1

Rast studimi: “FERRARI”

Marka Simbol

Mikrotezë

Cikli i Parë i Studimeve

Punoi Udhëheqës shkencor

Klaudio Lila Prof.Dr. Klodiana Gorica

Tiranë, 2014

© Copyright Klaudio Lila

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

UNIVERSITETI i TIRANËS

DEPARTAMENTI i MARKETING-TURIZMIT

2

Përmbajtja e këtij punimi është totalisht autentike. Të gjitha të drejtat e rezervuara.

Deklaratë

Unë i nënshkruari Klaudio Lila deklaroj që: (1) Kjo mikrotezë përfaqëson punimin tim

origjinal, përveç rasteve të citimeve dhe referencave dhe (2) Kjo mikrotezë nuk është përdorur

më parë si mikrotezë apo projekt kursi në këtë Universitet apo në Universitete të tjera.

Klaudio Lila

Data 01.01.2014

3

Abstrakt

Titulli i Plotë i Mikrotezës: Analizë e strategjive marketing për një kompani. Rast studimi:

“Ferrari”

Studenti: Klaudio Lila

Udhëheqës Shkencor: Prof. Dr. Klodiana Gorica

Universiteti i Tiranës,

Fakulteti i Ekonomisë,

Departamenti i Marketing Turizmit

Tiranë,.. ...............

Në këtë punim është trajtuar një analizë e një prej markave më të fuqishme të të gjitha kohërave.

Në një farë mënyre jam përpjekur ta sjell identiten e markës nëpërmjet historisë së saj të

lavdishme duke sjellë shembuj të kësaj lavdie me anë të detajeve dhe specifikave që e bëjnë

historinë e saj më të vecantë se të tjerat.

Jam përpjekur të bëj një analizë sa më të mirë të strategjive dhe taktikave marketing si dhe

mënyrën se si kompania i përdor të gjitha asetet e saj për të arritur objektivat dhe për ta mbajtur

si emrin ashtu dhe fuqinë ekonomike të kësaj marke në nivelet më të larta, duke u bazuar në

informacionin që arrita të akumuloj.

Gjithashtu munda të sjell një analizë të mjedisit dhe kushteve në të cilat operon kjo kompani dhe

mënyrën se si është adaptuar me këtë mjedis. Së fundmi duke mbledhur disa informacione arrita

të sjell një vlerësim disi më personal të strategjive të studiuara dhe disa konkluzione e

rekomandime.

4

FALENDERIME

Për realizimin e kësaj teme me duhet të falenderoj në mënyrë jo të drejtpërdrejtë vetë kompaninë

Ferrari, për ëndrrën, dhe për realizimin e saj. Në të njëjtën mënyrë falenderoj disa nga miqtë e mi

të cilët më kanë ndihmuar me mbledhjen e informacionit.

Veçanërisht falenderoj pedagogen udhëheqës, Prof. Dr. Klodiana Gorica e cila më ka udhëzuar

dhe ndihmuar vazhdimisht me sugjerimet e mbështetjen e saj, si edhe më ka orjentuar për ta

realizuar me sukses temën e diplomës.

Gjithashtu falenderoj familjen time, për ndihmën dhe mbështetjen që më kanë dhënë për

realizimin e këtij studimi.

5

Qëllimi i zgjedhjes së temës

Qëllimi i këtij punimi është që të sjellë në mënyrë sa më të detajuar strategjitë dhe taktikat që ka

ndjekur kompania për lartësimin dhe shndërrimin e markës në një markë simbol për industrinë e

automobilave.

Motivimi i temës

Arsyet për të ndërmarrë këtë studim në mbrojtje të mikrotezës në përfundim të studimeve

bacheor kanë qenë të shumta, por mbi të gjitha mund të përmendim faktin që kjo kompani është

rritur dhe zhvilluar duke përdorur një metodë krejt ndryshe ose sipas disave, duke mos përdorur

asnjë metodë për ta promovuar dhe publikuar produktin e saj. Ajo që doja të shfaqja ishte që pas

gjithë shpejtësisë, spektakolaritetit dhe të kuqes tërheqëse, ekziston një kompani, që punon për të

sjellë tek ne magjinë e Ferrarit.

Pra, me pak fjalë, Ferrari kishte një ëndërr, të fitonte vetëm të fitonte në pistë, por nuk e

parashikoi se duke fituar në pistë do t’i bënte shumë njerëz të ëndërronin, duke u “rrëmbyer”

zemrat e ashtu si pa dashje, edhe portofolat. Në rastin tim ka rrëmbyer vetëm zemrën.

6

PËRMBAJTJA E PUNIMIT

Hyrje ………………………………………………………………………………….. Faqja 7

Kapitulli 1: Ferrari, nje vështrim i përgjithshëm ……………….…………………. Faqja 9

Kapitulli 2: Marka dhe produktet që e përfaqësojnë atë ………………………….. Faqja 16

Kapitulli 3: Kompania dhe strategjitë marketing të saj …………………………… Faqja 18

Kapitulli 4: Mjedisi i tregut ku operon kompania ………………………………….. Faqja 22

Kapitulli 5: Vleresim i taktikave dhe strategjive të kompanisë dhe

vlera financiare ………………………………………………………... Faqja 28

Kapitulli 6: Konkluzionet dhe rekomandimet ………………………………………. Faqja 33

Literatura …………………………………………………………………………… Faqja 36

7

Hyrje

Janë të pakta markat që të vijnë të parat ndërmend midis markave të produkteve te ngjashme që

konkurrojnë në të njëjtin sektor. P. sh. Coca Cola të vjen e para ndërmend kur përmenden pijet,

McDonald’s kur mendon për ushqime cilësore të tipit Fast Food, etj. Në mënyrë të ngjashme

është një markë në sektorin e automobilave, e cila me dizenjon, fuqinë, shpejtësinë dhe stilin e

saj absolut dhe unik, ka arritur të mahnitë të gjithë botën. Dhe mënyra më e mire për të

identifikuar këtë mrekulli të inxhinierisë është me anë të imazhit të “Makinës Sportive të Kuqe

Italiane” dhe logos së “Prancing Horse” (Kalit te Krekosur), të cilat nuk i sjell askush tjetër vec

Ferrarit.

Ferrari është një makinë që ka mbërthyer imagjinatat e miliarda njerëzve nëpër botë. Prezenca e

kësaj marke e bën këtë makinë, më populloren dhe më të ënderruarën midis makinave të tjera.

Me motorrat e fuqishëm, lidhjet e forta të markës dhe dizenjon e shkëlqyeshme, Ferrari qëndron

më unike midis të gjitha makinave.

E prodhuar në Itali, Ferrari u themelua nga Enzo Ferrari në vitin 1929. Fillimisht, u përdor për të

sponsorizuar pilotët dhe u mor me krijimin e makinave vetëm për gara. Megjithatë dy dekada

pasi la gjurmë në pistën e garave, Ferrari vendosi të prodhoje makina për rrugë. Dhe këtu filloi

udhëtimi legjendar dhe i pabesueshëm i nje prej markave më të fuqishme në botë.

Ferrari ka qenë gjithmonë i lidhur ngushtë me motorsportin, vecanërisht me Formula 1. Duke

konkurruar me emra të tjerë të mëdhenj në F1, Skuadra Ferrari ka pasur gjithmonë suksese të

njëpasnjëshme dhe një performancë të shkëlqyer, sidomos me legjenden e këtij sportin,

gjermanin Michael Schumacher. Suksesi në sportin e shpejtë dhe kompetitiv të Formula 1 ka

qenë vazhdimisht një vlerë e madhe e shtuar, në kapitalin gjithmonë në rritje të markës së

Ferrarit.

Ferrari sigurohet që secili nga krijimet e markës ti japë klientit një eksperiencë të

pakrahasueshme. Ferrari ka nje gamë të gjerë makinash, të gjitha për tregun premium niche, dhe

shet jo më shumë se rreth 5000 makina ne vit. Pjesa e brendshme e cdo makine Ferrari

8

personalizohet në mënyrë që ti japë konsumatorëve ekzaktesisht atë që ata duan. Cdo makinë

Ferrari në vetvete shndërrohet në një markë për shkak të prezences së emrit të bashkangjitur në

secilën prej tyre. Disa nga modelet e Ferrarit që kanë bërë bujë në industrinë e automobilave janë

Ferrari 360 Modena, Ferrari 360 Spider, Ferrari 550 Barchetta, Ferrari 550 Maranello, Ferrari

Enzo, Ferrari F40, Ferrari California, 458 Italia and Ferrari F50.

Përvec të qenit një nga më të mirat në industrinë e automobilave, Ferrari gjithashtu ka arritur të

krijojë një prezencë të fortë në treg me anë të produkteve komerciale. Produktet e tilla si

xhaketat, kapelet, parfumet, orat, etj., janë gjithashtu një vlerë e shtuar në trashëgiminë dhe

vlerën e markës së gjigandit të automobilave. Logoja e famshme e saj me kalin e zi në fushë të

verdhë është një nga logot dhe dizenjot më të njohura, gjë kjo që ja shumëfishon vlerën e markës

cdo produkti disa herë. Ferrari gjithashtu ka organizuar evente, gara, etj., që ndihmojnë për të

rritur shikueshmerinë dhe ndjeshmërinë ndaj markës. Për më tepër i jep mundësinë njerëzve dhe

korporatave që të lidhen me një emër të fuqishëm dhe të njohur sic eshte Ferrari. Bota Ferrari,

një “park” gjigand, është një tjetër iniciative për t’i treguar botës këtë markë ëndrash.

E kuqja është lidhur me disa marka me anë të lidhjeve dhe partneriteteve midis korporatave. Disa

nga markat kryesore me të cilat është lidhur Ferrari janë Bridgestone, Shell, Michelin, Pirelli,

Bosch, etj. Këto lidhje gjithashtu përforcojnë imazhet e të gjitha markave dhe është një situatë

fitimprurëse për të gjithë.

