endüstri mühendisliği bitirme tezi

8/7/2019 endstri mhendislii bitirme tezi

1/18

v

NDEKLER

ZET...iii

TEEKKR....iv

EKLLER DZN.....vi

TABLOLAR DZN..vii

1. GR................................ ................................ ................................ ................................ ... 1

2. BENZETM (SMLASYON) VE MODELLEME ............ ............. ....... ................. ............. 2

2.1. Benzetimin Tanm ................................ ................................ ................................ ........ 2

2.2. Benzetimin Kullanm, Avantajlar ve Dezavantajlar ................................ ..................... 2

3. HASTALIKLARI POLKLNNDE BENZETM ALIMASI .... ............. .............. . . 3

3.1. Mevcut Sistemin Tantm ............ .............. ...... ....................... ......... ................... ........... 3

3.2. Kullanlan Yntem ve Verilerin Elde Edilmesi ............. ............. ...... .................. ............. 3

3.3. Mevcut Sistem in Kurulan Model ................................ ................................ ............... 5

3.4. Mevcut Sistemin Analizi ............ .............. ...... .............. ............. ..... ............ ............. ....... 7

3.5. Birinci Alternatif Sistem ............. .............. ..... ............. ............. ...... .............. ............. .... 8

3.6. kinci Alternatif Sistem .............. ............. ..... ............. ............. ...... ............ ............. ....... 103.7. Mevcut ve nerilen Sistemlerin Karlatrlmas ............. .............. ..... ................... ...... 12

4. SONU VE NERLER ................................ ................................ ................................ .... 15

KAYNAKLAR17

EKLER

EK-1 Mevcut Sisteme Ait Arena ktlar

EK-2 Birinci Alternatif Sisteme Ait Arena ktlar

EK-3 kinci Alternatif Sisteme Ait Arena ktlar


2/18

1

1. GR

Salk sektrnde hizmet veren kurulular, deien ve zorlaan gnmz koullarna

ayak uydurabilmek iin gerekli yntem ve teknikleri bulmak ve uygulamak

durumundadrlar. Dier lkelerde olduu gibi lkemizde de teknolojik ilerlemeler,

ortalama yaam sresinin art, hastalk rntlerinin deimesi ve kentleme gibi

nedenlerle salk hizmetlerinin maliyetlerinin devaml artmas, kaynaklarn etkin ve

verimli ekilde kullanlmas zorunluluunu da beraberinde getirmektedir (Belek, 2001:

Aksarayl vd.den, 2009).

Salk hizmetlerinde kt kaynaklarn etkin bir ekilde kullanlmasnn gereksiz

maliyetlerin ortadan kaldrlmasna, sistemin daha iyi ilemesine ve hastalarn

memnuniyetlerinin artmasna imkn salayaca bilinmektedir(Aksarayl vd., 2009).

Teknolojik gelimelerin hzland gnmzde, beklemek en byk maliyeti

oluturabilmektedir. Salk kurulular iin bu sorunun zm yntemlerinden biri,

beklemeye sebep olan faaliyetlerin belirlenmesi, ortadan kaldrlmas, bylece hasta

devir hznn arttrlmasdr.

Salk sektr alanlarnn i yklerinin tahmininde ve salk hizmetlerinin

yeterliliinin ve kalitesinin sorgulanmasnda benzetim modellerinden

yararlanlmaktadr. Benzetim modelleri ile hastane sisteminin darboazlarn tespit

ederek optimum bileenlerden oluacak ekilde kaynaklarn tasarlanmas ve

planlanmas yaplabilmektedir (Aksarayl vd., 2009).

Bu almada, Eskiehir Osmangazi niversitesi Tp Fakltesi Hastanesi Hastalklar

Polikliniinde benzetim modeli ile polikliniin i ak analiz edilerek, hasta bekleme

srelerini ve hastalarn sistemde geirdikleri toplam sreyi azaltacak alternatifler

gelitirilmeye allmtr.


