Darağacında olsak da son sözümüz FENERBAHÇE

GENÇLİK DERGİSİ

2012 • SAYI: 4

2012

• S

AYI:

4

İçmedenYazamıyorum

Pelin Batu:Tek Bir MeslekleÖmür Geçmez

İnstagram Fotoğrafçılığı

Eğlenmeyi Nas ı l B i l i rd in iz?

Merhaba,

Uzun bir aradan sonra “eğlenceli” bir GencizBiz sayısı ile daha birlikteyiz. Yaz dönemi-nin araya girmesiyle uzak kaldığınız GencizBiz renkli bir geri dönüşle selamlıyor genç-leri. Yoğun bir çalışma, eğitim öğretim döneminin ardından gelen yaz mevsimi hepimiz için dinlenme, eğlence, seyahat mevsimi olarak hayatımızda yer ediyor. Özellikle tatil anlayışımız tamamen “eğlence”” odaklı…

İş hayatı ve okul dışında kalan vaktimizi ise “biraz kafa dağıtmak” için eğlenerek geçiri-yoruz. Peki nedir bu eğlenmek? Nitelikli eğlence diye bir şey var mıdır? Eğlenirken aynı zamanda öğrenmek zorunda mıyız? Gençler ve yetişkinler arasındaki eğlence anlayışla-rının birbirinden farkı ne? İnsan ne yapınca eğlenir, eğlenme klişeleri nelerdir? Bunun gibi sorular çoğaltılabilir elbet.

İşte bu sayıda “Yar Bana Bir Eğlence” dosyasıyla eğlence anlayışımız üzerine yoğunlaş-tık. Ve dosyamız, röportajlarımızla zihinlerde ne var ne yok yokladık.

Dosyayı ele alan Gülizar Sönmez, “Eğlenmeyi Nasıl Bilirdin” diye soruyor bize. Üstün Dökmen ve Melek Arslanbenzer’in uzman görüşleriyle tamamlanan dosyada modern eğ-lenme biçimiyle geçmişin bir diyalektiği yapılıyor.

Prof. Dr. Nevzat Tarhan ise “Gürültülü Müzik Eğlenememenin Çığlığıdır” başlıklı yazısın-da küçük şeylerden mutlu olmakla insanın eğlenmeyi öğrenebileceği vurgusunu yapıyor.

Eğlence dosyasının yanısıra Pelin Batu ile yaptığımız röportajı zevkle okuyacağınızı düşünüyoruz. Sosyal medya köşemizde ise bu sayıda tadına doyulmaz bir konuyu, twit-ter “journalist ve photographer”lerini inceliyor. Özellikle sosyal medya ile yaygınlaşan fotoğrafçılık ve vatandaş gazeteciliği, ve sosyal medya kullanıcılarının bu sıfatlar üze-rinden kendilerini konumlandırmaları M. Zübeyir Koçulu’nun kaleminden okuyucuyla buluşuyor.

Serbest Kürsü köşemizin konuğu ise uzun zamandır köşesine çekilen ve Meksika Sınırı programıyla yeniden ekranlara dönen İsmail Kılıçarslan… Kılıçarslan’la hem yeni prog-ramını hem de gençlerle ilgili gözlemlerini, eğlenceyi konuştuk.

Eğlenceli bir eğlence dosyası okumanız bu sayının keyfini çıkarmanız dileğiyle…

İsmihan ŞİMŞEK

İmtİyaz SahİbİMustafa Kara

yayın DanışmanıHasan Ekmen

yayın yönetmenİİsmihan Şimşek

yayın KuruluAyşe Şahinboy DoğanM. Zübeyir KoçuluGülizar SönmezErsin ÇelikHalit Ömer Camcı

muhabİrlerAyşegül DumanPınar Hilal BaltaBünyamin Uzuncan

GrafİK&taSarımOrigami Reklam0544 792 91 93

aDreSBurhaniye Mah. Genç Osman Sk. No:13 P.K. 34676 Üsküdar / İstanbul

telefon0216 557 71 98

maılgencizbiz@gencizbiz.biz

baSKıDergah Ofset0212 489 33 33

2 SAYI 4

i ç i n d e k i l e r

Eğlenmeyi Nasıl Bilirdin?

4

Pelin Batu:Tek Bir MeslekleÖmür Geçmez

Çok iyi hocalarımız vardı ama öğrencilerin çoğu oturup not tutmaya alışmışlar. Yani gidip de bir şeyi sorgulamak, bu kaynakta sorun olabilir mi diye ya da aynı dönemde yazmış kişileri sorgulama gibi bir güdüleri yoktu.

Televizyon beni kendi realitemden, kendi gerçekliğimden, kendi inançlarımdan uzaklaştırmaya başladı. Bende televizyondan uzaklaşmayı tercih ettim.18

İsmail Kılıçarslan:Yavaşlayın!30

Anne Ben Profesyonel OldumModern algı kolaycılığı kodluyor zihinlere. Hep daha kolaya, daha pratiğe sürüklenirken, kaliteli ve kalıcı işler yapmak sönük bir hedef olarak kalıyor. Çıraklık veya amatörlük gençler için mahcubiyet meselesi.

22

3SAYI 4

Gençler, Eğlenin Ama Eylenmeyin!O kadar fazla imkâna ve seçeneğe sahipsiniz ki, neredeyse yüz yüze iletişim kuracak, sohbet edecek, dostluk, arkadaşlık kuracak vaktinizin kalmadığını yakinen tanıdığım genç kardeşlerimin hayatında görüyor ve biliyorum.

8

Gürültülü Müzik Eğlenememenin Çığlığıdır

10

Avrupa'da Eğitimin Gözdesi: VİYANA24

Darağacında Olsak daSON SÖZÜMÜZ FENERBAHÇE

26

Yılın Bu Mevsiminde:İGUANALAR

34

İçmeden Yazamıyorum46

Bir Göçmen Hikayesi40

3 Kuruşa Öğrence Sefası36KISA FİLM38

TEZAT TV44

BİLİŞİM48GENÇLİK AJANDASI50

Pamuk Prenses'in AdaletiAmerika’nın postmodern uyarlaması “Pamuk Prenses ve Avcı” masalın değişmez argümanlarına bağlı kalarak ancak muhtevası fantastik film formatına dönüştürülerek tekrar seyir halini almış.

12

Bebelere BalonEntellere OyuncakİnstagramFotoğrafçılığı

Yeni nesil fotoğrafçılık...

14

4 SAYI 4

GÜLİZAR SÖNMEZAKTÜEL

Yağ satar, bal satardık. Hızımızı alamaz döner döner dönerdik... Yorulmaz üstüne bir de köşe kapmaca ya-rışına girer, ilk mızıkçıdan sonra onu oyundan atmak

yerine başka bir heyecana geçerdik. Mahallenin en afilisi olma şansını sadece elindeki renkli topa bağlı olan çocu-ğa oyunun en kıdemlisi olmayı teklif ederek yakar topla renk toplardık. Her sokağın bir köşesinde tebeşirlerle yere kazınmış seksek çizgileri bulunur, akşamlar saklambaç için üzerimize çekilen lacivert bir perde olurdu. Aklımızdan bile geçmezdi gece yataklarımıza yattığımızda ne kadar eğlendiğimizi düşünmek yorgunluktan.

Bakma Sağına Soluna, Sana Soruyorum;

EğlenmeyiNasıl Bilirdin?

5SAYI 4

BİZ BÜYÜDÜK VE GERİDE KALDI SEKSEK SEKEREKTEN...

Sonra büyüdük. Büyümekle geride kaldı tüm bu çocuk oyunları. Biz artık bir çınarın altında yaşıtlarımızla, biraz kısık sesle konuşulacak önemli konuların en jantili lafını eden kişisi olduk. Sinemaya gitmek olurdu genç olmak, dı-şarıda daha fazla kalabilmek, mahallenin sınırlarının biraz daha genişlemesi olurdu... İlla birilerini başka mahalleden kurtarma heyecanı vardı ya da başka mahallenin güzeline gönül verme... Ve illa bisiklet turları başlardı uzun uzun... Ve illa kahvede oturup “iki çay” demenin verdiği “ne bü-yük adamlar olduk” keyfi...

“HEY GİDİ GEÇMİŞ GÜNLER” İÇ GEÇİRMESİ DEğİL MESELE

“Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir” düsturu ile aktı zaman yeni her şey yeniledi zevklerimizi. Her dönemin kendi iyisi vardır, buna binaen kötü olmadı değişen. Çok mutlu idik bugün mutsuzuz değil mesele... “Hey gidi geç-miş günler” iç geçirmesi de değil.

Kitaplar, dergiler, diziler, sokaktan geçen amcalar, okul gezileri hep bir şeyler olurdu, eğlenmek ve genç olmak için. Sonra yetmemeye başladı her şey... Sahip oldukla-rımız sahip olmak isteyeceğimiz başka bir şey için adım olmaya başladı.

Aliya İzzetbogoviç, Doğu-Batı Arasında İslam kitabında, tüketen ve değişen insanın çıkmazını “durmadan yeni yeni ihtiyaçlar yaratmak, fuzuli şeylere ihtiyaç duyurmak sure-tiyle uygarlık insan ve tabiat arasındaki madde alışverişini yoğunlaştırmaya çalışmaktadır. Elde etmek için üretmek, israf etmek için elde etmek...“bu şekilde anlatıyor. De-vamlı değişen devamlı ihtiyaç haline gelen yaşam şekille-ri, ihtiyaçlar, sözler... Ve hepsi sahip olmakla bizi mutlu-luğa yaklaştıracak inancı.

Mesele; bugün “paraşütle atlarken mi eğlenmiş oluyoruz, Facebook’ta yazdığımız uzun cümledeki beğeni sayısı ile mi?”

Sinemaya gitmek olurdu genç olmak, dışarıda daha fazla kalabilmek, mahallenin sınırlarının biraz daha genişlemesi olurdu... İlla birilerini başka mahalleden kurtarma heyecanı vardı ya da başka mahallenin güzeline gönül verme... Bisiklet turları başlardı uzun uzun... Ve illa kahvede oturup “iki çay” demenin verdiği “ne büyük adamlar olduk” keyfi...

6 SAYI 4

AKTÜEL

MESELE, “NE YAPINcA EğLENİR Kİ İNSAN?” MESELESİ

Mesele, “Ne yapınca eğlenir ki insan?” meselesi... Ku-lakları sağır edecek bir müzikle bütün gece tepinmekten biriyle dalga geçmeye, kedilerin kuyruğuna teneke bağla-maktan komik bir film seyretmeye kadar herkes için 50 bin çeşit anlama gelebilecek eylem sıralayabiliriz “eğlenmeyi” anlatmak için. Ya da birçok kişi çocukluk der; tenekeleri akledenin eğlenme şekline.

Eğlenmek hiçbir tanım karşısında tam karşılık bulamıyor nedense. Belki de bir kaç şeyin bir araya gelmesinden de oluşabilir; Adrenalin, sevgi, başarı, muhabbet, ego tat-mini...

“Zamanın nasıl geçtiğini anlamamak” yeterli bir ölçüt mü-dür eğlendim diye bilmek için?

Önceden planlanarak yapılabilecek bir şey değildir belki de eğlenmek. Hatta ne kadar planlı programlı olsa o kadar aksaklık yaşanır, “güzel olması” isteği hep “daha mükem-meli vardır” düşüncesini getirir beraberinde.

Eğlenmek, bir kaç insan görmek, bir şeyler yemek, içmek midir ya da satranç tahtası başında veziri sağa mı sola mı oynatacağını dakikalarca uzun bakışlar eşliğinde düşün-mek midir? Bir yere gitmek ile eğlenmek eş anlamlı mı?

Genç; doğal davranan, iç kaynaklarıyla (yete-nek, ilgi alanları) dış kaynakları, dünyadaki olanakları eşleştirebilen kişidir. Her yaşta genç olunur.

Çağ değişmiştir, yeni eğlence tarzları ortaya çıkmıştır.300 sene önce sörf yapmak ya da pa-raşütle atlamak hayal bile edilemiyordu ancak bugün eğlence için yaygın olarak yapılıyor. Her çağ yeni eğlenceler getirmiştir.

Bu değişikliklere rağmen bir araya gelmek, bir-likte yiyip içmek gibi klasik eğlenceler asla bit-mez. Ancak yenileri bunlara eklenir.

Sosyal Paylaşımla Eğlenmeye Duyguların Karşı Ama...

Sosyal medya üzerinden bir şeyler paylaşılarak ya da oradan görüşerek eğlenmeye, vakit ge-çirmeye duygularım karşı ancak aklım doğru olduğunu söylüyor. Çünkü medeniyet geliştikçe yeni eğlence türleri ortaya çıkacaktır. Her çağ kendi eğlencesini de getirir.

Teknolojik gelişmelere ve onun getirdiği eğlen-ce türlerine uyum sağlayanlar (teslim olan de-ğil, uyum sağlayan) yarına kalacaktır.

HER YAŞTA GENÇ OLUNURÜSTÜN DÖKMEN (AKADEMİSYEN - PSİKOLOG)

7SAYI 4

Eğlenmek ve genç olmak iç içe kavramlar ola-rak anılırlar genellikle. Eğlenmek hareketle de iç içedir ve kendine yönelik bir eylemdir. Eğ-lenmenin ve genç olmanın bencilce bir tarafı da vardır çoğu zaman. Bunu olumsuz manada kullanmıyorum. “Ahlaksızlık boyutuna ulaşıp başkalarına zarar vermediği sürece insanların bencil olmaya ve sadece kendilerini eğleyecek şeyler yapmaya da hakları vardır” diye düşü-nüyorum.

Eğlenmenin Sınırları Nettir...

Eğlenmenin şekline şemaline gelince; bu top-lumdan topluma ve zamana göre farklılık gös-teren bir şey. Bu dönemin gençlerinin çokça ta-kip ettiği ve ilgilendiği şeyler bundan 10 sene önce belki de kimsenin ilgilisini çekecek şeyler değildi. 10 yıl önce insanları eğlendiren şeyler

bugün artık çok fazla insanı gülümsetmiyor ya da eğlendirmiyor. Dolayısıyla bugün sosyal pay-laşım sitelerinde insanların bir şeyler paylaşıp bunlara gülüyor ya da bunlarla eğleniyor olma-larını yadırgamıyorum.

Bu dönemin eğlenme kültürü de bu. Önemli olan ahlak sınırını doğru çizebilmektir. İslam eğlenmenin sınırını net bir şekilde çiziyor as-lında. Kimsenin kalbini kırmamak, incitmemek ve yalan söylememektir esas olan. İnsanların kusurlu taraflarıyla alay etmeyi ve eğlenmeyi Peygamber efendimiz lanetlemiştir. Şaka yap-mak için bile olsa yalan söylememek yine çok net sınırlardan biridir. Bu sınırları koruyarak eğlenmek insanın hem ruhunu besler, hem de geçirgenliğini arttırır. Bu sınırları aşmak ya da korumak dün de mümkündü bugün de müm-kün.

EğLENMENİN VE GENÇ OLMANIN BENcİLcE BİR TARAFI VARDIRMELEK ARSLANBENZER (PSİKOLOG-PSİKODrAMATİST-YAZAr)

Veya bir yerlere giderek kendilerini eğlenmeye mi şartlan-dırıyor, insanlar? Yoksa bize dayatılmış eğlence anlayışı-nın bir ürünü mü tüm yaptıklarımız? Eğlence anlayışı çok sığ kalıplar içerisinde mi?

İsmet Özel, “Modern zamanlar, insanların değil, kalaba-lıkların mutluluğunu düşünür' der. Eğlenmiş ve eğlenerek mutlu olmak başkalarının mutlu olması ile doğrudan irti-batlı bağımlı hale mi girdi?

..LAR... LAR... LAR... EğLENcE DİYE BİR ŞEY VAR

Modern zaman insanı şimdilerde “aynı”lığa karşı çıkarak, modernizmin yarattığı tüm söylemleri sorgulama, yıkma ve yeniden inşa etme peşinde. Post modernizm, modern insanın çalkantılarına ve çelişkilerine dair yeni bir sığınma alanı yaratı. Bu alanda eleştirme, karşı çıkma, farklı olma, alabildiğine serbestlik, özgürlük...

Hep bir ağızdan şarkı söylemeler, bir masanın başında el-lerde telefon muhabbet etmek yerine twitleşmeler birbiri-ne twitler göstererek kahkahalar atmalar, sinemada haşa-rı çocuk olduğunu kanıtlamak “bak aman da ne özgüven sahibiyim” deyu mısır atmacalar, kim ne diyor rahatsız oluyor diye düşünmeden şakalaşmalar, bir masa etrafında en sıkıcı konulardan dünyayı kurtarmalar, sigara üstüne sigara yakmalar, en manzaralı bir sandalye kapıp bol bol uzaklara bakmalar, kitap üstüne kitap bitirmeler, pc ba-şında chat yapmalar... lar... lar... lar ... Eğlence diye bir şey var mı? Eğlence denilen şey aslında kültürle bütünleş-

tiğinde anlamını bulmuyor mu? Mesela sinemaya gitmek eğlence mi kültür mü?

ÇALIŞINcA EğLENMİŞ OLUNAMIYOR MU?

Boş geçirilen zaman mı eğlenmek, çalışarak eğlenilmez mi örneğin.

Eğlenmek denilince hep akla “boş geçirilen zaman” gelir. ‘Çalışmayı işkence, dinlenmeyi eğlence ile özdeşleştiren tuhaf bir geleneğimiz var. Hâlbuki tam tersi, kederli insanı avutan, sıkıntıları dağıtan ve insana yaşamı zenginleştiren hazlar veren şeyin 'çalışmaktır’ diye anlatır Peyami Sefa...

BAKMA SAğINA SOLUNA, SANA DİYORUM!

Evet, evet... Siz işte şimdi bu cümleyi okuyan arkadaş... Sana diyorum... Bakma sağına soluna... Tamam, o diğer masadaki eleman şen kahkahalar atıyor, evet senden daha çok arkadaşı var yanında, evet evet eğleniyor gözlerinin içi gülüyor... Ben seni soruyorum, sen de sor kendine bir defa; “eğleniyor muyum?”

Demem o ki, hasılı kelam... Çalışırken, yürürken, bakar-ken, dinlerken, yemek yerken, kitap okurken, film izler-ken, konuşurken, ibadet ederken eğlenmiyorsanız bir kez daha gözden geçirin derim içinde bulunmayı seçtiğiniz durumları. İnsan gülen varlıktır efendim. Ne güzel güler hem de. “Vay ki gençtim” demeden bir gülüverin.

8 SAYI 4

İnsan kırklı yaşlardan sonra hayatı daha bir özenli, daha bir dikkatli yaşamak istiyor. Yaş kemale erip iş yoğunluğu artınca serbest zaman azalıyor ve

ister istemez daha planlı, daha seçici olma ihtiyacı hissediyor insan...

Daha açık ifade edeyim; insan büyüyünce zamana hükmetmek ve her dakikasını gönlünce yaşamak istiyor. Bir yandan işle güçle uğraşıp hedeflerine ulaşmaya çalışırken, bir yandan da eğlenmek ve hayatı farkına vararak yaşamak istiyor. Ancak bu o kadar da kolay olmuyor. Hele “internet çağı” olarak addedilen günümüzde âdeta “haz” ve “hız” yarışına dönen hayatı gönlümüzce yaşamak epeyce dikkat ve gayret gerektiriyor.

Eminim ki sizler böyle düşünmüyorsunuz. Gençliğin verdiği enerji ve bu çağın sizlere sunduğu imkânlar dünyasında hayatı biraz daha kar-maşık yaşıyorsunuz gibi geliyor bana. Elbette her çağın kendine özgü bir yaşam biçimi var ve sizler de çağınıza göre yaşıyorsunuz. Eğlenmeden beslenmeye, giyim kuşamdan, okumaya yazmaya kadar pek çok alanda yepyeni imkânlara, farklı farklı alışkanlıklara sahipsi-niz. O kadar fazla imkâna ve seçeneğe sahipsiniz ki, neredeyse yüz yüze iletişim kuracak, sohbet edecek, dostluk, arkadaşlık kuracak vak-tinizin kalmadığını yakinen tanıdığım genç kardeşlerimin hayatında görüyor ve biliyorum.

Bunları düşündükçe aklımdan şu sorular geçiyor: Acaba gençler ha-yatlarını gönüllerince yaşayabiliyor mu diyorum bazen… Bir yandan gelecek hayalleri kurarken, aynı zamanda mutlu olabiliyorlar mı? Ya da bir bakıma, “hayat bir eğlence” ise, eğleniyor, eğlenmeyi biliyorlar mı? Daha da önemlisi, eğlenirken öğreniyor; büyüdüklerinde işlerine yarayacak tecrübeler biriktiriyor, hatıralar devşiriyorlar mı diye merak ediyorum.

Aslında bir miktar biliyorum. Üsküdar Gençlik Merkezi’nde, yüzler-ce sosyal ve kültürel faaliyetlere katıldığınızı hatta bizzat kendinizin gerçekleştirdiğini; çoğunlukla konserlerde, gezilerde, spor salonlarında hep bir arada olduğunuzu biliyorum. Karşılaşıyor, selamlaşıyoruz.

