(©ºÑº»ÃѺ»Ãا)(©ºÑº»ÃѺ»Ãا)(©ºÑº»ÃѺ»Ãا)

Êӹѡ¾Ñ²¹ÒÃкº¨ÓṡμÓá˹‹§áÅФ‹Òμͺ᷹Êӹѡ§Ò¹ ¡.¾.

คมอประเมนคางาน ตามหลกเกณฑและเงอนไขการก าหนดต าแหนง (ฉบบปรบปรง)

ส ำนกพฒนำระบบจ ำแนกต ำแหนงและคำตอบแทน ส ำนกงำน ก.พ.

ชอเรอง คมอประเมนคางาน ตามหลกเกณฑและเงอนไขการก าหนดต าแหนง (ฉบบปรบปรง) พมพครงท 1 ธนวาคม 2559 จ านวน 2,000 เลม ผจดท า ส านกพฒนาระบบจ าแนกต าแหนงและคาตอบแทน ส านกงาน ก.พ. เจาของลขสทธ ส านกงาน ก.พ. 47/111 ถนนตวานนท อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000

ค ำน ำ

พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ .ศ. 2551 มาตรา 47 ไดก าหนดให อ.ก.พ. กระทรวงมอ านาจในการพจารณาก าหนดต าแหนงภายใตหลกเกณฑและเงอนไขท ก.พ. ก าหนด ตามหนงสอส านกงาน ก.พ. ท นร 1008/ว 2 ลงวนท 19 กมภาพนธ 2558 ทงน การก าหนดต าแหนง ในระดบสงนน ก.พ. ไดก าหนดใหมคณะกรรมการการก าหนดต าแหนงระดบสงของกระทรวงท าหนาทพจารณาเสนอแนะตอ อ.ก.พ. กระทรวง เกยวกบการก าหนดต าแหนงและการประเมนคณภาพงาน ของต าแหนงประเภทอ านวยการ ระดบสง และประเภทวชาการ ระดบเชยวชาญและระดบทรงคณวฒ ตามหลกเกณฑการประเมนคางานท ก.พ. ก าหนดในเอกสารแนบ 4 (โปรแกรมประเมนคางาน)

คมอน ส านกงาน ก.พ. จดท าขนเพอเปนเครองมอชวยผประเมนในการพจารณาเลอก ขอค าตอบของ 20 ขอค าถาม ใน “โปรแกรมประเมนคางาน” ส าหรบกรณการพจารณาก าหนดต าแหนงประเภทอ านวยการ ระดบสง และประเภทวชาการ ระดบเชยวชาญและระดบทรงคณวฒ ซงในครงนเปน การปรบปรงมาจากคมอฉบบเดม โดยปรบปรงค าอธบายแตละขอค าถาม - ขอค าตอบใหมความชดเจนยงขน รวมทงมตวอยางการใหเหตผลในการเลอกขอค าตอบประกอบการใชงานดวย

ส านกงาน ก.พ. ขอขอบคณทกทานทมสวนในการปรบปรงคมอประเมนคางานฉบบปรบปรงน และหวงเปนอยางยงวาคมอประเมนคางานน จะเปนประโยชนตอผทมสวนเกยวของและจะชวยให การพจารณาก าหนดต าแหนงในสวนราชการตาง ๆ เปนไปอยางถกตองมมาตรฐานตอไป

ส านกพฒนาระบบจ าแนกต าแหนงและคาตอบแทน ส านกงาน ก.พ.

สารบญ

หนา การประเมนคางาน (Job Evaluation)

1. ความหมาย 1 2. การจ าแนกคางานตามระดบต าแหนงและคาตอบแทน 1 3. เทคนคและวธการประเมนคางาน 5 4. ขนตอนการประเมนคางานส าหรบต าแหนงระดบสง 6 5. วธการประเมนคางานของต าแหนงขาราชการพลเรอนสามญ 8 6. การประเมนคางานดวยขอค าถาม 10 7. ขอแนะน าในการประเมนคางาน 12

ค าอธบายขอค าถาม - ขอค าตอบ 15

ตวอยางการตอบขอค าถาม 65

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 1

การประเมนคางาน (Job Evaluation)

1. ความหมาย

การประเมนคางาน (Job Evaluation) เปนเทคนคหรอวธการทใชในการกาหนดระดบตาแหนงและอตราการจายคาตอบแทนสาหรบผปฏบตงานในตาแหนงงานตาง ๆ ในองคกร จงเปนกระบวนการตคางานของตาแหนงงานนน ๆ เพอกาหนดระดบตาแหนงไดอยางสมเหตสมผลและเปนธรรม ซงในราชการพลเรอนวธการประเมนคางานเปนลกษณะการเปรยบเทยบความสาคญ ความยาก และคณภาพของงานในความรบผดชอบของตาแหนงงานตาง ๆ ตามระดบมาตรฐานกลางของตาแหนงงานในราชการ เพอประโยชนสาหรบการจายคาตอบแทนของตาแหนงตาง ๆ ทเปนระบบ เหมาะสม เปนธรรม ตามหลกการ “งานเทากน จายใหเทากน” หรอ “Equal Pay for work of Equal Value”

ในทางปฏบตของการจาแนกตาแหนงตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 จะพจารณาคาของงานตามลกษณะหนาทความรบผดชอบ คณภาพและความยงยากของงาน โดยประมาณการเปนชวงคาคะแนนไวเปนมาตรฐานกลางของระดบตาแหนงในแตละประเภทตาแหนง

สาหรบการจะกาหนดตาแหนงในสวนราชการใด ใหมตาแหนงประเภทใด ระดบใดนน หลกเกณฑและวธการกาหนดตาแหนงท ก.พ. กาหนด จะใหมการประเมนคณภาพของงานเทยบกบมาตรฐานกลางระดบตาแหนงในแตละประเภทตาแหนงนนดวย โดยผประเมนคางานจะนางานของตาแหนงทจะประเมนนนมาวเคราะหลกษณะหนาทความรบผดชอบ คณภาพและความยงยากของงานทเปนอยปจจบน เทยบตามองคประกอบหรอปจจยทสามารถบงชคณภาพและความยงยากของงาน ตามท ก.พ. กาหนด วาจะกาหนดคณภาพและความยงยากของงานอยในระดบใด กจะกาหนดตาแหนงไดในระดบนน ทงน จะทาใหสวนราชการมการจายคาตอบแทนไดตามงานทมขนาดของงานทเทยบเคยงกนระหวาง สวนราชการไดอยางเปนธรรม

2. การจาแนกคางานตามระดบตาแหนงและคาตอบแทน

ระบบจาแนกตาแหนงและคาตอบแทนตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 นาแนวคดของ Broadbanding มาปรบใชใหเหมาะสมกบบรบทของภาคราชการพลเรอนไทย โดยกฎ ก.พ. วาดวยหลกเกณฑการจดประเภทตาแหนงและระดบตาแหนง พ.ศ. 2551 ตามมาตรา 46 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 ไดกาหนดลกษณะของงานและคณภาพ ความยงยากของงานในระดบตาแหนงขาราชการพลเรอนสามญของแตละประเภทตาแหนงเพอใชเปน

2 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

บรรทดฐานเทยบเคยงการกาหนดตาแหนงในสวนราชการ และการจดทาบญชเงนเดอนขาราชการพลเรอนสามญแยกตามประเภทตาแหนงและระดบตาแหนงไวดวยตามคาของงาน1 ดงตอไปน

2.1 ตาแหนงประเภทบรหาร เปนตาแหนงทมอานาจและหนาทในการบรหารงานในฐานะ ทเปนหวหนาสวนราชการและรองหวหนาสวนราชการระดบกระทรวงหรอกรม ตาแหนงทมฐานะเปนผปฏบตงานตรวจและแนะนาการปฏบตราชการของสวนราชการระดบกระทรวง และตาแหนงหวหนา สวนราชการหรอรองหวหนาสวนราชการซงไมมฐานะเปนกรมแตมผบงคบบญชาเปนอธบด หรอตาแหนง ทเรยกชออยางอนทมฐานะเปนอธบด หรอตาแหนงอนท ก.พ. กาหนดเปนตาแหนงประเภทบรหาร จาแนกเปน 2 ระดบ ไดแก ระดบสง และระดบตน

ตาแหนงประเภทบรหาร อตราเงนเดอนขนตา-ขนสง

(บาท)

ระดบสง 56,380 - 76,800

ระดบตน 51,140 - 74,320

คางานของตาแหนงประเภทบรหารมคางานทสงมากอยแลว การกาหนดระดบตาแหนง

จะเปนตาแหนงระดบใดจะขนอยกบโครงสรางสวนราชการตามทกฎหมายกาหนด เชน ตาแหนงปลดกระทรวงและรองปลดกระทรวงทกกระทรวง ตาแหนงอธบดทกกรม และตาแหนงผวาราชการจงหวดทกจงหวด จะกาหนดใหเปนตาแหนงบรหาร ระดบสง ไดทกตาแหนง สวนตาแหนงรองอธบด ทกกรม และตาแหนงรองผวาราชการจงหวดทกจงหวด กาหนดเปนตาแหนงประเภทบรหาร ระดบตน

2.2 ตาแหนงประเภทอานวยการ เปนตาแหนงทมอานาจและหนาทในการบรหารงาน

ในฐานะหวหนาสวนราชการทตากวาระดบกรม ซงมการแบงสวนราชการตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน หรอตาแหนงอนทมลกษณะเปนตาแหนงประเภทอานวยการ ซงมหนาท ความรบผดชอบและคณภาพของงานสงมากหรอสงมากเปนพเศษท ก.พ. กาหนดใหเปนตาแหนงประเภทอานวยการ จาแนกเปน 2 ระดบ ไดแก ระดบสง และระดบตน

ตาแหนงประเภทอานวยการ อตราเงนเดอนขนตา-ขนสง

(บาท)

ระดบสง 32,850 - 70,360

ระดบตน 26,660 - 59,500

1 บญชเงนเดอนขนตาขนสงของขาราชการพลเรอนสามญทายพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน

(ฉบบท 2) พ.ศ. 2558

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 3

การกาหนดระดบตาแหนงของตาแหนงประเภทอานวยการ เปนการกาหนดตาแหนง โดยพจารณาตามโครงสรางแบงสวนราชการและการประเมนคางานไปพรอมกน เนองจากเปนตาแหนงหวหนาสวนราชการตากวากรม 1 ระดบ ขนาดงานมคณภาพของงานทสามารถแบงไดเปน 2 ระดบ หรอกลาวไดวาการจะกาหนดเปนตาแหนงประเภทอานวยการ ระดบสง ตองมการประเมนคางาน ตามหลกเกณฑและวธการท ก.พ. กาหนด วามขนาดหนาทความรบผดชอบและคณภาพของงานสงมาก เปนพเศษ กใหกาหนดตาแหนงเปนระดบสงได

2.3 ตาแหนงประเภทวชาการ เปนตาแหนงในฐานะผปฏบตงานทใชความรในทางวชาการ

ซง ก.พ. กาหนดวาตองใชผสาเรจการศกษาระดบปรญญาเพอปฏบตงานในหนาทของตาแหนงนน โดยม การจาแนกตามลกษณะหนาทความรบผดชอบและคณภาพของงานเปนหลก จาแนกเปน 5 ระดบ ไดแก ระดบทรงคณวฒ ระดบเชยวชาญ ระดบชานาญการพเศษ ระดบชานาญการ และระดบปฏบตการ

ตาแหนงประเภทวชาการ อตราเงนเดอนขนตา-ขนสง

(บาท)

ระดบทรงคณวฒ 43,810 - 76,800

ระดบเชยวชาญ 31,400 - 69,040

ระดบชานาญการพเศษ 22,140 - 58,390

ระดบชานาญการ 15,050 - 43,600

ระดบปฏบตการ 8,340 - 26,900

ตาแหนงประเภทวชาการตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอนน จะมใช

ตาแหนงทางวชาการในสถาบนอดมศกษา ลกษณะงานของขาราชการพลเรอนในตาแหนงประเภทน จงเปนลกษณะของผท ตองปฏบตงานโดยอาศยความรมาประยกตใชในการปฏบตงาน หรอในลกษณะ Knowledge Workers เชน สายงานนตการ ตาแหนงนตกรปฏบตการ ปฏบตงานเกยวกบการชวยจดทารางแกคาฟอง จงตองมความรทางดานกฎหมายในระดบปรญญา เพอนามาใชในการจดทารางแกคาฟองนน เปนตน

ตาแหนงประเภทวชาการนอาจมลกษณะงานทตองมการควบคมบงคบบญชาดวย เชน หวหนาฝายทะเบยนทดน ในสานกงานทดนจงหวด กาหนดตาแหนงเปนนกวชาการทดน ระดบชานาญการพเศษ มหนาทในการกากบดแลการดาเนนการใหบรการจดทะเบยนสทธและนตกรรมแกประชาชนผมารบบรการ ลกษณะงานจาเปนตองใชความรทางดานกฎหมายทดนมาประกอบในการพจารณาอนมตอนญาต ตามเรองทเจาหนาท ชนตนเสนอมา รวมทงตองมความรบผดชอบในการใหบรการจดทะเบยนสทธ และนตกรรมแกประชาชนดวย เปนตน

4 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ดวยเหตนคางานของตาแหนงประเภทวชาการ จะวดคณภาพของงานทความรบผดชอบ ในลกษณะของงานนน ๆ วารบผดชอบงานในขอบเขตขนาดไหน บทบาทในการดาเนนการอยในฐานะอะไร และงานนนตองใชความรทางดานวชาการมาประกอบในการปฏบตงานมากนอยอยางไร ซงตาแหนงประเภทนจดชนงานตามคาของงานไว 5 ระดบ ไวเปนมาตรฐานประเมนเทยบเคยงในการกาหนดระดบตาแหนง ดงน

ระดบปฏบตการ เปนตาแหนงสาหรบผปฏบตงานระดบตนของตาแหนงประเภทวชาการน ระดบชานาญการ เปนตาแหนงตองใชความชานาญงานสงในงานวชาการ และตองม

การตดสนใจหรอแกปญหาทยาก ระดบชานาญการพเศษ เปนตาแหนงทตองใชความชานาญงานสงมากในงานวชาการ

และตองมการตดสนใจหรอแกปญหาทยากมาก ระดบเชยวชาญ เปนตาแหนงทตองศกษาคนควา และสงสมความร ใหมความเชยวชาญ

ในทางวชาการ เผยแพรความรในระดบกรม โดยตองตดสนใจหรอแกปญหาในทางวชาการทยาก และซบซอนมาก และมผลกระทบในวงกวาง

ระดบทรงคณวฒ เปนตาแหนงทตองศกษาคนควา และสงสมความร ใหมผลงาน เปนทยอมรบในระดบชาต เผยแพรความรในระดบกระทรวง โดยตองตดสนใจหรอแกปญหาในทางวชาการทยากและซบซอนมากเปนพเศษ และมผลกระทบในวงกวางระดบนโยบายหรอระดบชาต

2.4 ตาแหนงประเภททวไป เปนตาแหนงในฐานะผปฏบตงานซงเนนการใชทกษะ ฝมอ

ในการปฏบตงาน โดยมการจาแนกตามลกษณะหนาทความรบผดชอบและคณภาพของงานเปนหลก และในกรณทเหนสมควร ก.พ. จะกาหนดวาตาแหนงใดตองใชผสาเรจการศกษาระดบปรญญา เพอปฏบตงานในหนาทของตาแหนงนนกได และไมใชตาแหนงประเภทบรหาร ประเภทอานวยการ และประเภทวชาการ จาแนกเปน 4 ระดบ ไดแก ระดบทกษะพเศษ ระดบอาวโส ระดบชานาญงาน และระดบปฏบตงาน

ตาแหนงประเภททวไป อตราเงนเดอนขนตา-ขนสง

(บาท)

ระดบทกษะพเศษ 48,220 - 69,040

ระดบอาวโส 15,410 - 54,820

ระดบชานาญงาน 10,190 - 38,750

ระดบปฏบตงาน 4,870 - 21,010

ตาแหนงประเภททวไปน เปนตาแหนงทมลกษณะงานทใชทกษะ ฝมอในการปฏบตงาน

หรอเปนตาแหนงอนทไมจดเปนตาแหนง 3 ประเภทแรก ตาแหนงนมไดกาหนดใหผทดารงตาแหนงตองมคณวฒการศกษาในระดบปรญญา เชน ตาแหนงเจาพนกงานธรการปฏบตการ เปนตน

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 5

คางานของตาแหนงประเภททวไป จะวดคณภาพของงานจากหนาทความรบผดชอบ ความยงยากของงาน ซงบางตาแหนงในระดบชานาญงาน และระดบอาวโส จะมลกษณะงานทตองบงคบบญชาผปฏบตงานอยดวย ตาแหนงประเภทนจดชนงานตามคาของงานไว 4 ระดบ ไวเปนมาตรฐานประเมนเทยบเคยงในการกาหนดระดบตาแหนง ดงน

ระดบปฏบตงาน เปนตาแหนงผปฏบตงานระดบตนของตาแหนงประเภทน รบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย ภายใตการกากบ แนะนา ตรวจสอบ

ระดบชานาญงาน เปนตาแหนงทตองใชความชานาญงานในการปฏบตงาน ตองตดสนใจหรอแกปญหาทคอนขางยาก

ระดบอาวโส เปนตาแหนงทตองใชความชานาญงานคอนขางสง มความรบผดชอบ ทหลากหลาย ตองตดสนใจหรอแกปญหาในงานทคอนขางยากมาก

ระดบทกษะพเศษ เปนตาแหนงสาหรบผปฏบตงานทมทกษะพเศษเฉพาะตว ใชทกษะและความชานาญเฉพาะตวสงมาก และผลงานเปนทประจกษยอมรบในระดบชาต

3. เทคนคและวธการประเมนคางาน

เทคนคและวธการประเมนคางานทใชมหลายเทคนค การจดลาดบงาน (Job Ranking Method) การจบคเปรยบเทยบกน (Paired Comparison Method) การจาแนกงาน (Job Classification Method หรอ Grading Method) การใหคะแนนองคประกอบ (Point Rating System) การประเมนองคประกอบ (Factor Evaluation System) เปนตน ซงแตละเทคนคจะมขอดขอเสยและความเหมาะสมสาหรบการใชงานกบบรบทใด และการประเมนคางานในตาแหนงหนง ๆ กอาจมการใชเทคนคหลายเทคนครวมกนเพอใหเกดความเปนธรรมในการจายคาตอบแทน

สาหรบเทคนคและวธการท ก.พ. ใชในการดาเนนการประเมนคณภาพของงานแตละตาแหนงนน จะใชวธการเปรยบเทยบงานกบตาแหนงทกาหนดไวเปนมาตรฐานกอน (Job Classification Method หรอ Grading Method) โดยพจารณาเปรยบเทยบโครงสรางการบงคบบญชา เชน ตาแหนงผอานวยการกองการเจาหนาท ทกาหนดไวในกฎกระทรวงแบงสวนราชการแลว กเทยบคณภาพของงานเทากบกองอน (Key Job) ทไดมการแบงสวนราชการและการบงคบบญชามลกษณะเดยวกนได หรอเปนการเปรยบเทยบคาบรรยายลกษณะงานของตาแหนงประเภทและระดบตาง ๆ (Grad Description) ทกาหนดไวในกฎ ก.พ. วาดวยการจดประเภทตาแหนงและระดบตาแหนง วาตาแหนงประเภทอานวยการนนมอานาจและหนาท ในการบรหารงานในฐานะหวหนาสวนราชการทตากวาระดบกรม กดวากองการเจาหนาทนเขาเกณฑดงกลาวหรอไม

ในกรณทเหนวาลกษณะงานอาจจะกาหนดเปนตาแหนงประเภทอานวยการ ระดบสง ก.พ. กกาหนดเกณฑไววาตาแหนงผอานวยการกองการเจาหนาทนจะเปนตาแหนงประเภทอานวยการระดบสงไดนน ใหพจารณาประเมนงานวาลกษณะงานปจจบนมความหลากหลายของงานกดาน หรอมภาระ

6 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

การดแลขาราชการ ลกจาง พนกงานราชการ มากนอยเพยงใด ซงลกษณะนเปนเกณฑทมการเทยบเคยง กนกอนวามขนาดของงานทจะพรอมนาเขาพจารณาในรายละเอยดประเมนคางานตอไปไดหรอไม

เกณฑทเปรยบเทยบนจงมความสาคญยง เพราะหากไมมมาตรวดหรอเกณฑแลวกจะไมสามารถเปรยบเทยบงานในลกษณะตาง ๆ ได และไมสามารถบอกไดวางานใดมคาของงานสงกวากน และดวยเหตผลใด อยางไรกด เพอความแนใจและใหเปนมาตรฐานในการประเมนคางาน ก.พ. ไดม การกาหนดมาตรวดหรอเกณฑในการประเมนคางานแบบ CSC Guide Charts ในลกษณะการเปรยบเทยบองคประกอบการประเมน 3 ดาน และมการใหคาคะแนนเปน CSC Point ซงนบวา เปนเทคนค การประเมนคางงานแบบการใหคะแนนองคประกอบ หรอ Point Rating System นนเอง ซงรายระเอยดจะปรากฏในสวนใหญของคมอเลมน

4. ขนตอนการประเมนคางานสาหรบตาแหนงระดบสง

หลกเกณฑและวธการท ก.พ. กาหนดไวในหนงสอสานกงาน ก.พ. ท นร 1008/ว 2 ลงวนท 19 กมภาพนธ 2558 นน โดยเฉพาะการกาหนดตาแหนงประเภทวชาการ ระดบเชยวชาญและระดบทรงคณวฒ และตาแหนงประเภทอานวยการ ระดบสง ก.พ. ใหมการวเคราะหและการประเมนคางาน เพอเสนอคณะกรรมการการกาหนดตาแหนงระดบสง เพอใหความเหนชอบตามขอคาตอบในโปรแกรมประเมนคางานท ก.พ. กาหนด โดยมกระบวนการขนตอนและกลไกประเมนคางาน ดงตอไปน

4.1 ขนตอนการวเคราะหงาน (Job Analysis) เปนการศกษาภารกจ ทศทาง ลกษณะงาน ขอบเขต และหนาทความรบผดชอบของตาแหนง เพอเกบขอมลเกยวกบคณภาพและความยงยากของงานนน ๆ รายละเอยดสวนนจะมการบนทกไวในบนทกวเคราะหของเจาหนาท เพอใหคณะกรรมการ การกาหนดตาแหนงระดบสงพจารณาประเมน ซงมรายละเอยดขนตอนดงตอไปน

1) วเคราะหโครงสราง ภารกจ ความสมพนธกบตาแหนง เปนการรวบรวมขอมล และวเคราะหถง เหตผลความจาเปนของการมตาแหนงนน โดยอาจแสดงความเชอมโยงกบนโยบายรฐบาล แผนบรหารราชการแผนดน แผนกลยทธ วสยทศน พนธกจ กรอบของกฎหมาย แผนงาน/โครงการ/งบประมาณ เปนตน โดยอาจแสดงใหเหนถงโครงสรางการจดสวนราชการภายใน สายการบงคบบญชา ความสมพนธในแนวระนาบและแนวดงของตาแหนงในโครงสรางของหนวยงานนน ๆ

2) วเคราะหลกษณะงาน หนาทความรบผดชอบ เปนการวเคราะหถงกระบวนการ ขนตอนและวธการปฏบตงาน ลกษณะงานทปฏบต (Nature of work) เพอจะไดพจารณากาหนดสายงานและคณสมบตผทจะแตงตงใหมาดารงตาแหนงไดอยางเหมาะสม รวมทงกระบวนการทางานดงกลาวสมควรมการปรบบทบาทภารกจของหนวยงานหรอปรบปรงขนตอนและวธการทางานใหเหมาะสมหรอไม เพยงใด ซ งอาจเปนสาเหตของการออกแบบกระบวนการทางานใหม เ พมขนาดความรบผดชอบ (Job Enlargement) การเพมคณคางาน (Job Enrichment) ของตาแหนง ซงในแบบประเมนคางานท ก.พ.