3/18

2

2. BENZETM (SMLASYON) VE MODELLEME

2.1. Benzetimin Tanm

Benzetim, teorik ya da gerek fiziksel bir sisteme ait neden-sonu ilikilerinin bir

bilgisayar modeline yanstlmasyla, deiik koullar altnda gerek sisteme ait

davranlarn bilgisayar modelinde izlenmesini salayan bir modelleme tekniidir.

Benzetim, gerek hayattaki sistemlerin bilgisayar ortamna aktarlmas ve sistemi temsil

edebilecek bir model oluturmasdr. Bylelikle nerilen veya gerek dinamik bir

sistemin zaman iindeki davrannn gzlenmesi salanmaktadr.

Gerek hayatta karlalan sistemlerin birou karmak bir yapya sahiptir. Bu

durumda, bu sistemlerin modellerini matematiksel metotlar ile zmek mmkn

olmamaktadr. Bu tr sistemlerin analizi ve zm, benzetim modeli ile yaplmaktadr.

Benzetim almasnda, gerek sistemden (mevcutsa) toplanan veri, sistemin modelinin

altrlabilmesi iin gerekli olan girdi parametrelerinin tahmininde kullanlmaktadr

(Dengiz, 2009).

2.2. Benzetimin Kullanm, Avantajlar ve Dezavantajlar

Benzetim ile bilgisayar ortamlarnda, fiziki artlarda denenmesi zor, zaman alc ve

pahal olan karar problemleri davranlarnn istendii kadar tretilmesi, tekrarlanmas

ve uygulayclara alternatif modeller arasndan seme ans salanmaktadr. Bir

benzetim almas, sistem deney yapmaya uygun deilse veya sistem henz tasarm

aamasndaysa, sistem/problem karmaksa, sistemin davran analiz edilecekse ve

bilgisayar mevcutsa kullanlmaktadr. Simlasyonun ilemin tm ynlerini grmek vebunlar zerinde tartmay, olaylar ve zamanlamay gerek hayattaki gibi ayarlamay ve

amacn aka tanmlanmasn salamak gibi avantajlarnn yannda, gvenli ve nemli

veriyi salamak adna zaman ve yksek maliyet kayb gibi dezavantajlar da

bulunmaktadr (Anonim, 2010).


4/18

3

3. HASTALIKLARI POLKLNNDE BENZETM ALIMASI

3.1. Mevcut Sistemin Tantm

Eskiehir Osmangazi niversitesi Tp Fakltesi Hastanesi Hastalklar Poliklinii, bir

sekreter, drt muayenehane ve ayda ortalama asistan doktor ve bir uzman doktorla

hizmet salamaktadr. Yaplacak olan alma iin bu polikliniin seilme sebebi, hasta

devir hznn en yksek olduu poliklinik olmasdr.

Poliklinik randevu sistemi ile almaktadr. Hastalar, hastanenin internet sitesi

zerinden veya telefonla randevularn alp, belirlenen gn ve saatte doktor muayenesi

iin hastaneye gelmektedirler. Mesai saati 08.30da balamaktadr ve sistemin otomatik

olarak verdii en erken randevu saati 09.00dur. Poliklinie bir gn ierisinde giri

yapan toplam hasta says 60tr.

Sisteme giri yapan hastalar, sekretere gelerek hasta dosyalarn sraya koydurmaktadr.

Bu hastalarn %8i muayenehaneden ktktan sonra sistemi direk terk etmektedir.

Kalan hastalar doktor muayenesinden sonra tahlil ve tetkikleri onaylatmak iin sekretere

geri dnmektedir. Kan alma ve laboratuar birimlerinde ilemlerini tamamlayan hastalar,

doktor deerlendirmesine sunmadan nce sonularn almak ve sraya girmek iin yine

sekretere gelmektedirler. Sonu deerlendirme ileminden sonra hastalar poliklinii terk

etmektedir.

