fen bilimleri - tudem · 2020-04-16 · 4.sinif fen bİlİmlerİ kazanim odakli hba ©tudem eğitim...

4KAZANIM

ODAKLIKonu Anlatımı • Bol Alıştırma

Çözümlü Sorular

Fen Bilimleri

4.SINIF FEN BİLİMLERİKAZANIM ODAKLI HBA

©Tudem Eğitim Hiz. San. ve Tic. AŞ

1476/1 Sokak No: 10/51 Alsancak / Konak / İZMİR

YAZARL AR: Tudem Yazı Kurulu

DİZGİ VE GRAFİK: Tudem Grafik Ekibi

BASKI VE CİLT: Ertem Basım Yayın Dağıtım San. Tic. Ltd. Şti.

Eskişehir Yolu 40. km Başkent OSB 22. Cadde No: 6 Malıköy / ANKARA

0 312 284 18 14

ISBN: 978-605-285-131-9

YAYINEVİ SERTİFİKA NO: 45041

MATBAA SERTİFİKA NO: 16031

Tüm hakları saklıdır.

Bu yayının hiçbir bölümü, telif hakkı sahibinin önceden yazılı izni olmaksızın

tekrar üretilemez, bir erişim sisteminde tutulamaz, herhangi bir biçimde

elektronik, mekanik, fotokopi, kayıt ya da diğer yollarla iletilemez.

www.tudem.com

Sevgili Öğrenci,

Araştıran, sorgulayan, etkili kararlar verebilen bireyler yetişmesinde fen bilimlerinin büyük bir payı vardır. Fen okuryazarı bireyler, kendilerini toplumsal sorunlarla ilgili problemlerin çözümünde sorumlu hisseder, yaratıcı ve analitik düşünme becerileri yardımıyla bireysel veya işbirliği-ne dayalı alternatif çözümler üretir. Bu yüzden canlı ve cansız çevrede gerçekleşen tüm olaylar, fen bilimlerinin konusudur.

4. sınıf fen bilimleri dersinde yer kabuğunun yapısını, gezegenimizin hareketlerini öğrenecek, besinlerimizi tanıyacak, kuvvetin ve mıknatısın etkilerini fark edecek, maddenin özelliklerini irdeleyecek, geçmişten günümüze ışık ve ses teknolojilerinin değişimini anlayacak, bilinçli tüke-tici olmanın ne demek olduğunu ve sonuçlarını tartışacak, elektrikli araçların çalışmasını sağlayan basit elektrik devrelerinin kurulumunu yaparak çeşitli tasarımlar ortaya koyacaksınız.

Bu kitabın konu anlatımı sayfalarında yaşamımızdan örneklerle fen bilimleri dersinin konularını ilişkilendirdik. Alıştırma ve etkinlik bölümle-rinde konuyu eğlenerek tekrar etmenizi sağlayacak çalışmalara yer ver-dik. Kazanım pekiştirme testleri ile doğrudan kazanımları ölçen bilgi düzeyinde sorular, kavrama testlerinde de bu bilgileri kullanabileceğiniz analiz düzeyinde sorular kurguladık.

Güzel ve başarılı bir öğretim yılı geçirmeniz dileğiyle...Yazı Kurulu

Testler ve Alıştırmalar

Testler ve alıştırmalar konularına göre düzenlendi.

Bol AlıştırmaBireysel ve pekiştirici alıştırmalar kazanımların yerleşmesine daha fazla katkı sağlıyor.

Örnek Sorular ve Çözümler

Anahtar soru tiplerinde örnek sayısı artırıldı ve çözümler aşama aşama verildi.

Çözümlü Sorular

Kısa BilgiAlanları

Değişen tasarımı daha kolay akılda kalan özet bilgi alanlarından oluştu.

işareti ile belirtilen sorular farklı düzeylerde seçildi ve kitabın son bölümünde çözüldü.

Kazanım Odaklı

Kısa bilgi, alıştırma ve soru alanları

kazanımlara göre düzenlendi.

