endocrine system - biology.mwit.ac.th ·...

139
ENDOCRINE SYSTEM Ms.Tanyaratana Dumkua Biology Department, Mahidolwittayanusorn School

Upload: others

Post on 02-Nov-2019

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ENDOCRINE SYSTEM

Ms.Tanyaratana Dumkua Biology Department, Mahidolwittayanusorn School

Page 2: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ค าชแจง PowerPoint นมเนอหาเยอะมาก สวนหนงเพอประกอบการศกษาเรยนรดวยตนเอง (แปลวาครอาจจะไมไดลงรายละเอยดบางหนา เพราะคาดวาเดก ๆ อานเองได และบางเรองอาจแตะผว ๆ เพราะเดก ๆ นาจะเรยนลกในหวขอทเกยวของตางหากเชน sex hormone)

ฮอรโมนเปนบททมเนอหาเยอะมาก แตไมยาก จ าอยางเดยว 555 หวใจส าคญคอ ฮอรโมนไปท างานไดอยางไร และฮอรโมนแตละตวมบทบาทในรางกายอยางไร แตวาเดก สอวน. คงตองร more detail for application ดวยนาจา

Page 3: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://img.docstoccdn.com/thumb/orig/124532760.png Endo- = within -crine = to secrete (emit or release)

Page 4: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://4.bp.blogspot.com/_4UcWtGK_blc/S-Kf8uSRQNI/AAAAAAAAARo/JJsb-JOR7JE/s1600/image001.jpg

จงพจารณาการทดลองน

Page 5: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Hypothesis ของการทดลองนคออะไร ตวแปรตนของการทดลองนคออะไร ตวแปรตามของการทดลองนคออะไร ตวแปรควบคมของการทดลองนคออะไร

http://4.bp.blogspot.com/_4UcWtGK_blc/S-Kf8uSRQNI/AAAAAAAAARo/JJsb-JOR7JE/s1600/image001.jpg

การทดลองนสรปผลไดวาอยางไร

Page 6: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://psych.colorado.edu/~spencer/PSYC4092/Handout2_files/image003.png

SYNOPSIS OF ROOSTER EXPERIMENTS

Castrate roosters o Small comb and wattles o No interest in hens o No aggression towards other males Remove testes and replace o Normal comb and wattles o Normal male behavior Transplant testes o Normal comb and wattles o Normal male behavior

http://www.usrf.org/news/000908-origins.html

A. A. BERTHOLD

Berthold, A. (1849). Transplantation der Hoden. Arch Anat Physiol Wissensch: 42.

Page 7: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Endocrine หรอตอมไรทอท าหนาทอะไร?

จากการทดลองของ ศ. Berthold ไดสรปไววา The testes acts upon the blood, and the blood acts upon the whole organism.

ในทนอณฑะท าหนาทเปนตอมไรทอ สรางสารบางอยางสงไปในกระแสเลอด เพอไปท าหนาทยงสวนตาง ๆ ของรางกาย

สารบางอยางนนคอ ฮอรโมน (hormone) ซงมรากศพทมาจากภาษากรก วา hormaein แปลวากระตน ท าใหตนเตน กอกวน หรอท าใหเกดการเปลยนแปลง

Page 8: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Hormone คออะไร?

สารเคมทสรางจากเนอเยอหรอตอมไรทอ แลวถกล าเลยงไปตามระบบหมนเวยนของโลหต เพอท าหนาทควบคมการเจรญเตบโต ควบคมลกษณะทางเพศ และควบคมการท างานของระบบตาง ๆ ในรางกาย

http://www.csus.edu/indiv/l/loom/wk%209/hormone%20act.jpg

Page 10: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://upic.me/i/1w/hakom.jpg http://origin-ars.els-cdn.com/content/image/1-s2.0-S0083672910830171-f17-01-9780123815163.jpg

Page 11: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Hormone มาจากไหน?

ฮอรโมนสวนใหญถกสรางทตอมไรทอ จากนนถกล าเลยงไปสอวยวะเปาหมายโดยอาศยหลอดเลอด ตอมไรทอจงมหลอดเลอดมาหลอเลยงมาก ทงนเพอล าเลยงฮอรโมนทสรางขนออกสกระแสเลอดไดอยางมประสทธภาพ

http://www.emcom.ca/images/hormone.gif

Page 12: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://www.trinity.edu/lespey/biol3449/lectures/lect2/Fig.2.6.jpg

สารเคมทรางกายสรางขนมาเพอท าหนาทตดตอสอสาร ประสานงานตาง ๆ ในรางกายถกสรางและล าเลยงไปสสวนตาง ๆ ดวยวธการตาง ๆ กน

Page 13: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://commonsensehealth.com/uploads/endocrineglands.gif

ตอมไรทอคออะไร?

Page 14: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ตอมไรทอมทง ตอมไรทอทจ าเปน และตอมไรทอทไมจ าเปน o ตอมไรทอทจ าเปน หมายถงตอมทผลตฮอรโมนทส าคญตอรางกาย ซง

ถารางกายขาดฮอรโมนเหลาน จะท าใหถงแกชวตได เชน ตอมหมวกไตชนนอก ตอมพาราไทรอยด ตบออน เปนตน

o ตอมไรทอทไมจ าเปน หมายถงตอมทผลตฮอรโมนทแมรางกายขาดฮอรโมนนน รางกายกยงสามารถด ารงอยได แตจะมความผดปกตตามหนาทของฮอรโมนทขาดไป เชน ตอมไพเนยล ตอมไทมส รงไข และอณฑะเปนตน

Page 16: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

โครงสรางอน ๆ ทสรางฮอรโมน

เนอเยอของอวยวะทผลตฮอรโมนไดแก เนอเยอชนในของผนงกระเพาะอาหาร ล าไสเลก และไตเปนตน กลมของฮอรโมนทผลตทเนอเยอเรยกวา Tissue hormone ไดแก - Gastrin สรางจากเนอเยอชนในของกระเพาะอาหาร มหนาทกระตนใหเกดการหลงเอนไซมและกรดไฮโดรคลอรก และการหลงน ายอยจากตบออน รวมทงการควบคมการเคลอนไหวของกระเพาะอาหารและล าไสเลก - Secretin หลงจากล าไสเลกสวนตน หรอ duodenum กระตนตบออนใหหลงเอนไซมและโซเดยมไฮโดรเจนคารบอเนต (NaHCO3)และกระตนตบใหหลงน าดออกมายอยอาหาร

