ძირითადი მიგნებები...ესპანეთი 200 400 600 800 1000...
TRANSCRIPT
2ძირითადი მიგნებები
COVID-19-ის გავრცელების დინამიკა და ტურიზმის აღდგენის მოლოდინები
• ვირუსის მაჩვენებელი იზრდება საქართველოსა და რიგ ქვეყნებში, თუმცა ვაქცინა სავარაუდოდ მომდევნო თვეებში იქნება ხელმისაწვდომი, ამასთან მკურნალობის მეთოდების დახვეწასთან ერთად
ფატალობის მაჩვენებელი მცირდება
• ტურისტული შემოდინებების მნიშვნელოვანი აღდგენა 2021 წლის მეორე კვარტლიდანაა მოსალოდნელი, ხოლო კრიზისამდელ მაჩვენებელზე დაბრუნება 2022 წლიდან. საქართველოში შემომავალი
ტურიზმის სტრუქტურა ხელს შეუწყობს ინდუსტრიის შედარებით სწრაფ აღდგენას. ინიციატივა „Remotely from Georgia” სცენარის გაუარესების შემთხვევაში შესაძლოა შემამსუბუქებელი ფაქტორი იყოს
ძირითადი მაკრო პარამერები
• 2020 წელს მშპ-ის ვარდნა 5.0/5.5%-ის ფარგლებშია მოსალოდნელი, თუმცა ვირუსის მატების პირობებში, დამატებითი ფისკალური სტიმულის გარეშე, 2020 წლის ზრდა პროგნოზის ქვედა ზღვრისკენ
იქნება გადახრილი. 2021 წელს მოსალოდნელია ეკონომიკის კრიზისამდელ მაჩვენებელთან დაბრუნება; ტურიზმის აღდგენამდე, ფისკალური ხარჯები ზრდის მთავარ ხელშემწყობად რჩება
• წლის ბოლოსათვის ინფლაცია 3%-იან ნიშნულს დაუბრუნდება. მიუხედავად ინფლაციის შედარებით დაბალი მაჩვენებლისა, მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთის მკვეთრი შემცირება არ არის
მოსალოდნელი რადგან გაცვლითი კურსი კვლავ მნიშვნელოვანი რისკ-ფაქტორია ფასების ზრდასთან მიმართებაში
• მოსალოდნელია, რომ სავალუტო ინტერვენციებით ეროვნული ბანკი გააგრძელებს მთავრობის მიერ მოზიდული სახსრებით საგარეო შემოდინებების დანაკლისის დაბალანსებას; ამასთან,
ინფლაციის სამიზნე მაჩვენებელთან დაბრუნების პრიორიტეტულობის პირობებში მოსალოდნელია, რომ ლარის ეფექტური და დოლარი/ლარის კურსი მეტ-ნაკლებად სტაბილური დარჩება
• დასაქმების ბაზარი მოსალოდნელზე მეტეტად მდგრადია. დასაქმებულთა რაოდენობა 2020 წლის მეორე კვარტალში წ/წ 2%-ით შემცირდა. ხელფასის მიმღებთა პროცენტულად მკვეთრი შემცირება
გართობის, პროფესიული მომსახურების და HORECA სექტორში შეინიშნება
მოსალოდნელი ზეგავლენა ბიზნეს სექტორებზე
• განთავსების სექტორში აგვისტოში გაუმჯობესება მეტწილად რეგიონებში გაგრძელდა; უკეთესი დინამიკა საშუალო და დიდ სასტუმროებში დაფიქსირდა. 2020 წელს დოლარში RevPAR-ის დაახლოებით
75%-ით კლებაა მოსალოდნელი
• საცხოვრებელი უძრავი ქონების სექტორში აგვისტოში გაყიდვების წ/წ ცვლილებამ -17.4% შეადგინა, რაც ივლისთან შედარებით 1პპ-ით გაუმჯობესებაა. ძველი ბინების ფასები დოლარში კლებას
აგრძელებს (-4.1% წ/წ), ახალი ბინების ფასი კი ზრდადია (+1.0% წ/წ) რაც ამ სეგმენტში მოთხოვნის დაბრუნებას უკავშირდება. ჯამურად, 8 თვის მანძილზე ბაზარზე გაყიდვები წ/წ 35%-ით არის შემცირებული.
წლის მანძილზე ახალ ბინებში გაყიდვების დაახ. 20%-ით*, ხოლო ფასის (დოლარი) დაახ. 5%-ით შემცირებაა მოსალოდნელი
• კომერციული უძრავი ქონების სექტორში გამოკითხულ კომპანიებს შორის, სავაჭრო მოლებში შემოსავლების მეტი კლება ფიქსირდება, ვიდრე საცალო სავაჭრო ობიექტებზე გაქირავებულ ფართებში.
წლის მანძილზე, სექტორში დოლარში საიჯარო შემოსავლის 20-25%-ით კლებაა მოსალოდნელი
• მშენებლობის სექტორში 2020 წლის მეორე კვარტალში დიდი კლება საცხოვრებელი და არასაცხოვრებელი შენობების მშენებლობის ბრუნვაში დაფიქსირდა (-34% წ/წ). ინფრასტრუქტურის მშენებლობამ
მეტი მდგრადობა შეინარჩუნა (2020წ. 6 თვეში +1%). წლის მანძილზე სამშენებლო სექტორის ჯამური ბრუნვის წ/წ 15%-ით შემცირებაა მოსალოდნელი
• FMCG სექტორმა 2020 წელს. მოსალოდნელია 2019 წლის დონე შეინარჩუნოს, ორგანიზებული ბაზრის წილის ზრდის ფონზე
COVID-19-ის გავრცელების დინამიკა და ტურიზმის აღდგენის მოლოდინები
ძირითადი მაკრო პარამეტრები
მოსალოდნელი ზეგავლენა ბიზნეს სექტორზე
შენიშვნა*: განახლდა 23 სექ 2020
სხვადასხვა ქვეყანაში COVID-19-ის გავრცელების დინამიკა პირველი დაფიქსირებული შემთხვევიდან(დღიური ახალი შემთხვევები 1,000,000 მოსახლეზე, 14 სექტემბრის მდგომარეობით, 7-დღიანი მოძრავი საშუალო)
მიუხედავად რიგ ქვეყნებში ვირუსის გავრცელების მაჩვენებლის ზრდისა, რეგიონის ქვეყნებში
ეპიდ. სიტუაცია შედარებით უმჯობესდება; ამასთანავე, სავარაუდოდ, მომდევნო თვეებში ვაქცინა
ხელმისაწვდომი გახდება
• ბოლო მონაცემების მიხედვით, რეგიონისქვეყნებში ეპიდემიოლოგიური ვითარებაშედარებით დასტაბილურდა, თუმცაარაერთ სხვა ქვეყანაში ვირუსისხელახალი გავრცლება შეინიშნება
• ამასთან, ვაქცინის განვითარებისპროცესში აშკარა წინსვლაა და ამჟამადცხრა კანდიდატი ცდების უკანასკნელ,მესამე ფაზას გადის
• ვაქცინა, სავარაუდოდ, 2020 წლისდასასრულს ან 2021 წლის დასაწყისშიფართო გამოყენებისთვის მზად იქნება.ამერიკის დაავადებათა კონტროლისცენტრმა შტატების ადგილობრივწარმომადგენლებს დაავალა, რომ 2020წლის 1 ნოემბრისთვის მაღალ-პრიორიტეტული ჯგუფებისვაქცინაციისთვის მზად იყვნენ
• საქართველომ უკვე დაარეგისტრირაოფიციალური განაცხადი ვაქცინის700,000 დოზის მოთხოვნით. როგორც კივაქცინა შესაბამისი ინსტიტუტების მიერდამტკიცდება, ის ასევე ხელმისაწვდომიიქნება საქართველოს მოსახლეობისრისკ-ჯგუფებისთვის
წყარო: Johns Hopkins University
ქვეყნები მეორე ტალღის გამოხატული ნიშნებით ქვეყნები მეორე ტალღის ზომიერი ნიშნებით
0
100
200
ისრაელი ესპანეთი ბრაზილია საფრანგეთი აშშ სომხეთი შვედეთი
0
50
100
ჩეხეთი უკრაინა დიდი ბრიტანეთი
რუსეთი იტალია თურქეთი გერმანია
ყაზახეთი
აზერბაიჯანი
საბერძნეთისაქართველო პოლონეთი სამხ. კორეაბალტიის ქვეყნები
0
20
40
ირანი უზბეკეთი
0
50
100
ჩინეთი
ჰუბეი (RH)
424
3
ვირუსის ფატალობის მაჩვენებელი გაზაფხულთან შედარებით შემცირებულია, რაც გაუმჯობესებული
მკურნალობის მეთოდებთან ერთად, შესაძლოა, სეზონურ ფაქტორებს/ტესტირების გაფართოებას
უკავშირდება
• მნიშვნელოვნად განვითარდამკურნალობის საშუალებები.ზაფხულში გამოქვეყნებულიკვლევები თუ რეანიმაციულგანყოფილებაში გადაყვანილიპაციენტებისთვის საშუალოდ60%-იან სიკვდილისმაჩვენებელზე მიუთითებდნენ,ამ დროისთვის არსებულიკვლევები იმავე მაჩვენებელს40%-ით განსაზღვრავენ
• იმ შემთხვევაშიც კი, თუინფიცირების მაჩვენებლებიზრდას განაგრძობს, არაერთიქვეყნის წარმომადგენლისგანცხადებით, ქვეყნებივირუსის გავრცელებას სრული„ლოქდაუნების“ გარეშეგააკონტროლებენ
სხვადასხვა ქვეყანაში COVID-19-ის გავრცელებისა და სიკვდილიანობის დინამიკა(14 სექტემბრის მდგომარეობით, 7-დღიანი მოძრავი საშუალო)
დღიური ახალი შემთხვევები დღიური გარდაცვალების შემთხვევები (RHS)
0
5
10
15
20
25
0
1000
2000
3000
4000
22
-Ja
n
22
-Fe
b
22
-Ma
r
22
-Ap
r
22
-Ma
y
22
-Ju
n
22
-Ju
l
22
-Au
g
ისრაელი
0
200
400
600
800
1000
02000400060008000
1000012000
22
-Ja
n
22
-Fe
b
22
-Ma
r
22
-Ap
r
22
-Ma
y
22
-Ju
n
22
-Ju
l
22
-Au
g
ესპანეთი
020040060080010001200
0
2000
4000
6000
8000
10000
22
-Ja
n
22
-Fe
b
22
-Ma
r
22
-Ap
r
22
-Ma
y
22
-Ju
n
22
-Ju
l
22
-Au
g
საფრანგეთი
024681012
0
500
1000
1500
22
-Ja
n
22
-Fe
b
22
-Ma
r
22
-Ap
r
22
-Ma
y
22
-Ju
n
22
-Ju
l
22
-Au
g
ჩეხეთი
0102030405060
0500
10001500
200025003000
22
-Ja
n
22
-Fe
b
22
-Ma
r
22
-Ap
r
22
-Ma
y
22
-Ju
n
22
-Ju
l
22
-Au
g
უკრაინა
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
020406080
100120
22
-Ja
n
22
-Fe
b
22
-Ma
r
22
-Ap
r
22
-Ma
y
22
-Ju
n
22
-Ju
l
22
-Au
g
საქართველო
0123456
050
100150
200250300
22
-Ja
n
22
-Fe
b
22
-Ma
r
22
-Ap
r
22
-Ma
y
22
-Ju
n
22
-Ju
l
22
-Au
g
საბერძნეთი
0
200
400
600
800
1000
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
22
-Ja
n
22
-Fe
b
22
-Ma
r
22
-Ap
r
22
-Ma
y
22
-Ju
n
22
-Ju
l
22
-Au
g
დიდი ბრიტანეთი
051015202530
0
200
400
600
800
22