Shumë marka do shkojnë e do vijnë. Makinat sportive do të bëhen më të shpejta dhe të mira.

Teknologjia do të ndryshojë. Por një markë ka qene aty dhe do të mbetet gjithmonë, dhe ajo

markë është Ferrari.

9

1. Ferrari, një vështrim i përgjithshëm

1.1) Historiku

Enzo Ferrari, që është themeluesi dhe krijuesi i kompanisë së makinave të jashtëzakonshme,

fillimisht nuk e kishte ndër mend që të prodhonte makina të rrugës, ai e nisi në vitin 1928 si një

sponsor për të stërvitur pilotet amatorë, për të garuar për Alfa Romeon dhe stërviti shumë pilotë

një pjesë e madhe mjaft të suksesshëm deri në vitin 1938 ku u punësua nga kjo kompani për të

drejtuar departamentin e garave. Alfa Romeo u konfiskua nga qeveria fashiste e Musolinit në

1941 dhe Ferrari u ndalua që të garonte për 4 vjet. Kjo bëri që të krijonte një kompani që

supozohej të kishte vegla dhe riparime për avionet Auto Avio Construzioni Ferrari. Gjithsesi kjo

nuk e ndali Enzon që të prodhonte një makinë që në fakt ishte e para dhe që debutoi në pistën e

Mille Miglia ne 1940, por që pa pak konkurrencë për shkak të luftës. Ne 1943 Ferrari u zhvendos

ne Maranello ku ndodhet edhe sot.

Makina e parë e prodhuar zyrtarisht nga Ferrari ishte modeli i vitit 1947, 125 S, e fuqizuar nga

një motorr V12 1.5 L. Ajo ishte nje makine garash dhe ishte e para qe mbajti stemen e Ferrarit në

garat e zhvilluara ne Piacenza. Makina e parë me pas e rrugës erdhi 2 vjet më vonë në vitin 1949

dhe ishte Ferrari 166 Inter. Ajo u kërkua mjaft për shkak të formave dhe motorrit të vecantë dhe

kompania prodhonte dhe shiste vazhdimisht për të financuar skuadrën e garave.

Sic mund të shihet makinat e rrugës u shitën për shkak të famës së skuderisë në pistat e garimit,

dhe suksesi i skuderisë në pistë vinte kryesisht prej shitjeve të makinave të rrugës. Ky

bashkëpunim i mrekullueshëm midis skuadrës së garave dhe fabrikës, e bëri këtë markë një nga

markat më të suksesshme në prodhimin e makinave fillimisht, e që më vonë do të

konsideroheshin si supermakina. Ajo u fokusua te sporti me anë të garimeve dhe teknologjia e

përdorur në motorr që e mbajti gjithmonë një hap perpara të tjerëve.

Supermakina e parë e krijuar ishte version i 1962, 250 GTO, për të vazhduar më një sërë

prodhimesh të tjera që bëheshin gjithmonë e më spektakolare, më luksoze dhe më të shpejta.

Prodhimi i fundit para vdekjes së Enzo Ferrarit ishte modeli F40 në vitin 1988 dhe një nga

supermakinat më të famshme të prodhuara ndonjëhere.

10

Në vitet 2002-2004, Ferrari prodhoi makinën e radhës që si rradhë duhet të quhej Ferrari F60,

por duke qenë makina më e shpejtë e prodhuar deri kohët e fundit, u pagëzua me emrin Ferrari

Enzo për nder të themeluesit vizionar. Kjo makinë prodhoi për shitje 399 njësi që ju shiten

klientëve të vjetër dhe besnike si fillim, dhe njësia e 400-te ju dhurua Vatikanit për bamirësi.

Cmimi i secilës ishte $650.000. Ne 15 shtator të vitit 2012, 964 makina Ferrari më nje vlere rreth

$162 milion, bënë një parade rreth Silverstone Circuit duke vendosur një rekord të ri botëror.

1.2) Skuderia Ferrari

Skuderia Ferrari ka marrë pjesë në disa kategori garash sportive me makina, megjithëse sot është

e përfshirë zyrtarisht vetëm në Formula 1. Është skuadra e vetme e cila ka marrë pjesë në

kampionatin botëror të Formula 1 në mënyrë të vazhdueshme që prej 1950. José Froilán

González i dha skuadrës fitoren e parë të F1 në 1951 British Grand Prix.

Skuderia Ferrari fitoi titullin e pilotit të Formula 1 në 2007, me Kimi Räikkönenin.

Alberto Ascari i dha Ferrarit titullin e parë për pilotët një vit më vonë. Ferrari është skuadra me e

vjetër në kampionat, dhe më e suksesshmja: skuadra mban pothuajse çdo rekord të Formula 1.

Rekordet e skuadrës përfshijnë 15 tituj botërorë për pilotë, 16 tituj botërorë për konstruktorë, 209

fitore, 4925.27 pikë, 622 finishe në podium, 203 pozicione të para dhe 218 xhiro të shpejta në

776 gara.

Ndër pilotët më te njohur të Ferrarit dallohen José Froilán González, Tazio Nuvolari, Juan

Manuel Fangio, Luigi Chinetti, Alberto Ascari, Wolfgang von Trips, Phil Hill, Olivier

Gendebien, Mike Hawthorn, Peter Collins, Giancarlo Baghetti, John Surtees, Lorenzo Bandini,

Ludovico Scarfiotti, Jacky Ickx, Mario Andretti, Clay Regazzoni, Niki Lauda, Carlos

Reutemann, Jody Scheckter, Gilles Villeneuve, Didier Pironi, Patrick Tambay, René Arnoux,

Michele Alboreto, Gerhard Berger, Nigel Mansell, Alain Prost, Jean Alesi, Eddie Irvine, Rubens

Barrichello, Michael Schumacher, Kimi Räikkönen, Felipe Massa dhe Fernando Alonso.

Përveç F1, Ferrari përfshiu makina edhe në gara me makina sportive, të cilat ekzistuan për disa

vite.

11

Në vitin 1949, Luigi Chinetti drejtoi një 166 M e cila i dha Ferrarit fitoren e parë në gara, në

garën 24 orëshe të Le Mansit në 1949. Ferrari vazhdoi duke e dominuar Kampionatin Botëror të

Makinave Sportive i cili u krijua në vitin 1953, duke e fituar titullin 7 herë gjatë 9 kampionateve

të para.

Kur formati i kampionatit ndryshoi në vitin 1962, Ferrari fitoi tituj çdo vit në paktën një kategori

deri në vitin 1965 dhe pastaj sërish në vitin 1967. Ferrari fitoi edhe një titull finaleje, në vitin

1972 përpara se Enzo të vendoste braktisjen e garave me makina sportive pas vitiT 1973 dhe të

lejonte që Scuderia Ferrari të përqendrohej vetëm tek Formula 1.

Megjithëse Scuderia Ferrari nuk mori pjesë me makina sportive pas 1973, ata herë pas here

ndërtonin makina të ndryshme sportive të suksesshme për pilotët pa skuadër. Këtu përfshihen BB

512 LM në 1970, 333 SP e cila fitoi IMSA GT Championship në 1990, dhe momentalisht F430

GT2 dhe GT3 të cilat po fitojnë momentalisht në kategoritë përkatëse.

Përgjatë historisë së saj, Ferrari ka furnizuar edhe skuadrat e tjera, veçmas për skuadrën Scuderia

Ferrari.

Në vitet 1950 dhe 60, Ferrari furnizoi me makina të Formula 1 disa skuadra. Një shembull i

famshëm është skuadra e Tony Vandervell, e cila garoi me Thinwall Special Ferrari të

modifikuara para se të ndërtonin makinat e tyre Vanwall. North American Racing Team në

sezonin e vitit 1969 ishte rasti i fundit ku përveç Scuderia Ferrari u fut edhe ajo me makinë

Ferrari.

Ferrari furnizoi makina me motorë V8 për serinë A1 Grand Prix, për sezonin 2008-09. Makina u

dizenjua nga Rory Byrne dhe është stiluar t’i ngjajë makinës së F1 2004.

599 GTB Fiorano dhe F430 GT u pëdorën për gara GT. Ferrari Challenge është park garash për

Ferrari F430. Supermakina e fundit e Ferrarit, FXX e vitit 2006 nuk lejohet në rrugë, dhe

përdoret vetëm për gara.

1.3) Logo

Simboli i famshën i skuadrës Ferrari është Cavallino Rampante ("kali mbi dy këmbë") hamshori

i zi mbi dy këmbë në mburojë të verdhë, zakonisht me shkronjat S F (për Scuderia Ferrari), me

12

tre shirita jeshilë, të bardhë dhe të kuq (ngjyrat kombëtare italiane) në pjesën e sipërme. Makinat

e rrugës kanë një stemë drejtkëndëshe, dhe, me dëshirë, mund të vendoset stema në formën e

mburojës nën pasqyrat e përparme afër derës.

Në 17 qershor 1923, Enzo Ferrari fitoi një garë në pistën e Savios në Ravenna ku takoi

Konteshën Paolina, e ëma e Kontit Francesco Baracca, një pilot i shkëlqyer i forcave ajrore

italiane dhe hero kombëtar i Luftës së Parë Botërore, i cili vizatonte një kalë në anët e avionit.

Kontesha i kërkoi Enzos ta përdorte këtë kal për makinat e tij të garave, duke sygjeruar se do ti

sillte atij fat. "Kali mbi dy këmbë" origjinal i vizatuar në avionin e Baraccas ishte vizatuar në

formë reje me ngjyrë të kuqe dhe të bardhë, por Ferrari vendosi që kali të jetë i zi (ashtu siç ishte

vizatuar në avonët e skuadronit të Baraccas pas vdekjes së pilotit në detyre) dhe ai shtoi të

verdhën kanarinë për fushën pasi ishte ngjyra e Modena, vendlindjes së tij. Por kali i Ferrarit

ishte i ndryshëm nga ai i kontit në disa detaje të vogla si bishti i kalit në avion ai e kishte bishtin

me drejtim poshtë ndërsa stema e Ferrarit e ka me bishtin lart.