Page 18: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

เซลลประสาททผลตฮอรโมน (Neurosecretory cell) ไดแกเซลลประสาทในสมองสวนไฮโพทาลามส กลมฮอรโมนทผลตจากเซลลประสาทเรยกวา Neurohormone แลวถกสงไปตามเอกซอนของเซลลประสาท จนกระทงถงปลายประสาท เขาสระบบไหลเวยนโลหต ไปมผลตออวยวะเปาหมาย

http://www.bcnpy.ac.th/wiki/images/f/f3/Pitu1.png

Page 20: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://antranik.org/wp-content/uploads/2011/12/endocrine-gland-stimuli-humoral-neural-and-hormonal-stimulus.jpg

Page 21: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ประเภทของฮอรโมน

1. สเตรอยดฮอรโมน (steroid hormones) 2. เปปไทดฮอรโมนหรอโปรตนฮอรโมน (peptide/protein hormones) 3. เอมนฮอรโมน (amine hormones) 4. เอโคซานอยด (eicosanoid hormones)

Page 22: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

สเตรอยดฮอรโมนทงหมดสงเคราะหมาจาก cholesterol แลวเปลยนเปนสารตวกลางคอ pregnenolone แลวจะเปลยนแปลงโดยเอนไซมแตละชนดและเนอเยอนน ๆ วาท าหนาทอะไร มคณสมบตละลายในไขมน จงสามารถแพรผานเขา เยอหมเซลลซงมสวนประกอบเปนไขมนและโปรตนไปท าปฏกรยาในนวเคลยส สเตรอยดฮอรโมนไดแก sex hormone เชน estrogen testosterone ฮอรโมนจาก adrenal cortex เชน aldosterone cortisol รวมทงvitamin D

Page 25: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ฮอรโมนสวนใหญเปนเปปไทดฮอรโมน ซงประกอบดวยกรดอะมโนจ านวนแตกตางกน ตอกนเปน peptide chain ท าใหฮอรโมนในกลมน มขนาดแตกตางกน มากตงแตเลกทสด คอ thyrotropin releasing hormone (TRH) ซงประกอบดวยกรดอะมโน 3 ตว Glu – His – Pro ไปจนถงโปรตนฮอรโมนทมขนาดโมเลกลใหญอยาง growth hormone เปนตน

http://health-7.com/imgs/15/1369.jpg

Page 26: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

เอมนฮอรโมน เปนฮอรโมนทมขนาดเลก ประกอบดวยธาตคารบอน ไฮโดรเจน และไนโตรเจน สงเคราะหมาจากกรดอะมโน tyrosine ซงมสตรโครงสรางเปนอนพนธของกรดอะมโน (amino acid derived hormone) ไดแกฮอรโมน catecholamine อยาง epinephrine, norepinephrine ฮอรโมน thyroxine ซงทงหมดนมหมเอมน (NH2) อยดวย นอกจากนยงมฮอรโมน serotonin และ melanotonin โดยระดบของฮอรโมนไมแนนอน มระดบสงๆ ต าๆ อยเสมอ และเมอสรางแลวจะเกบไวเมอไดรบการกระตนจงหลง

Page 28: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

เอโคซานอยด (Eicosanoids) เปนโมเลกลขนาดเลกทมวงแหวนคารบอน 5 ตวอยทปลาย เปนอนพนธของกรดไขมนไมอมตว ฮอรโมนกลมนไดแก prostaglandin thromboxane leukotriene เปนอนพนธของกรดไขมนไมอมตว ซงมคารบอน 20 อะตอม (20 carbon polyunsaturated fatty acid) เรยกวา arachidonate มลกษณะเปนพาราครนฮอรโมน คอเมอหลงออกมา ฮอรโมนจะมผลตออวยวะใกลเคยง แตจ านวนทผลตออกมาจะไมมาก และจะไมสรางเกบไว จะสรางกอนการใชงานเพยงเลกนอยเทานน และจะหยดการท างานอยางรวดเรว

Page 32: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://t1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSdNUF_hLZqHzEP9d2dZZiSzhJunONjsUnMo1du7olDsTveB6kSsA

Peptide Hormone Action

http://t0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTKiusGEIPkPfgxY8AslFl_Bdn5T-c0gMxLyzKQMfcdu8b18M3M

Page 33: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ม 4 วธ คอ 1. การหลงฮอรโมนตามปรมาณการใช (hormone rhythms) 2. การควบคมการหลงฮอรโมนแบบยบยงยอนกลบ (negative feedback) 3. การควบคมการหลงฮอรโมนแบบกระตนยอนกลบ (positive feedback) 4. การควบคมโดยระบบประสาท

การควบคมการหลงของฮอรโมน

Page 34: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://www.licht.de/fileadmin/12_Special_Dynamisches_Licht/Grafiken_E/LW19_013_GRAFIK_Influence_of_daylight_on_the_human_body_Kopie.jpg http://ars.els-cdn.com/content/image/1-s2.0-S1046202306000077-gr8.jpg

Page 38: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

1. Reproduction : การสบพนธ โดยการกระตนการเจรญเตบโตของอวยวะสบพนธ ไดแก การสรางเซลลสบพนธ การเจรญเตบโตและพฒนาการตามวย เชน Testosterone Estrogen Progesterone ฮอรโมนจากตอมใตสมองสวนหนาไดแก LH และ FSH

2. Growth & Differentiation : เกยวกบการเจรญเตบโต กระตนท าใหม metamorphosis, maturation เชน การท างานของ Growth hormone, Insulin, Glucocorticoid, Sex hormone

