Pasifik Aelan Disabiliti-inklusiv Edukeisen (Pacific-INDIE)

Tru lo Pasifik Edukeisen Divolopmen Fremwok (PEDF) wea everi Pasifik Aelan Ministas long Edukeisen ologeta apruvem long 2009, olketa lukim Spesol wetem inklusiv edukeisen olsem hem bigfala prioriti long everi kadere.

Fo karem disabiliti-inklusiv edukeisen insaet long Solomon Aelan, Skuls, Ministris, Non-Gavaman, en oganaesesons blong pipol wetem disabiliti en komunitis mas woka tugeda fo meke sua olketa pikini wetem disabiliti garem semsem sanis fo go lane long skul wetem everi wan.

Disfala Pasifik-INDIE olketa waka tugeda long hem olsem part blo wanfala rises projek wea Gavaman long Australia, Depatmen long Foren Afeas en Trad hem komisinim. Pasifik-INDIE hem wanfala impoten fremwok fo sapotem divelopmen en karem aot gudfala Monitaring an Ivaluason fremwoks fo mesam disabiliti-inklusiv edukeisen.

Solomon Aelan hem wanfala long olketa fofala kadere long Pasifik wea olketa invol long divelopem en traelem draf veson long olketa indikeitas ia.

Solomon Aelan long dis fala taem hem long wanfala gudfala posisen fo usim olketa indikeitas fo helpim disabiliti-inklusiv praktisis akros long kadere.

Kadere Kontex

Solomon Aelan hem wanfala neison olketa mekem en hem no bon. Trifala diferen kaen pipol nao hem stap long kadere blong umi. Hemi nao Melanesians, Polinesians en Mikronesians. Kadere blong umi ia hemi indipeden finis long 1978.

Olketa pipol blong iumi olketa liv long ologeta grups long traebs en klans. Exteded famili (wantoks) hem tu pleim wanfala bikifala rol long everi dei sosol, ekonomik en politikol aktivitis lo komuniti. Evri Traebs, Klans en oloketa wantoks olketa expektim olketa fo involv long edukeisen en disaplin long yang pipol blong olketa.

Olketa pikinini lane long herem stori en duim waka wetim han and tingting wetem olketa famali en wantoks blong olketa.

Olketa pikinini wetem disabilitis olketa givim spesol kea, en joenim sosol laef blong wantoks blong olketa. Olketa pipol long Solomon Aelan olketa ting ting heve lo olketa kalsa en dis fala taem waka blong siosi.

Diswan hem mekem wanfala sosaiti wea hemi waka tugeda fo helpem pikinini hemi save grou en divelopim skil belong hem seleva taem olketa luk aftam hem.

Olketa familis olketa inklusiv finis, en mifala hop fo taem hem kam bae evri pikinini umi garem long Solomon Aelan bae go long sem skul nomoa.

Toktok abaotem disfala Pacific-INDIE

Solomon Aelans skul pikini insaed long inklusiv klasrum

LidasipTraeb KlansXteded Famali

KomunitiEvri PikininiOlogeta Mami en DadiAntis AgolosGranfada en granmada

Tradisinol Tising en Edukeisen

Disaplin Kalsarol Valius Bilifs

Welfea HeltiSeftiSekiuriti

Kalsa

Siosi

‘Olketa indikeitas givim mifala wanfala fremwok fo mesarem disabiliti-inklusiv edukeisen. Sapos diswan hem no moa, baebae mifala no save wanem fo mesarem.’– Prinsipol.

Ologeta Patna Oganesasen Bodi hu givim selen

Faculty of Education

Pasifik Aelan Disabiliti-inklusiv Indikeita fo Helpem Inklusiv Edukeisen

Olketa Vois blong Solomon Aelans

Wantok(one talk)

PACIFIC ISLANDSFORUM SECRETARIAT

Man tlem duim Wanfala wei fo inklusiv edukeisen waka long Solomon Aelans

Olketa indikeitas helpim Solomon Aelans long staka diferen wei:

■■ Pacifik Indikeitas fo Inklusiv Edukeisen olketa divelopem tru staka toktok en miting. Olketa indikeitas ia sapotim inklusiv edukeisen polisi blong Solomon Aelans, Pipol blong Solomon Aelan, olketa woka long divelopem en traelem olketa indikeitas ia. Olketa indikeitas ia baebae hem wanfala tul wea olketa Edukeisen Otorotis en Skuls long kadere bae usim fo monitam en sekem waka blong inklusiv edukeisen.