Ancak merak ettiğim başka bir şey…

Gençler, Eğlenin Ama Eylenmeyin!

Anlaşılıyor ki, her zaman olduğu gibi dediğine göre, bu genç kardeşimizin hayatı hep böyle geçiyordu. Ve anlaşılıyor ki, yaşamakta olduğumuz modern zamanların eğlence anlayışı maalesef buydu. Televizyon izlemek, internette gezinmek ve alış-veriş merkezinde dolaşmak…

Mustafa Kara

O kadar fazla imkâna ve seçeneğe sahipsiniz ki, neredeyse yüz yüze iletişim kuracak, sohbet edecek, dostluk, arkadaşlık kuracak vaktinizin kalmadığını yakinen tanıdığım genç kardeşlerimin hayatında görüyor ve biliyorum.

9SAYI 4

Bakın, taze bir hatıramı anlatayım:Geçen ramazan bayramından sonra genç bir kardeşimle sohbet ettik.

Bayramının nasıl geçtiğini sorduğumda verdiği cevaba çok şaşırdım.

O genç kardeşimizin bayramı eğlencesi, vaktinin büyük çoğunluğunu internette geçirmek, biraz televizyon izle-mek, bir de kendi ifadesiyle, “her zaman olduğu gibi, alış-veriş merkezinde vakit geçirmek”ti.

Peki, “Arkadaşlarınla bayramlaşıp, onlarla vakit geçirmeyi düşünmedin mi?” diye sordum: “İnternette sohbet ettik” dedi.

Öyle anlaşılıyordu ki, ne “sevinç, mutluluk, paylaşmak vs… anlamına gelen bayramdan keyif alıyordu, ne de bayram boyunca gerçekleştirdiği etkinliklerden… İstediği gibi bir gençlik, olması gereken gibi bir hayat yaşamadığı veya yaşayamadığı açıkça anlaşılıyordu halinden.

Anlaşılıyor ki, her zaman olduğu gibi dediğine göre, bu genç kardeşimizin hayatı hep böyle geçiyordu. Ve anlaşılı-yor ki, yaşamakta olduğumuz modern zamanların eğlence anlayışı maalesef buydu. Televizyon izlemek, internette gezinmek ve alış-veriş merkezinde dolaşmak…

Evet, bunlar çağımızın imkânları ve sizlere sundukları… Ancak, özellikle bir bayram gününde bile, sizleri birbiri-nizden bu denli uzaklaştıracak kadar oyalaması normal mi? Bu bir hayat tarzı, eğlenme biçimi olmaktan ziyade bir bağımlılık durumu değil mi?

SOSYAL MEDYA FAYDALIDIR, FAKAT…

Elbette, yerinde ve zamanında çağın imkânlarından yarar-lanacağız. Tabi ki, teknoloji hayatımızı kolaylaştıracak. Bizlere bir şeyler öğretecek, geleceğimize ışık tutacak TV programları da izleyeceğiz; internet ortamında, pa-ralel yeni dünyada neler olup bitiyor ondan da haberdar olacağız. Normal hayatımızda ulaşamayacağımız şeylere Facebook’tan, Youtube’dan ulaşacak ve arkadaşlarımızla paylaşacağız. Biliyorsunuz, ben de bu yeni dünyaya ya-bancı değilim. Hatta yapılan değerlendirmelerde sosyal medyayı en sık kullanan siyasetçilerden de birisiyim. Za-man zaman bu sanal mecralar üzerinden görüştüğümüz de oluyor.

Ancak sevgili gençler;Bu mecralar bizleri sosyal ortamımızdan, ailemizden, arka-daşlarımızdan koparmamalı, koparamamalı… Birbirimizle iletişimimizi koparacak kadar, özellikle sevinçlerimizi, mutluluğumuzu; derdimizi, kederimizi… Kısaca her şeyi-mizi paylaştığımız ailelerimizle bağımızı koparacak kadar

bize yakın olmamalı, vaktimizi almamalı diye düşünüyo-rum.

Tabi sizlere internet kullanma kılavuzu sunacak değilim sizlere. Sizler teknolojiyi benden daha iyi biliyorsunuz. Ancak bir ağabeyiniz olarak, hayat hakkında sizlere birkaç tavsiyede bulunmayı bir borç biliyorum.

BİR HİKâYENİZ OLSUN

Hayat öğrenmek, öğretmek; çalışmak, mücadele etmek, başarmak ve mutlu olmak üzerine kuruludur. Her insanın farklı yetenekleri, ilgi alanları var. Hayatınıza değer ka-tacak, serbest zamanlarınızı anlamlandıracak uğraşlarınız olmalı… Bir şeyler yapmalısınız ki, hem kendinizi gelişti-rebilin, hem de arkadaşlarınızla, dostlarınızla ve diğer in-sanlarla bir araya geldiğinizde paylaşacak bir meziyetiniz, anlatacak bir hikâyeniz olabilsin. Hele hele muhakkak bir enstrümanınız olsun. ruhunuzu dinlendirecek, stresinizi alacak güzel bir sanat dalıyla ilgilenin ve uzman oluncaya kadar da üzerinde çalışın.

Sanat dalı demişken, hani bir türkümüz var;“Geçti dost kervanı, eyleme beni” der ya; adımlarınızı bi-linçli atmaz ve vaktinizi iyi değerlendirmezseniz, dost ker-vanı da, gençliğiniz de geçer gider.

O halde “gün bugündür” deyin. İleride bir gün geriye dö-nüp baktığınızda, gülümseyebileceğiniz bir şekilde yaşa-yın.

Eğlenin ama eylenmeyin!

10 SAYI 4

Eğlence bir ihtiyaçtır. İnsanın 24 saatinin -uyku hariç- %20’sinden fazla eğlence kişinin psikolojik doğasına aykırıdır. Bir insan için günün %20’sinde eğlenmesi,

eğlence doygusu için yeterlidir. Kişilerin eğlenmek dışın-da başka sorumlulukları da vardır. Gençlere sorumluluk ve özgürlük dengesinin öğretilmesi lazım. Bilgisayar karşısın-da özgür, istediği gibi oynuyor. Böyle gençlere “özgürsün ama hakların ve sorumluluğun var” şeklinde bir eğlence algısı öğretilmesi lazım. Özgürlük ve sorumluluk sınırı-nı öğrettiğimiz zaman, eğlenmenin de sınırını öğretmiş oluruz.

MUTLULUğU BELLİ ŞARTLARA BAğLI OLMADAN MUTLU OLMAYI BEcEREBİLMELİ İNSAN

Eğlence de sınır önemli. Nasıl bir ilacı ilaç yapan dozu-dur. En ufak bir ilaç dozu aşınca zehir oluyor, eğlence de böyledir. Bunun gibi eğlencenin de dozu arttığı zaman zararlı oluyor, hiç olmuyorsa bile kişiyi mutsuz ediyor. Eğlence duygu paylaşımı olmalı. Kişinin mutluluğunun sadece “belli şartlar olursa mutlu olur”a bağlanması dü-şüncesi yerine kişi belli şartlar olmadan kendi kendine de mutlu olup eğlenebilmeli, bunu yapmayı öğrenebilmeli. Kişi sıradan şeylerden zevk almayı, küçük şeylerle mutlu

olmayı öğrenebilirse, dünyayı değiştirmek yerine kendini değiştirmeyi öğrenebilirse işte o zaman eğlenebilir. Sıra-dan şeyler bile eğlenceli olur; bir çay içmek, araba kullan-mak, arkadaşı ile oturup havdan sudan konuşmak... İlla gidip hızlı/gürültülü müzik ile eğlenmesi gerekmiyor. O gürültülü müzik kişinin orgazma ulaşamamasının çığlığı-dır. Zevk konusunda aşırı hırslı olan, orgazmik bir zevk he-defleyen kimse normal şartlarda buna ulaşamıyor. Hedef-lerini yüksek tutunca ona ulaşmak için gürültülü, yüksek müzik yöneliyor. O an gürültülü müzik narkozite ediyor ve geçici bir “mutlu gibi oluyor” ama o gürültü, çılgınlık olmadığı zaman kötü hissediyor kendini. İlk etki ile zevk alıyor ama bitince hemen geçiyor. O olmayınca devamlı eğlence ihtiyacı doğuyor, sürekli istiyor. “Hızlı yaşantım olsun da, gürültülü müzik olsun da, çılgın eğlence olsun da eğleneyim” diye bir zihinsel düşünce oluşuyor. Bu dü-şünce popüler kültürün hatası. Popüler kültür eğlenmeyi bunlara odaklıyor.

Aslında “ideal eğlenme” kişinin küçük şeylerden mutlu ol-mayı, basit sıradan şeylerden zevk alabilmeyi öğrenebil-mesidir. 4 mevsimde çiçek açan bitkiler gibi bunları öğre-nen insan da her şartta eğlenir. Böyle olunca dış etkenlere bağlı olmayan kendi iç nedenleriyle, sahip olduğu şeylerle

AKTÜEL

Kişi sıradan şeylerden zevk almayı, küçük şeylerle mutlu olmayı öğrenebilirse, dünyayı değiştirmek yerine kendini değiştirmeyi öğrenebilirse işte o zaman eğlenebilir. Sıradan şeyler bile eğlenceli olur; bir çay içmek, araba kullanmak, arkadaşı ile oturup havdan sudan konuşmak... Prof. Dr. Nevzat Tarhan

Psikiyatrist

Gürültülü Müzik EğlenememeninÇığlığıdır

11SAYI 4

eğlenmeyi başarabilmiş oluyor. Hollywood kültürünün bize öğrettiği yüksek müzik ile eğlenmek yerine küçük şeylerle eğlenebilmeyi, mutlu olabilmeyi başarabilir, sağlıklı hale getiririz.

HEM SMS/TwİT ATIP, TV İZLEYİP, AYNI ANDA İPODLA MÜZİK DİNLEYEN GENÇLER

Eğlence sadece teknoloji değil bir kulağında ipod ‘la müzik dinleyen, diğer elinde telefonla sms atan, gözü de tele-vizyona bakan bir genç profili var. Ama bu 1-2 yıl sürüp geçiyor. Yeni ilgi alanları geliştirmek gerekir böyle gençler için. İnterneti, teknolojiyi, bilgisayarı tek ilgi alanı olarak görmesini engellemek, nitelikli zaman geçirme, alternatif kültürel paylaşımlar bulunarak sanal ortamın tuzakların-dan kurtulmuş olur. Teknolojiyi tek seçenek olarak sunma-mak lazım. Alternatif eğlence alanları düzenlemek lazım.

YENİ TEKNOLOJİNİN KÜLTÜRÜOLUŞTURULMALI

Bu yeni teknolojini kültürü oluşmadı, oluşturulması lazım. Sosyologların ve psikologların çalışmalar yaparak sonuçlar çıkarması gerekiyor. Bu gibi alanlara “kişinin hayatının ... % ne kadar saat ayırması sağlıklı, ... % ne kadar ayırır-sa sosyalliğe faydalı, kişinin psikolojisini, ilişkilerini ne derece bozuyor” bunların bilimsel ölçütlerle belirlenme-si gerekiyor. Bu yapılamadığı için gençler özgürlüklerini hoyratça kullanıyorlar. Sınırsızlık ve hoyratlık var. Zaman yönetimini öğrenmelerine engel oluyor bu durum. Birileri ile konuşurken, araba kullanırken, bir muhabbet ortamın-da otururken elinde telefon mesaj, twit atıyor. Bunu da beceri marifet gibi görüyor.

Gençler özgürlüklerini hoyratça kullanıyorlar. Sınırsızlık ve hoyratlık var. Zaman yönetimini öğrenmelerine engel oluyor bu durum. Birileri ile konuşurken, araba kullanırken, bir muhabbet ortamında otururken elinde telefon mesaj, twit atıyor. Bunu da beceri marifet gibi görüyor.

12 SAYI 4

Pamuk Prenses’in acımasız üvey anne karşısındaki mağ-duriyeti her jenerasyonca bilinen bir masaldır. Torun-dan toruna aktarılan öykü, cazibesini her dem koru-

muştur. Çeşitli dillerde de filme alınan masal, bir vakitler bizim ülkemizde de okunmaktan çıkıp seyirlik olmuştur. Zeynep Değirmencioğlu’nun Pamuk Prensesi oynadığı film, birçoğumuzun belleğinde hala tazedir. Lakin gelin görün ki Amerika’nın postmodern uyarlaması “Pamuk Prenses ve Avcı” masalın değişmez argümanlarına bağlı kalarak ancak muhtevası fantastik film formatına dönüştürülerek tekrar seyir halini almış.

Pamuk Prenses masalın özünde de olduğu gibi billur gü-zelliğiyle ve masumiyetiyle seyircinin kirlenmemiş yanını alır arkasına hemen. Kötü kraliçe’nin kötülüğüne kılıf uy-durulmuş, çocukken yaşadığı savaş şimdiki erkin sınırsızlı-ğına dayanak olmuştur. En güzel kan ile yapılan büyü, ona dünya hâkimiyetinin kapılarını açmıştır. Bütün krallıkları

talan etmiş, bütün kralları güzelliğiyle dize getirmiştir. Pamuk Prenses’in sadakatine karşılık, onun babasını öldür-müş ve onu da bir kuleye kapatmıştır.

Daha çocukken aydınlıktan bertaraf edilen prenses, büyü-düğünde ise kraliçe için bir tehlikedir artık. Ondan daha güzeldir ve en güzel kan kraliçenin büyüsünü bozar. Krali-çe bu geçeğin gazabından kendini koruduğunu düşünerek yaşar hep çünkü ayna ona her dem ondan daha kudretli ve güzel kimse olmadığını söyler ta ki Pamuk Prenses reşit olup güzelliği kraliçenin önüne geçene kadar. Ayna ona bu kaçınılmaz gerçeği söylediği vakit başlar savaş. Kraliçe Pa-muk Prenses’i öldürmek için harekete geçer. Kardeşini onu öldürmesi için kuleye gönderir ancak Pamuk Prenses cesa-reti ve mistik varlıkların yardımı ile kuleden kurtulur. Ma-salda da var olan o gizemli ormana kaçar ve yine masalda da hasıl olan durum devam eder kraliçe Pamuk Prenses’in peşine bir avcı gönderir onu bulup kalbini sökmesi için.

Pamuk Prenses’inADALETİ

SİNEMA OKŞAN DEDE

13SAYI 4

KATİL YEDİ cÜcELER

Ancak masaldan farklı olarak Pamuk Prenses’in saflığı değildir avcıyı avından vazgeçiren. Avcının bizzat kendi dirayetidir Pamuk Prenses’e dokunmaması. Bu hengâme ortasında avcı ile dost olan prenses ormandakilerin onun karşısında diz çökmesiyle avcının güvenini kazanır gide-rek. Yedi Cüceler filmin tam bu kısmında devreye girer. Ormandaki biçimsiz, ürkütücü ve de sakınılacak varlıklar gibi şekillendirilmişlerdir masalın tersi olarak çünkü ner-deyse Pamuk Prenses ve avcıyı öldürmek üzere iken görü-rüz onları.

Ancak doğa’nın Pamuk Prenses karşısındaki saygı duruşuna tanık olunca onlarda prensesin safında yer almaya başlar-lar. Kraliçe’nin zalimliği karşısında küsüp, kararan yeryü-zü Pamuk Prenses’in merhametiyle ışığını bulacaktır. Zira Pamuk Prenses’in halkı tetikleyip, savaşmak ve kraliçenin zulmünden evreni kurtarmak için başlattığı mücadele ye-rini bulur. Halkın kendi iradesi ve Pamuk Prenses’in cesur

kalbiyle başlayan savaş kraliçenin büyüsünün en güzel kan ile bozulmasıyla son bulur. Pamuk Prenses’in adil fikri üs-tün gelmiş, kraliçenin sonsuzluğunu yerle bir etmiştir.

PAMUK PRENSES’İN PRENSİ AVcI MIYMIŞ?

Pamuk Prenses masalının bu görsel öğelerle zenginleşen uyarlaması tabiî ki çok fazla rağbet görmüştür. Her ülke de olduğu gibi bizim ülkemizde de doldurmuştur salonları. Yeni bir okuma yapılan masal, şimdiki sinema avantajları-nın desteğiyle sanıldığının aksine cezp etmiştir izleyeni. Masaldaki prensin prensesi uyandırması romantizmi yine avcının prensesi uyandırması ile ön kabulleri yıkma adına iyi sayılacak bir sahne olmuştur. Pamuk Prenses öyle ya da böyle herkesin zihninde bir yere sahiptir. En başından beri masumdur ve bu masumiyeti ona kazanç sağlamıştır. Filmde de yine bu merhametli prenses yönergesinden vaz-geçilmemiştir. İyiler mutlaka kazanır söylemi yine yeniden şiar edilmiştir.

Yedi Cüceler filmin tam bu kısmında devreye girer. Ormandaki biçimsiz, ürkütücü ve de sakınılacak varlıklar gibi şekillendirilmişlerdir masalın tersi olarak çünkü nerdeyse Pamuk Prenses ve avcıyı öldürmek üzere iken görürüz onları.

14 SAYI 4

YENİ MODEL FOTOğRAFÇILIK

İlginç bir yüzyılda yaşıyoruz. Şu da olsa diye temennide bulunduğumuz birçok şey bazen bizim düşünme hızı-mızla paralel bir şekilde kucağımıza düşüyor. Geçmiş

yüzyıl insanları (jule verne’i hayırla yâd ederek) aya git-meyi, seksen günde dünyanın etrafında dönmeyi, balonla uçmayı büyük ve imkansız hayaller olarak hikayeleştirir-ken biz bugün dünyanın en uzak yerindeki arkadaşımızla görüntülü konuşuyor, müzik, resim, çizim, fotoğraf … ne varsa paylaşabiliyor, yorum yapabiliyor, ‘bekle ben de ge-liyorum’ diyebiliyoruz.

Facebook, Twetter, ve bissürü şey derken şimdi cep tele-fonlarımızla çektiğimiz fotoğrafları paylaşmak fikri üzerin-den huzurlarımıza sunulan ve daha taptaze bir ‘aplikasyon’ iken facebook tarafından akıl almaz paralara satın alınan instagram’la yüz yüzeyiz. Konuşmaktan çok fotoğraf çek-meyi ve bunu paylaşmayı esas alan instagram görülmeye değer tarafları ile gündemimizde. Bu aplikasyonun kulla-nıcıları üzerinden sağlam bir okuma yapabiliriz. Kim bu isimlerini duymadığımız ama yüz binlerce insanın takip

ettiği fotoğrafçılar, bir telefonun ekranında buluşup ne yapıyorlar, daha bir kez profesyonel bir fotoğraf makinesi-ne dokunmamışken adları fotoğraf merkezli bir hikâyenin ortasında durabiliyor, haddizatında hayat nereye gidiyor? Buyurun buradan okuyun.

HAYATTAN İZLER BIRAKMAK / UMURSANMAK

İnstagram fotoğrafçıları biraz durum raporlayan insanlar durumundalar. Neredeyim, ne yedim, hava bakın ne kadar güzel, yanımda kimler var, takılarımı beğendiniz mi? min-valli soruların cevaplarını içeren fotoğrafları paylaşmayı adet edinmişler. Köklü bir fotoğraf eğitimine, hayatlarını feda ederek oluşturdukları bir fotoğrafçılık kariyerine ihti-yaçları yok. Yapılması gereken sadece fena kalitede olma-yan bir akıllı telefona sahip olmak ve ücretsiz bir uygula-ma olan instagramı telefonlarına indirmek. Sonrası kolay. Çek, ayarla, ‘haştekle’, paylaş. Bazen hiçbir kare fotoğraf paylaşmamış ama profil görüntüsüne mümkünse sahilde mayosu ile çekildiği fotoğrafı koymuş bir ‘hanımefendi’yi on binlerce kişinin takip ettiği oluyor. Takip edilen; bü-yük, derin bir suskunluk.

YAŞAM HALİT ÖMER cAMcI

BEBELERE BALONENTELLERE OYUNCAKİNSTAGRAM FOTOĞRAFÇILIĞI

15SAYI 4

Bİ’ DE BEğENDİRMEK / BEğENMEK

İnstagram’da yapılan aslında beğendiğiniz fotoğrafın üze-rine geldiğinizde iki kez telefonun ekranına dokunmak. Yani on bin beğeni almış bir fotoğraf dünya yüzünde yirmi bin kez telefon ekranına dokunulduğunun da belgesi olu-yor. İçerik, dünya kültürel mirasına iz bırakmak, entelek-tüel birikim hep bir köşede mahsun, mükedder, unutulmuş duruveriyor.

Ne bir sergi dolaşmak, ne bir kare fotoğraf baskısı, ne bültenler, ne söyleşiler. Bir telefon ekranında milyonlarca insanın dolaştığı ve her ne istiyorsa onu gördüğü büyük, devasa bir galeri. Galerinin odacıklarını dolaşmaya başla-dığınızda saatler geçirmiş ve kayda değer hiçbir şey göre-memiş olma ihtimaliniz çok yüksek.

