giẢi phẪu mẮt và các bỆnh mẮt - trunghocduoc10 · pdf filetừtiền...
TRANSCRIPT
GIẢI PHẪU MẮT VÀ CÁC BỆNH MẮT
GIẢI PHẪU MẮT
GIẢI PHẪU MẮT
Điều khiển mắt quay về phía mục tiêu thị giác.
6 cơ vận nhãn ngoại lai: cơ thẳng dưới, cơ thẳng trên, cơ thẳngtrong, cơ thẳng ngoài, cơ chéo lớn, cơ chéo bé
2 cơ vận nhãn nội tại: cơ thể mi và cơ co thắt đồng tử
GIẢI PHẪU MẮT
võng mạc
hoàng điểm
TK thị giác
Thể mi
Mống mắt
Thủy tinh thể
Đồng tử
Giác mạc
Củng mạc Hắc mạc (màng bồ đào)
Nhãn cầu: 3 lớp
- Củng mạc màng ngoài (phía trước biến đổi thành giác mạc).
- Hắc mạc màng giữa, chứa nhiều mạch máu, phía trước dày lên thành cơ thể mi và mống mắt (cả 3 tạo thành màng bồ đào)
- Võng mạc: màng trong, chứa các tế bào nhận cảm ánh sáng là tế bào gậy và tế bào nón.
GIẢI PHẪU MẮT
Thể thủy tinh: thấu kính để hội tụ ánh sáng trên võng mạc, treo bởi các dây chằng với cơ thể mi.
Thủy dịch: giữa giác mạc và thể thủy tinh
Dịch kính: giữa thể thủy tinh và võng mạc
Cả hai chất dịch này giữ cho mắt không bị xẹp.
Tiền phòng: khoang giữa giác mạc và mống mắt (và thủy tinh thể)
Hậu phòng: khoang giữa mống mắt và phần thắt ngang thủy tinh thể
Cả hai phòng đều chứa đầy thủy dịch.
GIẢI PHẪU MẮT
Con ngươi: lỗ tròn giữa màng mống mắt
Giác mạc, tiền phòng, con ngươi, thủy tinh thể (thấu kính) vàdịch kính có chức năng cho xuyên qua và phản chiếu tia sáng
Võng mạc: tiếp nhận và truyền dẫn xung động ánh sáng, nơi tạo ảnh của mắt
Hoàng điểm: phần giữa của võng mạc tạo ảnh rõ nhất
Cơ mống mắt giúp điều chỉnh đường kính đồng tử.
Cơ thể mi có thể làm thay đổi độ cong của thể thủy tinh.
GIẢI PHẪU MẮT
GIẢI PHẪU MẮT
Giác mạc
GIẢI PHẪU MẮT
Biểu mô: trao đổi chất, bám màng nước mắt
Màng Bowman: nâng đỡ, ngăn VK xâm nhập
Nhu mô (90%): nước, mucopolysaccharit, muốihữu cơ
Màng Descemet: dẫn lưu thủy dịch
Nội mô
Võng mạc
GIẢI PHẪU MẮT
Gậy Nón
TB ngang
TB lưỡngcực
TB hạch
TB đuôingắn
Sắc tố
GIẢI PHẪU MẮT
Thủy tinh thể
Chức năng điều tiết
GIẢI PHẪU MẮT
Tuyến lệ
GIẢI PHẪU MẮT
Tuyến lệ
GIẢI PHẪU MẮT
BEÄNH LYÙ
Khuùc xaï
BEÄNH LYÙKhuùc xaï
Cận thị
Trục nhãn cầu dài hơn bình thường
Giác mạc quá cong
Ảnh nằm trước võng mạc
BEÄNH LYÙKhuùc xaï
Viễn thị
Trục nhãn cầu ngắn hơn bình thường
Giác mạc quá dẹt
Ảnh nằm sau võng mạc
Loạn thị
Kinh tuyến khúc xạ không đều
Ảnh không in rõ nét trên võng mạc
Lệch khúc xạ, lão thị
BEÄNH LYÙKhuùc xaï
Thấu kính hội tụ
(viễn thị)
Thấu kính phân kỳ
(cận thị)
BEÄNH LYÙTăng nhãn áp_Glaucoma (cườm nước)
Ứ thủy dịch: tăng nhãn áp, chèn ép thần kinh thị, chèn mạch máu
Thủy dịch được tiết ra bởi các tế bào biểu mô bài tiết ở nếp thểmi, từ hậu phòng qua lỗ đồng tử ra tiền phòng. Từ tiền phòng, thủy dịch đến góc tiền phòng, qua lưới bè, vào các tĩnh mạch rồi đi vào hệ tuần hoàn chung.
BEÄNH LYÙTăng nhãn áp_Glaucoma (cườm nước)
Bình thường 10-21 mmHg
Yếu tố nguy cơ:
• > 40 tuổi
• Di truyền
• Đái tháo đường
• Corticoid kéo dài
• Chấn thương
BEÄNH LYÙTăng nhãn áp_Glaucoma (cườm nước)
Nghẽn đồng tử đẩy chânmống ra trước
Nghẽn vùng bè do mống mắt áp vào mặt sau giác mạc.
