enflasyon ve İŞsİzlİk

ENFLASYON VE İŞSİZLİK

GENEL FİYAT DÜZEYİGENEL FİYAT DÜZEYİ

Çok sayıda maldan oluşan bir sepetteki ortalama fiyattır.

Çok sayıda maldan oluşan bir sepetteki ortalama fiyattır.

FİYAT ENDEKSİ

Belirli bir mal sepetinin cari yıl fiyatıyla aynı sepetin temel bir yıl fiyatı arasındaki oranın 100 ile çarpımına eşittir.

Bir Mal Sepetinin Cari Yıldaki Fiyatı

Fiyat Endeksi = --------------------------------------------- X 100

Aynı Mal Sepetinin Temel Yıldaki Fiyatı

FİYAT ENDEKSİ

1990 2005Ekmek (30) 2 YTL/adet 3.50 YTL/adet

Şeker (10) 3 YTL/kg 4.25 YTL/kg

(30x3.5) + (10x4.25)Fiyat Endeksi = --------------------------------------------- X 100

(30 x 2) + (10x3)

Fiyat Endeksi = 163.8

TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ

Tüketim mallarından oluşan sepet üzerinden hesaplanan fiyat endeksine denir.


Hanehalkları tarafından belirli bir ihtiyacı karşılamak amacıyla satın alınan tüm mal ve hizmetlerin endeks kapsamı içinde yer alması imkansız olduğu için, en çok tüketim harcaması yapılan mal ve hizmetler endeks kapsamına alınmaktadır.


Grubun Ağırlığı 29.42

4.67 8.09

16.91 6.47 2.71 10.42 4.82 3.60

2.15 5.87 4.87 100.00

ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ

ÜFE, üreticilerin (firmaların) üretip sattığı hammadde, ara mal ve nihai malların fiyatlarının ağırlıklı ortalamasının hesaplanması ile elde edilir.

ÜFE Kapsamındaki Maddelerin Sektörlere Göre Dağılımı

DEFLATÖR

Ölçüme konu olan sepet, ülkede üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerden oluşan bir sepet biçiminde tanımlanabilir. Bu şekilde hesaplanan fiyat endeksine deflatör denir.

Nominal GSYİH

Deflatör = ---------------------------- X100

Reel GSYİH

ENFLASYONENFLASYON

Genel fiyat düzeyindeki artışa denir.

Genel fiyat düzeyindeki artışa denir.

ENFLASYON ORANIENFLASYON ORANI

Genel fiyat düzeyinde cari yılda meydana gelen artış ile önceki dönem genel fiyat düzeyi arasındaki oranın 100 ile çarpımına eşittir.

(P- P-1)

Enflasyon Oranı = -------------------------- X 100

P-1

Genel fiyat düzeyinde cari yılda meydana gelen artış ile önceki dönem genel fiyat düzeyi arasındaki oranın 100 ile çarpımına eşittir.

(P- P-1)

Enflasyon Oranı = -------------------------- X 100

P-1

ENFLASYON ORANIENFLASYON ORANI

(P- P-1)Enflasyon Oranı = -------------------------- X 100 P-1

Eğer ; genel Fiyat Düzeyi 1. yılda 100, 2. yılda 110 ise (110 – 100)Enflasyon oranı = -------------------------- X 100 100 Enflasyon oranı = %10

(P- P-1)Enflasyon Oranı = -------------------------- X 100 P-1

Eğer ; genel Fiyat Düzeyi 1. yılda 100, 2. yılda 110 ise (110 – 100)Enflasyon oranı = -------------------------- X 100 100 Enflasyon oranı = %10

Kaynak: DPT, Temel Ekonomik Göstergeler (Çeşitli Yıllar)

Yıllar

Enflasyon oranı %

TÜRKİYE EKONOMİSİNDE 1980-2000 YILLARI ENFLASYON ORANLARI (GSMH Deflatörüne Göre)

0

20

40

60

80

100

120

ENFLASYONUN ÖLÇÜLMESİNİN EKONOMİDEKİ ÖNEMİ

Özellikle ücretliler, enflasyon ortamında fiyatlardaki artışlara göre gelirlerindeki artışın ne olacağı konusunda çok hassastırlar.