GENÇ KULLANIcILARIN ALIŞKANLIKLARI

İnstagramın istetistik olarak yaş ortalamasını bilmemek-le birlikte biraz hemhal olunca tahmin edilen durum şu: genel itibari ile 16-24 yaş arası kadın kullanıcıların ter-

cihinin yoğunluğu fark ediliyor. Bu profilde insanların da çekip paylaştıkları görseller (fotoğraf diyemiyorum) şöyle:

Modacılar: Bazen bir etek, bir bluz, oje, çanta, ayakka-bı, kola-parmağa-boyna takılan bir aksesuar, bazen de bir model olarak kendi üzerindeki kıyafetler ve takılarla çekil-miş, paylaşılmış görüntüler.

Sevimli canlı’cılar: Kedi köpek, çiçek- böcek foto-ins-tagramcıları. Bu model kullanıcılar sevimli kedilere, evde beslenen köpeklere hayran. Vahşi doğadan, kuşlardan, ba-lıklardan da araya çekilebilirse görüntüler girebiliyor.

Pasta börekçiler: Bu ekibi tam tahlil edememekle birlikte zayıf vücutlu olmalarına rağmen sanki o resmini çektikleri pasta böreği hep onlar yiyor hayatta da başka bir şey yap-mıyormuş gibi olanlar.

wow! cool!’cular: Kim ne çekerse çeksin tepkisi Wow! Cool!’dan öteye gitmeyenler.

Nerdeyim kiminleyim ne yiyorum ne de güzelim’ciler:

16 SAYI 4

Evet isimleri uzun oldu ama kendileri kalabalık bir güruh oldukları için bu uzun ismi de hak ediyorlar! İnstagram’ın en eğlenceli, en ‘izlenilesi’ ekibi. Şahsen ben de ucundan kıyısından bu ekibe dâhilim. Çok gezen ve gezdiğini pay-laşan bir topluluk. Su altına dalmış yüzücüler, dağların te-pelerine çıkmış heyecan ve zorluk insanları, en lüks otel-lerin tedavisi zor gezme hastaları, Çin Seddi, Piza Kulesi, Nevyork gökdelencisi milyon tane insan.

OLDUKÇA ABARTILI EFEKTLER

İnstagramı diğer paylaşım ağlarından ayıran en temel özelliklerden birisi, fotoğrafı doğru kadrajlı çeken her in-sanın herhangi bir ‘fotoşop’ programı kullanmadan hazır efeklerle gerçek üstü görüntülere ulaştırma imkânı olsa gerek. Yaptığınız şey güzel bir görüntü çekmek ve ha-

zır kalıp efektlere birer kez dokunup test ettikten sonra fotoğrafın en beğendiğiniz halini paylaşmak. Gözünüzle baktığınızda o kadar da belirgin olmayan bulutların birden masmavi gökyüzünde bembeyaz bir halde karşınızda dur-ması, yüzünde kırışıklıklar olan bir portreyi çektiğinizde o kırışıkların yeryüzünün ırmakları dağları gibi belirgin bir hale gelmesi instagramın hazır efektlerinin size küçük bir hediyesi.

MİLLETLER MİLLİYETLER HERKESLER

İnstagramın en heyecan verici tarafı hayatınız boyunca hiç tanımadığınız ve muhtemelen de asla görüşmeyeceği-niz milyonlarca insanla aynı platformu paylaşmanız, onları takip etme ve takip edilme ihtimaliniz olsa gerek. Çin’den, Amerika’dan, İskandinav ülkelerinden, Sibirya’nın derin-

YAŞAM

17SAYI 4

liklerinden insanların günlük hayatlarını görebiliyor, ken-di hayatınızın detaylarını onlarla paylaşabiliyorsunuz. Bir selamlama, ‘naber-nasılsın’ deme hakkını kullanma fırsatı buluyorsunuz.

TwITTER DA YALAN İNSTAGRAM’DA YALAN / VAR BİRAZ DA SEN OYALAN!

Yunus Emre çağımızda yaşasaydı sanırım buna benzer bir dizeyi de bizimle Twitter üzerinden paylaşırdı! Sosyal paylaşım platformları ilk başta büyük bir cazibe, herkesle daha dünyada iken buluştuğumuz bir ‘pozitif mahşer’ mey-danı gibi. Tanıdık tanımadık herkes orada. Güzel, ilginç, sansasyonel ne yaparsak, beğeniyorlar, takip ediyorlar, hayran kalıyorlar ya da biz öyle zannediyoruz. Şöhret sahi-

bi olmamız için sinema filmlerinde başrol oynamaya ya da çok ‘çarpıcı’ bir haberin ana karakteri olmaya gerek yok.

Hayat dediğimiz ve bize bir kez sunulan bu zaman aralı-ğını hoş-beş’le harcamak büyük bir ‘haya(t)l kırıklığı.’ Sos-yalleştiğimizi sanarak kullandığımız ‘sosyal medya’nın bizi insanlardan, gerçek hayattan, tabiattan, ağaçtan, kuştan denizden uzaklaştırdığını fark ettiğimizde çok da geç kal-mış olabiliriz. Bir küçük telefon ekranına ya da bilgisayara bakarak sosyalleştiğimizi zannederken aslında ‘asosyal’, hemen yanındaki insanla iki cümle kuramayan, tokalaşa-mayan, selam veremeyen/alamayan insanlar haline gelmiş olabiliriz. Yüzyılımızın alışkanlıkları değişiyor ve yeni yüz-yılın bize neler getireceğini tahmin dahi edemiyoruz. En nihayetinde ‘gerçek ve sonsuz’ hayat bizim sosyalleşirken büyük ‘kaybımız’ olmasın.

18 SAYI 4

Pelin Batu… Genç yaşında birçok başarıya imza atmış, hem sanatın hem de bilginin hayatın vazgeçilmez-leri olduğunu yaptığı işlerle de kanıtlamış oyuncu,

şair, tarihçi. Hakkında söylenen tüm olumsuz eleştirile-rin yanında takdir de toplayan Batu, yepyeni projelerle hem kendisini tazeliyor, hem de sevenlerinin önüne hoş bir çeşni sunuyor. Yeni projesinin çekimleri esnasında bir araya geldiğimiz Batu ile Karacaahmet Mezarlığı’nda hoş bir söyleşi gerçekleştirdik.

Öncelikle çekimlerini yaptığınız projeden bahsedelim. Sinema filmi mi dizi film mi?

İkisi de değil, konulu belgesel. Dramatik bölümleri de var, 45-50 dakikalık bölümü sinema filmi gibi çekiliyor. Konusu da 1980 sonrası, aslında bizim jenerasyo-numuzun, sağcı veya solcu, geçmişin savaşların-dan ve politikalarından dolayı mağdur olanların hikâyesi. Hepsi bir şekilde yaralı... Dolayısıyla benim karakterim ülkü ocaklarında görev al-mış ve o nedenle hapishanede yatmış bir babanın kızı... Tolga’nın (Güleç) oynadığı karakter de solcu bir annenin oğlu.

RÖPORTAJ İSMİHAN ŞİMŞEK FOTOğRAFLAR: İSA TERLİ

Pelin Batu:

Tek Bir MeslekleÖmür GeçmezBoğaziçi Üniversitesi’nde okudum ben tarihi. Ancak burada bile doğru dürüst bir diyalektik olamıyordu. Çok iyi hocalarımız vardı ama öğrencilerin çoğu oturup not tutmaya alışmışlar. Yani gidip de bir şeyi sorgulamak, bu kaynakta sorun olabilir mi diye ya da aynı dönemde yazmış kişileri sorgulama gibi bir güdüleri yoktu. Çünkü herkes genellikle eline diplomasını almak için okula gidiyor. Bir şeyi sorgulamak, bir şey eklemek ya da keşfetmek için değil…

19SAYI 4

KÜLTÜR VE SANAT ELİT, LÜKS BİR ŞEY DEğİL

Peki, hem konuk olarak gittiğiniz programlarda hem de ev sahipliği yaptı-ğınız programlarda ‘güzel olduğu için orada’ gibi do-nanımınızı arka plana atan söylemler çıkıyor. Bundan rahatsız mısınız?

Belki de bu kendini koruma mekanizmasıdır ama yıllar-dır kendime hep şunu söy-ledim; herkesin söylediğine kafayı takmayı başladığınız an gerçekten o kakafoniden kendi sesinizi duymaz hale geliyorsunuz ve gereksiz si-nirleniyorsunuz. Bunlara çok fazla prim verip de kendimi üzülmeye izin vermiyorum.

Bazen programlarda özellikle erkeklerde sizin dediğiniz mantaliteyi söylemese bile bakışından sezebiliyorum. Me-sela tarih programında da insanlar bana diyordu “çok kötü davranıyorlar, ne düşünüyorsun?” diye, ben de diyordum ki; en güzeli aslında olabildiğince sakin davranmak... Çün-kü istedikleri zaten o tepki. Tepki olmayınca istedikleri de olmuyor.

Hem babanızın mesleği dolayısıyla hem kendiniz bir-çok ülke gezdiniz… Başka ülkelerde gündem olan ancak Türkiye’de gündem olamayan bir kültür-sanat algısı var. Bu anlamda biz de ne eksik? Neden bizim gündemimize kültür-sanat yerleşmiyor?

Çünkü kültür-sanat bizim toplumumuzda her zaman bir lüks olarak görülüyor. Mesela bir tiyatrocu arkadaşım an-latmıştı bana. Sovyet yıkılmadan önce rusya’ya gidiyorlar. Tahmin ettiğiniz üzere büyük bir yokluk var. Saatlerce bir elma alabilmek için kuyruğa giriyorlar. O dönemde dahi tiyatrolar dolup taşıyor ve sanatçılara çiçek alamıyorlar pahalı diye… Ama bir elma götürüyorlar. O yaklaşım yani sanatçıya saygı, bir lüks değil, hayatın bir parçası olduğu mantalitesi yerleşmiş değil. Bizde sanatçı entel dantel,

Bu iki karakterin mezarlıkta yolları kesişiyor ve böyle bir hikâye başlıyor. Ama arada o dönemin mağdurlarıyla rö-portajlar var; sosyologlarla, psikologlarla… TrT’de oyna-yacak, aynı zamanda festivallere de gönderilecek.

“Kime Göre Neye Göre” programından aldığınız geri dö-nüşler nasıl oldu? Her kesimin uç kişileri orada bulu-nuyor deniyor. Siz ne düşünüyorsunuz programla ilgili?

Ben hiç uç olduğunu düşünmüyorum aslında. Bence gaye de öyle değildi. Başlarken şunu söylediler: “ hiç bağırış çağırış olmayacak, polemikler olup, farklı göğüslerin çar-

pışması olmayacak. Adı üstünde ‘Kime Göre Neye Göre’ … Herkes kendi fikrini istediği gibi konuşsun.” En hoşuma giden şey de buydu, diğer programlarda muzdarip oldu-ğum için... Ben de o açıdan çok rahat ediyorum. Tepkiler de genel olarak çok iyi. Çünkü insanlar özellikle televiz-yondaki tartışma programlarında sürekli gerginliğe alıştı-lar. Sanki formül olmuş vaziyette; ne kadar çok bağırırsan, ağzından tükürükler saçarak saldırırsan o kadar başarılı olursun. Ama hiç de alakası yok. Bence insanlar da bu tür programlardan sıkıldılar. Zaten hayatın her yerinde ger-ginlik var. En azından televizyon seyrederken farklı görüş görmek ister ama kavga görmek istemiyor bence insanlar.

20 SAYI 4

halkından kopuk, soğuk, uzaklarda, ulaşılamayan bir yer-lerde oluyor. Televizyonun hayatımıza bomba gibi düşme-siyle birlikte hızlı tüketilir, magazinleşmiş, ucuz bir şey haline geliyor. Dolayısıyla iki uç da birbirinden berbat şeyler… Ben hep şunu diyorum; insan tabii ki ekmeği-ni alacak ama bir sigara fiyatına kitap alabilir değil mi? Üniversitelere çok gidiyorum, söyleşilere katılıyorum, öğ-renciler hep kitap çok pahalı falan diyor. O kadar saçma sapan şeylere para harcayıp da bir kitabı fazla görüyorlar. Çok gençken başlıyor bu bakış açısı.

Aynı zamanda yazıyorsunuz da. Şiir kitabınız var. Ya-zarlık yetenek mi yoksa çalışılarak geliştirilebilir bir şey mi?

Bir parantez açayım; benim lisede en yakın arkadaşlarım-dan bir tanesi geçen sene buraya geldi. Newyork’ta oku-dum ben liseyi. Ona da soruyorlar. Kız fotoğrafçı, aynı zamanda galerisi var, bazen oyunculuk yapıyor, bir albüm çıkarıyor. Ama kimse Amerika’da ona “senin mesleğin ne?” demiyor. Çünkü çağ çok değişti. Ben özellikle üniversite-ye gidip rehber öğretmenliği yaptım. Şu anki jenerasyon, nasıl iphone’da her şey tık tık geçiyorsa, o kadar hızlılar. Eskiden algı iki-üç dakikaymış şuanda 40 saniyeye düşmüş vaziyette. Bu ne demek? Her şey çok hızlı algılanıyor ve çok hızlı çöpe atılıyor. Meslekler de öyle… Bu bölümde okudum, ondan sonra bunu yapacağım diye bir şey yok… Hakikaten dünyada biraz da ekonomik şartlardan dolayı in-sanlar daha kaygan bir zeminde olduğu için bir gün bunu yapıyor, bir gün şunu yapıyor… Ben de çağımın insanı olduğunu düşünüyorum ve birazcık da o rönesans ruhu-nun kaybolmasının yani 20. yüzyılda bize empoze edilen fabrikadan çıkma insan ürününün değişmesi gerektiğini düşünüyorum, değişiyor da zaten ister istemez.

SADEcE EğİTİM YETERLİ DEğİL

Şuan bile okulu olmayan meslek alanları gelişti. Sosyal medya uzmanlığı diye bir şey çıktı. Eğitimleri bir iki yıl sonra verilmeye başlandı…

Evet. Teknolojiyle çok alakadar değilim ama bir sürü ünlü twitter yazıcısı var. Bundan ciddi maaşlar alıyorlar. Abdul-lah Gül’ün bile profesyonel twitter kullanıcısı var. Evet, pek çok işle uğraşıyorum ama bu işler birbirini tamamlı-yor diye düşündüm. En önemsediğim şey okulda kalmaktı, doktoramı yeni bitirdim, okulda ders vermeye devam ede-ceğim ama bir diploma parçasına sahip olayım diye değil, okul bana ilham veriyor diye kaldım. Çünkü hoca olarak hep öğrenciliğe devam ediyorsunuz. İster istemez yeni şeyler öğreniyorsunuz, paylaşıyorsunuz. Bu da benim şiirimi bes-

liyor mesela. Ama şunu da düşünü-yorum; okuduğum çoğu akademis-yenin edebi eser-leri çok kuru ve kitabi olabiliyor. Sanki belli kural-lara uyulmuş, o kadar iyi biliyorlar ki formül uygular gibi yazıyorlar. O da edebiyatın bi-raz kuru olmasına sebebiyet veriyor. Bence içten gelen bir şey bu… Ama onu törpüleyebi-lirsiniz, onu yon-tabilirsiniz, daha düzgün bir hale getirebilirsiniz.

Eğitim her zaman insanın duyarlılı-ğını arttırması ve farklı tarzları bil-mesi anlamında iyi bir şey. Ama içeri-de bir şey yoksa da kuru olur. Ya-zarlık yetenekle ilgili ancak bazı yazarlar vardır ki hakikaten formu, tekniği o kadar iyi kullanır ki… Daha geçen gün şu an İngiltere’de en iyi edebiyat dergile-rinden bir tanesi-ni çıkaran editör, aynı zamanda iyi bir yayınevinin editörü… O diyor ki; şu anda o kadar çok yazar var, o kadar çok şair var ki ve dünya artık o kadar küçüldü ki, çünkü herkes her-

RÖPORTAJ

21SAYI 4

kesin yazısını çok rahat okuyor internet sayesinde, artık iyiyi kötüden ayırt etmemiz çok zor. Bence de öyle. Artık bu bir yetenek mi yoksa belli kuralları çok iyi biliyor da bunları mı kâğıda döküyor ayırt etmek çok zor. O da an-cak birkaç eserden sonra belli olur. Oyunculukta da aynı şey söz konusu… Bir diziyle patlarsınız, kendinizi kraliçe gibi hissedersiniz sonra arkası gelmezse sönüp gidersiniz, kimse hatırlamaz.

İnternetle ilişkiniz ne düzeyde?

Çok minimal kullanıyorum. Bir sene öncesine kadar e-maillerime bile cevap vermiyordum. Arkadaşlarıma altı ay sonra cevap yazıyordum. İşler güçler dolayısıyla e-maili daha istikrarlı kullanmaya başladım. Sosyal medyayı da hiç kullanmıyorum. O kadar çok şey var ki oradan oraya zıpla-ya zıplaya tavşan gibi vakit geçiyor. Bir de ben ekrandan okumaktan da sıkılıyorum, gözlerim yanıyor. Uzun bir şey okuyacaksam basıyorum öyle okuyorum. Ama itiraf edeyim ki okula çok yardımcı oldu. Kitap ararken hemen sipariş verebiliyorsun. Ya da Vikipedia’dan bir şeylere bakmak…

EğLENMEK SEVDİKLERİMLE OLMAK DEMEK

Bütün hayatı internette devam eden kişiler var… Hat-ta gençler sinemaya gitmeyip internetten indiriyor ve bu şekilde eğleniyor. Bizim dosya konumuz da gençle-rin eğlence anlayışı üzerine bu sayıda. Sizce eğlenmek nedir?

Aristo demiş ya “biz sosyal hayvanlarız” diye. Bence eğlenmek, sosyal olmakla bağlantılı. Film yalnız da sey-redilir, bir yazıdan başka bir yazıya da atlarsınız, ya da sanal kişiliğinizle istediğinize laf atarsınız, saldırırsınız vs. bu belki o anda insana iyi hissettirir, sosyal olduğu-nuzu sanırsınız ama başka insanlar olmadan, temas ol-madan, göz göze bakmadan sosyallik olamaz. Eğlenmek de olamaz bana göre… Dolayısıyla benim için eğlenmek sevindiğim insanlarla güzel yemek yemektir, güzel bir yere gidip doğanın güzelliğini fark etmektir. Ben bu sene hiç tatil yapmamıştım, evvelsi gün geldim İstanbul’a ve 4-5 tane arkadaşımla tatile gittim. Orada yüzdüm, o bana göre en güzel eğlence… Doğanın içinde ve sevdiğin insanlar-la olmak… Öbür türlü soyutlanınca bir süre sonra insan kendini kandırıyor, yalnız hissetmiyor çünkü. Sürekli bir

iletişim halinde gibi ama sonuçta bir makineyle baş başa kalıyorsun. Eminim bununla ilgili bilimsel çalışmalar da çıkacaktır ki sağlıksız da olsa gerek… Ne biliyim gözü kurutuyordur, diyorlar ya kaktüs koyun radyasyon için… Boşuna söylenmiyordur bunlar.

Lise ve üniversite dönemindeki gençlerle bir araya gel-diğiniz ortamlar oluşuyor mu? Onlarla ilgili izlenimle-riniz neler? Kendinizle karşılaştıracak olsanız…

Çok farklı… Bence iki tür gençlik var gözlemlediğim. Bi-risi, çok vurdumduymaz hatta saldırgan ve terbiyesiz di-yebilirim. Kötülemek istemiyorum, hep gençlere suç bu-lunuyor ama hakikaten öyle bir tür var. O da internetin getirdiği güçle oluyor…

Orada istediği gibi konuşabiliyor ya, sanki gerçek hayatta da bunu yansıtıyor ama bir taraftan da ona biraz dokun-sanız iskambil kâğıdı gibi devrilecek. Çünkü çoğunlukla arkasında doğru dürüst bir dayanak yok. Sadece dışa vu-rum var.

HELİKOPTER EFEKTİ TÜM AİLELERİ SARDI

Son zamanlarda çocuk merkezli bir aile yapısı var. Bun-dan kaynaklı olabilir…

Evet. Zaten bunun bilimsel olarak bir adı var; helikopter efekti… Aileyi helikopter gibi düşünün çocuğu öyle bir al-tına alıyor ki çocuğun etrafına hiçbir şeyi yanaştırılmıyor, şımartılıyor, istediği veriliyor, çocuk da küstah ve saldır-gan olabiliyor. Ama biraz onunla konuşmaya başlayınca inanılmaz büyük bir güven zaafı ortaya çıkıyor. En önemli şey aile… Ben mesela 17-18 yaşında ne isem şu anda da çok farklı değilim. Çünkü benim ailem hiçbir zaman beni şımartmadı ve bana hep yetişkin gibi davrandılar. O nedenle annemle babamla hep arkadaş gibi oldum. Bazı aileler “şöyle olacaksın, şunu olacaksın” diye empoze edi-yor ya, çoğu insan istemediği şeyi okuyor, istemediği şeyi yapıyor. O zaman da kişilik gelişmiyor. Ailelerinin istediği kişiyi olmak zorunda kalmışlar… O nedenle çoğunlukla aileler suçlu… Bir de ailelerinin daha bilinçli bir şekilde yetiştirdiği çocuklar var. Bizden çok daha şanslılar. Çünkü bütün dünya ellerinin altında. Onlar çok daha yaratıcı ola-bilirler, istedikleri şeylere ulaşabilirler.