หนาทของฮอรโมน

Page 39: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

3. Maintenance of homeostasis : การรกษาสภาวะภายในรางกายใหคงท เชน ADH รกษาปรมาณน าในรางกาย & รวมกบ Aldosterone (Mineralocorticoids) ซงควบคม Vascular volume ในการ รกษาความดนโลหต & สารอเลกโทรไลต Na+ K+ Insulin รกษาระดบน าตาลในเลอด และ Parathyroid hormone (PTH) รกษาระดบฟอสฟอรสและแคลเซยมในรางกาย ความเปนกรดดาง เปนตน 4. Metabolism : การสรางและใชพลงงาน โดยการควบคม metabolic rate ของคารโบไฮเดรต ไขมน และโปรตน เชน Insulin Glucagon Thyroid hormone (25% ของ basal metabolism) เปนตน

Page 40: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

การสลายและการก าจดฮอรโมน

-เอนไซมในเลอด: ACTH

-ตบ: Metabolize Prolactin Insulin Steroids hormone

-เซลลเปาหมาย: Catecholamine

-ไต: Parathormone Steroids hormone

ขบออกทางน าปสสาวะ

Page 41: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ระบบตอมไรทอในสตวไมมกระดกสนหลง

1. Brain hormone(BH) หลงจาก neurosecretory cells มาเกบไวทcorpus cardiacum

2. BH กระตนprothoracic gl. ใหหลงฮอรโมน ecdysone

3.ecdysone กระตนการลอกคราบ

4.Juvenile hormone(JH) หลงจากcorpus allatum ยบยงการเกด metamorphosis เมอ JH ลดลงแมลงสามารถพฒนาไปสระยะตอไปได

http://bio1152.nicerweb.com/Locked/media/ch45/45_15InsectDevelopment.jpg

Page 42: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Brain hormone : Peptide hormone เชน Prothoracotropic hormone สรางจาก neurosecretory cell หลงส haemolymph ไปกระตนตอม prothoracic gland ชวงอกใหสราง ecdysone Ecdysone : มหนาทชกน าใหเกดการลอกคราบ และควบคมการเปลยนแปลงรปรางไปเปนตวเตมวย (Metamorphosis) Juvenile hormone : สรางจากตอมไรทอใกลสวนทายของสมองทเรยกวา Corpus allatum ท าหนาทด ารงสภาพ larva ไว เมอ Juvenile hormone ต าลงจะท าใหเขาดกแด และเมอลดจนหมดไปจะท าใหออกจากดกแดไปเปนตวเตมวย

http://www.mhhe.com/biosci/esp/2001_gbio/folder_structure/an/m4/s1/assets/images/anm4s1_1.jpg

Page 47: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ฮอรโมนจากสมอง

https://fbcdn-sphotos-f-a.akamaihd.net/hphotos-ak-frc1/999867_422950407817573_659296233_n.jpg

Page 48: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://4.bp.blogspot.com/-TiAw-KNsTmU/TsFeWGKF-4I/AAAAAAAADbo/9lah0M914bQ/s1600/pineal+gland+et+on+earth.jpg

Pineal Gland (Epiphysis)

Page 49: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

o สตวเลอดเยน : ปลาปากกลม สตวสะเทนน าสะเทนบก และสตวเลอยคลานบางชนดไมสรางฮอรโมนแตเปนกลมของเซลลรบแสง (Photoreceptor cell) ทมลกษณะคลายกบกลมเซลลรบแสงในชนเรตนาของนยนตา

o สตวเลอดอน : พวกสตวเลยงลกดวยนมมววฒนาการตอมไพเนยลมาเปนเนอเยอทท าหนาทสรางฮอรโมนเมลาโทนน (melatonin)

http://4.bp.blogspot.com/-pqhnItpYHXw/TZG40YI10jI/AAAAAAAACBc/MSy-LS-o9hI/s1600/melatonin-1.gif

Page 52: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

จากการศกษาพบวา o การท างานของตอมนท างานสมพนธใกลชดเกยวกบแสงสวาง

และการรบภาพ o มเสนประสาทซมพาเทตกมาตดกบตอมนเพอควบคมการสราง

ฮอรโมน

http://webeye.ophth.uiowa.edu/psb/images/figures/Figure%2023.jpg http://4.bp.blogspot.com/-TiAw-KNsTmU/TsFeWGKF-4I/AAAAAAAADbo/9lah0M914bQ/s1600/pineal+gland+et+on+earth.jpg

Page 55: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Melatonin มผลตอการเตบโตของสตว

เมลาโทนนมผลยบยงการหลงฮอรโมนโกนาโดโทรฟน จากตอมใตสมองสวนหนา ทกระตนการเจรญเตบโตของอวยวะสบพนธดงนนฮอรโมนนจง ยบยงการเจรญเตบโตของอวยวะสบพนธไมใหเตบโตเรวเกนไปในวยเดก

เมลาโทนนมาก : ท าใหเปนหนมสาวชา เมลาโทนนนอย : เขาสวยรนเรวกวาปกต

จากการศกษาพบวาเดกผชายทมเนองอกทสมองและมการท าลายของตอมไพเนยลเดกคนนจะเขาสวยรนชาหรอเรวกวาปกต???

Page 56: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://www.lef.org/magazine/mag95/95dec2d.htm

การน า Melatonin มาใชประโยชน

จงสรปสงทเหนจากกราฟแสดงผลการทดลอง

Page 57: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

จากวตถประสงคในบทคดยอ

และผลดงกราฟ

จงสรปผลการวจยน

Page 59: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

การท างานรวมกนระหวางระบบประสาทและระบบตอมไรทอ (ไฮโปทาลามสและตอมใตสมอง)

- ไฮโปทาลามสท าหนาทเชอมโยง ระหวางระบบตอมไรทอและ ระบบประสาท

- neurosecretory cell จากไฮโปทาลามสไปควบคมการหลงฮอรโมนจากตอมใตสมองสวนหนา ทงแบบกระตน(releasing hormone) และยบยง(inhibiting hormone)

