1

စ မ သ ပည ရ ပ ဒ

မ သ ပည ရ ပ ဒ ပင ဆင သည ပ ဒ မ

၁

မ သ ပည ရ ပ ဒ

(၂၀၁ ၄ စ ၊ ပည ထ င စ လ တ တ မ တ ၄၁။)

၁၃၇ ၆ စ ၊ သ တ င တ လဆ န ၇ ရ

(၂၀၁ ၄ စ ၊ စ တင ဘ လ ၃၀ ရ )

ပည ထ င စ လ တ တ သ ည ပ ဒ ပ န

လ သည ။

န (၁)

မည င ဓ ပ ယ ဖ ပ

၁။ ပ ဒ မ သ ပည ရ ပ ဒဟ

တ င စရ မည ။

မ သ ပည ရ ပ ဒ ပင ဆင သည ပ ဒ မ

(၂၀၁ ၅ စ ၊ ပည ထ င စ လ တ တ မ တ ။)

၁၃၇ ၆ စ ၊ လ ရ

(၂၀၁ ၅ စ ၊ လ ရ )

ပည ထ င စ လ တ တ သ ည ပ ဒ ပ န လ သ ည ။

န (၁)

မည င ဓ ပ ယ ဖ ပ

၁။ ( ) ပ ဒ မ သ ပည ရ ပ ဒ ပင ဆ င သ ည ပ ဒဟ

တ င စရ မည ။

( ) ပ ဒ င င တ သ မ တ လ မ တ ရ ထ သည န တ င

တ ည ဖ စ သ ည ။

2

၂

၂။ ပ ဒတ င ပ ရ သ ပ စ ရ ပ

မ သည ဖ ပ ပ တ င ဓ ပ ယ သ ရ စ

ရမည -

(ဂ) မရ င ဆ သည မ ပ ဒ ပ ဒ မ ၅

ရ ဖ စ ည ထ သည မ သ

ပည ရ မရ င ဆ သည ။

(ဆ) မ သ ပည ရ ဆ သည မ င င

တ ရ တ င ရင သ လ

ဘ သ စ ၊ စ ပ၊ ယ မ ၊

ပည ၊ ရ ဓ လ င သမ င မ

စ မ စ သ ရမ တန ဖ

ထ ထ န သ မ မ င တ င ပ ဘ စ

တ မ န န ၍ င စ ရ တ

င မ န သ လ စ မ ရင

မစ မ ပ စ ပ ထ င ရ င

တ စ နစ လ ပ မ င ည

၂။ ပ ဒတ င ပ ရ သ ပ စ ရပ မ သည ဖ ပ ပ တ င

ဓ ပ ယ သ ရ စရ မည -

(ဂ) ပယ ဖ သည ။

(ဆ) မ သ ပည ရ ဆ သည မ င င တ ရ တ င ရ င သ

လ ဘ သ စ စ ပ ယ မ ပည ၊ ရ

ဓ လ င သ မ င မ စ မ စ သ ရ မ တန ဖ

ထ ထ န သ မ မ င တင ပ လ တ လ ပ စ တ ၍ င

စ ရ တ င မ န သ လ စ မ ရ င မစ မ

ပ စ ပ ထ င ရ င တ စန စ လ ပ မ င ည

င င တ တ မ ဖ ဖ တ တ ရ သ လမ န

ပ ဆ င င စ မ ရ သည ပ ည ရ ဆ သည ။

3

င င တ တ မ ဖ ဖ တ တ

ရ သ လမ န ပ ဆ င င စ မ ရ သည

ပည ရ ဆ သည ။

(ည) င ပည ရ ဆ သည မ သင ယ

သ သ ရ ယ ၊ သင ယ ရမ ည

န လ၊ နရ ၊ တ န ၊ ပည

ရည စစ ဆ တ င တ မ စ နစ င တ

သ သင န တ မ ဖ င သင

ပ သ င ပ မ ပ ည

ရ ၊ မ လတ န ပည ရ ၊ လ ယ တန

ပည ရ ၊ ထ တန ပည ရ ၊

နည ပည င သ မ ပည ရ င

ဆ င မ င ပ ည ရ တ ဝ င သည

ပည ရ ဆ သည ။

(ဓ) ဆင မင ပည ရ ဆ သည မ

ပည ရ မင ဆ ဆ င သ မဟ တ

ယ င င တ ည သ ဆ င င မ င ပ

သ မ မ သ ပည ရ

(ည) င ပည ရ ဆ သည မ မ ပည ရ ၊ မ လတ န ပ ည ရ ၊

လ ယ တန ပည ရ ၊ ထ တန ပည ရ ၊ နည ပည င

သ မ ပည ရ င ဆ င မင ပည ရ တ ဝင သည

ပည ရ ဆ သည ။

(ဓ) ဆင မင ပည ရ ဆ သည မ ပည ရ မင ဆ

ဆ င သ မဟ တ ယ င င တ ည သ ဆ င င မင ပ သ

မ င တ စ မ လ င သ င ပ သ ည ပည

ရ ဆ သည ။

4

မရ င သ မ တ ပ ထ သည

င တ စ မ လ င သင

ပ သည ပည ရ ဆ သည ။

(ဘ) ထ ပည ရ စ စ ဆ သည မ

မသ န စ မ သ မ တ ထ စ

စ ဖင သင ပ သ င

မ တည ထ င ဖ င လ စ င

ဆ သည ။

(ယ) မ သ ပည ရ ဆင တန င

ရည သ မ မ ဖတ

မတ ဆ သည မ င င တ တ င

င ထည ဖ ဆ င ရ

လ ရ သ ပည ရ မ ဝ ဒ မ ၊ စ မ

န မ ၊ ပည ရ မ စ မ

င ပည ရ ဆ င သ သ ရည

သ မ မ ဖတ

ဆ င ရ ရ န ဖ စ ည ထ သ

ဖ စ ည ဆ သ ည ။

(ဘ) ထ ပည ရ စ စ ဆ သ ည မ မ သန စ မ တ စ င စ

သ လ ပ မ ဖည ဆည င ရ န တ သ င

တ သ သင န ည စ နစ မ ပည သင ပ င

ဆ သည ။

(ယ) မ သ ပည ရ ဆင တန င ရည သ မ မ

ဖတ မတ ဆ သ ည မ င င တ တ င င

ထ ည ဖ ဆ င ရ လ ရ သ ပည ရ မ ဝ ဒ မ ၊

စ မ န မ ၊ ပည ရ မ စ မ င ပည ရ ဆ င

သ သ ရည သ မ မ ဖတ

ဆ င ရ ရ န လ တ လပ သ ပည ရ င မ ပ ဝ င ဖ စည

ထ သ ဖ စ ည ဆ သည ။

5

(ရ) ရည သ မ မ ဆ သ ည မ

င င ထ င ရ သင

သင ယ မ စ စ မ သ ည

မ သ ပည ရ မ ရ င

မ တ ထ သ စ န စ န မ င

ည မ န မ မ ပတ

စ စစ ဖတ င ဖ င ရည

သ ဆ င သတ မ တ င င

မ ပ င ဆ သည ။

(သ) မ ဘဆရ သင ဆ သည မ

ပည င မ တ င သင ယ သ မ

ပည တတ မ ရ င ယ ၊

တ ၊ လ င မ န လ ရ ပ မ

ထ ရ င မ င စ ရန မ ဘ

သ မဟ တ ပ ထ န သ တ င ဆ ရ တ

ပ ပ င ဖ စည ထ သ ဖ ဆ

သည ။

(ဟ) င ဆ င ဖ ဆ သည

(ရ) ရည သ မ မ ဆ သည မ င င ယ င င ရ

သင သ င ယ မ စ စ မ သည မ သ ပည ရ

ဆ င တ န င ရည သ မ မ ဖတ မတ

မ တ ထ သ စ န စ န မ င ည မ

န မ မ ပတ စ စ စ ဖတ င ဖင ရ ည သ

ဆ င သတ မ တ င င မ ပ င ဆ သည ။

(သ) င ပ ပ ရ ဖ ဆ သ ည မ င မ တ င

င ပ ၊ ဆ ရ သမဂ ယ စ လ ယ မ ၊

င သ မ ဘ သ မ ဟ တ ပ ထ န သ ယ စ လ ယ မ ၊

ရပ ရ မ လ စ ယ ည သ မ ပ ဝင သ ဖ ဆ သည ။

(ဟ) တ သ လ ပ ပ ရ င စ ဆ သည မ တ သ လ င

6

၃

မ ပည င မ တ င မ ဘ

ဆ ရ သ င ဖည ဆ ည ပ ပည

ရ င လ မ ရ ဆ င ရ တ တ င

မ ည ည လ စ မ ရ သ မ

ပ ဝင သည င ပ ည ရ ဖ ဖ မ

လ ပ င န မ ဆ င ရ ရန ဖ စည

ထ သည ဖ စည ဆ သည ။

န (၂)

