fİzİ manyetİzmacapyayinlari.com.tr/demo/manyetizma-fizik.pdffİzİk 6 mıknatıs demir, nikel,...
TRANSCRIPT
ÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK11. SINIF OKULA YARDIMCI
KONU ANLATIMLISORU BANKASI
› Manyetizma› Alternatif Akım› Transformatörler
MANYETİZMAFİZİK
SUNUÜNİVERSİTEYE HAZIRLIKKONU ANLATIMLI SORU BANKASI
ISBN978 – 605 – 7564 – 04 – 7
DizgiÇAP Dizgi Birimi
Kapak TasarımÖzgür OFLAZ
1. BaskıKasım 2018
İLETİŞİMÇAP YAYINLARI
Ostim Mah. 1207 Sokak No: 3/C–DOstim / Ankara
Tel: 0312 395 13 36Fax: 0312 394 10 04
[email protected]/capyayinlari
facebook.com/capyayinlari
Bu kitabın her hakkı Çap Yayınları’na aittir. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve
Sanat Eserleri Yasası’na göre Çap Yayınları’nın yazılı izni olmaksızın,
kitabın tamamı veya bir kısmı herhangi bir yöntemle basılamaz, yayınlanamaz,
bilgisayarda depolanamaz, çoğaltılamaz ve dağıtım yapılamaz.
Sevgili Öğrenciler,
Gelecekteki hayatınızı şekillendirmek, düşlediğiniz bir yaşamı kur-mak için üniversite sınavını başarıyla atlatmanız gerektiğini biliyorsu-nuz. Bu bilinçle yoğun bir ders çalışma sürecinden geçmektesiniz. Böy-lesine önemli bir sınavı başarıyla atlatmanın en temel şartlarından biri sınavın ruhunu anlamak ve bu çizgide hazırlanmış kitaplardan yeterince faydalanmaktır.
Bizlerde gayretlerinize destek olmak, çalışmalarınızı daha verimli hâle getirmek amacıyla sınav ruhuna uygun elinizdeki fasikülleri hazır-ladık.
Kitaplarımız, Talim Terbiye Kurulu’nun en son yayımladığı öğretim programında yer alan kazanımlar dikkate alınarak hazırlanmıştır. Özgün bir yaklaşım ve titiz bir çalışmanın ürünü olan eserlerimizin ana yapısı şu şekildedir:
Kazanımlara ait bilgiler konu sayfasında verilmiştir. Özet konu an-latımından sonra örnek çözümlerine geçilmiş ve bu bölüm standart so-rular ve çözümleri ile ÖSYM tarzı sorular ve çözümleri olmak üzere iki kısımdan oluşturulmuştur. Buradaki amacımız konu ile ilgili soru çeşitle-rine hâkim olduktan sonra ÖSYM'nin son yıllarda sorduğu ve sınavlarda çıkma olasılığı yüksek soru türlerine yer vermektir. Örnek çözümlerin-den sonra da pekiştirme testleri bulunmaktadır. Bölümün tamamı bitti-ğinde ise tüm ünitenin özetini bulabilirsiniz. Konuyu özetledikten sonra Acemi, Amatör, Uzman ve Profesyonel adı altında dört farklı zorluk dü-zeyinde çoktan seçmeli soruların bulunduğu karma testlere yer verilmiş-tir. Arkasından ÖSYM'den Seçmeler adı altında son yıllarda üniversite giriş sınavlarında sorulmuş seçme sorular yer almaktadır.
Kitabımızdaki testlerin tamamını VİDEO ÇÖZÜMLÜ hazırladık. Yayınevimize ait olan akıllı telefon uygulamasını (çApp) kullanarakvideo çözümlerine ulaşabilirsiniz.
Kitaplarımızın eğitim öğretim faaliyetlerinizde sizlere faydalı olması ümidiyle, hepinize başarılı, sağlıklı ve mutlu bir gelecek dileriz.
ÇAP YAYINLARI
KİTABIMIZI TANIYALIM
KONU
12
56
7
3
4
KARMA TESTLER
ÖSYMʼden SEÇMELER
STANDART SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ
PEKİŞTİRME TESTLERİÜNİTE ÖZETİ
ÖSYM TARZISORULAR VE ÇÖZÜMLERİ
Konuya ilişkin bilgilerin özet halinde verildiği, “Aklında Olsun”,
“Hatırlatma”, “Uyarı” gibi pratik notların da olduğu alan…
İşlenen konuyla ilgili standart soru tiplerinin görülebileceği, çözümlü soruların olduğu alan…
Son yıllarda ÖSYMʼnin
sınavlarında sorduğu soru tarzları; sınavlarda
çıkabilecek seçici ve ayırt edici soruların olduğu alan…
Hem standart hem de ÖSYM tarzı sorulardan oluşan, kendinizi sınamanızı sağlayan, konuyu iyice
kavramanıza yardımcı özgün soruların olduğu alan…
Konunun tamamının özelliklerini, formüllerini
özet halinde bir arada bulabileceğiniz alan…
Dört ayrı zorluk düzeyine göre düzenlenmiş, “Acemi, Amatör,
Uzman ve Profesyonel” seviyelerinde tüm ünite ile ilgili karma, özgün
soruların olduğu alan…
ÖSYM çıkmış sınav sorularından seçilen ve işlenen konularla
paralel, yıl sıralamasına göre oluşturulan alan…
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM - 1 MANYETİZMA
Mıknatıs .............................................................................6
Konu Pekiştirme 1 ............................................................11
Manyetik Alan .................................................................13
Konu Pekiştirme 2, 3 ........................................................19
Manyetik Kuvvet .............................................................23
Konu Pekiştirme 4 ............................................................30
Manyetik Akı - İndüksiyon .............................................32
Konu Pekiştirme 5 ............................................................39
Öz İndüksiyon Akımı ......................................................41
Konu Pekiştirme 6 ............................................................44
ÖZET ................................................................................46
Acemi Testleri 1, 2 ..........................................................48
Amatör Testleri 1, 2, 3, 4, 5 ............................................52
Uzman Testleri 1, 2, 3, 4, 5 .............................................62
Profesyonel Test 1 .........................................................72
ÖSYM'den Seçmeler .......................................................74
BÖLÜM - 2 ALTERNATİF AKIM
Alternatif Akım ................................................................78
Konu Pekiştirme 1 ............................................................82
Alternatif Akım Devreleri ................................................84
Konu Pekiştirme 2 ............................................................90
Transformatörler .............................................................92
Konu Pekiştirme 3 ............................................................95
ÖZET ................................................................................97
Acemi Testi 1 ..................................................................99
Amatör Testleri 1, 2 ......................................................101
Uzman Testleri 1, 2 .......................................................105
Profesyonel Test 1 .......................................................109
ÖSYM'den Seçmeler .....................................................111
MANYETİZMA BÖLÜM
1› Mıknatıs› Manyetik Alan› Manyetik Kuvvet› Manyetik Akı› İndüksiyon Akımı ve E.m.k'sı› Öz İndüksiyon Akımı
Değerli hocalarım,
Ferhat ÖZDEMİR Derya ÖZDEMİR ve Erdal KORKMAZ'akatkılarından dolayı teşekkür ederiz.