Page 61: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

o แบงออกเปน 3 สวน คอ ตอมใตสมองสวนหนา (anterior lobe) สวนกลาง (intermediate lobe) สวนหลง (posterior lobe)

o ตอมใตสมองสวนหนาและสวนกลาง มตนก าเนดมาจากเนอเยอชนดเดยวกนเปนตอมไรทอทแทจรง

o ตอมใตสมองสวนหลงไมไดสรางฮอรโมนแตมปลายแอกซอนของ neurosecretory cell จากสมองสวนไฮโพทาลามสมาสนสด และหลงฮอรโมนประสาทออกมาสกระแสเลอด

http://img.tfd.com/mk/A/X2604-A-19.png

Page 62: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ตอมใตสมองสวนหนา(anterior pituitary gland or adenohypophysis)

- ควบคมการหลงฮอรโมนโดยไฮโปทาลามส โดยหลง releasing/inhibiting ผานทางเสนเลอด portal vessel

http://www.proprofs.com/flashcards/upload/a6879463.png

Page 65: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ฮอรโมนจากตอมใตสมองสวนหนา

Page 66: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

o ควบคมการเจรญเตบโตของรางกายใหเปนปกต ในเดกทก าลงเจรญเตบโตมฮอรโมนนสงกวาในรางกายทโตเตมวย

o หากม GH มากเกนไปในวยเดกท าใหมรางกายสงผดปกต (gigantism) o หากขาดท าใหเดกมรปรางเตยแคระ (dwarfism) o บางคนอาจมฮอรโมนนสงภายหลงทโตเตมทแลว รางกายจะไมสงใหญกวา

ปกตมากนก แตสวนทเปนกระดกตามแขน ขา คาง กระดกขากรรไกร และกระดกแกมยงตอบสนองตอฮอรโมนนท าใหกระดกบรเวณใบหนา นวมอ นวเทาใหญผดปกตเรยก อาการนเรยกวาอะโครเมกาล (Acromegaly) สวนผใหญทขาด GH จะไมแสดงอาการส าคญทเหนเดนชดแตมกจะมน าตาลในเลอดนอยกวา

Growth hormone (GH ) หรอ Somatotrophin /somatotrophic hormone (STH)

Page 67: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://toastenglish.com/board/Pds/Board/free/Editor/gd_pics_edited.JPG

Gigantism & Dwarfism

http://t3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcT2mbYNczeOZyOq8wmeW__5YH8UMfHRhcxDbQXBvzRaVFH9ek7H

Acromegaly

http://www.dermaamin.com/site/images/clinical-pic/a/acromegaly/acromegaly9.jpg

Page 68: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

o ในเพศหญง FSH จะกระตนการเจรญฟอลลเคลของรงไข (Ovarian follicle) ขณะฟอลลเคลเจรญจะสรางและหลงฮอรโมน estrogen สวน LH กระตนใหตกไข และการเกด corpus luteum เพอสรางฮอรโมน progesterone ซงท าหนาทรวมกบ estrogen ท าใหเกดการเปลยนแปลงทรงไขและเยอบมดลกเพอรองรบการฝงตวของเอมบรโอ

o ในเพศชาย FSH กระตนการเจรญเตบโตของ seminiferous tubule และการเจรญเตบโตของอณฑะ สวน LH กระตนกลม interstitial cell หรอ Leydig cell ทแทรกอยระหวางหลอดสรางอสจในอณฑะใหสรางและหลงฮอรโมน Testosterone ซงเปนฮอรโมนเพศชาย ดงนนจงเรยกอกชอหนงวาฮอรโมน interstitial cell stimulating hormone หรอ ICSH

Gonadothophin (Gn) / Gonadotrophic hormone Folliclestimulating hormone (FSH)

Lutinizing hormone (LH)

Page 71: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ฮอรโมนนมมากในหญงตงครรภและปรมาณสงสดตอนคลอดบตร มหนาทกระตนตอมน านมใหมการสรางน านม เพอเลยงลกออนหลงคลอด

Prolactin

มหนาท กระตนการสรางและหลงฮอรโมนของตอมหมวกไตสวนนอกใหเปนปกต

Adrenocorticotrophin หรอ Adrenocorticotropic hormone (ACTH )

http://1.bp.blogspot.com/_RLwsyhJ_-SA/TNquLolkQdI/AAAAAAAABDs/gu6tOf1U-Ys/s1600/Prolactin.jpg

Page 73: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Thyroid stimulting hormone (TSH)

มฤทธคลายมอรฟน พบวามแหลงสรางมาจากตอมใตสมองสวนหนา และอาจมาจากเนอเยออน ๆ ดวย เปนสารทระงบความเจบปวด เชอวาเปนสารทท าใหมความคดในทางสรางสรรค ชวยเพมความตนตวมชวตชวาและมความสข สารนจะหลงมากเมอเราออกก าลงกายหรอมอารมณแจมใส จงเรยกสารทหลงมานวา สารแหงความสข

มหนาทกระตนตอมไทรอยดใหสรางและหลงฮอรโมนเปนปกต

Endorphin

https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSRDlhrQAfNfD_W1eS_vpCnZjvi53F7_uvox4coMONUjWD8eaHlWw http://spiritualbounce.files.wordpress.com/2010/01/endorphines_the_happy_hormone_card-p13701918111980088234bc_400.jpg

Page 76: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ฮอรโมนจากตอมใตสมองสวนกลาง

Page 77: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

เปนฮอรโมนกระตนการสงเคราะหรงควตถสน าตาลท เรยกวา Melanin ใน Melanocyte ทผวหนง ฮอรโมนนในสตวเลอดเยน เชน ปลา สตวสะเทนน าสะเทนบก และสตวเลอยคลาน จะกระตนใหเมลานน ในเซลลผวหนงกระจายไปทวเซลล ท าใหสผวเขมขนเกดขนอยางรวดเรว และจดเปนการพรางตวแบบหนงท าใหมโอกาสอยรอดไดมากขน

Melanocyte stimulating hormone (MSH) หรอ Melanotrophin

http://4.bp.blogspot.com/_3haBWru12gs/SYRfpzcqZUI/AAAAAAAAALs/jNivVKBFwp8/s320/Picture+3.png