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 7

กาหนดจะมการใหวเคราะหหนาทความรบผดชอบทเปลยนแปลงไป เมอจะมการปรบปรงการกาหนดตาแหนงใหเปนระดบสงขน

3) การวเคราะหคณภาพและความยงยากซบซอนของงาน เปนวเคราะหถงระดบความรบผดชอบ ระดบการตดสนใจ ระดบของผลกระทบ และระดบของความเสยงทจะเกดขน ในงาน การวเคราะหในสวนนอาจจะพจารณาผลผลตหรอผลลพธของการทางาน การใชความรความสามารถ และประสบการณทตาแหนงนนตองการ ขนตอนหรอวธปฏบตทยงยากหรอเทคนควธการทซบซอน มการใชความคดรเรมท ตองการในงานมากนอยเพยงใด และหากเทยบเคยงกบหนวยงานหรอองคกรอน มความเหมอนกนหรอแตกตางกนอยางไร ทงน ตองเปนการพจารณาจากผลการปฏบตงานจรงในปจจบน

4) การพจารณาตามหลกเกณฑและเงอนไขท ก.พ.กาหนด มการประเมนเทยบเคยงกบตาแหนงหลกหรอ Key Job กรณทกาหนดเปนหวหนาหนวยงานทมการเทยบกบการจดสวนราชการเปนกองไวในกฎกระทรวงแบงสวนราชการ หรอกรณเปนตาแหนงผเชยวชาญ ตองพจารณาประเมนคางานวาลกษณะงานดงกลาวตองการผสงสมความรอะไร ใหมความเชยวชาญในทางวชาการอะไร มความจาเปน ตองเผยแพรความรในระดบกรมหรอไม ตองตดสนใจหรอแกปญหาในทางวชาการทยากและซบซอนมากอยางไร และการปฏบตงานมผลกระทบในวงกวางขนาดไหน เปนการพจารณาตามเงอนไขท ก.พ. กาหนดไวในหนงสอสานกงาน ก.พ. ท นร 1008/ว 2 ลงวนท 19 กมภาพนธ 2558 ซงจาเปนตองเขากบลกษณะ ทกาหนด ตวอยางเชน ตาแหนงหวหนาสวนราชการทตากวาระดบกรม ในภารกจงานดานบรหารงานคลง หรอกองคลง จะกาหนดวาตองเปนสวนราชการทมฐานะเปนกองหรอเทยบกองตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน ทปรากฏไวในกฎกระทรวงแบงสวนราชการ มภารกจหลก 4 ดาน ไดแก การเงน การบญช การงบประมาณ และการพสด ฯลฯ ซงการพจารณาตองมการวเคราะหใหเหนวาไดเขาเงอนไข ทกาหนดไวดวย

อนง ในทางปฏบตสาหรบการประชมพจารณากาหนดตาแหนงของคณะกรรมการการกาหนดตาแหนงระดบสง จะมการพจารณาหารอในขนตอน 4.1 นกอน วามความเปนไปไดหรอไม ทจะกาหนดตาแหนงหรอปรบปรงการกาหนดตาแหนงนหรอไมอยางไร แลวจงจะมการประเมนคางานตามขอ 4.2 ซงในบางกรณคณะกรรมการอาจใหผรบผดชอบ หรอผเชยวชาญ หรอผทเกยวของ เขามาชแจงหรอใหขอมลเพมเตมประกอบการพจารณาของคณะกรรมการตอไปกได

4.2 พจารณาประเมนคางาน เปนการวเคราะหประเมนคณภาพของงานตามหนาท ความรบผดชอบของตาแหนงหนง ๆ เทยบกบเกณฑในการประเมนคางานแบบ CSC Guide Charts โดยใหพจารณาองคประกอบของงานทละองคประกอบ วางานของตาแหนงนนมคณภาพความยงยากของงาน ตรงกบเกณฑการวดในองคประกอบแตละองคประกอบวาอยในระดบใด ซงการกาหนดระดบตาแหนง ดวยวธการประเมนคณภาพของงานโดยใชแบบ CSC Guide Charts นเปนวธทมความยงยากซบซอนคอนขางมาก ก .พ . จงกาหนดเปนโปรแกรมประเมนคางาน และใหมการพจารณาประเมนแบบ 20 ขอคาถาม แลวโปรแกรมจะประมวลผลตามองคประกอบท ก.พ. ไดกาหนดไวแลว และรายงานผลวาผานหรอไมผานการประเมนคางาน วาไดตามระดบตาแหนงทจะกาหนดหรอไม

8 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

4.3 กลไกการประเมนคางาน เพอใหเกดความเปนธรรม มมาตรฐาน และมความเชอมน ในการประเมนคางาน ในสวนราชการตาง ๆ หลกเกณฑและวธการท ก.พ. กาหนด ไดกาหนดใหแตละกระทรวงมการแตงตงคณะกรรมการการกาหนดตาแหนงระดบสง เพอเปนคณะผประเมนอนประกอบ ไปดวยผทรงคณวฒทมประสบการณในการประเมนคางาน มาพจารณาประเมนคณภาพงานเพอประกอบ การพจารณากาหนดตาแหนงของ อ.ก.พ. กระทรวงตอไป ทงน เปนหนาทของเจาหนาทในฐานะฝายเลขานการของคณะกรรมการฯ ทจะตองมการวเคราะหประเมนคางานเบองตน แลวนาเสนอในทประชมของคณะกรรมการดงกลาวเพอใหความเหนชอบการประเมนในแตละขอคาถามในแบบประเมนคางาน

4.4 ผประเมน 1) ผประเมนเบองตน ไดแก ฝายเลขานการในคณะกรรมการการกาหนดตาแหนง

ระดบสง ซงประกอบดวย หวหนาหนวยงานการเจาหนาทของสานกงานปลดกระทรวง เปนเลขานการ ผแทนสานกงาน ก.พ. และหนวยงานการเจาหนาทของสวนราชการเจาของเรอง เปนผชวยเลขานการ โดยนกทรพยากรบคคลของสวนราชการผทไดรบมอบหมายจากสวนราชการใหเปนเจาของเรองจะจดทาบนทกการวเคราะหและประเมนคางานเบองตน พรอมดวยเหตผลในการประเมนแตละขอคาถาม และนาเสนอในทประชมคณะกรรมการการกาหนดตาแหนงระดบสง

2) คณะกรรมการการกาหนดตาแหนงระดบสงของกระทรวง พจารณาจาก การวเคราะหและการประเมนคางานของฝายเลขานการทเสนอมา ทงนการเลอกขอคาตอบเปนการใช ดลยพนจของคณะกรรมการ การพจารณาเลอกขอคาตอบของคณะกรรมการการกาหนดตาแหนงระดบสงถอเปนทสด

5. วธการประเมนคางานของตาแหนงขาราชการพลเรอนสามญ

สา นกงาน ก .พ . ไ ด พฒนารปแบบเทคนคการประเมนค างานแบบ Civil Service Commission (CSC Guide Charts) ขนมา เปนวธการประเมนคางานเพอใชสาหรบการกาหนดระดบตาแหนงขาราชการพลเรอนสามญใหสอดคลองตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 โดยมแนวคดพนฐานเกยวกบตาแหนงวาทกตาแหนงงานจะมองคประกอบสาคญพนฐานทแสดงถงขนาดหนาทความรบผดชอบ คณภาพและความยงยากของงาน 3 ดาน ซงประกอบดวย

5.1 ดานความรและทกษะทจาเปนในงาน (Know - How) หมายถง ระดบและขอบเขตของความรอบร ความชานาญงาน และทกษะทพฒนาขนมาจากประสบการณการทางานและการฝกฝน ซงผปฏบตงานในตาแหนงนนตองมเปนพนฐาน เ พอใหสามารถปฏบตหนาทของตาแหนงนนได อยางเหมาะสมและมประสทธภาพ ซงประกอบดวยองคประกอบยอยดงน

- ความรและความชานาญ (Technical Know How) - การบรหารจดการ (Management Breadth) - การสอสารและปฏสมพนธ (Human Relationship Skills)

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 9

5.2 ดานความสามารถในการแกปญหา (Problem Solving) หมายถง ระดบและขอบเขตของการใชความคดและการตดสนใจ ซงเกยวของกบกระบวนการ ขนตอนทตาแหนงนนจะตองนาความรมาใชในการแกปญหา เพอใหงานบรรลวตถประสงค ซงประกอบดวยองคประกอบยอยดงน

- กรอบของอานาจและอสระในการคด (Freedom to Think) - ความทาทายในการคดแกปญหา (Thinking Challenge)

5.3 ดานภาระรบผดชอบ (Accountability) หมายถง ระดบและขอบเขตของผลกระทบ ทเกดจากงาน ความรบผดชอบหรอคณภาพของงานท เกดขน รวมถงความอสระหรอขอจากดใน การปฏบตงานของตาแหนงนน ซงประกอบดวยองคประกอบยอยดงน

- อสระในการปฏบตงาน (Freedom to Act) หรอความรบผดชอบของการทางานรวมกนเปนทมกบผอน (Accountability for Team Work)

- ผลกระทบจากการปฏบตงานและลกษณะงานทปฏบตของตาแหนง (Area and Type of Impact) ซงจะพจารณาจากปจจยทมความสมพนธกน 2 ปจจยดวยกน คอ ขอบเขตของผลกระทบ (Magnitude) และลกษณะของผลกระทบ (Type of Impact)

องคประกอบยอยแตละดานจะมมาตรวด (Scale) ขององคประกอบตาง ๆ ตอเนองกน และสมพนธกนในรปแบบตารางคางาน (Guide Chart) โดยจดมาตรวดเปนระดบยอย ๆ ซงในแตละระดบจะมคาอธบายคางานทเพมขนเรอย ๆ มความแตกตางกนทประมาณ 15% ผประเมนจะพจารณาตองเลอกประเมนวางานทประเมนนนอยในระดบใดในตารางคางาน และเหตใดจงประเมนในระดบนน โดยพจารณาจากคาอธบายคางานของแตละระดบวางานของตาแหนงทประเมนจะตรงหรอใกลเคยงระดบคางานใด แลวนาคะแนนทไดจากการประเมนองคประกอบทง 3 ดานมารวมกน เพอพจารณาวาสมควรกาหนดเปนตาแหนงระดบใด

10 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

6. การประเมนคางานดวยขอคาถาม

เพอใหการประเมนคางานมความเทยงตรงและงายในการพจารณาประเมนคางาน โดยเฉพาะการดาเนนการประเมนคางานของตาแหนงระดบสง ซงมคณะกรรมการการกาหนดตาแหนงระดบสงเปน ผกลนกรองดานเทคนคใหแก อ.ก.พ. กระทรวง ตามหลกเกณฑและวธการท ก.พ. กาหนด ก.พ. จงไดกาหนดใหมหลกเกณฑและวธการประเมนคางานโดยใช 20 ขอคาถาม ภายใตองคประกอบหลก ในการประเมนคางาน 3 ดาน 8 องคประกอบยอย ตามทกลาวมาขางตน (CSC Guide Charts) สานกงาน ก.พ. จงไดออกแบบขอคาถามทใชในโปรแกรมประเมนคางาน รวม 20 ขอ ดงตอไปน

องคประกอบหลก องคประกอบยอย ขอคาถาม

ดานความรและทกษะ

ทจาเปนในงาน

(Know How)

ความรและความชานาญ

(Technical Know How)

ขอ 1 ระดบการศกษา

ขอ 2 ประสบการณทจาเปนในงาน

ขอ 3 ความรทจาเปนในงาน

ขอ 4 ความร ความสามารถ และทกษะ ในเชงเทคนค

กระบวนงานและองคประกอบการประเมนคาของงาน

กระบวนงาน

องคประกอบทใช ในกระบวนงาน

องคประกอบทใช ในการประเมนคางาน

INPUT THROUGHPUT OUTPUT

ความรและทกษะ ทจาเปนในงาน

Iความสามารถ

ในการแกปญหา

II

ภาระรบผดชอบ

III

1. ความรและความชานาญ

2. การบรหารจดการ

3. การสอสารและปฏสมพนธ

4. กรอบของอานาจ และอสระในการคด

5. ความทาทาย ในการคดแกปญหา

6. อสระในการปฏบตงาน

7. ผลกระทบจากการปฏบตงาน

8. ลกษณะงานทปฏบต ของตาแหนง

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 11

องคประกอบหลก องคประกอบยอย ขอคาถาม

การบรหารจดการ

(Management Breadth)

ขอ 5 การบรหารจดการ

ขอ 6 ลกษณะของการทางานในทม

ขอ 7 การวางแผน

การสอสารและปฏสมพนธ

(Human Relationship Skills)

ขอ 8 มนษยสมพนธทจาเปนในงาน

ขอ 9 การตดตอสอสารทจาเปนในงาน

ดานความสามารถ

ในการแกปญหา (Problem Solving)

กรอบของอานาจและอสระ

ในการคด

(Freedom to Think)

ขอ 10 กรอบแนวคดสาหรบ การแกปญหา

ขอ 11 อสระในการคด

ความทาทายในการคดแกปญหา (Thinking Challenge)

ขอ 12 ความทาทายในงาน

ขอ 13 การวเคราะหขอมล

ดานภาระรบผดชอบ (Accountability)

อสระในการปฏบตงาน

(Freedom to Act)

ขอ 14 อสระในการทางาน

ขอ 15 การไดรบอานาจในการทางาน

ขอ 16 อานาจในการตดสนใจ

ผลกระทบจากการปฏบตงาน

(Area to Impact (Magnitude))

ขอ 17 ผลกระทบจากการปฏบตงาน

ลกษณะงานทปฏบตของตาแหนง (Type of Impact)

ขอ 18 ลกษณะงานทปฏบตของตาแหนง

การตรวจสอบผลการประเมนคางาน ขอ 19 วตถประสงคหลกของงาน

ของตาแหนง ขอ 20 ประเภทและระดบตาแหนง

เมอคณะกรรมการไดมการประเมนเลอกขอคาตอบในแตละขอคาถาม ฝายเลขานการ จะบนทกตวเลขขอคาตอบทคณะกรรมการเลอกในโปรแกรมประเมนคางาน เมอครบทกขอคาถามแลว ใหคณะกรรมการตรวจสอบความถกตองอกครงกอนทฝายเลขานการจะกดตกลงใหโปรแกรมประมวลผล และผลการประเมนจะปรากฏใหคณะกรรมการไดเหนทนท ซงฝายเลขานการสามารถทามตไดทนท เพอจะนาไปเสนอ อ.ก.พ. กระทรวงตอไปได ทงนคาสงในการประมวลผลของโปรแกรมประเมนคางานทางผสรางโปรแกรมไดจดทาใหสอดคลองและเชอมโยงกบปจจยในการประเมนของ CSC Guide Chart และคานวณเปนคาคะแนนออกมา ซงจะทาใหมความแมนยา ถกตอง และมมาตรฐานเดยวกน

12 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

เกณฑการกาหนดระดบตาแหนง

เนองจากหลกเกณฑและวธการประเมนคางานโดยใช 20 ขอคาถามน ก.พ. กาหนดให ใชประเมนตาแหนงประเภทอานวยการทจะกาหนดใหเปนระดบสง และตาแหนงประเภทวชาการ เฉพาะระดบเชยวชาญและระดบทรงคณวฒเทานน โดยกาหนดชวงคาคะแนนไวดงน

ประเภท/ระดบ ชวงคาคะแนน

• ประเภทอานวยการ

ระดบสง 725 - 1,035

• ประเภทวชาการ ระดบทรงคณวฒ

ระดบเชยวชาญ 901 - 1,240

631 - 900

7. ขอแนะนาในการประเมนคางาน

7.1 ตองเขาใจงาน ผประเมนตองมความเขาใจลกษณะงานทปฏบต โดยจะตองพจารณาหนาทความรบผดชอบของตาแหนงทจะประเมนวาจาเปนตองใชผมความสามารถอยางไรมาดารงตาแหนง หากไมเขาใจงานจะไมสามารถประเมนคางานไดอยางถกตอง

7.2 ประเมนคา “งาน” ไมใชประเมนคา “คน” ในการประเมนคางานจะตองคานงถง “งานของตาแหนง” เทานน เนองจากตาแหนงเปนของสวนราชการ หรอททางราชการเหนสมควรกาหนดใหเหมาะสมกบขนาดหนาทความรบผดชอบคณภาพของงานในตาแหนงนน ๆ จงมใชการประเมนบคคลทครองตาแหนง

7.3 ไมมอคต เนองจากการประเมนคางานเปนการดาเนนการของคณะกรรมการการกาหนดตาแหนงระดบสง และจาเปนทจะตองใชดลยพนจของการตดสนใจ ดงนน ผประเมนเบองตนหรอหนวยงานดานทรพยากรบคคลจะตองมการดาเนนการวเคราะหงานและตคางานของตาแหนงอยางเปนธรรม โดยไมนาความรสกสวนตวมาพจารณาประกอบการประเมนคางาน ทงน กระบวนการขนสดทายทจะได คางานตองมความเหนพองตองกนของคณะกรรมการดวย

7.4 พจารณาเปนลาดบขน โดยสวนใหญขอคาตอบจะเรยงตามลาดบขนไป จงตองพจารณาลกษณะของตาแหนงตามขอคาถามใหเปนลาดบ เมอขอเทจจรงเขากบขอคาตอบใด กใหพจารณารายละเอยดเนอความในขอคาตอบนน ๆ

7.5 เอาขอเทจจรงมาใหเหตผล พจารณาเนอความในขอคาตอบวาตรงตามขอเทจจรง ของตาแหนงทประเมนนนแลว กใหนาขอเทจจรงของงานหรอสงทเปนทบงบอกวาในขอคาตอบนน ๆ

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 13

เปนเหตผลวาทาไมถงเลอกตอบขอน นอกจากนในเนอความยงมคาสาคญ (Key word) ซงผประเมนตองใหเหตผลโดยปรบขอเทจจรงของงานใหเขาเนอความและคาสาคญในขอคาตอบนน ๆ เชน ขอคาถามท 12 ความทาทายในงาน หากเหนวาลกษณะงานของตาแหนงนน “ตองจดการกบสถานการณท ตองม การประเมนและการตความ โดยใชวจารณญาณ เพอตดสนใจหาทางแกปญหาทอาจมความเสยงและไมมคาตอบเพยงคาตอบเดยว” กควรตองใหเหตผลวาลกษณะงานมการประเมนและการตความอยางไร และไดกรณการตดสนใจทเกดจากการประเมนและตความนนมความเสยงอยางไร คาตอบมทางเลอกใน การตดสนใจหรอไม เพยงใด