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS TYT AYT
– 1 – 1 – 3 – 1 1 1 1 1 1 1 1 1 – 1
MANYETİZMA KONUSUNUNÖSYM SINAVLARINDAKİ SORU DAĞILIMI
FİZİK
6
Mıknatıs
Demir, Nikel, Kobalt (Fe, Ni ve Co) gibi maddeleri çekme özelliği gösteren cisim-lere mıknatıs denir. Yapısında bulunan Fe3O4 bileşiğinden dolayı çekme özelliği var-dır. Mıknatıslar doğal olarak bulunabildiği gibi yapay olarak da bulunabilir.
Doğal mıknatıslarda kutuplanma durumu mıknatısın iç yapısından kaynaklanır ve süreklidir. Yapay mıknatıslarda kutuplanma durumu bir etki sonucunda oluşur. Etki kalktığında kaybolur. Bu nedenle maddeler özelliklerine göre ferromanyetik, paramanyetik ve diamanyetik olarak üç gruba ayrılır.
Madde
FerromanyetikMaddeler
• Demir• Nikel• Kobalt
• Sodyum• Magnezyum• Alüminyum
DiamanyetikMaddeler
ParamanyetikMaddeler
Bir mıknatıs demir, nikel, kobalt gibi cisimleri her mesafeden çekemez. Demir tozları, toplu iğne gibi cisimler bile mıknatıs tarafından belli bir mesafeden sonra çe-kilmez. Mıknatısın mıknatıslık etkisini gösterebildiği alana manyetik alan denir.
Mıknatısın çevresinde oluşturduğu manyetik alan, manyetik alan kuvvet çizgile-riyle gösterilir.
Manyetik Alan Çizgilerinin Özellikleri:
1. Manyetik alan çizgileri birbirlerini kesmezler.
2. Manyetik alan çizgileri mıknatısın dışında mıknatısın kuzey kutbundan güney kutbuna, mıknatısın içinde güney kutbundan kuzey kutbuna doğrudur.
3. Kapalı eğriler şeklindedir.
4. Manyetik alan çizgilerinin yoğun olduğu bölgelerde manyetik alan şiddetlidir.
MANYETİZMAKONU
• Doğal mıknatıslar tabiat-ta sınırlı bu lundukları için çoğu zaman yapay yollar-la elde edilir.
• Bütün metaller mıknatıs-lar tarafın dan çekilmez.
UYARI
Manyetik alan B harfi ile gös-terilir. Herhangi bir yerdeki manyetik alanın yönü oraya konulan pusula iğnesinin gös-terdiği yöndür.
UYARI
Manyetik bağıl geçirgenlikleri 1’den biraz küçük olan madde-ler diya manyetik, 1 den biraz büyük olan lara paramanyetik 1’den çok büyük olanlara ferro-manyetik madde de nir.
AKLINDA OLSUN
8
FİZİK
Standart Sorular ve Çözümleri
10.1
I. Mıknatıslanmadan kuvvetli şekilde etkilenen de-mir, nikel, kobalt gibi maddelere ferromanye tik madde denir.
II. Doğal mıknatısların mıknatıslık özelliği kaybol-maz.
III. Mıknatıslar tüm metalleri çeker.
Yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IID) II ve III E) I, II ve III
Mıknatıslar yapısındaki Fe3O4 bileşiğinden dolayı Fe, Co, Ni çeker. Bu maddelere ferromanyetik madde denir. (I doğru)
Doğal mıknatısların mıknatıslık özelliği kaybolmaz-ken, yapay mıknatısların kaybolabilir. (II doğru)
Mıknatıs bütün metalleri çekmez. Fe, Co, Ni ve bu metallerin alaşımlarını çeker. (III Yanlış)
Yanıt C
10.2
Mıknatıs ve mıknatıslanma ile ilgili;
I. Bir çubuk mıknatısın kuzey kutbu demir bilyeyi çe-kerken güney kutbu iter.
II. Bir çubuk mıknatısın kuzey kutbu başka bir çubuk mıknatısın güney kutbunu çeker.
III. Çubuk mıknatısın güney kutbu demir çubuğa sür-tüldüğünde demir çubuğun sürtünen kısmı mıkna-tıslanır.
yukarıda verilen yargılardan hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IIID) II ve III E) I, II ve III
Mıknatısların iki kutbu da demiri çeker. (I yanlış)
Kuzey ve güney kutuplar birbirini çeker. (II doğru)
Çubuk mıknatısa sürtünen demir mıknatıslanır. (III doğru)
Yanıt D
10.3
İple tavana asılmış K mıknatısı ve L cismi şekilde ki gibi dengede kalıyor.