Page 78: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

MSH ท าหนาทกระตน melanocyte ซงเปนเซลลทแทรกอยระหวาง epidermis กบ dermis ใหสงเคราะหรงควตถสน าตาล-ด าทเรยกวา melanin นอกจากนน MSH ยงท าหนาทกระตนใหเมลานนภายในเมลาโนไซตกระจายตวออกไปทวเซลล เปนใหสผวเขมขน

http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/BiologyPages/M/MSH.html

melanocyte กบในทสวางและทมด

Page 79: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

o ในสตวจ าพวกปลา สตวครงบกครงน าและสตวเลอยคลานบางชนดสามารถเปลยนสผวใหเขากบสภาพแวดลอมเพอการพรางตวไดอยางรวดเรวการเปลยนสผวดงกลาวเกดจากการกระจายตวของเมลานน ภายในเมลาโนไซตซงไดรบการกระตนจาก MSH นนเอง

o ในคนตอมใตสมองสวนกลางจะมขนาดเลกมาก และจดเปนสวนหนงของตอมใตสมองสวนหนา ท าหนาทผลตและหลง MSH ซงมสตรโครงสรางคลายกบ ACTH มาก แตไมมบทบาทหนาททชดเจน

Page 80: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ฮอรโมนจากตอมใตสมองสวนหลง

Page 81: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ตอมใตสมองสวนหลงมสวนปลายแอกซอนของ Neurosecretory cell ของไฮโพทาลามสมาสนสดเปนจ านวนมาก เซลลเหลานจะสรางฮอรโมนประสาทมาปลอยทตอมใตสมองสวนหลงกอนหลงสสวนตาง ๆ ของรางกายโดยทางกระแสเลอดไดแก

Vasopressin หรอ antidiuretic hormone (ADH) ท าหนาทควบคมการดดน ากลบของทอหนวยไต และกระตนใหหลอดเลอดแดงหดตว ซงเปนการควบคมสมดลน าภายในรางกาย

Oxytocin ท าใหกลามเนอเรยบทมดลกบบตว ดงนนกอนคลอดแพทยจงมกฉดฮอรโมนนเพอชวยในการคลอดของมารดา นอกจากนยงกระตนการหดตวของกลามเนอเรยบรอบ ๆ ตอมน านม เพอชวยในการหลงน านม ขณะใหนมบตร

Page 82: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

https://fbcdn-sphotos-d-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash4/1175257_414580758654392_423496339_n.jpg

Page 83: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://www.creationofman.net/chapter3/res/52.jpg http://qph.is.quoracdn.net/main-qimg-fb5e598aa2aa4e721c861d24d9cefe48

Page 84: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ตอมไทรอยด ของคนจดไดวาเปนตอมไรทอทมขนาดใหญทสด อยตดกบกลองเสยง มลกษณะเปนพ ม 2 พ มรปรางคลายผเสอกางปก และมสวนบาง ๆ ของเนอเยอของตอมพาราไทรอยดตดอยขางละ 2 ตอม ภายในตอมไทรอยดมกลมเซลลจ านวนมาก แตละกลมเซลลประกอบดวยเซลลทมความหนาเพยงชนเดยว เรยกวา Thyroid follicle ท าหนาทสรางฮอรโมน Thyroxin ซงมไอโอดนเปนองคประกอบอยดวย แลวปลอยเขาสระบบหมนเวยนเลอด

Thyroid gland

Page 87: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

o ควบคมเมแทบอลซมของรางกาย o หากขาดฮอรโมนนในเดกมผลใหการพฒนาทางรางกายและสมองดอย

ลง รางกายเตยแคระ แขน ขาสน ผวหยาบแหง ผมบาง สตปญญาต า กลมอาการนเรยกวา cretinism

o ในวยผใหญการขาดฮอรโมนนท าใหอาการเหนอยงาย น าหนกเพม ทนความหนาวไมได กลามเนอออนแรง ผมและผวหนงแหง รางกายออนแอ มอาการซมเฉอยชา และความจ าเสอม กลมอาการนเรยกวา myxedema

Thyroxin

Page 88: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

คอพอกธรรมดา (Simple goiter) ทคอพองโตขนทเกดจากขาดธาตไอโอดน ท าใหตอมไทรอยดไมสามารถสรางฮอรโมนไทรอกซนได มอาการคลายกบมกซดมาแตมคอโตดวย เนองจากตอมใตสมองสวนหนาหลง TSHมากระตนตอมไทรอยดมากเกนไป โดยทตอมนไมสามารถสรางไทรอกซนไปยบยงการหลง TSH ไดท าใหตอมไทรอยดมขยายขนาดผดปกต คอหอยพอกเปนพษ (Toxic goiter) เนองจากตอมไทรอยดถกกระตนใหสรางฮอรโมนมากเกนไปท าใหท างานหนกตลอดเวลา บางคนมอาการตาโปนหรอตาถลนจากเบาตา การรกษาโดยกนยาขดขวางการสรางฮอรโมนหรอผาตดบางสวนของตอมออกหรอใหกนสารไอโอดนกมมนตรงสเพอท าลายเนอเยอบางสวนของตอม

Page 89: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://1.bp.blogspot.com/_OwoEg7Db_AE/TO6xTg6aLVI/AAAAAAAAAuA/LewlHv3vhLs/s320/cretinism.jpg http://www.hxbenefit.com/wp-content/uploads/2012/01/Myxedema-pictures-before-and-after.jpg

myxedema Toxic Goiter

http://geneticpeople.com/wp-content/uploads/2011/05/graveseyes-203x300.jpg

Page 90: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Thyroxin กระตน metamorphosis ของสตวสะเทนน าสะเทนบก เชน การเกดเมทามอรโฟซสของลกออด พบวาถาตดตอมไทรอยดออกลกออดไมเกดเมทามอรโฟซสแตถาไดรบฮอรโมนไทรอกซนมากในระยะแรกเกดเมทามอรโฟซสเจรญเปนกบตวเตมวยเรวขน

http://www.mun.ca/biology/desmid/brian/BIOL3530/DEVO_13/ch13f19.jpg

Page 91: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://t0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTTWdpg7m12v7rl4pWt0q8KqkoCrDOMbni-Rd3bCxo-32DF0BHL http://www.biocyclopedia.com/index/general_zoology/images/images32/fig009.jpg

