haiche outra 2013

HHHHaiche aiche aiche aiche ooooutra 2013 utra 2013 utra 2013 utra 2013 CIFP FerrolterraCIFP FerrolterraCIFP FerrolterraCIFP Ferrolterra

haiche

OUTRA A Revista do CIFP FERROLTERRA

Xuño 2013

Celso Emilio Ferreiro, Rosalía de Cas-tro e Roberto Vidal Bolaño foron al-gúns dos protagonistas das activida-des desenvolvidas este curso pola Equipo de Dinamización e Normaliza-ción Lingüística e a Biblioteca do noso centro. Outros son os autores dos artigos desta revista.

2


A andaina dun novo curso ven de re-matar.

Estamos outra vez máis facendo unha nova edición deste traballo, este ano xa fomos máis.

Diante dos atrancos que nos poñen non facemos máis que tirar do folgo e tentar non desfalecer, buscar camiños que nos permitan atopar saídas intere-santes en relación co obxectivo, a nosa

lingua.

Se botamos a vista atrás a todo o cur-so 2012-13 podemos estar orgullosos do noso traballo. Ímolo dicir nós, sen esperar que nolo diga ninguén. A mo-destia non ten porque estar rifada coa verdade, e se esperamos a que outros nolo digan pode ser que non o escoite-mos xamais. Os rapaces e rapazas que fixeron cousas con nós traballaron, ex-presáronse e loitaron -dentro das súas posibilidades- polo obxectivo común: a

nosa lingua.

Ao longo do curso desenvolvemos unha planificación de obxectivos que, nalgúns casos, podería parecer pouco ampla ou escasamente esixente, nada máis lonxe da realidade dun CIFP como o noso. O feito de ter un percorrido tan curto no noso centro, pode facer que o alumnado non se identifique con el nin co traballo que se tente facer máis aló do estritamente profesional dos distintos ciclos formativos que se veñen estudar.

Os alumnos e alumnas que comezan a súa formación no centro non están pensando na normalización ou dinami-zación como principal obxectivo, tal vez nin como obxectivo. Os máis deles e delas pensan en tirar para diante cunha formación -moitas veces novidosa e complicada- que en poucos trimestres debe rematar cunha especialización profesional nunha determinada rama

laboral. Somos conscientes, cada ano que pasa un pouco máis, que nos ato-pamos en Ferrol e nun centro integrado de formación profesional. Coas súas vantaxes e inconvenientes non é a me-llor das zonas nin o mellor centro para traballar pola lingua, segue a aparecer falla de interese pola mesma, pero si temos que recoñecer que nos atopamos con xente que se mostra disposta a poñer o seu grauiño de area para que esta semente que tiramos non caia no ermo e dea nun futuro o seu froito.

Traballamos con moitas cousas, dende o fomento da literatura en educación infantil ata a convocatoria de certames de deseño, artigos técnicos, etc. pasan-do tamén por resaltar días e figuras de interese como a de Celso Emilio, Rober-to Vidal, Neira Vilas ou Rosalía de Cas-tro, colaboramos coa biblioteca do cen-tro en todo o que se puxo por diante e, cada vez, imos xuntando un pouco máis de folgo para tentar pelexar polo futuro.

Tamén quedaron moitas cousas sen facer, non podía ser doutro xeito. O feito de ter que buscar sen descanso fai que moitas veces non se atope. Os docentes que participamos no proxecto fixemos o que puidemos, con máis ou menos acer-to, todos puxemos ganas e tempo para tirar do carro, seguro que para o ano poñeremos máis tino e sairá mellor. O

alumnado, aínda que non moi numero-so, tamén tentou tirar da corda, non nos podemos queixar. Se cada ano imos xuntando alguén e non perdendo os que temos chegaremos a ser un número xeitoso, é unha mágoa que o alumnado o teñamos que repoñer con tanta fre-cuencia, non dá tempo a nada e xa pa-sou outra promoción.

Non foi un ano bo noutros aspectos, cada vez máis cargados de traballo burocrático e miles de historias que atallar, o tempo escasea para poder traballar nisto. Non quere dicir que non teñamos ganas, é que moitas veces andamos ao urxente e deixamos o im-portante para máis adiante. E a lingua é moi importante pero non parece ser moitas veces urxente, aínda que si o sexa.

A Consellería vólvenos dar unha mise-ria de cartos, as axudas non nos chegan para facer grandes proxectos, ben é certo que non só é o económico, tamén teriamos que contar co traballo e as ganas, pero, ás veces xa desmotiva saber que non se van ter moitos posi-bles. Pode que outros camiños nos queden por descubrir para o futuro, quen o sabe, tentaremos buscar dentro deles a verdadeira forza para que non decaia o ánimo e aguantemos o chover, miudiño ou a callou, que nos toca vivir.