-Ja
n
22
-Fe
b
22
-Ma
r
22
-Ap
r
22
-Ma
y
22
-Ju
n
22
-Ju
l
22
-Au
g
პოლონეთი
4
ვირუსის გავრცელების მაჩვენებელთან შედარებით მობილობის შეზღუდვას ეკონომიკურ
აქტივობაზე მეტი ეფექტი აქვს
შვედეთი (Q1)
შვედეთი (Q2)
აშშ (Q2)
საქართველო (Q1)
საქართველო (Q2)
y = -0.2745x + 2.7459R² = 0.7121
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
0 10 20 30 40 50 60 70 80
მშ
პ-ი
ს კ
ვა
რა
ტლ
ურ
ი ზ
რდ
ა
ოქსფორდის „Stringency Index“
შეზღუდვების სიმკაცრე და ეკონომიკის ვარდნა*
წყარო: Eurostat, საქსტატი, თიბისი კაპიტალი, ოქსფორდის უნივერსიტეტი, OurWorldinData
*გრაფაზე მოცემულია ევროკავშირის ქვეყნების და სხვა ქვეყნების მონაცემები 2020 წლის პირველი და მეორე კვარტალისათვის. გამოყენებულია მშპ-ის სეზონურად შესწორებული მონაცემები
შვედეთი (Q2)
აშშ (Q2)
საქართველო (Q1)
საქართველო(Q2)
y = -0.1536x - 4.2627R² = 0.2395
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
0 2 0 4 0 6 0 8 0 1 0 0
მშ
პ-ი
ს კ
ვა
რტ
ალ
ურ
ი ზ
რდ
ა
დღიური ახალი შემთხვევები (კვარტალის საშუალო მაჩვენებელი)
COVID-19-ის გავრცელება და ეკონომიკური ვარდნა*
5
ვიზიტორებისათვის საზღვრების ნაადრევად გახსნის შედეგად, შერჩეულ ქვეყნებში
ტურიზმის დინამიკა გაუმჯობესდა, თუმცა იმატა ვირუსის გავრცელების მაჩვენებელმა
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
4500
თებერვალი მარტი აპრილი მაისი ივნისი ივლისი აგვისტო
ვირუსის საშუალო თვიური ახალი შემთხვევები(1,000,000 მოსახლეზე)
ხორვატია მონტენეგრო თურქეთი საბერძნეთი
-100
-80
-60
-40
-20
0
20
40
იან-20 თებ-20 მარ-20 აპრ-20 მაი-20 ივნ-20 ივლ-20
საერთაშორისო ვიზიტორთა დინამიკა(%, YoY)
ხორვატია მონტენეგრო თურქეთი საბერძნეთი
წყარო: შესაბამისი სტატისტიკის სამსახურები, ceicdata წყარო: Johns Hopkins University
6
მეტად დაზარალებულ ინდუსტრიებში აქციების ფასების ზრდა შეინიშნება - დამაიმედებელი დინამიკა
საქართველოსათვის
წყარო: Refinitiv
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
1/10
/20
20
1/17
/20
20
1/2
4/2
02
0
1/3
1/2
02
0
2/7
/20
20
2/1
4/2
02
0
2/2
1/2
02
0
2/2
8/2
02
0
3/6
/20
20
3/1
3/2
02
0
3/2
0/2
02
0
3/2
7/2
02
0
4/3
/20
20
4/1
0/2
02
0
4/1
7/2
02
0
4/2
4/2
02
0
5/1
/20
20
5/8
/20
20
5/1
5/2
02
0
5/2
2/2
02
0
5/2
9/2
02
0
6/5
/20
20
6/1
2/2
02
0
6/1
9/2
02
0
6/2
6/2
02
0
7/3
/20
20
7/1
0/2
02
0
7/1
7/2
02
0
7/2
4/2
02
0
7/3
1/2
02
0
8/7
/20
20
8/1
4/2
02
0
8/2
1/2
02
0
8/2
8/2
02
0
9/4
/20
20
9/1
1/2
02
0
შერჩეული ავიაკომპანიების აქციების ფასების ინდექსების დინამიკა(დეკ-31-2019=100, USD, 15 სექტემბრისათვის)
MSCI world airline equity price index Delta Airlines American Airlines
Easyjet Wizz Air Lufthansa
Air France -KLM Ryanair Turkish airlines
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
1/10
/20
20
1/17
/20
20
1/2
4/2
02
0
1/3
1/2
02
0
2/7
/20
20
2/1
4/2
02
0
2/2
1/2
02
0
2/2
8/2
02
0
3/6
/20
20
3/1
3/2
02
0
3/2
0/2
02
0
3/2
7/2
02
0
4/3
/20
20
4/1
0/2
02
0
4/1
7/2
02
0
4/2
4/2
02
0
5/1
/20
20
5/8
/20
20
5/1
5/2
02
0
5/2
2/2
02
0
5/2
9/2
02
0
6/5
/20
20
6/1
2/2
02
0
6/1
9/2
02
0
6/2
6/2
02
0
7/3
/20
20
7/1
0/2
02
0
7/1
7/2
02
0
7/2
4/2
02
0
7/3
1/2
02
0
8/7
/20
20
8/1
4/2
02
0
8/2
1/2
02
0
8/2
8/2
02
0
9/4
/20
20
9/1
1/2
02
0
მასპინძლობის ინდუსტრიაში შერჩეული აქციების ფასების ინდექსების დინამიკა(დეკ-31-2019 =100, USD, 15 სექტემბრისათვის)
MARRIOTT INTL.'A' HILTON WORLDWIDE HDG.
HYATT HOTELS CL.A WYNDHAM HOTELS RESORTS
Refinitiv global hotels and entertainment price index Refinitiv global hotels, motels, cruise lines price index
7
• საბაზო სცენარის მიხედვით, ტურიზმიდან შემოსავლების წ/წ83%-იანი ვარდნაა ნავარაუდევი, რაც, 2020 წლის დარჩენილპერიოდში საერთაშორისო ტურიზმიდან ფაქტობრივადნულოვან შემოსავალს ნიშნავს.
• 2021 წელს მოსალოდნელია ეტაპობრივი აღდგენა, თუმცაშემოსავლებში 2019 წელთან შედარებით კვლავ ვარდნაამოსალოდნელი, დაახლოებით - 50%-ით. მოსალოდნელია, რომ2022 წელს შემოდინებები კრიზისამდელ მაჩვენებელსმცირედით გადააჭარბებს.
• ეფექტური ვაქცინის ფართოდ გამოყენება, რაც 2021 წლისპირველი ნახევრისთვისაა ნაგულისხმევი, საერთაშორისომოგზაურობის თანდათანობით აღდგენას განაპირობებს.ამასთან, გაუმჯობესებული სამომხმარებლო სენტიმენტები დადასვენებაზე გადადებული მოთხოვნა ტურიზმის შედარებითსწრაფ აღდგენას შეუწყობს ხელს.
• ბიზნეს მოგზაურობა შედარებით გვიან აღდგება, რადგანრეგულარული ვიდეო-კონფერეციები ეფექტურად ანაცვლებსპირად შეხვედრებს და კომპანიები სამივლინებო ხარჯებსამცირებენ*.
• საქართველოს საერთაშორისო ტურიზმიდან შემოსავლებისდაახლოებით ნახევარი რეგიონის ქვეყნებზე მოდის, ამასთან,მნიშვნელოვნად მაღალი წილი აქვს განმეორებით ვიზიტებს დაშედარებით დაბალი - ბიზნეს და შორი მანძილიდანმოგზაურობას.
• 2019 წელს საქართველოს ტურისტულმა ინდუსტრიამმდგრადობა და ზრდის ძლიერი პოტენციალი გამოავლინა, რაც,მიუხედავად რუსეთის მიერ ფრენების აკრძალვისა,პანდემიამდე სექტორის დაახლ. 20%-იანი ზრდით დასტურდება.
ტურიზმის მნიშვნელოვანი აღდგენა 2021 წლის მეორე
კვარტლიდანაა მოსალოდნელი
წყარო: სებ, თიბისი კაპიტალი
-100
-80
-60
-40
-20
0
20
40
ია
ნ-2
0
თე
ბ-2
0
მა
რ-2
0
აპ
რ-2
0
მა
ი-2
0
ივ
ნ-2
0
ივ
ლ-2
0
აგ
ვ-2
0
სე
ქ-2
0
ოქ
ტ-2
0
ნო
ე-2
0
დე
კ-2
0
ია
ნ-2
1
თე
ბ-2
1
მა
რ-2
1
აპ
რ-2
1
მა
ი-2
1
ივ
ნ-2
1
ივ
ლ-2
1
აგ
ვ-2
1
სე
ქ-2
1
ოქ
ტ-2
1
ნო
ე-2
1
დე
კ-2
1
ტურისტული შემოდინებების პროგნოზი(2019 წელთან შედარებით, %)
17 აგვისტოს პროგნოზი მიმდინარე პროგნოზი
https://www.iata.org/en/pressroom/pr/2020-07-28-02/*
-83.3
-25.0
-83.3
-50.0
5.0
2020 2021 2022
ტურიზმიდან შემოდინებების ცვლილება 2019 წელთან
მიმართებაში
17 აგვისტოს პროგნოზი
მიმდინარე პროგნოზი
8
“იმუშავე საქართველოდან” პერსპექტიულია, თუმცა, სავარაუდოდ,
მხოლოდ შეზღუდული მყისიერი ეფექტით
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
უცხოელი მოქალაქეების წმინდა მიგრაცია საქართველოში(ადამიანი)
წყარო: საქსტატი
8981
7965
5756
5048
4645
3736
3029
2215
9
რუსეთიუკრაინა
საქართველოაზერბაიჯანი
სომხეთილატვია
პოლონეთითურქეთი
პორტუგალიარუმინეთი
უნგრეთისაბერძნეთი
ესტონეთიჩეხეთი
ლიეტუვახორვატია
ბულგარეთი
მობილური ინტერნეტის სიჩქარე(2020 წლის ივლისის რეიტინგი)
წყარო: Speedtest
115104
1009695
8659
5754
4945
3330
2826
135
აზერბაიჯანისაქართველო
თურქეთისომხეთი
საბერძნეთიხორვატია
უკრაინაბულგარეთი
ჩეხეთიესტონეთი
რუსეთიპოლონეთი
ლატვიალიეტუვა
პორტუგალიაუნგრეთი
რუმინეთი
ფიქსირებული ინტერნეტის სიჩქარე(2020 წლის ივლისის რეიტინგი)
წყარო: Speedtest
119116
9981
6059
575251
4536
342827
2214
12
თურქეთიუკრაინარუსეთი
ბულგარეთისაბერძნეთი
უნგრეთიხორვატია
პოლონეთილატვია
რუმინეთისომხეთილიეტუვა
ჩეხეთისაქართველო
აზერბაიჯანიპორტუგალია
ესტონეთი
გლობალური კონკურენტუნარიანობის ინდექსის უსაფრთხოების კომპონენტი(2019 წლის რეიტინგი)
წყარო: WEF
9089
8684
7571
6560
5640
3531
282120
1615
ხორვატიაპორტუგალია
საბერძნეთიესტონეთი
ჩეხეთილატვია
ლიეტუვაპოლონეთი
უნგრეთიბულგარეთი
რუმინეთისომხეთი
რუსეთიაზერბაიჯანი
საქართველოთურქეთი
უკრაინა
საცხოვრებელი და ქირის ხარჯების ინდექსი(2020 ნახევარი წლის რეიტინგი)
წყარო: Numbeo
9994
8986
84818079
7774
6964
6045
3128
26
ესტონეთიჩეხეთი
ლიეტუვაპოლონეთი
ლატვიაპორტუგალია
რუმინეთიუნგრეთი
ბულგარეთიხორვატია
საბერძნეთითურქეთი
რუსეთიუკრაინა
აზერბაიჯანისომხეთი
საქართველო
ადგილობრივი მსყიდველობითი უნარის ინდექსი(2020 ნახევარი წლის რეიტინგი)
წყარო: Numbeo
9
ეკონომიკის აღდგენა სახეზეა გარდა ტურიზმსა და
მასთან დაკავშირებულ ინდუსტრიებში
