłogę pośrednią nad którą jest umieszczony podwójny garaż.

18. Budowla według zastrz. 1, znamienna tym, że zbiornik (12) jest dodatkowo wyposa-żony w doprowadzenie (52) wody świeżej.

19. Budowla według zastrz. 1, znamienna tym, że zbiornik (12) ma urządzenie odpowie-trzające (64), korzystnie w postaci rury, przeprowadzonej przez płytę przykrywającą (10).

20. Budowla według zastrz. 19, znamienna tym, że rura (64) służąca do odpowietrzania jest umieszczona współosiowo z rurą (68), przewidzianą do odwadniania górnej strony dachu garażu lub pomieszczenia.

21. Budowla według zastrz. 19, znamienna tym, że zbiornik (12) jest podzielony na przynajmniej dwa przedziały do różnego wykorzystywania i uzdatniania wody.

22. Budowla według zastrz. 21, znamienna tym, że zbiornik (12) ma co najmniej jeden wskaźnik stanu napełnienia (74), korzystnie po jednym wskaźniku napełnienia (74) zbiornika w każdym przedziale zbiornika (12).

23. Budowla według zastrz. 22, znamienna tym, że wskaźnik stanu napełnienia (74) zbiornika (74) jest połączony z urządzeniem przełączającym (86) do przełączania maksymalnego poziomu wody w każdym przedziale wodnym zbiornika pomiędzy pracą letnią i pracą zimową przy uwzględnieniu zakładanej dla miejsca ustawienia głębokości zamarzania (88) w gruncie (96) otaczającym budowlę.

24. Budowla według zastrz. 23, znamienna tym, że urządzenie przełączające (86) ma automatyczne sterowanie przez czujnik temperatury gruntu (98).

25. Budowla według zastrz. 24, znamienna tym, że czujnik temperatury gruntu (98) stanowi element hydromechaniczny (100).

26. Budowla według zastrz. 1, znamienna tym, że zbiornik (12) ma urządzenie przelewo-we (108, 110), dla różnych poziomów przy pracy letniej i zimowej mające co najmniej jeden przelew do odprowadzania przelewającej się wody.

27. Budowla według zastrz. 26, znamienna tym, że pierwszy przelew (108) umieszczony jest na maksymalnym poziomie zadanym dla pracy letniej (90), a drugi przelew (110) jest umieszczony na maksymalnym poziomie zadanym dla pracy zimowej (92), a ponadto drugi przelew (110) jest połączony z urządzeniem odcinającym (114) działającym przy pracy letniej.

28. Budowla według zastrz. 27, znamienna tym, że drugi przelew (110) jest wyposażony w zawór (124), który korzystnie jest sterowany przez czujnik temperatury (98) w postaci elementu hydromechanicznego, a w kierunku przepływu za tym zaworem usytuowany jest zawór zwrotny (116).

29. Budowla według zastrz. 26, znamienna tym, że urządzenie przelewowe jest połączone z odpływem (128) nadmiaru wody przechodzącym poprzez bryłę budowli, korzystnie przez jej dno.

30. Budowla według zastrz. 29, znamienna tym, że na przejściu przez bryłę budowli znajduje się zamontowany na tym przejściu zawór zwrotny (136) jako zabezpieczenie przed pływaniem budowli.

31. Budowla według zastrz. 1, znamienna tym, że zbiornik (12) jest posadowiony na przepuszczającym wodę materiale nasypowym, korzystnie na warstwie żwiru (132).

32. Budowla według zastrz. 31, znamienna tym, że umieszczona na warstwie (132) spodnia strona dna zbiornika (12) ma kanały drenażowe (148) lub przynajmniej jeden układ mostków (150), służących do wspierania i mających przynajmniej jedno wycięcie (152) usytuo-wane pomiędzy mostkami.

33. Budowla według zastrz. 31, znamienna tym, że po zewnętrznej stronie ścian bocznych i/lub ścian czołowych zbiornika (12) umieszczona jest warstwa (134) przepuszczająca wodę.

34. Budowla według zastrz. 31 albo 32, znamienna tym, że w warstwie (132) jest umieszczony pierścieniowy przewód do sączkowania (156) połączony odpływem (154) nadmia-ru wody.

35. Budowla według zastrz. 1, znamienna tym, że nad płytą przykrywającą (10), ma urządzenia odcinające (184/186) w obszarze dopływu i odpływu nadmiaru wody połączonego z pompą (104) lub otworem ssawnym (200) umieszczonymi w zbiorniku (12).

176 565 3

36. Budowla według zastrz. 35, znamienna tym, że pompa (104) lub otwór ssawny (200)przewodu odpompowywania jest umieszczony w szczelnie połączonej z dnem lub wyposażonej we własne zamknięte dno obudowie komorowej (178), w której wykonany jest wlot wody ze zbiornika wodnego, oddzielający materiał pływający.

37. Budowla według zastrz. 36, znamienna tym, że wlot wody oddzielający materiał pływający, jest utworzony z kilku rozmieszczonych na wysokości obudowy komorowej (178) kanałów (204) pochylonych od zewnątrz u dołu do wewnątrz do góry.

38. Budowla według zastrz. 37, znamienna tym, że kanały (204) są wykonane w ścianie komory (202).

39. Budowla według zastrz. 37, znamienna tym, że kanały (204) stanowią krzywaki rurowe (206), korzystnie podwójne kolanka rurowe, przechodzące przez ścianę komory.

40. Budowla przenośna z elementów prefabrykowanych z żelbetu lub z materiału zastęp-czego, posiadająca dno, ściany boczne i ściany czołowe oraz umieszczoną powyżej dna płytę przykrywającą stanowiącą płytę podłogową pomieszczenia, zwłaszcza pomieszczenia garażo-wego, a obszar budowli znajdujący się pod tą płytą przykrywającą przewidziany jest do wpuszczenia w grunt i wewnątrz budowli pod płytą przykrywającą jest umieszczony włączony w obieg wodny zbiornik na wodę z wlotem i wylotem, znamienna tym, że płyta przykrywająca (10) jest włączona w powierzchnię postojową (16) do parkowania, a wypełnienie zbiornika (12) stanowi woda opadowa i/lub ścieki, i/lub woda gruntowa albo powierzchniowa dopływająca przez wlot (14), korzystnie połączony z komorą wlotową (218) zaopatrzoną w filtr pierście-niowy (236), a wylot (24) stanowi odpływ ze zbiornika wodnego dla odprowadzenia i wykorzy-stania wody zużytej i/lub ścieków kanalizacyjnych, i/lub wody przesiąkającej, przy czym na dachu garażu lub pomieszczenia są urządzenia do odprowadzania wody.

41. Budowla według zastrz. 40, znamienna tym, że wlot (14) wody odpadowej i/lub ścieków do zbiornika wodnego doprowadzony jest pionową rurą ułożoną do góry od obszaru dennego zbiornika wodnego z zamkniętą częścią denną i zamkniętą komorą wlotową (218) z górnym korzystnie otwartym lub otwieranym nakryciem, a ponadto przy górnej stronie części dennej umieszczona jest strefa osadzania (22) dla materiału opadającego, zaś wewnątrz komory wlotowej wystaje do góry rura odprowadzenia wody (222), która połączona jest po stronie wylotowej z obszarem dennym zbiornika wodnego.

42. Budowla według zastrz. 41, znamienna tym, że w strefie osadzania (22) umieszczony jest wyjmowany łapacz osadu (224).

43. Budowla według zastrz. 40, znamienna tym, że dno komory wlotowej (218) stanowi dno budynku.

44. Budowla według zastrz. 41, znamienna tym, ze rura odprowadzenia wody (222) jest umieszczona centrycznie w korzystnie cylindrycznej komorze wlotowej (218).

45. Budowla według zastrz. 44, znamienna tym, że rura odprowadzenia wody (222) złożona jest z krzywaka rurowego (230), przechodzącego przez ścianę oraz z połączonej z nią rozłącznie rury pionowej.

46. Budowla według zastrz. 40, znamienna tym, że w komorę wlotową (218) wchodzi stycznie przyłącze doprowadzające (226).

47. Budowla według zastrz. 45, znamienna tym, że otwarty górny koniec rury odprowa-dzenia wody (222) jest umieszczony na wysokości ujścia przyłącza doprowadzającego (226) do komory wlotowej (218).

48. Budowla według zastrz. 40, znamienna tym, że po wewnętrznej stronie komory wlotowej (218) umieszczone są powierzchnie prowadzące (228), które są tak usytuowane i wykonane, że powodują one styczny, skierowany do dołu przepływ cyrkulacyjny.

49. Budowla według zastrz. 41, znamienna tym, że w górnym otworze wlotowym rury odprowadzania wody (222) jest umieszczona do góry rura sitowa, która jest korzystnie połączona wtykowo z rurą odprowadzenia wody.

50. Budowla według zastrz. 49, znamienna tym, że w górnym otworze wlotowym rury odprowadzenia wody (222) jest umieszczony do góry pierścieniowy filtr (236), który korzystnie jest połączony z rurą odprowadzenia wody (222) w komorze wlotowej (218).

4 176 565

176 565 5

51. Budowla według zastrz. 50, znamienna tym, że pierścieniowy filtr (236) ma kształt cylindra.

52. Budowla według zastrz. 50, znamienna tym, że filtr pierścieniowy jest filtrem karbowanym (238), korzystnie ma wielokątny kształt.

53. Budowla według zastrz. 50, znamienna tym, że pierścieniowy filtr (236) ma zewnę-trzną (240) i wewnętrzną (242) ściankę sitową oraz umieszczony pomiędzy nimi wyjmowany, korzystnie wymienny lub regenerowany wkład filtracyjny (244).

54. Budowla według zastrz. 53, znamienna tym, że wkład filtracyjny jest utworzony przez materiał nasypowy o działaniu filtrującym.

55. Budowla według zastrz. 50, znamienna tym, że pierścieniowy filtr (236) jest wsparty przez rurę odprowadzenia wody (222), korzystnie połączony z nią wtykowo.

56. Budowla według zastrz. 50, znamienna tym, że pierścieniowy filtr (236) ma przynaj-mniej jedną obwodową przepuszczającą wodę pośrednią ściankę sitową (246), a oddzielone przedziały wewnętrzny (248) i zewnętrzny (250) są wypełnione odmiennym materiałem filtra-cyjnym.

57. Budowla według zastrz. 53, znamienna tym, że pierścieniowy filtr (236) ma otaczające go dodatkowe sito (252), które jest połączone rozłącznie, w celu umożliwienia promieniowego przepływu grubego materiału do pierścieniowego filtra.