EDITORIAL

Un pouco de

HUMOR da man de

Xaquín Marín

3


Música de berce, en galego

“ Gaiteiros de Vainilla, Bufa que bufa, En punteiros de azucre Para que durmas”

Así comeza unha das once cancións de Arrolos de Salitre. Traballo feito no 2010 polo proxecto “Músicas de Sali-tre“. Este proxecto compó-ñeno Xabier Díaz ao acor-deón e Guillerme Fernán-dez á guitarra; membros da recoñecida banda de folK galego, Berrogüeto, pero sendo este un proxecto para-lelo.

“Arrolos de Salitre” está com-posto por cancións de recolleita propia por distintos lugares do país, cancións doutros tempos adaptadas con moito respecto aos nosos tempos e coplas de tradición oral. Tamén podemos atopar composicións propias. Poderíamos dicir que estamos diante dun

disco de “nanas tradicionais”.

A idea deste proxecto foi reco-ller estas cancións para que os nenos teñan contacto coa músi-ca e lingua galega dende o principio das súas vidas. Actual-mente en Galiza apenas se fan discos para bebés, por iso os membros deste proxecto puxé-ronse como obxectivo a produción deste material.

Este disco foi presentado na Co-ruña, aló por Decembro do 2010 para un público adecuado, os alumnos do primeiro e segundo ciclo de Educación Infantil do centro Andaina de Culleredo.

Podemos atopar o cd no merca-do en dous formatos diferentes;

un é a compra simple do cd e outra cunha postal e babeiro de

regalo, representando a temática do que contén o disco.

Por Xacobe Fontán Martínez

rias dun Neno Labrego, de Xosé Neira Vilas, coincidindo coa recente celebración do seu 50 aniversario. As lecturas correron a cargo de varios alumnos e profesores. Non quixemos esquecer a Rosalía de Castro con motivo do 150 aniversario da publicación dos seus Cantares Gallegos, e rema-tamos o acto cun poema seu.

Houbo outro acto similar o día do Libro.

Agradecemos a colaboración dos participantes.

Aproveitamos este pequeno espazo da revista para salientar a celebración desta festividade que sentimos tan nosa. Para iso fixemos dous actos, un para o réxime ordinario (diurno) e outro para o réxime de adultos (nocturno).

Para o este último contamos coa presen-za de Antón Cortizas, que presentou o seu libro recentemente publicado Tastarabás, un magnífico, concienciudo e completísi-mo estudo de campo de xogos e enredos. Tivemos ocasión de comprobar a impor-tancia da transmisión de xeración en xera-ción da tradición lúdica como unha parte importante da nosa cultura, así como pre-senciar a confección en directo de diver-sos trebellos.

Para os alumnos do día organizamos un evento variado no que vimos unha entre-vista a Roberto Vidal Bolaño e se fixo unha pequena exposición da súa impor-tancia como dramaturgo. O prato forte foi a lectura de varios capítulos das Memo-

Día das LETRAS GALEGAS




4


Este ano celebramos unha nova edición do noso tradicional concurso, a Olimpiada Cultural. De novo unha cifra récord: En total 56 equipos de dúas e tres persoas cada un.

Como o ano anterior, o desenvolvemento do concurso fíxose a través da Aula Vir-tual, e as probas foron publicadas ade-mais na páxina web do centro, na sección de biblioteca.

Coma sempre, loureiros para os gañado-res, pero tamén mención especial para o resto dos participantes que chegaron a meta despois de competir durante todo o mes de febreiro, e parte de xaneiro e mar-zo, unha auténtica carreira de fondo na que houberon de poñer a proba o enxeño e especialmente o talento para o manexo da información, tanto en internet coma en libros, dicionarios, enciclopedias, etc.

Dende a organización, como é habitual, gústanos destacar o bo ambiente que esta competición crea no centro: a curiosidade das preguntas, a intriga polas pistas, as puntuacións, nun ambiente de deportivida-de que rompe a rutina do curso dunha forma entretida.

Expoñemos a relación de gañadores, non

sen antes agradecer dende o equipo da biblioteca a desinteresada colaboración dos compañeiros que colaboraron con nós, sen os que nos veriamos desborda-dos.

Os primeiros clasificados foron os equi-pos:

1º, medalla de ouro: OLA K ASE? Formado por:

•Andrés Fernández Ríos •Silvia Trinidad Porta •Sabela Bollo Lorenzo

2º, medalla de prata: A TOMAR FANTA, ARNOOOLD!!! Formado por:

•Lucía Díaz Bouza •Enrique Gurría Montero •Álvaro Iván González Varela

3º, medalla de bronce: ÍSCALLE LURA Formado por:

•Carlos Fraga García •Brais Caneiro Bouza

•Sofía García

Ramos 4º:LAS 50 SOMBRAS DE GREY Formado por:

•José Luis Rodríguez Coba •David Rodríguez Gómez •José Carlos Iglesias Basanta

5º, LAS 50 SOMBRAS LIBERADAS Formado por:

