Gwasanaethau Cyhoeddus

Rhoi syniadau ar waith

www.wcva.org.uk 0800 2888 329 help@wcva.org.uk

Golwg hirdymor

• Ar ôl datganoli – dull unigryw Gymreig ar gyfer gwasanaethau cyhoeddus?

• Dros ddegawd o ddadlau• Ar ddechrau’r degawd roedd adnoddau a’r galw

yn cynyddu• Bellach, mae adnoddau’n crebachu’n gyflym,

ond y galw (a disgwyliadau) yn dal i godi

Creu’r Cysylltiadau a Beecham

Creu’r Cysylltiadau, 2004

• Yn cynnig cydweithio a chydweithredu

• Yn gwrthod dull tameidiog a chystadleuaeth• Y dinesydd yn y canol

Adolygiad Beecham o wasanaethau lleol, 2006

• Y dinesydd yn y canol ond ar gyfer gweithredu mwy mentrus a chyflym

• Llywodraethu gwlad fach

• Cymru yn cyflawni ar gyfer ei phobl – a chyda nhw – wasanaethau sy’n canolbwyntio ar y dinesydd mewn ffordd y mae ei chymdogion mwy yn ei chael yn anos

Comisiwn Williams 2014

• Ad-drefnu llywodraeth leol

• Ailddiffinio natur gwasanaethau cyhoeddus

• “Yr unig ffordd hyfyw o ddiwallu anghenion a dyheadau pobl yw symud pwyslais gwasanaeth cyhoeddus tuag at gydgynhyrchu ac atal”

Ymateb Llywodraeth Cymru i Williams 2014

• “Rhaid i’n gwasanaethau cyhoeddus esblygu er mwyn adlewyrchu perthynas newydd rhwng y bobl sy’n darparu gwasanaethau a’r rheini sy’n elwa ohonynt

• Rhaid i wasanaethau cyhoeddus yn gynyddol gael eu darparu nid i bobl, ond gyda phobl

• Gweithredu’n gynharach i helpu pobl i gymryd camau ataliol i wella eu bywydau, yn hytrach nag ymateb dim ond pan ai pethau o chwith

• Darparu gwasanaethau cyhoeddus drwy gyrff cyhoeddus sy’n gweithio gyda phartneriaid – yn enwedig y trydydd sector, ac mewn rhai amgylchiadau y sector preifat – i ddarparu’r gwasanaethau gorau posib”

Themâu rheolaidd

• Rhoi pobl a chymunedau yn y canol• Ymgysylltu â’r cyhoedd wrth ddylunio a darparu• Atal ac ymyrraeth gynnar• Newid o ddiwallu anghenion yn unig, i feithrin

lles• Cytundeb ar syniadau• Ond a fydd y rhain yn cael eu rhoi ar waith?

Heriau anodd

• Mae rhoi pobl a chymunedau yn y canol mewn gwirionedd yn golygu rhannu grym a dylanwad – perthynas newydd?

• Sut mae buddsoddi yn yr hirdymor pan fo gennym ofynion tymor byr i’w hateb?

• Sut mae meithrin gallu a chryfder cymunedau wrth i adnoddau brinhau?

• Sut mae defnyddio arian y sector cyhoeddus yn graffach?

• A allwn ni leihau costau ond peidio â dinistrio gwasanaethau?

Toriadau byrbwyll

• Mae cyllid ar gyfer pobl a chymunedau a gefnogir gan y trydydd sector dan fygythiad

• Gwasanaethau anstatudol ac amwynderau lleol all fod y cyntaf i ddioddef

• Y peth hawsaf i’w dorri yw efallai’r peth gwaethaf i’w dorri

• Nid ydym yn gwario llawer o arian ar y trydydd sector

• Felly nid ydym yn arbed llawer drwy dorri’r sector

• Ond gallwn wneud niwed sylweddol drwy dorri’r sector

Gorfodi’r cyflymder

• Ysgogiadau newydd i gyflymu newid?• Llais ac ymgysylltiad y bobl fel y norm newydd• Cydnabyddiaeth fwy eglur o rôl y trydydd sector• Cydgymorth, gwirfoddoli a gweithredu yn y gymuned

• Trosglwyddo asedau a gwasanaethau mewn modd rhagweithiol sydd wedi’i reoli’n dda

• Parhau i fuddsoddi mewn cymunedau sydd dan anfantais er mwyn mynd i’r afael ag anghydraddoldebau

• Canolbwyntio ar les (cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol) a chanlyniadau

Heddiw

• Bydd y siaradwyr heddiw yn parhau i ddatblygu’r syniadau

• A bydd ein gweithdai yn canolbwyntio ar enghreifftiau o weithio’n wahanol

• Rhannu grym

• Newid y berthynas rhwng y wladwriaeth a dinasyddion a’r trydydd sector

Diolch, a mwynhewch y gynhadledd