Ferrari përdori Cavallino Rampante si një kompani zyrtare në vitin 1929. Që prej garës 24 orëshe

të Spa në 9 korrik 1932, Cavallino Rampante është përdorur tek Alfa Romeot që garonin për

Scuderia Ferrari.

Motivi i kalit mbi dy këmbë është i vjetër, mund të gjendet në monedhat antike. Një kal i zi në

fushë të verdhë shihet edhe në stemën e qytetit gjerman të Stuttgartit, shtëpia Mercedes-Benzit

dhe byrosë së dizenjimit të Porsche, të dyja konkurrentet kryesore të Alfas dhe Ferrarit në vitet

1930. Emri i qytetit vjen nga Stutengarten, një formë e vjetër e fjalës gjermane Gestüt, e cila

përkthehet në shqip stallë kuajsh dhe në italisht scuderia. Porsche gjithashtu e përfshin stemën e

Stuttgartit si logon e korporatës, me në qendër emblemën e shtetit Württemberg. Rössle i

Stuttgartit i ka të dyja këmbët e prapme të vendosura në tokë, si kali i Baraccas, por jo si

cavallino i Ferrarit.

Fabio Taglioni e përdorte cavallino rampante në motorat e tij Ducati, po ashtu Taglioni ka lindur

në Lugo di Romagna si Baracca, dhe gjithashtu i ati i tij ishte pilot luftarak në Luftën e parë

Botërore (megjithëse nuk ishte pjesë e skuadronit të Baraccas, siç thuhet ndonjëherë gabimisht).

Ndërkohë që fama e Ferrarit rritej, Ducati e braktisi stemën e vjetër ndoshta nga ndonjë

marrëveshje midis kompanive.

13

1.4) Logo te ngjashme

Mburoja e stemes se qytetit te Stuttgart- it. E ardhur nga stema e vjeter e qytetit, e cila perfshinte

dy kuaj, u kalua ne stemen me fushen e verdhe dhe kalin e zi. Kali eshte vene ne steme nga fjala

stouten dhe garten, qe do te thote rritje kuajsh dhe kopsht, dhe eshte menduar te simbolizohet nga

kali, kafshe tipike e zones.

Porsche, qe eshte makine sportive gjermane, e grupit Volkswagen, e prodhuar fillimisht ne

Stuttgart, po ashtu ka ne logon e saj, kalin e stemes se qytetit. Nje kal, qe ndryshe nga cavallino i

Ferrari-t te dyja kembet e prapme, i ka ne toke, dhe ato te perparmet me te ulura. Eshte me

shume i ngjashem, me logon fillestare te avionit te Baracca-s.

Stema fillestare e Ducati-t. Fabio Taglioni, qe ishte dhe vete nga Modena, mori si steme se

gjigandit italian te prodhimit te motorreve, Ducati- t, kalin e Baracca-s. Per vite, te dyja shtepite

prodhuese italiane e kane mbajtur cavallino-n si pjese kyce te logos. Me kalimin e kohes, kur

Ferrari u perhap me shume se Ducati, ne nje pakt xhentilmenesh, u vendos qe Ducati ta hiqte.

Gjithesesi, marredheniet ndermjet tyre kane ngelur ideale ne vite.

Logo te tjera te ngjashme jane, Avanti (distributor karburanti ne Itali) dhe Iron Horse Bikes.

1.5) Ngjyra

Që prej viteve 1920, makinat italiane të garave Alfa Romeo, Maserati dhe më vonë Ferrari dhe

Abarth ngjyroseshin në të "kuqen e garave" (Rosso Corsa). Kjo ishte ngjyra kombëtare e garave

të Italisë, siç u rekomandua nga organizatat ndërmjet luftërave botërore të cilat u shndërruan në

FIA, e cila i referohet kombësisë së skuadrës garuese, jo të prodhuesit të makinës apo pilotit. Në

këtë skemë, makinat franceze të Bugattit ishin blu, gjermanet si Benz dhe Mercedesi ishin të

bardha (që prej 1934 edhe ngjyrë metalike të argjendtë), dhe britaniket me jeshile si në mesin e

viteve 1960 Lotusi dhe BRM.

Ferrari fitoi Kampionatin Botëror në 1964 me John Surtees duke konkuruar dy garat e fundit në

Amerikën Veriore me makinat e ngjyrosura me ngjyrat e SHBA-ve të bardhë dhe blu, pasi nuk u

regjistruan nga fabrika Italiane, por nga skuadra amerikane North Amer ican Racing Team

(NART). Kjo u bë si formë proteste në lidhje me Ferrarin dhe me Autoritetin Italian të Garave në

lidhje me homologimin e makinave të reja të garave Ferrari me motor në mes.

14

1.6) Emërtimi i makinave

Deri para viteve 1980, Ferrari ndiqte skemën e emërimit me tri numra në bazë të cilindratës.

Modelet me motora V6 dhe V8 përdornin cilindratën totale (në dencilitra) për dy karakteret e

para dhe numrin e cilindrave për të fundit. Për shembull Ferrari Dino 206 kishte motor 2.0 L V6,

ndërkohë që Ferrari 348 kishte motor 3.4 L V8, megjithëse, për Ferrari F355, karakteri i fundit

tregon 5 valvula për cilinder. Deri në daljen e Ferrari 360 Modena, karakteret për modelet V8 (të

cilat kishin një emër dhe një numër) tregonin vetëm cilindratën totale të makinës. Aspekti

tregues numerik vazhdoi edhe me Ferrari F430, gjithsesi zëvendësuesja e F430-ës, Ferrari 458

Italia përdor të njëjtin emërim si 206 dhe 348.

Modelet V12 përdornin cilindratën (në centimetra kub) për cilindër. Kështu që, e famshmja 365

Daytona kishte një motor 4390 cc V12. Gjithsesi, disa modele Ferrari V12, si 599-ta, kanë

tregues me tre numra për cilindratën totale.

Modelet Flat 12 (boxer) për cilindratën përdorin litrat. Kështu që, BB 512 ishte 5 litra e sheshtë

12 (një Berlinetta Boxer, në këtë rast). Gjithësesi, Berlinetta Boxer origjinale ishte 365 GT4 BB,

e cila u emërua si modelet V12.

Halo Car F e ndjekur nga përvjetorët, ashtu si F40 dhe F50. Enzo e shmangu këtë rregull,

gjithsesi emri i F60-ës u aplikua për makinën e Ferrarit të Formula 1 dhe disa herë ngatërrohet

me Enzon.

Disa modele, si Ferrari Mondial e vitit 1980 dhe Ferrari Testarossa e vitit 1984 nuk ndoqën

skemën e tri numrave.

Shumices se Ferrareve ju është dhënë një tregues për stilin e trupit të makinës. Në përgjithësi,

janë përdorur këto shkurtime:

M ("Modificata"), vendoset në fund të numrit të modelit, tregon një model të modifikuar dhe jo

një pasardhëse të makinës (shiko F512 M dhe 575 M Maranello).

GTB ("Gran Turismo Berlinetta") janë modele të mbyllura Berlinetta, ose coupe.

15

GTS ("Gran Turismo Spyder") në modelet e vjetra, Spydera të hapura, ose me tavan të hapur(psh

365 GTS/4).Gjithsesi, në modelet më të fundit, kjo prapashtesë përdoret me modelet targa top

(psh Dino 246 GTS, dhe F355 GTS; me përjashtim të 348 TS, e cila u emërua ndryshe). Makinat

me tavan të hapur përdorin prapashtesën "Spider" (psh F355 Spider, dhe 360 Spider).

GTO ("Gran Turismo Omologata"), e vendosur në fund të numrit, tregon një version të

modifikuar të paraardhëses. Po ashtu, tri shkronjat tregojnë një model i cili është dizenjuar dhe

përmirësuar për përdorim në pistë duke qenë edhe për përdorim rrugor. Vetëm tri modele kanë

këto prapashtesa; 250 GTO e vitit 1962, 288 GTO e vitit 1984 dhe 599 GTO e vitit 2010.

Sistemi i emërimit mund të jetë ngatërrues sepse disa modele të ndryshme përdorin motor dhe

stil trupi të njëjtë. Shumë Ferrari gjithashtu kishin emra të tjerë shtesë (si Daytona) për t’i

identifikuar më tej. Shumë emra të tillë nuk janë emra zyrtarë të fabrikës. Emri Daytona

përkujton fitoren e Ferrarit në shkurt 1967 në garën 24 orëshe në Daytona me 330 P4.

Modelet e ndryshme Dino u emëruan për djalin e Enzos, Dino Ferrari.

Në mesin e viteve 1990, Ferrari shtoi shkronjën "F" në fillim të të gjitha modeleve (një praktikë e

braktisur pas F512 M dhe F355, por u përshtat sërish me F430).

16

2) Marka dhe produktet që e përfaqësojnë atë

2.1) Marka

Bordi i drejtuesve sanksionoi një vendim të rëndësishëm në lidhje me aktivitetet që lidhen me

markën (licensimi, franshiza, etj) të cilat, për shkak të natyrës së tyre specifike, kërkojnë një

manaxhim disi ndryshe përsa i përket prodhimit të makinës. Si rezultat, një NewCo, 100% e

kontrolluar nga Ferrari do të krijohet që të merret me të gjitha këto aktivitete dhe të garantojë një

manaxhim të permirësuar dhe më të dedikuar të operacioneve.