I IIK L
Buna göre
I. L mıknatıstır.
II. II numaralı kutup, N kutbudur.
III. II numaralı kutup, S kutbudur.
ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
K mıknatısı, L cismini çektiği için L cismi mıknatıs veya ferromanyetik madde dir. (I doğru olabilir)
L ferromanyetik madde ise II numaralı yer N veya S olabilir. (II ve III doğru olabilir.)
Yanıt E
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri
10
FİZİK
6
K, L çubuk mıknatısları şekildeki gibiT1
T2
K
L
dengedeyken mıknatısları tavana bağlayan ipteki gerilme kuvvetinin büyüklüğü T1, mıknatıslar arasındaki gerilme kuvve-tinin büyüklüğü T2’dir.
Buna göre,
I. T1 = T2
II. T1 > T2
III. T2 > T1
eşitliklerinden hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
K ve L mıknatıslarının kutuplarının yerleri bilinmediği için K ve L mıknatısları birbirini itebilir ya da çekebilir. T1 ip gerilmesi bu itme veya çekme kuvvet lerinden bağımsız olup mıknatısların ağırlıkları topla mı kadar-dır.
T2 ip gerilmesi itme veya çekme kuvvetinden etkile-nir. Bu nedenle T1 = T2, T1 > T2, T2 > T1 olabilir.
Yanıt E
7Özdeş K, L, M ve N mıknatısları yatay ve sürtünmesiz düzlemde şekildeki gibi yerleştirilmiştir.
N SN SK
L
M
S
N
NS
N
d d
d
d
O
O noktasına konulacak bir pusula iğnesinin yönelimi aşağıdakilerden hangisi gibi olur?
N S
N
S
S N
NS
S
A) B) C)
D) E)N
Mıknatıslarda manyetik alan N kutbundan S kutbuna doğrudur.
N SN SK
L
M
S
N
NS
N
OBK
BN
BMBLB
Pusulanın içindeki manyetik alan S kutbundanN kutbuna doğrudur.
Yanıt C
Konu Pekiştirme - 1
11
"Manyetizma"
1. I II III
Manyetik alan çizgileri şekildeki gibi verilen çubuk mıknatısların I, II, III numaralarıyla belirti len kutupları nedir?
I II III
A) N S N
B) S S N
C) S N S
D) N S S
E) S N N
2. Şekildeki mıknatısın K noktasında oluşturduğu manyetik alan vektörünün yönü verilmiş tir.
K
4L
32
1
5
Buna göre L noktasındaki manyetik alan vektö-rünün yönü aşağıdakilerden hangisidir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
3. Yatay sürtünmesiz düzlemde şekildeki gibi duran X mıknatısına Y mıknatısı K noktasına kadar yaklaş tırılıp serbest bırakılıyor. Y mıknatısı K, L, M noktalarında iken X mıknatısını duvara bağlayan ipteki gerilme kuvveti büyüklüğü sırasıyla TK, TL ve TM oluyor.
N S N STX Y
Duvar
M L K
Buna göre TK, TL, TM arasındaki ilişki nasıldır?
A) TK = TL = TM B) TK > TL > TM
C) TM > TL > TK D) TM > TK > TL
E) TL > TK > TM
4. Eşit boydaki iplerle asılı özdeş mıknatıslar, tahta cisim ve demir cisimle oluşturulan şekildeki sistem-ler dengededir.
N
S
N
S
S
N
T1 T2 T3
S
N
TahtaCisim Demir
Cisim
Buna göre T1, T2, T3 arasındaki büyüklük ilişkisi
nasıldır?
A) T1 = T2 = T3 B) T2 > T3 > T1
C) T1 > T3 > T2 D) T1 = T2 > T3
E) T2 > T1 > T3
5. Eşit boydaki iplerle birbirine bağlı özdeş mıknatıslar arasındaki iplerde oluşan gerilme kuvvetleri sıra-sıyla T1 ve T2 dir.
N
S
T1
S
N
K
N
S
N
S
T2L
Bu durumda K ve L mıknatısları ters çevrilerek asıldığında T1 ve T2 nasıl değişir?
T1 T2
A) Azalır Azalır
B) Artar Artar
C) Azalır Artar
D) Değişmez Değişmez
E) Artar Azalır
46
FİZİK
ÖZET
Mıknatıs
NB S
• N(kuzey), S(Güney) olmak üzere iki kutuptan oluşur.
• Aynı kutuplar birbirini iter zıt kutuplar birbirini çeker.
• Mıknatısın çekim gücünün etkisi manyetik alan çizgileri ile gösterilir.
• Parçalanan mıknatısın her parçası yine bir mıknatıstır.
• Mıknatıs tüm metalleri çekmez. Demir, nikel, kobaltı çeker.
Üzerinden Akım Geçen Düz Telin Çevresinde oluşan Manyetik Alan
B
B
B
Bi
i
•
Üzerinden i akımı geçen telin çevresinde man-yetik alan oluşur.
Telin d uzağında oluşan manyetik alan,
bulunur.
Manyetik alanın yönü sağ el kuralıyla bulunur. Sağ elin baş parmağı akım yönünü gösterecek biçimde tel dört parmakla kavranıldığında dört parmağın yönü manyetik alanın yönüdür.
Manyetik Kuvvet
Şiddeti B olan manyetik alan içinde üzerinden i akımı geçen boyundaki tele manyetik kuvvet etki eder.
Etki eden kuvvet,
ile bulunur.
iF
B
Manyetik kuvvetin yönü sağ el kuralıyla bulunur. Sağ el, baş parmak ile dört parmak dik olacak şekilde açılır. Dört parmak manyetik alan yönünü baş parmak akım yönünü gösterecek biçimde tutulduğunda; avuç içi manyetik kuvvet yönünü gösterir.
Paralel teller birbirine manyetik kuvvet uygular. Tellerden aynı yönde akım geçiyorsa teller birbirini çeker, zıt yönde akım geçiyorsa teller birbirini iter.
i1
d
i2
Manyetik kuvvet,
ile bulunur.