Kazanım Odaklı

: Hepsi 1 Arada

İÇİNDEKİLER

Ünite 1: Yer Kabuğu ve Dünya’mızın HareketleriYER KABUĞUNUN YAPISI .................................... 8Alıştırma: Yerin Derinlikleri ...................................... 13Alıştırma: Yer Kabuğu Labirenti .............................. 14Kazanım Pekiştirme Testi - 1 ................................... 16

DÜNYA’MIZIN HAREKETLERİ ............................... 17Etkinlik: Güneş Saati Yapalım .................................. 19Alıştırma: Bilgi Kutucukları ..................................... 20Alıştırma: Uzaydaki Hareketler ................................ 21Alıştırma: Kavram Haritası ..................................... 22Alıştırma: Gece ve Gündüz Modeli .......................... 23Alıştırma: Doğru mu, Yanlış mı? ............................. 24Alıştırma: Bizim Dünya’mız ..................................... 25Alıştırma: Dünya’mız Yerinde Duramıyor ................ 26Kazanım Pekiştirme Testi - 2 ................................. 27Kavrama Testi - 1 .................................................... 29Kavrama Testi - 2 ................................................... 32Kavrama Testi - 3 ................................................... 35

Ünite 2: Besinlerimiz

BESİNLER VE ÖZELLİKLERİ ............................... 40Kazanım Pekiştirme Testi - 1 .................................. 45

SAĞLIKLI YAŞAM .............................................. 46Etkinlik: Ne Yesek? ................................................. 53Etkinlik: Bugün Ne Yedim? ..................................... 54Alıştırma: Sarmal Sözcükler ................................... 55Etkinlik: Kahvaltı Dedektifi ..................................... 56Etkinlik: Grafik Çizelim ........................................... 57Etkinlik: Doğruyu ve Yanlışı Bul! ............................. 58Kazanım Pekiştirme Testi - 2 ................................. 59Kavrama Testi ........................................................ 60

Ünite 3: Kuvvetin EtkileriKUVVETİN CİSİMLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ ....... 64Alıştırma: Kuvvetin Çeşitleri ................................... 69Alıştırma: Kuvvetin Etkisi ....................................... 70Etkinlik: Helikopter Yapalım .................................... 71Etkinlik: Su Çarkı .................................................... 72Alıştırma: Eğlenceli Hareketler .............................. 73Alıştırma: Kuvvetli Hareketler ................................ 74Kazanım Pekiştirme Testi - 1 .................................. 75

MIKNATISLARIN UYGULADIĞI KUVVET ................77Etkinlik: Mıknatıs Her Şeyi Çeker mi? ...................... 81Etkinlik: Mıknatısın Kaybolmayan Kutupları ........... 82Alıştırma: Araba Hangi Yönde Gidiyor? ................... 83Alıştırma: Mıknatısın Gücü ...................................... 84Etkinlik: Sihirli Kuvvetler ........................................ 86Alıştırma: Hangileri Doğru, Hangileri Yanlış? .......... 87Alıştırma: Şifreyi Bulalım ........................................ 88Kazanım Pekiştirme Testi - 2 ................................. 89Kavrama Testi - 1 ..................................................... 91Kavrama Testi - 2 ................................................... 94Kavrama Testi - 3 ................................................... 98

Ünite 4: Maddenin Özellikleri

MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLERİ .................. 102Alıştırma: Maddenin Fark Edilen Özellikleri ...........105Alıştırma: Balık Avı .................................................106Alıştırma: Yüzen ve Batan Balonlar ....................... 107Kazanım Pekiştirme Testi - 1 .................................108

MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİKLERİ .............. 110Alıştırma: Maddeyi Ölçen Aletler ve Birimler .......... 111Alıştırma: Sıvı Maddelerin Kütlesi ve Hacmi ...........112

MADDENİN HÂLLERİ ......................................... 113Alıştırma: Katı mı, Sıvı mı, Gaz mı? .........................114Kazanım Pekiştirme Testi - 2 .................................115

MADDENİN ISI ETKİSİYLE DEĞİŞİMİ ................... 116Etkinlik: Termometre Yapalım ................................ 117Alıştırma: Hava Durumu .........................................118

SAF MADDE VE KARIŞIMLAR ............................ 120Alıştırma: Saf Madde mi, Karışım mı? .................... 123Alıştırma: Ayırma Yöntemleri ................................. 124Kazanım Pekiştirme Testi - 3 ................................ 125Kavrama Testi - 1 ................................................... 127Kavrama Testi - 2 ..................................................130Kavrama Testi - 3 ..................................................130