7.6 การประเมนขอคาตอบระหวางกลาง ในขอคาถามแตละขอในการประเมนคางาน จะมขอคาถามบางขอทมลกษณะกาหนดขอคาตอบคาบเกยวกนระหวางขอคาตอบ 2 ขอ เนองจากเมอพจารณารายละเอยดแลวเหนวาพจารณาเขาเกณฑขอคาตอบขอแรกแลว ยงมบางลกษณะทตรงกบขอคาตอบ ถดไปดวย แตไมใชทงหมด เชน กรณประเมนตาแหนงผอานวยการกองแผนงาน ในขอคาถามท 7 เรองการวางแผน กรรมการผประเมนอาจพจารณาประเมนวาลกษณะงานของกองแผนงาน ตาแหนงหวหนากองนตองมการบรณาการแผนงานตาง ๆ ของสวนราชการระดบสานกหรอกอง ตามขอคาตอบท 7 แลว ยงเหนวาบทบาทการทางานบางสวนของผอานวยการกองแผนงานนนยงตองชวยวางแผนกลยทธในการบรหารสวนราชการระดบกรมดวย คณะกรรมการผประเมนกอาจเหนวาควรเลอกคาตอบขอท 8 ซงมบทบาทความรบผดชอบการวางแผนมากกวาทจะเลอกเพยงขอ 7 แตยงไมถงขนาดทจะเลอกขอ 9 ได เพราะไมใชผรบผดชอบเปาหมายและวตถประสงคของกรม

7.7 ประเมนไมตรงความจรง ผลทไดมากไมตรงความจรง ผประเมนในครงแรกมกเขาใจวาตองประเมนในขอคาตอบทสงจะไดคะแนนมาก ซงอาจจะเปนการทาประเมนทไมตรงกบขอเทจจรง ทแทจรงของตาแหนงนน เมอไมตรงตามขอเทจจรงและไมสอดคลองกบขออน ๆ แมคะแนนจะสงแตอาจจะไมผานการประเมนได เนองจากโปรแกรมจะตรวจสอบความสอดคลองของการเลอกขอคาตอบดวย กลาวคอถาเปนตาแหนงประเภทอานวยการ เมอเลอกขอคาถามท 19 และ 20 แลว จะมผลใน การตรวจสอบขอคาถามขออนทผประเมนไดเลอกไวแลว หากไมสอดคลองกบลกษณะงานของตาแหนงประเภทอานวยการแลว โปรแกรมกจะประมวลผลใหไมผานการประเมนได

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 15

ค ำอธบำยขอค ำถำม – ขอค ำตอบ

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 17

ขอ 1 : ระดบการศกษา

เปนการประเมนคางานจากระดบการศกษาท ต าแหนงนนตองการหรอจ าเปนตองใชใน การปฏบตงาน

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. ระดบต ากวาปรญญา การตอบขอค าถามควรค านงถงต าแหนงงาน ไมใช

ค านงถงบคคลทด ารงต าแหนง

ระดบการศกษา ในทนเปนเพยงการรวบรวมขอมลเพอประกอบการวเคราะหงานของต าแหนงเทานน

2. ระดบปรญญาหรอเทยบเทาขนไป 3. ระดบต ากวาปรญญา หรอระดบปรญญา

หรอเทยบเทาขนไป

18 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 2 : ประสบการณทจ าเปนในงาน

เปนการประเมนคางานจากประสบการณในงานทเกยวของทจ าเปนตองใชในการปฏบตงานของต าแหนง

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. ไมจ าเปนตองมประสบการณ จ านวนปประสบการณ ในทนเปนจ านวนปทเหมาะสม

กบประสบการณในงานทเกยวของ ไมใชระยะเวลาด ารงต าแหนง จงไมใชจ านวนปทก าหนดไวในมาตรฐานก าหนดต าแหนง และไมใชจ านวนปประสบการณของบคคลทด ารงต าแหนง

2. มประสบการณต ากวา 1 ป 3. มประสบการณ 1 - 2 ป 4. มประสบการณ 3 - 5 ป 5. มประสบการณ 6 - 8 ป 6. มประสบการณ 9 - 12 ป 7. มประสบการณ 13 - 15 ป 8. มประสบการณ 15 ป ขนไป

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 19

ขอ 3 : ความรทจ าเปนในงาน

เปนการประเมนคางานจากระดบของความร ความสามารถ ทกษะ ความช านาญงานและความเชยวชาญทจ าเปนตองใชเปนหลกในการปฏบตงานของต าแหนง

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เปนงานทตองใชความรหรอความสามารถ

เบองตนท เรยนร ได ในระยะเวลาอนสน โ ด ย ศ ก ษ า ว ธ ก า ร ก ฎ ร ะ เ บ ย บ แล ะกระบวนการซงเกยวของกบงานในหนาท

เปนงานในระดบเบองตนหรอระดบพนฐาน จงตองม การเรยนรกระบวนการท างานใหสามารถปฏบตงานไดในระยะเวลาอนสน การใชความรความสามารถใน การท างานจะเปนความรขนพนฐาน คอเรยนรเกยวกบกฎ ระเบยบ กระบวนการทเปนงานในหนาท

2. เปนงานทตองใชความร ความสามารถหรอ

ทกษะมากกวาทก าหนดในขอท 1 แตไมถงขอท 3

มลกษณะตามขอค าตอบท 1 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 3

3. เปนงานทตองใชความร ความสามารถหรอ

ทกษะเฉพาะทาง ความช านาญในงานจะพฒนาขนจากประสบการณท างาน หรอจากหลกสตรการฝกอบรม

ใชความรทจ าเปนในงานเพมขนจากระดบ เบองตน หรอระดบพนฐาน โดยเปนงานทปรากฏลกษณะของ กา ร ท า ง า น ท ใ ช ค ว า ม ร ห ร อ ท กษ ะ เ ฉ พา ะท า ง ความช านาญในงานนนเกดจากการสงสมประสบการณการท างานพอสมควรหรอจากการฝกอบรมท เปนหลกสตรเฉพาะ

4. เปนงานทตองใชความรหรอทกษะมากกวา

ทก าหนดในขอท 3 แตไมถงขอท 5 มลกษณะตามขอค าตอบท 3 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 5

5. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ หรอ

ใชทกษะระดบสงในงานเชงเทคนค หรองาน ฝมอเฉพาะทางระดบสง ความช านาญในงานจะพฒนาขนจากการสงสมประสบการณและการสงสมทกษะในเชงลก

ใชความรทจ าเปนในงานเพมมากขน โดยลกษณะความรทจ าเปนในงานระดบนจะเปนความรความสามารถหรอทกษะในงานเชงเทคนคระดบสง หรอใชฝมอเฉพาะทางระดบสง และความช านาญในงานจะพฒนาขนจาก การสงสมประสบการณและการสงสมทกษะเชงลกจากการท างาน

20 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอค าตอบ ค าอธบาย 6. เปนงานทตองใชความรในเชงวชาการหรอ

วชาชพเฉพาะ ซงเปนงานทตองใชกระบวนการ แนวคด ทฤษฎหรอองคความรทเกยวของกบสายอาชพ

ใชความรทจ าเปนในงานเพมมากขน โดยมเงอนไขส าคญทก าหนดวาตองมความรเชงวชาการหรอวชาชพเฉพาะเปนเบองตน จงเขาใจไดวาตองเกยวของกบความร ในระดบปรญญา ซงมการก าหนดศาสตรของปรญญาอยางชดเจน อนไดแก แนวคด ทฤษฎ หรอองคความร ทเกยวของกบสายอาชพ ตามสาขาวชาทก าหนดในปรญญานน เชน ปรญญานตศาสตรบณฑต ซงเปนปรญญาในสาขาวชากฎหมาย ความรทจ าเปนในงาน กตองประเมนจากแนวคด ทฤษฎ หรอองคความรทเกยวของกบงานทางดานกฎหมาย ซงเนนในเชงวชาการหรอวชาชพเฉพาะโดยตรง

7. เปนงานทตองใชความรหรอทกษะมากกวา

ทก าหนดในขอท 6 แตไมถงขอท 8 มลกษณะตามขอค าตอบท 6 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 8

8. เปนงานทตองใชความรความช านาญในงาน

เชงวชาการหรอวชาชพเฉพาะชนสง รวมทงเปนงานทตองเขาใจแนวคด ทฤษฎ หรอองคความร จนสามารถประยกตใชและถายทอดได

ใชความรทจ าเปนในงานเพมมากขน โดยมเงอนไขส าคญทก าหนดวาตองมความรในระดบปรญญา สงสมความรความช านาญในงานเชงวชาการหรอวชาชพเฉพาะชนสง ตวอยางเพออธบายค าวา “ชนสง” ได เชน ผไดรบปรญญาทางกฎหมาย และตอมาสามารถสอบเปนเนตบณฑตไทยได หรอผานการอบรมหลกสตรกฎหมายเฉพาะทาง เชน หลกสตรกฎหมายมหาชน อนเปนวชาชพเฉพาะทสงขนหรอเพมขนจากปรญญาทางกฎหมายทไดรบอยแลว เพมพนความรจากการศกษา ฝกอบรม หรอสงสมประสบการณจากการปฏบตหนาทราชการ และสามารถน าความร ท เ พมข นน นมาประยกตใชและถายทอดองคความรนนได

เงอนไขทเพมขนอยางมนยส าคญในขอนคอ นอกจากจะสามารถใชแนวคด ทฤษฎ หรอองคความรเกยวของกบสายอาชพแลว ยงตองใชแนวคดทฤษฎดงกลาวดวยความเขาใจในระดบทสามารถประยกตคอปรบใหเขากบภาระงานของตนได และยงตองสามารถถายทอดแนวคด

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 21

ขอค าตอบ ค าอธบาย ทฤษฎดงกลาวนนไดดวย ถอเปนความรทจ าเปนในงานทมระดบลกเพมมากขน

9. เปนงานทตองใชความร หรอทกษะมากกวา

ทก าหนดในขอท 8 แตไมถงขอท 10 มลกษณะตามขอค าตอบท 8 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 10

10. เปนงานทตองใชความรความเชยวชาญใน

งานเชงวชาการหรอวชาชพเฉพาะ หรอทกษะและความช านาญเฉพาะตวสงมากในต าแหนงหนาททรบผดชอบ รวมทงเปนงานทจะตองแกไขปญหาทยงยากซบซอนและใหค าปรกษาได

เปนความรทจ าเปนในงานระดบท เ พมมากขนจาก “ความช านาญ” มาเปนระดบ “ความเชยวชาญ” หรอ “ทกษะและความช านาญเฉพาะตวสงมาก” ในต าแหนงหนาททรบผดชอบ ซงหมายความวาตองมประสบการณในหลาย ๆ กรณ จนท าใหมความรความสามารถท เพมมากขน และสามารถใชความรความเชยวชาญนนแกไขปญหายงยาก ซบซอน ทเกดขนในงานได รวมทงตองสามารถใหค าปรกษาแกผทเกยวของหรอผทอยในความรบผดชอบได

11. เปนงานทตองใชความร หรอทกษะมากกวา

ทก าหนดในขอท 10 แตไมถงขอท 12 มลกษณะตามขอค าตอบท 10 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 12

12. เปนงานทตองใชความรความเชยวชาญจน

สามารถน ามาวางแผนกลยทธหรอนโยบายของสวนราชการได รวมทงเปนงานทตองเปนผ น า ในการพฒนา หรอการร เร มโครงการทเกดประโยชนสงสดตอพนธกจของสวนราชการ

ใชความรทจ าเปนในงานในระดบสงสด โดยตองใชความรความเชยวชาญในระดบทใชวางแผนกลยทธ หรอนโยบายของสวนราชการระดบกรมหรอกระทรวงได นอกจากนนยงตองเปนผน าในการพฒนาหรอรเรมโคร งการท เ ก ดประ โ ยชน ส ง ส ดต อ พนธก จ ของ สวนราชการไดดวย จงถอเปนงานในระดบสงสดของสวนราชการ

22 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 4 : ความร ความสามารถ และทกษะในเชงเทคนค

เปนการประเมนคางานจากระดบของความร ความสามารถ ทกษะ ความรอบรและความช านาญงานในเชงเทคนคทจ าเปนตองใชในการปฏบตงานของต าแหนง

ขอค าตอบ ค าอธบาย

1. เปนงานทตองใชความร ความสามารถใน การอาน เขยน ค านวณ หรอสามารถปฏบตตามค าสงได

เปนงานในระดบพนฐานหรอเบองตน ท ใชความรความสามารถเพยงการอาน การเขยน การค านวณ หรอสามารถปฏบตตามค าสงไดเทานน ไมตองมความร ความสามารถ และทกษะในเชงเทคนค

2. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ

มากกวาทก าหนดในขอ 1 แตไมถงขอ 3 มลกษณะตามขอค าตอบท 1 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 3

3. เปนงานทตองใชความร ความสามารถใน

ลกษณะการใหบรการหรองานธรการทวไป งานศลปะหรอ งานชาง งานนเรยนรไดโดยการฝกอบรมหรอจากการปฏบตงานโดยตรง

ลกษณะงานตองใชความร ความสามารถ และทกษะ ในเชงเทคนคบาง เชน งานบรการ งานธรการ งานศลปะหรองานชางเบองตน ทมกระบวนการเรยนรไดจาก การฝกอบรมหรอจากการปฏบตงานโดยตรง

4. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ

มากกวาทก าหนดในขอ 3 แตไมถงขอ 5 มลกษณะตามขอค าตอบท 3 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 5

5. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ

ในงานพาณชย ง านบญช ง านศ ลปะ งานเทคนค งานการจดการทวไป หรองานอนท เ ก ย ว ข อ ง ร วมท ง เ ป น ง านท ต อ ง ใช ความช านาญในการปฏบตงาน สามารถแกปญหาและใหค าแนะน าในงานได

ลกษณะงานตองใชความร ความสามารถ และทกษะ ในเชงเทคนคทเพมมากขน โดยมกรอบของงานขยายจากงานบรการ งานธรการทวไป งานศลปะหรองานชางเบ องตน มาส งานท กว างขน ไดแก งานพาณชย งานบญช งานศลปะ งานเทคนค งานการจดการทวไป และย งอาจหมายถ งงาน อนท เก ยวของ ซ งท า ให การประเมนคางานในขอนมลกษณะทหลากหลาย มากข น อาจ เข าล กษณะท เ ปนภารก จหล ก ของ สวนราชการ หรองานเทคนคเฉพาะดาน

รวมทงเงอนไขประการส าคญในการประเมนคางาน ใ น ข อน ค อ เ ป น ง า น ท ต อ ง ใ ช ค ว าม ช า น า ญ ใ น

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 23

ขอค าตอบ ค าอธบาย การปฏบตงาน มความสามารถทจะแกปญหาทเกดขน ในการปฏบตงานได และใหค าแนะน าในงานไดดวย

6. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ

มากกวาทก าหนดในขอ 5 แตไมถงขอ 7 มลกษณะตามขอค าตอบท 5 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 7

7. เปนงานทตองใชความร ความสามารถเชงลก

ในงานพาณชย ง านบญช ง านศ ลปะ งานเทคนค งานการจดการทวไป หรองานอนท เกยวของ รวมทงเปนงานทตองส งสมความร ค ว ามสามารถและท กษะจากประสบการณและการปฏบต ง าน เปนเวลานาน

ลกษณะงานตองใชความร ความสามารถ และทกษะ ใน เช ง เทคนค อน ได แก งานพาณชย ง านบญช งานศลปะ งานเทคนค งานการจดการทวไป หรองานอนทเกยวของ แตตองร ในเชงลกซงเกดจากการส งสมความรความสามารถและทกษะจากประสบการณและการปฏบตงานเปนเวลานาน

8. เปนงานทตองใชความร ความสามารถใน

หลกการ และแนวคดของงานสายอาชพ และมการน าหลกการ และแนวคดดงกลาวมาใชในการปฏบตงาน

ลกษณะงานตองใชความร ความสามารถในดานหลกการ แนวคด ทฤษฎ ของสายอาชพในแตละสาขาของปรญญา และมการน าความร เชงแนวคดนนมาใชใน การปฏบตงาน

9. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ

มากกวาทก าหนดในขอ 8 แตไมถงขอ 10 มลกษณะตามขอค าตอบท 8 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 10

10. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ

เชงลกในหลกการและแนวคดของงาน สายอาชพ รวมทงเปนงานทส งสมและความช านาญ จนสามารถประยกตหรออธบายเหตผลได

ลกษณะงานตองใชความร ความสามารถเชงลกใน ดานหลกการ แนวคด ทฤษฎ ของสายอาชพ รวมทงเปนงานทไดมาจากการสงสมความช านาญจนถงระดบทสามารถปรบใชหรอสามารถอธบายเหตผลไดอยางใดอยางหนง

11. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ

มากกวาทก าหนดในขอ 10 แตไมถงขอ 12 มลกษณะตามขอค าตอบท 10 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 12

24 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอค าตอบ ค าอธบาย 12. เปนงานทตองใชความร ความสามารถใน

เชงสหวทยาการ ซงไดมาจากการสงสมประสบการณจนสามารถประยกตแนวคดและหลกการท เ ก ยวของมาออกแบบ ปรบปรง หรอพฒนากระบวนการ แผนงาน ขนตอนการท างานได

ลกษณะงานตองใชความร ความสามารถเชงสหวทยาการ หรอ ใชความร หลายด าน ท ไ ด มาจากการส งสมประสบการณในการท างาน จนสามารถประยกตหรอปรบใชแนวคดและหลกการทเกยวของในการด าเนนการเกยวกบงานในหนาททก าหนดไวได เปนการผนวก สหวทยาการเพอใชในการพฒนาระบบงานใหเขากบบรบทโดยรวมของสวนราชการได

“สหวทยาการ” ในทนหมายถง องคความรหลายสาขาวชาในระดบทเปนความรพนฐาน ไมใชองคความรในระดบลมลกหรอเปนเลศ เปนความรทสามารถน ามาผสมผสานกบความรความสามารถหลกทมอย

13. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ

มากกวาทก าหนดในขอ 12 แตไมถงขอ 14 มลกษณะตามขอค าตอบท 12 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 14

14. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ

เปนเลศดานวชาการเชงลกหรอทกษะและความช านาญเฉพาะตวสงมากในการพฒนาองคความร วธการหรอเทคนคในสายอาชพ และสามารถใหค าปรกษาดานเทคนคได

ลกษณะงานตองใชความร ความสามารถเชงลกในระดบทยอดเยยมเปนพเศษ หรอใชทกษะหรอความช านาญเฉพาะตวในระดบทสงมาก โดยความร ความสามารถหรอทกษะและความช านาญเฉพาะตวนน จะตองน าไปใชในการพฒนาองคความร วธการ หรอความเปนวชาชพ และสามารถใหค าปรกษาในเชงเทคนคได

“เปนเลศดานวชาการเชงลก” ในทนหมายถง งานไมสามารถใชความรทางวชาการหรอวชาชพตามปกตได ผปฏบตงานในงานนตองมความเชยวชาญเชงเทคนค ทางใดทางหนงมากเปนพเศษ จงจะปฏบตงานไดเปนอยางด

“ทกษะและความช านาญเฉพาะตวสงมาก” ในทนหมายถง ไมใชงานทางดานวชาการ แตเปนงานทใชทกษะในเชงเทคนคโดยอาศยประสบการณเฉพาะตว สงมาก เปนทยอมรบในระดบยอดเยยมของวงการนน ๆ

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 25

ขอค าตอบ ค าอธบาย 15. เปนงานทตองใชความรความสามารถ

มากกวาทก าหนดในขอ 14 แตไมถงขอ 16 มลกษณะตามขอค าตอบท 14 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 16

16. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ

เช งบรหารเ พอก าหนดหรอขบเคลอน กลยทธของสวนราชการ หรอเปนงานทตองใชความรความสามารถทางวชาการในสาขาเฉพาะดานทมผลงานในระดบประเทศหรอระหวางประเทศ

ลกษณะงานตองใชความร ความสามารถในเชงบรหาร ทมวตถประสงคเปนการเฉพาะวาตองเปนความรความสามารถทใชเพอ “ก าหนด” หรอ “ขบเคลอน กลยทธ” ของสวนราชการระดบกรมหรอกระทรวง หรอเปนงานทตองใชความรความสามารถทางวชาการในสาขาเฉพาะดาน สาขาใดสาขาหนงได ภายใตเงอนไขวาจะตองมผลงานในสาขาดงกลาวใน “ระดบประเทศ” หรอ “ระดบระหวางประเทศ” ทอาจมมาตรฐานเทยบไดในระดบสากล

26 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 5 : การบรหารจดการ

เปนการประเมนคางานจากระดบและขอบเขตของความสามารถในการด าเนนการทจะท าใหเกดกจกรรมหรอเกดการปฏบตอนจะน าไปสเปาหมายขององคกรตามทก าหนดไวภายใตทรพยากรทม

ขอค าตอบ ค าอธบาย

1. เปนงานทตองปฏบตตามวตถประสงคหรอภารกจอยางใดอยางหนงของสวนราชการ

ปฏบตในระดบพนฐานตามวตถประสงคหรอภารกจเพยงอยางเดยว หรออยางใดอยางหนง ตามทไดรบมอบหมายเทานน