3.2. Kullanlan Yntem ve Verilerin Elde Edilmesi

Bu almada ele alnan sistem dinamik bir yapdadr ve rassallk iermektedir. Bu

durum sistemde deney yapmay ve sistemin matematiksel modelinin kurulmasn

engellemektedir. Bu kstlar gz nne alnarak, problemin karmakl nedeniyle,

analiz iin benzetim teknii seilmitir.


5/18

4

almada ncelikle, i hastalklar poliklinii iin kurulan benzetim modelinin

girdilerini belirlemek amacyla, hastane yetkili ve grevlilerinden gerekli bilgiler

alnm ve i ak, gerek geerli prosedrn hastane kalite birimi tarafndan hazrlanm

olan emas yardmyla, gerekse poliklinikte yaplan gzlem almalar ile

belirlenmitir. Hastalarn poliklinie geli anndan itibaren, mesai saatleri dhilinde i

hastalklar polikliniinde ve sre gerei hastane iinde hizmet aldklar dier ilgili

birimlerde gerekletirdikleri tm ilemler ve uradklar ilem noktalar, hastalarn

sistemi terk etme anna kadar takip edilmitir. Hastalarn her bir ilem noktasnda

geirdikleri sreler gzlem yoluyla elde edilmitir. Bunun iin, i hastalklar

polikliniine farkl gn ve saatlerde gelen toplam 150 hasta gzlemlenmi ve ilem

noktalarnda geirdikleri sreler llmtr. Gzlemlenen bu 150 hastann bir ksm

zel grme, doktor kontrol, servise yat vb. sebeplerle sisteme giri yapt iin,

genel i ak dnda kaldklarndan deerlendirmeye dhil edilmemitir. rnek olarak

seilen 15 hasta iin, mevcut sistemdeki ilem noktalar ve bu noktalarda geirdikleri

sreler Tablo 1de verilmitir:

Tablo 1. 15 hasta iin gzlemlenen sre deerleri.

Hasta

Geliler

aras sreler(sn)

Sekreter

ilemsreleri (sn)

Muayenesreleri (dk)

Tahlil ve

tetkiksreleri (dk)

Sonu

deerlendirme sreleri (sn)

12345678

9101112131415

101499

22131716

2611129

13419

2439990191243126299120

923332116822496456

1417181514162023

15221917211615

4344945751664852

67564940858079

330241463195563435600337

512578265578590478530


6/18

5

Tablo 1de ikinci hastann, birinci hastadan 14 saniye sonra sisteme giri yapt

grlmektedir. Sekreter ilemleri 99 saniye sren hastann muayenesi 17 dakika

srmtr. Tahlil ve tetkik ilemleri 44 dakika sren hasta, 241 saniyelik sonu

deerlendirme ileminden sonra sistemi terk etmitir.

hastalklar polikliniine ait tm veriler elde edildikten sonra benzetim modeli

kurulmu ve mevcut sistem analiz edilmitir. Bunun iin kesikli ve srekli sistemlerin

simlasyonunda kullanlan, SIMAN benzetim dilini kullanarak grafiksel bir modelleme

ortam salayan, i srelerinin ve dier sistemlerin modellenmesinde yksek seviye

analiz ihtiyalarn destekleyen Arena Basic Edition (Dengiz, 2009) kullanlmtr.

3.3. Mevcut Sistem in Kurulan Model

Poliklinikteki sre boyunca gzlem yoluyla elde edilen tm veriler, modelin girdi

parametrelerinin tahmininde kullanlm ve her bir ilem noktas iin, ilem srelerinin

dalm Arena Input Analyzer ile belirlenmitir.

Gzlemler sonucunda elde edilen veriler yledir: Hastann poliklinie geli saati ve sekreter ilemleri iin bekleme sresi,

Hasta iin sekreter ilemleri sresi,

Hastann muayene iin bekleme sresi ve muayene sresi,

Muayeneden sonra hastann sekreter ilemleri iin bekleme sresi ve sekreter ilemleri

sresi,

Hastann kan alma biriminde bekleme sresi ve kan alma ilem sresi ile hastann

tahlil ve tetkiklerinin tamamlanma sresi,

Sonularn almak ve sraya koydurmak iin hastann sekreter srasnda bekleme sresive sekreter ilem sresi,

Tahlil ve tetkiklerin doktor tarafndan deerlendirilme sresi ve hastann poliklinikten

k saati.