■■ Bae olketa siusim samfala indikeitas fo adem long Solomon Aelans Nasinol Inklusiv Edukeisen Polisi.

■■ ‘Olketa Namba no save laea long umi’ so iumi save usim olketa indikeitas fo givim iumi tru infomeson abaotem olketa studen blong iumi.

■■ Olketa Tisa distaem bae kam fo save long potensal blong olketa seleva fo olketa bikam inklusiv. Baebae olketa givim olketa studen blong olketa moa atensen en usim olketa diferen wei fo sapotim olketa studen.

■■ Long Florence Young Christian School, olsem wanfala eksampol, staka mami en dadi en olketa pipol wea luk aftarem olketa studen wetem disabilitie, nao stori abaot hao nao olketa provaedem samfala moa sapot en givim moa extra waka fo studens.

■■ Olketa indikeitas ia bae helpem mifala fo waka wetem intanasionol disabiliti fremwok en olketa bilding kods fo impruvem olketa roti, lada en haos fo alaom olketa pikinini wetem disabiliti fo atendim skul.

■■ Olketa indikeitas bae bae faedem aot profesenal trening nid blong olketa tisa. Hem gud fo MEHRD, EA en Skul lidas fo mas rekonisem gudfala save blong tisa wetem rol olketa pleim insaet long klasrum wetem olketa pikinin wetem spesol nids.

■■ Ministri blong Edukeisen en Hiuman Resosis Divelopmen (MEHRD) hem divelopem nao wanfala Resosis Senta fo givim olketa tisa wanfala ples wea olketa save tekem infomeson fo sapotim inklusiv edukeisen (nlsrc@gmail.com). Taem olketa tisa waka wetem olketa infomasen ia bae bae olketa skul ia enkarej fo mekem resosis en materiols blong olketa seleva fo sapotim olketa pikinini wetem disabilitis.

Man tlem duim Wanfala wei fo inklusiv edukeisen waka long Solomon Aelans

Olketa salens blong Solomon Aelans

No wanfala wod save talem klia wanem nao disabiliti hem minim bikos long staka langus and toktok iumi garem.

■■ Edukeisen long Solomon Aelans hemi no law fo evri wan fo go long skul, bat hem up lo wan wan. Enrolmen blong pikinini long skul hem saet blong mumi en dadi, diswan hem mekem olketa pikinini wetem disabiliti olketa kipim lo hom.

■■ Solomon Aelans i bin saenim an givim sapot blo em lo staka intanasionol agriments olsem, Komiti lo Raets blo Pipol wetim Disabilities, Konvenson lo Raets blo oketa Pikinini and Konvenson lo outim everi kaen wei blo Discriminason againstim Oketa Mere. If Solomon Aelan em no falom wat em bin saenim an sapotim ia, bae em hat for karim aot oketa lo ia tu insaet lo kadere.

■■ Inkris Aweanes long inklusiv edukeisen polici en Pacific-INDIE akros lo solowata wea separetem long wanfala jeografikol rejen long 900 aelans hem mekem fo pasim infomeson and risivim materiols hem hat tumas.

■■ Solomon Aelan garem staka pipol wea no save rid en andastadim fomol dokumens, bikos iumi garem staka langus, so wei fowod nao hem fo Transleitim long pijin en iusim olketa akson grup.

■■ Fo karem aot en usim olketa indikeitas, bae hol skul mas waka tugeda.