Toplu sözleşmelerde ücretliler enflasyon oranının üzerinde zam talep ederler.


Bir ülkede enflasyon oranı %60, memur muaşlarındaki artışın da %40 olduğunu varsayalım. Bu durumda memurların reel maaşındaki değişme ne orandadır?

1+gYN

gYR =-------------------- - 1

1+gP

gYR = reel gelir artış oranı

gYN = nominal gelir artş oranı

gP = enflasyon oranı


Bir ülkede enflasyon oranı %60, memur muaşlarındaki artışın da %40 olduğunu varsayalım. Bu durumda memurların reel maaşındaki değişme ne orandadır?

1+%40

gYR =-------------------- - 1= -0.1251+%60

= -%12.5


Enflasyon oranının ölçülmesi reel faiz oranının belirlenmesi yönünden de önemlidir.

1+İN

İR =-------------------- - 11+gP

İR = reel faiz oranıİN = nominal faiz oranı gP = enflasyon oranı


Bir bankaya 1 yıl vade ile 10 bin YTL para yatırdığımızı varsayalım. Bir yıl için mevduata verilecek faiz oranı %50 olsun. Bu 1 yıl içinde enflasyon oranı da %60 olarak gerçekleşmiş olsun. 1 yıl sonunda alacağımız faiz , ana para ve faiz toplamı, reel faiz oranı ve anapara ve faiz toplamının reel değeri ne olur?


1 yıl sonunda alacağımız faiz , ana para ve faiz toplamı, reel faiz oranı ve anapara ve faiz toplamının reel değeri ne olur?Nominal faiz oranı % 50, 1 yıl sonunda alacağımız faiz 10*0.5 = 5 bin YTLAnapara ve faiz toplamı10+5 = 15 YTL

Reel faiz oranı1+0.5 1.5

İR =-------------------- - 1= ------- - 1= - 0.0625 = -%6.251+0.6 1.6

Anapara ve faiz toplamının reel değeri de

15 15--------- = ------- = 9.375 bin YTL1+0.6 1.6

İŞSİZLİK

KURUMSAL OLMAYAN SİVİL NÜFUSKURUMSAL OLMAYAN SİVİL NÜFUS

Bir ülkedeki toplam nüfusun kışla, hapishane vb. yerlerde ikamet edenler dışında 15 yaş üzerindeki bölümüne denir

(Çalışanlar+işsiz olan ve iş arayanlar+işsiz olan ve iş aramayanlar)

Bir ülkedeki toplam nüfusun kışla, hapishane vb. yerlerde ikamet edenler dışında 15 yaş üzerindeki bölümüne denir

(Çalışanlar+işsiz olan ve iş arayanlar+işsiz olan ve iş aramayanlar)

Bir ülkedeki toplam nüfusun çalışabilecek durumda olan ve çalışmak isteyen kısmına kısaca, işgücü/aktif nüfus denir.

İşgücü = Çalışanlar +İşsizler

Bir ülkedeki toplam nüfusun çalışabilecek durumda olan ve çalışmak isteyen kısmına kısaca, işgücü/aktif nüfus denir.

İşgücü = Çalışanlar +İşsizler

İŞ GÜCÜİŞ GÜCÜ

İŞSİZLİKİŞSİZLİK

işsizlik, çalışabilecek durumda olan kişilerden bir bölümünün çalışmak istedikleri halde iş bulamamalarından ortaya çıkan bir durumdur.

işsizlik, çalışabilecek durumda olan kişilerden bir bölümünün çalışmak istedikleri halde iş bulamamalarından ortaya çıkan bir durumdur.