မ သ ပည ရ ရည မ န မ

၃။ မ သ ပ ည ရ ရည မ န မ မ

ပ တ င ဖစ သည -

လ ပ မ မ ဘ သ ရ ပ ဆ င ရ ပ မ မ ၊ စ မ န

ရ င ဘ ရ ဆ င ရ တ ဝန ရ သ မ ၊ တ သ လ ၊

လ ပ ဆ ရ သမဂ မ ယ စ လ ယ မ ၊ င

သ သ မဂ ယ စ လ ယ မ ၊ င င ဂ ဏ ထ ဆ င ပ ဂ လ

မ င လ တ လ ပ သ ပည ရ င မ ပ ဝင သည င စ

ဖစ သည ။

( ) လ တ င ဝင ပည ရ ဆ သည မ မ သန စ မ သ မ

ပ ဝ င င မ မ င ပည သင ယ င

မရရ သ မ င ပ ည ရ သ မဟ တ င ပင ပ

ပည ရ တစ တ င ပည သ င ယ ဆ ည ပ င ရ ရ စရန

င လ မ ဖ န တ ပ သည စ စ ဆ လ သည ။

(ပ ဒ မ ( ) သ စ ထ ပ မ ဖည စ င ဖစ ပ သ ည ။)

န (၂)

မ သ ပည ရ ရည မ န မ

၃။ မ သ ပ ည ရ ရည မ န မ မ ပ တ င ဖစ သည -

(ဇ) င င သ မ မ ရ ပ င ရ ဖစ သ ပည သ င ယ င

သည ပ န မ မ စဘ င င သ တ င စ

ရရ ရ ယ ပ ရန င သ မ ရ စရ န ။ (ပ ဒ မ (ဇ) သ စ

7

၄

န (၃)

မ သ ပည ရ ဆ င ရ မ မ

၄။ မ သ ပည ရ ဆ င ရ မ မ မ

ပ တ င ဖစ သည -

( ) ပည ရ ဖ ဖ တ တ မ င ပည ရ

မ င တ င မ တ တ င င သ တ င ပ ပ င

ပ ဝ င ဆ င ရ ရ ၊

( ) ယ ပ င သ မ ဟ တ ပ ဂ လ င မ

သ ဆ င ရ ပ ဒ င ည တည ထ င

င ပ င င ပည ရ လ ပ င န မ ၌ ပ ဂ လ

ပ ပ င ပ ဝ င ဆ င ရ မ

ပ မ င တ င ရ ၊

(ဂ) င န ရ ယ လ သ ငယ င လ ငယ

လ ပ ည သင ယ င ရရ စ ရ တ

မသ န စ မ သ င င သ မ ပ ဝင

င မ မ င ပည သင ယ င

ထပ မ ဖည စ င ဖ စ ပ သည ။)

န (၃)

မ သ ပည ရ ဆ င ရ မ မ

၄။ မ သ ပ ည ရ ဆ င ရ မ မ မ ပ တ င ဖစ သည -

( ) င င တ သည ပည ရ လ တ လ ပ င မ ရ ၊

( ) ပည ရ လ တ လပ င တ င င သ မ လ တ လပ င ၊ ဆ ရ

မ လ တ လပ င ၊ သ င န တ မ လ တ လ ပ င ၊ ဘ သ စ

လ တ လပ င ၊ တ လ တ လပ င ၊ ဒသဆ င ရ လ တ လပ င ၊

င မ လ တ လ ပ င စ သည တ ပ ဝင ရ ၊

(ဂ) ပည ရ မ ဝ ဒမ ၊ နည ပ ဒမ ၊ ဆ စပ ပ ဒမ ၊ စည မ

စည မ မ ၊ မ န င စ မ ၊ န မ ၊ လ ပ ထ

လ ပ န ည မ ရ ဆ တည မ ပ မ င သ သ မဂ ယ စ

လ ယ မ ၊ ဆ ရ သမဂ ယ စ လ ယ မ ၊ မ ဘ မ ၊ လ တ လပ သ

8

မရရ သ မ လ တ င ဝင ပည ရ

ရပည သင ယ င င ရရ စရန ထ ပ ည

ရ စ စ င ပည ရ ထ ဝန ဆ င မ

စ စ ထ ရ ရ ၊

(ဃ) င င သ တ င ပည သင ယ င ရရ ပ ဘ ဝ

တစ လ စ ဆ မ ပတ လ လ သ င ယ

င သ ပည ရ င လ မ မ ဖန တ

ပ ရ ၊

(င) င င တ ပည ရ ဆ င ရ စ ရ တ

တ မ နည ပည မ သ ပ ဆ င ရ

ရ ၊

(စ) လ မ စ ပ ရ ဘဝတ င လ တ သ င

သည ပည ရ ဖ စ စ ရ ၊

(ဆ) တ သ လ င လ ပ မ သည လ တ လပ သ

ယ ပ င စ မ န င ဖ င ရပ တည ရ ၊

ပည ရ င မ ၊ ပည ရ ဆ င ရ တ င ရ ပ ဖ ဖ စ ည မ

ပ မ ရယ ထည သ င ရ ၊

(ဃ) င သ သ မ ဂ မ ၊ ဆ ရ သ မဂ မ ၊ လ တ လပ စ ဖ စည ထ ထ င

လ ပ ရ င ရ ရ ၊

(င) ပည ရ ဖ ဖ တ တ မ င ပည ရ မ င တ င မ တ တ

င င သ တ င ပ ပ င ပ ဝင ဆ င ရ ရ ၊ (မ လ ပ ဒပ ဒ မ ( )

(င) ဖစ ပန လည မ တ စ င ဖစ သ ည ။)

(စ) ယ ပ င သ မဟ တ ပ ဂ လ င မ သ ဆ င ရ ပ ဒ င

ည တည ထ င င ပ င င ပည ရ လ ပ ငန မ ၌ ပ ဂ လ

ပ ပ င ပ ဝ င ဆ င ရ မ ပ မ င တ င ရ ၊

(မ လ ပ ဒ ပ ဒ မ ( ) (စ) ဖစ ပန လ ည မ တ စ င

ဖစ သည ။)

(ဆ) င န ရ ယ လ သ ငယ င လ င ယ လ ပည သင င

ရ ရ တ မသ န စ မ သ င င သ မ ပ ဝင င

9

(ဇ) သ င ယ လ သ ဆ ပ သ ဆ င ရ

တ သ လ ၊ လ ပ မ သတ မ တ ထ သ

ရည င ပည မ မ ရ ရ ယ င င ရ

သ တ သ လ ဝ င င စ န စ င သ စ ရ ၊

(စ ) င မ တ င ဘ သ ရ င င င ရ ဆ င ရ

စ ဖ မ မ မ င လ တ စ ရ ၊

(ည) မ မ သင မ န ရ မ လတန ပည ရ

တည င ထ ည ဖ ပ ဆ င ဆ င တ

ဆ င ရ ရ ၊

(ဋ) ပည ရ ပ နယ ပယ လ တစ ပ ည ဖ ဖ

တ တ စ ပ င င တ လ မ စ ပ ဖ ဖ

တ တ မ တ ရည သ မ င မ သ ည

လ စ မ ရင မ စ မ ဖ စ သ သ

မ မ င ပည သ င ယ င မရ ရ သ မ ပ ည ရ ဆ င တ င

တ င ပည သ င ယ င ရရ စရန ထ ပည ရ စ စ င

ပည ရ ထ ဝန ဆ င မ စ စ မ ပ ဝင လ တ င

ဝ င ပည ရ စ စ ထ ရ ရ ၊

(ဇ) င င သ တ င ပည သ င ယ င ရရ ပ ဘ ဝ တစ လ စ ဆ မ ပ တ

လ လ သင ယ င သ ပ ည ရ င လ မ မ ဖန တ ပ ရ ၊

(မ လ ပ ဒ ပ ဒ မ (ဃ) (ဇ) ဖစ ပန လည မ တ စ

င ဖစ သည ။)

(စ ) င င တ ပ ည ရ ဆ င ရ စ ရ တ တ မ နည ပ ည မ

သ ပ ဆ င ရ ရ ၊ (မ လ ပ ဒ ပ ဒ မ (င) (စ ) ဖစ

ပန လည မ တ စ င ဖ စ သ ည ။)

(ည) လ မ စ ပ ရ ဘဝတ င လ တ သ င သည ပည ရ ဖစ စ ရ ၊

(မ လ ပ ဒပ ဒ မ (စ) (ည) ဖစ ပန လည

မ တ စ င ဖ စ သည ။)

(ဋ) တ သ လ င လ ပ မ သည လ တ လပ သ ယ ပ င စ မ န င ဖ င

ရပ တည ရ ၊ (မ လ ပ ဒပ ဒ မ (ဆ) (ဋ) ဖစ

ပန လည မ တ စ င ဖ စ သ ည ။)