7. Ünite: Basit Elektrik DevreleriBASİT ELEKTRİK DEVRELERİ ............................176Alıştırma: Devre Bulmaca ......................................180Alıştırma: Tasarım Yapalım ....................................181Alıştırma: Devreyi Tamamlayalım .......................... 182Alıştırma: Hangi Ampul Yanar? .............................. 183Alıştırma: Elektrik Devreleri .................................. 184Alıştırma: Hangisi Çalışmaz? ................................. 185Alıştırma: Genç Elektrikçi ...................................... 186Etkinlik: Hırsız Alarmı Yapalım ............................... 187Etkinlik: Gerilim Oyunu ..........................................188Etkinlik: El Feneri Yapalım ..................................... 189Alıştırma: Elektrik Hakkında ..................................190Kazanım Pekiştirme Testi .......................................191Kavrama Testi - 1 ................................................... 193Kavrama Testi - 2 .................................................. 196Kavrama Testi - 3 .................................................. 199

5. Ünite: Aydınlatma ve Ses Teknolojileri

AYDINLATMA VE SES TEKNOLOJİLERİ .............. 138Alıştırma: Işık Kaynakları ....................................... 139Alıştırma: Aydınlatma Teknolojileri Yaşamımızı Nasıl Etkiler? ..................................................................140

UYGUN AYDINLATMA ........................................ 141Alıştırma: Aydınlatmanın Doğrusu Yanlışı.............. 142

IŞIK KİRLİLİĞİ .................................................. 143Kazanım Pekiştirme Testi - 1 ................................. 144

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE SES TEKNOLOJİLERİ ... 146Alıştırma: Sesini Kaydet ve Dinle ........................... 147Etkinlik: Basit Bir Telefon ...................................... 148Etkinlik: Fonograf Modeli ....................................... 149

SES KİRLİLİĞİ .................................................. 150Alıştırma: Gürültü ...................................................151Alıştırma: Ters Bulmaca ........................................ 152Alıştırma: Yanlış Olanın Doğrusu Ne? .................... 153Kazanım Pekiştirme Testi - 2 ................................ 154Kavrama Testi - 1 ................................................... 156Kavrama Testi - 2 .................................................. 159Kavrama Testi - 3 .................................................. 162

Ünite 6: İnsan ve Çevre

BİLİNÇLİ TÜKETİCİ .......................................... 166Alıştırma: Alışveriş Zamanı .................................... 169Etkinlik: Ne Olacak Bu Faturalar? .......................... 170Alıştırma: Tüketimde Doğru ve Yanlışlar ................171Kazanım Pekiştirme Testi ...................................... 172Kavrama Testi ....................................................... 173

Ek Bölüm: Bilimsel Süreç ve Mühendislik Tasarımları

BİLİMSEL ARAŞTIRMA SÜRECİ ........................ 203

MÜHENDİSLERİN TASARIM SÜREÇLERİ .............205

Yanıt Anahtarı

Yanıt Anahtarı ....................................................... 206

ÜNİTE 1

TUDEM / / KAZANIM ODAKLI HBA / SINIF 4 / Fen Bilimleri 7

YER KABUĞU VE DÜNYA’MIZIN HAREKETLERİ

Kazanımlar

F.4.1.1. YerKabuğununYapısı

F.4.1.1.1. Yerkabuğununkaratabakasınınkayaçlardanoluştuğunubelirtir.

F.4.1.1.2. Kayaçlarlamadenleriilişkilendirirvekayaçlarınhammaddeolarakönemi-nitartışır.

F.4.1.1.3. Fosillerinoluşumunuaçıklar.

F.4.1.2. Dünya’mızınHareketleri

F.4.1.2.1. Dünya’nındönmevedolanmahareketleriarasındakifarkıaçıklar.

F.4.1.2.2. Dünya’nınhareketlerisonucugerçekleşenolaylarıaçıklar.