•Juan Perille Iglesias •Brais Miezoso Rodríguez •Javier Jove Rey

Empatados a puntos con 6º, CHISPAS Y LLAMAS Formado por:

•Ramón Molinos Molinos •Brais Fernández Iglesias •Avelino González Rey

7º, LOS PARDOS Formado por:

•José Antonio Gómez Silva •Jorge Cagiao Sueiras •Ildefonso Gasalla Vázquez

•8º, EL EQUIPO A Formado por:

•José Manuel Álvarez Pérez •Marcos Paz Pérez

Olimpiada CulturalOlimpiada CulturalOlimpiada CulturalOlimpiada Cultural

Algúns dos equipos gañadores da olimpiada (non disponemos de fotos de todos por problemas técnicos)

5


•Diego Pedrido Torrente •9º, AXOUXERE Formado por:

•Sandra Freiría Vejo •Noelia Sánchez Conde

•10º, CULOMBIOS COMBATIENTES Formado por:

•Juan Martínez Montero •Estefanía Pérez Fernández

Parabéns a todos, e... ata o ano que ven

Algunhas das probas desta edición da Olimpiada Cultural: un pista a pista composto das 5 pistas e a solución e un par

de preguntas do día

6


Podemos definir as barreiras arquitectóni-cas como todos aqueles obstáculos físicos que limitan a liberdade de movementos das persoas con mobilidade reducida en dous grandes campos:

• A accesibilidade: vías públicas, espazos libres e edificios.

• O desprazamento: medios de transporte.

Hai varias clases de barreiras arquitectóni-cas:

1.- Urbanísticas: son as que se atopan nas vías e espazos públicos: beirarrú-as, pasos a distinto nivel, obstáculos, parques e xardíns non accesibles, mo-bles urbanos inadecuados...

2.- No transporte: atópanse nos diferen-tes medios de desprazamento e inclú-en tanto a imposibilidade de utilizar o autobús, o metro, o tren..., como as dificultades para o uso do vehículo propio.

3.- Na edificación: están no interior, ou nos accesos dos edificios: chanzos, corredores e portas estreitas, ascenso-res reducidos, servizos de pequenas dimensións…

Gustaríame narrarvos a continuación un

pequeno resumo do meu traballo realizado na mate-ria de proxecto integrado, así como a motivación que tiven para facelo sobre o tema escollido para a antedita materia.

A idea fundamental que pululaba pola miña cabeza dende o principio para realizar o meu proxecto, era a programación dun autómata para controlar un elevador hidráulico para xente con mobilidade reducida.

Dito elevador consta du-nha cabina cunha capacidade máxima de elevación de 300 kg de peso (2–3 perso-as) e con dimensións suficientes para unha cadeira de rodas e si é necesario para unha persoa acompañante (no caso de que a persoa con mobilidade reducida o precisara). Aparte diso, o elevador fai un percorrido vertical duns 2,5 metros máis ou menos, con dúas paradas. Posúe unha chave para que o usen nada máis que persoas autorizadas, un botón de chama-da para subir e outro semellante de baixa-da, e como sistemas de posible paro por

emerxencia uns pulsadores de seta de emerxencia, (un en cada planta, así como tamén na cabina de elevación), xunto con unha bandexa anti-atrapamento, a cal detería o elevador e o obrigaría a facer o movemento ascendente, no caso de que alguén a activase ao situarse debaixo da cabina cando está en funcionamento; así evita o posible encarceramento de perso-as ou obxectos debaixo do ascensor. Este é o funcionamento do elevador de manei-ra resumida.

Creo que era unha boa oportunidade para poder aplicar os coñecementos que levo estudados nos dous anos do ciclo que estou a cursar (e a piques de rematar), xa que tiven que aplicar o aprendido sobre programación de PLC’S (autómatas pro-gramables) -no meu caso “SIEMENS S7 200”, programado con software “STEP 7 MICROWIN”-; chegaba o momento de demostrar o aprendido no ciclo de Siste-mas de Regulación e Control Automáticos

A motivación que me levou a escoller un proxecto sobre esta temática, foi principal-mente que me toca moi de preto (por sorte para o proxecto e por desgraza para min), xa que un membro da miña familia preci-sou instalar na casa un sistema que lle permitira eliminar as barreiras arquitectó-nicas (neste caso as escaleiras de acceso ao piso). Dende o meu punto de vista, creo que é necesario aplicar aparellos deste tipo a moitos máis espazos, (tanto públicos como domésticos) para que as

Un proxecto para a elimi-Un proxecto para a elimi-Un proxecto para a elimi-Un proxecto para a elimi-nación de barreiras nación de barreiras nación de barreiras nación de barreiras

arquitectónicasarquitectónicasarquitectónicasarquitectónicas

Algo tan cotiá como unhas esca-leiras constitúe unha barreira insalvable para persoas que de-penden dunha ca-deira de rodas para os seus des-prazamentos

Por Francisco Regueiro Pol

7


persoas con mobilidade reducida, poidan levar a cabo accións cotiás, que, se non fose coa axuda e a aplicación de útiles coma estes seríalles moito máis complicado, ou incluso imposible realizalas.