Mesai saati dhilinde tm ilemlerini tamamlayarak kan hasta says.


7/18

6

Modelde kullanlan veriler u ekildedir:

Varlklar (entities) : Hastalar.

Kuyruklar (queues) : lemler sras, muayene sras (muayenehane 1, 2 ve 3 iin),

tahlil ve tetkik ilemleri sras, sonu deerlendirme sras (muayenehane 1, 2 ve 3 iin).

Kaynaklar (resources) : Doktorlar (1, 2 ve 3), sekreter ile kan alma ve laboratuar.

lemler (processes) : Sekreter ilemleri, muayene, tahlil ve tetkik ilemleri, sonu

deerlendirme.

Mevcut sisteme ait Arena grnts ekil 1de verilmitir:

ekil 1. Mevcut sisteme ait Arena grnts.

hast a girisi islemler yeni giris mi

T r u e

F a ls e

muayenehane1

sonuclanmis m i

T r u e

F a ls e

t et kiklert ahlil ve

muayenehane3

muayenehane2

cikis

dokt orlar

3 3 . 3 3

3 3 . 3 3

Els e

assign2

mi cikmismuayenehaneden

T r u e

F a ls e

islem bit t i mi

T r u e

F a ls e

cikacak mi

T r u e

F a ls e

assign1

gecirilen suresist emde

cikan hast a

gecirilen suresist emde

kalan hast a

assign3

hast a sayisit amamlayan

t et kiklerit ahlik v e

suresibekleme

islemleri ortsekret er

00

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0


8/18

7

ekil 1de grld gibi hastalar, sisteme giri yaptklarnda, muayeneden sonra ve

tahlil ve tetkik ilemlerini tamamladktan sonra sekretere gelerek ilem

yaptrmaktadrlar.

3.4. Mevcut Sistemin Analizi

Mevcut sisteme ait model, 420 dklk (7 sn x 60 dk) 30 i gn iin altrlm ve

dikkat eken sonulara Tablo 2 de yer verilmitir:

Tablo 2. Mevcut sisteme ait modelin sonular.

Sisteme giri yapan ortalama hasta says 60 hasta

Mesai saatleri iinde ilemlerini tamamlayan ortalama hasta says 51 hasta

lemler kuyruunda ortalama bekleyen hasta says 41 hasta

Tahlil ve tetkik ilemleri iin hasta bana ortalama bekleme sresi 0,0008 saat

Hasta bana sekreter ilemlerinde geirilen ortalama toplam sre 1,7426 saat

Sekreter ilemleri iin hasta bana ortalama bekleme sresi 1,7004 saat

Muayeneden sonra sistemi direk terk eden hastalar iin ortalama

sistemde geirilen sre 1,2899 saat

Sistemi tm ilemleri tamamladktan sonra terk eden hastalar iinortalama sistemde geirilen sre 5,0796 saat

Tablo 2de, seilen performans kriteri dorultusunda, hastalarn ilemlerde, kuyrukta ve

sistemde geirdikleri srelere dikkat ekilmitir. Bu dorultuda izleyen sonulara

varlmtr:

Poliklinie giri yapan hastalarn %25, mesai saatleri iinde tm ilemlerini

tamamlayamamaktadr. Bu hastalar ilemlerini tamamlamak iin hastaneye baka bir

gn tekrar gelmektedir.


9/18

8

Giri yapan hastalarn %68,3 sekreter ilemleri srasnda beklemektedir.

Sekreter ilemleri srasnda bekleme sresi, sekreter ilemleri iin harcanan toplam

sresinin %97,5idir. Bu da hastalarn katma deer yaratacak ilemlerden ok

beklemekle zaman harcadklarn gstermektedir.

