CN II-III-IV-VIRÜYAL TAN

II-NERVUS OPTİCUS

• N.opticus embriyolojik gelişimi ve yapısı açısından prosencephalon uzantısı olarak geliştiği için gerçek kranial sinir sayılmaz.

• Oligodendrositler tarafından miyelinizasyon

• Periferal nöropatilerden etkilenmez

**Tamamı duysal (SSA) ve miyelinli bir sinirdir.

• N.opticus’un orijini, gözün retinasında yer alan (stratum ganglionicum tabakası) multipolar nöronlardan başlar (1 milyon akson).

• Discus nervi optici’de (kör nokta) bir araya gelen bu aksonlar, N.opticus’u oluşturur.

• Discus nervi optici bölgesi kör noktadır.

• N.opticusu oluşturacak olan lifler polus posteriorun 3-4mm temporalinde papillomaküler demet olarak adlandırılan özel bir düzende seyreder

• Retinanın en iyi gören yeri olan bu çukur bölgeye macula lutea denir.

• N.opticusun sclerayı kalbur gibi delerek geçtiği bölgeye lamina cribrosa sclerea denir

• N.opticus, canalis opticus’dan geçip cavitas cranii’ye girer ve liflerin çoğu (retina medial yarımından gelenler) karşı eşi ile birleşerek çapraz yapar (chiasma opticum).

• Bu çapraz, III.ventrikülün döşemesi ile ön duvarın birleşim yeri civarıdır. • Çaprazın arka-dış köşelerinden çıkan lifler, tractus opticus adını alır ve pedunculus cerebri’yi dolanarak

arka-dışyana metahalamus’a doğru devam eder.

• Bu liflerin çoğunluğu metathalamus’daki corpus geniculatum laterale’ye ; az bir kısmı ise mesencephalondaki colliculus sup. ve nuc.pretectales’e (ışık refleksi ile ilgili lifler) ulaşır.

• Corpus geniculatum laterale’de nöron değiştiren lifler radiatio optica olarak capsula interna içinden geçerek lobus occipitalis cortex’indeki temel görme merkezine (area-17) ulaşır.

• Az olan ve mesencephalon’a giden lifler ise daha sonra CN III-IV-VI. kranial sinir çekirdeklerine ulaşarak bilinçsiz visual reflekslerde (göz kırpma, pupiller yanıt…) etkili olur.

• Sinir lifleri : Duysal (SSA)• Fonksiyon : Görme duyusunu, Retina’dan → Cortex’e taşır• Görme Yolları :

– 1.Nöron : Retinadaki özel reseptör hücreler (rod ve koni hücreleri)

– 2.Nöron : Retinadaki bipolar nöronlar – 3.Nöron : Retinadaki multipolar ganglion hücrelerinin

aksonları n.opticus’u oluşturur. – N.opticus → chiasma opticum → tractus opticus olarak

metathalamus’a doğru ilerler.– 4.Nöron : Metathalamus’da corpus geniculatum laterale’deki

nöronların aksonları, radiatio optica’yı oluşturarak lobus occipitalis cortex’indeki temel görme merkezine (area-17) ulaşır.

– Tractus opticus’un bir kısım lifleri ise visual reflekslere katılmak için mesencephalondaki colliculus superior ve nuc.pretectales’e gider.

N.OPTİCUS’UN SEYRİ AÇISINDAN 4 BÖLÜMÜ VARDIR:1-Pars intraocularis:Bulbus oculideki duvar bölümü (1 mm.)

2-Pars orbitalis :Bulbus oculi ile canalis opticus arasında yer alanen uzun bölümü(25-30mm)

3-Pars intracanalicularis:Canalis opticus içindeki 5mmlik bölümü.

4-Pars intracranialis:Chiasma opticum’a kadar olan 10 mm.lik bölümü

Dura mater + arachnoidea mater vagina externaPia mater vagina internaSpatium subarachnoideum spatium intervaginale

III-NERVUS OCULOMOTORIUS

GSE ve GVE lifler taşıyan tamamen motor bir sinirdir.

GSEM. levator palpebrae superioris,M. rectus superior, M. rectus inferior, M. rectus medialis,M. obliquus inferior

GVEM. sphincter pupillae, M .ciliaris

GSE liflerinin çekirdekleri; Mesencephalon’da colliculus sup. seviyesinde, aqueductus mesencephali’nin çevresindeki gri maddenin ön kısmında ve orta hat yakınlarındaki nuc.nn. oculomotorii’deki nöronlardır

Somatomotor innervasyon. GVE liflerin çekirdekleri; Mesencephalon’da, nuc.nervi oculomotorii çekirdeklerinin arka-üst tarafında bulunan nuc.accessorius nervi oculomotorii (Edinger –Westphal)’deki nöronlardır.