Desafortunadamente teño a opinión persoal que se deberían facer máis estudos dirixidos ás persoas con mobilidade reducida, e telas máis en conta, posto que hai moitos lugares nos cales os sistemas de axuda teñen deseños incorrectos para o uso que se lles vai dar: ascensores nos que non collen cadeiras de rodas, portais de edificios nos que para acceder o ascensor é necesario salvar escaleiras, e un largo etcétera de exemplos que podería incluír neste grupo). Creo que por desgraza, este é un aspecto no que se está demasiado verde, aínda que se avanzou bastante nos últimos tempos. Esperemos que se siga avanzando nos estudos máis que necesarios sobre asuntos de este tipo, aínda que coa que esta caendo…

En canto á realización, foron varios os estudos feitos. Tíñanse en mente varias posibilidades.

Instalar un salvaescaleiras era unha delas, pero quizais a menos factible posto que coa instalación deste equipo, a estrutura da escaleira principal quedaría pouco agradable á vista. Ademais diso, este sistema propiciáballe ao cliente a dificultade de ter que desposuírse da súa cadeira de rodas,

sendo que fose imposible cando se chegase ao primeiro andar da vivenda o acceso á mesma. Desde o punto de vista económico, este proxecto era o máis conveniente, pero como se comentou, desde o punto de vista de utilidade e servizo para o usuario, esta opción era completamente desacertada.

Posteriormente, estudouse a posibilidade de realizar unha rampla de acceso á vivenda, cousa que permitiría ao cliente acceder e abandonar a súa vivenda, sen ter que abandonar a súa cadeira de rodas, e ata sen ter que depender de ninguén, pero sucedendo o mesmo que na opción anterior, e o ter que pedir permisos para obra civil fixeron que se descartase tamén esta opción.

Só quedaba unha das tres estudadas, que tanto por aspectos económicos, de comodidade e de rendemento, fixeron que se optase polo elevador hidráulico. Este aparello permitiría ao cliente poder acceder e abandonar a súa vivenda sen deixar a súa cadeira de r o d a s ; a d e m a i s , daba a posibilidade de que

puidesen facer os traxectos de subida ou baixada na plataforma elevadora xunto ao cliente terceiras persoas (sempre que non se excederan os 300 Kilogramos de peso límite que se marcan), e ata se podería usar para persoas da 3ª idade que tivesen problemas de mobilidade, e como posible montacargas para determinados obxectos.

A cabina vai solidaria a unha columna de elevación en cuxo interior, está aloxado o cilindro hidráulico que posibilitará ao elevador facer os movementos requiridos. Á súa vez aproveitásese dita columna para dispoñer os cables e tubaxes hidráulicas.

A columna, á súa vez, suxéitase á parede da vivenda mediante unhas estruturas metálicas realizadas en aceiro. Van tratadas tamén contra a corrosión e os axentes meteorolóxicos.

O cilindro, é de simple efecto hidráulico e telescópico con 3 seccións. Escolleuse un

Cabina do ele-vador e visión

xeral do conxunto

8


cilindro deste tipo, posto que o esforzo só se realiza no sentido ascendente, é dicir cando a cabina transporta os pasaxeiros cara ao primeiro andar; cando o elevador realice o movemento descendente, non fará falta inxectar aceite hidráulico na cámara de retroceso, posto que o peso da propia cabina e dos pasaxeiros bastaría para que o cilindro se recollese. Para isto bastará con instalar unha válvula reguladora de caudal unidireccional, que, mediante o método de apertar ou afrouxar o parafuso de regulación, o cilindro descenderá máis rápido ou máis amodo.

A alimentación do elevador será de 230 Voltios, derivarase do cadro xeral de protección da vivenda, e contará cun interruptor magnetotérmico propio por se fose necesario cortar o fornezo eléctrico do elevador. O cadro eléctrico do elevador constará de todos os compoñentes eléctricos necesarios, así como o “cerebro”, que neste caso é un autómata Siemens S7 200, que nos permitirá

realizar un pequeno programa, o cal fará que sexan posibles os movementos de ascenso, descenso e parada do ascensor. Ademais dentro do cadro eléctrico irá instalada a centraliña hidráulica que fornecerá unha potencia de 1.125 Watios necesarios para que o cilindro telescópico realice os movementos necesarios, constará dun motor monofásico de 1,5 CV de potencia e 10 litros de capacidade no tanque desta. A centraliña fará que todo o conxunto teña unha velocidade de ascenso constante de 10 cm/seg.