İnsan tabii ki ekmeğini alacak ama bir sigara fiyatına kitap alabilir değil mi? Üniversitelere çok gidiyorum, söyleşilere katılıyorum, öğrenciler hep kitap çok pahalı falan diyor. O kadar saçma sapan şeylere para harcayıp da bir kitabı fazla görüyorlar. Çok gençken başlıyor bu bakış açısı.

22 SAYI 4

21. yüzyıl, teknolojik ve bilimsel gelişmelerle birlikte toplumsal yönelişin de etkisiyle modern insanı ko-laylığa ya da kolaycılığa alıştıran ‘alternatif’ bir çağ

oldu. Bu çağın algısı, elde edilmek istenen neticeye ulaş-mak için her zaman ‘daha kolay ve pratik’ bir alternatif bulmak üzerine kurulu. Elbette bu, sanayi ve teknoloji-nin ülkelerin ‘güç’ kefesinin temelini oluşturduğu modern yaşamda hatırı sayılır ilerlemeleri de beraberinde getirdi. Ancak bu durum, modern toplumun sosyal gelişiminde bazı olumsuzlukları da yaşamımıza taşıdı.

PHOTOGRAPHER OLMAYANI DÖVÜYORLARMIŞ

Artık kolay elde ediyoruz. Kolay oluyor, oluyor gibi gö-rünüyoruz. Eskiden, bir mesleğin titrini üzerine yakış-tırmak için, mesleki eğitimi tamamlamanın yanı sıra, o alanda çalışmalar yapmak şart görülüyordu. Çıraklar kalfa olmadan ‘usta’ olma iddiasında bulunmuyordu. İnsan iliş-

kilerini küresel ölçütlerle yerelde modelleyerek çarpık bir sosyalleşmeye kapı aralayan modern algı ise çıraklığı ve kalfalığı unutturmuş görünüyor. İnsanların çıraklığa har-cayacak vakti yok. Yeni jenerasyonun zihninin şekillen-mesinde şimdiden önemli bir rol üstlenen sosyal medya da bunu körüklüyor.

Sosyal medya, sosyal gelişimini sağlayamadan ‘görücüye’ çıkan kimi asosyal gençleri kolaycılığa alıştırıyor. İşiyle öne çıkmak ‘zor’ bir yol. Kolayı var. Üzerine afili bir etiket giyinerek arz-ı endam etmek oldukça ucuz.

Fotoğrafçılıkla yeni yeni ilgilenmeye başlayan bir genç, üç-beş amatör çalışmanın akabinde sosyal med-yada kendisini ‘fotoğrafçı’ olarak tanıtmaktan çekin-miyor örneğin. Bir de bu etiketin İngilizce karşılığını internetteki kimliğinin yanı başına iliştirince, karşı-mıza yep-yeni bir olgu çıkıyor: The Photographer.

SOSYAL ALEM ZÜBEYİR KOÇULU

Modern algı kolaycılığı kodluyor zihinlere. Hep daha kolaya, daha pratiğe sürüklenirken, kaliteli ve kalıcı işler yapmak sönük bir hedef olarak kalıyor. Çıraklık veya amatörlük gençler için mahcubiyet meselesi. Kendisinin farkına varan bir genç için ‘çalışıyorum’ diyerek hedef koymaktansa, “anne ben profesyonel oldum” demek daha cazip.

ANNE BEN PROFESYONEL OLDUM

23SAYI 4

Bu olgunun alt branşlarından olan düğün fotoğrafçısı ol-mak için ihtiyaç duyulan tek enstrüman, pahalı bir fotoğ-raf makinesi mesela. Tarihi bir mekân konsepti ‘kolaylaş-tıracaktır.’ Eminönü’nde, Balat’ta, saray avlularında bunun örneklerine çokça rastlayabilirsiniz.

Bir tuşa basarak kolay sonuçlar elde etmek varken, eğitim sürecini tamamlayarak o işin erbabı olmak, dolambaçlı ve zor bir yol olarak görülüyor. Üstelik bir işin erbabı olma-dan da çevre oluşturmak, halk ifadesiyle piyasa yapmak işten bile değil. Sosyal medya ve internet iletişimiyle amatör işleri arz edip, talebe ulaşmak da kolay artık. Tale-bin kalitesi düştükçe, arzın kalitesi de azaldı. Amatörlüğe yerimiz kalmadı. Artık hepimiz profesyoneliz.

BEN DE YAZARIM, BEN DE JOURNALİST’İM

Aynı şekilde, gençlerin yazı dünyasında –kabul görse de görmese de- kendilerini göstermenin yolu da basitleş-ti. İnternet üzerinden, maliyet ödemeden açtığı kişisel bir blogda aklından geçenleri yazan bir genç, rahatlıkla kendisini ‘yazar’ olarak tanıtmaktan çekinmeyebiliyor. Ya da akla ilk geleni yazmaya ve düşüncenin bedelini ucuza getirmeye teşvik eden denetimsiz sözlüklerde ‘yazar’ ol-mayı bir etiket olarak taşıma çabası içine girebiliyor. Hele bir de, kontrol mekanizması olgunlaşmamış bir-iki site-ye karaladıklarını yayınlatmayı başarmışsa, karşımıza son ‘model’ bir ‘gazeteci’ etiketiyle dikilebiliyor. Hayırlı olsun: Kendi çapında bir ‘journalist’ daha sosyal sayfamıza –yük-lenmiştir.- Gerçek hayatta bir karşılığının olup olmamasıy-la kim ilgileniyor ki? Sosyal medyada uzmanlığını bu yolla tamamlamış onlarca ‘journalist’ ya da ‘yazar’ görebiliyoruz.

KOLAYLIğI ZORDA ARAMAK

Modern bir alışkanlık olarak kolaycılığı eleştirmemiz, gençlerin cesaretini kırmak ya da önlerini kesmek anla-mını taşımıyor. Aksine, daha kalıcı gerçek bir kimlikle, tuttukları işlerde derinleşmeleridir gönlümüzden geçen. Görünüşü önceleyip savrulmaktansa, derinden ve gönül-den bilgece bir üretim anlayışını benimsemek, toplumun

kılcal damarlarını kalıcı olarak besleyecektir. Böylece ata-ların ortaya koyduğu yaşamak ve üretmek arasındaki ince bağa iç geçirip kötü işler üretmeye devam etmekten belki kurtuluruz.

Eskiler, “Âyinesi iştir kişinin lafa bakılmaz” buyurmuşlar. İsmet Özel’ce söylersek, “Dilce susup, bedence konuşu-lan bir çağda/biliyorum kolay anlaşılmayacak” çıraklık ve kalfalığın mütevazı ama hakiki bir derinliği beslediği, büyüttüğü. Ama ‘kolay’ın geçici ve aldatıcı rüzgârına ka-pılmadan, zor da olsa mücadele vermeye azimli gençlerin ‘zor’ anlaşılana da talip olacağı ümidini taşıyoruz. Çünkü;

Her zorlukla beraber bir kolaylık vardır.Evet, her zorlukla beraber bir kolaylık vardır.

İstemeye ve çalışmaya talip gençlere zor yollarda kolay-lıklar...

24 SAYI 4

Her ne kadar kat sayı sorunu ortadan kalksa da yurtdı-şı eğitim birçok öğrenci için hala prestijli bir alter-natif olma özelliğini koruyor. Dil öğrenmenin yanı

sıra, üniversitelerin sağladığı olanaklar ve yurtdışında okumuş olmanın gençlere sağladığı özgüven, tek başına hayatla mücadele gücü gençlerin önünü açıyor.

Farklı etnik kökenlerden gelen akranları sayesinde yepye-ni hayatlara şahit oluyorlar, tecrübeler birikiyor, hatıralar çoğalıyor.

Yurtdışında eğitimin adreslerinden biri de Viyana… Avrupa’nın kültür ve sanat merkezi olan Viyana birçok öğrenci için eğitimin de merkezi. Özellikle 2000 yılından sonra katsayı ve başörtü sorunu ile birlikte önce onlarca, daha sonra yüzlerce öğrenci eğitimleri için Viyana’yı ter-cih etti. Anadolu’nun herhangi bir yerinde yaşayıp evla-dı İstanbul’da bir üniversite kazanınca ne kadar harcama yapıyorsa Viyana’da da aynı harcamayı yapacağını gören aileler de -her ne kadar özlem olsa da- bu alternatifi de-ğerlendirmekten çekinmediler.

AVUSTURYA’DA EğİTİM ALMAK İÇİN ŞARTLAR NELER?

Avusturya’da üniversite eğitimi alabilmek için, Türkiye’de üniversiteyi kazanmış olmak gerekiyor. Dolayısıyla da

YENİ BİR EğİTİM ÖğRETİM YILI DAHA BAŞLADI. ÖZELLİKLE ÜNİVERSİTE ÖğRENcİLERİ HARÇLARIN KALDIRILMASI, KATSAYI SORUNUNUN ORTADAN KALKMASI, UZAKTAN EğİTİM PROGRAMLARININ ARTMASI, EK KONTENJANLARIN AÇILMASIYLA BEREKETLİ BİR YILA MERHABA DEDİ. YURTDIŞINDA EğİTİMİNE DEVAM ETMEK İSTEYENLER TASI TARAğI TOPLAYIP GURBETTEKİ YENİ YUVALARINA UÇTULAR.

EĞİTİM KARİYER MERKEZİ HİcRET AYDOğDU

Avrupa’da Eğitimin Gözdesi;

Viyana Üniversitesi

Viyana Üniversitesi

25SAYI 4

Cumhurbaşkanı Gül WONDER'de.

Türkiye’de üniversite giriş sınavı ile 4 yıllık bir fakültede (özel veya devlet üniversitesi) bir bölüme yerleşmiş olma-nız isteniyor. Türkiye’de yerleştiğiniz bu bölümle eşdeğer olan aynı bölüme başvurup sadece o bölümden kabul ala-biliyorsunuz. Daha açık bir ifadeyle Türkiye’de mimarlık kazanan bir öğrenci, mimarlık dışında başka bir bölüme yerleşemiyor. Avusturya Avrupa’nın eğitim ücreti en dü-şük ülkelerinden biri. Dönemlik 380€ üniversiteye ödenen okul harcı dışında, bir öğrencinin aylık harcaması, kişiye göre değişmekte olup 500€ civarında.

Avusturya’nın başkenti Viyana’da; Viyana Üniversitesi, Viyana Teknik Üniversitesi, Viyana Ekonomi Üniversite-si, Viyana Tıp Üniversitesi ve Viyana Ziraat Üniversitesi adı altında 5 devlet üniversitesi mevcut. 1365 yılında kurulan Viyana Üniversite’sinde sosyal bölümler ağırlıkta olup bünyesinde 100’e yakın farklı branş bulunuyor. Vi-yana Teknik Üniversitesi ve Viyana Ekonomi Üniversitesi de dünyadaki sayılı üniversiteler arasına girmiş ve kendi alanlarında uluslararası akreditasyonu yüksek üniversite-ler. Viyana Üniversitesi’nde Güney Asya/Tibet, Budist Dil, Edebiyat ve İnanışları bölümünden, genetiğe, mantıktan ekolojiye kadar 100’e yakın bölüm var.

PEKİ, YA TÜRK ÖğRENcİLER?

Türk öğrencilerin yoğun bulunduğu bölümler Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi, Psikoloji diyebiliriz. Viyana’da, üniversitelerdeki Türk öğrenci sayısı her geçen gün artı-yor ve ekseriyeti danışmanlık şirketi kanalıyla bu serüvene başlıyor. Bu vesileyle gelenler büyük ölçüde Avusturya’nın öğrenciler için sunduğu yurt ve pansiyonlarda kalıyorlar. Bir kaç yıl içinde, kendisi ev kiralayıp daha çok Viyana-lı olmaya başlayanlar da epeyce fazla. Öğrenciler okul eğitimlerinin yanı sıra sosyal ve sanat faaliyetlerinde de oldukça aktifler. Viyana’daki konserler, sergiler, müzelere düzenledikleri gezilerin yanı sıra kendileri de bizzat eğit-sel ve sanatsal faaliyetlerin içinde yer alıyorlar. Bu tür faaliyetleri gerçekleştirebilecekleri yerlerin başında ise bir Türk öğrenci derneği olan Uluslar arası Öğrenci Derneği (WONDEr) geliyor.

BALKANLARI TÜRK AKADEMİSYENLER FETHEDEcEK12 yıl önce kurulan dernek çok kısıtlı imkanları zorlayarak bugün Viyana’nın seçkin kurumları arasında yerini almış. Geçtiğimiz yıl Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından da ziyaret edilen dernek, kurulduğu tarihten itibaren 100'ü aşkın ilim ve bilim adamını, bakanları ve siyasi parti li-derlerini çeşitli seminerler vermek üzere misafir etmiş. Bu seminerler öğrencilere Türkiye'den uzak kaldıkları süre zarfında Avrupa'dan Türkiye'deki olaylara bakışta objek-tif bir perspektif kazanmalarına yardımcı olmuş. Öğrenci-ler Avrupa ve Avusturya’nın siyasi, kültürel ve ekonomik yapısını da yine etkin pozisyonlardaki Avusturyalı misa-firleri aracılığıyla ilk ağızdan öğrenme fırsatı bulmuşlar. 12 öğrenciyle başlayan WONDEr serüveni bugün mezun olanlarla birlikte 1000’i aşkın Türk öğrencinin yuvası ko-numunda.

Kız ve erkek yurtları bulunan dernek, konferans salonu, seminer salonu, sinema salonu, fuaye alanı, yemekhane, mescit, derslikler, kütüphane, toplantı odaları, misafirha-ne ve kafeteryadan oluşuyor. Genel merkez öğrencilere fiziki imkanlar sunmanın yanı sıra bünyesinde kurulan 10’a yakın dernek ve kulüp faaliyetleri ile öğrencilere gerek öğ-renim alanlarında gerek istedikleri alanda kendilerini ge-liştirebilecek imkanlar sunuyor.

WONDEr’in merkezi ve öğrenci yoğunluğu Viyana`da olma-sına rağmen, Bosna Hersek, Almanya, Makedonya, Bulga-ristan ve romanya’da da öğrenci evleri bulunuyor.

WONDEr Balkan coğrafyasına yönelik, Balkan üniversite-lerine akademisyen yetiştirme projesi de başlatmış. Bir-kaç öğrenciyle başlayan bu proje bu yıldan itibaren yılda 30 öğrenciyle devam edecek. WONDEr master ve doktora sürecinde desteklenen bu öğrencilerin, eğitimleri sonra-sı kendi bölgelerindeki üniversitelerde akademik camiada yer edinmelerini büyük ölçüde fırsata dönüştürmeyi he-defliyor.

www.wonder.at

VİYANA

26 SAYI 4

Tüm spor müsabakaları, fakat ille de futbol, rakiplerin var-lığına bağlı bir "taraf"lılık ilkesince zevk ve heyecan veren, milyonları aynı anda harekete geçiren bir hayat iksiridir. Bu iksirden içen kendini 90 dakikalığına dünya derdine kapatır, bir takıma bağlılığın, hiç tanımadığı, kendisine hiç benzemeyen insanlarla aynı renkler için şarkılar söy-lemenin tadını çıkarır. Kimi zaman sahadaki oyunlar için birlik olursun, kimi zaman saha dışındaki oyunlar için...Fenerbahçe bir "Cumhuriyet" takımı mıydı yoksa kendisi bizzat bir cumhuriyet miydi, peki neden diğer kulüpler böyle nitelendirilemiyordu? Fenerbahçe Spor Kulübü’nün başkanları hep karizmatik, cesur, iddialı insanlar olmuştur. Bu da haliyle taraftarın tavrını, söylemlerini, tezahüratla-rını, sloganlarını etkilemiştir. Futbol takımının sahadaki başarısından çok sarı lacivert formayı taşıyor olması yet-miştir taraftarı mutlu etmeye. Yoksa hangi ülkede, hangi takımın taraftarı böylesi bir bağlılıkla kenetlenmiştir ki?

Fenerbahçe taraftarı zor zamanında "bir" olmayı başarmış ve ikibinli yılların bireysel, bencil insanına bir bayrağa, bir takıma, bir ülküye, bir inanca kayıtsız, şartsız inanma-

nın nasıl bir şey olduğunu gururla göstermiştir.

Futboldan zerre kadar anlamayanlar bile bunu bilirler: Tri-bünde iki renk vardır: Takımın bayrağının renkleri! Stada girenler yalnız pet şişeleri, bozuk paraları, metal eşyaları bırakamazlar kapıya, dünya dertleri, geçim sıkıntısı, anne baba baskısı, eş dırdırı, hastalıklar, sınavlar, mülakatlar, bunalımlar, uykusuz geceler, işsiz gündüzler... Kapıda öyle büyük bir yığın vardır ki, kimi beyazdır, kimi pembe, kimi elindeki tespihini bırakır, kimi pearcing'ini, kiminin döv-meleri silinir, kiminin alnının yazısı... Kartvizitler, kimlik-ler, pasaportlar, diplomalar yakılır, plaketler kırılır... Tek bir kimlikle girer insan stadın kapısından, maç gününe en çok yakışan "taraftar" kimliğiyle.

Fenerbahçe'yi diğer kulüplerden ayıran en büyük özelli-ği sahip olduğu milyonlarca taraftarıdır. Fenerbahçelilik yalnızca bir kulübün taraftarı olmak değildir, aynı zaman-da "bir gün mutlaka" düşüncesini bırakmamak, ne kadar kızsa da başarısızlığı bile sahiplenmek, utanmamak, dik durmaktır.

SPOR ÖMER BULUT

DARAĞACINDA OLSAK DA

SON SÖZÜMÜZ

FENERBAHÇEMüslüman Türklere futbol oynamanın yasak olduğu yıllarda Papazın Çayırı İngiliz gençlerin ayaklarına emanet, top peşinde aşındırıyorlar çayırın çimlerini. Türk gençler ise sadece imrenmekle yetiniyor. Bilmiyorlar ki o çayırda nice destanlar yazacaklar, nice kahramanlar çıkaracaklar, tüm Türkiye'yi, hatta dünyayı sarsacaklar.

27SAYI 4

KADIKÖY DENİLİNcE

Kadıköy bir İstanbul ilçesi olmaktan öte, sokaklarına, cad-delerine sinmiş Fenerbahçe kokusuyla anılır. Şükrü Sara-çoğlu Stadyumu öyle bir yere kurulmuştur ki, gelene geçe-ne Kadıköy'ün asıl sahibinin kim olduğunu gösterir.

TÜRKLERİN FUTBOLLA TANIŞTIğI YER: PAPAZIN ÇAYIRI

Müslüman Türklere futbol oynamanın yasak olduğu yıllar-da Papazın Çayırı İngiliz gençlerin ayaklarına emanet, top peşinde aşındırıyorlar çayırın çimlerini. Türk gençler ise sadece imrenmekle yetiniyor. Bilmiyorlar ki o çayırda nice destanlar yazacaklar, nice kahramanlar çıkaracaklar, tüm Türkiye'yi, hatta dünyayı sarsacaklar.

Papazın Çayırı, şimdiki Şükrü Saraçoğlu Stadı'nın bulundu-ğu yerdir. Stad, Fenerbahçe Spor Kulübü’nün kaynakları ile hayat bulmuştur. Yani her koltuğunda, her tuğlasında, her bir çim tanesinde taraftarın emeği vardır. O çayırda has-

28 SAYI 4

retle, heyecanla yalnızca "seyirci" olmak zorunda kalmış gençlerin aziz hatırasından mıdır bilinmez, Türk futbolu-nun beşiği olmuştur Şükrü Saraçoğlu.

Chelsea'li futbolcu Frank Lampard "Seyirci gerçekten çok ateşliydi. Karşılaşma boyunca tribünler hiç susmamıştı. Böyle bir baskı olduğu zaman, hiçbir takımın o stattan kolay kolay çıkacağını sanmıyorum..." derken masal anlat-mıyor, Kadıköy gerçeklerinden bahsediyordu. Bilen bilir, Kadıköy dünyanın en zorlu deplasmanlarından biridir.

Fenerbahçe ta-kımını kendi se-yircisi önünde izlemenin zev-ki bir başkadır. Çünkü futbolcu-lar Şükrü Sara-çoğlu çimlerin-de kendi evinin koridorlarında dolanır gibidir. Ne rakip takı-mın oyuncula-rını gözü görür, ne formalarının rengini. Sarı la-civertten baş-kasını görmez, taraftarın sesin-den başkasını duymaz. Maçın sonucuyla, puan durumuyla ilgi-

lenmez. Tek seçenek vardır Fenerbahçe için, ki o seçenek kaderleridir: Galibiyet! Ev sahibi olmanın avantajını en iyi kullanan futbol kulübü Fenerbahçe'dir. Zira en vefalı, en ateşli taraftara sahip kulüp de Fenerbahçe'dir.

FENERİUM

Fenerbahçe zor za-manlarını taraftarın manevi desteğinin yanısıra, inkar edi-lemez büyüklükteki maddi desteğiyle at-latmıştır. Fenerium mağazası, bırakın bir spor kulübü marka-sı olmasını, gerçek-ten çok iş yapan bir tekstil markası haline gelmiştir. Taraftarlar, aldıkları orijinal ürünlerle kulübün kalkınmasına epeyce katkı sağlamışlardır.