-100
-80
-60
-40
-20
0
20
40
ია
ნ-2
02
0
თე
ბ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
აპ
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
ივ
ლ-2
02
0
აგ
ვ-2
02
0
ტურისტული შემოდინებები(%, YoY)
-20
-15
-10
-5
0
5
10
ია
ნ-2
02
0
თე
ბ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
აპ
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
ივ
ლ-2
02
0
მშპ-ის ზრდა(%, YoY)
-40
-30
-20
-10
0
10
20
ია
ნ-2
02
0
თე
ბ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
აპ
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
ივ
ლ-2
02
0
აგ
ვ-2
02
0
საქონლის ექსპორტი(%, YoY)
-50-40-30-20-10
0102030
ია
ნ-2
02
0
თე
ბ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
აპ
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
ივ
ლ-2
02
0
აგ
ვ-2
02
0
ფულადი გზავნილები(%, YoY)
-50
-40
-30
-20
-10
0
10
ია
ნ-2
02
0
თე
ბ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
აპ
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
ივ
ლ-2
02
0
აგ
ვ-2
02
0
საქონლის იმპორტი(%, YoY)
-35
-15
5
25
ია
ნ-2
02
0
თე
ბ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
აპ
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
ივ
ლ-2
02
0
(%, YoY)
დაქირავებით დასაქმებულთა რაოდენობა
ჯამური ხელფასი
საშუალო ხელფასი
წყარო: საქსტატი, სებ, MOF
10
დაქირავებით დასაქმებულთა რაოდენობა, ჯამური და საშუალო ხელფასი
ლარის დოლართან მიმართებით შედარებით სტაბილური გაცვლითი კურსი სამომხმარებლო და ბიზნეს
განწყობების გაუმჯობესებაში მნიშვნელოვან როლს ასრულებს
0.30
0.35
0.40
0.45
0.50
0.55
0.60
0.65
-60
-40
-20
0
20
40
60
ია
ნ-2
014
მა
რ-2
014
მა
ი-2
014
ივ
ლ-2
014
სე
ქ-2
014
ნო
ე-2
014
ია
ნ-2
015
მა
რ-2
015
მა
ი-2
015
ივ
ლ-2
015
სე
ქ-2
015
ნო
ე-2
015
ია
ნ-2
016
მა
რ-2
016
მა
ი-2
016
ივ
ლ-2
016
სე
ქ-2
016
ნო
ე-2
016
ია
ნ-2
017
მა
რ-2
017
მა
ი-2
017
ივ
ლ-2
017
სე
ქ-2
017
ნო
ე-2
017
ია
ნ-2
018
მა
რ-2
018
მა
ი-2
018
ივ
ლ-2
018
სე
ქ-2
018
ნო
ე-2
018
ია
ნ-2
019
მა
რ-2
019
მა
ი-2
019
ივ
ლ-2
019
სე
ქ-2
019
ნო
ე-2
019
ია
ნ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ლ-2
02
0
მომხმარებელთა და ბიზნესის განწყობები და GEL/USD გაცვლითი კურსი
მომხმარებელთა ნდობის ინდექსი (CCII) ბიზნესის ნდობის ინდექსი (BCI) GEL/USD გაცვლითი კურსი (RHS)
წყარო: ISET-PI, სებ, თიბისი კაპიტალი
11
ვირუსის მატების პირობებში, დამატებითი ფისკალური სტიმულის გარეშე, 2020 წლის ზრდის
პროგნოზი ქვედა ზღვარისაკენ გადაიხარა, თუმცა 2021 წლისთვის ეკონომიკის აღდგენაა
მოსალოდნელი
2020: 17 აგვისტოს პროგნოზი
ექსპორტი*
ტურიზმი*
გზავნილები*
ფისკალური დეფიციტი**
საბანკო კრედიტი***
FDI*
-15.0
-4.5/-5.5%
-83.0
-55.0
+5.0
8.5
+5.7
საქონლის და მომსახურების იმპორტი* -19.0
მშპ-ის ზრდა
2020: განახლებული
პროგნოზი
-15.0
-5.0/-5.5%
-83.0
-35.0
+5.01
8.5
+7.5
-19.0
ძირითადი მაკრო
პარამეტრების პროგნოზი 2020
და 2021 წლისათვის
2021
+10.0
+5.0/+5.5%
+200.0 YoY/-50% rel. to 2019
+20.0
+8.0
5.6
+11.5
+17.0
*ზრდა აშშ დოლარში ** მშპ-თან ფარდობა, თიბისი კაპიტალის შეფასებით, IMF-ის მეთოდოლოგია ***პერიოდის ბოლო, მუდმივიგაცვლით კურსი, მშპ-ს შეფასებისთვის გამოყენებულია ინფლაციით შესწორებული პერიოდის საშუალო სესხების ზრდა. ასევე,გაანგარიშება ეყრდნობა შემოდინებების შეფასებას რეალურ გამოსახულებაში ლარში და არა აშშ დოლარში. ამასთან, ძირითადიმაკროეკონომიკური ცვლადების ეკონომიკის ზრდაზე ზეგავლენის მხრივ გამოყენებულია სხვადასხვა დაშვება1 შესწორებულია ჩაკეტილი საზღვრების გამო შემცირებული ნაღდი ფულადი შემოდინებების გათვალისწინებით
წყარო: საქსტატი, სებ, MOF, თიბისი კაპიტალი
12
დასაქმების გაუმჯობესების, მზარდი ფულადი გზავნილების, მთავრობის ტრანსფერების ხელშეწყობისა და
ლარის აშშ დოლართან შედარებით სტაბილური კურსის პირობებში, კერძო მოხმარება მდგრადია
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020F 2021F
ნომინალური მშპ-ის ზრდა და დანახარჯების კომპონენტების კონტრიბუცია ზრდაში(%, YoY)
კერძო მოხმარება სახელმწიფო მოხმარება
მთლიანი კაპიტალის ფორმირება წმინდა ექსპორტი
ნომინალური მშპ-ის ზრდა
38.1%
19.1%
18.5%
24.3%
შინამეურნეობების განკარგვადი შემოსავლის კომპონენტები(2019)
ხელფასი
ფულადი ტრანსფერები და ფაქტორული შემოსავალი
სოციალური და სხვა სამთავრობო ტრანსფერები
სხვა შერეული შემოსავალი
წყარო: საქსტატი, თიბისი კაპიტალი წყარო: საქსტატი, MOF, სებ, თიბისი კაპიტალი
13
ტურისტული შემოდინებების გაუმჯობესებამდე
ფისკალური ხარჯები მაღალი დარჩება
-2,000
-1,500
-1,000
-500
0
500
იან თებ მარ აპრ მაი ივნ ივლ აგვ სექ ოქტ ნოე დეკ
კონსოლიდირებული ბიუჯეტის ბალანსი
(GFSM 1986, მლნ GEL, კუმულატიური)
2017 2018 2019 2020წყარო: MOF, თიბისი კაპიტალი
• ბიუჯეტის პროექტით გათვალისწინებულია საგარეო ვალის დამატებითი (დაფარვების გარეშე) ზრდა 5.2 მლრდ ლარის ექვივალენტით (1.7 მლრდ აშშ დოლარი; წინა წელთან შედარებით 1.55 მლრდ აშშ დოლარი), ხოლო ადგილობრივი ვალის 1.8 მლრდ ლარით ზრდა
• აღნიშნული დაფინანსება საკმარისია როგორც ბიუჯეტის გაზრდილი დეფიციტის დასაფინანსებლად, ასევე დამატებითი ბუფერის შესაქმნელად 2.7 მლრდ ლარის (მშპ-ის 5.4%) ოდენობით, რომელიც ხელმისაწვდომია მაკრო სცენარის დამატებითი გაუარესების შემთხვევაში
-14
-12
-10
-8
-6
-4
-2
0
კვ 1 კვ 2 კვ 3-4 2021
ბიუჯეტის დეფიციტი, მშპ-ის 5%-ის მოცულობის ბუფერის გამოყენების გარეშე(მშპ-ის %)
2019 2020
წყარო: MOF, საქსტატი, თიბისი კაპიტალი
14
სესხების ზრდა მოსალოდნელზე მაღალია ლარის მზარდი დაკრედიტებით;
კორპორატიული სეგმენტის აღდგენას მეტი დრო დასჭირდება
• სეზონური შესწორება ორი მეთოდით არის გაკეთებული: 1. ARIMA x-12 მეთოდის გამოყენებით, 2. ისტორიულ მონაცემებზედაკვირვებით ხელით შესწორება. ორივე მიდგომა მსგავს შედეგებს იძლევა და მოცემული ცხრილში ნაჩვენებია ამ ორიმეთოდის საშუალო მაჩვენებლები
სეზონურად შესწორებული ყოველთვიური გაწლიურებული ზრდის ტემპი (%)
Aug-19 Sep-19 Oct-19
Nov-19 Dec-19
Jan-20
Feb-20
Mar-20
Apr-20
May-20
Jun-20 Jul-20
Last 12 m
საცალო 6.4 4.7 5.1 7.2 4.3 13.0 21.6 4.0 -2.1 9.4 9.6 25.6 7.2
საცალო, იპოთეკის და არა-იპოთეკის ჯამი 5.9 4.7 5.2 8.8 6.0 11.9 21.5 5.0 -0.6 8.4 9.5 24.8 7.4
იპოთეკა 5.4 4.8 12.8 18.6 12.6 11.2 24.6 3.4 3.4 9.9 5.8 31.6 10.1
GEL 99.8 82.2 59.0 40.7 8.6 26.5 35.1 2.7 26.4 3.2 20.8 67.4 41.2
FX -22.3 -21.1 -6.4 7.8 14.9 3.2 18.8 3.9 -7.0 13.7 -1.7 14.2 -2.8
არა-იპოთეკა 6.5 4.5 -5.0 -4.8 -3.1 12.8 17.1 7.3 -6.2 6.3 14.7 15.3 3.6
GEL 11.5 7.5 -2.1 -9.5 -3.3 23.0 17.7 -2.2 -1.8 14.3 16.7 21.6 5.7
FX -18.7 -11.9 -21.3 29.7 -1.6 -34.9 13.5 96.6 -27.2 -30.2 3.3 -21.6 -7.8
0
5
10
15
20
25
30
2019 2020 2021 2022
სასესხო პორტფელის ზრდა სეგმენტების მიხედვით(YoY, %, კურსის ეფექტის გამორიცხვით)
კორპორატიული MSME საცალო ჯამური სესხები
-5
0
5
10
15
20
2019 2020 2021 2022
სასესხო პორტფელის ზრდა სეგმენტების მიხედვით(YoY, %, კურსის ეფექტის გამორიცხვით)
იპოთეკა არა-იპოთეკა საცალო
(400)
(200)
-
200
400
600
800
1,000
ია
ნ-1
9
თე
ბ-1
9
მა
რ-1
9
აპ
რ-1
9
მა
ი-1
9
ივ
ნ-1
9
ივ
ლ-1
9
აგ
ვ-1
9
სე
ქ-1
9
ოქ
ტ-1
9
ნო
ე-1
9
დე
კ-1
9
ია
ნ-2
0
თე
ბ-2
0
მა
რ-2
0
აპ
რ-2
0
მა
ი-2
0
ივ
ნ-2
0
ივ
ლ-2
0
სასესხო პორტფელის ზრდა ვალუტების მიხედვით(MoM, მლნ ლარი, კურსის ეფექტის გამორიცხვით)
ლარი უცხოური ვალუტა
წყარო: სებ, თიბისი კაპიტალი
15
წყარო: სებ, თიბისი კაპიტალი წყარო: სებ, თიბისი კაპიტალი
*შეფასებული მონაცემები აგვისტოსათვის
რეფინანსირების განაკვეთის მკვეთრი შემცირება არ არის მოსალოდნელი; ლარის მაღალი ლიკვიდობა