10

ပည ရ င ၊ တ တ ပည ရ င ၊ နည ပည င

သ မ ပည မ င သ မ ဆ င လ

မ ထ တ ရ ၊

(ဌ) ပည ရ ဆ င တ င င ပည ရ ပ နယ ပယ

သ သ တ င ပည ရ ဆ င တ န သတ မ တ

ပ ရည သ မ မ ရ သ စန စ

င ထည ဖ ဆ င ရ ရ ၊

(ဍ) ပည ရ ဝန ထ မ လ ရည သ င

လ မ ဘ ဝ မ င တ င ရ လ ထ ဆ င

ရ စ င ဖ င ယ င တရ င မ န

ယ ပ င ဆ ဖတ ဆ င ရ င မ င

ယ တ င တ ဝ န ယ တတ မ တ ဖ ဖ လ မ တ

ပ မ တည ၍ ဗဟ ပ င မ လ သည

စန စ င သ ရ ။

(ဌ) တ သ လ ဝ င င တ သင ယ လ သ ည ဘ သ ရ ပ င တ သ လ

င သ ယ တ င ဆ ဖတ ရ ယ င ရ ရန တ သ လ

ဝင င သည ပ ည ထ တ န စ မ ပ ရ မ တ ဖင ဆ ဖတ င

မဟ တ ဘ သင ယ မည ဘ သ ရ ပ လ ပ ရ င သ

မ လ လ သင ယ ထ ရ မ ပ ရ ယ ရန ၊

င သ မ ဘ သ ရပ ဆ င ရ လ ပ မ တ သ လ

ဖည ဆည ပ သ ည စ နစ ထ ရ ရ ၊

(ဍ) ပည ရ သည ဘ သ ရ ဖ စည ၊ င င ရ ဖ စည တ

လ မ မ မ မ င လ တ ရ မ ည ။ လ တ လပ စ ယ င ၊ င င ရ

ယ ည င င လ ဂ ဏ သ တန ဖ ထ မည ။

(ဎ) မ မ သင မ နရ လယ တန ပည ရ င ထ ည ဖ ရ ၊

11

၅

န (၄)

မ သ ပည ရ မရ င ဖ စည င ၊ တ ဝန င

လ ပ ပ င င မ

(ဏ) ပည ရပ နယ ပ ယ လ တစ ပ ည ဖ ဖ တ တ စ ပ

င င တ လ မ စ ပ ဖ ဖ တ တ မ တ ရည သ မ င

မ သ ည လ စ မ ရင မစ မ ဖစ သ သ ပ ည ရ င ၊ တ တ

ပည ရ င ၊ နည ပည င သ မ ပည မ င သ မ ဆ င လ

မ ထ တ ရ ၊

(တ) ပည ရ ဆ င တ င င ပ ည ရပ နယ ပယ သ သ တ င ပည ရ

ဆ င တ န သတ မ တ ပ ရည သ မ မ ရ သ စ နစ

င ထည ဖ ဆ င ရ ရ ၊

(ထ) ဗဟ ပ င မ လ သည ပည ရ စန စ င သ ရ ။

န (၄)