Page 92: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

สรางมาจากกลมเซลลทเรยกวา C - cell หรอ Parafollicular cell ฮอรโมนนท าหนาท ลดระดบแคลเซยมในเลอดทสงเกนไปใหเขาสระดบปกต โดยกระตนการสะสมแคลเซยมทกระดก ลดการดดกลบแคลเซยมทไต และลดการดดซมแคลเซยมทล าไสเลก ฮอรโมนนท างานรวมกบฮอรโมนจากตอมพาราไทรอยดและ Vit D

Calcitonin

http://psomizo.com/drupal/5/map-of-canada-quiz-with-capitals-i12.JPG

Page 93: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Parathormone หรอ parathyroid hormone (PTH) ท าหนาท รกษาสมดลของแคลเซยมในรางกายใหคงท ซงฮอรโมนนมผลในการกระตนใหมการรกษาระดบแคลเซยมและฟอสฟอรส โดยมผลตอทางเดนอาหารชวยเรงการดดซมแคลเซยมทล าไสเลก มผลตอกระดกชวยเพมอตราการสลายแคลเซยมและฟอสฟอรสทกระดก และมผลตอไตชวยเพมการดดกลบของแคลเซยมแตกระตนการขบฟอสฟอรสออกทางน าปสสาวะ การท างานของ PTH จะท างานมประสทธภาพยงขนเมอท างานรวมกบวตามนด

Parathyroid gland

Page 94: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

หากสรางฮอรโมนนไดนอยกวาปกตท าใหระดบแคลเซยมในเลอดต าลงมผลใหกลามเนอเกดอาการเกรงและชกกระตก ปอดไมท างาน การบบตวของหวใจออนลง อาจท าใหเสยชวตได

ถามฮอรโมนนมากเกนไปจะมการสลายแคลเซยมจากกระดกและฟนออกมามากท าใหแคลเซยมในเลอดสง เกดอาการกระดกเปราะบางและหกงาย ฟนผและหกงาย

การท างานของฮอรโมนพาราทอรโมนจะท างานควบคกบแคลซโทนนจากตอมไทรอยด เพอรกษาสมดลของระดบแคลเซยมในรางกาย

Page 96: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Pancreas

ตบออนเปนอวยวะทสรางเอนไซมหลายชนดสงไปยอยอาหารทล าไสเลก ซงตบออนประกอบดวย ตอมสรางเอนไซม ซงเปนตอมมทอ (สามารถล าเลยงเอนไซมไปยง

ล าไสเลกได) ตอมสรางฮอรโมน ซงเปนตอมไรทอ

http://img.webmd.com/dtmcms/live/webmd/consumer_assets/site_images/articles/image_article_collections/anatomy_pages/Pancreas2.jpg

Page 98: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://www.daviddarling.info/images/islets_of_Langerhans.gif

- ตบออนประกอบดวย endocrine gland (islets of Langerhans) และ exocrine gland (หลงเอนไซม) - Islet of Langerhans ประกอบดวย alpha cells (หลง glucagon) และ beta cells (หลง insulin)

Page 99: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://www.chemheritage.org/discover/online-resources/chemistry-in-history/themes/pharmaceuticals/restoring-and-regulating-the-bodys-biochemistry/banting--best--collip--macleod.aspx

http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1923/ Frederick Banting and Charles Best

Insulin Discovery

Page 101: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

- insulin และ glucagon จะท าหนาทตรงขามกน (antagonistic) : insulin ลดระดบน าตาลในเลอด โดยไปกระตนใหมการน ากลโคสเขาสเซลล (ยกเวนเซลลสมอง), ลดการสลายไกลโคเจนทตบ, และลดการเปลยนกรดอะมโนและกลเซอรอลไปเปนน าตาล : glucagon เพมระดบน าตาลในเลอด โดยกระตนเซลลตบใหสลายไกลโคเจนมาเปนกลโคส เปลยนกรดอะมโนและกลเซอรอลมาเปนกลโคส

Diabetes mellitus (โรคเบาหวาน) สภาวะทระดบน าตาลในเลอดสงกวาปกต ( > 90 mg/ 100 mL) อาจเกดเนองจากรางกายขาด insulin หรอเซลลเปาหมายไมตอบสนองตอ insulin

Page 102: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ในสตวเลยงลกดวยนมจะอยเหนอไตทง 2 ขาง ตอมนประกอบดวยเนอเยอชนนอก เรยกวา ตอมหมวกไตสวนนอก (adrenal cortex) และเนอเยอชนใน เรยกวา ตอมหมวกไตสวนใน (adrenal medulla)

Adrenal gland

http://www.laurelalexander.co.uk/membersarticles/gifs/adrenal.jpg

Page 103: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://www.flyfishingdevon.co.uk/salmon/year1/adrgln.gif

Adrenal cortex สรางฮอรโมนมากกวา 50 ชนด แบงเปน o Mineralocorticoid hormone o Glucocortricoid hormone o Adrenal sex hormone Adrenal medulla สรางฮอรโมน

o Adrenalin o Noradrenalin

Page 104: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

มหนาทหลกในการควบคมสมดลน าและเกลอแรในรางกาย ฮอรโมนทส าคญในกลมน คอ Aldosterone : ท าหนาทควบคมการดดกลบของโซเดยมไอออน (Na+) และน าททอหนวยไตเขาสหลอดเลอดและขบโพแทสเซยมออกจากทอหนวยไตใหสมดลกบความตองการของรางกาย ทงยงควบคมสมดลความเขมขนของฟอสเฟตในรางกายอกดวย การขาด aldosterone จะมผลใหรางกายสญเสยน าและโซเดยมไปพรอมกบน าปสสาวะและสงผลใหปรมาณเลอดลดลงจนอาจท าใหผปวยตายเพราะความดนเลอดต าได