FENERBAHÇELİLİK

Topsa top, çimense çimen, kramponsa krampon. Futbol dünyanın her yerinde aynı malzemelerle oynanır, içine bi-raz takım ruhu da koydun muydu, Brezilya'dan İtalya'ya kalite olarak birbirinin aynısı olmasa da fiziki şartlara ba-karsak hepsine "futbol maçı" diyebileceğimiz 90 dakikalık mücadeledir. Fakat taraftarlık mesaisi 90 dakikalık değil-dir. Hele Fenerbahçelilikse konu, doğumhanede başlayıp kabristanda biten bir hayat hikâyesidir. Fenerbahçeliler, taraftarlığı stattan çıkarıp caddelere, arabalara, sonra ev-lerine, okullarına... Kısacası hayatlarının her anına yayar-

SPOR

29SAYI 4

lar. Haftada bir kez tezahürat yapmakla bitmez Fenerbah-çelilik, diğer takımlara karşı haftanın her günü, günün her saati süren bir savaştır. Futboldan anlayanlar bilir, Fener-bahçe tek başına tüm takımların rakibidir.

rahmetli İslam Çupi Fenerbahçe için ''Fenerbahçe büyük-lüğü ne şampiyonluk büyüklüğü, ne kupa büyüklüğüdür. Onun büyüklüğü başka bir büyüklüktür işte; adı konamaz" derken aslında yalnızca bir spor kulübünden ya da onun taraftarı olmaktan bahsetmiyordu. İşte bu adı konulamaz diye tabir edilen şey birliktir, ruhtur, kardeşliktir, bir ülkü uğruna kimliğinden vazgeçmektir.

2012/2013 sezonunun hazırlık antrenmanın-da futbolcular üzerinde Aziz Yıldırım'ın "Unutulmamalıdır ki şimdi bu ulu çınarın dallarını budamaya, kırma-ya çalışanlar gün gelecek güneşi görmek için yine bu çınarın tepe-sine çıkmak zorunda kalacaklar" sözünün yazılı olduğu tişörtlerle sahaya çıktılar. Çınar uluydu, çınar genişti, köklüydü, çınar o kadar bü-yüktü ki birilerinin kendi menfaat-leri için yaptığı savaşın önüne set olmuştu...

Çınarı kesmeye kimsenin gücü yet-meyecekti ve çınarsız bir ligin tadı tuzu olmayacaktı...

30 SAYI 4

Neredeydiniz bu kadar zamandır ?

Biraz dinlenmek istedim. Ekrandan, dergilerden, şiirden epeyce uzak kaldım. İyi de oldu. Bizim medyada yorulma-dığımızı kolay bir iş yaptığımızı sanıyor insanlar dışarıdan baktıklarında. Hâlbuki medyada bizatihi yer almak çok yo-rucu bir şey. Sizi bir tarafıyla çok tüketen bir şey.

Bir de Meksika Sınırı gibi çok zor bir program yapıyorsa-nız… Hep onu söyledim; Meksika Sınırı izleyenler için çok kolay çok faydalı, yapanlar için çok yorucu ve çok zararlı bir program. Çünkü ne biriktirdiyseniz, emmeye çalışan bir program. Mesela yeniden başlıyoruz Meksika Sınırı’na.

Peki Meksika Sınırı’nın aynı formatta gideceğini bili-yoruz. Yine kısa bir sürede tüketmeyecek mi ?

Şöyle ki; tükendiğinde bırakmak bedava.

Yeniden dön çağrılarına da, bizi bırakıp nereye gittin çağ-rılarına da çok kulak asmıyorum. Neticede bir iş yapıyor-

sunuz. En nihayetinde insanların bir buçuk, iki saatini alı-yorsunuz. Sizin ona nasıl hazırlandığınız, ne kadar emek verdiğiniz hiç kimsenin umurunda değil. Yaptığınız en küçük hata ekranda görülüyor, dev oluyor. Ve programınız bittiğinizde, başka bir alternatif için hemen kumandaya basılıyor. O kadarlık bir şeyden bahsediyoruz. Yani haftada iki saat, ilgilisiyle sohbet edilen bir program. Dolayısıyla, Meksika Sınırı’na başlamak da bırakmak da benim için çok kolay. Yorulursam bırakırım.

Peki Meksika Sınırını bırakmanız ile Gerçek Hayat’ta yazdığınız son yazının paralelliği var mı ?

Evet. Doğrudan Gerçek Hayat’ta yazdığım o yazıyla ilgili Meksika Sınırı’nı bırakma sebeplerim. Ben televizyonun in-sanı çok fazla dönüştürdüğü, sahici bir karakter olmaktan çıkardığını düşünüyorum.

İzleyiciler açısından mı ?

Hayır, yapan açısından. İzleyiciler seni gerçek zannediyor.

SERBEST KÜRSÜ ŞÖYLEŞENLER: İSMİHAN ŞİMŞEK, ZÜBEYİR KOÇULU, PINAR HİLAL BALTA

“YAVAŞLAYIN!”İSMAİL KILIÇARSLAN:

Ekranda gerçek olabilmek zor. Ama gerçeklikten iyice uzaklaştığını hissetmek insanı çok yoruyor. Beni çok yordu. Mesela Selahaddin asla kendi gerçekliğinden uzaklaşmayan bir adam. Ama bende öyle olmadı. Televizyon beni kendi realitemden, kendi gerçekliğimden, kendi inançlarımdan uzaklaştırmaya başladı. Bende televizyondan uzaklaşmayı tercih ettim. Fena bir dağılma biçimi.

31SAYI 4

Onlarla ilgili bir sorun yok. İzleyiciler mesela Fatmagül’ü de gerçek zannediyor. Yok öyle bir şey halbuki. Fatmagül’de gerçek değil. Meksika Sınırı’da gerçek değil. Ekrandaki İs-mail Kılıçaslan’da gerçek değil. Yani hepimiz aldığımız po-zisyonlar üzerinden hayatla hesaplaşıyoruz.

Ekranda gerçek olabilmek zor. Ama gerçeklikten iyice uzaklaştığını hissetmek insanı çok yoruyor. Beni çok yor-du. Mesela Selahaddin asla kendi gerçekliğinden uzaklaş-mayan bir adam. Ama bende öyle olmadı. Televizyon beni kendi realitemden, kendi gerçekliğimden, kendi inançla-rımdan uzaklaştırmaya başladı. Bende televizyondan uzak-laşmayı tercih ettim. Fena bir dağılma biçimi.

Bu dinlenme süreci iyi geldi dediniz. Nelere iyi geldi ? Şuan gençler sos-yal medya üze-rinden sürekli bir hareketlilik içeri-sindeler. Sanırım gençlerde sizin yaptığınız gibi din-lenme evrelerine ihtiyaç duyuyor-lar. Bu dinlenme tecrübenizden ne aktarmak istiyor-sunuz gençlere ?

Yavaşlasınlar…

Kemal Sayar’ın da bu konu ile ilgili bir kitabı var. ‘Yavaşla!’

Dünyada şöyle bir kavram var ‘slow city’ yavaş şehir, yavaş yaşayan şehir. Yani toplu taşıma araçlarının mesela 50 km’den fazla hız yapmasının yasak olduğu. Çoğu yerde, yürümek için so-kakların icat edildiği.

Ben mesela twitter denilen meseleye bile isteye dâhil olmadım. Twitter’ın boşluğu beleşliği çok aşikar. Mail ile iletişim veya Facebook’ta yorumlardan bir iletişime geçme durumu dahi Twitter’dan daha sağlıklı. 140 karakter sayı-nız var. O karakter sayısıyla dünyayı yorumlamanızı bekli-yor insanlar. Temel mantık çok kısıtlı bir alanda çok yüksek kabiliyetli laflar edebilmek. Aforizmatik bir şey yani bu olay.

“HİÇBİR ŞEYİ ÖZETLEYEcEK KADAR APTAL DEğİLİM”

Mesela 140 karakteri aşıp da göndermeye kalktığında ‘yeterince zeki değilsin’ diye bir uyarı çıkıyor.

Ciddi misin ya? Twitter’a düşman olmam için yeni bir se-bep. Ben, “hiç bir şeyi özetleyecek kadar aptal değilim” diye cevap verirdim.

Timeline diye bir şey var. Adam sınırı aştığında art arda yazıyor düşüncelerini ama onu takip eden için öyle değil. Ana sayfaya onun yazıları düşerken hop salise

farkıyla başka biri-nin twiti kaynıyor araya adam yazı-yor ‘Nişantaşı’nda kahve içiyorum.’ Aslında çok karışık ve dağınık bir hal alıyor o zaman da.

Aslında işte tam 2010’ların işi Twit-ter. Çok fazla yo-ğ un l a şmay a l ım . Aaa, Mevlana çok güzel laf etmiş onu şuradan alalım; aaa, Elif Şafak kitap çı-karmış kutlayalım. Eğlenelim. Bir de bu arada eşe dosta Nişantaşı’nda kafe-deyim falan diyelim.

Öyle değil ama !

Ben mesela bir yer-de yemek yediğim-de, bunu anlatmak için 10 dk’dan aşağı bir zamanı kabul et-mem. Yavaşlamadan

kastım bu.

ORTALIK FİLOZOFTAN GEÇİLMİYOR AMA DÜŞÜNcE YOK!

Bir de sosyal medya, internet şu an insanların hayatın-da edindiği yer ile gençlerin gereksiz bir özgüvene sahip olmaları sonucunu doğurdu. Ortalık filozoftan geçilmiyor fakat düşünce yok. Hep ikinci el.

Bugün bir şiir bitirdim. Bak oradan bir dize ‘Bir özgecan

32 SAYI 4

değildir Leyla, Olsa olsa ikinci el bir Twitter mesajıdır’ Bana öyle geliyor bu durum. İkinci el, fazla kullanılmış, yaygın-laşmaya fazla müsait. Zaman zaman eş dost, Twitter’da senin şu dizen dolaşıyor diyor. Tedirgin oluyorum. Şimdi al bir dize, koy. İlk anda iyi gelecektir belki ama ya sonra ? O çöplükte kayboluyor hissi var ya, ikinci ele düşüyor, yıpranıyor hissi.

Öyle bir şey işte.

İtibar’ın satışı 1500, Twitter takipçisi 6000. Bu işte bir yanlışlık var. Hece’nin satı-şı 1000, Twitter’da takipçisi 55.

KARAcAAHMET MEZARLIğI’NI GEZİN

Şimdi okullar açılıyor. Yo-ğun ders trafiği, öğrenciler kafelere gidecekler, mu-habbet, sohbet, etkinlik-ler vs. Nasıl yavaşlayacak-lar? Yalnızca internet de değil bu durum. Alışveriş-te bile şu an gençler için bir hız. Markaların peşinde koşturma.

Mesela Karacaahmet’i do-laştınız mı hiç? Başından sonuna kadar, ne kadar da dolaşırsınız? Durarak. Senin yaşında ölmüş, birkaç mezar taşı bulmaya çalışarak, bir mezar taşında yazan dört-lüğün anlamı üzerinde biraz düşünerek, mezar taşlarında ki imla hatalarını bularak…

Karacaahmet Mezarlığı yavaşlamak için çok iyi bir yerdir. Ölüm fikri insanı sürekli yavaşlatan bir şeydir. Ölümle haşır neşir olmak. Mesela günde yirmi dakika; on dakikası Arap-çasına, on dakikası mealine ayırarak Kur’an okumak insanı yavaşlatır. İnsan istese de istemese de yavaşlar.

Mesela tam bir şey yapacakken, kişinin sabah okuduğu ayet kafasına tak diye düşer. Mesela marka kovalamak de-din ya, tam o markayı kovalarken cebindeki parayı arka-daşıyla paylaşması gerektiğini Kur’an’dan öğreniyor Müs-

lüman. Bu bir yavaşlamadır. Mesela tam biri ile tartışmaya girecekken, Eyüp peygamberin sabrını hatırlamak; tam kendinden güçsüz birine hükmedebilecek, eziyet edebile-cekken Hz Ali’yi hatırlayıp bundan vazgeçmek bir yavaş-lama biçimidir. Ancak kaynaklara dönerek yavaşlanacağını düşünüyorum.

Tahmini 100 bin öğrenci olduğunu varsaysak Üsküdar’da; bu öğrencilerin elli bini yarım saat Üsküdar Yeni Camii’nin şadırvanında otursa bu bir yavaşlama göstergesidir.

Mihrimah’ta mesela tespih satan bir amca var. O amca ile iki dakika sohbet edebil-se bu bir yavaşlamadır. Birine selam verse bu bir ya-vaşlamadır.

Nereye gidiyorsunuz so-rusunu çok sık sorar Allah Kur’an’da. Niye akıl etmiyor-sunuz ? Bütün bunları dü-şünmek insana yavaşlamayı, yavaşlamak huzuru getirir.

EğLENİRKEN GELİŞMEK DİYE BİR ŞEY YOK

Gençler daha nitelikli va-kitler geçirsinler, oku-sunlar, yazsınlar diyoruz. Birçok genç yavaşlamayı eğlence dışında tutuyor aslında. Sürekli bir koşma ve hız peşindeler. Eğlen-mek diye bir şey var mı, eğlence nedir o zaman ?

Bediüzzaman Said Nursi'nin müthiş bir lafı vardır. ‘Helal daire keyfe kafidir’ der. Do-layısıyla helal dairede kaldı-

ğı sürece kişi eğlenmekle ilgili hiçbir problemim yok be-nim. O helal dairede de apaçık haram olanlar var. Dolaylı yoldan haram olanlar var.

Aslında adam gibi eğlenmeyi bildiğin zaman insanı olgun-laştıran bir tarafı bile vardır.

Mesela, dost masaları çok eğlenceli meclislerdir ve insanı çok eğlendirir. O kadar çok şey konuşulur ki. Biri bir şey söyler. Başka biri örnekler verir. Başkası birebir olay an-

SERBEST KÜRSÜ

33SAYI 4

latır. O ‘kıssa’dır. Sen oradan ‘hisse’ni alırsın. Bütün bun-lar çok eğlenceli bir ortamda da gerçekleşebilir. Ki bence böylesi daha da iyidir. Benim için ise eğlence; Haşmet Babaoğlu, Selahattin Yusuf ile oturmaktır. İbrahim Paşalı da gelirse tadından yenmez. Üç dört saat konuşmak ama her şeye dair. Kadınlardan tut evrenin yaradılışına kadar. Çok geniş bir perspektifte kendini hiç kapatmadan konuş-mak, bir taraftan dalganı geçmek, bir taraftan şakalaş-mak… Sinema vs. eğlencedir. Ha bazıları ciddiye alır sanat olur ama sanat olmadan önceki hali eğlencedir. Bilgisayar oyunu iyidir. Tavla çok iyidir. Çok severim. İnsan sadece, misyon sahibi bir yaratık değil. Dinlenecek, nefes alacak, eğlenecek.

Ben artık eğlenmeyi, ailem ve arkadaşlarımla vakit geçir-mek olarak tanımlıyorum. Ve bu benim yaşımdaki biri için bu tanım son derece normal. Ama gençler için eğlencenin başka tanımları var. Konserler mesela. Onlarca ücretsiz konser ilanı görüyorum ve gidemediğim için üzülüyorum. Ama Üsküdar Belediyesi’nin düzenlediği çocuk oyunlarına ya annesi ya ben kızımı götürüyoruz ve bu bizim için ve bir eğlence oluyor.

Eğlenirken gelişmekten falan bahsetmiyorum. Öyle kişisel gelişim numaraları yapmaya gerek yok. Eğlenmek eğlen-mektir. Ama o helal daireyi hiç gözden kaçırmamak lazım.

Bir de gençler için en iyi eğlenme metodu. Aslında tehli-keli bir şey ama bir sevgili edinmektir.

Hayata dair sizi çok geliştirir, yetiştirir. Üstelik aradığınız eğlenceyi de bulursunuz. Kavga edersiniz, mutlu olursu-nuz, sevindirirsiniz, sevinirsiniz, sevilirsiniz, seversiniz, iyidir yani. Gençlere sevgili bulmayı da öneriyorum.

GÜNDEMDEN UZAK DURMAK LAZIM

Mesela bir genç hem gündemi takip etmek istiyor hem de yavaşlamak istiyor. Ben yalnızca Türkiye iç siyase-ti ile ilgilenmek istemiyorum. İslam dünyasını takip edeceğim dese bile bir genç her şey baş döndürücü bir hızla ilerliyor. Yavaşlamak isteyip, gündem takibi yapan gençler ne yapacaklar?

Şöyle gündemin ne olduğu ile çok ilgili bu soru. Yani se-nin gündemin ne?

Senin gündemin bir dış politika muhabiri gibi dünyadaki Müslümanlara ne olduğu ise evet bu seni çok yorar. Ama dünyadaki Müslümanlar niçin böyle konusunda kafa yora-cak bir gündemin varsa, o seni tam tersine yavaşlatır. Do-layısıyla işin magaziniyle aslını birbirinden ayırmak lazım ‘gündem’ meselesinde.

Mesela ben de gündemi sizin kadar takip ediyorumdur. Ama nasıl? Sabah geliyorum ofise, çalışmaya başlamadan önce iki tane internet sitesi açıyorum. Memlekette neler olmuş ona bakıyorum. Çalışmaya başlıyorum. Daha son-ra dükkânı kapatmadan önce bir kere daha bakıyorum ve memlekette çok az şey değişmiş oluyor. Memlekette de dünyada da. Bugün Suriye’de kaç kişinin öldüğü gündemi takip etmek değil. Bugün Suriye’de niçin insanların öldü-ğüne dair kafa patlatmaktır gerçek gündem takibi. Aksi taktirde o ne dedi, bu ne dedi, Arakan’da bugün ne oldu

falan… Buna dalarsan medya sektöründe çalışman gere-kir. Ki bu zaten artık işin olmuş olur. Dolayısıyla gündem-den uzak Allah’a yakın olmak lazım.

Ben bir de son dönemde çok ciddi bir dağılma görüyo-rum gençlerde. Her şeyden anlama, her köfteye maydanoz olma. Bu dağılmışlığın sebebi ne bilmiyorum.

Kitaplar çıkardınız, sinema senaryosu, belgeseller vs derken heybenizde bir sürü şey birikti. Bundan sonrası için bu tarz projeler var mı?

Ben hayatımı televizyon yapımcılığıyla, program yapımcı-lığıyla ve yönetmenliği ile kazanıyorum. Dolayısıyla yapa geldiğim standart bir takım televizyon işleri var. Mesela bu sene TrT Arapça’nın iftar ve sahur programlarını ofisimiz-de yaptık. Sinema ile ilgili ise, gerçekten iyi bir senarist bulabilirsem, kendimden hareketle bir 28 Şubat hikayesi yazmak, mümkünse onu yönetmek istiyorum.

Youtube’da dünya Müslümanlarının neler yaptığı ile ilgili belgelere, bilgilere, görüntülere ulaşabiliyorsun. Fakat dünya Müslümanlarını

izlemeye başlamışken yolculuğunu bir Sezen Aksu şarkısı ile bitiriyorsan, bu hiçbir işe yaramıyor. Dağılmışlık derken bunu kast

ediyorum.

Yılın Bu Mevsiminde

İGUANALAROldum olası hayallerden nefret etmişimdir. Çünkü hayaller sahte bir avuntu olmaktan, bünyeye sakinleştirici bir etki yapmaktan başka bir işe yaramazlar. Hayal ne “heves” gibi gelip geçici bir şeydir, ne “tutku” gibi ömür boyu insanı sarmalayıp içine işler, ne de “takıntı” gibi aklını tümden işgal eder. Koli bandıyla ağza yapıştırılan yalancı emzik gibidir hayaller.

ABDULLAH KİBRİTÇİ

34 SAYI 4

35SAYI 4

“Hayallerinin peşine düş ve seni götürdüğü yere git” diye başlar hikaye. Kocaman dünyanın karmaşık metropollerin kuşatan şehirlerin ortasında sıkışıp kalmış bireyin büyük renkli hayallerini görürüz ve şahit oluruz uçsuz bucaksız iç dünyasına. Hayallerimiz olsun isterler hep bizden, bi-tip tükenmez sınır tanımaz hayallerimiz. Bazen fakir, ba-zen güçsüz, bazen ezilmiş, bazen yalnız insanların arka sokaklardaki hikayelerini anlatır filmler ve kitaplar, binlerce kere bıkıp usanmadan. Onların her şeye rağmen büyük hayalleri vardır ve o hayalleri sayesinde ulaşırlar bir gün başarıya.

Hiçbir kadim öğretide “hayal kurun” diye bir tavsiye ol-mamasına rağmen, modern zamanların modern bilgi aktarım kaynakları binlerce kanaldan hayal kurmamız için bizi uyarır. Batı Me-deniyetinin devasa bütçeli filmleri, insanı şevkle doldu-ran coşturan kitapları küçük insanların büyük hikayelerini hayalleri üzerinden anlatır ve filmin sonunda herkes evine mutlu döner. Çünkü hayal kurmak mutlu ol-manın kolay yöntemlerinden biridir. Üste-lik kimseye zararı dokunduğu da görülmemiştir.