58. Budowla według zastrz. 50, znamienna tym, że pierścieniowy filtr (236) ma natrysk lub dysze (237) do przepłukiwania zwrotnego.

59. Budowla według zastrz. 58, znamienna tym, że natrysk lub dysze (237) pierścienio-wego filtra (236) są połączone z urządzeniem samosterującym uruchamianym czasowo, korzy-stnie okresowo.

60. Budowla według zastrz. 58, znamienna tym, że do pierścieniowego filtra (236) jest doprowadzony przewód ze sterowanymi zaworami odgałęziony za pompą do doprowadzenia wody przeznaczony do czyszczenia tego filtra.

61. Budowla według zastrz. 40, znamienna tym, że w komorze wlotowej (218) jest pierwszy przelew (108) drugi przelew (110) i trzeci przelew (112), który jest umieszczony powyżej pierścieniowego filtra (236) i nieco wyżej niż pierwszy przelew (108), przynajmniej o wielkość oporu pierścieniowego filtra (236), mierzoną jako wysokość słupa wody.

62. Budowla według zastrz. 61, znamienna tym, że wyloty pierwszego przelewu (108) i trzeciego przelewu (112) są ze sobą połączone przez zamknięcie zapachu (122), korzystnie syfon.

63. Budowla według zastrz. 40, znamienna tym, że na wylocie (14) wody ze zbiornika wodnego (12) lub przynajmniej z jednego przedziału zbiornika wodnego w przypadku różnego wykorzystywania, i/lub z obudowy komorowej zbiornika, przynajmniej jeden filtr (203) z materiału nasypowego lub stałego po stronie wylotowej dla sączkowania jest połączony z przepuszczalnym dla wody gruntem (103) na zewnątrz budowli, albo dla odprowadzania lub pobierania filtratu jest połączony z przewodem, który wchodzi w drugi przedział zbiornika lub jest wyprowadzony z budowli.

64. Budowla według zastrz. 40, znamienna tym, że na dachu pomieszczenia lub garażu znajduje się warstwa filtracyjna (260).

65. Budowla według zastrz. 64, znamienna tym, że wewnątrz warstwy filtracyjnej (260) jest umieszczony drenaż (262).

66. Budowla według zastrz. 65, znamienna tym, że drenaż (262) znajduje się w płycie dachowej, korzystnie umieszczona jest na nim warstwa filtracyjna (260).

67. Budowla według zastrz. 40, znamienna tym, że ma połączone z wlotem (14) dopły-wowej wody przynajmniej jedno prefabrykowane koryto (270), usytuowane przy zewnętrznej ścianie budowli.

68. Budowla według zastrz. 67, znamienna tym, że koryta (270) połączone są kanałami (272).69. Budowla według zastrz. 67, znamienna tym, że w korytach (270) umieszczona jest

warstwa filtracyjna (260).70. Budowla według zastrz. 69, znamienna tym, że warstwa filtracyjna (260) jest

fabrycznie obsadzona roślinnością (274).

71. Budowla według zastrz. 70, znamienna tym, że warstwa filtracyjna (260) jest fabrycznie przygotowana do obsadzenia roślinnością przez budującego.

72. Budowla według zastrz. 65, znamienna tym, że drenaż (262) powierzchni dachu ma przynajmniej po jednym doprowadzeniu (267) i odprowadzeniu (265) do każdego koryta (270), które korzystnie są umieszczone we wnętrzu budowli, najkorzystniej wewnątrz ścian budowli.

73. Budowla według zastrz. 72, znamienna tym, że przynajmniej jeden przewód (265, 267) do dachu budowli i/lub do koryta, i / lub kanału, które mają warstwy filtracyjne (260), jest połączony z przewodem (259) wypełnionym materiałem przepuszczającym kapilarnie wodę.

74. Budowla według zastrz. 40, znamienna tym, że wlot (12) i wylot (24) są połączone z innymi budowlami o takiej samej konstrukcji poprzez przynajmniej wspólny system przewodo-wy (174, 176), który łączy korzystnie budowle parami i który służy do przekazywania nadmiaru wody dalej do sąsiedniej budowli w kierunku przepływu.

* * *

Przedmiotem wynalazku jest budowla przenośna z elementów prefabrykowanych z żelbetu lub z materiału zastępczego.

Znane tego typu budowle posiadają dno, ściany boczne i ściany czołowe oraz umieszczoną powyżej dna płytę przykrywającą stanowiącą płytę podłogową pomieszczenia, zwłaszcza po-mieszczenia garażowego, a obszar budowli znajdujący się pod tą płytą przykrywającą przewi-dziany jest do wpuszczenia w grunt i wewnątrz budowli pod płytą przykrywającą jest umieszczony włączony w obieg wodny zbiornik na wodę z wlotem i wylotem.

Takie budowle znane są z EP-B1-0 209 833. Podobny stan techniki przedstawia również DE-U1-85 20 976.7.

Obie te znane budowle wykonywane są jako prefabrykowane, przewoźne pomieszczenia i służą zwłaszcza jako garaże. Ich cecha szczególna polega na tym, że budowle te mają strop pośredni, który służy jako płyta przykrywająca dalszej komory budowli usytuowanej pod garażem, dzięki czemu grunt pod garażem jest wykorzystywany do dodatkowego celu. Ten dodatkowy cel polega na tym, aby garaż wykorzystywać w zamkniętym obiegu do odzyskiwania energii za pomocą systemu magazynowania ciepła. W szczególności w dolnej komorze zbudo-wany jest zbiornik na ciecz przenoszącą ciepło, ewentualnie również wybetonowana jest wewnątrz ściana komory, która ma wlot i wylot, połączone w zamkniętym obiegu przenoszącej ciepło cieczy. Dalsze części pomieszczenia dolnej komory mogą być wyposażone w urządzenia do magazynowania energii.

Z DE-A 1 39 27 042 znane jest wykonywanie w nowych budynkach fundamentów, ścian, stropów itd. jako wydrążonych brył tak, że wykonuje się w nich jedno- lub dwukomorowy zbiornik do magazynowania wstępnie oczyszczonej wody deszczowej przeznaczonej do pobie-rania zwłaszcza w okresach niewielkich odpadów. System wydrążonych brył powinien być przy tym wykonany jako wodoszczelny tak, aby wytrzymywała to konstrukcja budynku.

Celem wynalazku jest rozszerzenie zakresu użyteczności budowli tego typu. Wynalazek nawiązuje przy tym do znanego przykładowo z EP-A2-0 565 921 wstępnego obrabiania wód opadowych, a mianowicie zwłaszcza wody pochodzącej z powierzchni dachowych budynków, pośrednie magazynowanie tej wody i doprowadzanie do ponownego wykorzystania lub sączko-wanie bez szkody dla środowiska.

Budowla przenośna z elementów prefabrykowanych z żelbetu lub z materiału zastępczego według wynalazku, posiadająca dno, ściany boczne i ściany czołowe oraz umieszczoną powyżej dna płytę przykrywającą stanowiącą płytę podłogową pomieszczenia, zwłaszcza pomieszczenia garażowego, a obszar budowli znajdujący się pod tą płytą przykrywającą przewidziany jest do wpuszczenia w grunt i wewnątrz budowli pod płytą przykrywającą jest umieszczony włączony w obieg wodny zbiornik na wodę z wlotem i wylotem, charakteryzuje się tym, że umieszczony pod płytą przykrywającą zbiornik wodny ma obieg cieczy z wlotem i wylotem.

Płyta przykrywająca zbiornik korzystnie stanowi bezpośrednio powierzchnię postojową do parkowania, jest płytą wsporczą dla wytwarzanej na miejscu warstwy nawierzchni ruchu,

6 176 565

tworzącej powierzchnię postojową, a jej górna strona korzystnie ma drenaż poziomy, na którym jest umieszczona warstwa nadkładu dla ruchu.

Zbiornik korzystnie ma postać gotowego elementu konstrukcyjnego stanowiącego bryłę nośną ze ścianami, które są wykonane z wodoszczelnego materiału albo są wykonane z przepuszczającego wodę materiału, korzystnie betonu, i mają wodoszczelną warstwę wewnętrzną.

Zbiornik wodny korzystnie zajmuje całą wewnętrzną powierzchnię budowli, albo zajmuje przynajmniej 75%, albo przynajmniej 90%, albo najbardziej korzystnie przynajmniej 95% całej wewnętrznej powierzchni podstawy budowli, a w suchej pozostałej objętości umieszczone są nad dnem urządzenia do tłoczenia i/lub sterowania.

Ściany boczne i ściany czołowe zbiornika korzystnie tworzą integralną, prefabrykowaną, otwartą ku górze misę, która jest złączona z również integralnie prefabrykowaną płytą przykry-wającą w jedną bryłę budowlaną.

Płyta przykrywająca korzystnie jest integralną częścią składową prefabrykowanego garażu lub pomieszczenia, przy czym płyta przykrywająca i ściany boczne korzystnie są prefabrykowa-ne monolitycznie i zespolone z prefabrykowanym dnem, albo płyta przykrywająca lub dno stanowią oddzielne elementy luźno dołączone do reszty budowli.

Położony poniżej płyty przykrywającej obszar budowli korzystnie ma wymiar poziomy inny, niż garaż lub pomieszczenie, korzystnie mniejszy.

W obszarze, w którym garaż lub pomieszczenie wchodzi poniżej gruntu, ten niżej położony obszar korzystnie stanowi fundament garażu lub pomieszczenia, przy czym przynajmniej obszary częściowe ścian budowli usytuowane poniżej płyty przykrywającej, korzystnie również płyta przykrywająca lub nawet usytuowane nad nią obszary ścian budowli są złożone ze związanego materiału, pochodzące z odzysku.

Płyta przykrywająca korzystnie stanowi podłogę pośrednią, nad którą jest umieszczony podwójny garaż.

Zbiornik korzystnie jest dodatkowo wyposażony w doprowadzenie wody świeżej i ma urządzenie odpowietrzające, korzystnie w postaci rury, przeprowadzonej przez płytę przykry-wającą, przy czym rura służąca do odpowietrzania jest korzystnie umieszczona współosiowo z rurą przewidzianą do odwadniania górnej strony dachu garażu lub pomieszczenia.