პოზიტივია, თუმცა საყურადღებოა გაცვლითი კურსის მხრივ
8.0
7.5
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
თებ
-14
აპრ
-14
ივნ
-14
აგვ-
14ო
ქტ-1
4დ
ეკ-1
4თ
ებ-1
5აპ
რ-1
5ი
ვნ-1
5აგ
ვ-15
ოქტ
-15
დეკ
-15
თებ
-16
აპრ
-16
ივნ
-16
აგვ-
16ო
ქტ-1
6დ
ეკ-1
6თ
ებ-1
7აპ
რ-1
7ი
ვნ-1
7აგ
ვ-17
ოქტ
-17
დეკ
-17
თებ
-18
აპრ
-18
ივნ
-18
აგვ-
18ო
ქტ-1
8დ
ეკ-1
8თ
ებ-1
9აპ
რ-1
9ი
ვნ-1
9აგ
ვ-19
ოქტ
-19
დეკ
-19
თებ
-20
აპრ
-20
ივნ
-20
აგვ-
20ო
ქტ-2
0დ
ეკ-2
0
საპროცენტო განაკვეთები ლარის სესხებსა და დეპოზიტებზე და რეფინანსირების განაკვეთი(%)
რეფინანსირების განაკვეთი
ლარის დეპოზიტებზე განაკვეთი
ლარის სესხებზე განაკვეთი
რეფინსირების განაკვეთის პროგნოზი
80
100
120
140
160
180
200
იან
-201
8
მარ
-201
8
მაი
-201
8
ივლ
-201
8
სექ-
2018
ნოე-
2018
იან
-201
9
მარ
-201
9
მაი
-201
9
ივლ
-201
9
სექ-
2019
ნოე-
2019
იან
-202
0
მარ
-202
0
მაი
-202
0
ივლ
-202
0
საბანკო სექტორში ლიკვიდობის გადაფარვის კოეფიციენტი (LCR)(%)
ჯამური LCR ლარში LCR უცხოური ვალუტაში LCR
*
16
ინფლაცია მოსალოდნელზე უფრო მეტად მცირდება, რაც მონეტარული
პოლიტიკის შერბილების არგუმენტია. თუმცა, ლარის მკვეთრი გაუფასურება
ინფლაციურ ზეწოლას სწრაფადვე გაზრდის
-10
-5
0
5
10
15
20
ივ
ნ-2
017
აგ
ვ-2
017
ოქ
ტ-2
017
დე
კ-2
017
თე
ბ-2
018
აპ
რ-2
018
ივ
ნ-2
018
აგ
ვ-2
018
ოქ
ტ-2
018
დე
კ-2
018
თე
ბ-2
019
აპ
რ-2
019
ივ
ნ-2
019
აგ
ვ-2
019
ოქ
ტ-2
019
დე
კ-2
019
თე
ბ-2
02
0
აპ
რ-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
აგ
ვ-2
02
0
წლიური და ყოველთვიური სეზონურად შესწორებული გაწლიურებული ინფლაცია(%)
სეზონურად შესწორებული გაწლიურებული ინფლაცია
წლიური ინფლაცია
სამიზნე მაჩვენებელი
6.8
4.8
3.0
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
5
6
7
8
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
მა
რ-2
013
ივ
ნ-2
013
სე
ქ-2
013
დე
კ-2
013
მა
რ-2
014
ივ
ნ-2
014
სე
ქ-2
014
დე
კ-2
014
მა
რ-2
015
ივ
ნ-2
015
სე
ქ-2
015
დე
კ-2
015
მა
რ-2
016
ივ
ნ-2
016
სე
ქ-2
016
დე
კ-2
016
მა
რ-2
017
ივ
ნ-2
017
სე
ქ-2
017
დე
კ-2
017
მა
რ-2
018
ივ
ნ-2
018
სე
ქ-2
018
დე
კ-2
018
მა
რ-2
019
ივ
ნ-2
019
სე
ქ-2
019
დე
კ-2
019
მა
რ-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
სე
ქ-2
02
0
დე
კ-2
02
0
ლარის REER და ინფლაცია(YoY, %)
REER-ის წლიური ცვლილება, ადგილობრივი ინფლაციის გამოკლებით
REER-ის პროგნოზი, ადგილობრივი ინფლაციის გამოკლებით
ინფლაცია (RHS)
ინფლაციის პროგნოზი (RHS)
წყარო: სებ, თიბისი კაპიტალი წყარო: სებ, თიბისი კაპიტალი
17
287.0
1.7
-129.8
-197.5
-72.2
80.0
40.060.0 69.7 80.0 80.0
60.0**
20
15
20
16
20
17
20
18
20
19
იან
-20
თებ
-20
მარ
-20
აპრ
-20
მაი
-20
ივნ
-20
ივლ
-20
აგვ-
20
სექტ
-20
ეროვნული ბანკის მიერ FX ინტერვენციები(ზრდა მიუთითებს სებ-ის მიერ ვალუტის გაყიდვას, მლნ USD)
წყარო: სებ
**13 სექტემბრის მონაცემებით
დაახლ. 370 მლნ ვალუტის გაყიდვა 2020 წელს
მოსალოდნელია სებ-მა მთავრობის მიერ საგარეო დაფინანსებით
მოზიდული ვალუტის მიწოდება გააგრძელოს
• არსებული ჩარჩოს მიხედვით, მთავრობის საგარეო დაფინანსება ეროვნულ ბანკში კონვერტირდება ლარში (გარდა მთავრობის სავალუტო ხარჯებისა), იზრდება ეროვნული ბანკის წმინდა საერთაშორისო რეზერვები და საბიუჯეტო ხარჯები ლარში. შემდგომ, ეროვნული ბანკის ინტერვენციების გზით ხდება აშშ დოლარის ბაზრისათვის მიწოდება. ამდენად, მთავრობის მიერ მოზიდული სახსრების თანაბარზომიერი ინტერვენციების შემთხვევაში, ეროვნული ბანკის წმინდა საერთაშორისო რეზერვები არ შემცირდება.
-
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
4,500
თებ
-201
7
აპრ
-201
7
ივნ
-201
7
აგვ-
2017
ოქტ
-201
7
დეკ
-201
7
თებ
-201
8
აპრ
-201
8
ივნ
-201
8
აგვ-
2018
ოქტ
-201
8
დეკ
-201
8
თებ
-201
9
აპრ
-201
9
ივნ
-201
9
აგვ-
2019
ოქტ
-201
9
დეკ
-201
9
თებ
-202
0
აპრ
-202
0
ივნ
-202
0
აგვ-
2020
მთლიანი და წმინდა საერთაშორისო რეზერვები*(მლნ USD)
მთლიანი რეზერვები წმინდა რეზერვები
წყარო: სებ, თიბისი კაპიტალი* წმინდა რეზერვებში არ შედის მთავრობის ვალი სსფ-ს მიმართ
18
საგარეო შემოდინებების დანაკლისის საკმარისი დაფინანსებისა და ინფლაციის სამიზნესთან დაბრუნების
პრიორიტეტულობის გათვალისწინებით, ლარის რეალური ეფექტური და დოლართან გაცვლითი კურსების
მეტწილად სტაბილურობაა ნავარაუდევი
წყარო: სებ წყარო: სებ, თიბისი კაპიტალი
• 2020 წლის დეკემბრისათვის, საქართველოს ძირითადი ეკონომიკური პარტნიორების ვალუტების აშშ დოლართან მეტ-ნაკლები სტაბილურობის პირობებში, აშშ დოლარი/ლარის გაცვლითი კურსი დაახლ. 3.15 ფარგლებში არის ნავარაუდევი, რაც თანხვედრაშია 17 აგვისტოს პროგნოზთან (იხ. August Macro Insights).
90
95
100
105
110
115
120
125
130
135
1-ი
ან-2
020
8-ი
ან-2
020
15-ი
ან-2
020
22-ი
ან-2
020
29-ი
ან-2
020
5-თ
ებ-2
020
12-თ
ებ-2
020
19-თ
ებ-2
020
26-თ
ებ-2
020
4-მა
რ-2
020
11-მ
არ-2
020
18-მ
არ-2
020
25-მ
არ-2
020
1-აპ
რ-2
020
8-აპ
რ-2
020
15-ა
პრ-2
020
22-ა
პრ-2
020
29-ა
პრ-2
020
6-მა
ი-2
020
13-მ
აი-2
020
20-მ
აი-2
020
27-მ
აი-2
020
3-ი
ვნ-2
020
10-ი
ვნ-2
020
17-ი
ვნ-2
020
24-ი
ვნ-2
020
1-ი
ვლ-2
020
8-ი
ვლ-2
020
15-ი
ვლ-2
020
22-ი
ვლ-2
020
29-ი
ვლ-2
020
5-აგ
ვ-20
20
12-ა
გვ-
2020
19-ა
გვ-
2020
26-ა
გვ-
2020
2-სე
ქ-20
20
9-სე
ქ-20
20
16-ს
ექ-2
020
საქართველოს მთავარი ეკონომიკური პარტნიორების ვალუტების გაცვლითი კურსი აშშ დოლართან(1-იან-2020 = 100; 15 სექტემბრის მდგომარეობით; ზრდა ნიშნავს
დოლართან გაუფასურებას)
USD/EUR
USD/GEL
USD/TRY
USD/RUB
USD/CNY
1.76
2.36
2.15
2.78
2.38
2.78
2.57
2.76
2.92
2.77
3.47
3.15
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
აპრ
-201
4
ივლ
-201
4
ოქტ
-201
4
იან
-201
5
აპრ
-201
5
ივლ
-201
5
ოქტ
-201
5
იან
-201
6
აპრ
-201
6
ივლ
-201
6
ოქტ
-201
6
იან
-201
7
აპრ
-201
7
ივლ
-201
7
ოქტ
-201
7
იან
-201
8
აპრ
-201
8
ივლ
-201
8
ოქტ
-201
8
იან
-201
9
აპრ
-201
9
ივლ
-201
9
ოქტ
-201
9
იან
-202
0
აპრ
-202
0
ივლ
-202
0
ლარის REER ის ყოველდღიური შეფასება; პერიოდის საშუალოდან გადახრა(15 სექტემბრის მდგომარეობით; ზრდა ნიშნავს ლარის გამყარებას)
19
100
130
45
75
ელ
. კო
მე
რც
ია
პრ
ოგ
რა
მი
რე
ბა
&
IT
ჯა
ნდ
აც
ვა
სა
ხლ
ის
პ
რო
დუ
ქტ
ებ
ი
FM
CG
მე
ტა
ლე
ბი
ფა
რმ
ა
ელ
ექ
ტრ
ონ
იკ
ა
ავ
ტო
ინ
დუ
სტ
რი
ა
ხა
ნგ
რძ
ლი
ვი
მ
ოხ
მა
რე
ბი
ს
სა
ქო
ნე
ლი
ელ
. ენ
ერ
გი
ა
ტა
ნს
აც
მე
ლი
ტრ
ან
სპ
ორ
ტი
რე
ბა
ინ
დუ
სტ
რი
ა
სა
მშ
ენ
ებ
ლო
მ
ას
ალ
ებ
ი
კო
მე
რც
. უძ
რა
ვი
ქ
ონ
ებ
ა
HO
RE
CA
დი
სტ
რი
ბუ
ცი
ა
ნა
ვთ
ობ
ი &
გა
ზი
ავ
ია
ცი
ა
დეკ-აგვ პერიოდი
საერთაშორისო ინდექსებში გაუმჯობესება შეინიშნება,თუმცა სექტორული დინამიკა მკვეთრად განსხვავდება
წყარო: ბლუმბერგი, თიბისი კაპიტალი; *GICS კლასიფიკაცია; გასაშუალოებული მონაცემები: S&P 500, STOXX Europe 500, MSCI China; იან-აგვ
20
შერჩეულ ინდუსტრიებში კომპანიების აქციების ფასის დინამიკა (2019 დეკ = 100)
• ბოლო კვირების მანძილზე კაპიტალის საერთაშორისო ინდექსებში ინდუსტრიების მიხედვით გაუმჯობესება სხვადასხვა ტემპით მიმდინარეობს
• ნეგატიური ეფექტი დიდი რჩება ავიაციის, ნავთობის, HORECA, დისტრიბუციის, კომერციული უძრავი ქონების, სამშენებლო მასალების სექტორებში
• მნიშვნელოვანი ზრდაა ელ. კომერციის, პროგრამირების & IT, ჯანდაცვის სექტორებში
30 ივნისის მონაცემი
სექტორული ზრდის პროგნოზები
ზრდის პროგნოზები შერჩეულ სექტორებში (ლარი, 2019 = 100)
წყარო: თიბისი კაპიტალი: * შენიშვნა: განახლდა 23 სექ 2020
21
• 17 აგვისტოს პრგნოზებთან შედარებით*, 2020წ. ლარში 5%-ით არის გაუმჯობესებული სასტუმროების, ავტო-ინდუტრიის, კომერციული უძრავი ქონების მოლოდინი, ხოლო 5%-ით