Hastalarn tm mesai saatinin %27,5ini bekleyerek geirmektedirler.

Muayene ve sonu deerlendirme ile ilgili verilerde dikkat edilmesi gereken herhangi

bir veriye rastlanmamtr.

Mevcut sistem iin kurulan modelin altrlmas sonucu elde edilen Arena raporlar

EK-1de yer almaktadr.

almann amac dorultusunda, tm bu sonulara dayanarak beklemeye sebep olan ve

sistem performansn etkileyen en nemli faktrn sekreter ilemleri olduu sonucuna

varlmtr. Bu faktrn ortadan kaldrlmas amacyla, mevcut sistem tekrar gzden

geirilmitir. Problemi ortadan kaldrmaya ynelik bir zm olabilecei ve

uygulanabilir olduu dnlen iki alternatif sistem gelitirilmitir.

3.5. Birinci Alternatif Sistem

Mevcut sistemin performansn etkileyen ve beklemeye sebep olan faktr olarak

sekreter ilemlerinin belirlenmi olmas, sekreter alma hznn, hasta geli hzn

karlamak iin yeterli olmad sonucunu ortaya karmtr.

Sekreter hznn artrlmas ancak sistemdeki sekreter saysnn arttrlmasyla mmkn

olacandan, birinci alternatif sistemde, poliklinikte grevli sekreter saysnn ikiye

karlmas nerilmitir. Bunun iin modele, mevcut durumdaki sekreter alma hzna

sahip bir sekreter daha eklenmitir.


10/18

9

Mevcut sistemdeki problem iin bir zm nerisi olarak kurulan birinci alternatif

sisteme ait Arena grnts ekil 2 de verildii gibidir:

ekil 2. Birinci alternatif sisteme ait Arena grnts.

ekil 2de grld gibi birinci alternatif sistemde sekreter ilemleri eit olaslkla

hizmet veren iki sekreter tarafndan yrtlmektedir ve ilgili ilemler iin iki kuyruk

olumaktadr.

hasta girisi

islem ler

yeni giris m i

Tr ue

Fals e

m uayenehane1

sonuclanm is m i

Tr ue

Fals e

te tk iklertahlil ve

m uayenehane3

m uayenehane2

cikis

doktorlar

3 3 . 3 3

3 3 . 3 3

Els e

atam a3m i cikm ism uayenehaneden

Tr u e

Fals e

islem bitt i m i

Tr u e

Fals e

cikacak m i

Tr u e

Fals e

atam a

Record 1

Record 2

atam a2

islem lerr

sekreter e gelis

Tr ue

Fals e

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0


11/18

10

Birinci alternatif sistem iin kurulan modelin altrlmas ile elde edilen sonular

Tablo 3te zetlenmitir.

Tablo 3. Birinci alternatif modelin sonular.



lemler kuyruunda ortalama bekleyen hasta saysKuyruk 1 iinKuyruk 2 iin

8 hasta8 hasta


Hasta bana sekreter ilemlerinde geirilen ortalama toplam sreSekreter 1 iinSekreter 2 iin

0,7620 saat0,7677 saat

Sekreter ilemleri iin hasta bana ortalama bekleme sresiSekreter 1 iinSekreter 2 iin

0,7201 saat0,7244 saat

Muayeneden sonra sistemi direk terk eden hastalar iin ortalamasistemde geirilen sre 0,6033 saat

Sistemi tm ilemleri tamamladktan sonra terk eden hastalar iinortalama sistemde geirilen sre 2,3489 saat

Birinci alternatif modelin sonular incelendiinde, Tablo 3te belirtilen veriler dnda,

mevcut sistemle karlatrldnda dikkat edilmesi gereken bir farka rastlanmamtr.

Muayene ilemleri iin birinci alternatif model de, mevcut sistemle yaklak ayn

sonular tretmitir. Modele ait Arena raporlar EK-2de yer almaktadr.