ဒ မ ရစ ပည ရ လ တ လပ င မ င

( ) င သ မ သ ည -

( ) င သ သမဂ မ င သ / င သ မ ယ တ င

လ တ လပ စ ဖ စည ထ ထ င လ ပ ရ င ရ ရမည ။

( ) သမဂ ဆ မ တ သ လ သ သ ပရဝ ဏ

တ င တ င တ သ လ ရ န ပ င ဖင တည ဆ ရမည ။

(ဂ ဂ) ပည ပ ဆ သ ည င သ /သ မ လ ဆ င မ င

12

ပည တ င လ တ လပ စ ဘ သ ရ ပ ရ ယ သင ယ င

ရ မ ည ။

(ဃဃ) င သ မ သ ည လ တ လပ စ စ စ တ င ၊

လ တ လပ စ စ ဝ င ၊ လ တ လ ပ စ ရ သ ထ တ ဖ ပ ဆ

င ရ သည ။

(င င) င ပ ပ ရ ဖ တ င င သ သ မဂ မ ယ စ လ ယ

မ ပ ဝင င ရ သည ။

(စ စ) ဆ ရ ၊ ဆ ရ မ မ ပ င သ ၊ င သ မ ဖတ

မ မ တ သ လ ၊ င ပ ပ ရ င စ သ တင သ င

သည ၄င င စ သ ည စ စ ဆ ဖတ ပ ရ မည ။

(ဆ ဆ) ပည သ င စ ရ တ သ င သ ၊ င သ မ တ

ပည ဆ လ သ င ယ င ရန င ထ တ ပ မ ည စ စ မ

ဆ င ရ မ ည ။

( ) ဆ ရ ၊ ဆ ရ မ မ သ ည -

( ) ဆ ရ ၊ ဆ ရ မ မ သည ဆ ရ သမဂ မ င သင ဖ မ

လ တ လပ စ ဖ စည လ ပ ရ င ရ သည ။

( ) တ သ လ ပ ပ ရ င စ င င ပ ပ ရ ဖ မ တ င

ဆ ရ သ မဂ မ ယ စ လ ယ မ ပ ဝ င င ရ သည ။

13

(ဂ ဂ) သမဂ ဆ မ တ သ လ သ သ ပရဝ ဏ

တ င တ င တ သ လ ရ န ပ င ဖင တည ဆ ရ မည ။

(ဃ ဃ) စ သ ရ ပ တ သ ဝင ရ င ရ သ ည ။

(င င) လ တ လပ စ သ တသ န ပ င ရ ၍ သ တ သန တ ရ မ လ တ

လပ စ ဖ ထ တ ပ င င ရ သည ။

(စစ) င သ သင ယ မ ဖ ဖ မ တ နည စ န စ မ

လ တ လပ စ ရ ယ င ရ သည ။

(ဆ ဆ) ဆ ရ ၊ ဆ ရ မမ ရည သ မင မ ရ တ ပည တ င ၊

ပည ပတ င ပည ဆ လ သင ယ ရန င လ မ ရ သည ။

(ဇ ဇ) မ မ စ သ ရ င သ မဟ တ ဒသ မ လ တ လပ စ

ရ ယ လ ထ ပ င င င ပ င ရ ပ င င ရ ရ မ ည ။

(ဈဈ) ပည ရ ဆ င သ သ တ င သ ဆ င ရ ပ ည ရပ မ သည

တန တ တန ဖ ရ ပ သင န သ ဆ ရ ၊ ဆ ရ မ မ သည

တန တ င ရ ရ သည ။

(ည ည) ဆ ရ ဖ စ င ရ တ သန စ မ မ ၊ မသန စ မ မ ရ သ လည

င ၊ လ မ ရ ရ သ လည င ၊ ဘ သ ရ ရ

သ လည င ၊ မ ဖစ င ရ သ လ ည င

င မရ စရ။

14

(ဂ) မ သ သ င န တမ ရ ဆ ရ မတ ပည ရ ဝန

ဌ နမ သ မ တ ပ သ လ တ လပ သည ပည ရ င မ ဖင ဖ စည မည ။

( ) မ သ သ င န တ မ ရ ဆ ရ မတ သ ည

င သ သ မဂ ၊ ဆ ရ သမဂ င ရပ ဖ ဖ စည မ မ

လ သည လ တ လပ သ ပည ရ င နည ဆ ပည ရ င င ၊

လ တ တ ယ စ လ ယ မ မ ရ ယ သ ပည ရ င စ ၊

ပည ရ ဝ န ဌ နမ န ပ သ ပည ရ င စ ပ ဝ င

ဖ စ ည မည ။

( ) မ သ သ င န တ မ ရ ဆ ရ မတ သည ပည ရ

ရည မ န မ ၍ သင န တ မ န

ဘ င င သင န တ မ စ မ ရ ဆ ရ န တ ဝ န ရမည ။

ပည ရ ဝ န ဌ န မ လ လ သ ထ ပ ည မ

ပ ရ မည ။

(ဂ ဂ) မ သ သင န တမ စ ၍ ဒသ လ ၊

င လ လ တ လ ပ စ ဖ ဖ ဆ င ရ င င ရ ရ မည ။

(ဃ) သင န တ မ မ သည -

( ) လ မ ဘ စ ဖ ဖ တ တ မ မ င ထ သ

15

သင န တ မ င သင နည စန စ မ ဖ စ ရမ ည ။

( ) ရ သင ပည ရ ၊ မ လတ န ၊ လ ယ တန ၊ ထ တန သင

န တမ မ သည တစ င တစ ဆ စပ ရ ရမည ။

(ဂ ဂ) ဘဝတ စ လ လ သ ဝ င မည သ ပည ၊ တ တ ပ ည

စ မ ရ ည မ င စ စ တ မ မ င မ မ ရရ စရ မည ။

လ တ ဘ ဝ င ည ဆ စ ပ မ ရ ရမ ည ။

(င) သင ရ တ င ဘ သ စ သ မ စနစ ဖစ သ မ င ဘ သ

စ ၊ မန မ ဘ သ စ ၊ ဂ လ ပ ဘ သ စ တ သ ပ

သင မည ။

( ) မ င ဘ သ စ ရ ယ သ ပ ရ န တ င

လ င ပ ပ ရ ဖ မ ဆ ဖတ င ရ သ ည ။

( ) မ င ဘ သ စ တစ ရ ယ ပ ပ မန မ စ င

ဂ လ ပ စ ဒ တ ယ ဘ သ စ လ လ နည မ သ ပ

ပ န ဘ သ ရ ပ မ မ င ဘ သ စ ဖ စ သင

သင ယ င ရ သ ည ။

(ဂ ဂ) တ င ရင သ လ မ မ စ နထ င သ မ ပ င မ တ င

င သ မ သ ည မန မ ဘ သ စ မ င ပ

ဖစ ပ မန မ ဘ သ စ မ င ဘ သ စ ဖ စ

16

သ ပ သင မည ။

(ဃ ဃ) မ င ဘ သ စ ရ လ ပည ရ တ င ၁၀ ၀

ရ င န ၊ မ လတ န ဆ င တ င ၆၀ ရ င န ၊ မ လတ န

ထ ဆ င တ င ၄၀ ရ င န သင ရ န ။

(စ) ဒသဆ င ရ ပည ရ လ ပ င န မ င သ ဆ င သ ဆ ဖတ

မ မ တ ရ တ င ပ ည ရ ဆ င ရ လ ထ ဖ စည မ ၊

လ တ လပ သ ပည ရ င မ ၊ ဆ ရ မ ၊ မ ဘ မ ၊

င သ မ ၊ ဒသ မ ပ ဝင င ရ သ ည ။

(ဆ) တ သ လ ၊ လ ပ င င မ သည ပည ရ ဆ င ရ

လ ပ င န မ လ တ လပ စ စ မ န င ရ သ ည ။

( ) တ သ လ င မ စ မ န ရ တ သ လ ပ ပ ရ

င စ မ တ ဝ န ယ ဆ င ရ မည ။

( ) တ သ လ ပ ပ ရ င စ တ င ဘ သ ရပ ဆ င ရ ပ မ မ ၊

စ မ န ရ င ဘ ရ ဆ င ရ တ ဝ န ရ သ မ ၊ ဆ ရ သ မဂ င

င သ သ မ ဂ မ ယ စ လ ယ မ ၊ လ တ လ ပ သ ပည

ရ င မ ပ ဝ င သည ။

(ဂ ဂ) တ သ လ င င ပ င စ ပ ည င ရန လ ပ ပ

တ သ လ ပ ပ ရ င စ င င ည င

17

၆

၁၆။(ဂ) ပ ဒ မ ( )ပ ပည ရ ဆ င တ စ ပ မ

မ တ သင ယ တတ မ မ ဆ င

စစ ဆ ဖတ ရ မည ။

ဆ င ရ မ ည ။

(ဃဃ) င မ စ မ န ရ င ပ ပ ရ ဖ မ

တ ဝ န ယ ဆ င ရ မ ည ။

(င င) င ပ ပ ရ ဖ တ င င ပ ၊ ဆ ရ သမဂ

ယ စ လ ယ ၊ င သ မ ဘ ယ စ လ ယ င ရပ ရ မ

လ စ ည ည သ မ ပ ဝ င သ ည ။

(စ စ) င ပ ပ ရ ဖ လ ပ ငန တ ဝ န မ မ င

သ လ င ၊ ဆ ရ ၊ ဆ ရ မ မ င ဝန ထမ မ

န ထ င ၊ သင န တမ ဖ ဖ ရ န ဆ င ရ င ၊ မ င

ဘ သ စ သ င ရ န ရ ယ ဆ ဖတ င ၊

င သ မ တတ မ မ စစ ဆ င ၊ ဘ င

စ မ န င င င ဆ ဆ လ ပ င တ

ဆ င ရ မ ည ။

၁၆။ (ဂ) ပ ည င မ တ င သင ယ မ ဖစ စ တ င စစ ဆ

သ သင ယ မ ပ မ င တင သ ည သင ယ မ ဖစ စ

တ င သင ယ မ ပ သ စစ ဆ နည စန စ င သ

မည ။

(ဃ) လ တ ၊ လ တ ဖ ရသ ည မ တ မ င စ စ ဆ သည

18

၇

၈

၉

၁၇ ။ မ မ သင မ နရ မ လတ န ပည ရ

တည ဖ ဆ င ပ ဆ င ဆ င တ ဆ င ရ ရ မည ။

န (၅)

မ သ ပည ရ စနစ

၁၉။ ဂ လ ပ စ မ လတ န မ စ၍ သင ရ မည ။

၂၀။(ဂ) င င တ ရ တ င ရင သ လ ဘ သ

စ ၊ စ ပ၊ ယ မ ၊ ပည ၊ ရ

စ မ ပ စန စ မ ဖ သ မ မည ။

(င) တ သ လ မ တ င လည လ တ ဖဆ ရသ ည စ မ ပ

မ စ င သ မ လ ပ ဆ င မ ၊ စ တ မ မ

တင ပ မ မ ၊ သ တ သန လ လ မ မ ပ စစ ဆ မည ။

(စ) ရလဒ တ စ တည ပ စစ ဆ တ င တ င ထ သ င ယ မ ဖစ စ

တ တ မ ထည သ င စ စ ဆ မ ည ။ (ပ ဒ မ (ဃ)၊ (င)၊ (စ) တ

သစ ထပ မ ဖည စ င ဖစ ပ သ ည ။)

၁၇ ။ မ မ သင မ နရ လ ယ တန ပည ရ ဆ င ရ မည ။

န (၅)

မ သ ပည ရ စနစ

၁၉။ မန မ င င တ င နထ င သ ည တ င ရ င သ လ မ မ လ

မ တ မ င ဘ သ စ ပ ဘ သ စ စ သင ရ စ နစ

ရ လ သ ငယ ပည ရ မ စ၍ င သ မည ။

၂၀။(ဂ) င င တ ရ တ င ရ င သ လ ဘ သ စ ၊ စ ပ၊

ယ မ ၊ ပည ၊ ရ ဓ လ င သမ င မ စ တ

19

၁၀

ဓ လ င သ မ င မ စ တ စ

သ ရမ တန ဖ ထ ၍ တ င ရ င သ

လ ဖ ဖ တ တ ရ င င င တ

တ မ ဖ ဖ တ တ ရ တ တ လမ န

ပ ဆ င င စ မ ရ သ ည ဆ ရ မ

မ ထ တ ရမည ။

၂၁။ နည ပ ည င သ မ ပည ရ ပ

တ င သ တ မ တ သ ည -

( ) မ လတ န ဆ င င မင ပ မ သ မ

တ ရ င သ ဆ င ၊ နည ပ ည

င သ မ ပ ည ရ ၊

( ) လ ယ တန ဆ င င မင ပ မ သ မ

တ ရ င သ လ ယ တန ဆ င

နည ပည င သ မ ပ ည ရ ၊

(ဂ) ပ ည ထ တန ဆ င င မင

သ မ တ ရ င သ ဘ ဒ ပလ မ

ဆ င နည ပည င သ မ ပည ရ ၊

စ သ ရ မ တန ဖ ထ ၍ တ င ရင သ လ ဖ ဖ

တ တ ရ င င င တ တ မ ဖ ဖ တ တ ရ တ တ

ပ ပ ရ မည ။

(ဃ) မသန စ မ သ မ သ င ပ င သည ဆ ရ ၊ ဆ ရ မမ လ င

သင ပ မည ။ ( သစ ဖည စ ဖ စ ပ သ ည ။)