Zbiornik korzystnie jest podzielony na przynajmniej dwa przedziały do różnego wykorzy-stywania i uzdatniania wody i ma co najmniej jeden wskaźnik stanu napełnienia, najkorzystniej po jednym wskaźniku napełnienia zbiornika w każdym jego przedziale, przy czym wskaźnik stanu napełnienia zbiornika korzystnie jest połączony z urządzeniem przełączającym do przełą-czania maksymalnego poziomu wody w każdym przedziale wodnym zbiornika pomiędzy pracą letnią i pracą zimową przy uwzględnieniu zakładanej dla miejsca ustawienia głębokości zama-rzania w gruncie otaczającym budowlę.

Urządzenie przełączające korzystnie jest połączone z czujnikiem temperatury gruntu, który automatycznie steruje tym urządzeniem i korzystnie jest elementem hydromechanicznym.

Zbiornik korzystnie ma urządzenie przelewowe dla różnych poziomów przy pracy letniej i zimowej mające co najmniej jeden przelew do odprowadzania przelewającej się wody przy czym pierwszy przelew umieszczony jest na maksymalnym poziomie zadanym dla pracy letniej, a drugi przelew jest umieszczony na maksymalnym poziomie zadanym dla pracy zimowej, a ponadto drugi przelew jest połączony z urządzeniem odcinającym działającym przy pracy letniej.

Drugi przelew korzystnie ma zawór, który najkorzystniej jest sterowany przez czujnik temperatury w postaci elementu hydromechanicznego, a w kierunku przepływu za tym zaworem usytuowany jest zawór zwrotny.

Urządzenie przelewowe korzystnie jest połączone z odpływem nadmiaru wody przecho-dzącym poprzez bryłę budowli, korzystnie przez jej dno.

Na przejściu przez bryłę budowli korzystnie znajduje się zamontowany na tym przejściu zawór zwrotny jako zabezpieczenie przed pływaniem budowli.

Zbiornik korzystnie jest posadowiony na przepuszczającym wodę materiale nasypowym, najkorzystniej na warstwie żwiru, a spodnia strona dna zbiornika korzystnie ma kanały drena-żowe lub przynajmnej jeden układ mostków, służących do wspierania i mających przynajmniej jedno wycięcie usytuowane pomiędzy mostkami, przy czym po zewnętrznej stronie ścian

176 565 7

bocznych i/lub ścian czołowych zbiornika najkorzystniej umieszczona jest warstwa przepusz-czająca wodę, w której jest umieszczony pierścieniowy przewód do sączkowania połączony odpływem nadmiaru wody.

Nad płytą przykrywającą korzystnie są umieszczone urządzenia odcinające w obszarze dopływu i odpływu nadmiary wody połączonego z pompą lub otworem ssawnym umieszczony-mi w zbiorniku, przy czym ta pompa lub otwór ssawny przewodu odpompowywania są umieszczone w szczelnie połączonej z dnem lub wyposażonej we własne zamknięte dno obudowie komorowej, w której wykonany jest wlot wody ze zbiornika wodnego oddzielający materiał pływający, który korzystnie jest utworzony z kilku rozmieszczonych na wysokości obudowy komorowej kanałów pochylonych od zewnątrz u dołu do wewnątrz do góry.

Kanały korzystnie są wykonane w ścianie komory i stanowią krzywaki rurowe, najkorzy-stniej podwójne kolanka rurowe, przechodzące przez ścianę komory.

W wykonaniu alternatywnym płyta przykrywająca jest włączona w powierzchnię posto-jową do parkowania, a wypełnienie zbiornika stanowi wodav'opadowa i/lub ścieki, i/lub woda fruntowa albo powierzchniowa dopływająca przez wlot korzystnie połączony z komorą wlotową zaopatrzoną w filtr pierścieniowy, a wylot stanowi odpływ ze zbiornika wodnego dla odprowa-dzenia i wykorzystania wody zużytej i/lub ścieków kanalizacyjnych, i/lub wody przesiąkającej, przy czym na dachu garażu lub pomieszczenia są urządzenia do odprowadzania wody.

W tym alternatywnym wykonaniu wlot wody opadowej i/lub ścieków do zbiornika wodnego korzystnie jest doprowadzony pionową rurą ułożoną do góry od obszaru dennego zbiornika wodnego z zamkniętą częścią denną i zamkniętą komorą wlotową z górnym korzystnie otwartym lub otwieranym nakryciem, a ponadto przy górnej stronie części dennej umieszczona jest strefa osadzania dla materiału opadającego, zaś wewnątrz komory wlotowej wystaje do góry rura odprowadzenia wody, która połączona jest po stronie wylotowej z obszarem dennym zbiornika wodnego.

W strefie osadzania korzystnie umieszczony jest wyjmowany łapacz osadu, a dno komory wlotowej stanowi dno budynku.

Rura odprowadzenia wody korzystnie jest umieszczona centrycznie w cylindrycznej komorze wlotowej i złożona jest z krzywaka rurowego, przechodzącego przez ścianę oraz z połączonej z nią rozłącznie rury pionowej.

W komorę wlotową korzystnie wchodzi stycznie przyłącze doprowadzające, a otwarty górny koniec rury odprowadzenia wody korzystnie jest umieszczony na wysokości ujścia przyłącza doprowadzającego do komory wlotowej.

Po wewnętrznej stronie komory wlotowej korzystnie umieszczone są powierzchnie pro-wadzące, które są tak usytuowane i wykonane, że powodują one styczny, skierowany do dołu przepływ cyrkulacyjny.

W górnym otworze wlotowym rury odprowadzania wody korzystnie jest umieszczona do góry rura sitowa, która jest najkorzystniej połączona wtykowo z rurą odprowadzenia wody, albo jest umieszczony do góry pierścieniowy filtr, który korzystnie jest połączony z rurą odprowa-dzenia wody w komorze wlotowej.

Pierścieniowy filtr korzystnie ma kształt cylindra i jest filtrem karbowanym, najkorzystniej ma wielokątny kształt.

Pierścieniowy filtr korzystnie ma zewnętrzną i wewnętrzną ściankę sitową oraz umiesz-czony pomiędzy nimi wyjmowany, korzystnie wymienny lub regenerowany wkład filtracyjny, albo korzystnie wkład filtracyjny jest utworzony przez materiał nasypowy o działaniu filtrującym.

Pierścieniowy filtr korzystnie jest wsparty przez rurę odprowadzenia wody, korzystnie połączony z nią wtykowo i korzystnie ma przynajmniej jedną obwodową przepuszczającą wodę pośrednią ściankę sitową, a oddzielone przedziały wewnętrzny i zewnętrzny są wypełnione innym materiałem filtracyjnym.

Pierścieniowy filtr korzystnie ma otaczające go dodatkowe sito, które jest połączone rozłącznie, w celu umożliwienia promieniowego przepływu grubego materiału do pierścienio-wego filtra oraz korzystnie ma natrysk lub dysze do przepłukiwania zwrotnego, przy czym natrysk lub dysze pierścieniowego filtra są połączone z urządzeniem samosterującym uruchamia-nym czasowo, korzystnie okresowo.

8 176 565

Do pierścieniowego filtra korzystnie jest doprowadzony przewód ze sterowanymi zawo-rami odgałęziony za pompą do doprowadzenia wody przeznaczony do czyszczenia tego filtra.

W komorze wlotowej korzystnie jest trzeci przelew, który jest umieszczony powyżej pierścieniowego filtra i nieco wyżej niż pierwszy przelew, przynajmniej o wielkość oporu tego pierścieniowego filtra mierzoną jako wysokość słupa wody, przy czym wyloty pierwszego przelewu i trzeciego przelewu są ze sobą połączone przez zamkniecie zapachu korzystnie syfonem.

Na wylocie wody ze zbiornika wodnego lub przynajmniej z jednego przedziału zbiornika wodnego w przypadku różnego wykorzystywania, i/lub z obudowy komorowej zbiornika, jest korzystnie umieszczony przynajmniej jeden filtr z materiału nasypowego lub stałego, który po stronie wylotowej jest połączony dla sączkowania z przepuszczalnym dla wody gruntem na zewnątrz budowli, albo dla odprowadzania lub pobierania filtratu jest połączony z przewodem, który wchodzi w drugi przedział zbiornika lub jest wyprowadzony z budowli.

Na dachu pomieszczenia lub garażu korzystnie znajduje się warstwa filtracyjna wewnątrz której jest umieszczony drenaż, albo drenaż znajduje się w płycie dachowej i korzystnie umieszczona jest na nim warstwa filtracyjna.

Budowla korzystnie ma połączone z wlotem dopływowej wody przynajmniej jedno prefabrykowane koryto usytuowane przy zewnętrznej ścianie budowli, przy czym koryta korzy-stnie połączone są ze sobą kanałami i umieszczona jest w nich warstwa filtracyjna, która korzystnie jest fabrycznie obsadzona roślinnością, albo warstwa filtracyjna jest fabrycznie przygotowana do obsadzenia roślinnością przez budującego.

Drenaż powierzchni dachu korzystnie ma przynajmniej po jednym doprowadzeniu i odprowadzeniu do każdego koryta, które korzystnie są umieszczone we wnętrzu budowli, najkorzystniej wewnątrz ścian budowli.

Przynajmniej jeden przewód do dachu budowli i/lub do koryta, i/lub kanału, które mają warstwy filtracyjne jest korzystnie połączony z przewodem wypełnionym materiałem przepusz-czającym kapilarnię wodę.

Wlot i wylot wody korzystnie są połączone z innymi budowlami o takiej samej konstrukcji poprzez przynajmniej wspólny system przewodowy, który łączy korzystnie budowle parami i który służy do przekazywania nadmiaru wody dalej do sąsiedniej budowli w kierunku przepływu.

Wynalazek opiera się przy tym na spostrzeżeniu, że dotychczas grunt pod garażami, podobnymi pomieszczeniami lub miejscami postoju nie jest jeszcze dostatecznie intensywnie wykorzystywany. Budowle tego typu można wznosić oddzielnie, albo szeregowo. Zbiorniki wodne przewidziane według wynalazku są z reguły połączone w otwartym obiegu. Po stronie wlotowej można oprócz wody deszczowej doprowadzać również już wcześniej wykorzystaną wodę, która po dalszej obróbce nadaje się do wykorzystania. Ta dalsza obróbka nie musi dotyczyć tylko możliwości ponownego zastosowania w charakterze wody użytkowej, ale może polegać jedynie na odprowadzaniu bez szkody dla środowiska, przykładowo przez sączkowanie.