Ancak daha leziz hayaller kurabilmek için imge dünya-mızın da geniş olması lazım. Evrenin bütün nimetlerinin sığdırıldığı görsel şölenler bambaşka dünyanın kapılarını açar bize. Çöl üzerine kurulmuş bir şehir olan Las Vegas’ta insanların havuzlu bahçeli evlerde yaşadıklarına şahit olur mesela bir çocuk Hindistan’da, elektrik kesintisinin

olmadığı nadir günlerden birinde ailesiyle birlikte on metrekarelik barakada televizyon izlerken. Dayısı gibi bir iş bulabilirse, tır şoförü olabilirse mesela, o evlerden bir tane alabilecektir herhalde? Neden olmasın ki? Şimdi bol yıldızlı bir gecede, uzanıp göğü izlerken hayaller kurma vaktidir. Ah evet, hayal kurmak ne güzeldir!

Sömürerek refaha ulaşan Batı aklı, içinde bulunduğu nimetleri paylaşmak istemediği için onların

hayalleri ile yaşayıp mutlu olmamızı is-ter. Siz hayal edersiniz, onlar yaşar.

Ezilen ve sömürülen insanların kaybolan huzuru dayatılan ha-

yaller ile yeniden temin edilir. Hayalleri ile mutlu olanlar neyi nasıl talep edebilir?

Oldum olası hayallerden nefret etmişimdir. Çünkü hayaller sahte bir avuntu olmaktan, bünyeye sakin-leştirici bir etki yapmaktan

başka bir işe yaramazlar. Ha-yal ne “heves” gibi gelip geçici

bir şeydir, ne “tutku” gibi ömür boyu insanı sarmalayıp içine işler,

ne de “takıntı” gibi aklını tümden iş-gal eder. Koli bandıyla ağza yapıştırılan

yalancı emzik gibidir hayaller.

rüyasını gördüğü fetihlerin planını yapacak, hesaplaşma-nın stratejisini çizecek kafaların şu an nerede olduğu bi-linmiyor. Amerikan filmleri izlemiyorlarsa veya atarlı twit-ler atmakla meşgul değillerse bir gün onları görebiliriz. Ana menüye dönmek için lütfen 1’i tuşlayınız. Teşekkür ederiz.

Dayısı gibi bir iş bulabilirse, tır şoförü

olabilirse mesela, o evlerden bir tane

alabilecektir herhalde? Neden olmasın ki? Şimdi

bol yıldızlı bir gecede, uzanıp göğü izlerken

hayaller kurma vaktidir. Ah evet, hayal kurmak ne

güzeldir!

36 SAYI 4

Üsküdar sahil, trafiğin kilitlendiği bir İstanbul saba-hında, denizden gelen esintiyle mahmur. Hafiften serpiştiren yağmur, rüzgârla birlikte ağaç yaprakla-

rının tozunu alıyor. Böylesi bir güne uyanmışken, cebi-nizdeki öğrenci harçlıklarını ve yeni çektiğiniz bursları en etkin nasıl kullanabilirsiniz?

Bu sayıda sizlere rengârenk bir etkinlik haritası hazırladık. İstanbul’un modern sebil özelliğine sahip ayaklı kütüp-hane olarak nitelendirilebilecek müzeler, sanat galerileri, sempozyumlar, festivaller, konferanslar, gençlik merkezle-ri, kültür merkezleri ve daha niceleri… Düşünsenize, 1 li-raya otobüse biniyor, 40 kuruşa aktarma yapıyoruz. Neden evde oturalım ki?

SAHNEDE YERİNİZİ ALDINIZ MI?

Eskiler “Şam yazar, Bağdat tâb eder, İstanbul okur” der-lermiş. İstanbul okumaya, üretmeye, çağı yakalamaya ve aşmaya devam ediyor. Sahnede yerinizi aldınız mı?

Büyükşehirler tüm dünyada öğrencilere çok farklı yelpaze-de ve alternatifte ücretsiz veya düşük bütçelerle yararlanı-labilecek imkânlar sunarlar. Londra’da örneğin, sıkıldığınız bir gün British Müzesi’ne uğrayarak bilgi ve deneyiminizi artırabilirsiniz. İstanbul’da ise 20 liraya almış olduğunuz müze kartınızla Ayasofya Müzesi’nde tarihin derinliklerine inebilir, Fatih’in ayak sesleri ile dirilebilirsiniz.

Güneşin kendisini iyiden iyiye hissettirdiği saatlerde İs-tanbul Üniversitesi Kütüphanesi’nde veya civarda bulu-nan medreselerin butik kütüphanelerinde aklınıza takılan sorulara cevaplar arayabilirsiniz. Akşamüzeri Yerebatan Sarnıcı’nda 2 lira ödeyerek tarihin derinliklerinden gelen hayali su şırıltıları arasında, şiir dinletisi eşliğinde günün yorgunluğunu atabilirsiniz.

AKADEMİK DÜNYAYA KOMŞUSUNUZ!

Akademik dünyada neler konuşulduğunu mu merak etti-niz? “Amerikalılar İbn-i Haldun hakkında ne düşünüyor?” sorusu mu zihninizi kurcaladı? Üsküdar sınırları içinde bir vakıf üniversitesinde düzenlenen herhangi bir konferansa ücretsiz olarak katılabilirsiniz.

İSTANBUL’U KEŞFETMEK

İstanbul, fotoğraftan mimariye, tarihten edebiyata, görsel sanatlardan el sanatlarına veya çok ekstrem teknik alanlar-daki bilgi donanımı edinebileceğiniz bir şehir. İstanbul’da Japonca-Çince gibi Uzak Doğu dillerini bile öğrenebilece-ğiniz mekânlar bulunuyor. Bu anlamda İstanbul, en az bir New York’tur, bir Londra ve bir Tokyo’dur.

Biz de size İstanbul’un bu yönlerini de içinde barındıran bir etkinlik haritası hazırladık. Bu haritada neler mi var? Müzeler, sanat galerileri, sempozyumlar, festivaller, kon-feranslar, gençlik ve kültür merkezi etkinlikleri…

ÖĞRENCİ BÜTÇESİ AYŞEGÜL DUMAN PEHLİVANLI

Kuruşa Öğrenci Sefası3

37SAYI 4

MÜZELERDE NE VAR NE YOK?

Araba sevenlere araba, oyuncak sevenlere oyuncak, tarih sevenlere tarih… Müzelerde her çeşit güzelliği bulmak mümkün. İşte birkaç müze ve giriş ücretleri:rahmi M. Koç Müzesi oldukça ilgi çekici bir yer. Müze birçok bölümden oluşuyor. Müze kart geçerli değil. Üc-retleri 2– 6 lira arası değişiyor. Bu müzede dünyaca ünlü sergileri gezme fırsatı bulabilirsiniz.

Sabancı Müzesi Çarşamba günleri ücretsiz ziyaretçi ka-bul ediyor.

Topkapı Sarayı tarih meraklılarını bekliyor. Bu tarihi sarayın Harem bölümü hariç diğer bölümlerini müze kartınızla ücretsiz gezebilirsiniz.

Diyelim ki hem ada havası almak hem de edebiyatla haşır neşir olmak istiyorsunuz. O halde Burgaz adası tam size göre. Sait Faik ABASIYANIK müzesini mutlaka görün. Üstelik müzeyi ziyaret etmek ücretsiz.

Eğer ilk iş olarak bir müze kartı edinirseniz, müzelerin Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ait ziyaret mekânlarına bedava girebilirsiniz. Müze kart öğrenciler için 15 lira ve bir yıl boyunca geçerli.

ÜcRETSİZ KURSLAR SİZİ BEKLİYOR!

Kurslar ilginizi mi çekiyor? Sabancı Olgunlaşma Ens-titüsü tam size göre bir yer. Burada ücretsiz olarak birçok alanda kurslar veriliyor. İçinde bulunduğumuz dönemde ön kayıtlar başlamış durumda.

Fiyatları oldukça uygun İSMEK kursları da zengin öğre-tici kadrosuyla meraklı öğrencileri bekliyor.

İşte o adreslerden birkaçı

• Caddebostan Kültür Merkezi

• Altunizade Kültür ve Sanat Merkezi

• Üsküdar Gençlik Merkezi

• Bayrampaşa Gençlik Merkezi

• Beyoğlu Gençlik Merkezi

• Kadıköy Gençlik Merkezi

• Beşiktaş Kültür Merkezi

Hemen her semtte kendinize uygun etkinlikleri dü-zenleyen Kültür Merkezleri veya Gençlik Merkezleri bulabilirsiniz. Bu merkezleri ziyaret edip, görevlilerle tanışmanız onları çok memnun edecektir. Böylece, et-kinlik takvimi konusunda yetkililerden bilgi ve bro-şür alabilirsiniz.

SEMPOZYUMLAR NEREDE?

Üniversitelerde çok sayıda ücretsiz sempozyum dü-zenleniyor. İlgili üniversitelerin internet sitelerinden etkinlik takvimini takip edebilirsiniz. Üniversite dışı sempozyumlar için belediye kültür merkezleri ve genç-lik merkezlerini takip edebilirsiniz.

KÜLTÜR MERKEZLERİNDE NELER OLUYOR?

Ücretlilerin yanı sıra ücretsiz sergiler, nadir de olsa tiyatro oyunları, çeşitli sempozyumlar, seminerler… Sanatın hemen her dalında sergilenen etkinlikleri bu merkezlerden izleyebilirsiniz.

Ne, nerede, ne zaman?

Fotoğraf: Halit Ömer Camcı

38 SAYI 4

KISA FİLM ÖMER SAMİ SEVİMLİ

Eğer imkanınız kısıtlıysa ve kendi filminizi çekecekseniz, senaryo yazarken dikkat etmeniz gereken bazı kurallar var-dır. Bunların en başında da o senaryonun çekilebilir olma-sı gelir. Bir senaryoyu çekilebilir, yani filme dönüştürebilir hale getirmek için de yapılması gereken ilk şey gereksiz masraflardan kaçınmaktır. Çünkü hayal gücünün sınırı yok-tur. Bir senaryoya başladığınız zaman sizi durdurabilecek tek şey yine kendinizdir. Bu yüzden kalabalık bir oyuncu kadrosu, pahalı ekipmanlar, zor görsel efektler veya çekim için yüksek bütçe gerektiren pahalı mekanları yazmaktan bilhassa kaçınmalısınız.

SENARYONUZA ÇOK GÜVENİYORSUNUZ FAKAT İMKANINIZ KISITLI

Bu durumda yapacaklarınızı yine yaparsınız. Fakat çok daha fazla emek harcayarak ve uğraşarak sonuca ulaşa-

bilirsiniz. Bu da sizin hevesinizi kaçırabilir ve teslim bay-rağını çekmenize neden olabilir. İşte o zaman kaybetmiş, başaramamışsınız demektir. Çünkü kısa film hevesle başlar. Tonlarca ayrıntıyla uğraşıp mükemmel olmasını isterken bir süre sonra isteğiniz kaçar ve bu projeniz de tıpkı bir-çoğu gibi başka baharlara kalabilir.

EN ÖNEMLİ NOKTALARDAN BİRİ GERÇEKÇİ DİYALOG

Gerçek hayatta asla duyamayacağınız ve Amerikan sine-masının bize çok uzak olan kültürüyle bezenmiş diyaloglar filmdeki sıcaklığı ve samimiyeti yok eder. Diyalogların gerçekçi olması, filmin sıcaklığı ve samimiyetinden uzak-laşmamak adına yapılan zekice hazırlanmış bir hikaye, senaryonuzu daha düzgün ve çekilmesi kolay hale geti-recektir.

SENARYO NASIL YAZILIR?KISA FİLM ÇEKMEK İSTİYORSANIZ BUNU ASLA SENARYOSUZ YAPAMAZSINIZ. AKSİ TAKTİRDE KENDİ KENDİNİZİ OYALADIğINIZ BİR VİDEO ÇEKİMİ DENEMESİNDEN ÖTESİNE GİDEMEZSİNİZ. PEKİ DOğRU VE ÇEKİLEBİLİR SENARYO NASIL YAZILIR?

39SAYI 4

Senaryonuzun formatı özellikle kısa filmde en son düşü-neceğiniz şey olmalı. Oyuncular ve ekibiniz senaryoyu okuyup anladılarsa sorun yok demektir. Fakat senaryonuzu profesyonellere ya da yapım şirketlerine gösterecekseniz Amerikan ya da Fransız tarzı formatlardan birini kullan-malısınız. Bu konuda da fazla uğraşmanıza gerek kalmaz çünkü internetten rahatlıkla bu formatları bulup indire-bilirsiniz.

Eğer işinizi ciddiye alıyorsanız ve ileride bu sektörde bir şeyler yapmayı amaçlıyorsanız size tavsiyem şimdiden bu formatlarda yazarak elinizi alıştırmanız.

Başarılı sinemacı Ahmet Toklu’nun Kültür Bakanlığı ödüllü bir senaryosunun hikayesini sizlerle paylaşmak istiyorum.

EYLÜL’ÜN DÖNÜŞÜ

(Yıl: 1980) Eylül 25 – 26 yaşlarında genç bir gazeteci kız-dır. Askeri darbe olmuş ve çeşitli yasaklar getirilmiştir. Birçok gazeteci de yazdıkları yazılar ve okudukları kitap-lar nedeniyle hapse atılmıştır. Yüzbaşı Özgür isminde bir komutan bu eylemlerde sivrilmiştir. Askeri cunta evlerde sakıncalı bulduğu birçok kitabı toplatmış ve imha etmiş-tir. Kendisinin de hapse atılacağını bilen Eylül duygusal bir bağ kurduğu kitaplarını korumak için onları toprağın altına saklamaya karar verir. Kitaplarını bir kutunun içene koyar ve gömer. Kutunun içine bir de not bırakmıştır. (Yıl: 2010) 1980 darbesi gerçekleştiğinde ön saflarda olan Özgür, artık emekli albaydır. Bir güvenlik şirketinde mü-dürlük yapmaktadır. Darbe olduktan sonra birçok dergi, gazete, kitabı imha etmiş ve birçok yazara eziyet etmiş-tir. Darbe sonrası edindiği güç ile birlikte yasa dışı işlere karışmış ve karanlık güçlerle işler yapmaya başlamıştır. Özgüre bir gün bir telefon gelir. Telefondaki kişi elindeki silahlardan kurtulmasını onları saklamasını söylemektedir. Özgür bu kişinin söylediklerini yapmak için adamları ile birlikte sabaha karşı bir ormana gider. Adamlarına silah-ları gömmelerini emreder. Kazmaya başlayan adamlar bir kutu bulurlar. Özgür kutuyu açar ve içindeki kitapları gö-rür. Aralarında bir de Eylül’ün yazdığı not vardır. “Kötülüğü karanlığa gömüp aydınlığa ulaşacağınıza şüphem yok”

Hayalleriniz gerçek olsun.

AHMET YENİLMEZİLE KISACA...

KISA FİLM NE DEDİĞİNİ BİLEN İNSANLARIN ÇEKİNMEDEN SÖZÜNÜ SÖYLEYEBİLMESİDİR

METİN ERKSAN

TÜRK SİNEMASI’NDA USTA DİYEBİLECEĞİMİZ BİRİSİ VARSA O DA METİN ERKSAN'DIR. NUR İÇİNDE YATSIN

EKMEK TEKNESİ HAYATIMIN DÖNÜM NOKTASI. BİR KEZ YAPILABİLİRDİ BEN DE O BİRİN İÇİNDE OLDU

EN SEVDİĞİN ROL TİYATRODA MEHMET AKİF ERSOY, TELEVİZYONDA CELAL (EKMEK TEKNESİ)

TİYATRO HAYATIN AYNASI

MUTLULUK HAYALİ VADEMİN DOLDUĞUNU HİSSETTİĞİM AN “DEĞDİ” DİYEBİLMEK

1

2

3

4

5

6

40 SAYI 440 SAYI 4

YOLÜSTÜ RÖPORTAJLARI YUSUF ZÜLKÜFOğLU

Bir Göçmen HikâyesiÜSKÜP’LÜ SABRİYE JALE… HAYATI

BU 2 SAYFAYA SIğMAYAcAK KADAR

BADİRELERDEN GEÇMİŞ, BÜTÜN BUNLARA

RAğMEN YAŞAMA TUTUNMUŞ BİR KADIN.

EŞİ İLE BİRLİKTE BALIKESİR GÖNEN’DE

YAŞIYOR. MEYVE BAHÇELERİNDE YOK

YOK… GEÇİMLERİNİ EMEKLİ MAAŞLARI

VE BU MEYVE BAHÇESİ İLE SAğLAMAYA

ÇALIŞIYORLAR. ÖYLE HİKâYELER VAR Kİ

SABRİYE TEYZEDE, BİR GÜN YAMAcINA

GİDİP DİNLEMEK GEREKİYOR.ÜSKÜP

41SAYI 4 41SAYI 4

Üsküp’ten başlayalım, çocukluktan…

Daha okula gitmiyordum, ablamla babam nohut yolmaya gidiyorlar, bir yağmur bir şimşek… Babam ablama “Nadire diyor kaç diyor kutunun arkasına otların arasına” Babam da kara dikenlerin arkasına gidiyor, bir yıldırım düşüyor, orada ödü patlıyor. İki-üç gün savrularak, yalpalayarak gezdi, sonra da yatağa düştü.

Kaç yaşındaydınız?

Ben o zaman okula gitmiyordum, 6 yaşında diyelim. Ba-bam çok yaşamadı vefat etti. Ortada kaldık. Memlekette fakirlik diz boyu, nasıl fakir nasıl fakir. Annem ekmek al-maya gidiyor kasabaya ekmek yok.

Türk köyünde yaşıyorsunuz…

Türk köyü Türk…

Annem patates aramaya gidiyor soğan aramaya gidiyor. Kıtlık vardı. Annem tarladan buğday topluyor, bulgur ta-şında çekip un eliyordu. Yaptığı ekmekle karnımızı doyu-ruyorduk.

Babam garibandı, fakir, konuşma bilmez ama altın gibi yüreği vardı. Annem biraz daha gözü açıktı, daha çok iste-yebilirdi yardım, babam isteyemiyordu. Bir ekmeği abim, ablam, ben, kardeşim ve annem ile babam 6 kişi yerdik. O ekmeği kocaman koparıp bize veriyordu. “Baba be bi-raz daha çok ver de karnımızı bir kere doyuralım bir daha seneye artık yeriz” derdim. Karnımız doymuyor ki ben bir sene sonra acıkacakmışım diye aklım eriyor. Derken babam öldü yavrum, annem de ona ilaç almaya gittiydi kasabaya, geldi babam öldü. Ondan sonra Allah’ım Yarabbi çöktü mü daha gene fakirlik. Ayağımızda çorap yok, ayakkabı yok, okul vakti geldi, okula gideceğiz üstte başta bir şey yok. Yalın ayak, yerde bir karış kar. O ayaklarla karın içine girip çıkıyoruz. O bir tane kümbete (tenekeden soba) atıyorlar-dı tezekleri de onunla ısınıyorduk okuldan çıkana kadar. Balkanlar hep soğuk, gittim mayısta yine soğuktu…

Okulunu da gördün mü?

Gördüm ama karşıdan, içeri sokmadılar.

Çok çalışkanmışım. Hocanın anlatmasıyla kalkıp parmak kaldırıp bütün sorularına cevap veriyordum. Öğretmen “nereden biliyorsun” diye soruyordu. Anlattın ya öğret-

menim” derdim. Müfettişler gelip beni birden ikiye aldı. Niçin aldıklarını bilemiyorum, Sonra da ikiden alıp üçe geçirdiler. İkiyi 4 ay mı okudum 5 ay mı okudum bilmiyo-rum. Ben 4 senede hemen hemen liseye gittim düşünebi-liyor musun? Oradan beni aldılar Köprülü’ye, lise okudum orada. Ayakkabı aldılar, pabuç aldılar. Ben zengin aileler alıyor sanıyordum meğer hükümet alıyormuş Köprülü’de li-seyi okuduktan sonra Üsküp’e götürdüler. Orada okurken Ohri’ye götürmek istediler ben Türkiye’ye gelmek istedim.

SAVAŞTAN KORKUP GÖÇTÜK

Niye buraya gelmek istediniz?

Bosna gibi olacağız diye…

Savaş çıkacaktı yani?

Annem, “Savaş çıkacak da bizi öldürecekler illaki kendi-mizi Türkiye’ye vatanımıza atalım” demişti. Asıl neslimiz Konya Karaman’dan. Dedelerim Osmanlı zamanında oraya gitmiş.

Sonra…

Buraya geldikten 2 sene sonra nişanlandım. Tekel’de ça-lışıyordum.

Tekel’de çalışırken ablam hasta oldu, tütün fabrikası yara-madı ablama, annem de çıkardı işten, tekstil fabrikasına soktu. Sonra ben de yanına geçtim.

Nişanlanma hikâyenizi duydum çok ilginç geldi…

Eşim Yusuf beni görüyor, o da nişanlıymış yüzüğü atıyor. Annesine “ben bir göçmen kızını sevdim haberi yok…” di-yor. Ben hiç bilmiyorum. Gece bekçisiydi. Yolda gidip ge-lirken beni görüyor ondan sonra geliyor annemden istiyor.