2. เปนงานทตองปฏบตทมความหลากหลาย

ในเนองาน เพอสนบสนนภารกจอยางใดอยางหนงของสวนราชการ

มความรบผดชอบหลายอยางมากขน หรอมภาระหนาทเพมขน แตยงอยใตบรบททวาเปนวตถประสงคหรอภารกจอยางใดอยางหนงของสวนราชการ โดยอาจจะตองมการวางแผน รวมท งการ ให ค าแนะน าแกผปฏบตงานเบองตนดวย

3. เปนงานทตองปฏบตทมความหลากหลาย

ในเนองาน เพอสนบสนนวตถประสงค อยางใดอยางหน งหรอหลายอยางของ สวนราชการ

มความรบผดชอบหลายอยางมากขน หรอมภาระหนาทเพมขน เพอสนบสนนวตถประสงคอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางของสวนราชการ กลาวคอ อาจหลายหนาทและอาจหลายวตถประสงค

4. เปนงานทตองปฏบตด านการวางแผน

ตดตาม ประสานความรวมมอ รวมท ง การใหค าแนะน าผ ปฏบต งาน อน เ พอสนบสนนวตถประสงคหรอภารกจอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางในเชงกลยทธของสวนราชการ

มความรบผดชอบในการบรหารจ ดการอยางเปนรปธรรม ไดแก มการวางแผนซงเปนกรอบภารกจใน ก า ร ด า เ น น ง า น ท ก า ห น ด ไ ว ม ก า ร ต ด ต า ม ผ ล การปฏบตงาน เพอใหเปนไปตามแผนงานทก าหนดไว มการประสานความรวมมอ รวมทงมการใหค าแนะน าแกผปฏบตงานอนดวย เพอสนบสนนวตถประสงคหรอภารกจอยางใดอยางหนง หรอหลายอยาง ในเชงกลยทธของสวนราชการ

“ วตถประสงคหรอภารกจเชงกลยทธ” ในทนหมายถ ง เปนวตถประสงคหรอภารกจ ท ส งกว าวตถประสงคหรอภารกจโดยทวไป โดยอาจอย ใน แผนกลยทธของสวนราชการ

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 27

ขอค าตอบ ค าอธบาย 5. เปนงานทตองปฏบตด านการวางแผน

ต ด ต าม บ ร ห า ร จ ด ก า ร ง าน ว ช า ก า ร ใหค าปรกษาและประสานงานระหวาง สวนราชการในระดบนโยบาย

มการบรหารจดการ “งานวชาการ” ซงเปนภารกจทส าคญ รวมทงยงมงเนนไปท “การใหค าปรกษา” และ “การประสานงาน” ระหวางสวนราชการ ทงระดบ กอง/ส านก และระดบกรม ในระดบนโยบายอกดวย

6. เปนงานทตองบรหารจดการงานวชาการ

และเปนผน าในเชงวชาการของสวนราชการ โดยสามารถเปนแหลง อาง องในระดบ ประเทศได

มการบรหารจดการดานวชาการเชนกน แตมระดบของความลกเพมมากขน คอเปนการบรหารจดการในระดบ “ผน า” ในเชงวชาการของสวนราชการ ทใชอางองในระดบประเทศได เชน มผลงานวจยระดบประเทศทได ร บการยอมรบ ในสาขาว ชาน น ๆ หร อจ ดท าหลกเกณฑ/แนวทางปฏบตเชงวชาการทเปนทยอมรบ และหนวยงานตาง ๆ ทงราชการหรอเอกชนสามารถน าไปใชเปนแนวทางการด าเนนการได

7. เปนงานทตองควบคมดแลงานทต ากวา

สวนราชการระดบส านกหรอกอง 3 ระดบ บรหารจดการหรอพฒนาการปฏบตงานของผ อน โดยตองควบคมดแลงานของสวนราชการทต ากวาส านกหรอกองลงไป 3 ระดบ ซงถอเปนภารกจการบรหารจดการในระดบเรมตน

8. เปนงานทตองควบคมดแลงานทต ากวา

สวนราชการระดบส านกหรอกอง 2 ระดบ บรหารจดการหรอพฒนาการปฏบตงานของผ อน โดยตองควบคมดแลงานของสวนราชการทต ากวาส านกหรอกองลงไป 2 ระดบ ซงถอเปนภารกจการบรหารจดการทสงกวาระดบเรมตน

9. เปนงานทตองควบคมดแลงานทต ากวา

สวนราชการระดบส านกหรอกอง 1 ระดบ บรหารจดการหรอพฒนาการปฏบตงานของผ อน โดยตองควบคมดแลงานของสวนราชการทต ากวาส านกหรอกองลงไป 1 ระดบ ซงถอเปนภารกจการบรหารจดการทส งขน มคาของงานท เ พมมากขน โดยม การควบคมดแลงานทใหญขนเปนนยส าคญ

28 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอค าตอบ ค าอธบาย 10. เปนงานทตองบรหารจดการสวนราชการ

ระดบส านกหรอกอง บรหารจดการสวนราชการระดบส านกหรอกอง ทมภารกจไมหลากหลาย มขอบเขตของงานไมใหญหรอ ไมซบซอนมาก

11. เปนงานทตองบรหารจดการสวนราชการ

ระดบส านกหรอกองทมภารกจหลากหลาย หรอมขอบเขตของงานขนาดใหญและมความซบซอนสง

บรหารจดการสวนราชการระดบส านกหรอกอง ทมภารกจหลากหลาย หรอมขอบเขตของงานขนาดใหญและมความซบซอนในการบรหารจดการสงกวาส านกหรอกองโดยทวไป

12. เปนงานทตองบรหารจดการสวนราชการ

ระดบส าน ก กองหร อส วนราชการทเทยบเทาจ านวนหนง

บรหารจดการนอกจากสวนราชการระดบส านกหรอกองแลว ยงเ พมดวยสวนราชการระดบส านกหรอกอง หรอสวนราชการทเทยบเทาส านกหรอกองอกจ านวนหนงดวย ซงแสดงใหเหนถงคาของงานทเพมขน

13. เปนงานทตองบรหารจดการสวนราชการ

ระดบกรม บรหารจดการสวนราชการระดบกรม

“กรม” ในทนหมายถง หนวยงานหรอสวนราชการ ทจดต งขนตามพระราชกฤษฎกาแบงสวนราชการ หรอตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน

14. เปนงานทตองบรหารจดการสวนราชการ

ระดบกลมภารกจ บรหารจดการสวนราชการระดบกลมภารกจ (Cluster) ซงประกอบดวยสวนราชการระดบกรมหลายกรม

15. เปนงานทตองบรหารจดการกระทรวงหรอ

สวนราชการทเทยบเทา บรหารจดการส วนราชการระดบกระทรวงหรอ สวนราชการทเทยบเทา ซงถอเปนการบรหารจดการทมคาของงานสงสด

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 29

ขอ 6 : ลกษณะของการท างานในทม

เปนการประเมนคางานจากระดบและบทบาทการมสวนรวมในทมของต าแหนงตอผลสมฤทธ ของงานตามทก าหนด

ขอค าตอบ ค าอธบาย

1. เปนงานทตองปฏบตตามทไดรบมอบหมายใหส าเรจ โดยผลของงานอาจเปนสวนทสนบสนนการท างานของทม

ปฏบตงานในฐานะผปฏบตงานในทม ไดรบการมอบหมายงานบางสวนจากหวหนาทมใหปฏบต เมอท าส าเรจ จะสามารถน าไปสนบสนนงานสวน อนของทมให สมฤทธผลได

2. เปนงานทตองมสวนรวมกบทมมากกวาท

ก าหนดไวในขอ 1 และในบางกรณอาจตองมสวนรวมกบทมตามลกษณะทก าหนดใน ขอ 3 ดวย

มลกษณะตามขอค าตอบท 1 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 3

3. เปนงานทตองประสานงานหรอสอสารกบ

สมาชกในทมเพอใหเกดผลสมฤทธตามทก าหนดไว

ปฏบตงานในฐานะผปฏบตงานในทม ไดรบการมอบหมายงานบางสวนจากหวหนาทมใหปฏบต แตการปฏบตงาน จะส าเรจไดตองมกระบวนการตดตอสอสารหรอประสานงานกบสมาชกในทม

4. เปนงานทตองมสวนรวมกบทมมากกวาท

ก าหนดไวในขอ 3 และในบางกรณอาจตองมสวนรวมกบทมตามลกษณะทก าหนดใน ขอ 5 ดวย

มลกษณะตามขอค าตอบท 3 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 5

5. เปนงานทตองผนวกงานทงหมดของสมาชก

เพอสรปรวมเปนผลสมฤทธของทมตามทก าหนดไว

การปฏบตงานมความจ าเปนตองรวบรวมผลงานของสมาชกเขาดวยกน งานนนจงส าเรจ มความรบผดชอบตอวตถประสงคและเปาหมายของทม ลกษณะเปนหวหนาทมยอย แตยงไมถงกบการควบคมบงคบบญชา

“ผนวก” ในทนหมายถง การรวมเขาดวยกน

30 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอค าตอบ ค าอธบาย 6. เปนงานทตองมสวนรวมกบทมมากกวาท

ก าหนดไวในขอ 5 และในบางกรณอาจตองมสวนรวมกบทมตามลกษณะทก าหนดใน ขอ 7 ดวย

มลกษณะตามขอค าตอบท 5 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 7

7. เปนงานทตองควบคม แกไขปญหาและให

ค าแนะน าในทม รวมทงตองประสานกบ ทมอน เพอผลสมฤทธตามทก าหนดไว

ปฏบตงานในฐานะหวหนาทมโดยตองควบคมการท างานของสมาชกในทมใหเปนไปตามแผนหรอเปาหมาย ทก าหนดไว ตองแกไขปญหาและใหค าแนะน ากบสมาชกในทม ในทกดาน รวมทงตองท าหนาทเปนหวหนาทม ในการประสานงาน ประสานความรวมมอกบทมอนดวย

“ควบคม” ในทนหมายถง การใชอ านาจบงคบบญชาก ากบการท างานอยางใกลชด

8. เปนงานทตองมสวนรวมกบทมมากกวาท

ก าหนดไวในขอ 7 และในบางกรณอาจตองมสวนรวมกบทมตามลกษณะทก าหนดใน ขอ 9 ดวย

มลกษณะตามขอค าตอบท 7 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 9

9. เ ป น ง านท ต อ งก ากบ ตรวจสอบแล ะ

ประสานงานกบสมาชกอน ๆ ในงานทเกยวของสมพนธกน เพอผลสมฤทธตามทก าหนดไว

นอกจากจะควบคมบงคบบญชาสมาชกในทมแลว ยงมบทบาทในการก ากบ ตรวจสอบ และประสานงาน ประสานความรวมมอกบสมาชกอนหรอหนวยงานอนทมความเกยวของกน โดยเนอหางานไมแตกตางกน

“ก ากบ” ในทนหมายถง การควบคมทมลกษณะ ไมเขมงวด ไมใชดแลบงคบบญชาโดยตรง

“ตรวจสอบ” ในทนหมายถง การพจารณาความถกตอง ความเรยบรอย หรอเปาหมายของงานทท า เปนค าทแสดงสถานะทางอ านาจของหวหนาทมหรอผบงคบบญชา

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 31

ขอค าตอบ ค าอธบาย 10. เปนงานทตองมสวนรวมกบทมมากกวาท

ก าหนดไวในขอ 9 และในบางกรณอาจตองมสวนรวมกบทมตามลกษณะทก าหนดใน ขอ 11 ดวย

มลกษณะตามขอค าตอบท 9 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 11

11. เปนงานทตองอ านวยการ ควบคมดแล

ตรวจสอบและประสานงานกบสมาชกอน ๆ ทงในงานทเกยวของสมพนธกนหรออาจจะแตกตางกนในเชงเนอหา เพอผลสมฤทธตามทก าหนดไว

ลกษณะงานตองอ านวยการ ควบคมดแลการท างาน พจารณาความถกตองเรยบรอยของงานของสมาชก ในทม และตองประสานงาน ประสานความรวมมอกบสมาชกอน เชน หนวยงานระดบส านกหรอกองอน ในกรม หรอสวนราชการอน ทงในงานทม เนองานเกยวของหรอแตกตางกน

“อ านวยการ” ในทนหมายถง อ านาจในการสงการตามอ านาจหนาท ทงตามกฎหมายหรอตามทไดรบมอบหมาย มใชหมายถงประเภทของต าแหนง

12. เปนงานทตองมสวนรวมกบทมมากกวาท

ก าหนดไวในขอ 11 และในบางกรณอาจตองมสวนรวมกบทมตามลกษณะทก าหนดในขอ 13 ดวย

มลกษณะตามขอค าตอบท 11 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 13

13. เปนงานทตองบรหารและบรณาการงานของ

หลาย ๆ สวนราชการทมเนอหาแตกตางกน เพอผลสมฤทธตามทก าหนดไว

ในฐานะผบรหารสงสดในการบรหารจดการตามอ านาจหนาทและตองบรณาการหรอผสานภารกจของหลายสวนราชการเขาดวยกน เพอใหการท างานทมเนอหาแตกตางกนสอดประสานไปในทศทางเดยวกนอยางมประสทธภาพ

“บรณาการ” ในทนหมายถง การผสมผสานภารกจของหลายสวนราชการเขาดวยกน

32 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 7 : การวางแผน

เปนการประเมนคางานจากลกษณะและระดบของการวางแผนในกระบวนการบรหารงาน ทต าแหนงนนรบผดชอบ

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เปนงานทตองสามารถเรยงล าดบความส าคญ

ของกจกรรมหรองานทตองท ากอน/หลงได สามารถจดล าดบความส าคญของงานได เพอใหรวา งานใดควรท ากอนหรอท าหลง ซงถอเปนจดเรมตน หรอเปนการวางแผนขนพนฐาน ในระดบนจงเปน การวางแผนการท างานเฉพาะตนเทานน

2. เปนงานทตองด าเนนการมากกวาทก าหนด

ไวในขอ 1 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 3

มลกษณะตามขอค าตอบท 1 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 3

3. เปนงานทตองก าหนดวตถประสงคในการท างาน วางแผนตารางเวลาและความรบผดชอบ ในงานของตนได

เปนการวางแผนการท างานเฉพาะตนเชนเดยวกน แต มการก าหนดวตถประสงคในการท างานทชดเจนและมทศทางแนนอน มใชวางแผนเพยงวาจะท างานใดกอนหรอหลงเทานน รวมทงยงมการวางแผนตารางเวลาและก าหนดความรบผดชอบของตนในแผนงานทวางไวดวย

4. เปนงานทตองด าเนนการมากกวาทก าหนดไวในขอ 3 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 5

มลกษณะตามขอค าตอบท 3 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 5

5. เปนงานทตองวางแผน ก าหนดวตถประสงค กรอบเวลา และทรพยากรทตองการในกจกรรม โครงการหรอแผนงานระยะสน บางอยางของสวนราชการระดบส านกหรอกองได

ลกษณะเปนแผนปฏบต การ (Action Plan) ของหนวยงาน ทตองก าหนดวตถประสงค กรอบเวลา ซงระบไวแลว และยงตองมการก าหนดถงทรพยากร ท ต อ งการ ใช ในการท า งาน ก จกรรม โครงการ หรอแผนงานบางอยางทไมมความยงยากซบซอนมากนก โดยเปนโครงการหรอแผนงานระดบส านกหรอกอง

“โครงการหรอแผนงานระยะสน” ในทนหมายถง โครงการหรอแผนงานทสามารถปฏบตใหส าเรจลลวงไปในระยะเวลาอนสน

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 33

ขอค าตอบ ค าอธบาย 6. เปนงานทตองด าเนนการมากกวาทก าหนด

ไวในขอ 5 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 7

มลกษณะตามขอค าตอบท 5 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 7

7. เปนงานทตองบรณาการแผนงานตาง ๆ ของ

สวนราชการระดบส านกหรอกอง รวมทง ก าหนดวธการบรหารโครงการ ทรพยากร เวลา และขนตอนส าคญ เพอผลสมฤทธตามทก าหนดไว

ลกษณะเปนแผนปฏบตการเชนเดยวกน แตมการรวมแผนงานตาง ๆ ของส านกหรอกอง เขามาเชอมโยงประสานใหสอดคลอง และน าไปสการปฏบตอยางมสมพนธภาพ ซงเรยกวาเปน “การบรณาการ” รวมทง ยงตองก าหนดวธการบรหารโครงการ ซงเกยวกบทรพยากรทจะน ามาใช ระยะเวลา ในการด าเนนโครงการ และขนตอนทส าคญตามแผนงานทก าหนดไวอกดวย โดยมวตถประสงคอยทผลสมฤทธของงานตามทไดมการวางแผนไว

8. เปนงานทตองด าเนนการมากกวาทก าหนด

ไวในขอ 7 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 9

มลกษณะตามขอค าตอบท 7 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 9

9. เปนงานทตองวางแผนกลยทธในการบรหาร

ส ว น ร า ช ก า ร ร ะ ด บ ก ร ม ท ง ใ น ด า น การด าเนนการและการบรหารทรพยากร ทตองการ เพอใหบรรลตามเปาหมายและวตถประสงคของสวนราชการระดบกรม ในระยะสนและในระยะยาว

ลกษณะของแผนงานเปนแผนกลยทธหรอการวางแผนงานในภาพรวมของกรม รวมถงการวางแผนปฏบตการหรอด าเนนการและบรหารทรพยากร เพอใหเปนไปตามแผนกลยทธของกรมดงกลาวดวย โดยทการวางแผนงานทกแผนในทกระดบก เ พอใหบรรล เปาหมายและวตถประสงคของสวนราชการ ดงนน การประเมนขอนจะม เ พยงการวางแผนปฏบตการหรอด าเนนการ อยางเดยวไมได

10. เปนงานทตองด าเนนการมากกวาทก าหนด

ไวในขอ 9 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 11

มลกษณะตามขอค าตอบท 9 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 11

34 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอค าตอบ ค าอธบาย 11. เปนงานทตองก าหนดทศทางเชงกลยทธ

และนโยบายในระยะยาวของสวนราชการร ะ ด บ ก ร ะ ท ร ว ง โ ด ย พ จ า ร ณ า ถ ง การเปล ยนแปลงของปจจ ยแวดลอม ทงดานเศรษฐกจ สงคม และการเมองทงในและตางประเทศ

มการวางแผนระดบกระทรวง ซงตองมการบรณาการแผนงานของระดบกรมเขามาผนวกดวยอยางมระบบ มเปาหมาย และเปนไปในทศทางเดยวกน การวางแผนในระดบกระทรวงจงตองมการก าหนดทศทางใน เชงกลยทธทจะสามารถปรบและเปลยนใหเปนไปตามปจจยแวดลอมภายนอกไดอยางเทาทน ไมวาจะเปนปจจยแวดลอมทางดานเศรษฐกจ สงคม หรอการเมอง ทงภายในและภายนอกประเทศ

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 35

ขอ 8 : มนษยสมพนธทจ าเปนในงาน

เปนการประเมนคางานจากลกษณะของความสมพนธหรอการพฒนาความสมพนธกบบคคลตาง ๆ ทจ าเปนตอการปฏบตงานของต าแหนง

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เ ป น ง า น ท ต อ ง ต ด ต อ ส ม พ น ธ ก บ ท ม

เพอความราบรนของการปฏบตงาน ตองใชมนษยสมพนธตดตอกบเพอนรวมงาน โดยเปนความสมพนธทางสงคมในระดบพนฐาน ซงอาจมากนอยตามบคลกภาพของแตละคน และเปนมนษยสมพนธทน าไปสความราบรนในการปฏบตหนาท ทงนงานยงไมจ าเปนตองตดตอกบบคคลภายนอก

2. เปนงานทตองตดตอกบทม บคคลภายนอก

หรอผรบบรการ เพอสรางความสมพนธทดระหวางกน

ตองใชมนษยสมพนธหลากหลายเพมมากขน จากเพยงทมตอเพอนรวมงานเพอความราบรนในการปฏบตงาน ไปสความมมนษยสมพนธในการตดตอกบบคคลภายนอก หรอผรบบรการ ซงไมวามนษยสมพนธจะขยายออกไปกวางขวางมากเพมขนเพยงใดกตาม แตมเปาหมาย เพอสรางความสมพนธทดระหวางกน

3. เ ป น ง า น ท ต อ ง ต ด ต อ ส ม พ น ธ ก บ ท ม

บ ค ค ล ภ า ย น อ ก ห ร อ ผ ร บ บ ร ก า ร โดยการน าเสนอความคดหรอการเปนผฟง ทด เพอใหไดผลสมฤทธตามทก าหนดไว

ต อ ง ใ ช ม น ษ ย ส ม พ น ธ ต ด ต อ ก บ เ พ อน ร ว ม ง า น บคคลภายนอก หรอผรบบรการ โดยใชวธการตดตอ เพอสรางมนษยสมพนธทดดวยการน าเสนอความคด เพอใหเพอนรวมงาน บคคลภายนอก หรอผรบบรการ ยอมรบความคดเหนดงกลาว หรอใชวธการอกประการหนงคอ การเปนผฟงทด ทงนการน าเสนอความคดหรอการเปนผฟงทดนน ขนอยกบบคลกภาพและความสามารถในการเลอกใชวธการใดวธการหนงเพอน าไปสความมมนษยสมพนธทดระหวางกน อาจกลาวไดวาระดบนตองอาศยบคลกภาพทด ในการส อสารทจะกอให เกด มนษยสมพนธทด