Mineralocorticoid hormone

Page 105: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ควบคมเมทาบอลซมของคารโบไฮเดรต เชน cortisol มหนาทเพมระดบกลโคสในเลอดใหสงขน โดยการกระตนเซลลตบใหเปลยน กรดอะมโนและกรดไขมนไปเปนคารโบไฮเดรตและเกบสะสมไวในรปของไกลโคเจน ท าใหตบมไกลโคเจนสะสมท าส าหรบเปลยนไกลโคเจนเปนกลโคสสงเขากระแสเลอด

Glucocortricoid hormone

Page 106: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ถาตอมนท างานมากผดปกตมจะท าใหเกด โรค Cushing’s syndrome คนไขจะมความผดปกตเกยวกบเมแทบอลซม ระดบน าตาลในเลอดสงขนกลามเนอออนแรง เนองจากมการสลายโปรตนและไขมนตามบรเวณแขนขา แตมการสะสมไขมนมกเกดในแกนกลางของล าตว เชน ใบหนา ท าใหหนากลมคลายพระจนทร (Moon face) บรเวณตนคอมหนอกยนออกมา อวนมากตรงกลางล าตว มรอยแตกทหนาทอง ขาดประจ าเดอนและความดนโลหตสง อาการเชนนอาจพบไดในผปวยทไดรบการรกษาดวยยาทมคอรตโคสเตรอยดเปนสวนผสมตดตอกนเปนระยะเวลานานเพอปองกนการแพหรออกเสบ

ถาหากตอมหมวกไตสวนนอกถกท าลายจนไมสามารถสรางฮอรโมนได จะท าใหเกดโรคแอดดสน (Addison's disease) คนไขจะซบผอม ผวหนงตกกระ กลามเนอออนเพลย รางกายไมสามารถรกษาสมดลเกลอแรไดซงเปนสาเหตใหผปวยถงแกความตายได

Page 107: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://www.il.mahidol.ac.th/e-media/hormone/image/cushing.jpg http://www.merckmanuals.com/media/professional/photos/media/photos/cushings_syndrome_female.jpg

Cushing’s Syndrome

Page 109: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Adrenal sex hormone

ในภาวะปกต ฮอรโมนเพศสรางจากตอมหมวกไตชนนอกเพยงเลกนอยเมอเทยบกบฮอรโมนเพศจากอวยวะเพศซงมผลตอการเปลยนแปลงรางกายไมมากนก แตตอมนสรางฮอรโมนเพศมากเกนไปท าใหเดกแสดงอาการลกษณะหนมสาวเรวขน ในหญงทโตเปนสาวแลวถามฮอรโมนจากตอมนมากจะมหนวดเคราเกดขน

http://www.pibul.ac.th/vichakan/sciweb/Biology42042/Hormone/Hormone/image/hormone/sex.PNG

Page 110: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

มผลใหระดบกลโคสในเลอดเพมสงขน นอกจากนยงกระตนใหหวใจเตนเรวขน ความดนเลอดสง ท าใหหลอดเลอดอารเตอรขนาดเลกทบรเวณอวยวะตาง ๆ ขยายตว ท าใหเมทาบอลซมเพมขนมาก ซงเปนฮอรโมนทหลงออกมาเมอรางกายอยในสภาวะฉกเฉน

Adrenalin หรอ Epinephrine

ฮอรโมนนยงสามารถหลงออกมาจากปลายเซลลประสาทซมพาเทตกไดดวย มผลคลายอะดรนาลน มาก คอท าใหความดนเลอดสงขน แตแตกตางกนทนอรเอพเนฟรนท าใหหลอดเลอดทไปเลยงอวยวะตาง ๆ บบตว

Noradrenalin หรอ Norepinephrine

Page 112: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Sex hormones are secreted by the gonads and by the adrenal glands

Androgens

Masculinizing hormones

Estrogens

Feminizing hormones

Sex Hormones

Page 113: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Male gonads Two functions Steroidogenic Gametogenic

Gonads: Testes

Page 114: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Steroid Hormones Androgens Estrogens

Page 115: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

In most mammals, males are more aggressive, and castration reduces aggressive behavior.

Inter-male and territorial aggression increase after puberty.

After a fight, the winner has higher, the looser lower levels of testosterone.

Criminals: Age at first violent offense correlates with testosterone levels.

Violent women prisoners have higher testosterone levels than non-violent ones.

TESTOSTERONE and AGGRESSION

Page 116: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

600

650

700

750

Married Once Remarried

Never Married Married and divorced

Page 117: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Female gonads Two compartments

Steroidogenic Gametogenic

Cyclic in function Hormones associated with gamete maturation

were co-opted over evolutionary time to regulate sexual behaviors.

Gonads: Ovaries

Page 118: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Steroid Hormones Estrogens Progesterone Testosterone

Page 119: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)
Page 120: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Ovulation has been the target of most studies on the menstrual cycle

Other mammals have stereotyped sexual receptivity Human ovulation is “cryptic” Ovulation = once/month regulated by hormones

Page 121: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

More interest in sex? Fantasies Clothing preferences Gait Topless dancer study

Page 122: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)
Page 123: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

1 2

Page 124: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Penton-Voak et al. 1999, Nature

0%

5%

10%

15%

20%

Japanese faces Caucasian faces

% f

em

iniz

ati

on

pre

ferr

ed

low conception risk

high conception risk Significant effect of conception risk

Page 125: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Feminised Masculinised