8

ÜNİTE 1 // Yer Kabuğu ve Dünya’mızın Hareketleri

TUDEM // KAZANIM ODAKLI HBA / SINIF 4 / Fen Bilimleri

YER KABUĞUNUN YAPISI

Dünya’mızkatmanlıbiryapıyasahiptir.Bukatmanlardanbiriolantaşküre;kayaç-lar,kıtalar,okyanustabanları,taşvetopraktanoluşur.Kayaçlarçokbüyükkayapar-çalarıdır.Bunlarınparçalanmasıyladahaküçüktanelidiğeryerkabuğuparçalarıolu-şur.

KayaçlarınOluşumuKayaçlarfarklıyollarlaoluşur.

Kayaçlar nasıl oluşursa oluşsun yaşadığımız kara tabakasının ana bileşenleridir.Kayaçlarbiryadabirdenfazlamineralindoğalolarakbirarayagelmesiyleoluşur.Birkayacın içindekiminerallerin hepsi aynı olabileceği gibi bumineraller birbirlerindenfarklıdaolabilir.Aşağıdakifotoğraflardabazımineralörnekleriverilmiştir.

Ateş kürenin yapısındaki mag-ma yer yüzeyinde ya da taş küre içinde soğuyup katılaşa-rak kayaçları oluşturabilir.

Çeşitli etkenlerle taşınan mad-deler çukur yerlerde birikir. Uzun süren bir süreç sonunda üst üste tabakalar oluşur. Bu tabakalar yeni kayaçları oluş-turur.

Bazı kayaçlar hava, su, sıcak-lık gibi dış etkilerle parçalanıp yine bu etkilerle sürüklenerek bir yerde çökelir ve yeni ka-yaçları oluşturur.

Bornit

Bakır

Granit

Bor

Kömür

Kalsit

Pirit

Mika

Kuvars

Gümüş

9




MadenlerEkonomikdeğeriolanmineralvekayaçlarmadenolarakadlandırılır.Madenleryer

kabuğununfarklıderinliklerindebulunurlar.Çıkarılmasızorolanyadakayaçlariçindebulunan(altın,gümüş,demirgibi)madenleriyeryüzüneçıkarmakiçinmadenocaklarıkurulur. Ancakmadenler çoğunlukla çıkarıldığı şekliyle kullanılmaz,madenlerebazıişlemleruygulanır.

Kayaçlarçeşitlialetlerileparçalanarakyükseksıcaklıktaeritilir.Böyleceekonomikolarakdeğeriolmayanmaddelerdenarındırılanmadenler, işlenebilecekhâlegetirilir.Evimizde,okulumuzdavehattasokaktakullandığımızbirçokaraçgereciüretebilmekiçinhammaddeolarakişlenenmadenlerkullanılır.

Ülkelerekonomikolarakkalkınabilmekiçinhammaddeyeihtiyaçduyar.Hammad-delerdeçoğunluklamadenlerdenkarşılanır.Madencilikfaaliyetleribirçoksanayisek-törüne hammadde sağlamaktadır. Bu yüzden günümüzde sadece gezegenimizdedeğildiğergezegenlerdedemadencilikfaaliyetleriyapmakiçinaraştırmalaryapılmak-tadır.Uzayagönderilençeşitliaraçlarlayakındakigökcisimlerindekullanabileceğimizmadenlerolupolmadığınabakılmaktaçeşitliprojeleryürütülmektedir.Ülkemizdema-denlerilgiliaramaişlemleriCumhuriyet’inilkyıllarında(1935)Atatürktarafındankuru-lanMadenTetkikAramaEnstitüsü(MTA)tarafındanyürütülmektedir.

Maden ocağı Maden cevherinin işlenmesi

AklınızdaBulunsun!MadenlerileİlgiliEn’ler• Dünya’nınenderinmadeniGüneyAfrika’dadır.Derinliği3480metredirvemade-ninenderinyerindekisıcaklık55°C’tur.Madencilerinbusıcaklıktaçalışabilmele-riiçinmadeniniçinesoğutucularyerleştirilmiştir.

• Elmasdoğadabulunantümmaddelerinensertolanıdır.Buyüzdenbaşkasertcisimlerikesmekteelmaskullanılır.

• Arizona’dakibirbakırmadenidünyanınenbüyükmadenidir.Bununnedenitop-lamuzunluğunun573 kilometreolmasıdır.Bumesafeneredeyse İzmir-Ankarakarayolukadardır.