Na consola de mando, atópanse situados os botóns numerados, no alto relevo e braille, coas plantas das que consta a instalación. Ademais dispón de chave (por se se desexase que só persoas autorizadas utilizasen o elevador) e unha seta de urxencia (cor vermella) para parar o elevador en caso de urxencia. Cabe mencionar que en cada unha das plantas que pare ou se teña acceso ao elevador (no noso caso dous

andares), dotarase a cada acceso cunha consola como a descrita.

O gráfico da figura (grafcet) explica o funcionamento do automatismo:

Partindo da etapa inicial (0), o sistema arrancará cando se cumpran varias condicións:

• A chave ten que estar posta

• A porta debe estar pechada

• A seta de emerxencia non debe estar pulsada

• Debe premerse un botón: subida (ramais da esquerda) ou baixada (ramais da dereita)

Tanto para a subida como para a baixada, os motores funcionarán ata que o sensor correspondente sexa activado (finais de carreira) ou se prema a seta de emerxencia. Neste último caso, saltará unha alarma e o elevador se parará ata que se desactive a devandita seta.

Ademais, cando o motor está baixando, o sistema tamén se parará cando se active o sensor anti-atrapamento (ramal da dereita). Neste caso, o comportamento é distinto, xa que non chega con deter a baixada, senón que debe elevarse a cabina para liberar á posible persoa (ou an imal) atrapada.

Coordenadas de iluminación dos 24

leds con referencia ao tempo

Diagrama de fun-cionamento (grafcet) do au-tomatismo para o movemento do elevador

9


Esquema do circuito hidráulico

As placas de circuíto impreso deséñanse no ordenador e logo se confeccionan na placa final, neste caso mediante unha máquina de control numérico

Cadro eléctrico do elevador

Unidade de pre-sión do sistema hidráulico, no que se aprecia o mo-tor da bomba e o tanque de aceite

10


Os teredos, ou bromas (teredo navalis)son unha familia de moluscos, que se alimentan da madeira. Constitúen un dos principais axentes biolóxicos involucrados na destrución da madeira en ambientes mariños e estuarios. O seu potencial destrutivo radica no feito de que a madeira afectada non mostra danos externos aparentes; a madeira é consumida internamente case por completo,

formando eles centos de canles que fan desta unha estrutura porosa e fráxil diante da presión mecánica.

Este molusco ten o corpo brando, esbrancuxado e translucido e alcanza uns 20 cm de lonxitude.

A larva é libre. O adulto coloniza as madeiras mergulladas: cascos de naves, buques, pilotes, postes, árbores, troncos... creando unha galería de 30 cm onde

pasará o resto da súa vida. Este molusco de aparencia fráxil está dotado dunha resistente cabeza perforadora capaz de perforar as duras madeiras tropicais.

Teñen unha cuncha reducida e transformada nun útil perforador. As valvas da cuncha son pequenas e separadas, e sitúanse no extremo anterior do "verme", o que facilita o seu uso para escavar a galería. O seu corpo está provisto por un extremo, dunha parte bífida, un sifón dobre, que lle permite a circulación e a filtración da auga de mar.

Tradean a madeira mergullada, conseguindo dixerir a celulosa, grazas a un órgano especializado chamado a glándula de Desmayes, que alberga bacterias adecuadas á tarefa.

Aliméntase da madeira que esmiuza, pero nútrese principalmente, como a maioría dos bivalvos, filtrando a auga que circula no seu organismo por medio do sifón situado no extremo posterior do seu corpo.

As paredes da galería que escava están solidificadas por unha fina secreción branca calcárea, que forma un tubo de 20 a 30 cm, o cal lle permite vivir longo tempo en madeiras fráxiles, esponxosas, brandas o u m o i d e s c o m p o s t a s . V i v e probablemente en simbiose con bacterias

INIMIGO A BORDO Teredos, menuda broma!

Cando a madeira era a materia prima para a construción naval, estes moluscos eran un auténtico problema para os navíos

Os efectos do ataque dos téredos non se per-ciben dende o exterior. Fan galerías nas que pasan toda a súa vida adulta, alimentándose da madeira

11


que lle axudan a atacar e dixerir a madeira. Distintas especies de bromas poden vivir nun mesmo tronco flotante ou mergullado, situándose, sobre todo, no exterior do tronco.

As bromas viven en madeiras mergulladas ou flotantes, en augas salgadas ou salobres e en todos os estuarios. Pero non poden, por exemplo, sobrevivir nas zonas menos salgadas do mar Báltico.

Non son capaces de sobrevivir nalgunhas madeiras tropicais que lles resultan tóxicas, e noutras madeiras demasiado duras para atacalas e construír as súas galerías. Madeiras duras, por exemplo o carballo, son colonizadas máis lentamente que outras como o piñeiro, que pode ser degradado en poucos meses. Necesitan unha achega suficiente de osíxeno, polo cal non se encontra nos sedimentos mariños.