3.6. kinci Alternatif Sistem

Birinci alternatif sistemde sekreter saysnn ikiye karlmas eklinde yaplan nerinin,

sistem performansna yapaca iyiletirmenin yannda nemsiz kalmasna ramen, az da

olsa hastane iletmesi iin bir maliyet yarataca dnlmektedir.


12/18

11

Bu yzden, herhangi bir maliyet yaratmayacak ve basit deiikliklerle gerekleebilecek

bir alternatif tretilmitir. kinci alternatif sistemde i ak zerinde deiiklik yaplm

ve hastalarn doktor muayenesinden sonra, doktordan aldklar tahlil ve tetkik onay

formuyla, sekretere uramadan kan alma birimine gitmeleri nerilmitir.

Kurulan benzetim modeline ait Arena grnts ekil 3te yer almaktadr:

ekil 3. kinci alternatif sisteme ait Arena grnts.

hasta girisi islemler

muayenehane1

mi?islemlerisurdurecek

Tr ue

False

tahlil ve tetkikler

muayenehane3

muayenehane2

cikisdoktorlar

33. 33

33. 33

Else

atama3

cikacak miTr ue

False

atama

Record 1

Record 2

00

0

0

0

0

0

0

0

0

0


13/18

12

ekil 3te grld gibi, muayeneden kan hastalar sekretere deil, dorudan tatlil

ve tetkik ilemlerini yaptrmak iin ilgili birime gitmektedirler. kinci alternatif sisteme

ait modelin altrlmas sonucunda elde edilen sonular Tablo 4te zetlenmitir:

Tablo 4. kinci alternatif modelin sonular.



lemler kuyruunda ortalama bekleyen hasta says 1 hasta


Hasta bana sekreter ilemlerinde geirilen ortalama toplam sre 1,5009 saat

Sekreter ilemleri iin hasta bana ortalama bekleme sresi 1,4585 saatMuayeneden sonra sistemi direk terk eden hastalar iin ortalama

sistemde geirilen sre 1,1609 saat

Sistemi tm ilemleri tamamladktan sonra terk eden hastalar iin

ortalama sistemde geirilen sre 3,0448 saat

kinci alternatif modelin sonular incelendiinde de, Tablo 4te belirtilen veriler

dnda, mevcut sistemle karlatrldnda dikkat edilmesi gerekilen bir farka

rastlanmamtr. Muayene ilemleri iin alternatif model de, mevcut sistemle yaklak

ayn sonular tretmitir. Modele ait Arena raporlar EK-3te yer almaktadr.

3.7. Mevcut ve nerilen Sistemlerin Karlatrlmas

Mevcut sistemin analizi sonucunda, sistemin i ak gerei sekreter doluluk oran fazlaolduu belirlenmitir. Hastalar sre iinde gerekletirdikleri ilemlerden nce ve

sonra olmak zere en az drt defa sekretere gelerek sraya girmektedirler. Bu da

bekleme sresinin ve sistem iinde geirilen toplam srenin artmasna sebep olmaktadr.


14/18

13

Hastalar doktor muayenesine girmek iin beklemekten ok, sekreter ilemlerinin

bitmesi iin beklemektedir. Alternatif sistemler, mevcut sistemin gerek gzlem gerekse

model zerindeki analizi sonucunda, sekreter saysnn ikiye karlmas ve i aknn

deitirilerek sekreter doluluk orannn azaltlmas eklinde tretilmitir.

zm nerisi olarak tretilen birinci alternatif sistem ile mevcut sisteme ait modelin

sonular karlatrlm ve u sonular elde edilmitir (Tablo 5):

Tablo 5. Mevcut sisteme gre birinci alternatif sistemle salanan iyilemeler.