ပ ဒ မ ( ) ပယ ဖ သည ။

( ) လ ယ တန ဆ င ပ မ သ မ င ည မ သည ရည င

ရ သ မ တ ရ င သ လ ယ တန ဆ င နည ပ ည င

သ မ ပည ရ ၊

(ဂ) ပ ည ထ တန ဆ င ပ မ သ မ င ည မ သည ရ ည

င ရ သ မ တ ရ င သ ဘ ဒ ပလ မ ဆ င

နည ပည င သ မ ပ ည ရ ၊

20

၁၁

၁၂

၁၃

၁၄

၂၂။ သ ဆ င ရ ဝန ဌ နသ ည ပ ဒ မ ၂၁ ပ

ပည ရ ဆ င မ သင န တ မ ၊ သင တန

လ ပ င မ ည ဒ ပလ မ င င လ မ တ

မ စ မ သ ဆ င ရ သ င တ န ပ မ တ ည ၍

သတ မ တ ရ မည ။

၂၄။ နည ပည င သ မ ပည ဆ င ရ င

မ င သင တ န မ သ ဆ င ရ ပ ဒ င ည

စ မ န င ရ သ င မ င သ င တန မ ဖစ

ထ ထ င ရ မည ။

၂၇ ။ မရ င သည ဆ င မင ပည ရ င စပ

လ သ ည စ ရ ပ မ လ ပ သလ ည င

ဆ င ရ င ရန သ င လ သ ပ ဂ လ မ ဖင

လ တ လပ စ ရပ တ ည သ ဆ င မ င ပ ည ပ င စပ

ည င ရ မတ ဖ စည ပ ရမ ည ။

၂၈။ ဆ င မင ပ ည သင ရ င ထ ည

ဖ သ ည င မ သ ည -

( ) သ တ သ န င ပည ရပ ဖ ဖ မ စ ပ

ဆ င ရ ရ မည ။

၂၂။ ပ ဒ မ ၂၁ ပ ပည ရ ဆ င မ တ င သင န တ မ ၊ ရည သ င

ပ င မ ည ဒ ပလ မ င င လ မ တ မ စ တ မ သ

ပည ရ ဆ င တ န င ရည သ မ မ ဖတ မတ မ

သတ မ တ မ ည ။

၂၄။ နည ပ ည င သ မ ပ ည ဆ င ရ င မ င သင တ န မ

ပ ဒ င ည စ မ န င ရ သ င မ င သ င တန မ ဖ စ

ထ ထ င ရ မည ။

၂၇ ။ တ သ လ မ ပ င စပ ည င ရန လ ပ ပ တ သ လ ပ ပ ရ

င စ င င ည င ဆ င ရ မည ။

၂၈။ တ သ လ ဝ င င တ သင ယ လ သ ည ဘ သ ရ ပ င တ သ လ

င သ ယ တ င ဆ ဖ တ ရ ယ င ရ ရ န တ သ လ ဝင င သ ည

ထ တ န စ မ ပ ရ မ တ ဖင ဆ ဖတ င မဟ တ ဘ သင ယ မည

ဘ သ ရ ပ လ ပ ရ င သ မ လ လ သ င ယ ထ ရ မ ပ

21

၁၅

၁၆

( ) သင ယ သ မ ယ င တ ဆ ပ

သ ဆ င ရ င သတ မ တ ထ သ

ရည င ပည မ မ ရ သ င ယ လ သ ပည

ရပ င င တ လ တ လပ စ ရ ယ

င ရ စရန စ စ ဆ င ရ ရ မည ။

န (၆)

င မ စ

၃၄။ င မ စ ပ တ င သ တ မ တ

သည -

(ဆ) ထ ပည ရ စ စ င မ ၊

၃၅။ ပည ရ င ၊ သင တ န င ၊ နည

ပည င သ မ ပ ည င ၊ ဆ င မ င ပည ရ

ဆ င တန ရ သ င ၊ တ သ လ ၊ လ ပ င

သ ပ မ င င င တ သ လ တ စ င

မ ဖ င လ စ င သည ပ ဒ သ မ ဟ တ တည ဆ

ပည ရ ပ ဒတ စ ရ ပ ရပ င ည မ ရ စရမ ည ။

ရ ယ ရန င င သ ဘ သ ရ ပ ဆ င ရ လ ပ မ

တ သ လ ဖည ဆ ည ပ သည စ နစ ထ ရ ရန ဖစ သ ည ။

န (၆)

င မ စ

၃၄။ င မ စ ပ တ င သတ မ တ သည -

(ဆ) ထ င မ ၊

(ည) ဘ သ ရ ဖ စ ည မ မ ဖ င လ စ ထ သ ပည ရ

င မ ၊ (ပ ဒ မ (ည) သစ ဖည စ င ဖ စ ပ သည ။)

၃၅။ ပည ရ င ၊ သင တ န င ၊ နည ပ ည င သ မ

ပည င ၊ ဆ င မ င ပ ည ရ ဆ င တန ရ သ င ၊ တ သ လ ၊

လ ပ င သ ပ မ င င င တ သ လ တ စ င မ ဖ င လ စ

င သည ပ ဒ င ည မ ရ စရ မည ။

22

၁၇

၁၈

၃၆။ ပ ဒ င သ ဆ င ရ ပ ည ရ ပ ဒတ ရ

တရ ဝ င င တည ထ င င ရရ သ င မ

တ ဝ န ရ သ သ သင တ န ဆ င လ မ တ ၊ င လ

မ တ ၊ ဘ ၊ ဒ ဂ ရ ၊ ဒ ပလ မ သ မ ဟ တ င လ မ တ

ထ တ ပ ပ င င ရ သည ။

၃၇ ။ ဝန ဌ န င သ ဆ င ရ ဝန ဌ နတ သည

မသ န စ မ သ မ တ ထ ပ ည ရ စ စ ဖင

သင ပ သ င မ ထ ထ င င ရ န

စ စ ပ ရ မည ။ ပ ဂ လ သ မဟ တ လ မ ရ ဖ

စည မ ဖ င လ စ လ ပ စ စ စ င ပ င သည ။

၃၆။ ပ ဒ မ ၃၄ တ င ဖ ပထ သ င မ သည သင တ န

ဆ င လ မ တ ၊ ဘ ၊ ဒ ဂ ရ ၊ ဒ ပလ မ င လ မ တ တ ထ တ ပ ပ င င

ရ သ ည ။

၃၇ ။ ဝန ဌ န င သ ဆ င ရ ဝ န ဌ န တ သ ည -

( ) မ သန စ မ သ မ တ ပည သ င ယ သ ည ဆ င တ င တ င မ

နည တ တန တ ပ ည သင င ရ တ လ ပ န သ

စ မ မ ၊ ထ ပ ပစ ည ရ ယ မ ၊ သင နည

စန စ မ ၊ သင လ သ ည င စ စ ဆ င ရ ပ မ မ

ပ လ ပ ပ ရ မည ။ မသန စ မ သ မ တ တ ဆ မရ သ

င ပတ ဝန င ဖ န တ ပ ရ မည ။

( ) ပင မပ ည ရ စ န စ ဖ င သင င ရ န သ ည မသ န စ မ သ

မ တ ထ ပည ရ စ စ ဖင သ င ပ သ င

မ ထ ထ င င ရန စ စ ပ ရမ ည ။ ပ ဂ လ ၊လ မ ရ ဖ စည

မ င မသ န စ မ သင ဖ မ ဖ င လ စ လ ပ ဖ င လ စ င

သည ။

23

၁၉

၃၈။ ဝန ဌ န င ဒသဆ င ရ ပ ပ ရ ဖ

မ သည -

( ) ရ ပ င လ ပ သ မ သ သမ မ င

မ သ စ ဝင မ တ မ မ သင မ နရ မ လ

တန ပည ရ ပ မ စ ရ တ

ရ လ င မ တည ထ င င ရ န စ စ

ပ ရ မည ။

( ) ဖ ဖ တ တ မ နည ပ သ ၊ နယ မ

မ မ မရ သ ၊ လမ ပန ဆ သ ယ ရ

သ ဒသ မ င သဘ ဝ ဘ ရ ယ

တ နရ သ ဒသမ တ ရ ပ

ယ ယ င မ ဖ င လ စ သ င ပ သည

ပည ရ ထ ဝ န ဆ င မ စ စ ပ ရ မည ။

၃၈။ ဝန ဌ န င ဒသဆ င ရ ပ ပ ရ ဖ မ သ ည ရပ ဖ

ဖ စ ည မ င ည င ပ ပ င ဆ င ရ ၍ -

( ) ရ ပ င လ ပ သ မ သ သ မ မ င မ သ စ ဝ င မ တ

မ မသ င မ နရ လ ယ တန ပည ရ ပ မ စ ရ တ

ရ လ င မ တည ထ င င ရ န စ စ ပ ရမည ။

( ) ဖ ဖ တ တ မ နည ပ သ ၊ နယ မ မ မ မ ရ သ ၊ လမ ပ န ဆ

သ ယ ရ သ ဒသ မ င သဘ ဝ ဘ ရ ယ တ နရ

သ ဒသ မ တ ရ ပ ယ ယ င မ ဖ င လ စ

သင ပ သည ပည ရ ထ ဝ န ဆ င မ စ စ ပ ရ မည ။

24

၂၀

၂၁

န (၇)

သင န တမ င သင န တမ စ သတ မ တ င

၃၉။ မရ င သည သင န တ မ မ င စပ လ ၍

ပ မ ပ ရ စရ န ပ မတ ဆ င ရ

ရမည -

(ဆ) ပ ဒ မ (စ) ပ သ င န တမ စ ၍

သင န တမ ဖ ဖ မ ဒသ လ လ တ လပ စ

ဆ င ရ င င ရ ရ ၊

၄၀။ င မ သ ည ပည ရ စ မ န ပ ပ င

ပ င လ မ င လ လ ည ထ ဖ စ စရန င င င တ

လ မ စ ပ ဖ ဖ တ တ မ လ ပ

၍ သင န တမ မ တည ဆ ပ ဒ င ည

ပ င လ မ င တင င င ရ သည ။

န (၇)