Ndërkohë, aktivitetet e markës në tërësi vazhdojnë të përcjellin rezultate positive. Të ardhurat

nga shitjet me pakicë janë rritur me 17% ndërkohë që licensimi është rritur me 3%, falë

partneriteteve të reja të rëndësishme me Electronic Arts dhe Codemasters, që tashmë janë krahas

kompanisë së fuqishme Microsoft, duke e forcuar prezencen e kompanise në sektorin e

Elektronikës dhe Multimedias.

Së fundmi të ardhurat nga komercializimi online u rritën me 18% ndërkohë që “Hamshori” i

Ferrarit vazhdon ta zgjerojë prezencën e tij në rrjetet sociale me pothuajse 13 milion “like” për

faqet zyrtare të kompanisë.

2.2) Arkitektura e markës

Arkitekturë me identitet të vetem.Personalitet marke i cili prezantohet nga produkte të ndryshme,

por me të njëjtin identitet, logo dhe emër. Prodhim që nga supermakinat deri tek mbajtesët e

celsave.

2.3) Produktet

Ferrari ka menaxhuar vetë të gjitha produktet që mbajnë markën e Fer rarit, përfshirë syzet,

stilolapsat, lapsat, materiale elektronike, parfume, kolonja, veshje, biçikleta të teknologjisë së

lartë, ora dore, celularë, dhe madje kompjutera laptopë.

2.4) Makinat e rrugës

Makina e parë Ferrari ishte 125 S sportive. Në 1949, Ferrari 166 Inter, lëvizja e parë e kompanisë

në tregun e grand touring, e clia vazhdon të mbajë shitjet e Ferrarit deri në ditët e sotme.

17

Disa modele u dizenjuan me pamjen e jashme nga Pininfarina, Zagato dhe Bertone.

Dino ishte Ferrari i parë me motor në mes. Ky model u përdor për shumicën e Ferrareve të viteve

1980 dhe 1990. Modelet V8 të Ferrarit përbëjnë më shumë se gjysmën e prodhimit të Ferrarit.

Për disa kohë, Ferrari prodhoi versione 2+2 për makinat V8 me motor në mes. Megjithëse

dukeshin ndryshe nga 2-vendëset, si GT4 dhe Mondial ishin të lidhura ngushtë me 308 GTB.

Kompania prodhoi makina 2+2 me motor përpara, deri në modelet e sotme 612 Scaglietti dhe

California.

Ferrari prodhoi makina me motor në mes me 12-cilindra për Berlinetta Boxer në 1973. Më e

fundit Testarossa mbetet modeli më i famshëm i Ferrarit.

2.5) Supermakinat

Përpjekjet më të mëdha janë bërë në tregun e supermakinave. 250 GTO e vitit 1962 mund të

konsiderohet supermakina e parë e Ferrarit, e cila arrin deri tek modelet e sotme Enzo dhe FXX.

2.6) Makinat Koncept

Ferrari ka prodhuar një numër të konsiderueshme makinash koncept, sic është Ferrari Mythos.

Edhe pse disa nga këto makina ishin mjaft radikale (si Ferrari Modulo) dhe nuk ishin menduar

për prodhim, të tjera si Ferrari Mythos kanë treguar elemente dhe stil mjaft tërheqës që më vonë

u inkorporuan në modele për prodhim. Një nga makinat e viteve të fundit të këtij lloji ishte

Ferrari Millechili i 2010. Gjithashtu Ferrari ka prodhuar edhe një numër makinash speciale jashtë

serie, të cilat janë porositur nga pronarë të pasur. Një nga këto shembuj është Ferrari P4/5.

Programi i projekteve special është një bashkëpunim i Ferrarit me një numër prodhuesish Italiane

të automobilave si Fioravanti, Pinifarina dhe Zagato për të ndërtuar makina duke përdorur

modelet Ferrari si strukturë bazë. Makina e parë e këtij programi ishte SP1, e porositur nga një

biznesmen japonez. E dyta ishte P540 Superfast Aperta, e porositur nga një amerikan.

Ferrari ka konsideruar të krijojë makina hibride. Një F430 Spider që punon me etanol u

demonstrua në një Auto Show Detroit 2008. Ferrari deklaroi prodhimin e një hibridi do të

prodhohet ne 2015. Në një Motor Show në Gjeneve në 2010-ën, Ferrari shfaqi një version hibrid

18

të serisë së tyre 599Fiorano 612 HP. I quajtur “HY-KERS Koncept”, sistemi hibrid i Ferrarit i

shton më shumë se 100 kuaj fuqi këtij modeli.

3) Kompania dhe strategjitë marketing të saj

3.1) Kompania

Trendi i shitjeve dhe fitimit: - Ferrari deklaroi një “rritje të konsiderueshme në shitje dhe

përfitime” gjatë 3 mujorit të dytë të 2010-s, të udhëhequr nga suksesi i dy modeleve të reja,

California dhe 485, si dhe kërkesa për Ferrari 599 GTO. Të ardhurat u rritën me 8.6% në vit në

€488.000.000 dhe shitjet e makinave me 2.6% ne 1.615 njesi. Fitimi u rrit 10% ose €77.000.000.

Pjesa e Tregut: - Shitjet totale të kompanise ishin 3.226 makina për klientet nëpër botë por kjo

shifër ishte 8% më pak krahasuar me shitjet e vitit 2008. Pjesa e tregut u rrit ne vitin 2009 nga 10

– 32.8 %.

Sektori i Biznesit: - Kompania u themelua në 1947 nga Enzo Ferrari në Itali. Ajo pati numrin më

të madh të shitjeve në vitin 2008 pavarësisht se pa një periudhe rënie. Ka marrë disa nga cmimet

më të rëndësishme të fushës së saj dhe gjithashtu mori cmimin Platino për riorganizimin e saj.

Fokusi i projektit: - Produkti i kompanisë është nje automobil, emri i markës është Ferrari, ka

lancuar modele si - Ferrari 308 GT4, Ferrari 550 Maranello, Ferrari 360 Modena & Spider,

Ferrari Challenge Stardale, Ferrari 430 Monza dhe shumë të tjera. Segmenti kryesor saj

fokusohet në garat F1. Jashtë saj garon më shumë në eventet Italiane dhe Australiane.

19

3.2) Strategjia marketing e kompanisë

Target grupi: - identifikimi i tregjeve të synuara bazohet në vendodhjen rajonale, urbane apo

rurale të klientëve. Kompani ka modele të ndryshme makinash që ti japin mundësinë njerëzve të

plotësohen me një mjet të sigurtë ngado që ata vijnë.

Pozicionimi: - Ferrari është një makinë që i përket nën-kategorisë së Super Luksit dhe është

dallueshëm më e shtrenjtë se makinat e tjera të luksit si BMW, Leksus dhe Mercedes. Ndoshta

është e vetmja prodhuese makinash që kurrë nuk shqetësohet për cmimet e konkurrencës. Emri i

saj është i pakrahasueshëm. Eshtë një makinë unike që nuk ka nevoje të krahasohet me marka të

tjera pasi ka nje emër mjaft të madh në tregun e automobilave. Një nga inovacionet e kohëve të

fundit është 360 Modena e cila kombinon trashegiminë e Ferrarit me inovacionin.

Strategjia e rritjes: - Kompania ka hapur një zyrë në zonën e aeroportit të Dubait, “shitjet kanë

qenë dyshifrore në vitet e fundit”. Eshtë e natyrshme të hapësh një zyre rajonale në Dubai, i cili

po përjeton një rritje të shpejtë ekonomike sëbashku me UAE dhe të gjithë rajonin.

3.3) Procesi i shpërndarjes

Ferrari ka nivelin e dytë të kanaleve të shpërndarjes: 2 ndërmjetës zyra rajonale dhe

koncensionari. Ferrari përdor strategjinë ekskluzive të shpërndarjes. Duhet të vihesh në listën e

pritjes sot që të mund të marrësh një Ferrari pas 18 muajsh. Ferrari ka ndarë shperndarjen ne 6

zona ne botë: Amerika e Veriut, Europa Qendrore dhe Lindore, Europa Veriore, Europa Jugore

Perendimore, Azia, Afrika

3.4) Partnerë Teknikë

Ferrari ka një marrëdhënie të gjatë me Shell Oil. Ky është një partneritet teknik me Ferrarin dhe

Ducatin për të provuar dhe për të furnizuar me karburante skuadrat e garave të Formula 1,

20

MotoGP dhe World Superbike. Për shembull, benzina Shell V-Power është zhvilluar me

ekspertizën e shumë viteve ndërmjet Shell dhe Ferrari.

Ferrari ka pasur disa marrëveshje për të furnizuar disa skuadra të Formula 1 me motorë përgjatë

viteve, dhe për momentin furnizon me motorë Scuderia Toro Rosso dhe Sauber F1 Team.

3.5) Komunikimi virtual i markes

Ne kete pjese trajtohet se si marka Ferrari, perdor teknologjine dixhitale per marketing. Do te

shikohet se si Ferrari perdor kryesisht internetin dhe televizionet dixhitale, per te njohur klientet

dhe konsumatoret me produktet e tyre.

Perpara se te flasim per marketingun virtual te Ferrari-t, duam te citojme nje shprehje goxha

domethenese te Henry Ford, themeluesi i Ford Company, kolosi amerikan i prodhimit te

makinave: “Ferrari nuk ka arsye pse te beje publicitet dhe marketing, pasi vete gazetat sportive,

ia bejne ate”. Kjo per te treguar thjesht madheshtine e nje marke, qe per 99% e njerezve ngelet

enderr, thjesht dhe te zoteroje nje te tille per nje dite vetme.

Persa i perket televizioneve dixhitale, sic jane DigitAlb dhe Tring ne Shqiperi, Ferrari duke qene

nje marke premium, qe mund te blihet vetem nga shtresa te larta te shoqerise, nuk ben publicitet

te drejtperdrejte ne media. Ose me sakte nuk ka bere, nuk ben dhe vetem ne rast te nje katastrofe

mund ta beje. Ajo per cfare ka lindur Ferrari jane garat me makina. Ne menyre indirekte, Ferrari

arrin te marketohet ne syte e njerezve, nepermjet transmetimit nga media te eventeve

automibilistike ku merr pjese vete Ferrari.