İŞSİZLİK ORANIİŞSİZLİK ORANI

İşsizlik Oranı= (İşsiz sayısı / İşgücü) x 100

İşsizlik Oranı= (İşsiz sayısı / İşgücü) x 100

İstihdam Oranı

Çalışanlar

İstihdam Oranı = ---------------------------------- X 100

Kurumsal Olmayan Nüfus

TÜRKİYE İŞSİZLİK ORANI

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

Toplam 1417 1463 1528 1774 1497 1967 2464 2493 2498 2519

Erkek 1054 1007 1107 1275 1111 1485 1826 1830 1878 1867

Kadın 363 456 421 499 387 482 638 663 620 652

İşsiz Oranı 6.5 6.7 6.8 7.7 6.5 8.4 10.3 10.5 10.3 10.3

Erkek İşsiz Oranı 6.8 6.3 6.8 7.7 6.6 8.7 10.7 10.7 10.5 10.3

Kadın İşsiz Oranı 5.9 7.8 6.9 7.5 6.3 7.5 9.4 10.1 9.7 10.3

0

2

4

6

8

10

12

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

TÜRKİYE’DE İŞSİZLİK ORANINDA GELİŞMELER

İşsizlik Oranı %

Denmark 1.60 2008 June[4]

Singapore 1.60 2008[5]

Thailand 1.70 2007 est.

Norway 2.10 2008[6]

United Arab Emirates 2.40 2001

Ukraine 2.50 2007 est.

Switzerland 2.60 April 2008[7]

Malaysia 3.10 2007 est.

Netherlands 3.20 2007[9]

Mexico 3.70 2007 est.

Japan 3.80 2008 January[10]

Lithuania 4.30 2007[9]

Slovenia 4.50 2008[12]

Ireland 4.70 2007 average (May 2008: 5.40%)[13]

Luxembourg 4.70 2007[9]

Australia 4.70 2007 est.

Czech Republic 4.70 Q1 2008[14]

Estonia 4.70 2007[9]

United Kingdom 5.30 2007[9]

Nigeria 5.80 2006 est.

Russia 5.90 November 2007 est.

Canada 6.00 [15] March 2008

United States 6.10 September 2008[16]

Israel 6.10 July 2008 est.[17]

Italy 6.10 2007[9]

Sweden 6.10 2007[9]

Romania 6.40 2007[9]

European Union 6.70 2008[18]

Poland 6.80 July 2008 - Eurostat

Finland 6.90 2007[9]

Hungary 7.40 2007[9]

Argentina 7.50 Q4 2007[19].

France 7.50 2007[20]

Pakistan 7.50 2007 est.

Belgium 7.50 2007[9]

Bulgaria 7.75 2007[21]

Spain 8.30 2007[9]

Greece 8.30 2007[9]

Germany 8.40 2007[9]

Turkey 8.50 2007[9]

Croatia 9.10 2007[9]

Brazil 9.80 2007 est.

Ecuador 9.80 2007 est.

Syria 10.00 2007 est.

Egypt 10.10 2007 est.

Iran 11.00 June 2007 est.

Slovakia 11.10 2007[9]

Guam (United States) 11.40 2002 est.

French Polynesia (France) 11.70 2005

Niue (New Zealand) 12.00 2001

Tajikistan 12.00 2004 est.

Puerto Rico (United States) 12.00 2002

Grenada 12.50 2000

Saudi Arabia 13.00 2004 est.

Tunisia 13.90 2007 est.

World 30.00 2007 est.

Libya 30.00 2004 est.

Afghanistan 30.00 2008 January [23]

Turkmenistan 60.00 2004 est.

Zimbabwe 80.00 2005 est.

Liberia 85.00 2003 est.

Nauru 90.00 2004 est.

DEVREVİ (KONJOKTÜREL) İŞSİZLİK DEVREVİ (KONJOKTÜREL) İŞSİZLİK

Ekonomideki daralmalardan, üretilen mal ve hizmet miktarının veya kısaca reel GSMH’nın yıldan yıla değişmesinden kaynaklanır.

Devrevi İşsizlik Oranı = (Devrevi İşsiz Sayısı / İşgücü )x 100

Ekonomideki daralmalardan, üretilen mal ve hizmet miktarının veya kısaca reel GSMH’nın yıldan yıla değişmesinden kaynaklanır.

Devrevi İşsizlik Oranı = (Devrevi İşsiz Sayısı / İşgücü )x 100

GEÇİCİ İŞSİZLİK (Friksiyonel İşsizlik)GEÇİCİ İŞSİZLİK (Friksiyonel İşsizlik)

Ekonominin normal işleyişinden kaynaklanır.