Glaucoma góc đóng (cấp tính)
BEÄNH LYÙTăng nhãn áp_Glaucoma (cườm nước)
Glaucoma góc mở (mãn tính)
Âm thầm, diễn tiến thu hẹp thị trường dần
BEÄNH LYÙTăng nhãn áp_Glaucoma (cườm nước)
Cắt mống chu biên bằng laser
Glaucoma góc đóng
BEÄNH LYÙ
Đục thủy tinh thể
(Cườm khô)
BEÄNH LYÙ
Đục thủy tinh thể (cườm khô)
Thủy tinh thể: thấu kính hội tụ và tham gia vào quá trìnhđiều tiết của mắt.
Bệnh đục mờ TTT ngăn không cho tia sáng đi qua
võng mạc không thu được hình ảnh, thị lực suy giảmdẫn đến mù lòa.
Do những thay đổi vật lý trong các thành phần cấu tạo củaTTT
BEÄNH LYÙ
Đục thủy tinh thể (cườm khô)
Nguyên nhân- Tuổi già là nguyên nhân phổ biến nhất xuất hiện ở độ tuổitrên 50
- Do đái tháo đường.
- Chấn thương, trực tiếp hoặc gián tiếp làm hại đến thủytinh thể.
- Cận thị, bệnh lý khác của mắt như glaucoma (cườmnước), viêm màng bồ đào, tổn thương võng mạc…
- Đục thủy tinh thể bẩm sinh có sẵn khi sinh ra.
BEÄNH LYÙ
Đục thủy tinh thể (cườm khô)
Phòng ngừa và điều trị
-Thuốc: chậm phát triển, tạm thời+ Chất chống oxy hóa: vitamine C, đồng, mangan, kẽm.
Beta-carotene+ Taurin: acid amin chính trong TTT
- Phẩu thuật: hiệu quả, thành công trên 90%
BEÄNH LYÙ
Thoaùi hoùa hoaøng ñieåm tuoåi giaø
Bệnh lý võng mạc
BEÄNH LYÙ
Beänh voõng maïc thoaùi hoùa töø ngoaøi vaøo trong
-> thu heïp thò tröôøng daàn daàn
Bệnh lý võng mạc
BEÄNH LYÙ
Mạch máu nhỏ trong võng mạc bị hư hại, bể vỡ rỉ vào hoàng điểm. Mạch máutiêu hủy trong võng mạc tạo sẹo, giảm thị lực
Mạch máu bể chảy vào dịch kính, nhìn thấy điểm đen trong mắt
Nặng: bong võng mạc
Bệnh võng mạc do đái tháo đường:
Bệnh lý võng mạc
Viêm võng mạc sắc tố
Các tế bào tiếp nhận ánh sáng hình que và hình nón ở võng mạc bị mất vì bệnh thoái hóa võng mạc.
BEÄNH LYÙBệnh lý võng mạc
Viêm kết mạc
Nguyên nhân:
Vi khuẩn
Virus
Dị ứng
Viêm kết mạc
Nhiễm khuẩn
Đỏ, ghèn mủ, có thể lây lan
Viêm kết mạc
Nhiễm virus
Rất đỏ (mắt nhậm), rất dể lây lan
Viêm kết mạc
Dị ứng
Ít đỏ, phù nề kết mạc, không lây lan
Loét giác mạc
Chấn thương (hạt lúa, dị vật… bắn vào mắt).. Nhiễm khuẩn
. Do nấm (nếu sử dụng lâu dài kháng sinh và kháng viêm loại Corticoid).. Do thiếu dinh dưỡng (chủ yếu là thiếu sinh tố A).
. Do dị ứng (gặp ở rìa giác mạc).
Nấm
Viêm túi lệ
Viêm bờ mi
Viêm mí mắt
Bệnh mắt hột (viêm kết mạc- giác mạc mãn tính)
Biến chứng:Viêm kết mạc mãn tính: mắt đỏ lèm nhèm kéo dàiSạn vôi kết mạc: kết mạc đọng vôiLông quặmViêm sụn mi: trụi lông mi, bờ mi đỏLoét giác mạcBội nhiễmU hột: lan rộngLoạn thị: do tổn thương giác mạcViêm tuyến lệ: tắc lệ đạo, chảy nước mắt sống, mắt ướt
Bệnh mắt hột (viêm kết mạc- giác mạc mãn tính)
Nhiễm Clamydia trachomatis
Triệu chứng: xốn, cộm vướng mắt, ngứa mắt, mỏi mắt, dể lây lan
Beänh lyùThöôøng gaëp
Nguyeânnhaân
Trieäu chöùng
1. VIEÂM KEÁT MAÏC(muït leïo, vieâmkeát maïc caáp tính, vieâm km do dòöùng, km söng, ñoûsöng, virus, laäumaét)
Vi khuaån laây Ñoû (vöøa) Gheøn(muû)
Virus Laây landòch
Ñoû (raát ñoû) khoâng
Dò öùng Khoâng laây Ñoû (raát ít) Ngöùa, phuøneà, tuï maùu(histamin)
khoâng
2. Loeùt giaùc maïc, loaïn döôõng giaùcmaïc(CCÑ corticoid)
Vi khuaån, naám, virus
Phuø, ñoû rìa giaùc maïc, ñau nhöùc
Các bệnh lý thông thường