Kryesisht deshira per te pasur nje Ferrari lind te njerezit, nga fakti qe e kane pare te garoje dhe

triumfoje ne boterorin e Formula 1. Keto kanale dixhitale, nepermjet transmetimit te boterorit te

Formula 1, pasqyrojne te shikuesit, qe jane njekohesisht kliente potenciale, marken Ferrari.

Boterori i Formula 1 transmetohet nga media dixhitale te ndryshme, duke filluar nga DigitAlb ne

Shqiperi, duke vazhduar me rrjetin Sky ne Itali, Gjermani, Austri dhe Angli. Rrjeti BBC, po ne

Angli, rrjeti Canal+ ne France, rrjeti NBC Sports ne Shtetet e Bashkuara te Amerikes dhe Fox

Sports ne kontinentin aziatik. Pra te gjitha keto paketa dixhitale ne menyre jo te drejtperdrejt,

reklamojne marken Ferrari. Gjithashtu marketingu dhe publiciteti i Ferrari-t behet dhe nepermjet

21

eventeve qe kjo kompani organizon. Keto evente, me emrin Ferrari Challenge: Trofeo Pirelli,

transmetohen nga rrjetet europiane, aziatike dhe amerikano veriore. Jane evente ku marrin pjese

makinat “normale” Ferrari, pra me sakte jo ato te paarritshmet te Formula 1, po behet fjale per

makina, qe jane per perdorim ne jeten e perditshme. Kjo iniciative ndiqet nga te apasionua rit pas

kesaj marke, te cilet mund te kenaqen duke pare ne kompeticion modelet e tyre te preferuara.

Nepermjet ketyre eventeve ku merr pjese dhe transmetohen nga televizionet dixhitale, Ferrari e

zgjeron akoma me shume horizontin e markes. Ferrari mund t’i beje publicitet te rralle

aksesoreve te tjere si bluza, kapele, ora apo parfume.

Persa i perket internetit, eshte mjeti me te cilin Ferrari ben publicitetin me te paster dhe te

drejtperdrejte. Pika e referimit virtuale per cdo njeri qe do te mesoje me shume se si

funksionojne gjerat per te blere dicka te markes Ferrari, eshte website zyrtar

www.auto.ferrari.com, ku perpara se te hysh ne Homepage-n e faqes, zgjedh zonen gjeografike

ku ndodhesh, per te pasur lehtesira ne kerkime. Zonat e mundshme te zgjedhjes jane gjashte:

Europa, Amerika e Veriut, Amerika e Jugut, Azia Lindore, Lindja e Mesme dhe Afrika. Pas

zgjedhjes se zones zgjedh dhe vendin ekzakt, ku nder keto vende nuk eshte Shqiperia, pra dhe

rrjedhimisht nuk mund te zgjidhet gjuha shqipe per te naviguar ne faqen e Ferrarit.

Me pas ka kategori te ndryshme, ku mund te shihen tipet e Ferrarit, makinat sportive qe hedh ne

treg, te dhena mbi perfaqesimin e Ferrari-t ne Formula 1, video per prezantimet madheshtore te

makinave etj. Gjithashtu ata qe zoterojne nje Ferrari, duke u futur ne nje nder seksionet mund te

zgjidhin problemet qe kane me makinen. Eshte dhe seksioni i Ferrari store, ku nepermjet

internetit me ane te zoterimit te nje karte krediti mund te porositen aksesoret e markes Ferrari si

ora, bluza, syze etj. Ndersa per blerjen e makinave, duhet gjetur distributori me i afert, qe mund

te gjendet ne website dhe te komunikohet me te. Ne fund gjendet dhe seksioni Ferrari Magazine,

ku mund te aktivizohet dhe abonimi per leximin e revistave mujore te Ferrari-t.

Nje nga gjerat me terheqese qe faqja zyrtare e ferrarit eshte sigurisht mundesia per te pare me ne

detaje historine e kompanise, te gjithe personazhet qe kane pasur dhe kane ndikim ne suksesin e

saj qofte ne ate sportiv apo tregtar. Mund te njihesh me te gjitha makinat e prodhuara ndonjehere

me ne thellesi duke pare cdo karakteristike qe ato kane dhe qe e ben Ferrarin aq te

jashtezakonshme. Per cdo njeri te apasionuar rreth kesaj makine keto jane gjera qe e bejne faqen

22

mjaft terheqese. Por tashme me nxjerrjen ne treg te Ferrari F12 Berlinetta, faqja I jep mundesine

cdo njeriu qe krijoje dhe te personalizoje nje Berlinetta sipas deshires duke dhene nje pamje

shume me te qarte rreth asaj qe ofron kjo makine.

Nepermjet botes se madhe te internetit, Ferrari sigurisht ka kanalin zyrtar ne rrjetin YouTube, ku

postohen video nga eventet, intervista, kuriozitete etj etj.

Sigurisht qe duke jetuar ne boten virtuale te sotme, Ferrari reklamon marken dhe nepermjet

rrjeteve sociale, si: Facebook me mbi 14 milion like, Twitter me 800 mije followers, Linkedin,

Flicke dhe GooglePlus. Rrjetet sociale jane shume te rendesishme pasi jane te aksesueshme nga

te gjithe dhe per shume kompani, perbejne rreth 15% te te ardhurave totale.

4) Mjedisi i tregut ku operon kompania

Tregu gjeografik: - në tregun e sotëm Ferrari po përballet me konkurrentë të fortë si

Lamborghini, Porche, BMW dhe Aston Martin. Për t’i mbijetuar tregut konkurentët përpiqen të

sjellin dizenjo shumë innovative dhe performancë me kualitet të lartë.

4.1) Analiza PEST:

Politike: - Ligjet e mbrojtjes së mjedisit brenda kompanisë kanë bërë që kompania të lancojë një

sistem mbrojtës ndaj mjedisit në makine i cili do të reduktojë ndotjen në atmosfere, gjë që

politikisht do të ndikojë në sistemin e taksave pasi kërkesa e konsumatorit do të rritet.

Ekonomike: - Në aspektin ekonomik Ferrari përpiqet të jetë i suksesshëm dhe të ruaje fitim të

lartë, për shkak të efektit që ka në koston kapitale dhe në kërkesë. Suksesi relativ i kompanisë

mund të ndikohet nga kushtet ekonomike të një vendi. Vendimet qeveritare luajnë një rol të

rëndesishëm në progresin e kompanisë.

Sociale: - Tregon dhe përshkruan kërkesën dhe shijet e konsumatorit që kërkohen nga kompania

që varion me modën apo të ardhurat e disponueshme. Organizata e Ferrarit duhet të jetë e

23

vetëdijshme ndaj ndryshimeve demografike si strukturimi i popullsisë nga mosha, afluenca,

zonat, etj.

Teknologjike: - Kompania përpiqet të lancojë teknologjitë më të fundit për automobilat e saj si

një avantazh konkurrues por duhet të këtë parasysh që zbulimet teknologjike mund të krijojnë

industri që mund të shndërrohen në një përfitim të madh. Nga ana tjetër teknologjitë e reja mund

të mundesojnë një input të dobishëm, qoftë në industrin e prodhimit apo në atë të shërbimit.

4.2) Analiza SWOT

FUQITË E FERRARIT: Imazhi jashtezakonisht i fortë i markes. Produktet që janë një

kombinim i mirë i bukurisë dhe estetikës të kombinuara me një performancë të paharrueshme.

Marka ka krijuar rreth vetes një atmosferë disi mistike. Shikohet si një simbol për shumicën e

njerëzve. Ferrari merr persipër sfida të reja në mënyrë konstante me një sjellje shembullore.

Inovacioni dhe teknologjia janë celësi për krijimin e cdo produkti. Një forcë punëtore shumë

e frymëzuar, e kënaqur dhe për të cilët kompania kujdeset, që është krenare të jetë pjesë e

markës. Për këtë markës iu bë edhe publicitet kur Ferrari u votua si “Vendi më i Mirë për të

Punuar në Europë 2007”.

DOBËSITË E FERRARIT: Modeli i biznesit të Ferrarit, i bazuar në volum të ulët, redukton

mundësinë që të aplikohen zgjidhje të caktuara teknologjike. I njëjti model biznesi gjithashtu

limiton volumin e shitjeve edhe pse ka më shumë kërkesë në treg. Për shkak të modelit të tyre të

“listes së pritjes”, kompania humb mjaft klientë te konkurrenca. Një sfidë e vështire e lidhur me

eficencës e karburantit e pret kompaninë pasi kjo cështje po bëhet cdo ditë e më e rëndësishme,

falë shqetësimeve të mëdha për mbrojtjen e mjedisit.

MUNDËSITË E FERRARIT: Rritja e tregut global për supermakinat me performancë të lartë

gjë që vjen prej rritje së ekonomive dhe zhvillimit të vendeve. Zgjerimi i markës duke

penetruar në tregje të re ja e të rëndësishme të automobilave si India kur konkurrent si

Porsche kanë vendosur themelet tashmë. Zgjerim i bazës së klientëve (të rrisë tërheqjen ndaj

një varieteti më të lartë blerësish për produktet e saj) duke shtuar rehatinë, hapësirën, bagazhin,

24

motorrat që janë më të thjeshte, e të tjera, ndërkohë që ruan performancën, stilin dhe

ekskluzivitetin tradicional të Ferrarit. Ferrari e ka shfrytëzuar këtë aspekt prej kohësh dhe ka

qenë një faktor kyc në suksesin e tyre këto 15 vitet e fundit. Zhvillimi i teknologjisë (për

shembull ndërthurja e sistemeve elektronike dhe mekanike) ka hapur mundësi për të eksploruar

produkte të reja.