သင န တမ င သင န တမ စ သတ မ တ င

၃၉။ မ သ သင န တမ ရ ဆ ရ မတ သည သင

န တမ မ င စပ လ ၍ ပ မ ပ ရ စရ န ပ မတ

ဆ င ရ ရ မည -

(ဆ) သင န တ မ စ ၍ သ င န တမ ဖ ဖ မ

ဒသ လ ၊ င လ လ တ လပ စ ဆ င ရ င င ရ ရ ၊

၄၀။( ) မ သ သင န တမ ရ ဆ ရ မတ ပ တ င

ဖ ဝ င ၉ ဖ င ဖ စ ည မ ည -

( ) င သ သ မ ဂ ၊ ဆ ရ သ မဂ င ရပ ဖ ဖ စ ည မ

မ ဆ ပ ထ တ င ပ သည လ တ လပ သ ပ ည ရ င

နည ဆ င ၊

( ) လ တ တ ယ စ လ ယ မ မ ရ ယ သ ပည ရ င စ ၊

(ဂဂ) ပည ရ ဝန ဌ န န ပ သ ပ ည ရ င စ ၊

( ) ဆ ပ မတ သ ည သ င န တမ န ဘ င င

သင န တမ စ မ ရ ဆ ရ န တ ဝ န ရ မည ။

(ဂ) င င ဝ န ထ မ မဟ တ သ မတ ဖ ဝ င မ သ ည စ ရ ဖ

25

၂၂

၄၁။ ဝန ဌ န င သ ဆ င ရ ဝ န ဌ နမ သ ည -

( ) ပည ရ စန စ ဆ င တ င တ

မ သ ပည ရ သ င န တမ စ မ

မရ င တ ည ပ ဖင ပ န

ပ ရ မည ။

( ) မသ န စ မ သ မ ၊ မင တ သ မ ၊

တ သ မ ၊ ဉ ဏ ရ ည တ သ

မ င မတ ပ သင ယ သ မ တ

သင ရမ ည ထ ပည ရ စ စ

သင န တမ သ ဆ င ရ ပည ရ

သတ မ တ သည မ င င င စရ တ စ င ရ သ ည ။

(ဃ) မတ င စပ လ သ ည လ ပ ငန တ ဝ န မ ဝ န ဌ န

စ စ ဆ င ရ ပ ရ မည ။

(င) မတ င စပ လ သည န စရ တ မ ဝန ဌ န ဘ

ရန ပ င မ စရ မည ။

(စ) မတ သည မ သ ပည ရ ရည မ န မ င ထ ည

ဖ ဆ င ရ င ရန ပ ဒ င ည လ ပ သ ဖ မ

ဖ စ ည တ ဝ န ပ ပ င သည ။

၄၁။ ဝန ဌ န င သ ဆ င ရ ဝ န ဌ န မ သ ည -

( ) ပ ည ရ စ နစ ဆ င တ င တ မ သ ပ ည ရ

သင န တမ စ မ မ သ သင န တမ ရ ဆ

ရ မတ တ ည ပ ဖ င ပ န ပ ရ မ ည ။

( ) မ သန စ မ သ မ တ သင ရ မည ထ ပ ည ရ စ စ

သင န တမ သ ဆ င ရ ပည ရ နယ ပယ သ သ မ

ပည ရ င မ င ည င တည ပ ပ န ပ ရ မည ။

26

၂၃

၂၄

၂၅

နယ ပယ သ သ မ ပည ရ င မ င ည င

တ ည ပ ပ န ပ ရမ ည ။

၄၂။ ဝန ဌ န၊ တ င ဒသ သ မဟ တ ပည နယ

စ ရ ဖ ၊ ယ ပ င ပ ပ င ရတ င သ မ ဟ တ

ယ ပ င ပ ပ င ရ ဒသ စ ဖ တ သ ည -

( ) စ ရ င မ င င မ

ပန လ န ဆ သ ယ ပ င သ င

င ရ တ စ စ ဆ င ရ ရ မည ။

၄၃။( ) သင ရ တ င မန မ ဘ သ သ မဟ တ

ဂ လ ပ ဘ သ ဖင ဖစ စ၊ မန မ ဘ သ င

ဂ လ ပ ဘ သ စ ဘ သ တ ၍ ဖစ စ

သင င သည ။

( ) ပ ည ဆ င တ င လ ပ ရ လ င

တ င ရ င သ ဘ သ စ မန မ ဘ သ

စ င တ သင မ ဘ သ စ ဖစ

တ ဖ သ ပ င သည ။

၄၄။ တ င ဒသ သ မဟ တ ပည နယ မ တ င

တ င ရ င သ စ ပ င ဘ သ စ သ င သင ယ မ

၄၂။ ဝန ဌ န ၊ တ င ဒသ သ မ ဟ တ ပည နယ စ ရ ဖ ၊

ယ ပ င ပ ပ င ရ တ င သ မဟ တ ယ ပ င ပ ပ င ရ ဒသ စ ဖ

တ သ ည -

( ) စ ရ င မ င င မ ပန လ န

ဆ သ ယ ပ င သင င ရ တ ည ဆ င ရ ရမ ည ။

၄၃။ ပယ ဖ မည ။

၄၄။ ပယ ဖ မည ။

27

၂၆

၂၇

၂၈

သ ဆ င ရ တ င ဒသ သ မဟ တ ပည နယ

စ ရ ဖ စ စ ဖင ပည မ လ တန

ဆ င မ စတင ၍ င ထ ည ဖ ပ ဆ င ဆ င

တ ဆ င ရ င သည ။

၄၆။ မ ဘ သ မ ဟ တ ပ ထ န သ သည ပ ဒ င

သ ဆ င ရ ပည ရ ပ ဒတ ရ ဖ င လ စ တည

ထ င ထ သ မည သ ည င တ င မဆ သ တ မ တ

င ည တ ပ မ မ လ င ပ ပ င င

ရ သ ည ။

၄၇ ။ မ ဘ သ မဟ တ ပ ထ န သ သည မ မ တ လ

ပည ရည မင မ စ ရန င စ ဆ မ ပတ သင ယ မ

င လ မ ရ စရ န ဆ ရ ၊ မ ဘဆ ရ သင ၊ င

ဆ င ဖ တ င ပ ပ င ဆ င ရ င ရ သ ည ။

၄၉။ ဒသ ရ ပ ပ ရ ဖ မ သ ည -

( ) ပည ရ င စပ လ ၍ တည ဆ ပ ဒမ င ည

လမ န ည ပ ပ ရ မည ။

(ဂ) ထ န သ မ ထ န မ လ မ င သည

စ မ မ ထ ရ ရမ ည ။

၄၆။ မ ဘ သ မဟ တ ပ ထ န သ သည မ မ လ မ ည သည င တ င မဆ

ပ ပ င င ရ သ ည ။

၄၇ ။ မ ဘ သ မဟ တ ပ ထ န သ သည မ မ တ လ ပည ရည မင မ

စရန င စ ဆ မ ပတ သင ယ မ င လ မ ရ ရ စရ န င ပ ပ

ရ ဖ င ပ ပ င ဆ င ရ င ရ သ ည ။

၄၉။ ဒသ ရ ပ ပ ရ ဖ မ သ ည -

( ) ပည ရ င စ ပ လ ၍ ပ ဒ င ည ည ပ ပ ရ မည ။

(ဂ) ပယ ဖ သည ။

28

၂၉

၃၀

(ဃ) ပည ထ န ၍ ပည သ င ယ ရန

ရ သ မ တ ဆ လ သင ယ င ရ

စ စ ဖ ဆ င ပ ရမ ည ။

(စ) ပည ရ ဆ င ရ စ မ န ရ စ မ တည ဆ

ပ ဒ င ည လ တ လ ပ စ စ မ န င ရ စရ မည ။

န (၉)

ဆရ မ

၅၁။ မ ပည ရ ၊ ပည ရ ၊ နည ပည င

သ မ ပည ရ ၊ ဆ ရ တ တ ပည ရ ၊ ဆ င မင

ပည ရ င သင တ န င သ သ မ ဆ ရ မ

ဆ င င လ ည သ ရည င မ ပည ရ

ဆ င ရ ပ ဒမ တ င သ သတ မ တ ၍ ပ န

ရမည ။

၅၂။ ဝန ဌ န င သ ဆ င ရ ဝ န ဌ န မ သည

(ဃ) ပည သင ယ ရန ရ သ မ င မသ န စ မ သ မ တ

ဆ လ ပည သင ယ င ရ စ စ ဖ ဆ င ပ ရမ ည ။

ပင ပ မ ည ဆ င ရ င င ပ င သ ည ။

(စ) ပည ရ ဆ င ရ စ မ န ရ စ မ ပ ဒ င ည လ တ လပ စ

စ မ န င ရ စရမ ည ။

(ဈ) င င တ သ ည လ မ င န ရ ယ တ င မ မသ င မ နရ

ပည ရ ပ မ သည ထ တ ဝ န ယ ပ ပ ပ ရမည ။ (ပ ဒ မ (ဈ)

သစ ဖည စ င ဖ စ ပ သည ။)

န (၉)