MANYETİZMA
ACEMİ
TEST
1
48
FİZİK
1.
id
O
Sonsuz uzunluktaki düz telden geçen i akımı-nın O noktasında oluşturduğu manyetik alanın büyüklüğü,
I. i akım şiddetine
II. d uzaklığına
III. Akımın yönüne
ifadelerinden hangilerine bağlıdır?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2. I. Mıknatıs
II. Akım geçen halka
III. Akım geçen düz tel
Yukarıda verilenlerden hangileri manyetik alan oluşturur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
3. Üzerinden i akımı geçen düz telin K noktasında oluşturduğu manyetik alan BK , L noktasında oluş-turduğu manyetik alan BL ’dir.
i
2ddKL
Buna göre B
B
L
K oranı kaçtır?
A) 41
- B) 21
- C) – 2 D) 21 E) 2
4. Üzerinden i akımı geçen düz telin K ve L noktala-rında oluşturduğu manyetik alanlar BK ve BL olu-yor.
iKL
Buna göre,
I. B BK L=
II. BK = BL
III. 2BK = BL
ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
5. Üzerinden i1 akımı geçen düz telin K noktasında oluşturduğu manyetik alanın büyüklüğü B kadar-dır.
x
i1 i2
dK
Buna göre tellerden geçen akımların K nokta-sında oluşturduğu bileşke manyetik alan bü-yüklüğü aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) 31 B B) 3
2 B C) 43 B D) 5
1 B E) 23 B
6. Sayfa düzleminde bulunan X telinden
i
X geçen i akımının çevresinde oluşturdu-ğu manyetik alan için,
I. Halkalar şeklindedir.
II. Sayfa düzleminden dışarı ve içeri ola-cak şekilde sadece iki yönde olabilir.
III. i akımının değişmesinden etkilenir.
verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
AMATÖR
TEST
1
52
FİZİK
1. Sonsuz uzunluktaki sayfa düzlemindeki K ve L tel-lerinden i1 ve i2 akımları geçmektedir.
i1 i2
O
K L
1 2
Tellerin O noktasında oluşturduğu manyetik alan-ların bileşkesi sıfırdır.
Buna göre, I. i1 akımının artırılması
II. K telinin 2 yönünde çekilmesi
III. L telinin 2 yönünde hareket ettirilmesi
işlemlerinden hangileri tek başına yapılırsa O noktasındaki manyetik alanın bileşkesi sayfa düzleminden içeriye doğru olur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2. Yarıçapları sırasıyla 2r ve r olan K ve L halkaların-dan sırasıyla 2i ve 3i akımları geçmektedir.
O
2i
2rK
L
r120°
3i
K telinden geçen akımın O noktasında oluşturduğu manyetik alan şiddeti B’dir.
Buna göre O noktasındaki bileşke manyetik alan şiddeti kaç B’dir?
A) 31 B) 3
2 C) 1 D) 3 E) 35
3. İç içe geçmiş çember şeklinde tellerin merkezi O noktasıdır.
Oi 2i
r
3r
Çember tellerden r yarıçaplı olanın O noktasın-da oluşturduğu manyetik alanı B ise O nokta-sındaki bileşke manyetik alan kaç B olur?
A) 31 B) 3
2 C) 1 D) 35 E) 2
4. Üzerinden i akımı geçen sonsuz uzunluktaki tel I konumunda iken K noktasındaki manyetik alanı B’dir.
i
K
53°
III
Tel şekildeki gibi II konumuna getirilirse K noktasındaki manyetik alan kaç B olur?
(Sin 53 = 0,8 Cos53 = 0,6)
A) 1 B) 45 C) 3
5 D) 32 E) 4
3
62
FİZİK
UZMAN
TEST
11. Sayfa düzlemine şekildeki gibi yerleştirilen üzerle-
ri yalıtılmış sonsuz uzunluktaki K, L, M tellerinden
belirtilen yönlerde sırasıyla iK, iL ve iM şiddetinde
akımlar geçmektedir. Tellerin O noktasında oluş-
turdukları bileşke manyetik alan sayfa düzlemine
dik ve dışarı doğrudur.
iK iL
iM
K L
O
M
Buna göre, iK, iL ve iM akım değerlerinin hangi-
sini tek başına azaltmak O noktasındaki bileşke
manyetik alan şiddetini kesinlikle arttırır?
A) Yalnız iK B) Yalnız iL C) Yalnız iM
D) iL ve İM E) iK ve iL
2. O merkezli K, L ve M halka tellerinden i, iL ve 3i
şiddetinde akımlar şekilde gösterilen yönlerde geç-
mektedir. K telinin O noktasında oluşturduğu man-
yetik alan vektörü B oluyor.
Oi r r r
M
K
iL
L
3i
O noktasındaki bileşke manyetik alanda B ol-
duğuna göre iL kaç i dir?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 4 E) 5
3. B¶ manyetik alanına dik tutulan KLMN çerçevesi O1, O2 ekseni etrafında ok yönünde döndürülmeye başlanıyor.
O1
K L
MB¶
N
O2
Buna göre, I. Çerçevenin içinden geçen manyetik akım sü-
rekli azalır.
II. Çerçevede sürekli indüksiyon akımı oluşur.
III. Döndürülme hızı indüksiyon akımının büyüklü-ğünü etkiler
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III
4. O merkezli iletken telden geçen İx akımının merke-
zinde oluşturduğu manyetik alan, sonsuz uzunluk-
taki Y telinin K noktasında oluşturduğu manyetik
alan şiddetine eşittir.
O
r r120°
x
y Y
2r
K
Buna göre iix
y oranı kaçtır? (p = 3)
A) 4 B) 2 C) 21 D) 3
2 E) 41
PROFESYONEL
TEST
1
72
FİZİK
1. Üzerinden i akımları geçen yalıtılmış K teli ile L çerçevesi aynı xy düzlemindedir.
y
x
z
i i
i
i L
i K
Buna göre K teline etki eden bileşke manyetik kuvvet hangi yöndedir?