10




BazıMadenlerinKullanımAlanları

Isıyadayanıklıcamyapı-mında kullanılır. Deter-jan, böcek öldürücü vegübreüretimindedeçe-şitli bor bileşiklerindenyararlanılır.

Bor

Madenîparayapımında,elektrik sanayiinde, ku-yumculuktaveheykelci-liktebakırkullanımıyay-gındır.

Bakır

Paslanmaz çelik elde-sinde,bozukpara yapı-mında, deniz suyundantatlısueldeedilentesis-lerdekullanılır. Nikel

Otomotiv ve elektrik sana-yiinde kullanılan kalıplarınyapımında,televizyonekra-nıvefloresanimalatındavehayvanların beslenmesin-dekullanılır.

Çinko

Dişçilik ve fotoğraf-çılıkyanındaenyay-gın kullanım alanıkuyumculuktur. Ay-rıca pil imalatındakullanılır.

Gümüş

Paslanmayakarşıdaya-nıklıdır. Değerli bir me-taldir. Takı ve elektrikkablosu yapımında kul-lanılır.

Altın

Kahverengi kömür adıda verilen linyit, yer ka-buğunda bol miktardabulunur. Sıklıkla enerjiham maddesi olarak kullanılır. Türki-ye’determiksantrallerdeenerjiüretiminekatkıdabulunur.

Linyit

Yüksek kalorili bir kö-mürçeşididir.Ülkemiz-deözellikleZonguldakvecivarındaçokbulu-nur. Demir-çelik sana-yiindekullanılır.

Taş kömürü

Mermer,inşaatsana-yiinde veheykelcilik-tekullanılanbirkayaçeşididir.Farklırenk-lerdebeyaz, pembe,siyahvb.olabilir.

Mermer

Kablo, akü, silah ekip-manı,makine imalatın-da, mimari kaplamadavebenzinkatkısıolarakkullanılır. Kurşun

11




GeçmiþinAyakÝzleri:FosillerCanlýlar öldükten sonra deri, et gibi yumuþak

kýsýmlarýbakterilertarafýndanparçalanarakyokedilir.Kemik,diþvetýrnakgibisertkýsýmlarkayaçlarýniçindekalýrsa taþlaþýr. Bu þekildeki oluþumlar fosil olarakadlandýrýlýr.

Kazmakanlamýnagelenfosil sözcüðüeskidönem-lerde yer altýndan çýkan her þey için kullanýlsa dagünümüzde,yerkabuðundakorunmuþ,geçmiþjeolojikzamanlardayaþamýþcanlýlarýnkalýntýlarýyadaizleriolaraknitelendirilmektedir.

Geçmiþten bilgiler taþýyan fosiller paleontologlartarafýndanincelenerekgeçmiþteyaþananlarhakkýndaipuçlarý saðlar. Ancak bulunan fosillerin çoðunluðudenizdeyaþayancanlýlaraaittir.Çünküdenizdecan-lýlarýnkalýntýlarýnýndeðiþmedenkorunmaolasýlýðýdahafazladýr.Karadayaþayanhayvanlarýnfosilleþmesidahagüçtür.Bunlarýnyumuþakkýsýmlarýetçilcanlılartarafýn-danyokedilirvebakterilerinetkisiyleparçalanýr.

Fosilleþme,canlýnýnkalýntýlarýnýnvolkanikkülyadayumuþakçamurluortamlaragö- mülerekparçalanmasüreçlerindenkurtulmasýilegerçekleþebilmektedir.Bubirnehrinkumlutabaný,birbataklýkyadakumul,buzullar,çamreçinesi,asfalt,denizvegölgibiortamlardaeniyigerçekleþir.Örneðin,buzullarýniçinegömülenbircanlýkalýntýsý,sýfýrýnaltýndakisýcaklýklardabirçokbakterivemantaryaþayamadýðýiçinyýkýcýetkilerdenko-runurvemilyonlarcayýlbozulmadankalabilir.