KËRCËNIMET PËR FERRARIN: Politikat e automobilave që po përdoren në shtete dhe

kontinente në mbarë botën po ngurtësohen ndjeshëm sic është norma e lëshimit të CO2 prej

130g/km po bëhet shumë e vështire për t’u mbajtur për shak të natyrës së orientuar nga

performanca e motorrave të ndertuar nga Ferrari. Konkurrenca e forte nga marka të tjera ikonë

të supermakinave si Lamborghini dhe Porsche. Një markë konkuruese si Porsche nuk ndjek të

njëjtin model të bazuar në volum të ulët dhe ekskluzivitet të lartë që ndiqet nga Ferrari dhe

shpesh shet më shumë nga produktet e saj duke kapur një pjesë më të lartë të tregut. Sërish

konkurentë si Lamborghini dhe Porsche po e zgjerojne gamën e produkteve në SUV me

performancë të lartë, fushë në të cilën Porsche ka qenë mjaft e suksesshme me modelin e saj

“Cayenne”, nëpër të gjithë botën dhe vecanërisht në Indi, gjë që e ka bërë të suksesshme në

tregun Indian. Ferrari nuk ka deklaruar ndonjë plan për një produkt të tillë deri tani.

4.3) Marketingu Miks:

Produkti

Super makina me performance të lartë. Megjithatë kompania investon gjithashtu në produktet

komerciale.

Cmimi

Duke pasur një Cmim premium, ato fillojnë nga 175.000 $US. Makinat “Vintage”, pra modelet e

vjetra klasike janë gjithashtu një investim i mirë pasi ato kane vlerë të larte dhe kanë arritur

cmime prej disa milionë dollarësh.

25

Promocionet

Promocioni më i forte për Ferrarin është në komercializimin e saj. Tashmë marka gëzon njohuri

të jashtëzakonshme nëpër botë, edhe në vende në të cilat nuk bën asnjë promocion. Për të shtuar

që në Indi, ku marka nuk është ende prezente, është mjaft e njohur. Për më tepër, komercializimi

i bëhet në mënyre mjaft speciale me anë të licensave të dhëna kompanive të tjerë (p.sh Puma shet

këpuce të markuara si Puma-Ferrari)

Vendet

Kompania ka pika ekskluzive të shperndarjes në 52 shtete deri tani me plane per t’u zgjeruar në

shtete dhe tregje te tjera.

Njerëzit

Një forcë punëtore shumë të frymëzuar, të kënaqur dhe për të cilët kompania kujdeset, që është

krenare të jetë pjesë e markës është ajo që Ferrari i ofron “njerëzve” të saj. Me fabrika, njësi

prodhimi dhe punishte të ndërtuara mbi sigurinë dhe shëndetin e punonjësve të saj, Ferrari u

votua “Vendi me i Mire per te Punuar ne Europe 2007”.

Procesi

Kompania mbështetet shumë në kërkim dhe zhvillim, inovacion dhe ruajtjen e një niveli të lartë

të teknologjisë. Kjo bën që procesi i saj të jetë në një gjendje konstante fluksi që gjithmon

ndryshon dhe i adaptohet kërkesave të mjedisit që e rrethon.

Evidenca Fizike

Marrëveshjet dhe prezantimet përgjatë globit i promovojnë makinat së bashku me

komercializimin duke i ofruar konsumatorit eksperiencën e një dhome ndenjeje në vend të një

salle ekspozite. Kjo bëhet duke pasur parasysh stilin e jetesës së klientëve potencial të

kompanisë.

26

4.4) Matrica BCG

YJE (Njësitë me pjesë të madhe tregu në një industri me rritje të shpejtë, gjenerojnë mjaft të

ardhura)

Ferrari 275

Ferrari 360

Ferrari 420

Ferrari F512

Ferrari F60

Ferrari F70

? (Njësitë me pjesë të vogël tregu në një industri ne rritje)

Ferrari Spider 458

Ferrari hybrid F151

Ferrari F70

Lopët e Parave (Njësitë me pjesë të madhe tregu në një industri me rritje të ulët, gjenerojnë

shumë të ardhura)

Enzo Ferrari

Ferrari Mondial

Ferrari Testarossa

Ferrari California

Qentë (Njësite me pjesë të vogël tregu në një industri me rritje të vogël)

Asnje

Sipas matricës BCG, makina si Enzo Ferrari, Mondial, Testarossa, & California janë makinat që

sjellin maksimumun e të ardhurave për kompaninë. Përvec këtyre makina si Ferrari 275, 360,

420, 512, F60 dhe F70 janë makinat më të shitura dhe më të pëlqyera nga konsumatorët. Makina

si Spider, Hybrid & S70 janë projekte të reja të cilat po zhvillon kompania.

Cikli i jetës së produktit:

Nga cfarë kuptojmë nga matrica e mësipërme, shohim që makina Enzo Ferrari është në

periudhen e maturimit. Kjo makinë ka qenë nje sukses shumë i madh për kompaninë që nga dita

e lancimit. Edhe pse është një makinë e vjetër, ajo riparohet dhe ringjallet vazhdimisht në

versione të reja dhe nuk e humb kurrë pelqimin ne treg.

27

4.5) Matrica ANSOFF:

Ansoff (1965) disa kohë më parë supzoi se “strategjia dhe objektivat janë të ndërndryshueshme

në pika të ndryshme në kohë dhe nivele të ndryshme brenda organizatës. Pra elementët e

strategjisë në nivel të lartë bëhen objektiva në nivel të ulët”.

Adcock, D (2000,pp.21)

PENETRIMI I TREGUT: Kompania ka një fushë të gjerë të penetrimit në treg duke i dhënë

klienteve të saj skema të ndryshme dhe tërheqëse. Këto skema mund të jenë edhe në natyrë

sezonale. Momentalisht kompania nuk ka asnjë skemë të ngjashme me ato të konkurrencës.

ZHVILLIMI I PRODUKTIT: Kompania mund ta zgjerojë gamën e produkteve duke hyrë në

tregje të reja. Ferrari mund të investojë gjithashtu në kërkim dhe zhvillim për të zmadhuar gamën

e produkteve dhe makinat e reja innovative. Kompania gjithashtu mund të marrë feedback për

produktet e saj pasi edhe kjo mund të ndihmojë në zgjerimin e produkteve.

ZHVILLIMI I TREGUT: Kompania ka një mundësi të madhe në tregun e ri. Ferrari mund të

bëjë motorra garash pasi është e lidhur me fushën në të cilën kompania operon prej 100 vjetesh.

Ky trend i ri mund t’i japë një shtysë të mirë emrit të kompanisë dhe shitjeve. Kompania

gjithashtu ka per qëllim të investojë në sektorin vendas të linjave ajrore. Mund të filloje një linjë

të re ajrore pasi furnizon me pjesë avionesh disa kompani si Boeing dhe Airbus. Hotelet e Luksit

gjithashtu mund të jenë një biznes fitimprurës për një markë si Ferrari.

DIVERSIFIKIMI: Kompani mund të diversifikohet dhe të eksplorojë fusha të tjera të mundshme

si linjat ajrore. Kjo fushë nuk është e re pasi ajo prodhon mjaft pjesë këmbimi dhe motorre për

avionë të vegjël. Ky biznes është shumë fitimprurës dhe mund ta rrisë vlerën e markës së

Ferrarit.

28

5) Vleresim i taktikave dhe strategjive të kompanisë dhe

vlera financiare

“Njësoj si me një grua të bukur, duhet ta dëshirosh atë,” thotë Luca di Montezemolo, ish

Presidenti i kompanisë së makinës së luksit. Megjithatë, ndërkohë që sekreti i një gruaje mund

të gjendet ne aromën e saj, sekretin në një Ferrari mund ta gjejmë në zhurmën e motorrit te saj.

Tre vjet përpara se një model të prezantohet Montezemolo së bashku me pjesëtare të bordit voton

nga një numër tonesh muzikore të kompozuara nga një muzikant. Pasi ndërtohet plotësisht

makina gjykohet, vetëm pasi motorri të arrijë notën e caktuar muzikore dhe tingullin e kërkuar

merr aprovimin për t’u prodhuar. (Burimi: The New York Times). Edhe pse të lodhshme dhe

harxhojnë shumë kohë, janë pikërisht këto detaje që e kanë bërë markën Ferrari të arrijë majat.

Me cfarë sfidash është përballur kompania e luksit? Dhe si i ka paralelizuar ajo në mënyrë të

suksesshme strategjitë me ekzekutimet në mënyrë që ti kalojë ato? Me poshtë do të zbulojmë se

si Ferrari ka arritur të bëhet më e gjithanshme ndërkohe që akoma vazhdon të mburret me titullin

e famshëm “seks mbi rrota”.

Industria e makinave nuk ka pasur dekadën më të mirë në termat e shitjeve, dhe ka pasur disa

faktorë që ndikojne në strategji. Në një raport të kohëve të fundit për Institutin Indian të

Manaxhimit, skuadra e ekspertëve sugjeron që industria e makinave është perballur me këto

katër faktorë të marketingut:

-Globalizimi, rajonalizimi, dhe konvergjenca e tregut: Tregjet kombetare janë rritur shumë

globalisht, duke i dhënë kompanive një mundësi të zgjerohen në tregje të reja, por gjithashtu

duke u përballur me konkurrencë të re ndërkombetare.

-Rritja e diversifikimi të kurbave të sjellejes agregate te konsumatoreve: Konsumatorët nuk

duan më një produkt të standartizuar; ata duan një që i kënaq nevojat e tyre individuale.

-Modifikim dhe diversifikim i akseleruar i portofolit të produktit: Cikli i jetës së produkteve

është shkurtuar pasi kërkesat e konsumatore janë duke ndryshuar më shpejt se kurrë më parë

29

edhe për shkak të avantazhit konkurues të inovacionit. Në industrinë e automobilave makinat

ndryshonin cdo tetë vjet, ndërsa sot modifikohen cdo dy ose tre vjet.