Przy wykorzystywaniu wody użytkowej, przede wszystkim myśli się o nawadnianiu ogrodów i podobnych odkrytych powierzchni. W grę wchodzi również wykorzystywanie wody przez takich odbiorców, którzy nie potrzebują wody o jakości wody pitnej i dla których w nowoczesnym budownictwie często już przewiduje się własne zasilanie w wodę, jak przykłado-wo do napełniania urządzeń pralniczych lub do spłukiwania toalet. Nie można wprawdzie wykluczyć granicznego przypadku regenerowania wody aż do jakości wody pitnej, jednakże w normalnym przypadku ze względu na konieczny koszt jest to rzadko stosowane.

Wynalazek nie wyklucza tego, by podobnie jak przy znanych dotychczas zbiornikach cieczy przenoszącej ciepło również w zbiorniku wody według wynalazku wbudować go dodat-kowo we właściwą bryłę budowli. Przestrzeń będąca do dyspozycji zwiększa się jednak, kiedy konstrukcja ściany budowli sama tworzy bryłę nośną zbiornika wodnego.

Można przy tym również zmniejszyć koszt budowy. Jest to szczególnie wyraźne wtedy, gdy korpus nośny zbiornika wodnego złożony jest z wodoszczelnego materiału ścian budowli. Koszt jest jednak również tylko stosunkowo niewielki wtedy, gdy bryła nośna zbiornika wodnego złożona jest z przepuszczającego wodę betonu, zaopatrzonego w samonośną wodosz-czelną warstwą wewnętrzną.

176 565 9

Pełne wykorzystanie gruntu garaży uzyskuje się wtedy, gdy zbiornik wodny zajmuje całą wewnętrzną powierzchnię podstawy budowli. Często jednak potrzebne jest niewielkie dodatko-we wykorzystanie powierzchni gruntu czy to w charakterze pomieszczenia do pobytu i pracy personelu konserwacyjnego, lub jako pomieszczenie przeznaczone do przyjęcia dodatkowych urządzeń służących do tłoczenia i/lub sterowania otwartym obiegiem wody poprzez zbiornik wodny. Na te cele przeznacza się na ogół najwyżej 25%, zwłaszcza nawet najwyżej 10%, a w granicznym przypadku nawet najwyżej tylko 5% powierzchni gruntu.

Szczególnie interesujące jest to, że w przeciwieństwie do znanych budowli zbiornik wodny według wynalazku, jest umieszczony pod płytą przykrywającą i nie musi zajmować powierzchni gruntu. Jest przy tym do pomyślenia wykonanie dolnej przestrzeni jako większej niż garaż lub pomieszczenie w celu uzyskania maksymalnej pojemności zbiornika. Okazało się jednak, że powierzchnia podstawy garażu ma tak znaczną pojemność, że dolna komora budowli jest mniejsza w stosunku do pomieszczenia garażowego lub innego pomieszczenia, co znacznie zmniejsza niezbędne koszty wytworzenia.

Przy tylko częściowym zachodzeniu garażu lub pomieszczenia na obszar usytuowany pod spodem, obszar ten można ponadto wykorzystywać przynajmniej jako fundament garażu lub pomieszczenia.

Okazało się, że budowla według wynalazku, przeznaczona w górnej części do wykorzy-stania jako garaż lub podobne pomieszczenie, nie musi mieć dla utworzenia części dolnej mieszczącej przynajmniej jeden zbiornik wodny większej powierzchni niż konwencjonalny garaż na dwa samochody w budownictwie z prefabrykatów, przy czym wtedy jedynie zamiast konwencjonalnych elementów należy zastosować przewidzianą według wynalazku płytę przy-krywającą. Szczególna zaleta tej konstrukcji polega na tym, że można wykorzystać takie same urządzenia produkcyjne i elementy jak przy wytwarzaniu wymienionych garaży na dwa samochody.

W ramach wynalazku, jak powiedziano, stosuje się przede wszystkim wodę opadową i/lub odpowiednie ścieki, przy czym jednak w specjalnych przypadkach może być doprowadzana woda gruntowa lub ewentualnie woda powierzchniowa z rzek lub jezior, kiedy istnieją po temu lokalne warunki. Nie przewiduje się pośredniego magazynowania czystej wody pitnej, ale we wspomnianym przypadku granicznym możliwe jest oczyszczanie wody pitnej i jej pośrednie magazynowanie, jeśli jest ona przykładowo potrzebna do napełnienia odkrytego basenu.

Pomimo to jest korzystne, aby zbiornik wodny był dodatkowo wyposażony w doprowa-dzenie świeżej wody, do uzupełniania zmagazynowanej wody powyżej przewidzianego poziomu minimalnego w czasie suszy, kiedy z innych źródeł nie ma do dyspozycji wody nadającej się do stosowania.

Dolna część budowli wyposażona w zbiornik wodny powinna ponadto umożliwiać cho-dzenie po niej dla różnych celów, takich jak kontrola, konserwacja lub naprawa, a zwłaszcza winno być przejście z górnej części budowli przez płytę przykrywającą. Korzystnie pomyślanoo tym, by zwłaszcza w przypadku wykorzystywania części górnej jako pomieszczenia do postoju samochodu przejście w płycie przykrywającej uszczelnić tak, aby zbiornik wody nie był zanieczyszczany olejem lub benzyną pochodzącą z korzystania z samochodu i odwrotnie, aby ciśnienie pary wodnej w pomieszczeniu garażowym nie było zwiększane przez zbiornik wodny powyżej granic określonych klimatycznie, co mogłoby powodować przyspieszoną korozję samochodu.

Przy zmiennym stanie poziomu w zbiorniku wodnym dochodzi do tłokowego popychaniai zasysania powietrza znajdującego się w dolnej części budowli. Jeżeli część ta nie może łączyć się z atmosferą zewnętrzną, np. przy hermetycznie zamkniętym przejściu przez płytę przykry-wającą, zaleca się zamontowanie urządzenia odpowietrzającego, które przy opadającym po-ziomie może być również wykorzystywane jako urządzenie napowietrzające. Dodatkowo uzyskuje się przy tym zalety klimatyczne w części dolnej.

Konstrukcyjnie można urządzenie odpowietrzające połączyć ze współosiową rurą odwad-niającą dla wody opadowej na dachu garażu lub podobnego pomieszczenia. Szczególnie korzy-stne jest wykonanie oddzielnego przewodu napowietrzającego i odpowietrzającego, przy czym

10 176 565

urządzenie odpowietrzające przez wykorzystanie zewnętrznego promieniowania i powodowane przez to zjawisko kominowe stwarza cyrkulację gazu zawartego w zbiorniku.

W normalnym przypadku w dolnej części budowli wykonany jest tylko pojedynczy zbiornik wodny, który alternatywnie powinien być wykorzystywany dla wody użytkowej. Wodę użytkową wykorzystuje się dla potrzeb użytkownika, a zanieczyszczoną odprowadza się do urządzeń komunalnych. Można jednak przewidzieć również przypadki graniczne, w których dolna część garażu, a więc usytuowana w ziemi, przeznaczona jest do podwójnego lub nawet wielokrotnego wykorzystania wody. Korzystne jest wtedy podzielenie zbiornika wodnego, lub przy stosowaniu kilku zbiorników wodnych przynajmniej dolnej przestrzeni budowli, na przy-najmniej dwa przedziały o różnym przeznaczeniu, przy czym przez różne przeznaczenia rozumie się tu głównie korzystanie z wody użytkowej. Przy oczyszczaniu ścieków domowych następuje oczyszczanie szarej wody w celu uzyskania wody użytkowej. Można przy tym przewidzieć również dla korzystania z wody użytkowej dwa przedziały zależnie od tego, czy wykorzystywana jest wymieniona szara woda, czy woda deszczowa, powierzchniowa lub nawet gruntowa. W takim przypadku wykonuje się również trójkomorową dolną część budowli. Za pomocą wskaźnika stanu napełnienia zbiornika wodnego i/lub komory filtra można uzyskać informacje o ich stanie napełnienia celem ręcznego sterowania doprowadzenia wody. Należy wspomnieć choćby o zmianach poziomu poprzez doprowadzanie świeżej wody lub odpompowywanie, które przepro-wadza się nie tylko w celu wtórnego wykorzystania, ale choćby tylko dla zmiany poziomu lub oczyszczania filtra. Ręczną zmianę poziomu przez odpompowanie można przykładowo prze-prowadzać również wtedy, gdy przy nadchodzeniu zimy spada granica zamarzania w gruncie i chce się zapobiec zamarznięciu zmagazynowanej wody.

Korzystnie jednak przełączanie pomiędzy poziomem letnim a poziomem zimowym prze-prowadzane jest automatycznie. Jeśli przy tym jako czujnik temperatury gruntu zastosuje się element hydromechaniczny, to można obyć się bez zewnętrznej energii. Zamiast elementu hydromechanicznego można również zastosować każdy inny czujnik temperatury obywający się bez zewnętrznej energii. Jako urządzenie sterujące, a więc połączenie czujnika i zaworu, można nawet zastosować zawory termostatowe z techniki grzejnej z czujnikami zdalnymi, które wykorzystują elementy tensometryczne.

Aby zapobiec uszkodzeniom budowli przez zamarzającą wodę nawet przy awarii stero-wania poziomu wody lub przy niezwykle surowej zimie, komora zbiornika w przekroju może być wykonana jako zwężająca się od góry do dołu, aby nacisk lodu na ściany budowli lub komory był przekazywany ze składową siły równoległą do powierzchni ścian, tak aby warstwa lodu zmuszana była do ruchu do góry.

Wskaźnik stanu napełnienia można ponadto wykorzystać do samodzielnej regulacji po-ziomu wody w zbiorniku, tak aby nie spadał poniżej określonej minimalnej objętości zadanej, a w każdym razie aby uniknąć takiego opróżnienia zbiornika wodnego w czasie suszy, które mogłoby spowodować uszkodzenie pompy służącej do wypompowywania wody ze zbiornika wodnego, na skutek pracy na sucho.

Omówione wcześniej pożądane uzupełnianie ilości wody w zbiorniku przez doprowadza-nie wody pitnej jest teraz niecelowe, jeżeli istnieją okresy szczytowego poboru wody pitnej. Według wymagań przedsiębiorstw wodociągowych takie doprowadzanie wody pitnej może następować tylko w okresach słabego obciążenia. Niekorzystne jest również, jeśli przy uzupeł-nianiu zbiornika wodą pitną następuje całkowite napełnienie zbiornika wodnego. Przełączanie pomiędzy maksymalnym napełnieniem zbiornika wodnego w okresie letnim, a mniejszym napełnieniem zbiornika wodnego w okresie zimowym, kiedy otaczający grunt jest zamarznięty, może, jak już wspomniano, następować przez normalne odpompowywanie wody w celu obni-żenia poziomu lub przez doprowadzanie wody pitnej w celu podniesienia poziomu. Korzystne jest jednak sterowanie za pomocą urządzenia przelewowego, przy czym ewentualnie drugi niższy przelew przyporządkowany pracy zimowej jest podczas pracy letniej wyłączany z działania przez odcięcie.