Samfala Solomon Aelan pipol wea mit fo planim hao fo usim disfala Pacific-INDIE

‘Olketa indikeitas oketa salensim mifala for lukluk long wanem nao mifala save duim and no save duim, Hem makem mifala waka moa long litaresi and numeresi.’– Prinsipol

Opatuniti fo mifala kolektim infomeson long Pasifik-INDIE hem makim mifala save long disabiliti blong olketa lena’s insaet long klasrum. Infomeson ia hem mekim mifala usim niu weis-mifala save usim seleva. Hem olso givim mifala sans fo mekim bikfala moa patnasip fo olketa skul fo waka fo mekim inclusion. Olketa tisa olketa kam fo save diferen weis fo waka en sapotim pikinini wetem disabilitis. Hem Impotent tumas fo Gavman, olketa skuls en olketa Skul Bod for mekem indikeitas and polisi long inklusiv edukeisen fo hem waka.

‘Iumi draevim kat wea no garem hosi bata distaem baebae ium garem wanfala inklusiv polisi.’ Fiusa blong Solomon Aelan hem luk gud tumas.

■■ Iumi laekem Solomon Aelans fo inklusiv makem umi garem nao barava gud aotkam fo evri pikinini long kadere blong iumi.

■■ Olsem wanfala Neisen wea iumi inklusiv, iumi save waka tugeda fo mekem wan gudfala ples for lane fo evri wan, diswan bae mekem rum fo pipol toktok en givim moa gudfala wei fo divelopem kadere blong umi Solomon Aelans.

■■ Olketa indikeitas bae bae helpem iumi fo save long olketa eria fo sapotim olketa pikinini wetem disabiliti en bae bae olketa helpem iumi fo luk luk long narawe fo tisim inklusiv edukeisen long Solomon Aelan.

Wei fowod fo iumi lo Solomon Aelans

CRICOS provider: Monash University 00008C, Monash College Pty Ltd 01857J

George Linesi SaemaneAsosiat Investigeita

Casper Joseph Fa’asalaAsosiat Investigeita

Janine Simi Asosiat Investigeita

Intanasionol Asosiats:

Umesh Sharma, Manjula Marella and Chris Forlin

Disfala waka hem wanfala patnasip long Solomon Aelan wetem:

Ministry of Education, Human Resources and Development (MEHRD), People with Disabilities Solomon Islands (PWDSI), Florence Young, St.John, and Koloale Community High Schools, and the Red Cross Children’s Development Centre.

Toktok TagioDisfala Rises Gavman blong Australia nao ye fundim, tru long Depatmen long Forein Affeas en Trade Australian Divelopmen Rises Award Skim (ADRAS), unda long wanfala award ologeta kolem long ‘Divelopem en testim indikeitas fo edukeitim ologeta pikinini witim disability long Pasifik.’ Olketa toktok and tingting long disfala brucha hem blong olketa author(s) en no neseseri blong Komanwelth blong Australia. Komanwelth blong Australia hem no karem eni responsabiliti fo eni loss, damaj, or injuri from olketa infomasen en tingting en toktok insaed long disfala pablikason. Asistens en advaes blong olketa membas blong ADRAS Rises Tim who olketa givim dokumens en sapot hem barafa gud tumas. Disfala woka for ‘Divelopem en testim

indikeitas fo edukeitim ologeta pikinini witim disability long Pasifik.’ rises projek, hem ada long patnasip witim Monash University, Da CBM-Nossal Institute Patnaship fo Disabiliti Inklusiv Divelopmen, Pasifik Disabiliti Forum en Pasifik Aelans Foram Sekretariat.

Mifala laek fo toktok tagio tu long ologeta kontribiusin blong ologeta Ministries, Disabled Pipol’s Asosiasins, Advokasi asosiasins, lokol investigatas, staf long skuls an komuniti membas long Solomon Aelans.

Sapos eniwan laek fo save gud moa abaotem program ia, iu save contaktim Prinsipol Investigata:

Umesh Sharma

Associate Professor

Faculty of Education Clayton Campus 29 Ancora Imparo Way Monash University Victoria Australia 3800

Phone +61 3 9905 4388 Email umesh.sharma@monash.edu

‘Fo saksesful long edukeisen, hem abaotem hat waka en hem no samting olsem blad wea pas daon from mumi en dadi go long pikinini.’– Tisa

15P

-101

1

Moa Infomeson

Solomon Aelan grup wea waka long stretem Pacific-INDIE