-Presioni i rritur per inovacion dhe fleksibilitet në prodhim dhe zhvillim: Departamentet e

zhvillimit jo vetëm që duhet të merren me kompleksitetet e teknologjisë dixhitale, por gjithashtu

edhe me shkurtimin e jetëgjatesisë së produkteve.

Edhe pse mund të duket disi kontradiktore, celësi i suksesit për këtë industri është që kompanitë

të jenë “të fokusuara, të përgjegjshme, variable dhe elastike”. Në kohë të turbullta kompanitë

duhet të kenë strategji që janë fleksible, por duhet të jenë strikte në fusha të tjera si identiteti i

markës.

Falë një bordi ekzekutiv të dedikuar në inovacion dhe në ruajtjen e trashëgimisë së kompanisë,

Ferrari ka qenë në gjendje t’i kalojë të gjitha sprovat e saj dhe vetëm sa e ka përforcuar markën e

saj në shkallë globale.

Montezemolo i ka kaluar dy dekadat e fundit duke ju dedikuar ruajtjes së traditës së markës së

Ferrarit ndërkohë që nxiste inovacionin. Sipas Montezemolos, tre faktorët kyc që nuk kanë

ndryshuar kurrë dhe janë thelbësore për Ferrarin janë “teknologjia ekstreme, bukuria e dizenjos

dhe emocioni që të jep ngarja e një makine të tillë”

Megjithatë, pjesë e kësaj recete është edhe faktori shumë i rëndësishëm që është ekskluziviteti.

Sipas një artikulli nga New York Times, Montezemolo thotë që ai preferon të kultivojë

ekskluzivitetin duke e limituar prodhimin dhe duke shtuar listat e pritjes. Të njëjtin mendim ndan

edhe Marco Mattiacci, CEO i Ferrarit në Ameriken e Veriut, i cili shpjegon “Nuk është rritja e

numrave ajo që është e rëndësishme, port e menduarit e Ferrarit si një kulturë”.

Megjithatë, sipas Sergio Marchionne, shefit ekzekutiv të Fiat (i cili zotëron 85% te Ferrarit),

vizioni dhe qëllimi i kompanisë është “të synojë fitim dhe shitje më të larta duke ofruar një gamë

më të gjerë makinash”. Pra cfarë stragjie ka vendosur të ndjekë marka pa e dëmtuar

ekskluzivitetin e markës? Zgjerim në tregje të reja si dhe kreativitet në dizenjo. Kompania e

makinave të luksit tani shet disa modele duke përfshirë edhe Ferrari FF, e dizenjuar për klientët

që e pëlqejnë dizenjon dhe fuqinë e Ferrarit, por që kërkojnë hapësirë të mjaftueshme për të

mbajtur ushqimet dhe një ndenjëse për fëmijën. Përsa i përket zgjerimit, me tregun Italian në

rënie kompania nuk ka pasur zgjidhje tjetër vecse të punojë jashtë vendit.

30

5.1) Vlerësimi i pozicionit aktual të kompanisë dhe rezulatet e suksesit të saj: - Duke

analizuar vitin 2010 mund të shohim që kompani ka arritur një fitim prej €39.000.000. Për këtë

fitim pati sigurisht disa faktorë ndër të cilat mund të përmendim modelin e ri F458 Italia dhe

suksesin e vazhdueshëm të motorrave 8-cilindrike si e sipërpermendura dhe California. Shitjet u

rriten 2011 duke arritur kulmin historik në 2012 me një numër makinash të shitura që arriti ne

7.318 njësi. Megjithatë për vitin 2013 kompania vendosi që të ulte numrin e shitjeve ne 7000

njësi ose më pak duke rritur kështu ekskluzivitetin e markës. Kështu gjatë viti 2013 Ferrari shiti

6.922 makina shifër që ishte 5.4% më e ulët se e vitit paraardhës. Por pavarësisht uljes së shitjeve

të ardhurat u rriten me 5% ne krahasim me vitin paraardhës në €2.300.000.000 ndërkohë që

fitimi neto u rrit me 5.4% në €246.000.000. Gjithashtu kompania e mbylli këtë vit me

€1.360.000.000 në bankë, shifër kjo që ishte më e larta e regjistruar ndonjëherë. Se si ja del

Ferrari të rrisë fitimet ndërkohë që ul shitjet dhe ndërkohe investon në produkte të reja dhe në

programe dhe projekte të kushtueshme në motorsport, për këtë ka disa arsye.

Shumica e të ardhurave ka ardhur nga rritja e madhe e personalizimit që tashmë i bëhet

makinave, qoftë kjo nga programi Tailor-Made apo nga divizioni i Projekteve Speciale. Ferrari

ka zbuluar që pothuajse cdo makinë e shitur gjatë vitit 2013 ka pasur të paktën një personalizim

në bazë të klientit që e ka bërë makinën më të kushtueshme. Gjithashtu Ferrari ka pasur të

ardhura të konsiderueshme nga aktiviteti i saj i lidhur me markën si marketing dhe parku Ferrari

në Abu Dhabi që ka arritur në një numër rekord të ardhurash në €54.000.000 për 2013, që ishte

5.6% më e lartë se viti paraardhës.

“Ky është një rezultat shumë i rëndësishëm që vjen si pasojë e drejpërdrejtë e punës së madhe të

të gjithëve,” tha Luca di Montezemolo në një deklaratë. “Ne u perpoqëm të mbanim një nivel të

lartë ekskluziviteti, duke dizenjuar produkte të mahnitshme si LaFerrari, 458Speciale dhe modeli

i sapo lancuar California T, që është rezultat i investimeve të rëndësishme në inovacionin

teknologjike dhe të produktit.”

Fakt mbetet që pavarësisht strategjisë së re që po ndjek Ferrari nuk i ka harruar tregjet e saj me

besnike dhe po i kushton vëmendje të vecantë tregjeve me kërkesë shumë të fortë për të

shmangur në këtë mënyre listat e pritjes që në disa raste mund të zgjaten deri ne 2 vjet. SH.B.A

që është tregu më i madh i Ferrarit pa një rritje prej 9% të shitjeve duke arritur në 2.035 njësi

31

gjatë vitit 2013 që ishte nje rekord i ri. Kina ishte tregu i dytë me 700 njësi dhe në vendin e tretë

ishte Mbreteria e Bashkuar me 677 njësi.

“Jam shumë i kënaqur me rezultatet me rezultatet e vitit 2013,” deklaroi Luca di Montezemolo.

“Ato janë fryti i fokusit tonë konstant në ekskluzivitet, që garanton kthim të konsiderueshëm për

aksionerët tani gjithashtu dhe numri në rritje i shërbimeve për klientët. Të ardhurat nga

programet e personalizimit, dhe aktivitetet e tilla e demostrojnë këtë fakt, dhe më vonë do të

marrin një shtysë të konsiderueshme kur një qendër e dedikuar për këtë të hapet në SH.B.A. Në

kemi mbajtur gjithashtu nivelin tonë të lartë të investimit në zhvillimin e produktit dhe në

punësim: në fakt këtë vit kemi punësuar 200 njerëz të rinj në staf.”

5.2) Mundësitë për rritje dhe suksese të ardhshme : - Prodhuesi i makinave të luksit po

vazhdon edhe në vitin aktual të njëjtën strategji si në vitin paraardhës duke ulur numrin e njësive

të shitura. Duke analizuar vetëm 3-mujorin e parë te viti 2014 kompania ka pasur një rritje të

ardhurash prej 12% duke shitur 6% më pak makina se e njëjta periudhë gjatë vitit paraardhës.

Duke folur në shifra kemi €620.000.000 të ardhura duke shitur vetëm 1.622 makina globalisht,

100 më pak se e njëjta periudhe në vitin paraardhes. Ndërkohë fitimi neto për këtë periudhë

shënoi €57.000.000, 5% më shumë si viti 2013.

Si prospekt për të ardhmen mbetet India ku po punohet për të zënë pjesë të konsiderueshme tregu

ndërkohe që puna ka filluar në Japoni dhe në Lindjen e Mesme, që kanë treguar se janë tregje

premtuese për supermakinën nga Maranelo. Në Japoni shitjet në këtë 3-mujor arritën në 128

makina, pothuajse dyfishi i të njëjtës periudhë të një viti më parë, ku u shitën 71. Kina nga ana

tjetër pa vetëm 73 njësi të shpërndara në të njëjtën kohë, një rritje prej 4%. Shkak i kësaj rritje të

ngadaltë në Kinë është edhe fakti që konsumatorët kineze e vlerësojnë më shumë te jenë

pasagjerë sesa shoferë duke preferuar më shumë makinat më të mëdha familjare mbi makinat

sportive. Megjithatë di Montezemolo deklaroi se ka një rritje të madhe të interesit ndaj

458Speciale përgjatë Azise, porositë sipas tij në Kinë, Hong-Kong dhe Taivan janë rritur me

42% që nga janari. Amerika vazhdon me një rritje prej 8% ndërkohë që Europa varion mes

shteteve të ndryshme.

32

5.3) Vlera financiare

Marka e lakmuar ka tejkaluar Coca-cola, kompaninë financiare PWC madje edhe markën Google

dhe ate te Walt Disney qe u pozicionua në vendin e dhjetë.

Renditja mbulon 500 markat me më tepër ndikim në botë dhe është udhehequr nga Ferrari vitin e

kaluar,e cila është e njohur në të gjithë botën, edhe aty ku nuk ka rrugë.

Marka ka admirues të shumtë nëpër botë. Ferrari ngjall besnikeri ndaj markës, më shumë se një

adhurim dhe nje perkushtim pothuajse fetar.

Përkundër asaj që Ferrari është me më tepër ndikim në botë ne aspektin e vlerës, marka ka një

vlerë prej 4 miliard dollarë.