A) + x B) + y C) – y
D) + z E) – z
2. Üzerinden i akımı geçen sonsuz uzunluktaki ilet-ken tel ve iletken halka aynı düzlemdedir. Halkanın düzlemi değiştirilmeden merkezi 1, 2, 3, 4, 5 yolu boyunca hareket ettiriliyor.
2
3
4 5
1
Halka
i
Buna göre hangi iki yönde hareket ettirilirken halkada oluşan indüksiyon akımı aynı yönlü-dür? (Bölmeler eşit aralıklıdır)
A) 1 ve 3 B) 2 ve 4 C) 4 ve 5
D) 2 ve 3 E) 1 ve 5
3. Sayfa düzlemine dik içeri doğru olan bir manyetik alana elektron tabancasından sabit V hızı ile bir elektron gönderiliyor.
VElektron
Elektron alana girdiği andan itibaren manyetik alan şiddeti düzgün olarak azaltılırsa çizeceği yörünge nasıl olur?
A)
D) E)
B) C)
4. Sayfa düzlemindeki KLMN iletken tel çerçevesi –x, +x ekseni etrafında dönecek biçimde yerleşti-rilmiştir.
A
B
–x +x
K L
M N
B
+ –
+ –
A anahtarı kapatıldığında çerçeveye etki eden manyetik kuvvetler ile ilgili,
I. Tel çerçeve şekildeki konumunda iken çer-çevenin KL kısmına sayfa düzlemine dik içeri doğru manyetik kuvvet uygulanır.
II. A anahtarı kapalı iken B anahtarı da kapatılır-sa çerçevenin MN kısmına etki eden manyetik kuvvet artar.
III. Çerçeve x doğrultusu etrafında döner. verilenlerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
ÖSYM’den SEÇMELER
74
FİZİK
1. Bir mıknatısın içerisinde şekildeki gibi bir DC kay-nağına bağlı sürtünmesiz ve yatay duran iletken rayların üzerinde serbestçe hareket edebilen alü-minyum çubuk görülmektedir. Akı değişimlerinden dolayı meydana gelen etkiler ihmal edilmektedir.
Anahtar kapatılınca alüminyum çubuğun ray üzerindeki ilk hareketi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?A) Hareket etmez.B) I yönünde hızlanarak hareket eder.C) II yönünde hızlanarak hareket eder.D) II yönünde sabit hızla hareket eder.E) I yönünde sabit hızla hareket eder.
2018 / AYT
2. Şekildeki elektrik devresinde direncin değeri R ve üretecin kutupları arasındaki potansiyel farkı V’dir. Devrenin KL ve MN noktaları arasındaki tellerin uzunlukları eşit ve teller birbirine paraleldir.
RV
K L
M N
KL ve MN tellerinin birbirlerine uyguladıkları man-yetik kuvvetlerin büyüklüğünü artırmak için;I. üretecin kutupları arasındaki potansiyel farkı ar-
tırmak,II. L ve N noktaları arasındaki dirence seri olarak
bir direnç daha eklemek,III. L ve N noktaları arasındaki dirence paralel ola-
rak bir direnç daha eklemekişlemlerinden hangileri tek başına yapılmalıdır? (Yerin manyetik alanı önemsenmeyecektir.)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IIID) I ve III E) II ve III
2017 / LYS
3. Maxwell denklemleri elektrik ve manyetizmadaki bazı kavramların birbiriyle ilişkisini matematiksel olarak modeller.
Bu denklemler kullanılarak;
I. Kapalı bir yüzeyden geçen toplam manyetik akı daima sıfırdır.
II. Zamana göre değişen elektriksel alan, manyetik alan oluşturur.
III. Zamana göre değişen manyetik alan, elektriksel alan oluşturur.
çıkarımlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
2017 / LYS
4. Kütlesi m olan +q yüklü bir parçacık, yatay doğrul-tuda v¶ hızıyla düzgün ve sayfa düzlemine dik içe doğru olan bir manyetik alan (B¶) içerisine şekildeki gibi giriyor.
Buna göre, manyetik alan içerisinde çembersel hareket yapan bu parçacığın periyodu aşağıda-kilerden hangisidir?
A) qB
m2r B) q
mB2
C) mqB2r
D) qmB
2 E) m
qB2r
2016 / LYS
ALTERNATİF AKIMBÖLÜM
2› Alternatif Akım› Alternatif Akım Devreleri› Transformatörler
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS TYT AYT
– 1 – 2 – 1 – 1 – 1 – 1 – – – 1 – 1
ALTERNATİF AKIM KONUSUNUNÖSYM SINAVLARINDAKİ SORU DAĞILIMI
???KONU
FİZİK
78
ALTERNATİF AKIMKONU
Alternatif Akımın Elde Edilmesi
K
L
N SP
M
N
Yukarıda verilen şekilde de görüldüğü gibi mıknatıslar arasında dönen KLPM çerçevesinin (sarım) sabit hızla dönmesi sonucu oluşan akıma alternatif akım denir.
Alternatif akımın periyodik bir şekilde yönü ve büyüklüğü değişir. Alternatif akım kaynakları ∼ şeklinde gösterilir.
Tel çerçeve döndükçe çerçevedeki manyetik alan değişiminden dolayı bir e.m.k oluşur. Bu emk, birim zamandaki akı değişimiyle bulunur.
tf
DDU
=-
Akı değişimi yerine konulduğunda herhangi bir andaki emk,
Sinwtmaxf f=
maxf : Emk'nin maksimum değeri
w : açısal hız
t : zaman
Elde edinilen emk R dirençli bir devreye verilirse, devreden geçen akım ohm kanununa göre,
.
.
iRSinwt iR
i R
Sinwtmax
max
f
f
f
=
=
=
bulunur.
Zaman0
Elektromotor kuvvet ( )
mak
mak
– mak
mak
T4
T2
T3T4
R direncinin uçları arasındaki gerilim V ise,
.V RV i R
i
max max
=
=
O halde; olur.