Obniżanie poziomu w zbiorniku wodnym dla pracy zimowej nie jest konieczne wtedy, gdy budowlę według wynalazku wykona się z jej dolną częścią usytuowaną na wysokości przy której zbiornik wodny lub jego maksymalny poziom we wszystkich porach roku jest poniżej granicy

176 565 11

zamarzania w gruncie. Podwyższa to jednak koszt budowy, na który w wielu przypadkach, np. wykonywaniu garażu na dwa samochody, nie można się zgodzić. Ponadto te praktyczne wymagania uwzględnia się w ramach tylko koniecznych kosztów budowy. Ponieważ latem często występują lokalne deszcze, np. burze, pomiędzy którymi są potem często znowu dłuższe przerwy czasowe, pożądana jest większa objętość wody do dyspozycji w zbiorniku. Ponadto właśnie w lecie, w okresach suszy, występuje szczególne zapotrzebowanie na wodę użytkową do nawadniania gruntu. Zapotrzebowanie to w czasie zimy jest znacznie mniejsze. Ponadto zimą opady deszczu są mniej obfite.

Wprawdzie odprowadzaną wodę można może wpuszczać bezpośrednio do kanalizacji, to w wielu miejscach kanalizacji takiej jednak nie ma. Ze względu na istniejące już w wielu miejscu przeciążenie kanałów ściekowych jest ponadto coraz silniejsza tendencja do lokalnego rozwią-zywania odprowadzania wody deszczowej, również w celu podniesienia poziomu wody grunto-wej . Ponadto przy tego rodzaju lokalnym rozwiązaniu można również uniknąć zmieszania wody ze ściekami kierowanymi do oczyszczenia, jak to jest dotychczas normalnie stosowane oraz niepotrzebnego obciążania odbiorników ścieków wodą.

Wynalazek przewiduje zatem różne środki w zakresie prefabrykacji oraz w zakresie wznoszenia budowli, aby ścieki, które są magazynowane pośrednio w zbiorniku wodnym w budowli według wynalazku, mogły być sączkowane bezpośrednio w gruncie na zewnątrz budowli po uprzednim oczyszczeniu, które przeprowadza się wewnątrz budowli za pomocą dodatkowych urządzeń. Jeśli chodzi o ścieki, które nie wymagają żadnego wstępnego oczysz-czania, to zbiornik wodny istniejący w budowli według wynalazku może służyć przynajmniej do pośredniego magazynowania w celu dozowanego odprowadzania. Wynalazek uwzględnia przy tym fakt, że nawet przy pełnym zbiorniku wody użytkowej, ewentualnie na skutek braku zużycia w czasie urlopu, jest do dyspozycji dodatkowa objętość buforowa powyżej określonego przez przelewy maksymalnego stanu napełnienia wodą użytkową.

Wynalazek uwzględnia przy tym, że bezpośrednie wprowadzanie wody do zasobów wody gruntowej jest niepożądane i przewiduje w zależności od maksymalnego stanu wód gruntowych występującego w miejscu budowy według wyboru sączkowanie w gruncie w pobliżu górnej krawędzi terenu i/lub pod budowlą.

Wynalazek zawiera również środki, aby przy zwiększonym poziomie wody gruntowej lub wody spiętrzonej z jednej strony móc pozwolić na podnoszenie się wody również po zewnętrznej stronie ścian bocznych i/lub czołowych budowli, i/lub podjąć przeciwdziałania pływaniu bu-dowli na wodzie wznoszącej się pod nią. Korzystnie sączkowana woda rozkładała się wokół spodu budowli wzniesionej w gruncie.

W pewnych określonych okolicznościach ilość wody, która powinna być sączkowana np. pochodzącej z opadów, jest lokalnie bardzo różna. Również w przypadku wody opadowej z nawierzchni dróg lub z dachów powstaje problem lokalnie nierównomiernego rozłożenia odpły-wającej wody, np. ze względu na nierównomierny spadek lub różne rozmiary powierzchni zlewni. W tym celu w ramach wynalazku przewidziano połączony układ różnych budowli, w którym sąsiednie zbiorniki wodne lub pośrednie zbiorniki wodne nie napełnione do swego maksymalnego poziomu, są wykorzystywane jako dodatkowa pojemność magazynowa dla tych budowli, których zbiorniki wodne są już napełnione do najwyższego dopuszczalnego poziomu. Możliwe jest również odprowadzanie nadmiaru wody choćby tylko do systemu komunalnego i w razie potrzeby poszczególne przewody łączące pomiędzy parami sąsiednimi budowlami można izolować, odcinać, oddzielnie przeglądać i ewentualnie konserwować lub naprawiać. Przewody łączące w takim systemie zespolonym mogą być przy tym wykonane w częściach lub w całości jako przewody sączkujące, aby również w ten sposób spowodować maksymalną wydajność sączkowania. Przykładowo tego rodzaju przewody można umieszczać w sąsiedztwie dróg ruchu w tych samych wykopach ulicznych, które przy otwieraniu drogi ruchu wykonano dla innych przewodów zasilających. Możliwe jest również dołączanie studzienek ulicznych bezpośrednio do doprowadzenia wody do budowli według wynalazku i/lub stosowanie innych studzienek wodnych dołączonych do systemu kanalizacji jako otwartego przyłącza przy systemie kanalizacyjnym do odprowadzania resztek wody.

12 176 565

Przy pobieraniu wody ze zbiornika wodnego korzystne jest natomiast zastosowanie środków przeciwdziałających takiemu wzburzeniu, że następuje zawirowanie cząstek brudu osadzonych w zbiorniku wodnym, które w nadmiarze dostają się do strumienia pobieranej wody. Skutecznym środkiem oczyszczania wody przez sedymentację jest oddzielenie już zgromadzo-nej wody od świeżo dopływającej. Według wynalazku przewiduje się w tym celu warstwowe wprowadzanie dopływającej wody w górnej części zbiornika przez jej wprowadzanie w kierunku przepływu do góry, przykładowo poprzez zakrzywioną rurę.

Wlot pobieranej wody jest usytuowany w obudowie komory niżej niż wylot, a dopływ w obudowie komory jest skierowany do góry. Wlot wody poprzez tego rodzaju kanał następuje dopiero wtedy, gdy zewnętrzny otwór leży poniżej utworzonej przez pływające materiały powłoki na powierzchni wody. Dla uwarstwienia wody w obudowie komory pomyślano ponadtoo perforowanej ściance odbojowej leżącej w obszarze kanałów wlotowych, która kieruje stru-mień dopływający do góry zbiornika.

Jeżeli pożądane jest odkażanie wody, wówczas można korzystnie wewnątrz obudowy komory umieścić źródło promieniowania i/lub ściana komory, i/lub obszar wlotowy pompy lub przewód wypompowywania może mieć powierzchnię działającą bakteriobójczo. W celu wzbo-gacenia w tlen i w celu wytwarzania tlenu in statu nascendi mogą być ponadto umieszczone elektrody, które korzystnie są dołączone do źródła prądu zasilanego energią słoneczną. Powsta-jący wodór jest przy tym korzystnie wytwarzany przy elektrodzie usytuowanej poza obudową komory i jest odprowadzany przez odpowietrzanie.

Kiedy obudowa komory służąca do pobierania wody nie osłania samej pompy do pobie-rania wody, ale osłania jedynie otwór ssący przewodu odpompowywania, którego pompa jest umieszczona dalej na zewnątrz, ewentualnie również na zewnątrz budowli według wynalazku, zaleca się, aby przewód odpompowujący był wyposażony w zawór odcinający. Korzystnie pompa lub przewód odpompowywania zamontowane są w otworze wykonanym w ścianie obudowy komory, przy czym pompa lub przewód odpompowywania dla łatwego demontażu z zewnątrz komory mogą być zamontowane wtykowo w kielichu z uszczelnieniem w ścianie komory.

Budowla według wynalazku jest zaopatrzona w części dolnej nie tylko w różne przyłącza dla prowadzenia wody, ale również w urządzenia elektryczne i/lub mechaniczne, które wymagają podłączenia przynajmniej jednego przewodu elektrycznego, i/lub przynajmniej jednego przewo-du sprężonego powietrza. Również wlot wody do zbiornika wodnego budowli według wynalaz-ku jest korzystnie oddzielony od pozostałej części zbiornika wodnego. Korzystnie w oddzielnej części zbiornika przeprowadzane jest oddzielanie materiałów opadających, tzw. osadu, zawie-rającego również inne doprowadzane materiały stałe, takie jak odłamki cegieł itp. Oddzielanie jest wspomagane, kiedy w komorze wlotowej wytwarzany jest przepływ cyklonowy przez styczne wprowadzanie strumienia cieczy, albo przez dodatkowe środki prowadzące w komorze, przy czym korzystnie przy wprowadzaniu stycznym dodatkowo pomyślano o skierowanej do dołu cyrkulacji wzdłuż wewnętrznej powierzchni ścianki komory. Cyrkulacja ta powodowana przez odpowiednie ukształtowanie powierzchni prowadzącej, która powinna być prowadzona tak, aby poza właściwą strefą wychwytywania osadu następowało uspokojenie i osad nie był dodatkowo zawirowywany. Są różne możliwości odbierania osadu, przykładowo wyjmowane wiadro, osadnikowe lub urządzenie do spłukiwania dna, które ściąga osad na przykład za pomocą strumieniowej pompy wodnej z zagłębienia w dnie komory. Komora wlotowa może ponadto służyć do oczyszczania wody doprowadzanej do zbiornika wodnego. Dla prostego przypadku wystarczy przy tym proste przepuszczanie przez sito. Dla bardziej skomplikowanych przypad-ków trzeba stosować technikę filtracji, przy czym w zasadzie nadają się do zastosowania wszystkie znane techniki aż do stosowania powierzchni bakteriobójczych. Praktyczna granica określona jest przez ciśnienia filtrów będące do dyspozycji.

