3/05/2012

1

GIGIỚỚII THITHIỆỆU HỆ SỐ R CHO CHI U HỆ SỐ R CHO CHI TRẢ TRẢ

NHNHỮỮNG LNG LỢỢI I ÍÍCH MANG CH MANG LẠLẠI TI TỪ Ừ REDD+ REDD+

Hà Nội, 4/2012

Phạm Minh Thoa (Tổng cục Lâm nghiệp), Phùng Văn Khoa (Đại học Lâm nghiệp), Adrian Enright (SNV),

Nguyễn Thành Trung (Chuyên gia tài chínht), Nguyễn Trúc Bồng Sơn (Trung tâm khuyến nông khuyên lâm tỉnh Lâm Đồng)

nn HệHệ sốsố R R là là gigi??

nn RR đượcđược hiểuhiểu làlà hệhệ sốsố điềuđiều chỉnhchỉnh mứcmức chichi trảtrả carboncarbon trongtrong hệhệthốngthống chiachia sẻsẻ nhnhữữngng lợilợi íchích củacủa REDDREDD++..

nn RR đượcđược cấucấu thànhthành bởibởi cáccác hệhệ sốsố riêngriêng phầnphần ảnhảnh hưởnghưởng đếnđếnREDDREDD+,+, chẳngchẳng hạnhạn hệhệ sốsố thuthu nhậpnhập,, dândân tộctộc,, giớigiới,, đađa dạngdạngsinhsinh họchọc,, mứcmức độđộ khókhó khănkhăn trongtrong quảnquản lýlý bảobảo vệvệ rừngrừng ……

nn MộtMột trongtrong nhữngnhững phươngphương trình trình tínhtính toántoán chi chi trảtrả chocho REDDREDD+ + cócó dạngdạng nhưnhư sausau::

nn BBii = C= Cii · R· Rii · B· BC,RC,R ((11))

nn BBii : : SốSố tiềntiền chi chi trảtrả chocho đối đối tượngtượng hhưởưởng lng lợợi i i i nàonào đó ($).đó ($).

nn CCii == LLượượngng carboncarbon dodo đđốốii ttượượngng hhưởưởngng llợợii títíchch luỹluỹ đđượượcc (tC)(tC)..

nn BBC,RC,R == HệHệ sốsố điềuđiều chỉnhchỉnh mứcmức chichi trảtrả bìnhbình quânquân//11 tấntấn carboncarbon,, nónóđượcđược tínhtính ttổổngng hhợợpp chocho cảcả nhónhómm đốiđối tượngtượng hhưởưởngng llợợii dướidưới dạngdạng::

nn BBC,RC,R == BBTT // ΣΣ(C(Cii ·· RRii))

nn RRii :: HệHệ sốsố điềuđiều chỉnhchỉnh chichi trảtrả carboncarbon củacủa đốiđối tượngtượng ii..

Tại sao phải tính hệ số R?n Tính công bằng trong chi trả: Sự khác nhau về những nỗ

lực trong quản lý bảo vệ và phát triển rừng, các đốitượng hưởng lợi từ REDD+, vai trò kinh tế-sinh thái củacác khu rừng, mức độ tác động vào rừng…

n Tính khoa học và sự minh bạch trong chi trả: Mọi ngườicần được biết rõ về nghĩa vụ và quyền lợi khi tham giacác hoạt động REDD+.

Mục tiêu của việc thiết lập hệ số R là gì?n Mục tiêu tối cao của việc thiết lập hệ số R là

đảm bảo tính công bằng, tính khoa học và sựminh bạch trong hưởng lợi, đồng thời khuyếnkhích được tất cả các đối tượng tham gia bảovệ và phát triển rừng.

Đối tượng và phạm vi chi trả theo hệ số Rn Hệ số R có thể áp dụng tính toán số tiền cần chi trả trực tiếp

cho một đối tượng chủ thể quản lý rừng nào đó (cộng đồng thôn bản, hộ gia đình, công ty lâm nghiệp, …). Tuy nhiên, đơn vị cơ bản cho tính toán là hộ gia đình và lượng carbon tích luỹ được (hoặc tương đương).