As bromas atópanse en todos os mares pero son máis frecuentes en augas temperadas e de baixa salinidade polo cal o seu impacto na navegación europea foi maior na era dos descubrimentos e a navegación tropical. Existen varios relatos de navíos totalmente perdidos debido ao debilitamento do casco pola acción destes vermes.

O ciclo de vida, comeza cando o macho fecunda á femia no interior da madeira. A femia pon os ovos, que teñen o mesmo aspecto que o dos individuos adultos, pero

cun tamaño menor. Diferéncianse doutros moluscos en que non se atopan aprisionados no interior da madeira, senón que poden moverse libremente no seu interior.

As fases que se poden contemplar nos tratamentos curativos da madeira afectada por estes organismos son as seguintes:

R e c o ñ e c e m e n t o d a m a d e i r a , diagnosticándolle o axente produtor e determinando o grado dos danos producidos.

Substitución da madeira con graves ataques, e consolidación ou reforzo daqueloutras que teñan danos localizados dunha menor entidade. A substitución da madeira danada realizásese por outra, adecuadamente tratada quimicamente en

Nunca falta quen lle bote imaxinación á vida: para mostra

esta guitarra feita con madeira atacada

por téredos. Goza da vantaxe que non

necesitar furado, non si?

Estes moluscos bivalvos adaptaron as cunchas en potentes brocas

todo o seu volume con creosota( 230-300 kg/cm3) ou con arseniato de cobre cromado, protector hidrosoluble (15-20 kg/cm3) de alta persistencia na madeira e elevada toxicidade para estes organismos.

Para limitar os danos das bromas forrábanse os cascos dos buques con chapas especiais, de madeiras máis densas ou máis grosas. O dano era de tal orde que se realizaron experiencias con outros materiais de maior custo. Ao final elixiríase o cobre, protexendo o casco con chapas deste metal. Tralo descubrimento das pinturas anti-vexetativas no século XX foi substituído por estas.

Un téredo no medio acuático

Por: Yolanda Rañal Eiras Raquel Docampo Hermida Carlos López Vigo David Ferreño Balado Antonio Gabriel Iglesias Caridad Marco Antonio González Naveiras

12


ata as ú l t imas décadas (concretamente a partir de mediados dos 1940) non se e m p e z o u a comprender como f u n c i o n a n o s adhesivos dunha maneira científica.

Este feito débese a que as unións pegadas compórtanse como “sistemas adhesivos” nos que inflúen unha serie de fenómenos tanto físicos como químicos, así como unha serie de diferentes parámetros que determinan

o resultado final das características da

Un adhesivo é unha substancia que cando se aplica a superficie dos materiais, une as súas superficies de forma resistente a separación.

O uso de adhesivos ofrece varias vantaxes respecto doutros procesos de unión como son a soldadura, os remaches, unións por porcas, etc. Estas vantaxes inclúen a habilidade de unir diferentes materiais, unha mellor distribución do estrés mecánico ao longo da unión, menores custos do proceso de unión, mellor aspecto final e mellor

flexibilidade do produto final. Sen e m b a r g o t a m é n p r e s e n t a i nconven ien tes como peo r comportamento diante de altas temperaturas, dificultade parar unir obxectos grandes con pequenas superficies de contacto, necesidade dunha boa preparación superficial, tempos de curado longos e desmontado complexo.

Os adhesivos veñen sendo empregados polos humanos dende hai 200.000 anos polo menos; pero

Interconexión mecánica de dúas superficies

Os átomos comparten electróns das órbitas exteriores para obter un estado de menor enerxía, e como consecuencia establécese unha unión

Uns átomos ceden electróns a outros que os aceptan, creándose ións de distinto signo que se atraen electrostáticamente

QUEDARÁS PEGADO! Como funcionan os adhesivos

13


que une as pezas dun quebracabezas. Este tipo de unión e aplicable a materiais altamente porosos ou aqueles onde se mecanizou a superficie para obter a rugosidade necesaria.

Enlace químico

Este enlace dáse debido a tendencia dos átomos a ocupar estados de baixa enerxía. Se empregamos o modelo atómico de Rutherford, no que ao redor do núcleo de cada átomo temos unha serie de órbitas ocupadas por electróns; cada unha destas órbitas, ocupadas na súa

totalidade ou non, representa un consumo de enerxía para o átomo. Os átomos tenderán a estados menos enerxéticos compartindo as órbitas exteriores, ou ben gañando ou cedendo electróns, creando deste xeito unións entre eles. A formación de cada unha destas unións é un proceso exotérmico no que se desprende enerxía

mollabilidade:

O ángulo de contacto atópase directa-mente relacionado coa tensión superficial entre o líquido e o substrato. A tensión superficial é o resultado de que cando as moléculas se unen para formar un líquido, pasan a un estado de menor enerxía. As moléculas do interior atópanse rodeadas completamente por outras moléculas coas que compartir os seus enlace namentres que as do exterior non. Como as molécu-

adhesivos.