Podobnie można stosować znane techniki regeneracji filtrów, przy czym stosuje się zwłaszcza o przepłukiwanie zwrotne lub nawet o samoczynne oczyszczanie wodą pobieraną ze zbiornika wodnego. W szczególności można przy tym stosować również znaną z oczyszczania ścieków tak zwaną technikę złoża zraszanego w ramach perkolacji, przy czym różnica w stosunku do znanej techniki złoża zraszanego polega na tym, że filtr w warunkach doprowadzania

176 565 13

działa przeważnie mechanicznie jako filtr szybkiego przepływu, a po zaniknięciu strumienia dopływającego nagromadzone materiały stałe podlegają powolnemu rozkładowi biologicznemu. Przez nawadnianie filtru zapewnia się, że nie może on całkowicie wyschnąć i w ten sposób utrzymywana jest pożądana dla biologicznego rozkładu odfiltrowanego materiału populacja mikroorganizmów w materiale filtrującym. Napowietrzanie zapewnia przy tym doprowadzanie tlenu wymagane dla wzrostu tych mikroorganizmów. Można również osiągnąć, np. rozkład związków zawierających azot, takich jak kał ptasi, przez przemianę związków amonowych w azotany i dalej do cząsteczkowego azotu. Dodatkowo uzyskuje się oprócz tego pożądaną stałą cyrkulację wody w zbiorniku wodnym przy stałym wzbogacaniu w tlen również we właściwych przestrzeniach magazynowania poza strefą doprowadzania i odprowadzania. Napowietrzane doprowadzanie wody do filtra następuje korzystnie przez natrysk lub dysze, które zwężkowo zasysają powietrze przed swoim wylotem.

Filtr jest zawsze nawadniany tylko częściowo w odcinkach i/lub spiętrzeniowo, by przez to wytworzyć czasowe i przestrzenne gradienty cząstkowego ciśnienia tlenu w filtrze, aby w ten sposób wymuszać przeminę materii mikroorganizmów, która sprzyja denitryfikacji.

Jak już wspomniano, przy przełączaniu poziomu w zbiorniku wodnym pomiędzy pracą letnią a pracą zimową przewiduje się korzystnie przynajmniej dwa przelewy, mianowicie pierwszy i drugi oraz korzystnie jeszcze trzeci przelew, gdy przewidziana jest filtracja przez rurę sitową lub przez filtr, który stanowi opór przepływu mierzony w mm słupa wody. Filtr w komorze wlotowej, korzystnie filtr pierścieniowy ma opór przepływu niższy od wysokości słupa wody przed filtrem, to znaczy słup wody w komorze wlotowej jest wyższy o opór filtru mierzony jako słup cieczy w stosunku do słupa wody w obszarze właściwej pojemności magazynowej za komorą wlotową lub za filtrem, z którego w przypadku filtru pierścieniowego korzystnie z jego części rdzeniowej woda jest odprowadzana do właściwej pojemności magazynowej. Trzeci przelew umieszczony w komorze wlotowej jest zatem umieszczony na wysokości odpowiada-jącej oporowi filtra, która jest wyższa od pierwszego przelewu umieszczonego w obszarze właściwej pojemności magazynowej za komorą wlotową. Układ pierwszego przelewu wraz z trzecim przelewem służy do tego, aby przy nadmiernym dopływie wody w obszarze wlotowym budowli nadmiar ten wraz z pływającymi materiałami znajdującymi się w zbiorniku był równomier-nie odprowadzany z komory wlotowej i z właściwej pojemności magazynowej zbiornika wodnego.

Przy zastosowaniu do filtracji materiałów stałych można przykładowo użyć płyt filtrują-cych lub włókniny filtrującej. Można stosować również zespolone w elementy budowlane, np. spiekowe elementy filtrujące. Ich materiał ma korzystnie strukturę organiczną lub mineralną. Z drugiej strony można stosować również w filtrach materiały nasypowe. Stosuje się również materiały organiczne do pochłaniania organicznych szkodliwych zanieczyszczeń. Ich wyj-mowanie w celu regeneracji lub odnowienia jest ułatwione, kiedy filtrujące materiały nasypowe są umieszczone w osłonach, takich jak torby, worki itp. Taki sam rodzaj pakowania nasypowego materiału filtrującego można również stosować w filtrze pierścieniowym umieszczonym w komorze wlotowej po stronie wejściowej. Przez filtr pierścieniowy rozumie się na ogół taki filtr, który ma komorę zewnętrzną i komorę wewnętrzną, przy czym przepływ przez filtr odbywa się pomiędzy komorą zewnętrzną a komorą wewnętrzną lub ewentualnie odwrotnie. Pakowanie materiału nasypowego w osłonach umożliwia łatwą wymianę lub regenerację na zewnątrz przez zwykłe ich wyjęcie z komory filtracyjnej.

W celu polepszenia klimatu pomyślano przy tym o przepuszczającej promieniowanie, korzystnie napowietrzanej osłonie filtra. Nawadnianie następuje przy tym korzystnie przez kapilarne wznoszenie się wody z przewodów doprowadzających z wykorzystywaniem parowa-nia z filtru i transpiracji roślin.

Wynalazek został bardziej szczegółowo uwidoczniony na rysunku, na którym fig. 1 pokazuje przekrój budowli z płytą przykrywającą i z umieszczonym pod spodem zbiornikiem wodnym; fig. 2 - przekrój całej budowli z samochodem w garażu i urządzeniami dopływowymii odpływowymi umieszczonymi pod spodem w zbiorniku wodnym; fig. 3 - przekrój budowli w której garaż jest podzielony na dwie części, a zbiornik wodny jest umieszczony tylko pod częścią garażu; fig. 4 - przekrój zbiornika wodnego budowli z komorą wlotową i odpływem pobieranej

14 176 565

wody; fig. 5 - przekrój konstrukcji ścian zbiornika wodnego; fig. 6 - przekrój zbiornika ze zintegrowanym zabezpieczeniem wyporowym; fig. 7 - przekrój zbiornika wykonanego przy specjalnych warunkach podłoża; fig. 8 - przekrój budowli z urządzeniami do regulacji poziomu cieczy w zbiorniku; fig. 9 - przekrój podzielonego na trzy części zbiornika z urządzeniami do zasilania i odprowadzania wody; fig. 10 - przekrój komory wlotowej z filtrem; fig. 11 - widok z góry budowli z dwoma zbiornikami; fig. 12 - schemat połączenia obiegu wodnego pomiędzy dwoma budowlami tego samego rodzaju; fig. 13 - przekrój konstrukcji budowli, w której wykorzystano również powierzchnie zewnętrzne do celów filtrowania i fig. 14 przedstawia szczególnie korzystną konstrukcję komory odbiorczej.

Figura 1 przedstawia przykład wykonania budowli jako powierzchni postoju 16 samocho-dów z usytuowanym pod spodem zbiornikiem 12. Zbiornik ten ma boczne przegrody 32, 33 wykonane monolitycznie w gruncie 8. Płyta przykrywająca 10 wspiera w tym przykładzie wykonania boczne ściany ograniczające 7 , 9, które albo są wykonane monolitycznie z płytą 10, albo są prefabrykowane i później na niej zamocowane. Płyta 10 ma pokazaną tylko częściowo warstwę izolującą 11. Leżąca na płycie warstwa 20 jest wykonana jako przepuszczająca wodę i współpracuje z systemem kanałów 22, 23, które są albo otwarte 22, albo zamknięte 23. Ściana nośna zbiornika 32, 33 jest przy tym wykonana jako przepuszczająca wodę i wyposażona w warstwę 34 szczelną dla wody, albo sama jest nieprzepuszczalna dla wody. Warstwa pośrednia 13 leży przy tym pod warstwą wykładzinową 18, która z kolei jest przykryta warstwą 19 tworzącą nawierzchnię dla ruchu i nie posiadającą szczelin. Na rysunku pokazano ponadto komorę 178 do przyjmowania wody, która jest płasko i szeroko rozciągnięta poziomo nad dnem 8. Górna ściana komory jest ograniczona krawędzią 17, aby zatrzymywać osad 72. W dnie komory umieszczone są wzniesienia 25 w celu polepszenia osadzania się opadającego materiału. Kanał dopływu 204 wykonany jest jako bariera dla materiałów wypływających. Komora 178 jest dla celów oczyszczania zamknięta przez nie pokazaną pokrywę z możliwością jej otwierania. Dopływ 14 do zbiornika 12 uchodzi w krzywak 217, przy czym otwór tego krzywaka jest zwrócony do góry i jest usytuowany w przybliżeniu na wysokości minimalnego poziomu wody 91 w zbiorniku lub nieco poniżej.

Figura 2 przedstawia alternatywne typowe rozwiązanie wykonane z elementów budowla-nych, takich jakie znajdują zastosowanie również do wznoszenia podwójnych garaży. Stanowią-ca podłogę w garażu płyta 10 jest podczas prefabrykowania połączona z górną częścią konstrukcji garażu. Zbiornik 12 ma typowe wyposażenie do wykorzystywania wody użytkowej. W komorze wlotowej 218 zintegrowany jest współosiowy filtr pierścieniowy 236 z promieniowym przepły-wem z zewnątrz do wewnątrz. Dopływ odbywa się poprzez krzywak 217, który jest usytuowany stycznie do cylindrycznego filtra. Krzywak ten jest zamocowany wtykowo w nie pokazanym kielichu w ścianie komory. Filtr pierścieniowy 236 jest zamocowany wtykowo w kielichu rury pionowej 223 i jest przez nią wsparty. Rura pionowa 223 jest prowadzona wtykowo w krzywaku 230 rury odprowadzenia wody 222, który uchodzi w krzywak wylotowy 217, korzystnie na lub poniżej wysokości minimalnego poziomu wody 91, aby uniknąć zawirowań przedstawionego symbolicznie osadu 72. Na dnie 231 komory umieszczone jest koncentryczne wiadro szlamowe 220, które za pomocą nie pokazanego połączenia cięgłowego można wyjmo-wać do góry z komory wlotowej 218. Napowietrzanie i odpowietrzanie odbywa się poprzez wspólny przewód 64, który jest od góry zabezpieczony czepcem 66 przed dostawaniem się ciał obcych. Przewód ten jest prowadzony koncentrycznie w rurze 68 odprowadzania wody z dachu. Figura 2 pokazuje ponadto komorę pobierania 178, w której zamontowana jest pompa zanurze-niowa 104 z dołączonym za nią zaworem zwrotnym 198. Przykrycie 201 komory 178 jest zdejmowane. Dopływ odbywa się poprzez kanały 202 skierowane z zewnątrz od dołu do wewnątrz do góry. Częściowo perforowana ścianka odbojowa 211 prowadzi strumień dopływa-jący do góry komory 178, zwłaszcza przy stanach napełnienia zbiornika, które leżą powyżej przykrycia 201 komory. Otaczający pompę 104 kołnierz 105 zapobiega przedostawaniu się nagromadzonego na dnie 8 osadu 72 w otwory ssania pompy 104 lub zastępczego, nie pokaza-nego zaworu dolnego bez konieczności umieszczania go w związku z tym powyżej dna. Nie pokazany dalszy kołnierz wokół pompy 104 osłania ją przy niskich poziomach wody trwale na

176 565 15

powierzchni zewnętrznej wodą, tak że chłodzenie pompy zapewnione jest nawet przy niskich stanach wody.