Parasempatik innervasyon.

.

CN-III, mesencephalon’un tectum ve basis’i boyunca (bir kısmı nuc.ruber’den geçerek) öne doğru gelir ve mesencephalon’un ön yüzünden fossa interpeduncularis’e ulaşır.

CN-III, daha sonra sinus cavernosus’a girer, sinus içinde iken iken plexus cavernosus’dan postganglionik sempatik lifler de alır (sempatik lifler > m.tarsalis/Müller kasını innerve eder)

Sinus cavernosus’un dışyan duvarındaki seyrinde komşuluk yaptığı oluşumlar : yukarıdan-aşağıya doğru sırasıyla ; N.oculomotorius > N.trochlearis > N.ophtalmicus > N.maxillaris.

Sinus cavernosus’dan çıkan CN-III, fossa cranii media’yı katederek fissura orbitalis superior’dan (Zinn halkası içinde) geçip, orbita’ya ulaşır.

Genellikle orbita dışında (bazen orbita içinde) r.superior ve r.inferior adlı 2 dalını verir.

R.superior - M.rectus superior ve m.levator palpebrae superioris’u innerve eder (Müller kasına giden postgang. sempatik lifler de bu dalla seyreder).

R.inferior - M.rectus med., m.rectus inf. ve m.obliquus inf.’a > GSE ; Gang. ciliare’ye > GVE lifler taşır (preganglioner-parasempatik) Gang.ciliare’den çıkan postganglionik-parasempatik

lifler ise nn.ciliares breves yoluyla m.ciliares ve m.spincter pupillae’yı innerve eder.

IV-NERVUS TROCHLEARIS

** İntracerebral çapraz yapan tek kranial sinirdir.** En ince kranial sinirdir.** Beyin sapının dorsal yüzünden çıkan tek kranial sinirdir.

• GSE lifler taşıyan tamamıyla motor bir sinirdir.• Göz küresini aşağı ve dışa doğru hareket ettiren göz

kaslarından sadece m.obliquus superior’u innerve eder.

• GSE liflerinin çekirdekleri; Mesencephalon’da collliculus inferior seviyesinde, aqueductus mesencephali’nin çevresin- deki gri maddenin ön kısmında yer alan nuc.n.trochlearis

• Bu çekirdek, nuc.n.oculomotorii’nin hemen altında bulunur.

• Nuc.n.trochlearis’in aksonları, substantia grisea centralis’i arkadan dolanarak mesencephalon’un arka yüzüne ulaşır ve buradan beyin sapını terk eder.

• N.trochlearis, pedunculus cerebellaris superior ve pedunculus cerebri’yi dolanarak ön yüze ulaşır ve beyin tabanında öne doğru ilerler. dura mater’i delerek sinus cavernosus’un içine girer

Sinus cavernosus’un içinde ve dışyan duvarında iken CN-III’un hemen altında olarak ilerler.Daha sonra fissura orbitalis superior’dan (zinn halkası dışında olarak) geçip orbita’ya girer ve orbita içyan duvarında seyrederek m.obliquus superior’a ulaşır.

VI-NERVUS ABDUCENS

Cavitas cranii içinde en uzun yol kateden kranial sinirdir.

GSE lifler taşıyan tamamıyla motor bir sinirdir.Göz küresini laterale doğru hareket ettiren göz kaslarından sadece m.rectus lateralis’i innerve eder.

GSE liflerinin çekirdekleri; IV.ventrikül tabanının üst kısmının yakınında, Pons’un tegmentum pontis bölümünün içinde ve colliculus facialis’in hemen altında, orta çizgiye yakın olarak bulunan nuc.nervi abducentis’te yer alır.

N.abducens lifleri, pons içinde öne doğru ilerleyerek, pons ile bulbus arasındaki sulcus bulbopontinus’un yaklaşık orta noktasından ponsu (beyin sapını) terk eder.

Pons’tan çıkan sinirler, beyin tabanında cisterna pontis’te öne-dışyana doğru ilerler, dorsum sellae’nin dışyanından dura mater’i delerek, apex partis petrosa yakınlarında sinus cavernosus’a girer.

Sinus cavernosus’un içinde ve a.carotis interna’nın alt-dışyan tarafında öne doğru ilerler

Sinus cavernosus’dan çıkınca fissura orbitalis superior’dan (zinn halkası içinde olarak) geçip orbita’ya girer ve orbita dışyan duvarında seyrederek m.rectus lateralis’e ulaşır.