80
Standart Sorular ve Çözümleri
FİZİK
10.1
Bir alternatif gerilimin anlık değerinin zamana bağlı
değişimi V 220 2= sin 100pt (V, s) olarak veriliyor.
Buna göre, gerilimin etkin değeri (Vetkin) ve fre-kansı (f) nedir? Vetkin (Volt) f(Hz)
A) 220 100
B) 110 300
C) 220 2 50
D) 220 50
E) 110 2 50
Alternatif gerilim denklemi, V = Vmax sin wt biçiminde ifade edilir. V 220 2= sin 100pt denklemiyle alter-natif gerilim denklemini karşılaştırırsak Vmax yerinde ,220 2 açısal hız (w) yerinde 100p değerlerinin geldiğini görüyoruz. Bu nedenle,
.V ve w dir220 2 100max r= =
W = 2pf100p = 2pf ise f = 50 Hz
VV
volt2 2
220 2 220maxet = = = bulunur.
Yanıt D
10.2
Bir alternatif gerilimin maksimum değeri 100 2 Volt,
frekansı ise 50 Hz dir.
Buna göre, gerilimin sıfırı geçtikten s4001 sonraki
değeri kaç Volttur?
A) 50 B) 80 C) 100 D) 120 E) 220
Bir alternatif gerilimin denklemi,
V = Vmax sinwt dir.
W = 2pf ise w = 2p.50 = 100p dir.Bu durumda gerilim denklemi,
.sinV t olur100 2 100r=
t s ise4001
=
.sinV 100 2 100 4001
r=
sinV ise100 2 4r
=
. .V Volt olur100 2 22
100= =Yanıt C
10.3
Şekilde alternatif akımın zamana bağlı değişimi verilmiştir.
t (s)0
i (A)
1100
2100
4100
3100
50
50
Buna göre, etkin akım ve açısal hız değerleri nedir? (p = 3)
İletken (A) W (rad/s)
A) 25 2 150
B) 25 150
C) 50 150
D) 25 2 200
E) 50 200
Grafikte maksimum akım; imax = 50 A olduğu görün-
mektedir. Buna göre, ı .ii
A d r2 2
50 25 2maxetkin = = =
Bir tam dalga 251 saniyede oluştuğuna göre, dalganın
periyodu T s251
= ve frekans, f = 25 Hz dir.
W = 2pf = 150 rad/s olur.
Yanıt A
10.4
Bir alternatif akım devresinde gerilim denklemi, V 100 2= sin 50pt olarak veriliyor.
Buna göre, alternatif akımının frekansı kaç Hz dir?
A) 25 B) 25 2 C) 50 D) 50 2 E) 150
Verilen gerilim denklemi
V = Vmax sinwt denklemiyle karşılaştırıldığında;
w = 50p olduğu görülür.
W = 50p ise
2pf = 50p ise f = 25 Hz dir.
Yanıt A
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri
81
"Alternatif Akım"
5
Bir alternatif akım devresinde etkin gerilim 200 Volt, akımın frekansı 50 Hz dir.
Buna göre alternatif gerilimin denklemi aşağıda verilen seçeneklerden hangisidir?
(p = 3)
A) sinV t100 2 100=
B) sinV t200 2 100=
C) sinV t100 2 300=
D) sinV t200 2 300=
E) sinV t200 2 150=
Vetkin = 200 Volt olduğuna göre,
. .VV
ise V V olur2
2maxmaxetkin etkin= =
Bu durumda,
V 200 2max = Volt dur.
Açısal hız, W = 2pf = 2.3.50 = 300 rad/s dir.
V = Vmax sinwt denkleminde ifadeleri yerine koyalım. Son durumda aşağıdaki denklem elde edilir.
.sinV t bulunur200 2 300=
Yanıt D
6
I. Alternatif akımın yönü ve büyüklüğü sürekli deği-
şirken doğru akımınki sabittir.
II. Hem alternatif akım hem de doğru akım ile bir
lamba ışık verebilir, suyun elektrolizi yapılabilir.
III. Elektrik motorları alternatif akımla çalışırken
doğru akımla çalışmaz.
akımla ilgili verilerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IID) I ve III E) II ve III
Bir pilin verdiği akım doğru akımdır. Yönü pilin (+) kutbundan (–) kutbuna doğrudur. Akım büyüklüğü sabittir. Alternatif akımın yönü ve büyüklüğü değişir. (I Doğru). Alternatif ve doğru akım ile çalışan lamba ışık verir. Fakat yönü ve büyüklüğü değişen alternatif akımla suyun elektrolizi yapılamaz. (II Yanlış) Elekt-rik motorları hem alternatif hem de doğru akımla çalışabilir. (III Yanlış)
Yanıt A
Konu Pekiştirme - 1
82
FİZİK
1. Bir alternatif gerilim denklemi sinV t50 2 100r= olarak veriliyor.
Buna göre akının frekansı kaç Hz dir?
A) 25 B) 50 C) 50 2 D) 60 E) 100
2. Bir alternatif akım kaynağının akım-zaman grafiği şekildeki gibidir.
Zaman(s)1400
1200
1100
3400
i
i
O
Akımın etkin değeri 50 2 Amper olduğuna göre, akımın denklemi nedir?
A) psini t50 2 100=
B) psini t100 200=
C) psini t50 2 200=
D) i = 100 sin100 pt
E) i = 50.sin200 pt
3. Bir direncin uçlarındaki alternatif gerilimin maksi-mum değeri 100 V, ve akımın frekansı 50 s–1 dir.
Buna göre gerilim sıfırı geçtikten s4001 sonra-
ki değeri kaçtır?
A) 10 2 B) 100 C) 50 2 D) 50 E) 25
4.
Zaman0
Gerilim (v)
v
v
i
it 2t
3t4t 5t 6t
Bir alternatif akım kaynağının gerilim ve akım değerlerinin zamana göre değişim grafiği şekildeki gibidir.