Perrett et al. 1998, Nature

Page 126: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

เมออยในชวงตกไข ผหญงจะชอบใบหนาแบบ masculine faces มากกวา

เมอไมไดอยในชวงตกไข ผหญงชอบใบหนาแบบ masculine faces นอย

ผหญงทม estrogen สงใหผลการทดสอบแบบเดยวกบผหญงทอยในชวงตกไข

Page 127: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

มลกษณะเปนพ 2 พ อยบรเวณทรวงอกรอบหลอดเลอดใหญของหวใจ (บรเวณขวหวใจ) ตอมนจะเจรญตงแตอยในครรภมารดาและเมอมอายมากขนจะมขนาดเลกลงและฝอไปเรอย ๆ ตอมนสรางฮอรโมนไทโมซน (Thymosin) มหนาทกระตนตอมใหเนอเยอตอมไทมสสราง T -lymphocyte หรอ T-cell ซงเปนเซลลทส าคญในระบบภมคมกนของรางกาย

http://leavingbio.net/endocrine%20system/Endocrine%20System_files/image014.jpg

Thymus gland

Page 128: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

- Gastrin สรางจากเนอเยอชนในของกระเพาะอาหาร มหนาทกระตนใหเกดการหลงกรดไฮโดรคลอรกและเอนไซม และการหลงเอนไซมจากตบออน รวมทงยงควบคมการเคลอนไหวของกระเพาะอาหารและล าไสเลก - Secretin สรางมาจากเนอเยอชนในของล าไสเลกบรเวณดโอดนม โดยซครทนจะกระตนใหตบออนหลงเอนไซมและโซเดยมไฮโดรเจนคารบอเนต และการบบตวของทอน าดทตบใหหลงน าด ขณะทอาหารจากกระเพาะอาหารผานเขาไปยงล าไสเลก - Cholecystokinin; CCK สรางมาจากล าไสเลก มหนาทกระตนการสรางและหลงน ายอยจากตบออนและกระตนการหดตวของถงน าด - Enterogastron สรางมาจากสวนของล าไสเลกสวนตนและสวนกลาง ท าหนาทลดการเคลอนไหวของกระเพาะอาหาร ท าใหอาหารผานล าไสเลกชาลง โดยเฉพาะอาหารพวกไขมนและยงยบยงการขบน ายอยของกระเพาะอาหารดวย

ฮอรโมนจากเนอเยอของกระเพาะอาหารและล าไส

Page 130: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

Leptin คอ ฮอรโมนชนดหนงทถกสรางจากเซลลทท าหนาทสะสมไขมน ซง หลงจากสรางแลวกจะไปออกฤทธทสมองสวนไฮโปธาลามส ทท าหนาทเกยวของกบความรสกหวและอม เมอมไขมนมากขน ปรมาณของเลปตนกจะถกสรางมากขน แตถาปรมาณของไขมนนอยลง เลปตนกจะถกสรางนอยลง ถามปรมาณของเลปตนมากขน การเผาผลาญกจะเพมมากขน และควบคมใหรบประทานนอยลง ถารบประทานอาหารบอยมากขน ปรมาณเลปตนกจะถกสรางมากขน การ เผาผลาญกจะมากขน กจะอม และควบคมการรบประทานและแคลอรโดยรวมใหนอยลง

ฮอรโมนจากเนอเยอไขมน

Page 131: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

PATHOLOGIC MECHANISMS OF ENDOCRINE DISEASES โรคของตอมไรทอสามารถแบงไดเปน 3 ภาวะหลกไดแก (1) Hormone excess ซงอาจเกดจากเนองอก, autoimmune disorders

และ การไดรบฮอรโมนปรมาณมากจากภายนอก (เชนจากการรบประทานหรอการฉดเขาไป)

(2) Hormone deficiency อาจเปนจากการทตวตอมไรทอนนๆถกท าลาย เชนใน autoimmunity, การผาตด, การตดเชอ, การอกเสบ, การขาดเลอด, การมเลอดออก, หรอมการลกลามแทรกซมของเนองอกเขาไปในตอมไรทอ

(3) Hormone resistant ซงกลมอาการสวนใหญมสาเหตจากปจจยทางพนธกรรมทท าใหเกดความผดปกตท membrane receptors, nuclear receptors หรอในกระบวนการทน าฮอรโมนไปยงอวยวะเปาหมาย

Page 132: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://www.bio.miami.edu/dana/pix/endocrine.gif

Page 134: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

สรป (1) ความสมพนธและการท างานรวมระหวางระบบประสาทและตอมไรทอ

ตอมใตสมองเปนตวแทนทชดเจนวาระบบประสาท (Hypothalamus) สามารถสรางสารทมคณสมบตเปนฮอรโมนมาเกบทตอมใตสมองสวนหลง และสามารถหลงสารผานเสนเลอด portal vessel มากระตนใหตอมใตสมองสวนหนาสรางและหลงฮอรโมน

http://wmaresh.wikispaces.com/file/view/antpostpit.JPG/167267823/antpostpit.JPG

Page 135: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

ในบางกรณเชน เมอเกดความเครยด Hypothalamus จะถกกระตนและท างานตอทงทาง ระบบประสาทและตอมไรทอ

สรป (2) ความสมพนธและการท างานรวมระหวางระบบประสาทและตอมไรทอ

ระบบประสาทจะสงสญญาณผานไขสนหลงไป adrenal medulla ใหหลง NE และ E กระตนให glycogen -> glucose ในเลอดเพม ความดนเลอด อตราการหายใจ metabolic rate เพม เกดความตนตระหนก และยบยงการท างานของระบบทางเดนอาหารและไต (เครยดระยะสน)

ระบบตอมไรทอจะหลง ACTH ไปกระตน adrenal cortex ใหหลง mineralocorticoids & glucocorticoids (เครยดระยะยาว)

Page 138: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

HORMONE ชวยรกษา HOMEOSTASIS ในรางกายอยางไรบาง??

Page 139: ENDOCRINE SYSTEM - biology.mwit.ac.th · ระบบต่อมไร้ท่อในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง 1. Brain hormone(BH)

http://hilight.kapook.com/img_cms2/user/fontip/etc3/1376371615.jpg

ชายเคราะหรายรายนปวยดวยโรคกระดกพรน โดยกระดกจะเปราะบาง หกงาย ปจจบนรางกายไดหดเลกลงจนความสงเหลอเพยงประมาณ 80 เซนตเมตร จากเดมท 120 เซนตเมตร เทากบเดกอายเพยงแค 2 ขวบ ปจจบนไมสามารถเดนไดแลว เนองจากกระดกตามรางกายหดตวและบดงอจนเหนไดชด อกทงไมสามารถชวยเหลอตวเองได พสาวจะเปนคนคอยดแลอยตลอดเวลา เพราะถาคนไมรหรอไมระวงอาจจะท าใหกระดกหกได

สาเหตของ อาการผดปกตคอ???