არის გაუარესებული FMCG ბაზრის მოლოდინი
-
20
40
60
80
100
120
140ს
ას
ტუ
მრ
ოე
ბი
ავ
ტო
-ინ
დუ
სტ
რი
ა
კო
მე
რც
იუ
ლი
უძ
რა
ვი
ქ
ონ
ებ
ა
მშ
ენ
ებ
ლო
ბა
დე
ვე
ლო
პმ
ენ
ტი
ტა
ნს
აც
მლ
ის
წ
არ
მო
ებ
ა
და
ვა
ჭრ
ობ
ა
ტრ
ან
სპ
ორ
ტი
&
და
სა
წყ
ობ
ებ
ა
გრ
ძე
ლვ
ად
ია
ნი
მ
ოხ
მა
რე
ბი
ს ს
აგ
ნე
ბი
ს
წა
რმ
ოე
ბა
და
ვა
ჭრ
ობ
ა
ტე
ლე
კო
მი
ღვ
ინ
ო
გა
ნა
თლ
ებ
ა
ჯა
ნდ
აც
ვა
ელ
. ენ
ეგ
ია
FM
CG
ფა
რმ
აც
ია
2019 2020 2021 2022
სა
მთ
ომ
ოპ
ოვ
ებ
ა
კო
მუ
ნა
ლუ
რე
ბი
ფი
ნა
ნს
ებ
ი
ჯა
ნდ
აც
ვა
ენ
ერ
გე
ტი
კა
ტრ
ან
სპ
ორ
ტი
ვა
ჭრ
ობ
ა
სა
ჯა
რო
მშ
ენ
ებ
ლო
ბა
სხ
ვა
მ
ომ
სა
ხუ
რე
ბა
სა
ერ
თა
შო
რი
სო
მრ
ეწ
ვე
ლო
ბა
უძ
რა
ვი
ქო
ნე
ბა
ტე
ლე
კო
მი
აგ
რო
HO
RE
CA
პრ
ოფ
. ს
აქ
მი
ან
ობ
ა
გა
რთ
ობ
ა/
ხე
ლო
ვნ
ებ
ა
-30%
-20%
-10%
0%
10%
დასაქმების ბაზარი მოსალოდნელზე მეტად მდგრადია; 2020წ II კვარტალში დასაქმების დონე წლიურად 2%-ით შემცირდა
22
დაქირავებით დასაქმების სექტორული ცვლილება (თებ-მარ პერიოდთან შედარებით, %)
დაქირავებით დასაქმებულთა დინამიკა (000’) ხელფასის დიაპაზონის მიხედვით
14 80 91 44 20
23 48 48 28 58
17 25 10
6 8 2 3 4 1 5 7 2
-
300
600
900
თე
ბ
მა
რ
აპ
რ
მა
ი
ივ
ნ
ივ
ლ
თე
ბ
მა
რ
აპ
რ
მა
ი
ივ
ნ
ივ
ლ
თე
ბ
მა
რ
აპ
რ
მა
ი
ივ
ნ
ივ
ლ
თე
ბ
მა
რ
აპ
რ
მა
ი
ივ
ნ
ივ
ლ
თე
ბ
მა
რ
აპ
რ
მა
ი
ივ
ნ
ივ
ლ
თე
ბ
მა
რ
აპ
რ
მა
ი
ივ
ნ
ივ
ლ
სულ < 1,200 ლარი (59%)
1,200 - 2,400 ლარი (26%)
2,400 - 3,600 ლარი (8%)
3,600 - 4,800 ლარი (3%)
> 4,800 ლარი (4%)
ათ
ას
ი დ
ას
აქ
მე
ბუ
ლი
წყარო: შემოსავლების სამსახური
წყარო: თიბისი ბანკი; *ბურთის ზომები დასაქმებულთა რაოდენობრივი ცვლილების აბსოლუტური მაჩვენებლის პროპოციულია; თიბისი ბანკის ციფრები
განსხვავებულია ოფიციალური მონაცემებისგან და მხოლოდ სექტორული დინამიკის ილუსტრაციისთვის არის ნაჩვენები
• საქსტატის მონაცემებით, 2020 წლის მეორე
კვარტალში დასაქმების დონე წწ -2%-ით შემცირდა,
ხოლო კვარტლურად 1%-ით გაიზარდა და ჯამურად
1,684 ათასი ადამიანი შეადგინა
• მნიშვნელოვანი ცვლილება დასაქმების
კომპოზიციაში მოხდა: დაქირავებით
დასაქმებულთა რაოდენობა (817.5 ათასი ადამიანი)
შემცირდა, წწ -5%-ით, კვარტლურად -4%-ით,
მეტწილად ქალაქში დასაქმებულთა ხარჯზე ხოლო
თვითდასაქმებულთა რაოდენობა (864.6 ათასი
ადამიანი) გაიზარდა, წწ 1%-ით, კვარტლურად 6%-
ით, მეტწილად სოფლად დასაქმებულთა ხარჯზე
• თებ-მარ პერიოდთან შედარებით, ხელფასის
მიმღებთა პროცენტულად ყველაზე მკვეთრი
შემცირება გართობის, პროფესიული
მომსახურების და HORECA სექტორში შეინიშნება,
თუმცა რაოდნეობრივად ყველაზე მეტად ვაჭრობის
სექტორია შემცირებული
• შემოსავლების სამსახურის მონაცემებით ივლისში,
თებერვალთან შედარებით, ხელფასი 2%-ით
ნაკლებმა დაქირავებით დასაქმებულმა მიიღო,
რაც დაბალანაზღაურებად სეგმენტში (<1,200 ლარი)
კლებით არის განპირობებული, მაშინ როდესაც
სხვა საშემოსავლო კატეგორიებში დასაქმებულთა
რაოდენობა თებერვალთან შედარებით ზრდის
დინამიკა აჩვენებს
23სასტუმროები: აგვისტოში გაუმჯობესება რეგიონებში გაგრძელდა; უკეთესი დინამიკა საშუალო და დიდ სასტუმროებში დაფიქსირდა
• დედაქალაქი და რეგიონები: სასტუმროებში უნაღდო დანახარჯები სტაბილურად უმჯობესდება და აგვისტოს საშუალო ცვლილებამ წ/წ -69% შეადგინა; ზრდა უკეთ ჩანს რეგიონებში (-49%) ხოლო თბილისში
ხარჯვა თითქმის განულებულია (-94%)
• სასტუმროს ზომა: აღდგენა უკეთ ჩანს ფორმალურ სექტორში, რაც შეთავაზებულმა ფასდაკლებებმა და სეზონის მანძილზე ადგილობრივი ტურიზმის გააქტიურებამ განაპირობა. აღდგენა ყველაზე ნაკლებ
შესამჩნევია მცირე ზომის და საოჯახო სასტუმროებში
• მეტი „სხვა“ შემოსავალი: მიმდინარე ფასდაკლებების პირობებში ნომრის დანაზოგის სხვა შემოსავლებზე (საკვები & სასმელი, რესტორანი, ბარი) მიმართვამ ამ კატეგორიებში ჯამურად რამდენადმე
უკეთესი დინამიკა გამოიწვია
მომსახურების შემოსავლის წწ ცვლილება (%) 2020წ: თბილისი vs რეგიონები
რეგიონებში მომსახურების შემოსავლის წწ ცვლილება (%) 2020წ: ზომის მიხედვით
შემოსავლების წწ ცვლილება (%) 2020წ: შემოსავლის ტიპების მიხედვით
წყარო: თიბისი ბანკი; შენიშნვნა: სასტუმროს მომსახურების კატეგორია მოიცავს ნებისმიერ ხარჯს, რომელიც სასტუმროს მიმღებში მდგარ POS ტერმინალში იფარება
-84%
-73%
-61%
-99% -99%
-78%
-56%
-30%
-70%
-60%
-41%
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
აპრ მაი ივნ ივლ აგვ
მცირე & საოჯახო სასტუმროები, ჰოსტელები 50-120 ოთახი >120 ოთახი
-97%-95% -94%
-99% -99%
-76%
-59%
-49%
-88%
-77%
-69%
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
აპრ მაი ივნ ივლ აგვ
თბილისი რეგიონები სულ
-99% -99%
-88%
-77%
-69%
-97% -97%
-69%
-60% -59%
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
აპრ მაი ივნ ივლ აგვ
სასტუმროს მომსახურებასასტუმროს რესტორანი, ბარი, ღამის კლუბი, სხვა
24აგვისტოს მანძილზე აჭარის სასტუმროებში შემოსავლის მნიშვნელოვანი გაუმჯობესება შეინიშნებოდა
• კახეთსა & მცხეთა-მთიანეთში აღდგენა ადგილობრივი ტურიზმის ხარჯზე მიმდინარეობდა, რასაც ასევე თბილისთან სიახლოვე განაპირობებს
• აჭარაში ზაფხულის სეზონზე ადგილობრივი ტურიზმის გააქტიურების პირობებში მნიშვნელოვანი გაუმჯობესება დაფისქირდა
• მცხეთა-მთიანეთში, სამცხე-ჯავახეთსა და იმერეთში აგვისტოს მანძილზე პოზიტიური დინამიკა დაფიქსირდა
• თბილისში, ქვემო და შიდა ქართლში გაუმჯობესება ნაკლებად შეიმჩნევა
წყარო: თიბისი ბანკი; ზრდები მოცემულია თიბისი ბანკის არხებით POS და ელ-კომერციის ხარჯვაზე დაყრდნობით; მოცემული ზრდები შესაძლოა განსხვავდებოდეს სექტორებში ბრუნვის ჯამური დინამიკისგან უნაღდო დანახარჯების წილის ცვლილების, ასევე თიბისი ბანკის საბაზრო წილის ცვლილების გამო
წლიური ცვლილება უნაღდო ანგარიშსწორებაში (%): ივლისი & აგვისტო 2020
-45%-41%
-54%
-42%
-73%
-45%-42%
-48%
-62%
-55%
-75%
-67%
-82%
-68%
-94% -92%-98% -98%
-91%-87%
-99% -97%
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
ივ
ლ
აგ
ვ
ივ
ლ
აგ
ვ
ივ
ლ
აგ
ვ
ივ
ლ
აგ
ვ
ივ
ლ
აგ
ვ
ივ
ლ
აგ
ვ
ივ
ლ
აგ
ვ
ივ
ლ
აგ
ვ
ივ
ლ
აგ
ვ
აგ
ვ
აგ
ვ
აგ
ვ
აგ
ვ
საშუალო & მცირე &
საოჯახო >120 ოთახიმცირე &
საოჯახო 50-120 ოთახი >120 ოთახი
კახეთი (5%)
აჭარა (27%)
რაჭა, ლეჩხუმი,
სამეგრელო, გურია,
სვანეთი (14%)
მცხეთა-მთიანეთი
(6%)
სამცხე-ჯავახეთი
(15%)იმერეთი
(8%) თბილისი (25%)
ქვემო & შიდა
ქართლი(2%)
25პროგნოზი: 2020 წელს მოსალოდნელია RevPAR-ის დაახლოებით 75%-იანი კლება დოლარში
• თიბისი კაპიტალის პროგნოზები: 2020 წელს სასტუმროების საშუალო დოლარის ფასის (ADR), დატვირთულობის და ოთახის შემოსავლის (RevPAR) 2019 წელთან შედარებით, -30%, -70% და -75%-ით
შემცირებაა მოსალოდნელი, შესაბამისად. 2021წ. RevPAR-ის კლება 40%-ის ფარგლებში არის მოსალოდნელი. დატვირთულობა 2019 წლის დონეს 2022 წელს დაუბრუნდება, ხოლო ფასის 0-5%-მდე კლება
შენარჩუნდება 2019 წელთან შედარებით
წყარო: თიბისი კაპიტალი*; RevPAR-ის დინამიკა განსხვავდება განთავსების საშუალებების ბრუნვის დინამიკისგან
დატვირთულობის (%), ფასის (ADR , დოლარი) და RevPAR-ის ცვლილება (%)
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
კვI 2020 (შეფასებული)
კვII 2020 (შეფასებული)
კვIII 2020 (პროგნოზი)
კვIV 2020 (პროგნოზი)
კვI 2021 (პროგნოზი)
კვII 2021 (პროგნოზი)
კვIII 2021 (პროგნოზი)
კვIV 2021 (პროგნოზი)
2022 (პროგნოზი)
ოთახის ფასის (ADR) ცვლილება (vs 2019) დატვირთულობის ცვლილება (vs 2019) ოთახის შემოსავლის (RevPAR) ცვლილება (vs 2019)
7% 5%
4%8%
11%16%
19%24%
39%
64%*
7%4%
1% 0%4%
15%
23%
14%
3% 2% 0% 0%
12%9%
6% 6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
აგვ სექ ოქტ
26სასტუმროების გამოკითხვა: ტურისტული სეზონი დასასრულს უახლოვდება