Buna göre,
I. Gerilim ve akım aynı fazdadır.
II. Akımın frekansı t61 dir.
III. Gerilimin etkin değeri V2
dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
5. Bir alternatif akım kaynağının açısal hızı 150 rad/s dir.
Buna göre, alternatif akım kaynağının frekansı kaç Hz dir? (p = 3)
A) 20 B) 25 C) 30 D) 50 E) 60
6. Bir direncin uçları arasındaki alternatif gerilimin zamana göre değişim grafiği şekildeki gibidir.
Zaman(s)
0
Gerilim (V)
220
220 Dirençten geçen akımın etkin değeri 11 Amper
olduğuna göre devredeki toplam direnç kaç ohm olur?
A) 40 B) 20 2 C) 20 D) 10 2 E) 10
97
"Alternatif Akım"
ÖZET
ALTERNATİF AKIM VETRANSFORMATÖRLER
Alternatif Akım
Alternatif akım jeneratörleri ile üretilen, yönü
ve büyüklüğü sürekli değişen gerilime
alternatif gerilim akıma ise alternatif akım
(A.C) denir.
Alternatif gerilim (V) ve alternatif akım (i) sinüs
fonksiyonu şeklindedir.
şeklinde ifade edilir.
Ortalama Güç
Üzerinden alternatif akım geçen bir dirençte t sürede açığa çıkan ısı enerjisi,
ifadesiyle bulunur.
Aynı dirençte harcanan ortalama güç,
ifadesiyle bulunur.
Gerilimin ve Akımın Etkin Değerleri
Üzerinden maksimum değeri imax olan bir alternatif akım geçen dirençte, aynı sürede aynı ısıyı açığa çıkaran doğru akımın değerine alternatif akımın etkin değeri denir.
ifadeleri ile bulunur.
Alternatif akım devrelerinde ampermetre ve voltmetreler akımın ve gerilimin etkin değerle-rini gösterir.
R – Devresi
V = Vmax Sinwt
R
Sadece direncin bulunduğu devrede akım ile gerilim aynı fazdadır.
dir.
t0
V, iVmax
– imax
T2
T
– Vmax
imax
ACEMİ
TEST
1
99
"Karma Testler"
1. Bir alternatif gerilimin anlık değerinin zamana göre değişimi sinV t80 2 120r= (V, s) şeklinde veri-liyor.
Buna göre,
I. Gerilimin etkin değeri 80 V dir.
II. Açısal hız 120 rad/s dir.
III. Gerilimin frekansı 60 Hz dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
2. Bir alternatif akım devresinde gerilimin maksimum
değeri 40 Volt, akımın etkin değeri ı .A d r20 2
Buna göre devrenin empedansı kaç ohm olur?
A) 21 B) 1 C) 2 D) 2 E) 2 2
3. Bir alternatif akımın anlık değerinin zamana göre
değişimi i = 10 Sin 60pt (A,s) şeklinde veriliyor.
Buna göre, akımın sıfırı geçtikten 3601 saniye
sonraki değeri kaçtır?
A) 2 B) 5 C) 5 2 D) 10 E) 10 2
4. Direnci 5 W olan dirençten geçen akımın zamana göre değişim grafiği şekildeki gibidir.
Zaman (s)0 1200
1100
150
3200
16
16
Buna göre,
I. Akımın maksimum değeri 16 A dır.
II. Devrenin frekansı 50 Hz dir.
III. Direncin uçları arasındaki etkin gerilim 40 2 Volttur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
5.
2
A
Şekildeki gibi verilen alternatif akım devresinde ampermetrenin gösterdiği değer kaç Amperdir?
A) 10 B) 8 C) 6 D) 4 E) 2
AMATÖR
TEST
1
101
"Karma Testler"
1. Bir alternatif akım devresinde gerilimin etkin değeri 110 Volt, frekansı 20 Hz dir.
Buna göre gerilimin zamana bağlı denklemi aşağıdakilerden hangisidir? (p = 3)
A) V = 110 Sin 50t
B) V Sin t110 2 100=
C) V Sin t110 2 06=
D) V Sin t220 2 120=
E) V Sin t110 2 120=
2. Alternatif akım devresine direnç değerleri 6 W ve 8 W olan dirençler şekildeki gibi bağlanmıştır.
Ve = 70 Volt
R1 R2K L
Buna göre,I. Devrede akım ile gerilim aynı fazdadır.II. Devreden geçen etkin akım 5A dır.
III. K – L noktaları arasındaki etkin gerilim 60 Volt-tur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IIID) I ve II E) I, II ve III
3. Şekildeki alternatif akım devresinde ampermetre-nin gösterdiği değer 8 Amperdir.
XL
A
Buna göre, bobinin indüktansı kaç ohm olur? (Bobinin iç direnci önemsizdir)
A) 5 B) 5 2 C) 25 2
D) 2 2 E) 2
4. İç direnci önemsenmeyen bobin alternatif akım devresine şekildeki gibi bağlanıyor.
L
V = VmaxSinwt
A
Devrenin yalnız frekansı arttırıldığına göre,
I. Bobinin öz indüksiyon katsayısı artar.
II. İndüktans artar.
III. Ampermetrenin gösterdiği değer azalır.
durumlarından hangileri gerçekleşir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I ve III
5. Sığacı C olan bir sığaç alternatif gerilim kaynağına bağlanıyor.
Devrenin frekansı arttırıldığında
I. Kapasitans artar.
II. Devrenin etkin akımı artar.
III. Sığacın sığası azalır.
durumlarından hangileri gerçekleşir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IIID) I ve II E) II ve III
6. Sadece sığacın bulunduğu alternatif akım dev-resi için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Akım geriliminden 180° geridedir.
B) Gerilim akımdan 90° ileridedir.
C) Akım geriliminden 90° ileridedir.
D) Akım geriliminden 180° ileridedir.
E) Akım ile gerilim aynı fazdadır.
105
"Karma Testler"
UZMAN
TEST
11. Direnci 20 W olan bir dirençten geçen akımın anlık
değeri i Sin t4 2 20r= (A, s) olarak veriliyor.
Buna göre gerilimin etkin değeri ve akımın
frekansı kaçtır?