Kömür,petrol,doðalgazvb.maddelerfosilya-kýttýr.Bunlarbitkivehayvankalýntýlarýnýnmilyonlar-cayýltoprakaltýndakalmasýylaoluþur.Yenilenemezkaynaklardandýrlar.Dünyaelektriküretiminin%60ileenbüyükpayý-

ný fosil yakýtlar oluþturmaktadýr. Bunun yanýndahemenhementümülkelerdetemelenerjikaynaðýolarakdakullanýlmaktadýr.Ancakfosilyakýtlar,seraetkisi,asityaðmurlarývehavakirliliðinenedenolarakçevreiçintehlikeyaratmaktadýr.

UNUTMAYIN!

Dinozor fosili

Deniz lalesi fosili

12




FosillerNasýlOluþur?Hercanlýnýnkalýntýsýndanveyaartýklarýndanfosil

oluþmaz.Birfosilinoluþmasýiçinbirkaçfaktörünbirarada bulunmasý ve bunlarýn kalýcý olmasý gerekir.Bununyanýndacanlýlarýntümkalýntýlarý fosilleþmez.Birçok kýsmý çürümeye uðrar ya da baþka canlýlartarafýndanyokedilir.

Canlýlaraaitkemik,diþ,boynuzgibisertkýsýmlarýnüzerisuyundibineçökenkayaçparçalarıilekaplanýr.

Uzunbirsüredensonrayerkabuðundakideðiþimler meydana gelir. Karalar üzerindeþekillenmeleroluþur.Hattabirzamanlardenizolanyerleryükselerekkarahâlinialabilir.

Canlýkalýntýsýuzunyýllariçindebulunduklarýkayaçtabakasın-da dýþ etkilerden korunur. Milyonlarca yýl içinde kayaçlar arasýndan sýzan suyuniçindekimineraller,kalýntýlarýsertleþtirir.Onlarartýkfosildir.

Üzerlerindeki yapýnýn doðal yollarla aþýnmasýyla fosil açýðaçýkabiliryadayerinderinliklerindekalabilir.Paleontologlar, fosilararkenönceliklekalýntýlarýbulabilecekleriyerleribelirler.Bununiçin kayaçlarýn özelliklerinden yararlanýrlar. En genç fosiller üstkatmanlarda,eneskifosillersedahaalttabakalardayeralýr.

Fosillergeçmiþtenbirçokbilgiyigetirirler.Yararlarýþuþekildesýralanabilir:

• Kayaçlarýnhangijeolojikzamanaaitolduðunuanlamamýzýsaðlar.

• Bulunduklarýbölgeningeçmiþtekiyeryüzüþekliveiklimihakkýndabilgiverir.

• Jeolojik zamanlarda yaþamýþ ve nesli tüken-miþcanlýlarýtanýmamýzýsaðlar.

• Canlýlarýngeçirdiðigeliþimleriveevrimlerihak-kýndabilgiedinmemizisaðlar.

• Eskidenizlervekaralardaoluþankayma,çök-megibideðiþimlerianlatýr.

• Geçmiþteyaþayancanlýlarýnmodellerininoluþ-turulmasýnýsaðlar. Çalışma sırasındaki paleontolog

13



Alıştırma: Yerin Derinlikleri

Fosillerinyararlarýnýaþaðýdakiboþluklarayazýn.

Aşağıdakiresmiinceleyerekfosillerinnasýloluþtuðunuaçýklayýn.

.............................................................................................................................

.......................................................................................................................

..................................................................................................................

..............................................................................................................

..........................................................................................................

........................................................................................................

.........................................................................................................

..........................................................................................................

..........................................................................................................

..........................................................................................................

............................................................................................................

............................................................................................................

.........................................................................................................

.......................................................................

.......................................................................

.......................................................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