წყარო: 25 ბრენდირებული და 20 მცირე სასტუმროს გამოკითხვა; *კარანტინში მყოფი სასტუმროების გარეშე; კარანტინში მყოფი სასტუმრობის ჩათვლით ტურისტული დატვირთულობა 30%-ის ფარგლებში იყო
დატვირთულობა მიმდინარე ჯავშნებით (%)
წწ ცვლილება ფასში მიმდინარე ჯავშნებით (%)
• წლის დარჩენილ მონაკვეთში ისტორიული
სეზონურობის გათვალისწინებით, ტურიზმის
პოტენციალი მცირდება; შედარებისთვის,
2019წ. IV კვარტალში საერთაშორისო
ვიზიტების 19%, ადგილობრივი ტურიზმის
16%, ხოლო გამყვანი ვიზიტები 25%
განხორციელდა
• სექტემბრის დატვირთულობა მსხვილ
სასტუმროებში, მიმდინარე ჯავშნებით
მსხვილ სასტუმროებში ამჟამად კახეთში 23%-
ია, ზღვისპირეთში 5%, რეგიონებში 7%,
თბილისში 7%. დამატებით, ჯავშნების ნაწილი
კოვიდ-19-მდე არის გაკეთებული
• ფასდაკლებები: აგვისტოში დიდ
სასტუმროებში საშუალო დღიურ ფასებში (ADR)
უფრო მოცულობით ფასდაკლებები
შეინიშნება. ყველაზე მაღალი ფასდაკლებები
ზღვისპირეთის მცირე და დიდ
სასტუმროებშია. სექტემბერში გამოკთხულ
მცირე სასტუმროებს ჯავშნები არ აქვთ
ზღვისპირეთი - პატარა კახეთი - დიდი
ზღვისპირეთი - დიდი თბილისი - დიდი
სხვა რეგიონები - პატარა კახეთი - პატარა
სხვა რეგიონები - დიდი თბილისი - პატარა
-51%-48%
-42%
-12%
-44%
-31%-26%
-43%
-33%
-19%
-36%
-18%
-10%
-29%
-16% -16%-22% -23% -22%
-18% -16% -14%
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
აგვ სექ ოქტ
ზღვისპირეთი - პატარა ზღვისპირეთი - დიდი
კახეთი - დიდი თბილისი - დიდი
სხვა რეგიონები - პატარა კახეთი - პატარა
სხვა რეგიონები - დიდი თბილისი - პატარა
საცხოვრებელი უძრავი ქონება: გაყიდვების პროცენტული ცვლილება პოზიტიურ ტერიტორიას უახლოვდება, ძველი ბინების ფასები კლებულობს, ახლების ზრდადია
წყარო: საჯარო რეესტრი, თიბისი კაპიტალი; *ახალი ბინა ნიშნავს ბინებს რომლებიც 2010წ. შემდეგ გაცემული ნებართვებით აშენდა
27
ახალი და ძველი ბინების გაყიდვების ცვლილების ტემპი (წწ. %)*
• ტრანზაქციები: აგვისტოში ტრანზაქციების წლიურმა
ცვლილებამ -17.4% შეადგინა, რაც წინა თვესთან
შედარებით დაახლოებთ 1პპ გაუმჯობესებაა. ახალი
ბინების სეგმენტში აგვისტოში -12% წწ კლება
დაფიქსირდა, რაც ივლისის -22%-თან შედარებით
მკვეთრი გაუმჯობესებაა. ძველი ბინების სეგმენტში
დინამიკა გაუარესდა და აგვისტოში ზრდა შემცირდა და
წწ -26% შეადგინა. ჯამურად 8 თვის მანძილზე ბაზარზე
გაყიდვები წ/წ 35%-ით არის შემცირებული
• ფასები (დოლარი): მიუხედავად იმისა, რომ იანვართან
შედარებით, აგვიტოში ახალი ბინების გაყიდვების
ფასები -2.7%-ით იყო შემცირებული, 2019წ. აგვიტოსთან
შედარებით 1,0%-ით, ხოლო ივლისთან შედარებით 3.6%-
ით გაიზარდა. ახალ ბინებზე ფასების ზრდა ამ სეგმენტში
დაბრუნებულ მოთხოვნას უკავშირდება. აგვისტოში
ძველი ბინების გაყიდვების საშუალო ფასი
შემცირებულია (-3.3% 2020წ. ივლისთან და -4.1% 2019წ.
აგვისტოსთან შედარებით), რაც ამ სეგმენტიდან
მოთხოვნის ახალი ბინებისკენ მეტად მიმართვას
უკავშირდება
-16%
8%
-12%
-93%
-79%
-33%
-18% -17%-18%
11%
-9%
-92%-79%
-34%-22%
-12%-12%
3%
-16%
-94%
-79%
-29%
-10%
-26%
-120%
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
20%ი
ან
-20
20
თე
ბ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
აპ
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
ივ
ლ-2
02
0
აგ
ვ-2
02
0
სულახალი ბინა/სახლიძველი ბინა/სახლი
საშუალო გასაყიდი ფასი - დოლარი/კვ.მ
685
742 739
694 690
751
722 728 728
693 682
706
607 629
641 647 623
637 630 636 648
615 614 593
656
704 706
677 667
713
689 695 700
666 657 669
550
600
650
700
750
800
850
კვ
1 2
018
კვ
2 2
018
კვ
3 2
018
კვ
4 2
018
კვ
1 2
019
კვ
2 2
019
კვ
3 2
019
კვ
4 2
019
კვ
1 2
02
0
კვ
2 2
02
0
ივ
ლ 2
0
აგ
ვ 2
0
ახალი სახლი/ბინაძველი სახლი/ბინასულ
28
ახალი იპოთეკური სესხების ფარდობა უძრავი ქონების ტრანზაქციები ღირებულებასთან (%)
• სუბსიდირების პროგრამა: 6 ივლისიდან
დღემდე გაცემული იპოთეკური სესხების
38% სუბსიდირების პროგრამის
ბენეფიციარია*. 2020წ. ივლისში იპოთეკით
დაფინანსებული ტრნაზაქციების წილი (51%)
II კვარტლის საშუალო მაჩვენებელთან
შედარებით მკვეთრად არის გაზრდილი
• იპოთეკის გაცემა ივლისში წწ მხოლოდ
9%-ით იყო შემცირებული და პოზიტიურ
ზრდას უახლოვდება: წლიურმა ცვლილებამ
ლარში -19%, უცხოურ ვალუტაში 21%
შეადგინა, კურსის ეფექტის გამორიცხვით.
უცხოურ ვალუტაში მეტი ზრდა საბაზისო
ეფექტის მიერ არის გამოწვეული
ახალი იპოთეკური სესხების გაცემა (ლარი 000’)
წყარო: საჯარო რეესტრი, სებ, თიბისი კაპიტალი; *თიბისი ბანკის მონაცემები
იპოთეკით დაფინანსებული გაყიდვების პროპორცია იზრდება
232191 191 174 147 160
94 11961
7 23
109
189
29
29 38 4453
96
3640
15
46
34
32
35
24 27 57 158
244
99 115
57
9 11
22
46
-150%
-100%
-50%
0%
50%
100%
150%
200%
0
100
200
300
400
500
600
ივ
ლ-2
019
აგ
ვ-2
019
სე
ქ-2
019
ოქ
ტ-2
019
ნო
ე-2
019
დე
კ-2
019
ია
ნ-2
02
0
თე
ბ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
აპ
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
ივ
ლ-2
02
0
ლარიდოლარიევროლარი, ზრდა წწ %უცხ. ვალუტა, ზრდა წწ %სულ, ზრდა წწ %
36%
43%
37%
44%
38%
42%
47%43%
39%42%
48%50.8%
24%
39%
35%
46%
29%32%
51%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
-
200
400
600
800
1,000
1,200
1,400
კვ
1 2
016
კვ
2 2
016
კვ
3 2
016
კვ
4 2
016
კვ
1 2
017
კვ
2 2
017
კვ
3 2
017
კვ
4 2
017
კვ
1 2
018
კვ
2 2
018
კვ
3 2
018
კვ
4 2
018
კვ
1 2
019
კვ
2 2
019
კვ
3 2
019
კვ
4 2
019
კვ
1 2
02
0
კვ
2 2
02
0
ივ
ლ-2
0
ტრანზაქციების ღირებულება (ლარი)
გაცემული სესხების ღირებულება (ლარი, რეფინანსირების გარეშე)
პროპორცია %
29
ქირის, იპოთეკის, სამომხმარებლო დეპოზიტების განაკვეთების დინამიკა (%)
• იანვართან შედარებით* თბილისში ყოველთვიური
ქირის განცხადებების საშუალო ფასი დოლარში
დაახ. 16%-ით არის შემცირებული (6.1 USD vs 5.1 USD)
• ქირის შემოსავლიანობა (აგვისტო 7.8%)
გრძელვადიან ტრენდზე (2005-2020 საშ. 8.3%), ასევე
2019წ. საშუალო მაჩვენებელზე (9.0%) დაბლაა, თუმცა
კლება დასტაბილურდა და ივლისთან (7.7%)
შედარებით მცირედ არის გაზრდილი
• ქირის შემოსავლიანობა სჭარბობს დოლარის
იპოთეკის (5.4%) და დოლარის დეპოზიტის (3.6%)
განაკვეთებს
წყარო: სებ; *Myhome.ge
ქირის შემოსავლიანობის კლებადი ტრენდი დასტაბილურდა
7.80%
5.4%
11.6%
10.6%
3.6%
0.0%
5.0%
10.0%
15.0%
20.0%
25.0%
ნო
ე-2
015
ია
ნ-2
016
მა
რ-2
016
მა
ი-2
016
ივ
ლ-2
016
სე
ქ-2
016
ნო
ე-2
016
ია
ნ-2
017
მა
რ-2
017
მა
ი-2
017
ივ
ლ-2
017
სე
ქ-2
017
ნო
ე-2
017
ია
ნ-2
018
მა
რ-2
018
მა
ი-2
018
ივ
ლ-2
018
სე
ქ-2
018
ნო
ე-2
018
ია
ნ-2
019
მა
რ-2
019
მა
ი-2
019
ივ
ლ-2
019
სე
ქ-2
019
ნო
ე-2
019
ია
ნ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ლ-2
02
0
ქირის შემოსავლიანობა
FX იპოთეკის განაკვეთი
GEL იპოთეკის განაკვეთი
GEL დეპოზიტის განაკვეთი
FX დეპოზიტის განაკვეთი
რეფინანსირების განაკვეთი
საცხოვრებელი უძრავი ქონება: თბილისში გაყიდვების დაახ. 22%-ით*, ფასის (დოლარი) დაახ. 5%-ით შემცირება
წყარო: საჯარო რეესტრი, თიბისი კაპიტალი
30
• თიბისი კაპიტალი თბილისის საცხოვრებელი უძრავი ქონების 2020 წლის გაყიდვების ჯამურ კლებას* -22%-ის ფარგლებში ელოდება: ახალი ბინები -20%, ძველი ბინები -25%;
• ახალი ბინების ფასის კლება დოლარში წლიურად -5-0%-ის ფარგლებში (ლარში ზრდა +5-10%), ხოლო ძველი ბინების ფასის კლება წლიურად დაახ. 5% (ლარში ზრდა +0-5%)
ფარგლებში არის მოსალოდნელი
• 2021 წელს ბაზარზე მოთხოვნის დაბრუნებაა მოსალოდნელი, რისი წინაპირობაც ეკონომიკის და დასაქმების აღდგენა, გაუმჯობესებული განწყობები და საპროცენტო
განაკვეთების შემცირების მოსალოდნელი ტენდენცია იქნება
