OSNOVNI ELEMENTI

TRASIRANJA CESTA

Februar 2012.

eksploatacioni zahtjevi koje ceste treba da

zadovolje

Situacioni plan a niveleta (

datim terenskim uvjetima.

Proces trasiranja rezultira izradom: - SITUACIONOG PLANA TRASE

-

-

-

Parametri kretanja vozila koji su relevantni za

dimenzionisanje puta

eksploatacionih

elemenata koji su potrebni za trasiranje i projektovanje puteva.

- u pravcu

-

- u prelaznim krivinama

oblici situacionog plana

a) Dionice u pravcu

Kretanje vozila po putu promjena

- zavisi od odnosa

( W).

U analizi kretanja razlikujemo dva

osnovna stanja:

1. Z = W

kretanje

kriterija za geometrijsko oblikovanje

slobodnih dionica puta. Pri tome,

V = Vr = const.

.constdt

dsV

vik WWWW

ubrzanjeWj 0

2. Z W

promjenjivo kretanje koje nastaje

Javlja se dodatni otpor inercijalnih

sila ili sila ubrzanja WJ

Dolazi do promjene brzine u

vremenu, koja po svojoj prirodi

negativna (usporenje)

za dimenzionisanje ulivno-izlivnih

traka, ispitivanje potrebe gradnje

dodatne trake za spora vozila isl.

dt

dvmWWWZ vik

2

2

dt

sd

dt

dva

potisakcdt

da

impulscdt

da

U krivinama postoji utjecaj i dodatne

centrifugalne sile (C),

djelovanja radijalan.

U horizontalnim krivinama djeluje kao

prema spoljnjoj strani krivine (

potisak)

U vertikalnim krivinama djeluje

upravno na kolovoznu ravan

(vertikalni potisak)

sile proizvode nepovoljne efekte u

pogledu stabilnosti vozila

R

vmC

2

Rfq

vR

127

2

RR fqRvRR 127min

qfRR R maxmaxmin

maxmax

2

min127 R

R

fq

vR

c) Prelazne krivine

kriva linija konstantne zakrivljenosti

Pravac: Zakrivljenost 1/R = 1/

Zakrivljenost 1/R = const.

krivina

Promjenom zakrivljenosti dolazi do promjene radijalnog ubrzanja (V2/R), 2/R) / dt

Da bi se izbjegla skokovita promjena radijalnog ubrzanja, prelazna krivina

Lptzv. KLOTOIDA

K=0,5 (m/s3) za Vr= 30 50 (km/h)

K=0,4 (m/s3) za Vr= 60 70 (km/h)

K=0,3 (m/s3) za Vr 80 (km/h)

Rmin) treba da zadovolji tri kriterija:

vozno

Za maksimalni koeficijent trenja (max.fRkrivini (max.q=7%), Min. radijus krivine je u funkciji od Vr i iznosi:

Vr(km/h) 40 50 60 70 80 90 100 110 120

MinR(m) 50 80 120 180 250 350 450 600 750

SITUACIONI PLAN

parametara) dobivaju se kombinacijom

prelaznih krivina.

odstupa od pravca na jednu ili na drugu stranu.

pravac su uglovi skretanja ( ).

puta, pa prema tome krivine mogu biti desne ili lijeve.

manji od 20 (m).

upisanih krivina.

Ako nam je poznato R i za

prema navedenim obrascima.

Geometrijska konstrukcija i

polazi od unaprijed poznatog

radijusa (R) i skretnog ugla ( ).

jednostavnu geometrijsku

zakonitost: 1/R=0; 1/R=C.

krivina sa prelaznicama uvode i

specijalne krivine tzv. Serpentine.

Reljef terena ima presudan

2tgRTg

180

RLk

-

uslovima terena.

- u brdovitim i planinskim terenima gdje nastaje

- ukoliko su visinske razlike velike, a

krivinu vrlo malog radijusa.

-

-

- prelazne krivine.

niveleta kolovoza

i linija terena.

i = H p/L (p srazmjerni faktor koji za puteve iznosi

izvedbe rigole, odnosno putnog jarka Min.UN = 0,2 0,5 %.

a za put 5. razreda UN=max12%).

lomljenja nivelete.

prelomi nivelete,

odnosno tjemena vertikalnih krivina.

dolazi do pojave kontranagiba,

izgubljena visina usljed kontranagiba bude minimalna.

konveksni ili konkavni.

luk, kvadratna parabola ili klotoida.

pravila:

1. Nije dozvoljen prelom nivelete na dijelu prelazne krivine.

udaljenost mora biti bar tolika da ne dolazi do preklapanja vertikalnih

zaobljenja.

3. Konkavne prelome izbjegavati u usjeku

Min. Radijus vertikalnih krivina: Min RKS = f(VR); Min RKV KS

Razred Nizinski Brdovit Planinski

AC - 4 5 7

1. razred - 5 6 7

2.razred - 6 7 8

3.razred - 7 8 9

4.razred - 8 10 10

5.razred - 10 11 10

NASIP; USJEK; ZASJEK; POLUZASJEK I PRISLONJENI NASIP.

odnosno kosine usjeka i zasjeka.

Profil puta (planum puta)

Osnovni elementi kolovoza: - kolovozne trake (ts)

- i)

- zaustavne trake (tz)

- bankine (b)

- rigole (r)

- razdjelne trake (Rt) i

- berme (b

)

Poluzasjek

Pravi zasjek

Bankina u nasipu

kosine nasipa) b=1,00 2,5 (m); Minb=0,75(m); ipb=8%;

Min.ipb=4% (za zemljane bankine).

Rigola konstruktivni element putnog profila u usjeku (za prihvatanje

trouglastog oblika; 0,6 < r < 1,00 (m); ipr =10 15%.

Berma

je 1,00 1,50 (m)