3/05/2012

2

Phương pháp xác định hệ số R như thế nào thì hợp lý?

n Các nhân tố cấu thành phải đặc trưng choREDD+ (giảm mất rừng, suy thoái rừng, bảo tồn trữlượng carbon của rừng, quản lý rừng bền vững, tăngtrữ lượng carbon của rừng, safeguards and PaMs).

n Trọng số cụ thể của các nhân tố cấu thành hệ số R

Ví dụ minh họa:n 1 cộng đồng tạo ra được 100 tấn carbon/năm bằng việc tham

gia các hoạt động của REDD+. Trung bình với mức chi trảsau khi đã trừ các khoản chi phí trung gian còn lại 10USD/1 tấn thì cộng đồng đó thu được 1000 USD/năm. Tuynhiên, do cộng đồng này có nhiều đối tượng khác nhau chonên cần tính hệ số R điều chỉnh mức chi trả.

n Giả sử cộng đồng đó có 3 hộ gia đình. Sự phân bố sản lượngcarbon của các hộ theo các tiêu chí đánh giá như sau:

Một số lưu ý

nn ThanhThanh toántoán sẽsẽ đượcđược dựadựa trêntrên thỏathỏa thuậnthuận hợphợp đồngđồngvớivới cáccác bênbên liênliên quanquan.. NếuNếu cócó thể,thể, cáccác thỏathỏa thuậnthuậnnàynày sẽsẽ đượcđược thựcthực hiệnhiện vớivới cáccác nhómnhóm củacủa cáccác bênbênliênliên quanquan đểđể tránhtránh nhữngnhững phứcphức tạptạp hànhhành chínhchính khikhiphảiphải giảigiải quyếtquyết vớivới sốsố lượnglượng lớnlớn cáccác hợphợp đồngđồng cácánhânnhân..

.

Nếu người thụ hưởng là một tổ chức, có thể sử dụng hộ giađình/cá nhân được giao rừng như một đơn vị cơ bản để thanhtoán; có nghĩa là 7 yếu tố thành phần của hệ số R được đề xuấtnhư trên vẫn có thể được áp dụng.

Nếu người thụ hưởng là cộng đồng hoặc đơn vị hành chính,thanh toán nên được tính toán như sau:

- Yếu tố thu nhập: tính toán mức thu nhập trung bình từcộng đồng dựa vào thu nhập của từng cá nhân/hộ gia đìnhnằm trong cộng đồng đó (đơn vị cơ bản vẫn là cá nhân/hộgia đình).

- Yếu tố dân tộc: yếu tố dân tộc của đơn vị cũng có thể được xác định dựa vào yếu tố dân tộc của tất cả các hộ gia đình trong đơn vị đó.

- Yếu tố giới tính: nên được tính toán tương tự như yếu tốdân tộc.

Áp dụng hệ số R có thể được điều chỉnh để phù hợp với từngtình hình của địa phương. Nếu bất kì yếu tố nào không thể ápdụng hoặc không có liên quan, có thể áp dụng mức quan trọngcủa yếu tố đó bằng 1.00, có nghĩa là yếu tố đó sẽ không tácđộng đến độ lớn của hệ số R cuối cùng.

3/05/2012

3

Nếu yếu tô R6 (khả năng tiếp cận) và R7 (tác động của bảo vệ)khó có thể tách biệt trong một số trường hợp, có thể kết hợp 2yếu tố này thành một yếu tố duy nhât R6 được gọi là “yếu tốkhó khăn” hoặc “yếu tố nỗ lực”.

Có thể áp dụng một cách linh hoạt hệ số khu vực khi xác định hệ số R từ cấp trung ương cho các địa phương (tỉnh, huyện, xã).

MộtMột sốsố vấnvấn đềđề thảothảo luậnluận::

1.1. NhữngNhững khókhó khănkhăn trongtrong quáquá trìnhtrình triểntriển khaikhai ápápdụngdụng hệhệ sốsố RR ởở địađịa phươngphương theotheo cáccác cấpcấp độđộ kháckhácnhaunhau ((tỉnhtỉnh,, huyệnhuyện,, xãxã)?)?

2.2. NhữngNhững giảigiải pháppháp cầncần thựcthực hiệnhiện đểđể hệhệ sốsố RR phátpháthuyhuy táctác dụngdụng trongtrong thựcthực tiễntiễn ởở ViệtViệt Nam?Nam?

3.3. MộtMột sốsố hoạthoạt độngđộng cầncần thiếtthiết tiếptiếp theotheo??