Kompania italiane e prodhimit të automobilëve, “Ferrari”, raportoi fitime rekord në 2013-n,

ndonëse shiti një numër më të vogël automjetesh se në vitin paraardhës.

Ferrari arriti një fitim neto prej 264 milionë eurosh ose 5,4% më shumë se në 2012-n. Kjo ndodhi

pavarësisht se numri i makinave të shitura ra me 5%, me 6 922 në total.

Ferrari tha se reduktimi i numrit të automjeteve të shitura ishte i qëllimshëm, për të ruajtur

statusin e një makine luksi dhe për të rritur vlerën e çdo automjeti të prodhuar nga kjo markë.

Si rezultat, të ardhurat totale pësuan edhe ato një rritje prej 5%, duke kapur vlerën e 2,3 miliardë

eurosh.

“Ne dëshironim të ruanim të njëjtin nivel eksluziviteti, duke prodhuar produkte të

mrekullueshme, si vetëm Ferrari di të bëjë”, tha presidenti i grupit, Luca di Montezemolo.

6) Konkluzionet dhe rekomandimet

6.1) Konkluzionet

Ferrari është një mit dhe një legjendë në industrinë e automobilave. Rrëfenja e kësaj kompanie

është ajo e një suksesi mahnites dhe unik mbarëbotëror. Të pakrahasueshëm. Suksesi i Ferrarit

33

nuk mund te matet në terma të ardhurash dhe shitjes, apo në termat e kapitalizimit te tregut.

Ferrari kurrë nuk bëri ndonjë IPO dhe madje nuk është e kuotuar në ndonjë treg këmbimi

aksionesh. Suksesi i Ferrarit duhet të matet vetëm në terma të Vlerës së Markës dhe Vlerës së

Produktit. Ndoshta marka Ferrari vlen më shumë se Google, Apple, Nike, Ge, IBM, BMW,

Mercedes, Exxon, Shell, apo ndonjë markë tjetër. Kjo renditje nuk merr parasysh vetëm

parametrat financiare, si të ardhurat mesatare për konsumator dhe investime, por edhe një

bashkim kompleks të parametrave të tjera, duke përfshirë këtu besnikërinë dhe afeksionin ndaj

markës, mananxhimin e klientëve dhe burimet njerëzore. Asnjë markë tjetër nuk e ka joshjen e

markës Ferrari. Ferrari është e njohur dhe mjaft e vlerësuar në cdo vend të botës. E megjithatë

Ferrari kurrë nuk ka shpenzuar asnjë cent ne reklama.

Duke analizuar raportin e mesiperm arrijme ne perfundimin qe kompania po ben mire persa i

perket raportit objektiva-shitje krahasuar me kompanite e tjera (p.sh Lamborghini, Porsche,

Masserati, etj). Gjithashtu Projektet e se ardhmes jane shume interesante dhe do te terheqin

moshat e reja. Ferrari arrin shume suksese nga garat e Formula 1 duke fituar shume cmime, dhe

gjihtashtu kane qene mjaft te suksesshem ne lancimi e Parkut Ferrari ne Abu Dhabi dhe kane si

synim te bejne te njejten gje edhe ne shtete te tjera.

6.2) Rekomandimet

Zgjerimi i tregut ekzistues:

Ferrari duhet të zgjerojë tregun pasi ndiqet nga shumë fansa nëpër të gjithë botën dhe

konsumatori nuk e ka të thjeshtë ta eksportojë makinën nga shtete të tjera pasi është shumë e

kushtueshme. Kompania mund ta zgjerojë rrjetin e saj në shtete si Kina, India, Brazili ku nuk ka

një treg të ngushtë por një mundësi shumë të madhe për makinat Ferrari pasi ekonomia e këtij

shteti është duke shpërthyer.

34

Shërbimet:

Nuk ka dyshim që Ferrari ka një kualitet të shkëlqyeshëm të shërbimit për klientët e saj. Por për

shkak të politikes së saj (Shërbimet janë të disponueshme në një numër të limituar shtetesh)

klienti mendohet dy herë përpara se të blejë nje makinë Ferrari.

Produktet komerciale:

Ferrari është tashmë e perfshirë në fushën e produkteve komerciale por në mënyre disi të

limituar, p.sh. Kapele, Bluza ,etj. Kompania duhet të zgjerohet në këtë fushë dhe të eksplorojë

mundësi të reja. Kjo fushë e re komerciale ka një mundësi shumë të mirë pasi gjeneron të

ardhura gjë që ndihmon në rritjen e mëtejshme të kompanisë.

Sponsorizimi:

Kompania investon shume ne sponsorizime vecanerisht ne Formula 1. Per shkak te kesaj shpesh

here komuniteti garues shoqerohet me emrin “Ferrari”. Sponsorizimi i eventeve te tjera sportive

si Lojerat Olimpike apo Futbolli mund te jete dicka shume fitimprurese. Kjo mund t’ja rrise

akoma me shume reputacionin imazhit te kompanise. Sponsorizimi i nje eventi global gjithmone

e terheq me shume vemendjen e njerezve sesa metodat e sponsorizimit si T.V, Radio, etj.

Bamiresia:

Bamiresi eshte dicka qe behet nga cdo firme apo emer i madh pasi i terheq njerezit ne me nyre

emocionale per shkak te aspektit human. Donacionet e ndryshme gjithmone e terheqin

vemendjen e medias duke krijuar keshtu publicitet falas dhe emri i markes i prek me shume nga

ana morale klientet.

Mbrojtja ndaj mjedisit:

Kompania duhet të fillojë të përqëndrohet më shumë në problemet mjedisore pasi edhe opinioni

publik po bëhet më i kujdesshëm ndaj kësaj cështjeje. Ndryshe nga makinat e tjera Ferrari ka një

harxhim më të madh të karburantit dhe për rrjedhjojë një lëshim më të madh të gazit në

atmosferë (rreth 3 litra për kilometër). Ferrari duhet të bëjë ndryshime në motorrat e saj V12 pasi

ka disa nga inxhinieret më të mire në botë përsa i përket këndveshtrimit të mbrojtjes së mjedisit.

35

Kompania gjithashtu duhet të krijojë një makinë e cila nuk funksionon me karburant fosil, por

më lëndë si p.sh. Hidrogjeni, Uji, apo Elektriciteti sic po perpiqet të bëjë konkurrenca për të

fituar vëmendjen e publikut. Për shkak të kësaj imazhi i kompanisë mund të ndryshojë për mirë.

Penetrimi ne fusha te reja Financiare:

Kompania është një kompani thuajse 100 vjecare por emri i saj ende nuk është në asnjë treg

aksionesh nëpër botë. Futja e emrit të saj në këto tregje mund të shtojë shumë të ardhurat e

kompanisë. Ajo duhet gjithashtu të deklarojë zyrtarisht statusin e saj financiar si Fitimet apo

Humbjet, etj., për publikun. Për shkak të kësaj marrdhëniet kompani-klient mund të

përmirësohen ndjeshëm.

Metoda të reja për promovimin e markës:

Ferrari duhet të provojë disa metoda të reja për ta promovuar veten, p.sh me anë të Internetit,

Medias, etj. Ferrari nuk ndjek ndonjë skemë të vecantë për promovimin e saj. Kjo bën që

konsumatorët të mos jenë shumë në dijeni për lancimet e reja të Ferrarit. Faqja zyrtare e Ferrarit

deri tani është faqja më e mirë që kanë por akoma ka nevojë për përmirësime si p.sh. nëse

vizitoret e faqes do ta krijonin makinën e tyre Ferrari në një mënyrë më inovative do të ishte

dicka shume tërheqëse. Kjo teknike mund të përdoret jo vetëm nga këndvështrimi i lojrave por

edhe ekonomikisht. Nëse konsumatorët lejohen të zgjedhin si do të jetë makina e tyre kjo do të

ishte dicka e shkëlyeshme. Edhe nga klikimet që i bëhen faqes nga vizitorët mund të gjenerohen

të ardhura.

Eksplorimi i mundesive te reja:

Kompani duhet te eksploroje mundesi te reja ne termat e games se makinave te saj. Edhe pse

emri i markes “FERRARI” njihet per super makinat e saj sportive duhet qe te punoje ne lancimin

e disa varianteve te makinave ne segmente te reja si SUV, makina luksi, makinat e vogla, etj., per

te fituar me shume pjese tregu. Kjo do te sillte nje numer shume te madh shitjes per shkak te

emrit shume te njohur te markes. Gjithashtu ka shume oportunitete per Ferrarin ne keto kategori

makinash. Kompania gjithashtu mund te investoje ne fushen e motorrave te garave ne fusha si

MotoGP pasi prodhon vetem makina.

36

Politika kosto-minimizuese:

Kompania mund të jetë paksa e kujdesshme ndaj kostos pasi Ferrari më e lirë aktualisht në treg

mund të arrijë në $200.000, që është një shumë relativisht tepër e lartë. Duke e reduktuar disi

koston e makinës shitjet e kompanisë mund të rriten pasi ka mjaft njerez që do të ishin të

gatshëm ta blinin këtë makinë.

Literatura:

• www.ferrari.com

• http://www.ferraricalifornia.com/webapp/

• http://www.ferrariclubofamerica.org/

• http://www.autoblog.com/category/ferrari/

• http://www.shell.com/home/Framework?siteId=ferrari-en

• http://www.wikiswot.com/SWOT/4_User_Generated/Ferrari.html

• http://www.youtube.com/watch?v=cUkL8mze1WM&feature=player_embedded

• http://uk.eurosport.yahoo.com/formula-1/ferrari.html

• http://www.insideline.com/ferrari/ferrari-may-enter-india-officially-in-2010.html

• http://www.forbes.com/

• http://www.motorauthority.com/

• http://en.wikipedia.org/wiki/Ferrari