Mevcut sistem Birinci alternatifsistem

yileme

Mesai saatleri iindeilemlerini tamamlayanortalama hasta says

51 hasta 60 hasta %17,6

lemler kuyruundaortalama bekleyen hastasays

41 hasta8 hasta

8 hasta%60,9

Tahlil ve tetkik ilemleriiin hasta bana ortalama

bekleme sresi

0,0008 saat 0,0010 saat %25

Hasta bana sekreterilemlerinde geirilenortalama toplam sre

1,7426 saat0,7620 saat

0,7677 saat%56,1

Sekreter ilemleri iinhasta bana ortalamabekleme sresi

1,7004 saat0,7201 saat

0,7244 saat%57,5

Muayeneden sonra sistemidirek terk eden hastalariin ortalama sistemde

geirilen sre

1,2899 saat 0,6033 saat %53,2

Sistemi tm ilemleritamamladktan sonra terkeden hastalar iin ortalamasistemde geirilen sre

5,0796 saat 2,3489 saat %53,7


15/18

14

Tablo 5te yer alan sistemi tm ilemleri tamamladktan sonra terk eden hastalar iin

ortalama sistemde geirilen sre, muayeneden sonra sistemi direk terk eden hastalar

iin ortalama sistemde geirilen sre ve hasta bana sekreter ilemlerinde geirilen

ortalama toplam sre deerlerinde gerekleen iyilemeler dikkat ekmektedir.

zm nerisi olarak tretilen ikinci alternatif sistem ile mevcut sisteme ait modelin

sonularnn karlatrlmasyla ise u sonular elde edilmitir (Tablo 6):

Tablo 6. Mevcut sisteme gre ikinci alternatif sistemle salanan iyilemeler.

Mevcut sistem kinci alternatif

sistem

yileme

Mesai saatleri iindeilemlerini tamamlayanortalama hasta says

51 hasta 60 hasta %17,6

lemler kuyruunda ortalamabekleyen hasta says 41 hasta 1 hasta %97,5

Tahlil ve tetkik ilemleri iinhasta bana ortalama beklemesresi

0,0008 saat 0,0008 saat -

Hasta bana sekreterilemlerinde geirilen ortalamatoplam sre

1,7426 saat 1,5009 saat %13,8

Sekreter ilemleri iin hastabana ortalama bekleme sresi 1,7004 saat 1,4585 saat %14,2

Muayeneden sonra sistemidirek terk eden hastalar iinortalama sistemde geirilensre

1,2899 saat 1,1609 saat %10,0

Sistemi tm ilemleritamamladktan sonra terk edenhastalar iin ortalama sistemdegeirilen sre

5,0796 saat 3,0448 saat %40,0


16/18

15

Birinci alternatif sisteme gre daha dk iyileme yzdelerine sahip olan ikinci

alternatif sistemde ise Tablo 6da grlen ilemler kuyruunda ortalama bekleyen

hasta says deerindeki iyileme yzdesi dikkat ekmektedir.

4. SONU VE NERLER

Tm sonular incelendiinde, sekreter ilemleri iin hasta bana ortalama bekleme

sresinde %57,5, muayeneden sonra sistemi direk terk eden hastalar iin ortalama

sistemde geirilen srede %53,2, sistemi tm ilemleri tamamladktan sonra terk eden

hastalar iin ortalama sistemde geirilen srede %53,7 iyileme salayan, birinci

alternatif sistem, her ne kadar maliyet faktrn gndeme getirse de, zm nerisi

olarak ncelikli sray almaktadr.

Ayrca, birinci alternatif model, gnde giri yapabilecek izin verilen hasta says 60n,

en yksek deer olarak 75e karlmas durumuna kadar, yaklak ayn sonular

vermektedir. Bu da i hastalklar polikliniinde yaplacak gerekli iyiletirmeler

neticesinde, gnlk hizmet verilen hasta saysnn artrlabileceini gstermektedir

almann hedefi dorultusunda, beklemeye sebep olan ve sistem performansn

etkileyen faktrn sekreter ilemleri olduu belirlenmi, bu faktr ortadan kaldrmaya

ynelik gelitirilen alternatif sonular, mevcut sistemle karlatrlm ve iki alternatif

sisteminde iyileme salad grlmtr. Ancak zm nerisi olarak yzdelik

iyileme deerlerindeki saysal stnl sebebiyle, sekreter saysnn ikiye karlmas

eklinde kurulan birinci alternatif sistemin ncelikli olmas nerilmitir.