Doprowadzenie 52 świeżej wody, odprowadzenie 26 wody użytkowej i przewody elektry-czne 56 są prowadzone przez wspólną część wtykową, która jest wprowadzona wtykowo z zastosowaniem pierścienia uszczelniającego 212 w kielich 210, który jest w niej osadzany podczas prefabrykacji ściany 32. W doprowadzeniu 52 świeżej wody wbudowana jest blokada 116 powrotu zabezpieczająca przed powrotnym spiętrzeniem ze zbiornika do przewodu doprowadzającego. Uzupełniające zasilanie tego przewodu wodą pitną następuje poprzez nie pokazany tak zwany, swobodny dopływ, który może również znajdować się poza budowlą. Przyłącze 52 wody pitnej jest poprowadzone do dołu do dna 8 komory w kierunku dopływu do góry, ale równie dobrze w nie pokazanych odmianach może być podłączone do przewodu dopływowego 14, lub w innej odmianie może nawadniać filtr pierścieniowy 236 od góry poprzez nie pokazane dysze. Jako dysze można stosować zwłaszcza tak zwany perlator z techniki domowej.

Figura 3 pokazuje przykład, w którym część budowli położona poniżej poziomu płyty 10 ma wymiar poziomy inny, mianowicie mniejszy niż komora garażowa lub pomieszczenie. Część zbiornika 12 usytuowana w gruncie 96 nie rozciąga się na całej powierzchni podstawy usytuo-wanego powyżej garażu 30 lub pomieszczenia 31. Pokazane jest zamykane pokrywą 60 przejście 58, pod którym znajdują się szczeble 62 umożliwiające wspinanie się. Fundament 50 może być wykonany jako prefabrykowana część budowlana przeznaczona do przyjęcia górnej części budowli 30, 31.

Figura 4 przedstawia korzystne rozwiązanie systemu przelewowego zbiornika 12 we-wnątrz przestrzeni zbiornikowej usytuowanej pod płytą przykrywającą 10. Komora wlotowa 218 zawiera przelew 112, który jest usytuowany wyżej niż przelew 108 zbiornika w przybliżeniu o wysokość oporu nie pokazanego filtra w komorze filtra, mierzoną jako wysokość słupa cieczy. Oba przelewy podłączone są do wspólnego przewodu odprowadzającego, który poprzez za-mknięcie syfonowe 122 ze zintegrowaną kartką zabezpieczającą przede wszystkim przed szczu-rami jest poprowadzony do sąsiedniego przedziału 268 lub do miejskiego przewodu ściekowego. Wysokość przelewu 108 określa maksymalny zadany poziom 90 letni, a wysokość przelewu 112 określa maksymalne nadpiętrzenie filtra w komorze 89. Przelew 110 reguluje automatyczny spadek zimowy do maksymalnego zimowego poziomu zadanego 92 poprzez hydromechaniczne sterowanie zaworu termostatowego za pośrednictwem zdalnego czujnika 100, który poprzez przewód kapilarny 126 jest połączony z tym zaworem. W kierunku przepływu przed zaworem termostatowym 124 umieszczony jest dalszy zawór odcinający 114, a za nim zawór zwrotny 116. Łapacze zanieczyszczeń 120 i 118 zabezpieczają urządzenie przed usterkami powodowanymi przez dostające się niepożądane materiały zakłócające. Przelew 10 wykonany jest jako rura zanurzeniowa, stanowiąca barierę przed materiałami pływającymi. Dobranie wielkości przekroju przelewów letnich 108 i 112 i dalszego odprowadzenia następuje przy doprowadzanych wodach opadowych według reguł wymiarowania, natomiast przelew zi-mowy 110 jest wykonany o znacznie mniejszym przekroju. Jako elementy armatury stosuje się przy tym korzystnie znane części i zawory z techniki wody pitnej.

Figura 5 pokazuje szczegóły konstrukcyjne budowli. Górne ograniczenie 42 zbiornika 12 jest wykonane monolitycznie ze ścianami bocznymi 44, część denna 46 jest przy prefabrykacji zespolona z częścią boczną 44 bez lub z nierozłączalnymi spoinami 43. Odmiana przedstawia luźne ustawienie części bocznej 44 na części dennej 46 ze spoiną 45.

Figura 6 przedstawia wykonanie budowli ze zintegrowanym zabezpieczeniem wyporo-wym. Wnętrz zbiornika 12 połączone jest poprzez jest poprzez przewód 142, zawór zwrotny 136i dalszy przewód oraz otwór wypływowy 146 ze stroną zewnętrzną części dennej. Część denna ma żebra 150 i usytuowane pomiędzy nimi wycięcia 152 do lepszego rozprowadzania wody pod powierzchnią podstawy. Wycięcia 152 mogą mieć również postać kanałów 148. Budowla jest pierścieniowo otoczona ciągiem drenarskim 156, który w odmianie konstrukcji może również leżeć pod dnem. Zawór zwrotny 136 ma swój ruch zamykania wspomagany przez zależną od poziomu wody siłę dodatkową, która w tym przykładzie jest wytwarzana przez siłę wyporu pływaka 138. Pętla 137 przewodu 142 określa zewnętrzny minimalny poziom wody 133 w

16 176 565

gruncie, który jest potrzebny, aby uzyskać napływ wody napierającej z zewnątrz do zbiornika 12. Poniżej tego krytycznego stanu wody 139 siła ciężkości budowli powinna przewyższać wypór hydrostatyczny budowli. Przewód 142 ma napowietrzenie 144, aby zapobiec działaniu ssącemu poprzez pętlę 137 rurową i wykluczyć niepożądane oddziaływanie zamkniętego powietrza. W celu kontroli działania zaworu zwrotnego 136 ma on sterowane znad płyty przykrywającej urządzenie 142 obsługi zdalnej, które korzystnie jest połączone z kanałem odpowietrzają-cym 144. Kanał odpowietrzający 144 jest przy tym wykonany tak, że zawór zwrotny 136 można od góry zdemontować za pomocą nie pokazanego urządzenia w celu przeprowadzenia konser-wacji bez konieczności opróżniania zbiornika 12. Wodę nadmiarową można poprzez prze-wód 128, 154 odprowadzić albo do przepuszczającego wodę podłoża 132, albo w pierścieniowy ciąg drenażowy 156. Budowla jest w tym celu posadowiona na przepuszczającym wodę gruncie 130.

Figura 7 przedstawia sposób budowania stosowany przy specjalnych warunkach podłoża. Może to być przykładowo wysoki maksymalny poziom wód gruntowych sięgający blisko podwalin budowli, albo podłoże 130 o niekorzystnych właściwościach filtrowania. Przesiąkanie nadmiaru wody następuje w tym przypadku poprzez pierścieniowy ciąg drenażowy 156 ułożony w pobliżu górnej krawędzi 94 terenu, który to ciąg jest ułożony w warstwie 132 przepuszczającej wodę. Pomiędzy istniejącym podłożem 130, a warstwą 132 umieszczony jest sypki materiał 160 o korzystnych właściwościach filtrowania. Mostki 150 po spodniej stronie dna mają kanały 172 dla lepszego izotropowego rozprowadzania wody. Zabezpieczenie wyporowe przez zawór zwrotny 136 jest w tym przypadku zmodyfikowane. Blokada wyporowa jest dołączona do kanału 170 kontroli poziomu, który ma urządzenie do mierzenia stanu napełnienia i przełą-czania 162 i za pomocą którego można pobierać próbki z podłoża do analizy. Wypływ nadmiaru wody ze zbiornika następuje poprzez pompę 168, która według wyboru napełnia komorę wylotową 163 lub w przypadku niewystarczającej prędkości przesiąkania i pełnego zbiornika 12 nadmiar wody jest odprowadzany na zewnątrz poprzez dalszy przewód wyposażony w zawór 169, przy czym zawór ten z reguły jest zamknięty, a jest otwierany tylko przy równoczes-nym przekroczeniu maksymalnego stanu napełnienia w zbiorniku 12 i w komorze dwóch urządzeń pomiaru stanu napełnienia 171/165.

Figura 8 przedstawia korzystny układ do sterowania stanem napełnienia budowli. Drążek 76 z zamocowanym na nim pływakiem 82 jest poprzez tuleję 78 wyprowadzony przez płytę przykrywającą 10 do góry do garażu 30 lub pomieszczenia 31, ewentualnie na zewnątrz. Drążek ten ma wskazówkę 77, która na skali 80 pokazuje stan wody w przedziale pływaka 82. Drążek 76 steruje przy tym bezpośrednio mechanicznie lub bezdotykowo przykładowo polem magnetycz-nym przełączniki elektryczne 84 lub też nie pokazane zawory. Ponadto pokazano odmianę sterowania przelewu 86, która w tym przypadku sterowana jest przez ruchomy w pionie przelewowy otwór 87, który jest podnoszony lub opuszczany od góry przez urządzenie 85 co umożliwia stopniowe zmniejszanie stanu wody 90, 92 w zimie. Urządzenie 85 może być przy tym również sterowane lub napędzane automatycznie przez czujnik temperatury 98. Doprowa-dzenie 52 świeżej wody jest w tym przykładzie zastosowania sterowane przez zawór pływakowy 106.

Figura 9 przedstawia trzyczęściowe wykonanie budowli zbiornika do wykorzystywania zużytej wody 264, do wykorzystywania szarej wody 266 i do odprowadzania nadmiaru wody 268. W komorze wlotowej 218 umieszczony jest cylindryczny filtr siatkowy 232 z koncentryczną ścianką 234 zanurzeniową w strefie 229 filtracji osadu. Przy ściankach komory przewidziane są urządzenia kierujące 228, które powodują lepsze osadzanie się opadających materiałów przed filtrem. Pompa pobierająca 104 jest wprowadzana wtykowo w kielich 209 w ścianie komory pobierania. Komora 178 jest płaska w rozciągnięciu wzdłużnym, aby utrzymy-wać możliwie dużą ilość wody w komorze 178 nawet przy niskich stanach wody w zbiorniku. Na skutek dłuższego czasu przebywania i oddzielenia od świeżo wprowadzonej wody w zbiorniku możliwe jest również osadzanie się najdrobniejszych materiałów, tak że w przewodzie ciśnieniowym za pompą 104 nie potrzeba już żadnej dalszej filtracji. Przy zwiększonych wymaganiach higienicznych dotyczących zużytej wody można stosować napromieniowywanie komory za pomocą źródła promieniowania, przykładowo za pomocą lampy z parami rtęci. Nadmiar wody jest odprowadzany przez opisane już urządzenia przelewowe, których tu nie

176 565 17

pokazano, do komory szarej wody 266. W komorze wlotowej dla szarej wody umieszczony jest współosiowy filtr pierścieniowy 236, który działa zarówno jako mechaniczny filtr wgłębny, a potem, kiedy do komory zostaną doprowadzone ścieki, również jako złoże zraszane, które jest okresowo zraszane przez urządzenie cyrkulacyjne 239 za pośrednictwem natrysku lub dyszy 237.