4. เ ป น ง า น ท ต อ ง พ ฒ น า ค ว า ม ส ม พ น ธ

ดวยการน าเสนอและโนมนาว รวมทงเปนผฟงทด เพอสรางความเขาใจรวมกนและ

นอกจากจะมการสรางมนษยสมพนธแลว ยงตองม การพฒนาความสมพนธนนตอดวยวธการน าเสนอและโนมนาว และการเปนผฟงทด เพอสรางความเขาใจทด

36 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอค าตอบ ค าอธบาย คลคลายปญหาในประเดนตาง ๆ ไดอยางถกตองสมบรณ

รวมกน ซงจะชวยคลคลายปญหาตาง ๆ ไดอยางถกตองอกดวย

“พฒนาความสมพนธ” ในทนหมายถง แมจะม การสรางมนษยสมพนธในการท างานหรอในการปฏบตหนาทกบเพอนรวมงาน บคคลภายนอก หรอผรบบรการกตาม แตกจะตองมการพฒนาความสมพนธนนใหมากขนตอไปดวยวธการทก าหนด คอ การน า เสนอและ โนมนาว และการเปนผฟงทด

5. เปนงานทตองพฒนาความสมพนธ เพอให

สามารถคลคลายสถานการณทเปราะบาง ซงอาจน าไปสความขดแยง รวมทงเปนงานทตองสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมของบคคลได

มการพฒนาความสมพนธกบบคคลหลายฝาย ซงตองใชภาวะผน า การน าเสนอ ชแจง โนมนาว และเปนผฟงทด เพอคลคลายสถานการณทเปราะบาง อนอาจจะกระทบตอความรสกของบคคลตาง ๆ ได ซงอาจจะน าไปส ความขดแยง ทงน ควรยกสถานการณเหลานนในงานไดอยางเปนรปธรรม นยส าคญอกประการหนงคอ ตองเปนงานทเกยวของกบการปรบเปลยนพฤตกรรมของบคคล

“สถานการณท เ ปราะบาง” ในท น หมายถ ง สถานการณทอาจกระทบตอความรสกทดระหวางกน ทอาจน าไปสความรสกหรอทศนคตในเชงลบ และอาจตอเนองไปถงความขดแยงในการปฏบตงาน

“สามารถปรบเปลยนพฤตกรรมของบคคลได” ในทนหมายถง พฤตกรรมของผมสวนเกยวของในงานทกฝาย ท ง ในทม เ พอนรวมงาน บคคลภายนอก หรอผรบบรการ เปนพฤตกรรมทเปลยนไปในทศทาง ทสรางหรอพฒนามนษยสมพนธได

6. เป น งานท ต อ ง ใช ความสามารถสร า ง

ความสมพนธในระดบทจงใจและสราง การยอมรบได รวมทงเปนงานทตองท าใหเกดความเปลยนแปลง และยตความขดแยงโดยท าใหเกดความพงพอใจรวมกนได

มความสามารถในการสรางความสมพนธในระดบท “จงใจ” และ “สรางการยอมรบ” ถอเปนเปาหมายสงสดของมนษยสมพนธทจ าเปนในงาน ความส าเรจของงานตองอาศยความสามารถในการจงใจและสราง การยอมรบของผปฏบตงานในต าแหนงน โดยเหตปจจย

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 37

ขอค าตอบ ค าอธบาย แหงการยอมรบตองเกดจากการสรางความสมพนธ

ไมใชเกดจากอ านาจในการบงคบบญชาหรออ านาจตอรองอนใด นยส าคญของขอค าตอบนอกประการคอ ม ง านท ต อ งท า ให เ ก ดกา ร เปล ยนแปลงและย ต ความขดแยง ซงตองอาศยความสมพนธในการโนมนาวจงใจเปนอยางยง ทจะท าใหทกฝายยอมรบหรอเกดความพงพอใจรวมกนได

38 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 9 : การตดตอสอสารทจ าเปนในงาน

เปนการประเมนคางานจากลกษณะและระดบของการตดตอสอสารทจ าเปนตองใชใน การปฏบต งานของต าแหนง เ พอให เกดความเขาใจ การยอมรบ น า ไปส การใหความรวมมอ และการสนบสนนตอการปฏบตงานใหเกดผลสมฤทธได

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เปนงานทตองตดตอสอสาร ใหขอมล หรอตอบ

ขอซกถาม เปนการตดตอสอสารขนพนฐาน ไมมความซบซอน เปนการใหขอมลหรอตอบขอซกถามท ไมตองผานกระบวนการคดทยงยาก เชน อธบายเกยวกบชองทจะตองยนเอกสาร ใหขอมลเกยวกบเอกสารทจ าเปน ตองใชในการตดตอราชการ หรอบอกทางไปหองประชม เปนตน

2. เปนงานทตองตดตอสอสารในลกษณะท

มากกวาทก าหนดไวในขอ 1 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 3 ดวย

มลกษณะตามขอค าตอบท 1 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 3

3. เปนงานทตองสามารถใหความชวยเหลอ

หรออธบายการด าเนนการในทางปฏบตได ใหความชวยเหลอหรออธบายเกยวกบการด าเนนการในทางปฏบต เกยวกบงานในหนาทหรองานอน ๆ ทจ าเปนของหนวยงานแกผตดตอสอสารดวยได

“ใหความชวยเหลอ” ในทน หมายถง การใหค าแนะน า การใหขอมลหรอบอกถงแหลงขอมลในงาน หรอการใหความอนเคราะหในงานในรปแบบอน ๆ

4. เปนงานทตองตดตอสอสารในลกษณะทมากกวาทก าหนดไวในขอ 3 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 5

มลกษณะตามขอค าตอบท 3 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 5

5. เ ป น ง านท ต อ งส ามารถ ให ค า แนะน า หรอค าปรกษาแกบคคลอน รวมทงสามารถสอนงานแกทมได

สามารถใหค าแนะน าหรอใหค าปรกษาแกบคคลอนได ซงแสดงใหเหนถงระดบของการตดตอสอสารในงาน ทล กกว า และตองใชขอมลและความร ในการใหค าแนะน าหรอใหค าปรกษาดวย

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 39

ขอค าตอบ ค าอธบาย รวมทงการตดตอสอสารในระดบนตองมความสามารถสอนงานแกทมได ซงแสดงใหเหนถงการตดตอสอสาร ในลกษณะทตองใชการสงสมความร ความสามารถ และประสบการณในงาน และจ าเปนตองใชความรความสามารถดงกลาวในการสอนงานใหแกทมได ในระดบหนง

“บคคลอน” ในทนหมายถง บคคลอนทงในทม หร อบ คคล อนนอกท ม ท เ ข ามาต ดต อขอข อม ล ขอค าแนะน า หรอขอค าปรกษาในเรองตาง ๆ ทอยในความรบผดชอบ

6. เปนงานทตองตดตอสอสารในลกษณะท

มากกวาทก าหนดไวในขอ 5 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 7

มลกษณะตามขอค าตอบท 5 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 7

7. เปนงานทตองสามารถตดตอสอสารในระดบ

ทโนมนาวและสงผลตอการตดสนใจของสวนราชการระดบส านกหรอกองได

การตดตอสอสารในระดบนเปนการสอสารทผสอสารมความสามารถโนมนาวจงใจ หรอสรางความเชอถอ การยอมรบ ใหเกดขนได จนน าไปสการตดสนใจของสวนราชการระดบส านกหรอกองได ซ งจะม งเนนสมฤทธผลของการตดตอสอสารมากกวาจะพจารณาจากลกษณะของงานแตเพยงประการเดยว

การประเมนคางานในขอค าตอบนจงตองแสดงใหเหนขอเทจจรงของการสอสาร การโนมนาวใจ ทมผลตอ การตดสนใจของสวนราชการระดบส านกหรอกอง

8. เปนงานทตองตดตอสอสารในลกษณะท

มากกวาทก าหนดไวในขอ 7 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 9

มลกษณะตามขอค าตอบท 7 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 9

40 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอค าตอบ ค าอธบาย 9. เปนงานทตองสามารถตดตอสอสารในระดบ

ทโนมนาวและสงผลตอการตดสนใจในระดบกลยทธและนโยบายทน าไปสผลสมฤทธของสวนราชการได

การตดตอสอสารในระดบนเปนการสอสารในระดบสงสด ทโนมนาวจงใจ หรอสรางความเชอถอ การยอมรบ ใหเกดขนได จนน าไปสการตดสนใจในระดบทถอไดวาเปนกลยทธ และนโยบายท จะน า ไปส การปฏบต อยางจรงจงตอไป ตองเปนการตดสนใจระดบกลยทธและนโยบายทน าไปสผลสมฤทธของสวนราชการได ซงหากการตดสนใจระดบกลยทธและนโยบายอนเปนผลมาจากการโนมนาวหรอการตดตอสอสารดงกลาว ไมสามารถน าไปสผลสมฤทธของส วนราชการได กไมอาจประเมนคาของงานวาอยในระดบขอค าตอบนได

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 41

ขอ 10 : กรอบแนวคดส าหรบการแกปญหา

เปนการประเมนคางานจากความสามารถในการก าหนดแนวทาง วธการแกปญหาในการปฏบตงานตามหนาทและความรบผดชอบของต าแหนง ภายใตกรอบแนวคด เปาหมาย และนโยบายของสวนราชการ

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เปนงานทตองแกปญหาภายใตมาตรฐาน

กระบวนการ วธการ ตวอยางทก าหนดไว หรอภายใตค าแนะน าของผบงคบบญชา

เปนการแกปญหาในระดบพนฐานหรอระดบเบองตน ไมมอสระทจะใชดลยพนจในการแกปญหามากนก การแกปญหาตองกระท าภายใตรปแบบทมตวอยาง เปนแนวทางปฏบต หรอตองแกปญหาภายใตการก ากบ ดแล ควบคม หรอใหค าแนะน าโดยผบงคบบญชา

2. เปนงานทตองแกปญหาภายใตกรอบแนวคด

มากกวาทก าหนดไวในขอ 1 และในบางกรณ อาจตองแกปญหาตามกรอบแนวคดใน ขอ 3 ดวย

มลกษณะตามขอค าตอบท 1 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 3

3. เปนงานทตองแกปญหาภายใตมาตรฐานและ

กระบวนการทมอยหลากหลาย โดยสามารถเ ข า ใ จ แ ล ะ จ ด ล า ด บ ค ว า ม ส า ค ญ ใ น การแกปญหาตามสถานการณ เ พอใหบรรลผลสมฤทธทก าหนด

เปนการแกปญหาทยงอยในรปแบบและแนวทางปฏบต แ ต ร ป แ บ บ แ ล ะ แ น ว ท า ง ป ฏ บ ต น น ม ห ล า ย ว ธ ผปฏบตงานในต าแหนงสามารถเลอกใชวธการตาง ๆ ในการแกปญหา โดยสามารถจดล าดบความส าคญ ในการแกปญหากอนหลงไดตามสถานการณอกดวย

4. เปนงานทตองแกปญหาภายใตกรอบแนวคด

มากกวาทก าหนดไวในขอ 3 และในบางกรณ อาจตองแกปญหาตามกรอบแนวคดในขอ 5

มลกษณะตามขอค าตอบท 3 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 5

5. เปนงานทตองแกปญหาในภาพรวม โดยม

อสระทจะก าหนดทางเลอก วธการหรอแนวทางภายใตกรอบแนวคดของสวนราชการ

มความสามารถในการแกปญหาเพมมากขน โดยสภาพของปญหาเรม ใหญขนหรอมากขนตามท ใช ค าว า การแก ไขปญหาใน “ภาพรวม” สามารถก าหนดทางเลอก วธการ หรอแนวทางในการแกปญหาได อยางไรกตาม อสระดงกลาวเปนอสระทจะก าหนดทางเลอก แนวทาง หรอวธการภายใตกรอบความคดของหนวยงาน หรอภายใตกรอบทก าหนดไว

42 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอค าตอบ ค าอธบาย 6. เปนงานทตองแกปญหาภายใตกรอบแนวคด

มากกวาทก าหนดไวในขอ 5 และในบางกรณ อาจตองแกปญหาตามกรอบแนวคดในขอ 7

มลกษณะตามขอค าตอบท 5 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 7

7. เปนงานทตองแกปญหาภายใตนโยบาย

และเปาหมายระยะสนของสวนราชการ ซ งเปนงานทม อสระในการคดแนวทาง แผนงาน กระบวนการ หรอขนตอนใหม ๆ เพอใหบรรลตามวตถประสงคทก าหนดไว

กรอบของการแกปญหาในความรบผดชอบจะอยภายใตนโยบายและเปาหมายระยะสนของสวนราชการ โดยเปนงานทใหอสระในการด าเนนการทจะก าหนดแนวทา ง ก ร ะบ วนกา ร ห ร อ ข น ตอน ใด ๆ ใ น การแกปญหาได รวมท งม อสระในดานความคด หรอดลยพนจมากขน แตมขอจ ากดเกยวกบขนาดของปญหาเทานน

8. เปนงานทตองแกปญหาภายใตกรอบแนวคด

มากกวาทก าหนดไวในขอ 7 และในบางกรณ อาจตองแกปญหาตามกรอบแนวคดในขอ 9

มลกษณะตามขอค าตอบท 7 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 9

9. เปนงานทตองแกปญหาภายใตนโยบาย

พนธกจ และเป าหมายระยะยาวของ ส วนราชการ ซ ง เป น งานท ม อส ระ ใน การก าหนดกลยทธ แผนงาน หรอโครงการเพอใหบรรลตามวตถประสงคทก าหนดไว

เปนการแกปญหาในระดบนโยบาย พนธกจ และเปาหมายระยะยาวของสวนราชการ ซงแสดงใหเหนถงอ ส ระท จ ะก าหนดกลย ท ธ แผนงาน โ คร งกา ร หรอกระบวนการอนใดทจะแกปญหาท เกดขนใน สวนราชการ กรอบของปญหาในขอนเปนกรอบปญหาของสวนราชการระดบกรม มอสระในการใชดลยพนจ ในการแกปญหา แตมขอจ ากดเพยงอยในกรอบของนโยบาย พนธก จ และ เป าหมายระยะยาวของ สวนราชการเทานน

10. เปนงานทตองแกปญหาภายใตกรอบ

แนวคดมากกวาทก าหนดไวในขอ 9 และในบางกรณอาจตองแกปญหาตามกรอบแนวคดในขอ 11

มลกษณะตามขอค าตอบท 9 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 11

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 43

ขอค าตอบ ค าอธบาย 11. เปนงานทตองแกปญหาภายใตทศทาง

และพนธกจของสวนราชการ ซงเปนงานทม อสระในการบ รณาการและก าหนดนโยบายหรอเปาหมายตางๆ เพอใหบรรลตามวตถประสงคทก าหนดไว

มอสระในการใชดลยพนจทจะแกปญหาทเกดขนในงานไดอยางมากทสด มอสระในการบรณาการและก าหนดนโยบายหรอเปาหมายตาง ๆ โดยขอนมกรอบหรอขอจ าก ด เ พย ง เป นการแกปญหาภายใต ท ศทาง และพนธกจของสวนราชการเทานน

44 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 11 : อสระในการคด

เปนการประเมนคางานจากระดบของการคดหรอการตดสนใจทจะพจารณาด าเนนการตามกรอบแนวทางทมอย หรอมอสระในการคดเพมขนไปจนถงสามารถก าหนดแนวทางและนโยบายในการปฏบตงานของสวนราชการได

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เปนงานทตองคดและด าเนนการภายใต

หลกเกณฑและวธการทก าหนดไว เปนพนฐานในการปฏบตงาน

ปฏบตงานภายใตหลกเกณฑ วธการ แนวทางปฏบต กฎ ระเบยบ ขอบงคบทก าหนดไวเปนขนพนฐาน หรออาจกลาวไดวาเกอบไมมอสระในการคดแตอยางใด

2. เปนงานทมอสระในการคดมากกวาขอ 1

และในบางกรณกจะมลกษณะตามขอ 3 มลกษณะตามขอค าตอบท 1 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 3

3. เปนงานทตองคดหรออาจตองพจารณาเลอก

ด าเนนการตามกระบวนการทก าหนดไวเปนมาตรฐานในการปฏบตงาน

มอสระในการคดเพมมากขน โดยมอสระทจะ “เลอกด าเนนการ” ไดบาง แตยงคงอยภายใตกรอบทก าหนดไวเปนมาตรฐานในการปฏบตงาน

4. เปนงานทมอสระในการคดมากกวาขอ 3

และในบางกรณกจะมลกษณะตามขอ 5 มลกษณะตามขอค าตอบท 3 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 5

5. เปนงานทตองคดหรออาจตองพจารณาเลอก

ด าเนนการตามกฎ หรอระเบยบตาง ๆ ท เก ยวของ รวมท ง เปนงานท สามารถตดสนใจก าหนดล าดบและระยะเวลา เพอผลสมฤทธทก าหนดไวได

มอสระในการคดเพมมากขน ตามกฎหรอระเบยบตาง ๆ ท เกยวของ ผปฏบตงานในต าแหนงสามารถเลอกด าเนนการประการใดประการหนงได ภายใตกฎหรอระเบยบทเกยวของนน ๆ อสระในการคดทเปนคาของงานในข อค าตอบน จ งอย ท ส ามารถต ดส น ใจ ใน ก า ร ก า หนดล า ด บ ขอ ง ง าน และร ะยะ เ ว ล า ใน การปฏบตงาน เพอผลส าเรจของงานได

6. เปนงานทมอสระในการคดมากกวาขอ 5

และในบางกรณกจะมลกษณะตามขอ 7 มลกษณะตามขอค าตอบท 5 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 7

7. เปนงานทตองคด พจารณาเลอก หรอตดสนใจ

ในการใชระบบ แนวคด เทคนค หรอวชาการสามารถคดและใชดลยพนจทจะเลอกหรอตดสนใจในการใชระบบ แนวคด เทคนค หรอใชวชาการในดาน

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 45

ขอค าตอบ ค าอธบาย ตาง ๆ ทเกยวของ เพอผลสมฤทธทก าหนดไวได

ตาง ๆ ท เก ยวของ ในการปฏบต งานตามหนาท ความรบผดชอบไดอยางคลองตวมากขน การประเมนอสระในการคดในขอค าตอบน เปนการคดเพอเลอกใช ไมถงกบการคดเพอวางระบบ แนวทาง หรอวธการใหม

8. เปนงานทมอสระในการคดมากกวาขอ 7

และในบางกรณกจะมลกษณะตามขอ 9 มลกษณะตามขอค าตอบท 7 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 9

9. เปนงานทตองคด พจารณาเลอก หรอตดสนใจ

ในการก าหนดแนวทางหรอเปาหมายของ สวนราชการ รวมทงงานอนทอาจตองคดคนองคความร ระบบ แนวคด หรอกระบวนการใหม ๆ เพอผลสมฤทธทก าหนดไวได

สามารถคดและใชดลยพนจทจะเลอกหรอตดสนใจในเรองใหม ๆ เพอก าหนดแนวทางหรอเปาหมายของ สวนราชการ รวมทงมอสระในการคดคนองคความร ระบบ แนวคด หรอกระบวนการใหม ๆ เพอใชใน การปฏบตงานในหนาทใหเกดผลส าเรจของสวนราชการไดดวย

10. เปนงานทมอสระในการคดมากกวาขอ 9

แตในบางกรณกจะมลกษณะตามขอ 11 มลกษณะตามขอค าตอบท 9 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 11

11. เปนงานทตองคด พจารณาเลอก หรอตดสนใจ

ในการปรบนโยบายหรอกลยทธ ของ สวนราชการ เพอเปนแนวทางใหสวนราชการบรรลผลสมฤทธทก าหนดไวได

สามารถคดและใชดลยพนจทจะเลอกหรอตดสนใจ ในระดบทจะปรบนโยบายหรอกลยทธของสวนราชการ เ พอเปนแนวทางใหสวนราชการบรรลผลสมฤทธ ทก าหนดไว

12. เปนงานทมอสระในการคดมากกวาขอ 11

แตในบางกรณกจะมลกษณะตามขอ 13 มลกษณะตามขอค าตอบท 11 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 13

13. เปนงานทตองคดหรอตดสนใจในการก าหนด

นโยบาย กลยทธ หรอภารกจใหม ๆ ของสวนราชการระดบกระทรวงภายใตกรอบนโยบายของรฐบาล

มอสระในการคดในระดบทสงสด โดยสามารถคดและใชดลยพนจทจะเลอกหรอตดสนใจในการก าหนดนโยบาย กลยทธ หรอภารกจใหมของกระทรวง เปนระดบของการคดหรอการตดสนใจทมขอจ ากดนอยทสด ขอจ ากดทอาจมกคอกฎหมายหรอกรอบนโยบายของรฐบาล ทไมอาจขดหรอแยงไดเทานน

46 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 12 : ความทาทายในงาน

เปนการประเมนคางานจากลกษณะงานหรอสถานการณททาทายการแกไขหรอการจดการกบปญหาทเกดขนในงานของต าแหนงใหลลวงไปไดดวยรปแบบและวธการตาง ๆ