14



Alıştırma: Yer Kabuğu Labirenti

Maðaratavanýn-dansarkankireçbirikintisinenedenir?Sarkýt DDikit B

Hangisideğerlibirkayaçtürüdür?Mineral EMaden O

Ekonomikdeðeriolanmineralvekayaçlaraneadverilir?Mücevher KMaden N

Kayaçlarınufalan-masısonucuhangisioluşur?Toprak ASu N

Yerkabuğununkaratabakasıhangisindenoluşur?Kayaç LOkyanus I

D

E O

N K

T N I K Z K

NA

B

Kayaçlarınrenginihangisibelirler?Kum NMineral T

Türkiye’derezerviçokfazlaolanmadenhangisidir?Uranyum ABor I

Kayaçlarhangisi-ninsoğumasıylaoluşmuştur.Magma LMaden M

Ülkemizdeenfaz-layerkaplayansukütlesihangisidir?Deniz AGöl S

Yeryüzününfarklıkatmanlarındakicanlıkalıntılarınanedenir?Fosil RKayaç L

Fosillerleçalýþan-laraneadverilir?Paleontolog IJeolog K

Aþaðýdakilerdenhangisifosilleþmeiçinuygunbirortamdýr?Bataklýk KAkarsuyataðý Z

L I

I

ML SA

RL

BAŞLANGIÇBaþlangýçtanitibarensor-ularýyanýtlayýn.Doðruolduðunudüþündüðünüzsözcüðünyanýndakiharfibitiþtekikutucuklarasýraylayazýn.Hersorudabulduðunuzharftençýkançizgileritakipedipþifreyeulaþýn.

A

15



Yeryüzününuzunsüredeuðradýðýdeðiþimlersonucuoluþandeðerlerenedenir?DoðalAnýtlar ATarihîAnýtlar H

Yeryüzününkaratabakasınıhangibölümoluşturur?Taşküre ASuküre N

Magmatabakasý-nýnetkisiyleýsýna-rakyeryüzüneçý-kansularanedenir?Jeotermal RKaplýca Ð

Isıyadayanıklıcamyapımındahangisikullanılır?Mermer UBor M

R F

A H N A

Ð R U M

Trenrayıyapımın-dahangisikul-lanılır?Demir OLinyit U

Hangisibirmineralçeşididir?Kuvars UCam H

Yerkabuğunuinceleyenbilimdalınanedenir?Jeoloji IMeteoroloji R

Doğadaneldeedilenmaddelerinişlenmedenönce-kihâlinenedenir?Hammadde ZKayaç T

Fosiloluşumunekadarzamandagerçekleşir?Birkaçgün HBinlerceyıl Y

Hangisideğerlibirmadendir?Çakıl GAltın I

Hangisikayaççeşidideğildir?Kum COdun R

Hangisikayaçlarınufalanmasınane-denolanetkenler-denbiridir?Basınç LKum F

U O H U

LC

IR ZT

HY GI

BİTİŞ

16



Kazanım Pekiştirme Testi - 1

1. Aþaðýda verilen bilim dallardanhangisindecanlýkalýntýlarýüzerinearaþtýrmayapýlýr?

A)MineralojiB)ArkeolojiC)PaleontolojiD)Gastroloji

2. I. Bor II. Demir III. Tüf Verilenlerden hangileri teknolojikhammaddeolarakkullanýlmaz?

A) YalnýzI B)YalnýzIIIC) IveII D)IIveIII

3. I. Paleontologlar fosil kalýntýlarýn- danyararlanarakcanlýnýnmodeli- nioluþtururlar.

II. Fosiller bulundukları bölgenin geçmiþteki iklimi hakkýnda bilgi verir.

III. Fosillerdaimacanlınıntümvücut parçalarınıiçerir.

Fosillerle ilgili yukarýdaki bilgiler- denhangileriyanlýþtýr?

A) YalnýzIII B)IveIIC) IIveIII D)I,IIveIII

4. I. Neslitükenmiþcanlýlar II. Canlınınbeslenmesi III. Canlýlarýngeliþmesiveevrimleri Fosiller verilenlerden hangileri ileilgilibilgiverir?

A) YalnýzII B)IveIIIC) IIveIII D)I,IIveIII

5. Aþaðýdakilerden hangisi fosillerinyararlarýndandeðildir?

A)Geçmiþtekiyeryüzüþekliveiklimihakkýndabilgiverir.

B)Neslitükenmiþcanlýlarýtanýmamýzýsaðlar.

C)Canlýlarýn geçirdiði geliþimleri veevrimlerihakkýndabilgiverir.

D)Canlıların ne zaman ortaya çık-tığınıöğrenmemizisağlar.

YerKabuğununYapısı

fen bilimleri - tudem · 2020-04-16 · 4.sinif fen bİlİmlerİ kazanim odakli hba ©tudem eğitim...

Documents