გაყიდული ბინების რაოდენობა*ახალი ბინების ფასის (დოლარი) და რაოდენობის პროგნოზი (2019=100)*
შენიშვნა*: განახლდა 23 სექ 2020 მდგომარეობით
12,099 15,420
23,293 23,277
18,600
24,400 26,800
10,016
11,031
13,476 13,247
9,900
12,600
13,900
22,115
26,451
36,769 36,524
28,500
37,000
40,700
-
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
40,000
45,000
2016 2017 2018 2019 2020მ 2021მ 2022მ
ახალი ძველი
80
105
115
100
95
102
104
76
107
120
70
80
90
100
110
120
130
2019 2020მ* 2021მ 2022მ
ბინაფასი$ბაზარი2019=100
ვაჭრობის დინამიკა: ძირითად სავაჭრო კატეგორიებში აღდგენის დინამიკა ფიქსირდება
წყარო: საქსტატი, თიბისი კაპიტალი; *დინამიკა ბარათებით გადახდის საშალო ზრდის ტემპით არის შესწორებული;**დათვლილია მსხვილი კომპანიების გამოკითხვაზე დაყრდნობით
31
ვაჭრობის მსხვილ კატეგორიებში იმპორტის დინამიკა წწ (%): აპრ-ივლ
ვაჭრობის მსხვილ კატეგორიებში ბარათებით ხარჯვის დინამიკა, შესწორებული*, წწ (%): აპრ-აგვ
-64%-58%
-54%
-33%
24%
-52% -51%
-33%-39%
-28%-29%
-8%
-24%-28%
-13%
-26%
-16%
-4% -3%-9%
-70%
-50%
-30%
-10%
10%
30%
ავეჯი & მოწყობილობები ტანსაცმელი & ტექსტილი ელექტრონიკა სამშენებლო მასალები ფარმა
• ძირითად სავაჭრო კატეგორიაში ხარჯვა და
საქონლის იმპორტი აღდგენის დინამიკას აჩენებს
• ამ ეტაპისთვის კომერციული უძრავი ქონების
მსხვილ გამქირავებლებთან, რომლის მოიჯარეებიც
სავაჭრო კომპანიები არიან, იჯარა უფრო მეტად
შემოსავლებზე არის მიბმული, რაც სექტორის
შემოსავლებს ვაჭრობის აღდგენის დინამიკასთან
მეტად აკავშირებს
-93%-97%
-49%
-67%
48%
-14%
-83%
19%
-12%
34%
14%
29%
6%
18%28%
17% 19%13% 10%
25%
9% 6%
-4%
16% 19%
-120%
-100%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
20%
40%
60%
ავეჯი & მოწყობილობები ტანსაცმელი & აქსესუარები ელექტრონიკა სამშენებლო მასალები** ფარმა
კომერციული უძრავი ქონება: კლება დოლარში დაახ. 20-25% (ლარში დაახ. 15%), ძირითადად გადასახდელის შემცირების ხარჯზე
• გამოკითხულ კლიენტებში ამ ეტაპისთვის ფიქსირებული იჯარის მოდელი შეცვლილია და იჯარა მეტწილად შემოსავლებზე არის მიბმული
• კომერციული უძრავი ქონების ბრუნვა საცალო & საბითუმო ვაჭრობის ჯამურ ბრუნვასთან და საქონლის იმპორტთან მაღალ კორელაციაშია
• გამოკითხულ კომპანიებს შორის, სავაჭრო მოლებში შემოსავლების მეტი კლება ფიქსირდება, ვიდრე საცალო სავაჭრო ობიექტებზე გაქირავებულ ფართებში. გამოკითხული მოთამაშეებიდან, სამომავლოდ
მეტი შემცირება სავაჭრო ცენტრებშია მოსალოდნელი, რაც გამოწვეულია კინო და გასართობი ცენტრების დახურვით, შედარებით მცირე „footfall”-ით და საყიდლებზე მოთხოვნის შემცირებით
• სავაჭრო მოლებში საშუალო დატვირთულობა მნიშვნელოვნად არ შეცვლილა (დაახ. 5-10%), კლება იჯარის შემოსავლის ხარჯზე მიმდინარეობს
• საოფისე ცენტრებში შემოსავლის (დოლარი) 20-25%-ით კლებაა მოსალოდნელი. მაღალი კლასის სეგმენტში კლება უფრო დატვირთულობის ხარჯზეა, ვიდრე ფასის
წყარო: საქსტატი, თიბისი კაპიტალი
32
უძრავი ქონების, იმპორტის, ვაჭრობის ცვლილება (ლარი წ/წ, %) იჯარის შემოსავლები გამოკითხულ მსხვილ კომპანიებში (დოლარი წ/წ,%)
წყარო: თიბისი კაპიტალი
-10%
-60%
-40%
-35%
-5%
-30%
-25%
-20%
-10%
-20%
-15% -15%
-70%
-60%
-50%
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
კვ1 2020 კვ2 2020 კვ3 2020მ კვ4 2020მ
სავაჭრო მოლები საცალო ვაჭრობის ობიექტები ოფისები
-15%
12%
16%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
20
18
20
19
20
20
კვ
1
20
20
კვ
2
20
20
მ
20
21მ
20
22
მ
უძრავ ქონებასთან დაკავშირებული საქმიანობები (ლარი)
იმპორტი (ლარი)
საცალო & საბითუმო ვაჭრობა (ლარი)
მშენებლობა: 2020 წელს სამშენებლო სექტორის ჯამური ბრუნვის წ/წ 15%-ით შემცირებაა მოსალოდნელი 33
წ/წ ცვლილება სამშენებლო საქმიანობის მიხედვით (%)
წყარო: საქსტატი; *გზების, რკინიგზის, საინჟინრო, სამოქალაქო მშენებლობა
• 2020 წლის პირველ კვარტალში წ/წ 15%-იანი ზრდის შემდეგ, მეორე კვარტალში სამშენებლო სექტორის ბრუნვაში წ/წ -26% კვლება დაფიქსირდა
• კლება მეტწილად საცხოვრებელ და არასაცხოვრებელი შენობების (წ/წ -34%), სამოქალაქო (წ/წ -68%) და საინჟინრო მშენებლობაში (წ/წ -30%) შემცირებით იყო
განპირობებული; საავტომობილო გზებისა და რკინიგზის მშენებლობის ბრუნვა 2020 წლის მეორე კვარტალში მცირედით (წ/წ +1%), ხოლო წლის პირველ ნახევარში 16.8%-ით
გაიზარდა
• მშენებლობის 2020-21 წლების პროგნოზი (-15% წწ) ბიუჯეტში განსაზღვრულ ინფრასტრუქტურის წლიური ხარჯვის მოსალოდნელ და საპროგნოზო მონაცემზე (2019-2022წლები: 3.95,
3.51, 3,7 და 3.75მლრდ ლარი, შესაბამისად, რაც 2020წ. -11% წ/წ კლებაში აისახება) და კერძო სექტორის განახლებულ მოლოდინებზე დაყრდნობით არის განპირობებული
მშენებლობის და სამშენებლო მასალების სექტორის დინამიკა
1.6 1.4 1.7 1.7
3.4
4.6
3.3
4.0
5.4
6.9 7.1 7.2
8.3
7.1
8.1
9.4
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
20
18
20
19
20
20
მ.
20
21მ
.
20
22
მ.
მშენებლობის ბრუნვა (%)
სამშენებლო მასალების & მომსახურების ბრუნვა (%)
წყარო: თიბისი კაპიტალი, საქსტატი
24%
-13%
1%
15%
-34%
-14% -4%
-31%
-19%
15%
-26%
-9%
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
კვ1 2020
კვ2 2020
6თ 2020
კვ1 2020
კვ2 2020
6თ 2020
კვ1 2020
კვ2 2020
6თ 2020
კვ1 2020
კვ2 2020
6თ 2020
ინფრასტრუქტურა* (36%)
საცხოვრებელი/არასაცხოვრებელი
შენობები (50%)
სხვა (13%)
სულ (100%)
-15%;-13%
FMCG: ბაზარი ჯამურად 2019წ. დონეს შეინარჩუნებს, ორგანიზებული ბაზრის წილის ზრდის ფონზე 34
წყარო: საქსტატი, თიბისი კაპიტალი წყარო: საქსტატი, თიბისი კაპიტალი
FMCG ბაზრის შემოსავლები (მლნ ლარი) ორგანიზებული მთამაშეების ერთი და იგივე მაღაზიების გაყიდვების ზრდა (წწ %)
• FMCG ბაზარი მოსალოდნელია არ გაიზარდოს 2020 წელს, ტურიზმიდან მიღებული მაღალი დანაკლისის ფონზე (-570 მლნ. ლარი) რესტორნებიც ამცირებენ ხარჯვას სურსათზე (-180 მლნ. ლარი), რაც
მოსახლეობის მიერ გაზრდილი დანახარჯებით კომპენსირდება (+750 მლნ. ლარი)
• ერთ მაღაზიაზე გაყიდვები მცირდება აპრილი-ივლისის პერიოდში, შემცირებამ პიკს (-11%) ივნისში მიაღწია
• ამის მიუხედავად, ორგანიზებული ბაზრის საშუალო ზრდა (>15%) მაღალია ახალი ლოკაციების ათვისების ხარჯზე
• ორგანიზებული ბაზრის წილი 4 პ.პ. -ით გაიზრდება 32%-მდე, არაორგანიზებული ბაზრის მოთამაშეების გაყიდვების მოსალოდნელი შემცირების ფონზე (-8%)
• საშუალო ჩეკის მოცულობა გაზრდილია, მაგრამ მომხმარებლების ვიზიტები შემცირებულია
6,430 6,950
7,590 8,170
8,920 9,190 9,490 270
400
730
700
130350
700
390
450
520
600 420
570
630
7,090
7,800
8,840
9,470 9,500
10,110
10,820
18%21%
23%
28%
32%34%
37%
-20%
-10%
0%
10%
20%
30%
40%
4,000
5,000
6,000
7,000
8,000
9,000
10,000
11,000
12,000
13,000
2016 2017 2018 2019 2020E 2021E 2022E
რესტორნების დანახარჯი ტურისტების დანახარჯი
მოსახლეობის დანახარჯი ორგანიზებული ბაზრის წილი
-30%;-80%;+9,3%
8.4%
11%10%
-2%
-6%
-11%-9%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
იან თებ მარ აპრ მაი ივნ ივლ
ერთიდაიგივე მაღაზიის გაყიდვების ზრდა
ერთიდაიგივე მაღაზიის გაყიდვების ზრდა (კუმულაციური)
ელ. ენერგია: მოსალოდნელია მოხმარების 6%-ით და გენერაციის 5%-ით შემცირება 35
წყარო: ესკო, თიბისი კაპიტალი წყარო: ესკო, თიბისი კაპიტალი
ელ. ენერგიის მოხმარების და გენერაციის ზრდა 2020 წელს (%, წ/წ) ელ. ენერგიის ბალანსი (ტვტ. სთ)
• ელ. ენერგიის მოხმარება 6.6%-ით შემცირდა 2020 წლის 8 თვეში და მოსალოდნელია დაახ. 6%-ით შემცირდეს 2020 წელს, 2 პ.პ. მეტად, წინა პროგნოზთან შედარებით
• გენერაცია წ/წ 8.1%-ით შემცირდა 2020 წლის 8 თვეში: თბოსადგურების გენერაცია 10.0%-ით შემცირდა და ჰიდროსადგურები 7.8%-ით, ანალოგიურ პერიოდში.