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เปนงานทตองจดการกบสถานการณปกต

ตามทไดรบมอบหมาย ปฏบตตามกรอบของหนาทความรบผดชอบพนฐาน ท ไดรบมอบหมาย ซ ง เปนงานท ไมมความย งยาก และไมมปญหาหรออปสรรคใหตองแกไข

2. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทยงยาก

มากกวาทก าหนดในขอ 1 แตนอยกวาขอ 3 มลกษณะตามขอค าตอบท 1 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 3

3. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทม

รปแบบแนนอนหรอมลกษณะคลายคลงกบสถานการณในอดต

ตองจดการกบสถานการณหนงสถานการณใดทมรปแบบแนนอนหรอเปนสถานการณทเคยเกดขนมาแลวในอดต ซงมวธการหรอรปแบบในการจดการกบสถานการณนนเปนแนวปฏบตอยแลว จงมความทาทายในงานไมมากนก

4. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทยงยาก

มากกวาทก าหนดในขอ 3 แตนอยกวาขอ 5 มลกษณะตามขอค าตอบท 3 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 5

5. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทอาจ

ตองคดหาเหตผล เพอทบทวน หรอแกปญหาหรอแนวทางท เคยปฏบต เ พอใหบรรลผลสมฤทธทก าหนด

ธรรมชาตของงานมสถานการณทไมแนนอน ซงจ าเปนจะตองคด ไตร ตรอง หา เหตผล เ พอจดการกบสถานการณนน ๆ รวมทงสถานการณดงกลาวเหลานนอาจสงผลใหตองทบทวน ปรบปรง เปลยนแปลง แนวทางในการจดการกบปญหาหรอสงท เคยปฏบตมาแลวหรอไม อยางไร เพอใหไดผลสมฤทธทเหมาะสม ส าเรจลลวงตามเปาหมายทก าหนด

6. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทยงยาก

มากกวาทก าหนดในขอ 5 แตนอยกวาขอ 7 มลกษณะตามขอค าตอบท 5 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 7

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 47

ขอค าตอบ ค าอธบาย 7. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทตองม

การประเมนและตความโดยใชวจารณญาณ เ พอตดสน ใจหาทางแกปญหาท อาจม ความเสยงและไมมค าตอบเพยงค าตอบเดยว

มความทาทายในสถานการณมากขน โดยตองจดการกบสถานการณทไมใชสถานการณปกตธรรมดา แตเปนสถานการณทตอง “ประเมนและตความ” โดยตองใชวจารณญาณหรอดลยพนจในการจดการกบสถานการณนน เพอตดสนใจหาทางแกปญหาทอาจมความเสยง และไมไดมทางแกเพยงทางเดยว

“การประเมนและตความ” ในทนหมายถง การประเมนความเสยงและวนจฉยตความตามหลกการของเรอง เพอลดความเสยงทจะเกดขน

“ไมมค าตอบเพยงค าตอบเดยว” ในทนหมายถง สถานการณททาทายตอการตดสนใจทมหลายทางเลอก สงผลกระทบตอการด าเนนภารกจของกรม

8. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทยงยาก

มากกวาทก าหนดในขอ 7 แตนอยกวาขอ 9 มลกษณะตามขอค าตอบท 7 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 9

9. เปนงานทตองจดการกบสถานการณพเศษท

อาจไมเคยเกดขนมากอน ซงตองใชความคดสรางสรรค หรอความคดนอกกรอบ เพอใหเกดผลสมฤทธในระดบประเทศได

มความทาทายในงานถงระดบทสงสด โดยตองจดการกบสถานการณทอาจไมเคยเกดขนมากอน ซงอาจเรยก ไดวาเปน “สถานการณพเศษ” ซงตองใชความคดสรางสรรคหรอความคดนอกกรอบ ในการจดการกบสถานการณเชนทวานน เพอให งานเกดผลสมฤทธ ในระดบประเทศ

“สถานการณพเศษ” ในทนหมายถง สถานการณทอ าจ เคยหร อ ไม เ คย เก ดข นมาก อนก ได แต เป นสถานการณทไมปกตธรรมดา

48 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 13 : การวเคราะหขอมล

เปนการประเมนคางานจากระดบของความรความสามารถในการคดวเคราะหหรอสงเคราะหขอมลประกอบการตดสนใจ ในการท างานระดบตาง ๆ

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เปนงานทตองใชความรความสามารถใน

ก า ร ร ว บ ร ว ม ห ร อ แ ย ก แ ย ะข อ ม ล ใ นระดบพนฐาน

ใชความรความสามารถในการวเคราะหขอมลระดบ พนฐาน คอเพยงการรวบรวมหรอแยกแยะขอมลเทานน

“การแยกแยะขอมล” ในทนหมายถง การจดกลมของขอมลเทานน ยงไมไดมความหมายถง “การวเคราะหขอมล”

2. เปนงานทตองใชความรความสามารถใน การรวบรวม แยกแยะ จดเกบหรอจดท าขอมลเพอประกอบการด าเนนงานอน ๆ ตอไป

ใช ความร ค ว ามสามารถในการว เ คราะห ข อม ล เพมมากขนจากระดบพนฐาน คอนอกจากการรวบรวมขอมล แยกแยะขอมล ยงรวมถงการจดเกบหรอจดท าขอมลดวย ถอเปนคาของงานในระดบทตอเนองจากระดบพนฐาน

3. เปนงานทตองใชความรความสามารถมากกวาทก าหนดไวในขอ 2 และในบางกรณตองมความรความสามารถในการวเคราะหตามขอ 4

มลกษณะตามขอค าตอบท 2 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 4

4. เปนงานทตองใชความรความสามารถใน การวเคราะหขอมลทมาจากหลายแหลง เพอจดท ารายงานหรอตอบขอซกถามท ไมยงยากซบซอนได

ใชความรความสามารถในการวเคราะหขอมลเพมมากขน โดยตองจดการกบขอมลทหลากหลาย ตองสามารถแยกแยะวเคราะหขอมลทมาจากหลายแหลง เพอจดท ารายงานหรอตอบขอซกถามท ไมย งยากซบซอนได ซ ง แสดงถ งการปฏบ ต ง านท ล กกว าหร อส งกว า การปฏบตงานในระดบพนฐาน

5. เปนงานทตองใชความรความสามารถใน การวเคราะหมากกวาทก าหนดไวในขอ 4 และในบางกรณตองมความรความสามารถในการวเคราะหตามขอ 6

มลกษณะตามขอค าตอบท 4 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 6

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 49

ขอค าตอบ ค าอธบาย 6. เปนงานทตองใชความรความสามารถใน

การวเคราะหขอมลทงในเชงปรมาณหรอ เชงคณภาพ ส าหรบจดท าขอเสนอหรอรายงานรปแบบตาง ๆ เพอสนบสนนภารกจของสวนราชการระดบส านกหรอกอง

ใชความรความสามารถในการวเคราะหขอมลเพมมากขน โดยตองวเคราะหขอมลในเชงปรมาณหรอเชงคณภาพ เพอไดมาซงขอเทจจรง ความรใหม ในการจดท าขอเสนอหรอรายงาน โดยไมจ ากดรปแบบการด าเนนการดงกลาว เพอสนบสนนภารกจของหนวยงานระดบกองหรอส านก

7. เปนงานทตองใชความรความสามารถใน

การวเคราะหมากกวาทก าหนดไวในขอ 6 และในบางกรณตองมความรความสามารถในการวเคราะหและสงเคราะหตามขอ 8

มลกษณะตามขอค าตอบท 6 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 8

8. เปนงานทตองใชความรความสามารถใน

ก า ร ว เ ค ร า ะห แ ล ะส ง เ ค ร า ะห ข อ ม ล เพอก าหนดหลกการหรอแนวทาง ออกแบบกระบวนการหรอระบบทส าคญ หรอสรางแบบจ าลอง เ พอสนบสนนภารกจของ สวนราชการ

นอกจากตองใชความรความสามารถในการวเคราะหขอมลแลว ยงตองมการสงเคราะหขอมลเพมขนดวย ซงทงการวเคราะหและสงเคราะหขอมลในขอนเปนไปเพอก าหนดหลกการ แนวทาง ออกแบบกระบวนการหรอระบบท ส าคญ หรอเ พอใชสร างแบบจ าลอง เพอสนบสนนภารกจของสวนราชการ ในขอนตองแสดงขอเทจจรงวามการวเคราะหหรอสงเคราะหขอมลเกยวกบอะไร และไดน าไปใชก าหนดหลกการ แนวทาง ออกแบบกระบวนการ หรอออกแบบระบบอะไรขนมาใหมทส าคญ

“การสงเคราะหขอมล” ในทนหมายถง การรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลตาง ๆ น ามารวมเขาเปนสงใหมหรอความรใหม

9. เปนงานทตองใชความรความสามารถวเคราะห

และสงเคราะหมากกวาทก าหนดไวในขอ 8 และในบางกรณตองมความสามารถใน การวเคราะหและสงเคราะหตามขอ 10

มลกษณะตามขอค าตอบท 8 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 10

50 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอค าตอบ ค าอธบาย

10. เปนงานทตองใชความรความสามารถในการวเคราะหและสงเคราะหขอมล เพอใหบ ร ร ล ผ ล ส ม ฤ ท ธ ต า ม พ น ธ ก จ ข อ ง สวนราชการ

ใชความร ความสามารถท ง ในการว เคราะหและสงเคราะหขอมลทมากกวาการวเคราะหและสงเคราะหขอมลเพยงเพอสนบสนนภารกจของกรมเทานน หากแตการวเคราะหและสงเคราะหขอมลน มขอเทจจรงวาไดสงใหม หรอสงผลตอการตดสนใจ การด าเนนการระดบกรมหรอกระทรวง ใหบรรลเปาหมายหรอผลสมฤทธในระดบกลยทธ

11. เปนงานทตองใชความรความสามารถ

วเคราะหและสงเคราะหมากกวาทก าหนดไวในขอ 10 และในบางกรณตองมความรค ว ามส าม ารถ ในกา รว เ ค ร า ะห แล ะสงเคราะหตามขอ 12

มลกษณะตามขอค าตอบท 10 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 12

12. เปนงานทตองใชความรความสามารถใน

การวเคราะหและสงเคราะหขอมลส าหรบการประเมนสถานการณ เพอก าหนดทศทางในเชงกลยทธและนโยบายของสวนราชการ

ใชความรความสามารถในการวเคราะหขอมลสงสด การวเคราะหและสงเคราะหขอมลในระดบนจะได องคความรหรอวทยาการขนสง เปนทยอมรบในวงการนน หรอเปนการประเมนสถานการณทางเศรษฐกจสงคมระดบชาต หรอสรางภมปญญาใหม หรอได องคความรทเปนความชาญฉลาด (Wisdom) ใชก าหนดทศทางการ เปล ยนแปลง ในระดบนโยบายและยทธศาสตรของกรมและกระทรวง

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 51

ขอ 14 : อสระในการท างาน

เปนการประเมนคางานจากระดบความสามารถปฏบตงานดวยตนเองและความรบผดชอบของผปฏบตงานในต าแหนง ภายใตเงอนไขหรอขอจ ากดในระดบตาง ๆ

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เปนงานทมอสระในการปฏบตงานภายใต

การควบคม แนะน า และตรวจสอบอยางใกลชด

ผปฏบต งานในต าแหน งไมม อสระในการท างาน ต อ งปฏบ ต ง านภายใต การควบคม การแนะน า และตรวจสอบอยางใกลชด จงยงไมสามารถปลอยใหมอสระในการคดหรอในการปฏบตงานได

“ควบคม” ในทนหมายถง อ านาจการบงคบบญชาในการดแลการท างานอยางใกลชด

2. เปนงานทม อสระในปฏบต งานภายใต

การแนะน า ก ากบและตรวจสอบของผบ งคบบญชา โดยสามารถปฏบตตามแนวทางทก าหนดไวอยางกวาง ๆ

ผปฏบตงานในต าแหนงมอสระในการท างานเพมมากขน โ ดยสามารถปฏ บ ต ต ามแนวทางอย า งกว า ง ๆ ทก าหนดไว แตยงอยภายใตการแนะน า ก ากบดแล และการตรวจสอบจากผบงคบบญชา

“ก ากบ” ในทนหมายถง การใชอ านาจบงคบบญชา ทมความเขมขนนอยกวาการควบคม

“ตรวจสอบ” ในทนหมายถง อ านาจในการพจารณาความถกตองและความเรยบรอยในการท างาน

3. เปนงานทมอสระในการปฏบตงานภายใต

การก ากบและตรวจสอบ โดยสามารถคดและน าเสนอไดตามสมควร

ผปฏบตงานในต าแหนงมอสระในการท างานเพมมากขน โดยสามารถคดและน าเสนอไดตามสมควร ภายใต การก ากบดแล และการตรวจสอบจากผบงคบบญชา

4. เปนงานทมอสระในการปฏบตงานภายใต

นโยบายของส วนราชการระดบส าน ก หรอกอง โดยอาจตองรายงานผลสมฤทธหรอขอค าปรกษาตามสมควร

ผปฏบตงานในต าแหนงมอสระในการท างานเพมมากขนอยางชดเจน โดยสามารถดแลรบผดชอบกระบวนการท างานของตนเองได แตตองอยภายใตนโยบายของ สวนราชการระดบส านกหรอกอง ทงน ความรบผดชอบตอผลงานเปนเรองส าคญ จงอาจตองรายงานผลสมฤทธหรอขอค าปรกษาบางตามสมควร

52 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอค าตอบ ค าอธบาย

5. เปนงานทมอสระในการควบคมดแลงานใหไดผลสมฤทธของสวนราชการระดบส านกหรอกอง

ผปฏบตงานในต าแหนงมอสระในการท างานอยางแทจรง สามารถวางแผน ตดตาม ก ากบดแลงานได และรบผดชอบผลสมฤทธของงานในระดบส านกหรอกอง

6. เปนงานทมอสระในการปฏบตงานหรอใหค าปรกษาภายใตนโยบายของสวนราชการระดบกรม โดยอาจตองรายงานผลสมฤทธ และขอค าปรกษาตามสมควร

ผปฏบตงานในต าแหนงมอสระในการท างานเพมมากขน โดยนอกจากรบผดชอบผลสมฤทธของงานในระดบส านกหรอกองแลว ยงสามารถดแลรบผดชอบผลสมฤทธนนโดยตรง หรอสามารถใหค าปรกษาในระดบกรมได ภายใตนโยบายของสวนราชการระดบกรม ท งน ความรบผดชอบตอผลสมฤทธของงานเปนเรองส าคญ จงอาจตองรายงานผลสมฤทธและขอค าปรกษาบาง ตามสมควร

7. เปนงานทมอสระในการบรหารงานใหไดผลสมฤทธตามเปาหมายของสวนราชการระดบกรม

ผปฏบตงานในต าแหนงมอสระในการท างานสงมาก โดยเปนการบรหารงาน ก ากบดแล ตดสนใจ และสงการ หรอใหค าปรกษาแนะน าในระดบนโยบายได ทงน เพอใหบรรลผลสมฤทธตามเปาหมายทก าหนดไวของสวนราชการระดบกรม

8. เปนงานทมอสระในการบรหารงานใหไดผลสมฤทธตามเปาหมายของสวนราชการ ระดบกลมภารกจ

ผปฏบตงานในต าแหนงมอสระในการท างานสงมาก ในระดบนโยบายกระทรวงหรอเทยบเทา โดยเปน การบรหารงาน ก ากบดแล ตดสนใจ และสงการ หรอใหค าปรกษาแนะน าในระดบนโยบายได ทงน เพอใหบรรลผลสมฤทธตามเปาหมายทก าหนดไวของสวนราชการระดบกลมภารกจ

9. เปนงานทมอสระในการบรหารงานใหไดผลสมฤทธตามเปาหมายของสวนราชการ ระดบกระทรวง

ผปฏบตงานในต าแหนงมอสระในการท างานอยางสงสด โดยเปนการบรหารงาน ก ากบดแล ตดสนใจ และสงการ หรอใหค าปรกษาแนะน าในระดบนโยบายได ทงน เพอใหบรรลผลสมฤทธตามเปาหมายทก าหนดไวของสวนราชการระดบกระทรวง

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 53

ขอ 15 : การไดรบอ านาจในการท างาน

เปนการประเมนคางานจากระดบของอ านาจทไดรบในการท างาน โดยพจารณาจากขอบเขต หรอขอจ ากดตามลกษณะงาน สายการบงคบบญชา และการใชดลยพนจ

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เ ป น ง า น ท ต อ ง ป ฏ บ ต ภ า ย ใ ต ค า ส ง

มการตรวจสอบอยางใกลชด วธปฏบตงานไมสามารถเปลยนแปลงกอนไดรบอนญาตจากผบงคบบญชา

งานในระดบพนฐานหรอระดบเบองตน ทผผปฏบตงานจะไม ได ร บมอบอ านาจ ใด ๆ ให ด า เน นการ เอง ตองปฏบตตามหรอปฏบตภายใตค าสงและถกตดตามตรวจสอบอยางใกลชด ทงน ผปฏบตงานไมมอ านาจใดแมกระทงจะเปลยนแปลงวธปฏบตงาน นอกจาก จะไดรบอนญาตจากผบงคบบญชากอน

2. เปนงานทตองปฏบตตามขอ 1 และในบางกรณ

ตองปฏบตตามขอ 3 บาง มลกษณะตามขอค าตอบท 1 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 3

3. เปนงานทตองปฏบตตามขนตอนประจ า ภายใตการควบคมดแลของผบงคบบญชา สามารถปรบปรงวธปฏบตงานไดแตตองไดรบความเหนชอบจากผบงคบบญชา

ไดรบอ านาจในการท างานบาง โดยเปนการปฏบตงานตามขนตอนทด าเนนการเปนประจ า ผบงคบบญชา ทควบคมดแลใหอ านาจผปฏบตงานในต าแหนงสามารถปรบปรงวธปฏบตงานไดบาง แตตองไดรบความเหนชอบจากผบงคบบญชา

4. เปนงานทตองปฏบตตามขอ 3 และในบางกรณตองปฏบตตามขอ 5

มลกษณะตามขอค าตอบท 3 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 5

5. เปนงานทตองปฏบตตามวธการท เปนมาตรฐาน โดยผบงคบบญชาตรวจสอบความกาวหนาและผลสมฤทธของงานตามระยะเวลาหรอตามวธการทก าหนด

ได รบอ านาจในการท างานเ พมมากขน โดยเปน การปฏบตงานตามวธการทเปนมาตรฐาน ซงแสดงถงลกษณะงานทไดรบอ านาจมากขนกวาการปฏบตตามค าสงหรอปฏบตตามขนตอนประจ า โดยผบงคบบญชาจะตรวจสอบเฉพาะความกาวหนาและผลส าเรจของงานตามระยะเวลาหรอตามวธการทผบงคบบญชาก าหนดไวเทานน

“ วธการท เปนมาตรฐาน” ในทนหมายถง เปนกระบวนงานทมมาตรฐานการด าเนนการก าหนดไวแลว

54 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอค าตอบ ค าอธบาย 6. เปนงานทตองปฏบตตามขอ 5 และในบางกรณ

ตองปฏบตตามขอ 7 มลกษณะตามขอค าตอบท 5 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 7

7. เป น งานท ต อ งปฏบ ต ภ าย ใต ว ธ ก ารท

หลากหลาย โดยผบงคบบญชาตรวจสอบผลสมฤทธตามเงอนไขทก าหนดไว

อ านาจทไดรบเปนอ านาจทผปฏบตงานในต าแหนงสามารถใชดลยพนจ เลอกปฏบต ไดตามวธการทเหนสมควร หรอตามวธการทผปฏบต เปนผ เลอก ตามควรแกกรณ อยางไรกตามอ านาจดลยพนจนกยงอยภายใตการตรวจสอบผลสมฤทธของผบงคบบญชา อกชนหนง

8. เปนงานทตองปฏบตตามขอ 7 และในบางกรณ

ตองปฏบตตามขอ 9 มลกษณะตามขอค าตอบท 7 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 9

9. เปนงานทตองปฏบตภายใตกรอบนโยบายท

ชดเจน โดยสามารถใชดลยพนจด าเนนการตามขนตอนและวธปฏบตทก าหนดไวอยางกวาง ๆ รวมทงสามารถพฒนากระบวนการ วธการหรอระบบใหม ๆ เ พอใหบรรลผลสมฤทธทก าหนด

ไดรบอ านาจใชดลยพนจในการท างานมาก โดยเปน การปฏบตงานภายใตกรอบนโยบายทชดเจน อาจจะมขนตอนและวธการทก าหนดไวบาง แตเปนลกษณะ กวาง ๆ ไมแนนอนตายตว อ านาจทไดรบในชนนตองมขอเทจจรงวาสามารถตดสนใจพฒนากระบวนการ หรอวธการท างาน หรอระบบงานใหม ๆ ไดดวย

10. เปนงานทตองปฏบตตามขอ 9 และใน

บางกรณตองปฏบตตามขอ 11 มลกษณะตามขอค าตอบท 9 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 11

11. เ ป น ง านท ต อ งปฏ บ ต เ พ อ ให บ ร ร ล

เปาหมายในระดบนโยบายตามทก าหนด ห ร อ ต า ม ภ า ร ก จ ท ไ ด ร บ ม อบ ห ม า ย โดยสามารถวางแผนและก าหนดกลยทธ ในการปฏบตไดอยางไมมขอจ ากด