Geçici işsizlik bir çok nedenle ortaya çıkar: İşgücüne yeni katılıp iş arayanları

Daha iyi iş bulmak için işinden ayrılmış olanları İşverenlerin işçileri işten çıkarması ve onların

yerine daha iyilerini araması

Ekonominin normal işleyişinden kaynaklanır.

Geçici işsizlik bir çok nedenle ortaya çıkar: İşgücüne yeni katılıp iş arayanları

Daha iyi iş bulmak için işinden ayrılmış olanları İşverenlerin işçileri işten çıkarması ve onların

yerine daha iyilerini araması

Yapısal işsizlik Yapısal işsizlik

Çeşitli mal ve hizmetlere olan talepteki değişmeler, teknolojideki değişmeler veya uluslararası rekabetteki değişmeler sonucu ortaya çıkan işsizlik türüdür.

Çeşitli mal ve hizmetlere olan talepteki değişmeler, teknolojideki değişmeler veya uluslararası rekabetteki değişmeler sonucu ortaya çıkan işsizlik türüdür.

Doğal İşsizlik Oranı

Bir ülkedeki geçici ve yapısal işsizlik oranları toplamına denir.

Doğal İşsizlik Oranı Doğal İşsizlik Oranı

Doğal işsizlik oranının ortadan kaldırılması mümkün olmayan minimum işsizlik oranı olduğu ve dolayısıyla da işsizlik oranı, doğal işsizlik oranına eşit iken işgücünün tam kullanımının/tam istihdamının sağlanmış olacağı kabul edilerek, doğal işsizlik oranı

tam istihdam işsizlik oranı olarak ta nitelendirilir.

Doğal işsizlik oranının ortadan kaldırılması mümkün olmayan minimum işsizlik oranı olduğu ve dolayısıyla da işsizlik oranı, doğal işsizlik oranına eşit iken işgücünün tam kullanımının/tam istihdamının sağlanmış olacağı kabul edilerek, doğal işsizlik oranı

tam istihdam işsizlik oranı olarak ta nitelendirilir.

Okun Kanunu

İşsizlik; ''Okun Kanunu'' aracılığıyla reel GSMH ile ilişkilendirilir.

Bu kanuna göre büyüme oranı %2.25’in üzerinde ise işsizlik oranı azalır.

Spesifik olarak, % 2.25 olan büyüme trendinin üzerindeki her %1’lik artış işsizlik oranının %0.5 oranında düşürmektedir. Bu ilişki şu denklemle gösterilebilir.

Okun Kanunu

İşsizlik Oranındaki = 0.5 (y – 2.25)

değişme

y= Reel Milli gelirdeki artış oranı 2.25 = Milli Gelir Büyüme trendi

Okun Kanunu

Örneğin bir ekonomide büyüme oranı %4.25 ise,

işsizlik oranındaki azalma ??

İşsizlik Oranındaki = 0.5 (y – 2.25)

değişme

İşsizlik oranındaki = 0.5 (4.25-2.25) = 1

değişme

Ekonomik hoşnutsuzluk/yoksunlukendeksi”

Ekonomik hoşnutsuzluk/yoksunlukendeksi = enflasyon oranı + işsizlik oranı.

Buna göre, endeks değerinin başka bir ülkedeki veya geçmiş hükümetler dönemindekinden daha yüksek olması, o ülke ve hükümet döneminde hoşnutsuzluğun diğerlerindekinden daha yüksek olduğu biçiminde yorumlanır.

DÖNEM ÖDEVİ

1) Klasik ve Keynesyen Görüşe göre makroekonomiyle ilgili sorunlara yaklaşımı karşılaştırmalı olarak inceleyiniz.

2) Enflasyonun ortaya çıkış nedenleri nelerdir. Enflasyonun ekonomi üzerindeki etkilerini inceleyiniz.

Herkes bireysel olarak hazırlayacak Ödev teslim tarihi eğitimin son haftası Ödev de mutlaka yararlanılan kaynaklar

belirtilecek. İnternetten doğrudan indirilen

ödevler değerlendirmeye alınmayacak

enflasyon ve İŞsİzlİk

Documents