Vetkin(Volt) f(Hz)
A) 40 60
B) 80 2 10
C) 80 60
D) 40 2 10
E) 80 10
2. Direnci 10 W olan elektrikli ısıtıcı alternatif akım kaynağına bağlı olarak çalıştırıldığında açığa çıkan güç 40 W oluyor.
Buna göre alternatif gerilimin maksimum değeri kaç Volt tur?
A) 40 2 B) 40 C) 20 2 D) 20 E) 10
3. Öz indüksiyon katsayısı 0,2 H olan bir bobinden
geçen akımın frekansı 50 Hz dir.
Bobinden geçen maksimum akım 2A olduğuna
göre bobinin uçları arasındaki gerilimin maksi-
mum değeri kaç Volt tur? (p = 3)
A) 120 2 B) 120 C) 60 2 D) 60 E) 40
4. Sığası 8 nF olan bir sığaç, öz indüksiyon katsayısı . H18
1 10 2- olan bir bobine seri bağlanıp uçlarına alternatif akım uygulanıyor.
Buna göre devrenin rezonans frekansı kaç Hz olur?
(p = 3, 1mF = 10–6F Bobinin iç direnci önemsizdir.)
A) 1,5.102 B) 103 C) 2.103
D) 2,5103 E) 3.103
5. Şekildeki alternatif akım devresinde akım gerilimin-den öndedir. Devrede açığa çıkan gücü maksimum hale getirmek için,
V = Vmaxsinwt
XLR XC
I. Devrenin frekansını azaltmak
II. Sığacın levhaları arasına dielektrik sabiti daha büyük malzeme koymak
III. Bobinin öz indüksiyon katsayısını arttırmak işlemlerinden hangileri tek başına yapılabilir? (Bobinin iç direnci önemsizdir.)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
6. Bir sığacın alternatif akıma karşı gösterdiği zorluğu arttırmak için,
I. Levhaları arasındaki uzaklığı azaltmak
II. Levhaların arasına daha küçük dielektrik sabiti olan yalıtkan koymak
III. Devrenin frekansını azaltmak
hangileri tek başına yapılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
109
"Karma Testler"
PROFESYONEL
TEST
11. Öz indüksiyon katsayısı 0,1 H olan bobine uygula-
nan gerilimin zamana göre değişim grafiği şekildeki gibidir.
L = 0,1 H
Zaman(ms)
0
Gerilim (V)
30
–30
20 40 60 80
Buna göre bobinden geçen etkin akım kaç Amperdir?(p = 3, 1ms = 10–3 s, bobinin iç direnci önemsiz)
A) 2 B) 1 C) 2 2 D) 3 E) 4
2. Sığası . F35 10 3- olan sığaç frekansı 20 s–1 olan
alternatif gerilim kaynağına bağlanıyor.
Ve = 40V
C = 10–3F53
.
Gerilimin etkin değeri 40 Volt olduğuna göre akımın anlık değerini veren denklem aşağıdaki-lerden hangisidir? (p = 3)
A) i Sin t20 2 40r=
B) i Sin t10 2 40 2rr
= +b l
C) i Sin t8 2 40 2rr
= +b l
D) i Sin t8 2 40 2–rr
= b l
E) i Sin t10 20 2rr
= -b l
3. Bir bobin Şekil – I deki gibi doğru akım devresine bağlandığında A1 ampermetresinde okunan değer 5 Amper dir.
L = 0,1 H
A1 A2
+ ––+
tV = 20V 2
Buna göre aynı bobin Şekil – II deki gibi alterna-tif gerilim kaynağına bağlandığında A2 amper-metresinde okunan değer kaç amper olur?(p = 3)
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
4.
+max
C C
Sığası C olan sığaç Şekil – I de doğru akım kay-nağına, Şekil – II de alternatif gerilim kaynağına bağ lıdır.
Buna göre,
I. Şekil – I deki devrede sürekli ve sabit bir akım oluşur.
II. Şekil – II deki devrede sığaç akıma karşı bir direnç gösterir.
III. Şekil – II de sığaç önce yüklenir sonra yükünü boşaltır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
111
ÖSYM’den SEÇMELER
Manyetizma
1. Şekilde doğru akım kaynağına bağlı K transforma-törü ile alternatif akım kaynağına bağlı L transfor-matörü görülmektedir. K transformatöründeki pri-mer devreden sabit i akımı, L transformatörüne bağlı primer devreden etkin değeri i olan alternatif akım geçerken transformatörlerin sekonder devre-lerindeki VAB ve VCD gerilimleri voltmetrelerle ölçül-mektedir.
Buna göre, transformatörlerin sekonder geri-limleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?(Şekildeki sarım sayıları gerçek değerleriyle oran-tılıdır.)
VAB gerilimi VCD gerilimi
A) Primerindeki geri-limden büyüktür.
Primerindeki geri-limden küçüktür.
B) Primerindeki geri-limden küçüktür.
Sıfırdır.
C) Sıfırdır. Primerindeki geri-limden büyüktür.
D) Primerindeki geri-limden büyüktür.
Sıfırdır,
E) Sıfırdır. Primerindeki geri-limden küçüktür.
2018 / AYT
2. Özdeş lambalar ve sığaçlar ile değişken ve doğru akım üreteçleri kullanılarak şekildeki K, L ve M elektrik devreleri oluşturuluyor.
C
K
C
M
CL
Buna göre K, L ve M devrelerindeki lambaların hangileri, üreteçler devreye gerilim sağladığı sürece ışık vermeye devam eder?
A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M
D) L ve M E) K, L ve M
2017 / LYS
3. Şekildeki gibi bağlanmış X, Y, Z transformatörleri-nin K–L; M–N; P–R sarımlarının sayıları sırasıyla 20–60; 80–40; 50–250’dir.
Buna göre, girişe 10 volt alternatif gerilim uygu-lanırsa çıkış gerilimi kaç volt olur?
A) 20 B) 40 C) 60 D) 75 E) 125
2015 / LYS