Ne diyor?

“O gariban ben gariban, verdin verdin, vermedin kaçıraca-ğım kızını diyor… Bizde kız kaçmaz.Annem beni kaçırmasın memleketlilerimizekarşı rezil olmayalım diye tamam diyor.Vereceksin ama nereye veriyorsun?Evi yok barkı yok. Ama mecburverdiler. Altı ay nişanlıdurdum. 17 yaşındaydım.

42 SAYI 4

Ev yok bark yok demiştiniz. Nasıl evlendiniz?

Onlar da çok fakirdi. Evlerinde kapı bile yoktu. Kartondu evin kapısı. Ellerim kınalı düğünümüzü yaptık hadi ba-kalım daha haftasına tekrar işe. Evlenirken çalıştırmam demişti ama haftasına gene kaldık aç. Dört tane kaynım var bir de kaynanam iki de biz. Kayınlarım daha çok küçük. Toplam yedi nüfus. Bir gece bekçisinin maaşına bakıyoruz. Annem “Oğlum sen çalıştırmayacaksın ama bırak başlasın” dedi. Sonra işe girdim başladık çalışmaya, kayınlarım da büyüdü çalıştılar. Onları evlendirdik, yer aldık ev yaptık el birliğiyle…

İŞSİZİ YOLDAN ÇEVİRİYORLARDI İŞ VERMEK İÇİN

Ne zaman bıraktınız çalışmayı?

Bırakmadım ki. Sonraları askeri dikimevine girdim Yavrum, şimdiki gibi değil, şimdi üniversite mezunu bile işsiz kalıyor. O zamanlar “senin okur-yazarlığın varmış, bu fabrika daha çok para veriyor” diye yoldan çeviriyorlardı. Gittim başla-dım, meğer sigortalıymış.

Haberin yok muydu?

Ben sigorta nedir bilmi-yorum ki? Hangi fabri-kaya başlasam bana bir kart veriyorlar bende es-kisini yırtıyorum. Cemile abla vardı bir gün baktım elinde yırttığım kartlardan. Eski, yarısı yıpranmış. “Bu yırtık kâğıt elinde ne geziyor?” diye sorunca “Bununla doktora çıkacağız bedava bakacak bize” dedi. Ben yine yenisi verecekler derdindeyim. “Yırt at yenisini verecekler” diyorum kadına.

“Olur mu sakın yırtıp atma yarın emekli olunca devlet bana, sana maaş bağlayacak” deyince ben kala kaldım.

Peki nasıl emekli oldun?

Yeni girdiğim fabrikada Yasin Bey vardı bana 10 gün izin

verdi, daha önce çalıştığım fabrika-lardan giriş çıkış kartlarımı topladım,

getirip teslim ettim. Tekel’in verdiği nu-marayla da emekli oldum.

Sizin bir de tren hikâyeniz var sanırım…

Köprülü’den buraya geliyoruz. Ablam da orda evlen-mişti küçücük bir kızı var onları da getiriyoruz. Eniştemiz-den habersiz.

Kaçırıyorsunuz yani… Neden?

Ablamı bırakmak istemedik. Annem Türkiye’ye yerleşebil-memiz için bir adamla sahte evlilik yaptı. O adamın vası-tasıyla geliyoruz zaten. Ablamın kocasına da “biz şimdi gidelim siz de gelince birleşirsiniz yeniden” dedik. Adam

YOLÜSTÜ RÖPORTAJLARI

43SAYI 4

kabul etmedi, bize inanmıyor ve “kızı alamazsınız” diyor. Adamı kandırdık kızı kaçırdık neticede. Yakalanmamak için 4-5 durak öteden bindik. Vardar Deresi var onu yüzerek geçtik. Bindik trene geldik Türkiye’ye.

Burada ilk nereye geldiniz?

Sirkeci’de misafirhaneye geldik. 15 gün kaldık, oradan bizi aldılar, annemin sahte evlilik yaptığı adamın bir yakınının yardımıyla ev tuttuk.

KÜPTEKİ ALTINLARI FIRLATIP ATTIK

Trenle yakalanmadan geldiniz yani…

Geldik ama o trende gelirken annem bizi topluyor. Babam öldü ya hemen ablamı evlendirdi annem. İç güveysi aldı-lar. Biz tarlaları sürüyoruz annem süremez, annem zaten oranın kadın polisiydi. Dayım da komiserdi memlekettey-ken. Oradan kaçıp geliyoruz. Trende uyuyoruz tren şefi gel-di arıyor üstümüzü. Eşyalarımızı da arıyor, yatağın içinde altın var mı yok mu para varsa zaten yırtacak, atacak. An-nem de altınları koymuş küpün dibine, üstüne de tereyağı donduruyor. Görevli kanmadı “ver ben bakacağım” diyor. Annem “vermem” diyor. Annem çekiyor kulplarından o çe-kiyor, daha Makedonya toprağındayız. Annem “ben bunu sana vereceğime dedi, belki Hıristiyan da olsa çoban biri bulur diyerek kaldırdı onu gece vakti camdan aşağı attı. Küp gitti, o şef de gitti bizim başımızdan. Ne ona yar oldu o para ne de bize yar oldu. Eğer o paralar buraya gelseydi benim torunlarım bile rahat edecekti.

Geldikten sonra burada hayat başladı. Beni okut dedim anneme okutmadı, nişanlıma okut dedim okutmadı, kal-dım cahil. Askeri dikimevinde çok para veriyorlar dediler aldılar beni oraya oradan emekli oldum. Bugün 32 sene oldu ben emekliyim çok şükür hamdolsun. Emekli olduktan sonra o ara hasta oldum, Bakırköy’de yattım.

Psikolojik rahatsızlık mı geçirdin?

Sinir hastalığı geçirdim. Çocuklarımı evde kilitliyorum, bı-

rakıp gidiyorum, işyerinde ağlıyorum, sonunda günde 3 kere bayılıyorum.

Ne kadar kaldın hastanede?

3 ay 20 gün kaldım, çok da tedavi gördüm elektrik tedavisi filan sağlığıma kavuştum çok şükür. ama doktor dedi ki eşime “al hanımını bu hanımının sinir damarları incelmiş, yerine gelmesinin imkanı yok topraklı bir yer alacaksın, tavuk gibi eşelenecek dedi orda şimdi de eşim parkinson hastası, felç geçirdi. Ben bakıyorum ona,işte o zaman aldık Gönen’deki bu yeri.

44 SAYI 4

Türk entelijansiyası için fazlasıyla demli bir konudur çay ve entelektüellik arasındaki ilişki. Bilindiği gibi çay, yazı, yazar ve yazmakla en çok ilintilendirilen

içecektir memleketimizde. Nedendir bilinmez, çay ve ya-zıyı konu olan onlarca deneme, şiir, öykü, mektup kaleme alınmıştır şimdiye kadar. Çay bardağıyla kalem, birbirini tamamlayan, adeta birisi olmadığında diğeri eksik kalan dostlar gibi muamele görmüştür.

Bu ilişkinin böylesine keskin çizgilerle belirlenmesinde –çay edebiyatçılarını bir kenara koyarsak- belki de yazar-lardan daha çok okurların payı vardır. Ne dersiniz? Gün-düz pek ortalarda görünmeyen meşhur yazarlar, akşamın perdesini indirmesiyle dostlarıyla hasbihal edebilmek için kahvehanelere uğramış, çok mu? Onca mühim mevzunun hararetine kendilerini kaptırıp, ardı ardına çay bardakla-rını devirmişler, fena mı? Bu sıradan ve gündelik eylemi romantizmin şizofrenik sınırları içinde ululaştırmanın bir anlamı var mı?

Durum, Mehmet Akif’lerin, Süleyman Nazifler’in uğrak yeri olan Beyazıt’taki Küllük kahvehanesinde de böyley-di, günümüz entelektüel camiasının en meşhur uğrak yeri

At Pazarı’nda da böyle. İnsanlar, akşamları bir iskemleye oturup çay içerek sohbet etmekten keyif alıyor. Bunların bir kısmı yazıyor, bir kısmı yazamıyor. Çayın yazıdaki do-ğurganlığa katkısı ise uzay bilimcileri tarafından –hâlâ- araştırılıyor.

SOSYAL MEDYADA ÇAY

Bilime her zaman saygımız vardır. Çayın yazarlığa etkisi laboratuarlarda ispat edilsin, biz yayın evlerini çay üreti-mine teşvik etme noktasında her türlü kampanyaya varız. Zaten, edebiyat dünyasının gençlerini ortak bir ‘sahife-de’ buluşturan ve yeni bir yazın türü olmaya aday ‘sosyal’ medyaya bakacak olursak, yazı yazmak ve çay içmenin bir-birinden ayrılması teklif dahi edilemez maddeler cümle-sinden olduğunu kolaylıkla anlayabiliriz. Çay içerken yazı yazmak veya yazı yazarken çay içmek hakkında atılan bir milyon twit bulabiliriz, örneğin!

Bu yazı-çay furyası öyle bir hal aldı ki, yazı yazmaya yeni başlayacak gençler, neredeyse önce kendilerini çay içmeye alıştırmak zorunda hissediyor. Bir kısım cevval gençlerse, ‘içmeden yazamıyorum’ kıvamına gelmekte hiç zorlanmıyor.

YAŞAM ZÜBEYİR KOÇULU

İÇMEDEN YAZAMIYORUMYazarlıkla çay içmek arasındaki ilişki, gençler arasında bir efsaneye dönüştü. Size, yazı yazmaya başlamak için çayı sevmek zorunda olduğunuzu söyleyen olmadı mı? Çayın kaleminize etkisi hakkında hiçbirşey bilmiyor musunuz? O halde bu yazıyı okumadan çay içmeyin, çay içmeden bu yazıyı okumayın...

45SAYI 4

Peki, çay edebiyatı ya da edebiyatın çayı gerçekten bu kadar vazgeçilmez midir? Yani, çay içmeden yazı yazamaz mıyız? Elbette ki, hayır. Burada adını ifşa ederek edebi-yat kariyerini baltalamak istemediğim birçok yazar, çay içmekten hoşlanmıyor. Umarım bu sizde hayal kırıklığına yol açmamıştır. Hayır, derginizi elinize almadan çayı dem-lediyseniz sakın geri dökmeyin diye söylüyorum. İçtiğiniz ya da içmediğiniz çay, kaleminizin demini, rengini, ağır-lığını değiştirmez. Çay güzel bir içecektir ve dost sohbet-lerinde kuruyan damaklarımız için birebir keyif kaynağıdır. Yazılarınızın demini değiştirecek enstrümanlar okudukları-nız, gördükleriniz veya tecrübeleriniz olabilir. Çay ise size keyif katar. Bedenî ve zihnî yorgunluğu giderir. Sinirle-ri uyarır. Mide tembelliğini alır. Hararet yapar. Yeri gelir, üşüyen elinize sıcak bir dost olur. Ama o kadar.

ÇAYIN YERİNE NE GELİR?

“Yazarın yazdığını oku, yaptığını yapma” demişler. Her ihtimale karşı yazıya başlamadan 20 dakika önce demle-diğim çayımı yudumlarken, Türkiye’de çay üretiminin ülke ekonomisi açısından ne kadar önemli olduğunu düşünü-yorum. Çay tüketimini edebiyat dünyasıyla özdeşleşti-renlerin çay satıcılarıyla bir bağlantısının olup olmadığı konusunda tereddütteyim. Hele şu çaydanlığın dibini bir göreyim, 1773 ‘te, çay baronu İngilizlere karşı düzenlenen Boston’daki Çay Partisi’nin tarihsel izini bile sürebilirim. Çaya olan bağımlılığımızın Amerikalıların Türk milletine bir oyunu olup olmadığı konusunda derin araştırmalara girişebilirim. Yoksa, esnaf lokantalarında yemeğin hemen ardından mutlaka sorulan “abi çay içer misin” sorusu, kah-valtıyı çaysız düşünemez hale getirilen halkımıza oynan-mış beynel-milel bir entrika mı?

Ama bundan önce, bize “çay” olanın başka milletlerde ne olduğu konusu zihnimi kurcalıyor. Öyle ya. Türkler için “vazgeçilmez” olan çay, farklı kültürlerde mutlaka başka bir içecek ya da yiyecekle dolduruluyor olmalı.

Madem çaylarımızı içtik.

Birlikte bir beyin fırtınası yapalım: Farklı kültürlerin yazarları, ne

yapmadan yazı yazamaz olabilirler? Japon bir yazar yazısına başlamadan önce özenle hazırladığı bir porsiyon suşiye -kısık gözlerle- bakmadan ilham kendisine uğramaz belki de.

Güne bir bardak Boşnak kahvesi içmeden başlamayan Boşnak entelektüel, kahvenin telvesini fazla kaçırarak yazdığı yazıyı

buruşturarak çöpe atar.Amerikalı bir yazar midesinde hamburger boşluğuyla değil yazı

yazmak, elini kü klavyeye bile sürmez.Bir Arap şairi felafile selam vermeden, mırrasını ateşe

vurmadan, nargilesini yakmadan şiire durmaz. Küreselleşen dünyamızı incelerken yerel unsurları

gözardı etmemeliyiz. Evet, itiraf ediyoruz: Çayın yanında bisküvit veya yerine göre çiğ

köfte poşetini görmeden GencizBiz ekibini bir masanın etrafında

toplayamazsınız!

Hayatımızı kolaylaştırıp kolaylaştırmadığına henüz karar veremediğimiz ‘uzmanlar’ sağol-sun, henüz çayın faydalı bir içecek olup ol-madığı konusunda bile kafamız karışık. İçiyo-ruz ama, radyasyon mu yudumluyoruz, yoksa kansere karşı mı korunuyoruz, hiçbir fikrimiz yok. Bu kafa karışıklığını gidermek için laba-rotuvarda deney yapmaktan çayın keyfini sü-remeyen uzmanlara değil, bizzat çay içicilere danıştık. İşte 9 maddede çay:

• Çay yaprakları fermantasyondan sonra kav-rulursa siyah, önce kavrulursa yeşil çay elde edilir. Fiyakalı bir yazarın yeşil çayla işi olmaz.

• Çay, eğer abartmadan içilirse bedenî ve zihnî yorgunluğu alır.

• Sinirleri giderir. Yazı yazarken kalemi kemir-mez, klavyeyi parçalamazsınız.

• Mide tenbelliğini giderir. O kadar çay içerse-niz yanına aparatif almak zorunda kalırsınız. Köşedeki bakkalı ve simitçileri sevindirirsiniz.

• Çay, damar kireçlenmesini önler. Memleket meselelerinde damarınıza dokunan ne varsa bunları diri tutmanızı sağlar. Paşa çayı içen-ler bahsimizden hariçtir. Onların çay içtiğine twitterdan bin şahit getirseniz de kimse inan-maz zaten.

• Çayı abartacak olursanız çarpıntı yapar. Si-nir bozukluğu, baş ağrısı, mide bulantısı yapa-bilir. El titremesi ve uykusuzluğa sebep olur. İkinci bir sohbet ortamına kadar çaktırmadan çaydan uzak durmanız gerekir. Bu durumda çevrenizin çay içememenizi alay konusu yap-mayacağından emin olun.

• Çayı ağır bir ortamda içiyorsanız “benimki açık olsun” dememeye özen gösterin. Hakkı-nızda ne tür dedikoduların çıkacağını kesti-remezsiniz.

• Bir dergi veya gazeteye iş başvurusu yapı-yorsanız, “Bi çayınız varsa içeriz” cümlesini tok bir sesle söylemeniz önerilir. Bu tavır sizi çay içmeyenlerin bir adım önüne taşıyacaktır.

• Siz siz olun, çay içmeyen insanlarla alış-ve-riş yapmayın. Onlara kız vermeyin. Onlara oy atmayın. Onlarla arkadaş olmayın (Bu madde Murat Menteş’ten etkilenmiştir).

ÇAY İÇME REHBERİ

46 SAYI 4

Geride bıraktığımız yazı, sezonluk dizileri yazarak uğur-lamak isterdim. Ama yayınladıkları kuşak reklamlarından daha kalitesiz bu diziler daha az izlendiler. reyting çöplü-ğüne boylamış milyonluk projelerin kemiklerini sızlatma-nın bir anlamı yok.

Bu yüzden bu yazın balta girmemiş ekranlarını yazmak daha doğru olacak..

Konumuz NTV Yeşil Ekran …

NTV’nin birkaç yazdır yaptığı yeşil ekran 2012’de müt-hişti. Bir kere o güzelim belgeselleri usta oyuncu Tun-celi Kurtiz’e seslendirtmemişlerdi. Kurtiz’in etkileyici ve kulaklara dikkat kestiren sesine lafım yok. Ama belgeselde “Özgürlük kuşların kanadındaki tüylerde saklıdır yeğen…” minvalinde çıkıyordu. Ezel’deki ramiz Dayı algısı oluştu-ran belgesellerin yerine daha çok doğal yapımlarla çıktılar.

Fırtına Deresi’nde yaşayan bir ailenin günlük yaşamını yine onların oyunculuğuyla ekrana taşıyarak profesyonel-

likle amatörlüğü büyük bir ustalıkla yansıttı NTV. Karade-nizlinin o sosyete ve menfaat değmemiş kendi halindeki günlük yaşamını yansıtan bu yayınlar eminim birçok insa-nın köy hasretini depreştirmiştir. Hele çekim sonlarındaki toplu izlemelerdeki utangaç ve şaşkın bakışların yansıması doyumsuzdu. Büyükşehirlerin betonarme esirleri olan biz-ler sanırım bu programları beğenmenin ötesine geçeceğiz. NTV yaz ekranını bu doğallıkla bir iki yıl daha sürdürürse “Orda bir köy var uzakta işte ona gidiyorum” akımının lo-komotifi olacak… Öncelikle köy ahalisinin haberi olsun.

Seksek, kukla, saklambaç, dokuz taş ve ip atlama gibi oyunlarla büyüyüp anne baba olan bir önceki nesil çok dertli çok… Başta da ben. Nedeni ise 2-8 yaş arası çocuk-ları çekip çeviren Pepee isimli çizgi film karakteri.

Yıllarca kendi kültürümüzü yansı-tan, çocuklara bu yönde mesajlar veren çizgi filmlerin olmamasından şikayet edip durduk. Sonra Ayşe Şule Bilgiç diye birisi çıkıp ülke-miz için ciddi anlamda elzem olan bu sorunu çözdü. Pepee isimli bir karakteri evlerin ikinci üçüncü ço-cuğu yaptı. Çok da iyi oldu. Birebir yaşayan birisi olarak 2 yaşındaki kızımda iyi yönde çok etkisini gör-dük. “Çişimiz tuvalette” şarkısı ile çocuk bezine para bağlamaktan kurtulduk örneğin. Fakat Pepee biraz sorunlu bir çocuk. Sayesinde onun fenome-

ni olan çocuklar da sorunlu olmaya başladı. Neden mi? Birincisi Pepee çok küsüyor. Bir de mimikleri var, elleri bağlamalar kafayı dikmeler falan. Çocuğu Pepee izleyen

bir çok aile dostuma sordum şika-yetler aynı: “Pepee küsüyor bizimki de aynı mimiklerle olur olmaz şey-lere küsüyor. Oflayıp puflamaları da aynı.” Bir de paylaşmama huyu var yerli malı çizgi veledin. Sonrasın-da ikna olsa da bizim çocuklar bu kısmını atlıyorlar genellikle. Pepee biraz daha uyumlu, paylaşımcı ço-cuk olmaz ise başka bir sorun daha çıkacak. Pepee’yi sadece çocuklar değil haliyle anne babalar da izli-yor. Korkuyorum bu huyu yakında bizlere de sirayet edecek. Cidden korkuyorum! Buradan Ayşe Şule

Bilgiç’e sesleniyorum: “N’olur Şuşu Pepee küsmeden oy-nasın n‘olur…”

TEZAT TV ERSİN ÇELİK

Bu Ekran Köye Yol Yapar

N’olur Şuşu N’olur!

47SAYI 4

Biraz geç bir konu oldu ama yazmadan edemedim…

Malum ramazan ayı bu sene de yaza denk geldi. Ama hac mevsimin Kurban bayramına denk gelmesi gibi sabit ol-mayacak bu durum. Şunun şurasında 6 yıl daha yaz orucu tutacağız. Sonrası Nisan ve Martta doğan güneşin enerji-sine bağlı...

Neyse biz asıl konumuza dönelim; kalite duasına muh-taç ramazan ekranları… Mübarek ayın verdiği bereketten olsa gerek, reklam gelirleri tavan yapsa da ekran kalitesi yerlerde. Kanal 7, STV gibi muhafazakâr kanalların omu-zundaki ramazan yükü her geçen yıl hafifliyor. Fakat ge-çirdikleri 11 ayın etkisinden çıkamayıp geçirecekleri 11 ayın heyecanına yenilen çoğu kanal; Kanal 7 ve STV’den kotarma formatlarla çıktı izleyicinin karşısında. ramazan ekranlarındaki hocalar aynı olunca sorular da son 10 yılda

çıkmışlar arasından seçildi. Bu ramazan da sakız çiğnemek orucu bozdu, şeker hastaları için “yiyin için keyfinize ba-kın” fetvası verildi özetle.