A mollabilidade dos materias caracterízase polo ángulo que forman as gotas de líquido sobre a superficie do material. Así na figura teriamos un fluído con mala mollabilidade (A) outro con mollabilidade media (B) e o último con

boa mollabilidade (C).

Segundo o ángulo θ dunha gota sobre un substrato defínense os seguintes graos de

en formar de calor, sendo esta a enerxía que perden os átomos, e para romper estes enlaces deberase aportar como

mínimo a enerxía liberada durante o proceso.

Atracción electrostática

Neste proceso os ións, átomos ou moléculas que non teñen un número igual de neutróns que de electróns, cargados con cargas electrostáticas positivas ou negativas únense a ións de cargas opostas. Canto maior sexa a diferencia de electróns dos ións máis forte será a unión entre eles.

Difusión

Este proceso dáse entre polímeros como resultado da interdifusión das moléculas nos planos superficiais, o que leva aparellado a creación dunha zona de transición entre adhesivo e substrato. Este mecanismo parece basearse na migración de cadeas pol imér icas longas mutuamente solubles. Este proceso atopase limitado á autoadhesión, a

a d h e s i ó n d e p o l í m e r o s c o m p a t i b l e s e posiblemente a s o l d a d u r a termoplást ica o u c o n

disolvente.

Mollabilidade do substrato

Un dos parámetros que inflúe de forma importante no resultado da unión é a mollabilidade dos s u b s t r a t o s a u n i r . C o m o m o l l a b i l i d a d e e n t é n d e s e a capacidade dos materiais para entrar en contacto cos líquidos e canto mellor sexa este contacto mellor será a unión entre eles por medio de

unión.

Principais mecanismos de adhesión: Interconexión mecánica

O adhesivo en estado líquido penetra nos poros e rugosidades das superficies de contacto, ou interface, entre os materiais a unir creando unha unión física ao curarse entre eles. Este é o mesmo mecanismo

interdifusión das moléculas nos planos su-perficiais

Distintos graos de mollabilidade

Ángulo de contacto Grado de mollabilidade

θ=0 Perfecto

0 < θ < 90º Alto

90º <= θ < 180º Baixo

θ = 180º Non mollable

Tipos de esforzos a que están sometidos os adhesivos

Relación entre o espesor do adhesivo e a enerxía de fractura

14


las do exterior perderon menos enerxía nos enlaces teñen máis enerxía que as do interior. Xa vimos anteriormente que os compostos tenden a sistemas enerxéticos máis baixos co que os líquido adoptarán o volume con menor

superficie posible, a esfera, minimizando o

número de moléculas máis enerxéticas.

O ángulo de contacto θ vese condicionado por

unha serie de parámetros como son a elastici-dade do substrato, porosidade do substrato, composición do substrato, contaminación das superficies, tipo de líquido, volume da gota, humidade ambiental, etc.

Deseño das unións mediante adhesivos

As unión resultantes do emprego de adhesi-vos deben ser máis resistentes que as for-zas que s u f r i r á n durante o uso para o que foron deseñadas. A resisten-cia desta unión varia-rá depen-dendo das forzas a que se verá sometida, a preparación das superficies, o grosor do adhe-sivo acadado e o tempo de curado.

Os principais esforzos aos que se ve sometida unha unión son os de cortante (ou cizallado),

tracción, pelado e desgarradoo.

A preparación das superficies, na que se debe seguir as recomendacións do fabricante, adoita incluír un desen-graxado previo (que elimina os contami-nantes da superficie e evita que se esten-dan ou penetren nos pasos posteriores), un lixado (fomento da interconexión me-cánica) e un desengraxado final.

O grosor da unión debe ser o adecuado, de modo que non se aplique o adhesivo de forma insuficiente sobre a interface producíndose o fallo da unión, nin que se empregue demasiado adhesivo o que encarece o proceso, retarda a curación e dificulta posteriores procesos.

As fracturas que aparecen cando se excede a enerxía para a cal foi deseñada unha unión poden ser:

• Adhesiva: falla a unión entre o adhesi-vo e os substratos.

• Cohesiva: falla o adhesivo.

• Mixta: cando aparecen combinados os dous tipos anteriores.

O tempo de curado debe ser o indicado polo fabricante, dependendo este do tipo de curado do adhesivo e as condicións ambientais.

Os principais tipos de curado son:

• Reacción anaerobia.

• Exposición a luz ultravioleta.

• Reacción aniónica.

• Sistemas de activación.

• Curado por humidade.

• Curado térmico.