• ექსპორტი, წ/წ 37%-ით არის შემცირებული 2020 წლის 8 თვეში, საექსპორტო ბაზრებზე შემცირებული მოთხოვნიდან გამომდინარე.
• მოსალოდნელია იმპორტის დაახ. 12%-ით კლება წლიურად. იმპორტი წ/წ არ შეცვლილა 2020 წლის 8 თვეში. მკვეთრად გაიზარდა იან-თებ პერიოდში და დაბალანსდა შემდეგ პერიოდებში.
• ელექტროენერგიის საბალანსო ფასი 2020 წლის 8 თვეში საშუალოდ 25%-ით მაღალია, 2019 წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით. რეგულირებული ჰესების დაბალმა გენერაციამ გაზარდა
საბალანსო ფასი, რაც შესაძლებლობაა სხვა ბაზრის მონაწილეებისათვის.
3.7%
8.4%
-7.6%-6.9%
-9.3%
-15.2%
-13.5%-12.8%
-6.6%
2.1%
-9.3%
-10.9%
-2.1%
-14.6%
-16.5%
-4.3%
-7.0%-8.1%
-150%
-100%
-50%
0%
50%
100%
150%
200%
-20%
-15%
-10%
-5%
0%
5%
10%
იან თებ მარ აპრ მაი ივნ ივლ აგვ 8თ 2020
მოხმარება (მარცხნივ) გენერაცია (მარცხნივ)
ექსპორტი (მარჯვნივ) იმპორტი (მარჯვნივ)
6.9 7.2 7.6 7.1 7.4 7.9
2.6 2.62.5
2.52.6
2.6
2.0 1.92.1
2.32.4
2.50.30.9
0.60.1
0.10.1
0.5
0.5 0.5
0.50.5
0.50.7
0.6 0.2
0.20.5
0.5
11.512.1 11.9
11.311.9
12.6
1.51.5 1.6
1.4
1.61.6
4
6
8
10
12
14
2017 2018 2019 2020E 2021E 2022E
შინამ. და ბიზნესი ინდუსტრ. მომხმ.
აფხაზეთი კრიპტოვ. მსხვ. მწარმ.
დანაკარგი და სხვა ექსპორტი
გენერაცია იმპორტი
130
109
67
158
100
88
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170 ოქრო
სპილენძი
ნავთობი
ვერცხლი
სილიკონმანგანუმი
-
31-
დე
კ-2
019
8-ი
ან
-20
20
16-ი
ან
-20
20
24
-ია
ნ-2
02
0
1-თ
ებ
-20
20
9-თ
ებ
-20
20
17-თ
ებ
-20
20
25
-თე
ბ-2
02
0
4-მ
არ
-20
20
12-მ
არ
-20
20
20
-მა
რ-2
02
0
28
-მა
რ-2
02
0
5-ა
პრ
-20
20
13-ა
პრ
-20
20
21-
აპ
რ-2
02
0
29
-აპ
რ-2
02
0
7-მ
აი
-20
20
15-მ
აი
-20
20
23
-მა
ი-2
02
0
31-
მა
ი-2
02
0
8-ი
ვნ
-20
20
16-ი
ვნ
-20
20
24
-ივ
ნ-2
02
0
2-ი
ვლ
-20
20
10-ი
ვლ
-20
20
18-ი
ვლ
-20
20
26
-ივ
ლ-2
02
0
3-ა
გვ
-20
20
11-ა
გვ
-20
20
19-ა
გვ
-20
20
27
-აგ
ვ-2
02
0
წიაღისეული: მიმდინარე ფასთან შედარებით 2021წ. საშ. კონსენსუსით ოქროს და ვერცხლის ფასის სტაბილურობა, ნავთობის ფასის ზრდა არის მოსალოდნელი
36
საერთაშორისო სასაქონლო ფასების დინამიკა და მოლოდინი (დეკ 2019=100)
წყარო: Bloomberg, *ბლუმბერგის კონსენსუს
• საქართველოდან ოქროს ექსპორტი II კვარტალში წ/წ 54%-
ით გაიზარდა, ხოლო ფოლადისა და ფეროშენადნობების
ექსპორტი მკვეთრად (-59% და -29% წ/წ, შესაბამისად)
შემცირდა
• მსოფლიო ბაზარზე ოქროს ფასი სტაბილურად იზრდება
და ბოლო ერთი წლის მანძილზე მაქსიმუმს მიაღწია;
ვერცხლის ფასმა 2020წ. თებერვალი-მარტის თვეებში
ვარდნა განიცადა, ხოლო მაისიდან მკვეთრად გაიზარდა.
2021წ. მანძილზე ოქროს და ვერცხლის ფასის შედარებითი
სტაბილურობაა მოსალოდნელი
• ნავთობის ფასი 2020წ. მარტის თვეში მკვეთრად დაეცა,
ხოლო ივნისიდან სტაბილური ზრდა ფიქსირდება. 2021წ.
საშუალო ფასის მიმდინარე ფასთან შედარებით 8%-ით
ზრდა არის მოსალოდნელი
• სილიკომანგანუმის ფასს ამერიკის ბაზარზე კლებადი
ტენდეცია აქვს
კბ
4 2
02
0მ
20
21მ
.
37
ავტომობილებით და მოტოციკლებით ვაჭრობის ზრდა (%, ლარი)
წყარო: საქსტატი, თიბისი კაპიტალი
ტრანსპორტის & დასაწყობების ბრუნვის ზრდა (ლარი, წლიური %)
სექტორული პროგნოზები: ტრანსპორტირების და ავტოინდუსტრიის განმაპირობებელ ფაქტორებში მოსალოდნელზე უკეთესი დინამიკა შეიმჩნევა
-40%
-20%
0%
20%
40%ი
ან
-20
19
თე
ბ-2
019
მა
რ-2
019
აპ
რ-2
019
მა
ი-2
019
ივ
ნ-2
019
ივ
ლ-2
019
აგ
ვ-2
019
სე
ქ-2
019
ოქ
ტ-2
019
ნო
ე-2
019
დე
კ-2
019
ია
ნ-2
02
0
თე
ბ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
აპ
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
20
20
მ
20
21მ
საგარეო ვაჭრობა (ლარი)
ტრანსპორტირება & დასაწყობება (ლარი)
-80%
-40%
0%
40%
80%
ია
ნ-2
019
თე
ბ-2
019
მა
რ-2
019
აპ
რ-2
019
მა
ი-2
019
ივ
ნ-2
019
ივ
ლ-2
019
აგ
ვ-2
019
სე
ქ-2
019
ოქ
ტ-2
019
ნო
ე-2
019
დე
კ-2
019
ია
ნ-2
02
0
თე
ბ-2
02
0
მა
რ-2
02
0
აპ
რ-2
02
0
მა
ი-2
02
0
ივ
ნ-2
02
0
20
20
მ
20
21მ
ავტომობილებით საგარეო ვაჭრობა
ავტომობილებით საცალო & საბითმო ვაჭრობა
• ტრანსპორტირების & დასაწყობების სექტორში
პროგნოზის გარკვეული გაუმჯობესების
საშუალებას 2020 წლისთვის საგარეო ვაჭრობის
განახლებული მოლოდინები იძლევა (სექ vs ივნ
წ/წ ცვლილება: ექსპორტი -15% vs -20%, იმპორტი
-19% vs -25%)
• ავტო-ინდუსტრიის სექტორში აღდგენილი
სავალდებულო პერიოდული ტექნიკური
ინსპექტირება სერვისზე მოთხოვნას ზრდის.
მოსალოდნელზე უკეთესმა ავტომობილების
ექსპორტმა გამოიწვია. ჯამური ექსპორტი
პანდემიის შემდგომ თვებში (აპრილი-ივლისი)
დოლარში წ/წ -69% აშშ არის შემცირებულიც
პასუხისმგებლობის შეზღუდვის განაცხადი
პრეზენტაციაში მოცემული განაცხადები, ინფორმაცია და აზრები წარმოადგენს ავტორების - თიბისი კაპიტალის აზრებს და არ წარმოადგენს თიბისი ჯგუფისოფიციალურ ხედვას, მოსაზრებას ან პოზიციას. პრეზენტაციაში მოცემული ინფორმაცია მხოლოდ საინფორმაციო მიზნებს ემსახურება და მოპოვებულია საჯაროწყაროებიდან, რომლებიც მიჩნეულია სანდოდ, თუმცაღა ინფორმაციის სისრულე და სიზუსტე არ არის გარანტირებული
ეს რეპორტი არ წარმოადგენს საჯარო შეთავაზებას ნებისმიერი შესაბამისის კანონმდებლობის ქვეშ ან/და ნებისმიერ ფასიანი ქაღალდის და ფინანსურიინსტრუმენტის გაყიდვის/შეთავაზების მცდელობას ან/და რეკომენდაციას მსგავს ფასიან ქაღალდებთან ან სხვა ფინანსურ ინსტრუმენტებთან დაკავშირებით. ესპრეზენტაცია შესაძლოა მოიცავდეს პროგნოზის შემცველ განაცხადებს; მსგავსი პროგნოზის შემცველი განაცხადები მოიცავენ ნაცნობ და უცნობ რისკებს,გაურკვევლობას და სხვა მნიშვნელოვან ფაქტორებს. არცერთი ამ პრეზენტაციაში მოცემული პროგნოზი, მოლოდინები, გათვლები არ უნდა იყოს აღქმული როგორცპროგნოზი ან დაპირება, ასევე არ უნდა იყოს აღქმული როგორც ნებისმიერი მინიშნება, რწმუნება ან გარანტია რომ დაშვებები, რომლებსაც მოცემული პროგნოზები,მოლოდინები ან გათვლები ემყარება არის ზუსტი და ამომწურავი, ან დაშვებების შემთხვევაში რომ რეპორტი მოიცავს ყველა დაშვებას
არც თიბისი ჯგუფი და არც მოცემული რეპორტის ავტორები არ იღებენ საკუთარ თავზე პასუხისმგებლობას ნებისმიერი პირდაპირი ან არაპირდაპირი დანაკარგის,რომელიც წარმოიშობა ამ პრეზენტაციის ან მისი შემადგენელი ნაწილების ან პრეზენტაციის ნებისმიერი კავშირის გამოყენების შემთხვევაში. პრეზენტაცია დაცულიასაავტორო უფლებებით და მისი არც ერთი ნაწილი არ შეიძლება იყოს აღდგენილი, თავიდან გამოქვეყნებული ან/და განაწილებული. ყველა უფლება დაცულია
მერი ჩაჩანიძე, CFAმმართველი დირექტორი
ოთარ ნადარაიამთავარი ეკონომისტი, თიბისი ჯგუფი
თორნიკე კორძაია, CFAკვლევების უფროსი
ალექსანდრე ბლუაშვილიმაკრო-ფინანსური ანალიზის განყოფილების უფროსი, თიბისი ბანკი
გივი ადეიშვილიუფროსი ასოცირებული მკვლევარი
ანა მჟავანაძეანალიტიკოსი
თამარ ზაქაიძეუფროსი ასოცირებული მკვლევარი
მიხეილ მღებრიშვილისტაჟიორი
ანდრო თვალიაშვილიასოცირებული მკვლევარი
ჯული ავლოხაშვილისტაჟიორი
ლუკა ჩიგილაშვილიასოცირებული მკვლევარი
Tel: +995 32 2 272727 Email: [email protected]
Web-page: www.tbccapital.ge; www.tbcresearch.ge