ဆရ မ

၅၁။ ပယ ဖ သည ။

၅၂။ ပယ ဖ သည ။

29

၃၁

၃၂

၃၃

ဆ ရ မ ရည သ မင မ စ ရ င င င တ

တ ရ ရ စ ရ တ တ စ မ ဆ င ရ ပ

ရမည ။

၅၃။ ဝန ဌ န င သ ဆ င ရ ဝ န ဌ န မ သည

ဆ ရ မ တ ဝ န င င ရ မ သတ မ တ

ပ ရ မည ။

န (၁၀)

ရည သ ဖတ မ င ရည သ မ မ

၅၄။( )ပည ရ ည သ င ဆ င တန တ တ မ

စ စ ဆ ဖတ မည တ င ရည သ

စစ ဆ ဖတ မ လ ပ င န စ င ပင ပမ

ရည သ စစ ဆ ဖတ မ လ ပ င န စ တ

ပ ဝ င ရ မည ။

၅၅။ မ ရ င သ ည ပ ဒ မ ၅ ၄ ပ လ ပ င န မ

လ ပ င ဆ င ရ ရန မ သ ပည ရ ဆ င

တ န င ရည သ မ မ ဖ တ မတ

လ တ လပ သည ဖ စည တစ ရပ ဖ စ သင လ သ

ပ ဂ လ မ ဖ င ဖ စ ည ပ ရမည ။

၅၃။ တ သ လ င စ င င ပ ပ ရ ဖ မ သ ည ဆ ရ မ

တ ဝ န င င ရ မ သတ မ တ ပ ရ မည ။

န (၁၀)

ရည သ ဖတ မ င ရည သ မ မ

၅၄။( ) ရည သ င ဆ င တ န တ တ မ စ စ ဆ ဖတ မ ည

င တ င ရည သ စစ ဆ ဖတ လ ပ င န စ

င င ပ င ပ ရည သ စစ ဆ ဖတ မ လ ပ င န စ တ

ပ ဝ င ရ မည ။

၅၅။( ) ပ ဒ မ ၅၄ ပ လ ပ ငန မ လ ပ င ဆ င ရ ရန

မ သ ပည ရ ည ဆ င တ န င ရည သ မ မ

ဖတ မတ ပ တ င နည ဆ ၉

ဖင လ တ လပ သ ဖ ဖစ ဖ စည ရမည -

( ) င သ သ မဂ မ ၊ ဆ ရ သမဂ မ မ သ မ တ ပ

30

သ လ တ လပ သ ည ပည ရ င မ နည ဆ င ၊

( ) ပည ရ ဝန ဌ နမ န ပ သ ပည ရ င မ စ ၊

(ဂဂ) လ တ တ ယ စ လ ယ မ မ ရ ယ သ ပည ရ င စ ၊

( ) င င ဝ န ထမ မဟ တ သ မ သ ပည ရ ည ဆ င တန င ရ ည

သ မ မ ဖတ မတ ဖ ဝင မ သ ည စ ရ ဖ

သတ မ တ သ ည မ င င င စရ တ စ င ရ သည ။

(ဂ) မ သ ပ ည ရ ည ဆ င တ န င ရည သ မ မ

ဖတ မတ င စပ လ သည လ ပ င န တ ဝ န မ ဝန

ဌ န စ စ ဆ င ရ ပ ရမည ။

(ဃ) မ သ ပ ည ရည ဆ င တန င ရည သ မ မ

ဖတ မတ င စ ပ လ သည န စရ တ မ

ဝန ဌ န ဘ ရန ပ င မ စရမ ည ။

(င) မ သ ပည ရ ည ဆ င တန င ရည သ မ မ ဖ တ

မတ သည မ သ ပည ရ ရည မ န မ င

ထ ည ဖ ဆ င ရ င ရန ပ ဒ င ည လ ပ သ

ဖ မ ဖ စည တ ဝ န ပ ပ င သည ။

31

၃၄

၃၅

န (၁၁)

ပည ရ စ မ န မ င ပ မ

၅၆။( ) ဝန ဌ န၊ သ ဆ င ရ ဝန ဌ န င

ဆ င မ င ပ ည ပ င စ ပ ည င ရ မတ

တ သ ည သ ဆ င ရ ဆ င မ င ပ ည င

မ ပ ဒ၊ တည ဆ ပ ဒတ င ည စ မ

န ရမ ည ။

( )ပ ဒ မ ( ) ပ င မ မ ပ င င တ စ ဝန

ရ ပည ရ စန စ တ စ လ ပည ရ ဆ င ရ

စ မ န မ င ပ မ တ ဝန ဌ န၊ သ

ဆ င ရ ဝန ဌ န မ င သ ဆ င ရ ပ ပ

ရ ဖ မ တ ဝန ဝ ဆ င ရ ရမ ည ။

၅၇ ။( ) ပ ည ဆ င င မ စ မ န

မ င ပ မ တ ဝ န ဌ န င သ ဆ င

ရ ဝ န ဌ နတ ဆ င ရ ရ မည ။

( ) ထ သ လ ပ င န သဘ ဝ ရ စ ရ ဖ

သ င ပ ဖ င သ သန ရ ဝန ဌ န ၊

ယ ရ ဝန ဌ န၊

န (၁၁)

ပည ရ စ မ န မ

၅၆။ ( ) တ သ လ ပ ပ ရ င စ င င ပ ပ ရ

ဖ မ သ ည သ ဆ င ရ င မ ပ ဒ င ည

စ မ န ရ မည ။

( ) ဝန ဌ န င ဒသဆ င ရ ပ ပ ရ ဖ မ သ ည တ သ လ

ပ ပ ရ င စ င င ပ ပ ရ ဖ မ လ ပ ငန

မ ဆ င ပ မ စရန ည ပ ပ ရ မည ။

၅၇ ။ ပယ ဖ သည ။

32

ပည ထ ရ ဝန ဌ န င ပည ထ င စ ရ ထ

ဝန ဖ တ ထ ထ င ဖ င လ စ ထ သည

ဆ င မ င ပည င မ မ ပ န

တ သ လ ၊ ဒ ဂ ရ လ ပ ၊ လ ပ င သ ပ မ

လ သ ည ဆ င မင ပည ပ င စ ပ ည င

ရ မတ င တ ဆ ည င ဆ င ရ

ရမည ။

(ဂ) ဆ င မ င ပ ည ပ င စ ပ ည င ရ မတ

သည တ သ လ င လ ပ ၊ လ ပ င

သ ပ မ လ တ လပ သ ယ ပ င စ မ န မ

မထ စဘ ပ င စပ ဖည ဆ ည ည င

ဆ င ရ ပ င ဖ င င မ ဖ ဖ

တ တ မ ထ ပ ရမည ။

(ဃ) ဆ င မ င ပည င မ တ င မ မ တ

သင ရ င စ မ န ရ ဆ င ရ စ ရပ

မ ဆ င ရ င ရန င ပ ပ

ရ ဖ မ သ ဆ င ရ ပ ည ရ ပ ဒ

တ င ည ဖ စ ည င ပ ရ မည ။

33

၃၆

၅၈။ ဝ န ဌ န လ ပ ငန တ ဝ န မ မ ပ

တ င ဖ စ သ ည -

( ) ပည ရ ရ ည သ မ င မ ရ င ဖ ဖ

ရ တ မ ဝ ဒ မ ၊ မဟ ဗ ဟ မ င

ယ င တ င ထည ဖ မည စ မ ၊

ပည ရ ဖ ဖ မ စ မ န မ တ င စ ရ

ဖ တ ည ပ ရယ င င င

ထ ည ဖ မ ပ ပ င ၊

( ) မဟ ဗ ဟ မ ၊ မ ဝ ဒမ င ယ င တ

င ထည ဖ ဆ င ရ မ စ မ ၊

ပည ရ ဖ ဖ မ စ မ န မ ၊ ပည ရ င

သ ဆ င သည ပ ဒ င လ ပ ထ

လ ပ န ည မ ပည သ လ ထ ထ ယ ပ န စ

သ ရ စရ န ဆ င ရ င ၊

(င) ပည ရ တ လ ထ သည ရသ ဘ

င မ ထ ရ စ သ ပ င ရ တ

၅၈။ ဝ န ဌ န လ ပ င န တ ဝန မ မ ပ တ င ဖ စ သ ည -

( ) ပည ရ ရည သ မ င မ ရ င ဖ ဖ ရ တ မ ဝ ဒမ င

ယ င တ င ထည ဖ သည စ မ ၊ ပည ရ

ဖ ဖ မ စ မ ပ ပ င ၊

( ) မဟ ဗ ဟ မ ၊ မ ဝ ဒ မ င ယ င တ င ထ ည

ဖ ဆ င ရ မ စ မ ၊ပည ရ ဖ ဖ မ စ မ န မ ၊ ပည ရ

င သ ဆ င သည ပ ဒ င လ ပ ထ လ ပ နည မ ရ ဆ

ရ တ င င သ သ မဂ ယ စ လ ယ မ ၊ ဆ ရ သ မဂ

ယ စ လ ယ မ ၊ မ ဘ မ ၊ လ တ လပ သ ပည ရ င မ ၊

ပည ရ ဆ င ရ လ ထ ဖ စည မ ပ မ

ရယ ပ ပည သ လ ထ ထ ယ ပန စ သ ရ စရန ဆ လ

ဆ င ရ င ၊

(င) ပည ရ တ လ ထ သည ရသ ဘ င မ ထ ရ စ

သ ပ င ရ တ ည ပ ပ ပ င ၊

34

၃၇

၃၈

၃၉

လမ န င ၊ ည ပ ပ ပ င ၊

(ဆ) စ ရ ဖ လ စ ပ ပ သ

တ ဝ န မ ထမ ဆ င င ၊

၆၀။ မရ င သည ယ ပ င သ မ ဟ တ ပ ဂ လ

င မ ပ ရ န သင လ သ ပ ဂ လ

မ ပ ဝ င သ ည ဖ စည တ စ ရ ပ ဖ စည

တ ဝ န ပ ပ ရမ ည ။

န (၁၂)