Yaplan gzlemler srasnda sistemin ileyiine etki eden bir faktr olarak hasta dosyas

ve hasta dosyas arivi ilemleri dikkat ekmektedir. Hastalar polikliniklerde,

kendilerine zel olarak hazrlanan bu hasta dosyalaryla ilemlerini

gerekletirmektedirler.


17/18

16

Dosyalarn bilgisayar sistemine aktarlmas ya da yeni bir kayt ve giri ynteminin

belirlenmesi konusunda yaplacak bir almayla, hastalarn sistemde geirdikleri

toplam sreye etki eden bu faktrn ortadan kaldrlabilecei dnlmektedir.

almada dikkat eken bir baka konu ise, hastane yerleimi gerei i hastalklar

poliklinii ile endokrinoloji poliklinii giri ve sekreter masalarnn ayn yerde

olmasndan doan skntlardr. Yaplanlar gzlem almalarnda, iki poliklinik

hastalar iin, bu yerleim sebebiyle karklklar yaand belirlenmitir. Bu

karklklar sekreter alma hzn yavalatmaktadr. Tm hastaneyi etkileyecek geni

kapsaml bir alma gerektirmeyen basit deiikliklerle, bu sorunun da ortadan

kaldrlabilecei dnlmektedir.

Yaplmas nerilen iyiletirme almalarna ek olarak, maliyet faktr ve daha nce

belirtilen dikkat eken noktalar da gz nnde bulundurularak almann

gelitirilebilecei ve tm hastane birimleri iin uygulanabilecei dnlmektedir.


18/18

17

KAYNAKLAR DZN

Aksarayl M., Kdak L. Ve Gne M., 2009, Salk iletmelerinde yatak kullanm

etkinliinin benzetim yoluyla optimizasyonu ve bir eitim ve aratrma hastanesi

uygulamas, Gazi niversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakltesi Dergisi, Cilt XI,

Say.1, ss.1-22.

Arapolu A., 2009, Benzetim, Ders Notlar, Osmangazi niversitesi Mhendislik

Mimarlk Fakltesi, Eskiehir, (yaymlanmam).

Banks J., Carson J., Nelson B.L. and Nicol D., 2005, Discrete-Event System Simulation,

4E, Prentice Hall.

etinsaya V., ndemir . ve Baral H., 2004, srelerinin iyiletirilmesinde grsel

simlasyon tekniinin kullanm ve bir hastane sisteminde uygulanmas, Yneylem

Aratrmas/Endstri Mhendislii XXIV Ulusal Kongresi, Gaziantep-Adana.

Dengiz B., 2009, Benzetim, Ders Notlar, Gazi niversitesi Mhendislik Mimarlk

Fakltesi, Ankara, (yaymlanmam).

Kuru K., Gl H., Grsel G., Arda K., Baykal N. Ve Mumcuolu E., 2005, Salk

hizmetlerinde kaynaklarn doru kullanmnda bilgisayar benzetim ynteminin

kullanlmas ve bir poliklinik almas, II. Ulusal Tp Bilimi Kongresi-Bildirimler,

Trkiye

Pnarba M., 2007, Benzetim Dilleri Komutlar Raporu, Dnem Projesi, Krkkale

niversitesi, Krkkale, (yaymlanmam).

Saraslan H., 1986, Sra Bekleme Sistemlerinde Simlasyon Teknii, Ankaraniversitesi Siyasal Bilgiler Fakltesi Yaynlar.

en C., 2009, retimde Simlasyon ve Uygulamalar,Eitim Notlar, Yldz Teknik

niversitesi, Endstri Mhendislii Blm, stanbul, (yaymlanmam).

endüstri mühendisliği bitirme tezi

Documents