Sahur programları da birbirine girmişken bence aradan iki kanal sıyrıldı. Genel kategoride de ayrı tutulması gereken STAr alkışı hak etti. İftar programı türevlerinden olsa da sahurda yayınladıkları “Hicret Yolu” takdire değerdi, fark-lıydı, etkileyiciydi ve izlendi de…

Bir de Kanal D var… “Ben bilmem eşim bilir” yarışmasının tekrarlarını sahurda vererek yeni yayın dönemine de alt yapı hazırlamış oldu.

Özetle; mübarek 11 aylar geldi de kurtulduk çoğu saçma sorular ve aynı fetvalar yağmurundan!

Başörtülü dizi karakteri… Siz bu yazıyı okurken malum diziyi izliyor olacaksınız. Şule Yüksel Şenler’in Huzur So-kağı kitabı diziye uyarlandı. Ve haliyle romanın başörtülü başkahramanları da dizide olacak ve yine haliyle başör-tülü bir başrol oyuncusu olacak. Bu bir ilk değil çünkü yıllar önce Kayseri’deki bir ailenin yaşantısını anlatan Hacı dizisinde de başörtülü karakter vardı ve yarı başrol sayılırdı. O dizi tartışmaların göbeğinde sona erdi. Aslına pek tutmadı. Muhafazakâr camia da hazzetmemişti za-ten. Şimdi tüm gözler Huzur Sokağı’ndaki Feyza’da ola-cak. Aşkı kadar dini yaşan-tısıyla da idol bir karakter olan Feyza “toplum algısını da değiştirebilir mi” acaba? Son iki yıldır başörtüsü yasağı konusunda büyük oranda özgürlük adımları atılsa da birçok alanda ciddi ambargo devam ediyor. Bunların başında da televizyonlar geliyor.

Mesela TrT başörtülü konuk almakta hala çekimser. Daha az izlenen tematik kanallarında ekran açıyor. Özel kanallar ise işin reyting tarafında. En önemlisi de reklam piyasası. reklam verenler ve o reklamları çeken ajanslar hala daha

başörtülüleri muhatap almı-yor, filmlerinde yer vermi-yor. Açıkçası kendiliğinden oluşmuş bu kitleyi potansi-yel müşteri saymıyorlar. Ya da sayıp görmemezlikten geliyorlar. Hemen her evde en çok tüketilen ürünlerin konulu, mahalle ya da ev yaşantılı reklamlarında bir başörtülü görememek de bu

ambargonun göstergesi. Huzur Sokağı başörtülü kesime de muhatap alınma huzuru getirirse… Yani, yaşantıların normalleşmesini sağlarsa çok huzur verecek bir iş yapmış olacak.

Reytinge de Kalite Duasına da Muhtaçlar

Huzur Veren Reklamlar da Olsa!

48 SAYI 4

PINAR HİLAL BALTABİLİŞİM

Sosyal Medya’nın Derneği kuruldu: USMED

ABD’den Çin’e şok yasak

Uluslararası Sosyal Medya Derneği (USMED), İstanbul Üsküdar’da kuruldu.

Sosyal medyada etkin e-ticaret uzmanı, sosyal medya danışmanı, editör, eğitimci, akademisyen, tasarımcı gibi farklı meslek dallarından kurucuları bir araya getiriyor. Dernek; yapacağı faaliyetlerle sosyal toplulaşmanın da ge-tireceği dayanışmayı bilince dönüştürmeyi, sosyal sorum-luluk projelerinin çoğaltılmasını ve yeni medya sahasını geliştirmeyi amaçlıyor. Dernek, yeni gelişen ve yapılan-dırılan sosyal medya alanındaki hak ve özgürlüklerle ilgili anayasal kazanımlar sağlamak üzere raporlar hazırlayıp kamuoyuna sunacak.USMED Genel Sekreteri Salih Çaktı, Türkiye özelinden baş-

layarak tüm dünyada sosyal medya kazanımlarının artma-sını, sosyal medya çalışanlarının teknik yönden destek-lenmesi ve gelişiminin sağlanmasını, hizmet kalitesinin yükseltilmesini, sosyal medyanın diğer iş kollarıyla enteg-rasyonun başarılı bir şekilde planlanmasını hedefledikle-rini kaydetti. Bu kapsamda ilk olarak, Azerbaycan, Mısır, İtalya, Kanada, Almanya, rusya, İngiltere, Fransa gibi ül-kelerde temsilciler belirleyecek.

Usmed şimdiden, İspanyolca, Arapça, İngilizce ve Türkçe olmak üzere dört ayrı dilde yayın yapmaya başladı bile!

USMED hakkında daha fazla detaylı bilgiyi www.usmed.org.tr adresinden edinilebilir.

veteknoloji.com ‘un haberine göre; Çin’in en büyük Te-lekom şirketleri Huawei ve ZTE’nin bazı cihazlara kodlar yükleyip ABD’ye ilişkin gizli bilgilerin Çin’e gönderilmesi-ni sağlamakla suçlanıyordu. Bu nedenle, ABD temsilciler meclisi istihbarat komitesi, bu iki şirketin güvenlik tehdi-di yarattığına karar vererek, şirketlerin ABD’de birleşme ve

satın alımlara katılımını yasakladı.

Satışlarının yüzde 4’ünü ABD’de yapan Huawei, dünyanın en büyük 2. telekom ekipman üreticisi. ZTE ise sıralamada beşinci. Huawei’nin geçen sene ABD’den elde ettiği gelir 1.3 milyar dolardı.

Galatasaray Yandex ile masaya oturdu

Sarı-kırmızılı kulüp, anlaşma çerçevesinde arama motoru ve internet servis hizmetlerini, ''GSYandex'' markasıyla ta-raftarlarının hizmetine sunacak.

Galatasaray, Türkiye'ye bir çok ilki getiren Yandex ile dün-yada benzeri olmayan bir anlaşmaya imza atarak bugün-den itibaren taraftarlarına özel geliştirilmiş bir arama mo-toru ve internet portalı sunmaya başlıyor.

Yalçındağ, ''Galatasaray ile ilgili en güncel haberlere, tra-fik ve hava durumuyla ilgili anlık bilgilere tek bir sayfadan ulaşabilecekler.

Aynı zamanda 'galatasaray.org' sitesinde Yandex arama hizmeti taraftarlara sunulacak. Çok yakında Galatasaray taraftarlarına 'galatasaray.net' uzantılı e-posta hizmeti de vermeye başlayacağız'' ifadelerini kullandı.

49SAYI 4

Samsung All-in-one PC 7 Serisi 23,6” full HD LED ekran 1920 X 1080 çözünürlük, 250 nit parlaklık, 16.7 milyon renk ve 5ms tepkime süresine sahip olmanın yanısıra, do-kunmatik özellikleri ile de masaüstü PC’lerin alışılagelmiş monitörlerinden çok daha kullanışlı özellikler sunuyor. 90° yana yatabilen ekran ve 160° açılı izleme özelliği de kul-lanıcıların evlerinde nerede otururlarsa otursunlar hiçbir ayrıntıyı kaçırmamalarını garanti ediyor. Samsung’un Hızlı Başlatma “Anında Çalışır Duruma Getirme” özelliği kulla-nıcıların açma/kapama düğmesine bastıktan sonra birkaç saniye içinde bilgisayarda çalışmaya başlamasını mümkün kılıyor. Yenilikçi karma uyku modu, uyku modunun hız-lı başlatma özelliği ile hazırda beklet modunun dengeli özelliğini biraraya getiriyor, bu sayede kullanıcılar bilgi-sayarlarının yeniden çalışması için 30-60 saniye beklemek

zorunda kalmıyor.All-in-one PC 7 Serisi masaüstü bilgisayar performansını en yeni nesil Intel Core i7/i5/i3 işlemci ile su-nuyor. Bu da en dikkat gerektiren uygulamaları kullanırken dahi, inter-nette daha hızlı gezme imkanı sunuyor. Yeni seri ayrıca daha az enerji tü-ketiyor ve mobil CPU’lara oranla %15 daha fazla perfor-mans sunuyor.

Samsung’tan Ultra İnce Masaüstü

Asus tarafından üretilen tablet, Android’in 4,1 sürümü-ne verilen kod ismi ile Jelly Bean Android sürümüne sa-hip.1200 x 800 ekran çözünürlüğü, NVDIA 4 çekirdekli işlemci ' ye sahip. Tablet sadece 340 gram ağırlığında. 10 saate kadar batarya kullanım ve 8 saat hd video izlemeye imkân veren batarya ya sahip. İki ses çıkış birime sahip.

Tüm özellikleri tam olmasına rağmen, arka kameraya sa-hip değil. Google bunun nedeni daha makul bir fiyata sat-mak için koymadıklarını belirtti.

Nexus 7′de sadece micro USB ve 3.5 mm kulaklık çıkışı bulunmaktadır. Yeni iPad'a kıyasla 1 mm daha kalın.

Samsung Series 7 Origin, Alienware ve Asus gibi markala-rın laptoplarına meydan okuyor. Dört çekirdekli Core i7-3610QM işlemci, 16 GB rAM, NVIDIA GeForce GTX 675M grafikler, 750 GB hard disk ve 1920x1080 piksel çözünür-lüğe sahip 17 inç ekran. 3 GHz işlemci, Intel HM77 çip setiyle çalışıyor ve Windows 7 Home Premium (64 bit) ile geliyor. Dıştan bakıldığında siyah, büyük ve parlak bir kutu olarak tanımlayacağınız laptop özellikleri ve perfor-mansıyla özellikleri oyun severler için güzel bir seçenek.

Klavyesindeki ışıklı yapı oyun bilgisayarlarında alışık ol-duğumuz bir durum ve karanlıkta klavyeyi seçebilmenizi kolaylaştırıyor.17.3 inç ekranın görüntü olarak muhteşem bir deneyim sunmasının yanında çok iyi bir de ses sistemi-ne sahip. Ön kısımda 2.0 mega piksel web kamerası var ve 2 USB 3.0, 2 USB 2.0, SD, HDMI girişleri, Wi-Fi, Bluetooth 4.0, Bluray ve ekran kartı girişi yer alıyor. Bataryası ise 2 saat 33 dakika kullanım sunuyor.

Google'ın yeni tableti Nexus 7 piyasada

Samsung’un oyun bilgisayarları : ‘Series 7’

50 SAYI 4

GENÇLİK AJANDASI BÜNYAMİN UZUNcAN

‘THE 2ND LAw’ OF MODERN ROcKERS!*İngiliz rock grubu Muse, altıncı albüm-leri ‘The 2nd Law’ın dinleyicileriyle bu-luşacağı günü bekliyor. Dominic Howard, Matthew Bellamy ve Chris Wolstenholme

üçlüsünden oluşan grup, yeni albümün piyasaya sürüm tarihi 17 Eylül 2012 olarak belirlenmiş olmasına rağmen çalışmada yer alan bir şarkıyı Youtube üzerinden yayınladı. ‘Modern rock’ kavramının temsilcisi olarak gösterilen Muse’un yayınladığı bu şarkının ismi: Madness. Güney Londra’da 90’lı yılların sonlarında ortaya çıkmış bir müzik türü olan ‘Dupstepin’ tarzının izleri görünen parça, al-büm hakkında da ip uçları vermekte. Elektronik bir dans müziği türü olan ‘Dupstepin’e rihanna ve Britney Spears tarafından da albümlerinde yer verilmişti. *Modern rockçıların İkinci Kuralı

MÜZİğİN ‘YALIN’ HALİPop müziğin ülkemizdeki geçmişine bakıl-dığında, saman alevi gibi parlayıp sonra-sında zamana yenik düşmüş birçok isimle karşılaşılır. Buna rağmen bazıları vardır ki, yaptığı müzik yıllar geçse de hala diller-dedir. İşte bu kiselerden birisi de Hüseyin

Yalın; ya da sadece Yalın. 2004 yılında ‘Zalim’ şarkısıyla çıkış yakala-yan ünlü şarkıçı aradan sekiz yıl geçmesine rağmen, birbirinden güzel eserleriyle adından çokça söz ettiriyor. Bugüne değin çıkardığı ‘Elleri-ne Sağlık’, ‘Bir Bakmışsın’, ‘Her Şey Sensin’, ‘Ben Bugün’ ve ‘Anlat Gü-zel Mi Oralar’ albümlerinden sonra yeni çıkacak albümü merak konusu olmuştu. ‘Sen En Güzelsin’ ismiyle piyasa sunulan çalışma Yalın din-leyicilerini yine hayal kırıklığına uğratmadı. Kasma, Sen En Güzelsin, Merdiven ve Aşk Şimdi gibi birbirinden güzel on bir parça yer alıyor.

2 ALBÜM

O’NUNLA GELDİ İNSANLIĞIN BAHARIAhmed Abd Al waliyy Vincenzo TİMAŞ YAYINLARI

Hazreti Peygamberi ve yaşadığı dönemi anlatan onca kitap vardır. Onunla gelen bahar bir olsa da, bu baharı Güneş baş-ka, bulutlar başka, ağaçlar başka türlü anlatacaktır. Yesrib’de Bahar da anlatım

konusunda diğer kitaplardan birazcık farklı. Müslüman Yazar Vincenzo’nun Türkçe’ye çevrilen kitabı okuyucuya sahabelerden Zeyd bin Sabit’in ağzından Hazreti Muhammed’i anlatıyor. Yaza-rın, ‘Batı romanının akıcılığı ve Doğu bilgeliğinin içeriğine haiz’ olarak değerlendirdiği kitap, sekiz yaşındaki Zeyd’in rehberliğin-de İslam’ın ilk yıllarını okuyucuyla buluşturuyor.

LİZBON’A GECE TRENİPalcal Mercier KIRMIZI KEDİ YAYINLARI

Bir insan, küçücük bir kıvılcımla sahip olduğu herşeyden vazgeçip bir başka şehre, bir başka insanın hayatının izini sürmeye gidebilir mi? Antik diller öğretmeni Rai-mund Gregorius’un yaptığı tam

da bu. Duyduğu Portekizce bir kelimenin büyüsüne kapılıp Lizbon’a uzanan yolculuğunun sonunda Gregorius’u, hak-kında hiçbir şey bilmediği Portekizli bir doktor-yazar olan Amadeu Prado’nun ilginç yaşam öyküsü karşılar. Prado’nun hayatında kendini arayan Gregorius, Lizbon’dan sonra da kendi içine doğru bir yolculuğa çıkacaktır.

2 KiTAP

Çocukluklarını 80’li ve 90’lı yıllarda yaşayanlar onları iyi tanır. Diğer bir deyişle o sokağın sakinlerini; Edi’yi, Büdü’yü, Kırpık’ı, Minik Kuş’u... Susam Sokağı’ndan bahse-diyorum; Susam Sokağı’nın efsane sakinlerinden... Hayal de olsa bir zamanların en yaşanası sokağından yani. Sizle-re daha fazla nostalji yaşatmadan sadede gelelim, müjdeyi verelim: Susam Sokağı Live gösteri ekibi 28 Kasım-2 Ara-lık tarihleri arasında İstanbul’da olacak. Maslak TİM Show

Center’da 10 gösteri yapması beklenen Susam Sokağı yıllar sonra yeniden se-venleriyle buluşmuş olacak.

Edi, Büdü, Minik Kuş ve Diğerleri Ziyaretimize Geliyor

51SAYI 4

Pablo Picasso’nun hat sanatına olan ilgisi bilinir, ko-nuşulur; hatta, bir zaman Cezayirli bir hattattan ders-ler aldığı da rivayet edilir. rivayet edilen bir diğer şey de İspanyol ressamın bu sanat hakkında söyle-dikleridir: “Batı’nın yüzyıllar boyunca üzerinde durup peşinden koştuğu soyut ifadeyi hattalar asırlar önce bularak çağın üstüne çıkmış ve en güzel örneklerini vermişlerdir.” Sakıp Sabancı Müzesi, ‘Kitap Sanatla-rı ve Hat Koleksiyonu’ sergisiyle ziyaretçilerine tam da asırlar öncesinde çizilmiş Doğu Medeniyeti’nin bu muhteşem şaheselerini görme olanağı sunuyor. On-dördüncü yüzyıl sonlarından yirminci yüzyıla kadar ünlü hattatların yazdığı Kuran-ı Kerim nüshaları, dua kitapları, hilyeler; padişah tuğralı fermanlar görüle-bilecek eserler arasında yer alıyor. Bunların yanında hattatların gereçleri de bu sanatın inceliklerine dair ipuçları veriyor. Pazartesi günleri kapalı olan müze, diğer günlerde ziyaretçilerini bekliyor. Yazının kutsi-yetindeki sırra ulaşıp, Be’nin noktasındaki ilmi göre-bilmek ise okumakla başlıyor.

Hat Sanatı: Be’nin Noktasında İlmi Görmek

Çerçeveletip duvarı-nıza asmak yerine bir sanat eserini üzeri-nizde taşımaya ne dersiniz? Eğer ceva-bınız ‘Evet!’ ise Batik Sanatı ile tanışma vaktiniz çoktan gel-miş demektir. Bir ku-maş boyama sanatı olan Batik, kökeni yüzyıllar öncesine dayanan bir tekniktir. Bugünkü Endonezya top-raklarına 1500’lü yıllarda yapılan seyehatlerle keşfedilen bu yöntem, 1800’lü yıllarda Avrupa’da el sanatları alanına girmiştir. Batik Sanatı’nda resmedilen motiflerde doğanın güzelliklerinden esinlenilmiştir. Özellikle cennet kuşları, renga-renk çiçekler ve kelebekler kumaşları süsleyen, insanları büyüleyen tasvirler olagelmiştir. Günü-müzde ise motiflerin zenginliği dikkat çekmekte-dir. Koşuşturan atlar, filler ve zürafalar kumaşlara resmedilmekte, adeta kumaşlarda hayat bulmak-tadırlar. Ülkemizde çok da yaygın olmayan bu sanatı kendi imkanlarınızla ya da nadir olan kurslardan birine giderek öğrenebilirsiniz. İ.B.B. Sanat ve Meslek Eğitimi Kursları-İSMEK bünye-sinde yer alan Batik Sanatı kursunun ayrıntılı bilgisine"www.ismek.ibb.gov.tr/ism/branslar.asp?BransCode=14" linkinden ulaşabilirsiniz.

Renklerin Kumaştaki Dansı: Batik Sanatı

İNSAN, HİKAYESİYLE YAŞAR

Uzunca bir hayalin neticesi olan Uzun Hikaye 19 Ekim’de vizyona giriyor. Yapımcı ve yönetmen Os-man Sınav’ın yıllardır filme uyar-lamak istediği Mustafa Kutlu’nun Uzun Hikaye kitabı ete kemiğe bürünüyor. Senarist Yiğit Gökalp imzasıyla, Kenan İmirzalıoğlu ve Tuğçe Kazaz’ın başrolde oynadığı filmde Bulgaryalı Ali’nin hikaye-si anlatılıyor. 1940’lı yıllardan 1970’li yıllara uzanan hikayede Ali’nin, sevdalısı Münire’yi kaçır-ması ve sonrasında demiryolları boyunca süren yolculukları konu ediliyor. Hayata dair umudunu kaybetmeyen ve erdemlerinden vazgeçmeyen Ali’nin yaşadığı çetrefilli zamanlar ise yürek bur-kuyor. Bazen hüzün, bazen neşe; ama daima bir tutkunun var ol-duğu Uzun Hikaye, hem okun-maya hem de seyredilmeye değer bir eser olarak dikkat çekiyor.

SAVAŞIN ÇİÇEKLERİ

Çinli Yimou Zhang’ın yönetmen-liğini yaptığı Savaşın Çiçekleri, Japonların 1937’de Çin’de yaptık-ları ve 300 binlere varan insanın ölümüyle sonuçlanan Nanking katliamını anlatıyor. Batman fil-minden tanıdığımız ünlü oyuncu Christian Bale’nin başrolde yer aldığı film savaşın çirkin ve acı-masız yüzünü bir kez daha göz-ler önüne seriyor. Normal savaş filmlerinden oldukça farklı bir çizgide bulunan filmin psiko-sos-yolojik yönleri de ön planda. Irk-sal düşmanlığın hangi boyutlara varabileceğinin de bir göstergesi olan Savaşın Çiçekleri’yle aynı konuyu paylaşan Nanking filmi de 2007’de vizyona girmişti.

Vizyon tarihi: 24 Ağustos 2012

Yönetmen: Yimou Zhang

Oyuncular: Christian Bale,Paul SchneiderTong DaweiNi NiXinyi ZhangShigeo Kobayashi

Süre: 146 dk

Vizyon tarihi:19 Ekim 2012

Yönetmen: Osman Sınav

Oyuncular: Kenan İmirzalıoğlu,Tuğçe Kazaz,Uslan Çakır,Altan ErkekliSüre: ??????

2 FiLM

Darağacında olsak da son sözümüz FENERBAHÇE

GENÇLİK DERGİSİ

2012 • SAYI: 4

2012

• S

AYI:

4

İçmedenYazamıyorum

Pelin Batu:Tek Bir MeslekleÖmür Geçmez

İnstagram Fotoğrafçılığı

Eğlenmeyi Nas ı l B i l i rd in iz?