ไดรบอ านาจใชดลยพนจในการท างานมากเปนพเศษ เนองจากการปฏบตงานมงเนนไปทการบรรลเปาหมายในระดบนโยบายเปนส าคญ การปฏบตงานจงไมมขอจ ากดในเรองกระบวนการหรอวธการแตอยางใด สามารถวางแผนหรอก าหนดกลยทธ เ พอใหบรรลเปาหมายของสวนราชการเองได

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 55

ขอค าตอบ ค าอธบาย 12. เปนงานทตองปฏบตตามขอ 11 และใน

บางกรณตองปฏบตตามขอ 13 มลกษณะตามขอค าตอบท 11 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 13

13. เปนงานทตองปฏบตตามนโยบายฝายบรหาร

โดยมอ านาจสมบ รณ ในการตดสน ใจวางแผน ก าหนดนโยบายและกลยทธ

ไดรบอ านาจใชดลยพนจในการท างานตามทกฎหมายก าหนดอยางสมบรณ มอ านาจตดสนใจอยางอสระทจะเลอกกระท าการหรอไมกระท าการตามนโยบาย ฝายบรหาร เปนอ านาจในการท างานตามกฎหมาย อยางไมมขอจ ากด

“ฝายบรหาร” ในทนหมายถง รฐบาล หรอคณะรฐมนตร

56 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 16 : อ านาจในการตดสนใจ

เปนการประเมนคางานจากระดบของการใชอ านาจในการตดสนใจในการปฏบตงาน เพอใหบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายของสวนราชการ

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เปนงานทมอ านาจตดสนใจนอย การท างาน

อยภายใตค าสง การควบคม ก ากบ ตรวจสอบ และดแลอยางใกลชด

มอ านาจในการตดสนใจนอย หรอไมมอ านาจใน การตดสนใจ ปฏบตงานอยภายใตค าสง การควบคม ก ากบ ตรวจสอบ อยางใกลชดดวย

2. เปนงานทมอ านาจตดสนใจบางสวน ภายใต

การก ากบ ตรวจสอบ ดแล หรอภายใตหลกเกณฑทก าหนดไว

มอ านาจในการตดสนใจบาง แตม เ พยงบางส วนปฏบตงานอยภายใตการก ากบ ตรวจสอบ ดแล หรออยภายใตหลกเกณฑทก าหนดไว จะเหนไดวาจะผอนคลายเรองการควบคมและการสงการ

3. เปนงานทมอ านาจตดสนใจบางสวน ภายใต

แนวทางทก าหนด โดยผานการกลนกรองจากผบงคบบญชาในบางเรอง

มอ านาจในการตดสนใจเพยงบางสวน แตยงอยภายใตแนวทางท ก าหนด ไว โ ดยบาง เ ร อ งย ง ต อ งผ าน การกลนกรองจากผบงคบบญชา

4. เปนงานทมอ านาจตดสนใจและแกปญหาใน

งานประจ า โดยสามารถตดสนใจวางแผนและก าหนดแนวทางในการท างานได

เรมแสดงใหเหนถงการมอ านาจในการตดสนใจทแทจรง แตยงอยภายใตเงอนไขวาเปนอ านาจในการตดสนใจ และแกปญหาในงานปกตหรองานประจ าทปฏบตอยเทานน โดยสามารถตดสนใจในการวางแผนหรอก าหนดแนวทางในการท างานได

อาจกลาวไดวาเปนงานทมอ านาจตดสนใจภายใตกรอบของงานประจ าทสามารถยดหยนและปรบเปลยนได ตามสถานการณ

5. เปนงานทมอ านาจตดสนใจในงานส าคญของ

หนวยงานหรองานโครงการส าคญ มอ านาจในการตดสนใจเพมมากขน โดยมอ านาจตดสนใจและแกปญหาในงานทเปนประจ าและยงตองรบผดชอบตดสนใจในงานทส าคญหรอโครงการส าคญของหนวยงานระดบส านกหรอกองอกดวย

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 57

ขอค าตอบ ค าอธบาย 6. เปนงานทมอ านาจตดสนใจด าเนนการและ

บรณาการกลยทธบางสวนของสวนราชการระดบกรม

มอ านาจในการตดสนใจแกปญหาการด าเนนงาน ในระดบส านกหรอกอง และยงมสวนในการตดสนใจ ในประเดนยทธศาสตรบางสวนของกรม รวมท ง การบรณาการประเดนยทธศาสตรบางสวนของกรมดวย

7. เปนงานทมอ านาจตดสนใจด าเนนการและ

บรณาการกลยทธทงหมดของสวนราชการระดบกรม หรอบางสวนหรอทงหมดของสวนราชการระดบกลมภารกจ

มอ านาจในการตดสนใจแกปญหาการด าเนนการ ในระดบกรม หรอการตดสนใจในงานบางสวนของประเดนยทธศาสตรในระดบกระทรวง หรอการตดสนใจและแกปญหาในระดบกลมภารกจ

“กลมภารกจ” ในทนหมายถง การมขอบขายของงานกวางกวาสวนราชการระดบกรม คอเปนการก ากบดแลสวนราชการระดบกรมหลายกรมดวยกน

8. เปนงานทมอ านาจตดสนใจด าเนนการและ

บรณาการกลยทธทงหมดของสวนราชการระดบกระทรวง

มอ านาจในการตดสนใจอยางสงสดในภาคราชการประจ า โดยมอ านาจตดสนใจทจะด าเนนการหรอ บรณาการภารกจหรอกลยทธทงหมดของกรมตาง ๆ ในกระทรวง เขาดวยกน

58 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 17 : ผลกระทบจากการปฏบตงาน

เปนการประเมนคางานจากระดบและขอบเขตผลกระทบทเกดขนจากการปฏบตงานและสงผลตอ การด าเนนงานในภาพรวมระดบกรม ระดบกระทรวง และระดบประเทศ

ขอค าตอบ ค าอธบาย 1. เปนงานทสงผลกระทบเพยงเลกนอยตอ

วตถประสงค หรอภารกจหลกของสวนราชการระดบกรม

เปนงานระดบพนฐานหรอระดบเบองตน จงมผลกระทบเพยงเลกนอยหรอแทบจะไมมผลกระทบใด ๆ ตอวตถประสงคหรอภารกจหลกของกรม

2. เปนงานท ส งผลกระทบมากกว าข อ 1

แตนอยกวาขอ 3 มลกษณะตามขอค าตอบท 1 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 3

3. เปนงานทสงผลกระทบตอองคประกอบ

สวนหนงของวตถประสงค หรอภารกจหลกของสวนราชการระดบกรม

งานมผลกระทบอยบาง โดยจะสงผลตอองคประกอบสวนใดสวนหนงของวตถประสงคหรอภารกจหลก ของกรม ซงไมไดมผลกระทบทมากนก

4. เปนงานท ส งผลกระทบมากกว าขอ 3

แตนอยกวาขอ 5 มลกษณะตามขอค าตอบท 3 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 5

5. เปนงานทสงผลกระทบตอองคประกอบ

หลายสวนของวตถประสงค หรอภารกจหลกของสวนราชการระดบกรม

งานสงผลกระทบเพมขน โดยสงผลตอองคประกอบหลายสวนของวตถประสงคหรอภารกจหลกของกรม

6. เปนงานท ส งผลกระทบมากกว าขอ 5

แตนอยกวาขอ 7 มลกษณะตามขอค าตอบท 5 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 7

7. เปนงานทสงผลกระทบตอการด าเนนงาน

แผนปฏบตงานหรอการวางแผนกลยทธโดยรวมของสวนราชการระดบกรม

งานสงผลกระทบเพมมากขนอยางชดเจน โดยสงผล ตอวตถประสงคหรอภารกจหลกของกรมโดยตรงใน การด าเนนงานตามแผนปฏบตงานหรอการวางแผน กลยทธโดยรวมของกรม

8. เปนงานท ส งผลกระทบมากกว าขอ 7

แตนอยกวาขอ 9 มลกษณะตามขอค าตอบท 7 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 9

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 59

ขอค าตอบ ค าอธบาย 9. เปนงานทสงผลกระทบตอการด าเนนงาน

แผนปฏบตงานหรอการวางแผนกลยทธโดยรวมของสวนราชการระดบกระทรวง

งานสงผลกระทบในระดบกระทรวง โดยสงผลตอ การด าเนนงานตามแผนปฏบตงานหรอการวางแผน กลยทธโดยรวมของกระทรวง

10. เปนงานทส งผลกระทบมากกวาขอ 9

แตนอยกวาขอ 11 มลกษณะตามขอค าตอบท 9 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 11

11. เปนงานทสงผลกระทบตอการด าเนนงาน

โดยรวมทงหมดของภาครฐ และยงสงผลตอ การก าหนดแผนกลยทธและแผนงานของประเทศ

งานส งผลกระทบในระดบประเทศ โดยสงผลตอ การด า เนนงานโดยรวมท งหมด ซ ง เปนภาพใหญ ของภาครฐ รวมทงสงผลตอการก าหนดกลยทธและแผนงานของประเทศ

60 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 18 : ลกษณะงานทปฏบตของต าแหนง

เปนการประเมนคางานจากบทบาท หนาทความรบผดชอบ และลกษณะงานทปฏบตของต าแหนง ตามภารกจของสวนราชการ

ขอค าตอบ 1. เปนงานสนบสนน สงเสรม หรออ านวยความสะดวกใหแกงานอน ๆ ในสวนราชการ 2. เปนงานประชาสมพนธ เผยแพร หรอใหความร/ค าแนะน าทางเทคนคหรอเชงวชาการ

ใหแกผอนทงภายใน หรอภายนอกสวนราชการ 3. เปนงานจดท านโยบาย แผนงาน มาตรการ มาตรฐาน กฎเกณฑ หลกปฏบต หรอจดท า

รางงบประมาณ 4. เปนงานใหค าปรกษาโดยใชความเชยวชาญเปนพเศษในสายอาชพ ซงจะสงผลตอการก าหนด

กลยทธของสวนราชการ 5. เปนงานศกษา คนควาวจย หรอจดท าผลงานทางวชาการ ต ารา หลกสตร สงประดษฐ

หรอขอสรปเกยวกบเรองใดเรองหนง 6. เปนงานทใหบรการแกประชาชน 7. เปนงานอนรกษ สงวน สงเสรม ดแล ซอมแซม หรอท านบ ารงรกษางานทางดานศลปวฒนธรรม

ศาสนา โบราณสถาน สถานททองเทยว ทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม

8. เปนงานบงคบใชมาตรการทางกฎหมาย หรอเปนงานเกยวกบการทะเบยน ออกใบอนญาตหรอสมปทาน 9. เปนงานส ารวจ ออกแบบ กอสราง หรอสรางสรรคในทางวศวกรรม สถาปตยกรรม เกษตรกรรม

หรอศลปกรรม 10. เปนงานทางดานขอมล ขาวสาร หรอขาวกรอง 11. เปนงานบรหารความสมพนธระหวางประเทศ

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 61

ขอค าตอบ 12. เปนงานควบคมดแลสวนราชการระดบส านกหรอกอง 13. เปนงานควบคมดแลและประสานงานภายในจงหวด 14. เปนงานบรหารสวนราชการระดบกรมหรอกระทรวง

62 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ขอ 19 : วตถประสงคหลกของงานของต าแหนง

เปนการตรวจสอบผลการประเมนคางานโดยพจารณาจากวตถประสงคหลกของงานของต าแหนงทจะประเมน

ขอค าตอบ 1. วตถประสงคหลกของงาน คอ การวจยเพอสรางสรรคเทคโนโลย นวตกรรม หรอองคความรใหม ๆ 2. วตถประสงคหลกของงาน คอ การรวบรวมหรอการวเคราะหขอมลหรอประเดนตาง ๆ

เพอใชประโยชนในการก าหนดแนวทาง กระบวนการ หรอนโยบาย รวมทงพยากรณแนวโนม เพอประกอบการตดสนใจตอไป

3. วตถประสงคหลกของงาน คอ การสนบสนน ประสาน ใหค าปรกษาแนะน าแกบคคลหรอหนวยงานอน

ตามกรอบความรหรอแนวทางทก าหนดไว 4. วตถประสงคหลกของงาน คอ การพฒนาและก าหนดหลกเกณฑ ระบบ ตนแบบ คมอ แนวทาง

หรอนโยบายตาง ๆ เพอใหสามารถน าไปใชไดตามภารกจของแตละหนวยงาน 5. วตถประสงคหลกของงาน คอ การจดเตรยม หรอการบรการใหแกบคคลและหนวยงานอน 6. วตถประสงคหลกของงาน คอ การบรหารจดการเพอใหไดมาซงผลสมฤทธ การตดสนใจ

มความส าคญมากกวากระบวนการทก าหนดไว

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 63

ขอ 20 : ประเภทและระดบต าแหนง

เปนการตรวจสอบผลการประเมนคางานโดยพจารณาจากประเภทและระดบของต าแหนงทจะประเมน

ขอค าตอบ 1. ประเภททวไป ระดบปฏบตงาน 2. ประเภททวไป ระดบช านาญงาน 3. ประเภททวไป ระดบอาวโส 4. ประเภททวไป ระดบทกษะพเศษ 5. ประเภทวชาการ ระดบปฏบตการ 6. ประเภทวชาการ ระดบช านาญการ 7. ประเภทวชาการ ระดบช านาญการพเศษ 8. ประเภทวชาการ ระดบเชยวชาญ 9. ประเภทวชาการ ระดบทรงคณวฒ 10. ประเภทอ านวยการ ระดบตน 11. ประเภทอ านวยการ ระดบสง 12. ประเภทบรหาร ระดบตน 13. ประเภทบรหาร ระดบสง

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 65

ตวอยางการตอบขอค าถาม

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 67

ตวอยางการตอบขอค าถาม

3. ความรทจ าเปนในงาน โปรดเลอกระดบของความร หรอทกษะทจ าเปนส าหรบการปฏบตงานของต าแหนง

ขอค าตอบ เลอก 1. เปนงานทตองใชความรหรอความสามารถเบองตนทเรยนรไดในระยะเวลาอนสน โดยศกษา

วธการ กฎระเบยบ และกระบวนการซงเกยวของกบงานในหนาท

2. เปนงานทตองใชความร ความสามารถหรอทกษะมากกวาทก าหนดในขอท 1 แตไมถงขอท 3 3. เปนงานทตองใชความร ความสามารถหรอทกษะเฉพาะทาง ความช านาญในงานจะพฒนาขน

จากประสบการณท างาน หรอจากหลกสตรการฝกอบรม

4. เปนงานทตองใชความรหรอทกษะมากกวาทก าหนดในขอท 3 แตไมถงขอท 5 5. เปนงานทตองใชความร ความสามารถ หรอใชทกษะระดบสงในงานเชงเทคนค หรองานฝมอ

เฉพาะทางระดบสง ความช านาญในงานจะพฒนาขนจากการสงสมประสบการณและการสงสมทกษะในเชงลก

6. เปนงานทตองใชความรในเชงวชาการหรอวชาชพเฉพาะ ซงเปนงานทตองใชกระบวนการ แนวคด ทฤษฎหรอองคความรทเกยวของกบสายอาชพ

7. เปนงานทตองใชความรหรอทกษะมากกวาทก าหนดในขอท 6 แตไมถงขอท 8 8. เปนงานทตองใชความรความช านาญในงานเชงวชาการหรอวชาชพเฉพาะชนสง รวมทงเปน

งานทตองเขาใจแนวคด ทฤษฎ หรอองคความร จนสามารถประยกตใชและถายทอดได

9. เปนงานทตองใชความร หรอทกษะมากกวาทก าหนดในขอท 8 แตไมถงขอท 10 10. เปนงานทตองใชความรความเชยวชาญในงานเชงวชาการหรอวชาชพเฉพาะ หรอทกษะ

และความช านาญเฉพาะตวสงมากในต าแหนงหนาททรบผดชอบ รวมทง เปนงานทจะตอง แกไขปญหาทยงยากซบซอนและใหค าปรกษาได

11. เปนงานทตองใชความร หรอทกษะมากกวาทก าหนดในขอท 10 แตไมถงขอท 12 12. เปนงานทตองใชความรความเชยวชาญจนสามารถน ามาวางแผนกลยทธหรอนโยบายของ

สวนราชการได รวมทงเปนงานทตองเปนผน าในการพฒนา หรอการรเรมโครงการทเกดประโยชนสงสดตอพนธกจของสวนราชการ

เหตผล : ผเชยวชาญดานการบรหารทรพยากรบคคลจ าเปนตองใชความรความเชยวชาญในงานวชาการหลากหลายสาขา ไดแก หลกการบรหารและพฒนาทรพยากรบคคล การพฒนาคณภาพชวตบคลากร ซงตองใชความร ทฤษฎ หลกการจดการสมยใหมเขามาประยกตใช ทงทฤษฎองคการ การบรหารการเปลยนแปลง การจดการองคความร การจดการขอมลและสารสนเทศ เปนตน และสามารถใหค าปรกษาและแกไขปญหาทยงยากซบซอนได ดงน

68 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ความรความเชยวชาญในงานเชงวชาการหรอวชาชพเฉพาะ หรอทกษะและความช านาญเฉพาะตว

เปนงานทตองใชความรเกยวกบการบรหารทรพยากรบคคล และกฎระเบยบตาง ๆ ทเกยวของ เชน พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 หลกการแนวคดการบรหารทรพยากรบคคลสมยใหม การบรหารจดการบานเมองทด ทฤษฎผน าองคกร แนวคดเกยวกบสมรรถนะ การบรหารองคกร การบรหารการเปลยนแปลง การจดการองคความร และมตคณะรฐมนตรทเกยวของกบงานบรหารทรพยากรบคคล รวมถงแผนยทธศาสตรการพฒนาขาราชการพลเรอน ยทธศาสตรการพฒนาคณภาพชวตขาราชการพลเรอนสามญ ระบบการพฒนาขาราชการผมผลสมฤทธสง คานยมสรางสรรคของเจาหนาท ของรฐ จรรยาวชาชพนกทรพยากรบคคล เปนตน

ผเชยวชาญดานการบรหารทรพยากรบคคลยงตองมทกษะและความช านาญในการคดวเคราะห สงเคราะห ขอมลปรมาณงาน ความคดเหนในการด าเนนงาน เพอสรปเปนความคดเหนและขอเสนอแนะตาง ๆ เชน การวเคราะหโครงสรางและอตราก าลง การวเคราะหเพอปรบปรงการก าหนดต าแหนง การประเมนคางานเพอวดคณภาพของต าแหนง ตองมทกษะในการน าระเบยบ กฎหมาย และนโยบายตาง ๆ มาก าหนดเปนแนวทางปฏบตทไดรบการยอมรบและน าไปสการปฏบตไดจรงอยางมประสทธภาพ ตองมทกษะในการประสานงาน เจรจาเพอประสานประโยชนใหทกฝายไดรบความเปนธรรม

การแกไขปญหาทยงยากซบซอนและใหค าปรกษา ผเชยวชาญดานการบรหารทรพยากรบคคลตองแกไขปญหาทยงยากซบซอนและใหค าปรกษา

ได โดยตองมความเขาใจถงประเดนขดแยงของปญหาบคลากร เพอวเคราะหสถานการณของปญหา คนหาสาเหตของปญหา และความตองการทแทจรงของผมสวนไดสวนเสย แลวน ามาก าหนดแนวทางการแกไขปญหาหลาย ๆ ทางเลอก ซงตองใชวจารณญาณในการวนจฉย ระบขอดขอเสยของแตละทางเลอก สรปผล และใหขอเสนอแนะหรอค าปรกษาแนวทางการแกไขปญหาอยางเปนระบบทงในระยะสนและระยะยาว และมความสอดคลองกบระเบยบขอกฎหมายทเกยวของ

ดวยเหตผลดงกลาวขางตน ต าแหนงผเชยวชาญดานการบรหารทรพยากรบคคลน จงเปนงานทตองใชความรทจ าเปนในงานตามขอค าตอบท 10

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 69

ตวอยางการตอบขอค าถาม

8. มนษยสมพนธทจ าเปนในงาน โปรดเลอกระดบของมนษยสมพนธทจ าเปนในการปฏบตงานของต าแหนง

ขอค าตอบ เลอก 1. เปนงานทตองตดตอสมพนธกบทม เพอความราบรนของการปฏบตงาน 2. เปนงานทตองตดตอกบทม บคคลภายนอก หรอผรบบรการ เพอสรางความสมพนธทด

ระหวางกน

3. เปนงานทตองตดตอสมพนธกบทม บคคลภายนอก หรอผรบบรการ โดยการน าเสนอ ความคดหรอการเปนผฟงทด เพอใหไดผลสมฤทธตามทก าหนดไว

4. เปนงานทตองพฒนาความสมพนธ ดวยการน าเสนอและโนมนาว รวมทงเปนผฟงทด เพอสรางความเขาใจรวมกนและคลคลายปญหาในประเดนตางๆ ไดอยางถกตองสมบรณ

5. เปนงานทตองพฒนาความสมพนธ เพอใหสามารถคลคลายสถานการณทเปราะบาง ซงอาจ น าไปสความขดแยง รวมทงเปนงานทตองสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมของบคคลได

6. เปนงานทตองใชความสามารถสรางความสมพนธในระดบทจงใจและสรางการยอมรบได รวมทงเปนงานทตองท าใหเกดความเปลยนแปลง และยตความขดแยงโดยท าใหเกด ความพงพอใจรวมกนได

เหตผล : เนองจากต าแหนงผอ านวยการส านกบรหารกลางมหนาทความรบผดชอบเกยวกบการเปนศนยกลางในการบรหารทรพยากรบคคล งบประมาณ และการประชาสมพนธของกรม จงมความจ าเปนตองพฒนาความสมพนธกบหนวยงานตาง ๆ ภายในกรม ประกอบดวย หนวยงานระดบส านก จ านวน 20 หนวยงาน หนวยงานระดบกอง จ านวน 1 หนวยงาน และหนวยงานระดบกลม จ านวน 3 หนวยงาน ทงน เพอสนบสนนใหการปฏบตงานในภารกจหลกของกรมเปนไปอยางยงยน ซงในหลายกรณต าแหนงดงกลาวจะตองรบหนาทในการพฒนาความสมพนธ เพอใหสามารถคลคลายสถานการณทเปราะบาง ซงอาจน าไปสความขดแยง รวมทงเปนงานทตองสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมของบคคลได ตวอยางเชน ดานการบรหารทรพยากรบคคล เรองการน าระบบการบรหารผลการปฏบตราชการ (Performance Management) มาใชประกอบการเลอนเงนเดอนขาราชการแบบใหม คอปรบจากการเลอนเงนเดอน แบบขนมาเปนการเลอนเงนเดอนจากรอยละของฐานในการค านวณ ซงในการน าระบบดงกลาวมาใชถอเปนการเปลยนแปลงครงใหญทสงผลกระทบตอขาราชการทงหมด ซงในระยะแรกประสบปญหาเปนอยา งมาก เนองจากเปนระบบใหมทมความยงยากซบซอน

ในระยะแรกต าแหนงผอ านวยการส านกบรหารกลางในฐานะทก ากบดแลภารกจดาน การบรหารทรพยากรบคคลตองชแจงท าความเขาใจตอทประชมผบรหารอยหลายครง เนองจากขาราชการ

70 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

ในกรมยงขาดความรความเขาใจและยงไมยอมรบระบบดงกลาว อกทงมองวาระบบใหมมความยงยากซบซอน ท าใหเงนเดอนทไดรบหลงจากการเลอนมอตราทลดลงเมอเทยบกบการเลอนเงนเดอนเปนขน

เพอจดการกบปญหาดงกลาว ผอ านวยการส านกบรหารกลางยงไดวางแผนสรางความสมพนธกบขาราชการในกรม ทงในสวนกลางและสวนภมภาค เพอใหความรความเขาใจ โดยการจดอบรม เรองการบรหารผลการปฏบตราชการ โดยการเชญวทยากรจากส านกงาน ก .พ. มาบรรยายใหความรในสวนกลาง รวมทงมการมอบหมายใหทมงานของสวนการเจาหนาทลงไปใหความรในสวนภมภาค โดยเฉพาะในเรองการวางแผนและการก าหนดเปาหมายผลการปฏบตราชการ ซงเนนไปทการปรบเปลยนแนวคด โดยพยายามจงใจใหผบงคบบญชาและผปฏบตงานเหนความส าคญของการรวมกนวางแผนและก าหนดขนตอน/วธการปฏบตราชการ เพอใหทง 2 ฝายเขาใจรวมกนเกยวกบเปาหมายขององคกรวาจะตองท าอะไรใหส าเรจในเวลาใด เหตใดจงตองท าสงเหลานน และผลส าเรจทคาดหวงควรมคณภาพอยางไร รวมไปถงการแนะน าผอ านวยการส านก/กอง/กลม ทวทงกรม เกยวกบการบรหารวงเงนงบประมาณส าหรบการเลอนเงนเดอน เปนตน

ผลกคอ สงผลใหผบรหารมการปรบพฤตกรรมและทศนคตเกยวกบการประเมนผลการปฏบตราชการในเชงทกวางขน คอไมไดมองวาการประเมนผลจบทการเลอนเงนเดอนเทานน แตมองไปถงแนวทางในการทจะพฒนาผใตบงคบบญชาดวย ในกรณทผลการปฏบตราชการไมเปนไปตามทตงคาเป าหมายไว กจะรวมกบผใตบงคบบญชาในการหาหลกสตรทจะฝกอบรมหรอพฒนาใหมความร ทกษะ และสมรรถนะ ดขน สวนกรณขาราชการทเปนผใตบงคบบญชานนกมการปรบพฤตกรรมและทศนคตเกยวกบการก าหนดตวชวดผลการปฏบตราชการและคาเปาหมายทสะทอนถงเปาหมายหรอผลลพธทมงหวงไดชดเจนมากขน

ดวยเหตผลดงกลาวขางตน ลกษณะงานของต าแหนงผอ านวยการส านกบรหารกลางจงเปนงานทตองพฒนาความสมพนธตามขอค าตอบท 5

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 71

ตวอยางการตอบขอค าถาม 12. ความทาทายในงาน โปรดเลอกระดบของความทาทายในงานของต าแหนง

ขอค าตอบ เลอก 1. เปนงานทตองจดการกบสถานการณปกตตามทไดรบมอบหมาย

2. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทยงยากมากกวาทก าหนดในขอ 1 แตนอยกวาขอ 3 3. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทมรปแบบแนนอนหรอมลกษณะคลายคลงกบ

สถานการณในอดต

4. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทยงยากมากกวาทก าหนดในขอ 3 แตนอยกวาขอ 5 5. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทอาจตองคดหาเหตผล เพอทบทวน หรอแกปญหาหรอ

แนวทางทเคยปฏบต เพอใหบรรลผลสมฤทธทก าหนด

6. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทยงยากมากกวาทก าหนดในขอ 5 แตนอยกวาขอ 7 7. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทตองมการประเมนและตความโดยใชวจารณญาณ

เพอตดสนใจหาทางแกปญหาทอาจมความเสยงและไมมค าตอบเพยงค าตอบเดยว

8. เปนงานทตองจดการกบสถานการณทยงยากมากกวาทก าหนดในขอ 7 แตนอยกวาขอ 9 9. เปนงานทตองจดการกบสถานการณพเศษทอาจไมเคยเกดขนมากอน ซงตองใชความคด

สรางสรรค หรอความคดนอกกรอบ เพอใหเกดผลสมฤทธในระดบประเทศได

เหตผล : ต าแหนงผอ านวยการส านกบรหารกลางมหนาทความรบผดชอบในการอ านวยการภารกจในดานตาง ๆ ไดแก ดานบรหารทวไป ดานการพสด ดานการเจาหนาท ดานการประชาสมพนธ ดานการคลง ดานฝกอบรม และดานวนย โดยทภารกจดานวนยเปนงานทตองศกษา วเคราะห วางระบบ ก าหนดวธการควบคมปองกนการกระท าผดทางวนย ด าเนนการสบสวน สอบสวน ขอเทจจรง ด าเนนการทางวนย ด าเนนการตรวจสอบความถกตองของส านวนการสอบสวนขอเทจจรงตามทหนวยงานในสงกดของขาราชการ ลกจางประจ า และพนกงานราชการของกรม ผอ านวยการส านกบรหารกลางจงตองจดการกบสถานการณทตองมการประเมนและตความโดยใชวจารณญาณ และตองใชความคดในการแกไขปญหาทไมมค าตอบเพยงค าตอบเดยว และเสยงตอการอทธรณและรองทกขของขาราชการ ลกจางประจ า และพนกงานราชการ

ตวอยางงานดานวนย โดยทต าแหนงผอ านวยการส านกบรหารกลาง มหนาทความรบผดชอบในการก ากบดแลภารกจดานการบรหารทรพยากรบคคล ซงการด าเนนการลงโทษทางวนยเปนสวนหนงในภารกจทไดรบมอบหมาย นบเปนภาระหนาททยงใหญ สมเสยงตอการปฏบตผดพลาดคลาดเคลอนหรอ ไมถกตองในการออกค าสงลงโทษวนยไมรายแรง หรอการลงโทษวนยอยางรายแรง นอกจากนยงม

72 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

การด าเนนการระหวางการสอบสวนพจารณาทางวนยในการสงพกราชการหรอการสงใหออกจากราชการ ไวกอน จ าเปนตองมการศกษาในรายละเอยดของกฎหมายและระเบยบท เกยวของ ไมวาจะเปนพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 กฎ ก.พ. ระเบยบ ก.พ. หนงสอเวยนของ ก.พ. มตคณะรฐมนตร นโยบายของรฐบาล ฯลฯ และหลกการทยดถอในการปฏบตงานดงกลาวยงตองยดหลกนตธรรม หลกมโนธรรม หลกความเปนธรรม ความเสมอภาค ไมเลอกปฏบต ไมเกรงกลวตออทธพล อยบนพนฐานของความถกตองแมนย าชดเจน เพราะหากไมศกษากฎหมายและระเบยบทเกยวของใหถกตองและครบถวนแลว กอาจถกฟองรองเพกถอนค าสงลงโทษ และถกฟองรองด าเนนคดทางอาญาและทางปกครองได เนองจากในการออกค าสงลงโทษ ทางวนยเปนค าสงทางปกครองตามมาตรา 5 แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 เพราะเปนการใชอ านาจหนาทตามกฎหมายของเจาหนาททมผลกระทบตอสถานภาพของสทธหรอหนาทของบคลากรซงเปนขาราชการ ลกจางประจ า และพนกงานราชการของกรม ดงนนผอ านวยการส านกบรหารกลางจะตองมความสามารถน าขอกฎหมาย ขอเทจจรง มาประกอบการพจารณาวนจฉยบน ความถกตองและเปนธรรม ในการตดสนใจกบการแกไขปญหาทมความเสยงและไมมค าตอบเพยงค าตอบเดยว จะตองประเมนและตความใหเกดความถกตองเปนธรรมและมความโปรงใสกบผถกลงโทษใหม ความชดเจนทไมสามารถคดคานในค าตดสนนนได ดงนน จงตรงกบขอค าตอบท 7

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 73

ตวอยางการตอบขอค าถาม (กรณเลอกขอค าตอบระหวางกลาง)

7. การวางแผน โปรดเลอกลกษณะการวางแผนของต าแหนง

ขอค าตอบ เลอก 1. เปนงานทตองสามารถเรยงล าดบความส าคญของกจกรรมหรองานทตองท ากอน/หลงได

2. เปนงานทตองด าเนนการมากกวาทก าหนดไวในขอ 1 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 3

3. เปนงานทตองก าหนดวตถประสงคในการท างาน วางแผนตารางเวลาและความรบผดชอบ ในงานของตนได

4. เปนงานทตองด าเนนการมากกวาทก าหนดไวในขอ 3 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 5

5. เปนงานทตองวางแผน ก าหนดวตถประสงค กรอบเวลา และทรพยากรทตองการในกจกรรม โครงการหรอแผนงานระยะสน บางอยางของสวนราชการระดบส านกหรอกองได

6. เปนงานทตองด าเนนการมากกวาทก าหนดไวในขอ 5 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 7

7. เปนงานทตองบรณาการแผนงานตาง ๆ ของสวนราชการระดบส านกหรอกอง รวมทง ก าหนดวธการบรหารโครงการ ทรพยากร เวลา และขนตอนส าคญ เพอผลสมฤทธตามทก าหนดไว

8. เปนงานทตองด าเนนการมากกวาทก าหนดไวในขอ 7 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 9

9. เปนงานทตองวางแผนกลยทธในการบรหารสวนราชการระดบกรม ทงในดานการด าเนนการและการบรหารทรพยากรทตองการ เพอใหบรรลตามเปาหมายและวตถประสงคของ สวนราชการระดบกรมในระยะสนและในระยะยาว

10. เปนงานทตองด าเนนการมากกวาทก าหนดไวในขอ 9 และในบางกรณอาจตองด าเนนการตามทก าหนดในขอ 11

11. เปนงานทตองก าหนดทศทางเชงกลยทธและนโยบายในระยะยาวของสวนราชการระดบกระทรวง โดยพจารณาถงการเปลยนแปลงของปจจยแวดลอมทงดานเศรษฐกจ สงคม และการเมองทงในและตางประเทศ

74 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

เหตผล : ต าแหนงเลขานการกรมมบทบาทในการวางแผนทง 2 ระดบ กลาวคอ งานทตองบรณาการแผนงานตาง ๆ ของส านก/กอง เนองจากภารกจงานบางอยางของเลขานการกรมมความเกยวของกบหลายหนวยงานภายใน

กรม ดงนน จงจ าเปนตองมการบรณาการแผนงานตาง ๆ ของส านก /กอง เพอใหการด าเนนงานม ความสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกน รวมทงมการบรหารงานและทรพยากรทมประสทธภาพ เชน

1. การบรณาการแผนประชาสมพนธขอมลขาวสารของแตละส านก/กอง โดยน ามาจดท าเปนแผนประชาสมพนธประจ าปในภาพรวมของกรม เพอใหการเผยแพรขอมลขาวสารมประสทธภาพสงสด สามารถเผยแพรขอมลขาวสารใหกบทกภาคสวนไดอยางถกตอง ไมซ าซอน และทนตอสถานการณทม การเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว

2. การบรณาการแผนฝกอบรมสมมนาของกรม ทงทจดภายในและภายนอกกรม เพอให การจดกจกรรม/หลกสตรการฝกอบรมบคลากรของกรมในภาพรวมสอดคลองกบนโยบายของกรม

งานทตองวางแผนกลยทธในการบรหารสวนราชการระดบกรม 1. ภารกจงานดานหนงของเลขานการกรมทมความส าคญยงตอการขบเคลอนองคกรใหกาวไป

ขางหนาไดอยางมนคง โดยทกรมมการก าหนดประเดนยทธศาสตรท 4 การบรหารองคกรสความเปนเลศ ดงนน เลขานการกรมจงตองมสวนในการตดสนใจเชงกลยทธเพอเปาหมายในระยะยาวอยบาง เชน การวางแผนบรหารจดการทรพยากรบคคลของกรม ทงในสวนกลางและสวนภมภาค ใหเปนไปตามนโยบายของกรม นโยบายของรฐบาล และสอดรบกบสถานการณตาง ๆ ทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว ดงน

- การวางแผนจดหาบคลากร การขออตราก าลง การเกลยอตราก าลง และการโอนยาย เพอใหมจ านวนบคลากรทเพยงพอกบปรมาณงานทเพมขน และมความเหมาะสมกบต าแหนง/ลกษณะงานทหลากหลายและซบซอนขนของกรม

- การวางแผนพฒนาบคลากรของกรมอยางตอเนอง เพอเพมขดความสามารถและพฒนาศกยภาพในการท างานใหสงขน เพอใหบคลากรของกรมสามารถปรบตวและกาวทนตอการเปลยนแปลง ตาง ๆ ทเกดขนอยางรวดเรวได

ทงน ในแผนงานดงกลาวจะมการระบผรบผดชอบ งบประมาณทใชในการด าเนนการ กรอบระยะเวลาด าเนนการ และการตดตามประเมนผลทชดเจน เพอใหการบรหารจดการมประสทธภาพสงสด

2. การก าหนดกลยทธในการคดเลอกสอประชาสมพนธ ทงในเรองประเภทของสอและรปแบบของสอ เพอใหครอบคลมทกกลมเปาหมาย และเพอใหการเผยแพรขอมลขาวสารของกรมเปนไปดวย ความถกตอง

จากเหตผลขางตน กลาวไดวาต าแหนงเลขานการกรมมบทบาทการวางแผนทตองมการบรณาการแผนงานโครงการตาง ๆ ของหนวยงานภายในกรม เพอผลสมฤทธตามทก าหนดไว พรอมทงยงมบทบาท ทตองวางแผนกลยทธและน าประเดนยทธศาสตรท 4 ของกรมไปสการปฏบต อนจะสงผลถงเปาหมาย ระยะยาวของกรมในบางสวนได จงเหนควรเลอกขอค าตอบท 8 ซงเปนกรณทมลกษณะตามขอค าตอบท 7 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 9

ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น | 75

ตวอยางการตอบขอค าถาม (กรณเลอกขอค าตอบระหวางกลาง)

10. กรอบแนวคดส าหรบการแกปญหา โปรดเลอกกรอบแนวคดส าหรบการแกปญหาในการปฏบตงานของต าแหนง

ขอค าตอบ เลอก 1. เปนงานทตองแกปญหาภายใตมาตรฐาน กระบวนการ วธการ ตวอยางทก าหนดไว

หรอภายใตค าแนะน าของผบงคบบญชา

2. เปนงานทตองแกปญหาภายใตกรอบแนวคดมากกวาทก าหนดไวในขอ 1 และในบางกรณ อาจตองแกปญหาตามกรอบแนวคดในขอ 3 ดวย

3. เปนงานทตองแกปญหาภายใตมาตรฐานและกระบวนการทมอยหลากหลาย โดยสามารถเขาใจและจดล าดบความส าคญในการแกปญหาตามสถานการณเพอใหบรรลผลสมฤทธ ทก าหนด

4. เปนงานทตองแกปญหาภายใตกรอบแนวคดมากกวาทก าหนดไวในขอ 3 และในบางกรณ อาจตองแกปญหาตามกรอบแนวคดในขอ 5

5. เปนงานทตองแกปญหาในภาพรวม โดยมอสระทจะก าหนดทางเลอก วธการหรอแนวทางภายใตกรอบแนวคดของสวนราชการ

6. เปนงานทตองแกปญหาภายใตกรอบแนวคดมากกวาทก าหนดไวในขอ 5 และในบางกรณ อาจตองแกปญหาตามกรอบแนวคดในขอ 7

7. เปนงานทตองแกปญหาภายใตนโยบาย และเปาหมายระยะสนของสวนราชการ ซงเปนงาน ทมอสระในการคดแนวทาง แผนงาน กระบวนการ หรอขนตอนใหมๆ เพอใหบรรลตามวตถประสงคทก าหนดไว

8. เปนงานทตองแกปญหาภายใตกรอบแนวคดมากกวาทก าหนดไวในขอ 7 และในบางกรณ อาจตองแกปญหาตามกรอบแนวคดในขอ 9

9. เปนงานทตองแกปญหาภายใตนโยบาย พนธกจ และเปาหมายระยะยาวของสวนราชการ ซงเปนงานทมอสระในการก าหนดกลยทธ แผนงาน หรอโครงการเพอใหบรรล ตามวตถประสงคทก าหนดไว

10. เปนงานทตองแกปญหาภายใตกรอบแนวคดมากกวาทก าหนดไวในขอ 9 และในบางกรณอาจตองแกปญหาตามกรอบแนวคดในขอ 11

11. เปนงานทตองแกปญหาภายใตทศทางและพนธกจของสวนราชการ ซงเปนงานทมอสระ ในการบรณาการและก าหนดนโยบายหรอเปาหมายตางๆ เพอใหบรรลตามวตถประสงค ทก าหนดไว

76 | ค ม อ ป ร ะ เ ม น ค า ง า น

เหตผล : ต าแหนงผเชยวชาญดานการบรหารทรพยากรบคคลตองเปนผทมความรความสามารถ ประสบการณ และความเชยวชาญในดานการบรหารหรอการพฒนาทรพยากรบคคล ปฏบตงานทตองตดสนใจหรอแกปญหาในทางวชาการทยากและซบซอนมาก ภายใตนโยบายของสวนราชการ โดยมอสระในการคดทจะน าองคความร แนวคด กระบวนการ มาประยกตใช เพอตอบสนองตอเปาหมายระยะสนและเปาหมายระยะยาวของสวนราชการ ตวอยางเชน ปญหาโครงสรางอายของขาราชการ ในระยะสนไดด าเนนการบรรจบคลากรเขาทดแทนในต าแหนงทวางจากการเกษยณอายราชการ การเกษยณอายราชการกอนก าหนด และต าแหนงทมการลาออกจากราชการ หรอบรรจในต าแหนงทมการปรบปรงการก าหนดต าแหนงใหม ตองด าเนนการก าหนดแผนการสรรหาและบรรจแตงตง ส าหรบในระยะยาวตองด าเนนการเรองการจดท าเสนทางกาวหนาในสายอาชพ (Career Path) เพอวางระบบการบรหารทรพยากรบคคล และน าเรองการวางแผนสรางความตอเนองในการปฏบตราชการ (Succession Plan) เขามาเพอเปน การเตรยมบคลากรขนสต าแหนงอยางมประสทธภาพ ถอเปนการวางแผนการสรรหาและคดเลอกบคลากรในเชงรก และกอใหเกดขวญก าลงใจแกบคลากรภายในองคกร

จากเหตผลขางตน กลาวไดวาต าแหนงผเชยวชาญดานการบรหารทรพยากรบคคลน เปนงานทตองใชกรอบแนวคดส าหรบการแกปญหาภายใตนโยบายตามขอค าตอบท 7 และบางครงลกษณะงานตองใชกรอบแนวคดส าหรบการแกปญหาในระยะยาวของสวนราชการ จงเหนควรเลอกขอค าตอบท 8 ซงเปนกรณทมลกษณะตามขอค าตอบท 7 ครบถวน และมบางลกษณะตามขอค าตอบท 9