Nadmiar wody jest w znany sposób odprowadzany przez przelew 128 do zbiornika buforowego 268. Woda przepływa pod wpływem siły ciężkości przez filtr 203, który przykła-dowo jest filtrem piaskowym z przepływem pionowym od góry do dołu. Płukanie zwrotne może przy tym odbywać się poprzez kanały odbiorcze 258, przy czym przepływ zwrotny przez otwór wlotowy komory jest odcinany za pomocą zaworu. Górna strona komory 202 jest wykonana jako zagłębiona, aby zatrzymywać osady 72. Filtrat przepływa przez przewód odprowadzający 24 albo do przesączenia, albo też może być wykorzystywany jako woda użytkowa. Zależnie od przeznaczenia wody użytkowej opisany filtr 203 może być również umieszczony wewnątrz lub w kierunku przepływu za komorą odbiorczą 178 w przedziale wody użytkowej 264.

Figura 10 przedstawia przykładowo wykonany trójwarstwowy, koncentryczny filtr pier-ścieniowy 236 nie wymagający znacznej konserwacji z dwiema warstwami różnych filtrujących materiałów nasypowych 248/250. Przedstawiona konstrukcja jest celowa przy większym pobo-rze wody, w systemach zespolonych, które zasilają wodą użytkową kilku użytkowników. Zewnętrzna ścianka sitowa 240, pośrednie ścianka sitowa 246 i wewnętrzna ścianka sitowa 242 nie są przy tym przepuszczalne w całym obszarze, ale są wykonane szczelnie w części górnej. Filtr może być regenerowany poprzez przewody płukania zwrotnego umieszczone w dolnej części filtru. Materiał nasypowy 248, 250 w filtrze nie wypełnia zatem całej objętości komory w kształcie wydrążonego cylindra, ale pozostawia wolną przestrzeń w górnej części na wysoko-ści szczelnej rury sitowej, aby umożliwić ruch nasypowego materiału 248, 250 filtracyjnego podczas przepłukiwania. Odprowadzanie wody płuczącej następuje poprzez przepuszczalne górne ograniczenie filtru, które przy zewnętrznej krawędzi jest otoczone kołnierzem. Dopro-wadzanie wody płuczącej następuje według wyboru poprzez rozłączalne połączenie wtykowe pod obudową filtru lub poprzez przewód, którym jest wprowadzony rozłącznie od góry filtra. Woda płucząca wraz z osadem dennym może być wyciągana przez strumieniową pompę wodną 233 z zagłębienia 235 dna komory. Filtr pierścieniowy jest otoczony z zewnątrz dodatkowym sitem 252, które jest ustawione na dnie kołnierza filtra. Znacznie polepszone oddzielanie się osadów zapewnione jest przez ściankę zanurzeniową 234, która wraz z urządze-niami prowadzącymi 228 na ścianie komory powoduje skierowany do dołu przepływ cyrkula- cyjny. Dopływ wody do filtra następuje od dolnej strony filtra poprzez pierścieniową szczelinę wokół pionowej rury odprowadzenia wody 222. Woda zraszająca doprowadzana jest poprzez natrysk lub dysze 237 i kołyskę 256 z dwiema komorami, która jest ułożyskowana przechylnie wokół osi obrotu 257. Jak już wspomniano, przy takim rozwiązaniu uzyskuje się wymuszone, wywołujące spiętrzenie wylewanie zawartości kołyski na przemian na obie strony. Woda wylana z kołyski gromadzi się w miskowo ukształtowanej górnej części filtru i przechodzi perkolacyjnie przez perforacje obudowy filtru poprzez nasypowy materiał filtrujący 248, 250. Miskowa część górna ma nie pokazany mostek, który odcinkowo doprowadza do filtra wodę perkolacyjną.

Figura 11 przedstawia widok z góry przykładowej budowli z dwoma zbiornikami 264, 268, jeden zbiornik 264 do wykorzystywania wody użytkowej z filtrem pierścieniowym po stronie wejściowej i jeden do buforowania i oczyszczania ścieków do zbiornika chłonnego połączonego z takimi samymi budowlami. Nadmiar wody użytkowej z sąsiedniej instalacji przepływa przewodem 188 do zbiornika 264 wody użytkowej budowli, podczas gdy nadmiar wody poprzez przewód 190 wody użytkowej lub przewód ścieków przepływa do następnej budowli. Przewód wlotowy i wylotowy wchodzą w rurę pionową 183/185 i mają oddzielne odcięcia 184, 186. Odcinanie może odbywać się od góry płyty przykrywającej poprzez obszar zbiornikowy za pomocą nie pokazanego urządzenia. Ponadto przedstawiono szczegółowo kombinowany prze-pust rurowy 212. Część wtykowa 212, kielich 210 i uszczelka 213 są utworzone przez dostępne w handlu kształtki techniki odwadniania. W przypadku wykonania budowli z betonu kielich 212 osadza się w deskowaniu przy wytwarzaniu ściany budowli, a beton ściany zagęszcza się przez drgania.

18 176 565

Odprowadzanie z komory buforowej 268 następuje poprzez cylindrycznie wykonany filtr wgłębny, przykładowo filtr piaskowy lub filtr ze spieku. Odprowadzanie z filtru następuje poprzez system kanałów 258 na dnie komory na zewnątrz do sączkowego przewodu pierście-niowego 156, który może mieć bakteriobójcze urządzenie 179.

Figura 12 przedstawia przykład połączenia pomiędzy budowlami tego samego rodzaju. Nadmiar wody użytkowej odprowadzany jest wężami 176 do sąsiednich budowli. W przypadku, gdy stosuje się przesiąkanie ścieków, poszczególne ciągi przewodów 174 są wykonane jako przewód sączkowy. Szczelna powierzchnia 192 jest poprowadzona nad powierzchniowymi przyłączami 180 w zbiorniku buforowym każdej budowli, jest tam oczyszczana przez urządzenie filtrujące i przesącza się poniżej budowli. Poprowadzone dalej przewody 174/176 są poprzez pionowe rury doprowadzone do zbiorników, tak że tylko przy pełnym zbiorniku i ewentualnie pełnym przewodzie sączkowym następuje doprowadzanie do następnej budowli. Koniec ostat-niego odprowadzenia jest wykonany jako wylot powierzchniowy.

Figura 13 przedstawia konstrukcję, która również wykorzystuje powierzchnie zewnętrzne budowli do celów filtrowania. W korycie 270 i na dachu budowli umieszczone są prefabrykowa-ne kształtki 274 gruntowe obsadzone roślinnością. Filtr ziemny wykorzystuje przy tym zdolność korzeni roślin do utrzymywania stałej przepuszczalności kształtek gruntowych, tak że nie ma żadnego zatkania mułem i grunt jest napowietrzany. Konstrukcję taką stosuje się korzystnie do obróbki wstępnej i odprowadzania szarej wody, przy czym latem zwiększona transpiracja roślin zwiększa zużycie wody t ak, że nie ma żadnego odpływu. Zimą przykrycie przepuszczające promieniowanie zapewnia szybkie nagrzanie podczas dnia, tak że nawet zimą nie występuje trwałe zamarznięcie. Przy silnej suszy koryta 270 są zasilane kapilarne poprzez przewód 259 wodą ze zbiornika. W najprostszym przypadku przewód jest napełniony piaskiem o określonej wielkości ziaren. Przez wybranie ziarnistości można określić maksymalną przepuszczalność. Przy obsadzaniu roślinnością myśli się nie tylko o tym, by wykorzystać właściwości filtrujące kształtki gruntowej, ale również stosuje się obsadzanie budowli roślinnością ze względów estetycznych i klimatycznych.

Figura 14 przedstawia szczególnie korzystną konstrukcję komory odbiorczej. Komora jest przy tym wykonana w postaci zbiornika deszczowego ze zdejmowaną pokrywą 187. Woda jest doprowadzana poprzez krzywak rurowy 206 z podwójnym zagięciem, przy czym odpływ 205 jest umieszczony poniżej dopływu 207, który jest skierowany do góry przy czym najniższy krzywak 199 jest swą stroną zewnętrzną obrócony o kąt 180° do góry. Minimalny poziom wody w zbiorniku leży powyżej tego krzywaka, tak że poprzez ten krzywak do komory nie mogą dostawać się pływające materiały. Przez skierowany do góry otwór krzywak może być umiesz-czony całkowicie na dole, w pobliżu dna komory, tak że zbiornik można opróżnić aż do niewielkiej resztkowej ilości. Pompa pobierająca 104 stoi w misce 105 na dnie, także żaden osad nie dostaje się do otworu zasysającego 107. Komora zawiera ponadto prefabrykowany przełą-cznik pływakowy do sterowania doprowadzenia 103 świeżej wody i do zabezpieczania pompy 104 przed pracą na sucho 101. Przewód zasilający przełącznik pływakowy i pompę 104 oraz przewód odbiorczy przeprowadzone są poprzez przepusty kablowe skręcone ze ścianą komory, przy czym działają one równocześnie jako mechaniczne zamocowanie przełącznika pływakowego i prze-wodu wypompowywania. Pokrywa 187 komory ma otwór odpowietrzający 197, który działa również jako wlot wody. Przeciwdziała to wypływaniu wypukłej pokrywy 187.

176 565 19

176 565

F i g. 2

176 565

F ig . 3

176 565

Fig. 4

176 565

Fig. 5

F ig . 6

176 565

Fig. 7

176 565

F i g . 8

176 565

F i g . 9

176 565

Fig. 10

176 565

F i g . 1 1

176 565

F i g . 1 2

176 565

F ig . 1 3

176565

Fig. 14

176 565

F ig. 1

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz. Cena 6,00 zł.