ဘ ရ

၆၂။ သ ဆ င ရ င သ မ ဟ တ ပည ရ ဖ

စည သ ည ပည တ င ပ ည ပ ပ ဂ လ သ မဟ တ တရ ဝင

ဖ စ ည မ ထ ပ လ ဒ န င သ မ ဟ တ

ပစ ည မ စ စ စ လ င သ ည ။

၆၃။ သ ဆ င ရ င သ မ ဟ တ ပည ရ ဖ

စည သ ည -

( ) ပ ဒ မ ၆၂ ရ လ ရ ရ သ ထ ပ

(ဆ) ပယ ဖ သ ည ။

၆၀။ ဝန ဌ နသည ယ ပ င သ မ ဟ တ ပ ဂ လ င မ တ

ပ ရ ဖ ဖ စ ည ပ မည ။ ပ ရ ဖ တ င ပ ဂ လ င

မ မ သ မ တ ပ သ ပည ရ င မ ပ ဝင ရ မည ။

န (၁၂)

ဘ ရ

၆၂။( ) င င ပည ရ သ စရ တ င စ တ င တစ င င

လ သ စရ တ ၂၀ ရ င န နည ဆ သ စ မ ည ။

( ) သ ဆ င ရ င သ မဟ တ ပည ရ ဖ စ ည သည ပည တ င

ပည ပ ပ ဂ လ သ မဟ တ တရ ဝ င ဖ စည မ ထ ပ

လ ဒ န င သ မဟ တ ပစ ည မ စ စ စ လ င သည ။

၆၃။ ပည ရ ဆ င ဆ င င င မ သည -

( ) ဘ င မ ဝ သ စ ရ တ င ပည ရ င သ ဆ င သ

35

၄၀

၄၁

လ ဒ န င သ မဟ တ ပ စ ည မ ပည ရ

ဖ ဖ မ တ ထ ရ စ သ စ ရမ ည ။

( ) ဘ င သ စ ရ တ င တည ဆ ဘ ရ စည

မ စည မ င ည သ စ ပ စ ရင ဇ ယ

မ တ တ မ မ စတ န ရ င င မ ပည သ

တ ထင သ မင သ ရ စရန ဆ င ရ ရမည ။

(ဂ) ဝ န ဌ န သ မ ဟ တ သ ဆ င ရ ဝ န ဌ န

သတ မ တ မ င ည စစ ဆ မ ယ ရ

မည ။

၆၄။( ) ဆ င မင ပည ပ င စပ ည င ရ မတ

င သ ဆ င သ ဆ င မင င မ သည

ယ ပ င ရန ပ င ရ ဖ ထ ထ င ဆ င ရ

င ရ သည ။

၆၅။ မ ရ င သည -

( ) မ မ ဖ စည ထ သ မတ င ဖ မ

စ စ ဘ ရ န ပ င လ ပ ဝ န ဌ န

မ ဖ င တ င ပင ဆ မ ရ ရ မည ။

( ) င စ ရ င စ စ ဆ ရ တ င သ မ တ ပ ပင ပစ ရ င စ စ ဖ မ

စစ ဆ မ ယ ရ မည ။

(ဂ) ဘ ရ စ ရ င စ မ လ ရ င မ င မ ပည သ သ ရ ရ န

ထ တ ပန ည ရ မည ။

၆၄။ ( ) တ သ လ လ ပ င င မ သည ယ ပ င ရ န ပ င ရ ဖ

ထ ထ င ဆ င ရ င ရ သည ။

(ဂ) တ သ လ ပ ပ ရ င စ င င ပ ပ ရ ဖ မ သည

သ ဆ င ရ တ သ လ င င မ တ စ စ ဘ

ရန ပ င လ ပ ပည ရ ဝန ဌ နသ တင ပ ရမ ည ။

(ပ ဒ မ (ဂ) သစ ဖ ည စ င ဖစ ပ သည ။)

၆၅။ ပယ ဖ သည ။

36

၄၂

င သ ဆ င ရ ဝ န ဌ န မ တစ ဆ င စ ရ ဖ

သ တင ပ ရမ ည ။

( ) မ မ ဖ စ ည ထ သ မတ င ဖ မ တ င

ပ ဝ င သ ည ပ ဂ လ မ တ မ င င င

စရ တ တ စ ရ ဖ င ပ ဖ င

သတ မ တ င သည ။

န (၁၃)

ပ င ရ လ ပ န မ

၆၆။ ပ ဒမ ပ န မ တည ရ သ င

လ သ ည ပ ဒ စတင ဏ တည သည န မ

င စ လ တ င ပ ဒ င ည ဆ င ရ ပ

ဖစ ရ မည ။

န (၁၃)

ပ င ရ လ ပ န မ

၆၆။( ) ပ ဒ မ ပ န မ တည ရ သ င လ သည ပ ဒ

စတင ဏ တည သ ည န မ င စ လ တ င ပ ဒ

င ည ဆ င ရ ပ ဖစ ရ မည ။

( ) သ င ပ င ရ လတ င င မ မ င ပည

သင ယ င နစ န ဆ မ ရ သ တ င ဘဝတစ လ လ ပည

သင ယ င ရ စရ မည ။

(ဂ) သ င ပ င ရ လတ င လ ယ တန မသ င မ နရ ပည ရ

ပ န ရ ၌ မ ဘမ ဝန ထ တ ဝ န ပ မ ဖ စ စရ န င င တ

ဆ င ရ ပ မည ။

37

၄၃

၄၄

၆၈။( ) ပည တ င ရ လ မ ရ ၊ ဘ သ ရ သင

ဖ မ ပ ဒ မ ၃ ၄၊ ပ ဒ မ (ဈ) တ င

ဝင သ င မ ဖ င လ စ လ လ င ဝန

ဌ န င သ ဆ င ရ ဝ န ဌ နတ ထ တ ပန

သည နည ပ ဒ၊ စည မ ၊ စည မ ၊ မ န

င စ ၊ မ န ၊ န ၊ လ ပ ထ

လ ပ န ည မ င ည ဆ င ရ ရ မည ။

၆၉။ ပ ဒ င ထ ည ဖ ဆ င ရ

ရ တ င -

( )ဝန ဌ န င သ ဆ င ရ ဝ န ဌ န မ သည

စ ရ ဖ သ ဘ တ ည ဖ င လ ပ သ

နည ပ ဒမ ၊ စည မ င စည မ မ

ထ တ ပန င သည ။

( ) မ ရ င င မရ င ဖ စည ပ သည

မတ င ဖ မ ၊ ဝန ဌ နမ င သ ဆ င

(ဃ) သ င ပ င ရ လ တ င သင ယ မ ဖစ စ တ င သ င ယ မ

ပ သ ည စစ ဆ န ည စ ပ ၍ သ င ယ မ ဆ သတ

စစ ဆ နည ပ တ င သ မည ။

၆၈။ ( ) ပယ ဖ သည ။

၆၉။ ဝန ဌ န င သ ဆ င ရ ဝန ဌ န မ သည စ ရ ဖ

သ ဘ တ ည ဖင လ ပ သ နည ပ ဒမ ၊ စည မ စည မ မ

ထ တ ပန ရ တ င င သ သ မဂ ယ စ လ ယ မ ၊ ဆ ရ သ မဂ ယ စ

လ ယ မ ၊ မ ဘ မ ၊ လ တ လပ သ ပည ရ င မ ၊ ပည ရ ဆ င ရ

ရပ ဖ ဖ စည မ ပ မ ရယ ထ ည သ င ရမည ။

38

ရ ဝ န ဌ နမ စ ဌ န မ သည မ န ၊

မ န င စ ၊ န င လ ပ ထ လ ပ

နည မ ထ တ ပန င သည ။

၇ ၀။ မဟ ဗ ဟ မ ၊ မ ဝ ဒမ င ယ င တ င ထ ည ဖ

ဆ င ရ မ ၊ စ မ ၊ ပည ရ ဖ ဖ မ စ မ န မ ၊ပ ည ရ င သ

ဆ င သ ည ပ ဒ င လ ပ ထ လ ပ နည မ င ပတ သ သ သတင

လ မ ပည သ လ ထ မ သ ရ ရယ င သည ။