Bibliografía

1. https://en.wikipedia.org/wiki/Adhesive

2. “Fundamentos de la adhesión” Miguel A. Castillo – Centro Zaragoza

3 . “Adhesion and Adhesives: Science and Technology” A. J. Kinloch – Cambridge University Press

4. https://es.wikipedia.org/wiki/Modelo_at%C3%B3mico_de_Rutherford

5. https://en.wikipedia.org/wiki/Covalent_bond

6. https://en.wikipedia.org/wiki/Ionic_bond

7. https://en.wikipedia.org/wiki/Wetting

8. “Adhesive Properties, Scanning Electron Microscopy” Anna Rudawska - Dr. Viacheslav

K a z m i r u k (Ed.)

9 . “Tecnología de la a d h e s i ó n ” M a r i o Madrid - D e p a r -t a m e n t o Técnico de Loctite España

Por José Antonio Cortizas Váz-

quez (SAU1)

Curado de adhesivos de cia-nocrilato en función da humi-dade

15


e que facilitan moito o traballo. Este tipo de motores son os que levan, por exemplo, os coches teledirixidos.

Doutra banda, necesitariamos pasar o movemento dos motores ás rodas. Para iso, utilizamos un xogo de poleas fabricadas en casa sobre madeira. Engadíndolle unhas rodas, unha serie de compoñentes electrónicos tales como reguladores, que eviten que os compoñentes se queimen por exceso de tensión, e algúns detalles sobre a feitura de madeira, obtemos unha carreta elevadora controlada de forma remota.

A carreta ben podería servir, a este tamaño, como xoguete, ou ben a un tamaño maior e con algunhas modificacións como a forma de alimentación (xa que o proxecto orixinal está alimentado a pilas do tipo R6), os motores e os sistemas, para facilitar en almacéns e naves industriais algúns traballos que poden resultar perigosos para o condutor.

Detalles construtivos O proxecto consta en si de dúas partes

ben diferenciadas: o panel de mandos e a carreta. Ambas partes funcionan dunha forma bastante similar, baseándose na transmisión con dous módulos XTR e a decodificación da información mediante circuítos microcontroladores PIC.

A carreta está deseñada con madeira de contrachapado lixeira para evitar forzar os servomotores provocando picos de consumo que poidan estragar estes ou outros compoñentes.

Doutra banda, o mando recibe unha

alimentación de 3 voltios mediante dúas pilas en serie de 1.5 voltios, xa que o seu consumo é moi

Introdución Aínda que poida parecer un simple

xoguete, con este proxecto non só se demostran os coñecementos adquiridos durante un ciclo formativo, senón que tamén demostramos que a tecnoloxía está cada vez máis presente nas nosas vidas, ata en algo que, cuns retoques, podería ser un xoguete para un neno.

Para que todos sexamos capaces de entender o funcionamento deste proxecto, explicareino dunha forma simple: pensemos nun coche teledirixido; temos dúas partes, un mando e o propio coche. Por suposto, no momento que pensamos nestas dúas partes, vénnos á cabeza o primeiro pero, como enviar a información entre estes dous compoñentes? Para iso, utilizamos un circuíto integrado de transmisión co que, a través dunha determinada frecuencia, podemos enviar e recibir datos de forma “inalámbrica”.

Doutra banda, temos que enviar uns datos codificados que sexan capaces de realizar todo o que desexemos a través do mando. Para poder realizar isto, utilizamos un par de circuítos programables, nos cales se basea o módulo ao que corresponde este proxecto: os PIC (Programmable Integrated Circuit). Mediante unha programación simple, realizamos tres movementos: un movemento capaz de facer subir e baixar o elevador, outro capaz de mover a

dirección e outro co que desprazar o móbil cara adiante e cara atrás.

Estes tres movementos efectúanse a través de servomotores, uns motores que funcionan a través de impulsos eléctricos

baixo. Ademais, coa axuda de 3 mandos, facilitamos a regulación destes compoñentes.

O panel de mando Para poder desenvolver o proxecto

completo, o primeiro foi crear un bosquexo con todos os elementos necesarios para controlar o que sería nosa carreta elevadora, é dicir, un mando para regular a velocidade, outro para o elevador e un último mando para o control da dirección.

O bosquexo inicial quedaba como se ve na figura (páxina seguinte)

Así, o primeiro foi deseñar o panel de mando, e a partir del, sabendo os movementos e as accións que quería que o meu prototipo realizase, construiría a carreta. Para o movemento das rodas e dado que nun principio pensaba limitar o movemento dun motor de movemento continuo, xa engadira un interruptor que controlase o sentido de xiro do mesmo, pero co servomotor de movemento continuo isto non foi necesario; abonda con que o mando se mova do centro cara adiante para avanzar e do centro cara atrás para retroceder.

Para a dirección, o funcionamento do servomotor é bastante parecido.

Unha carreta elevadora, algo máis ca un xoguete

Por Manuel Díaz Filgueiras

O microcontrolador 16F876 é o cerebro do sistema

Un dos servomoto-res empregados no

proxecto

16


Empreguei un potenciómetro para o control; con el no centro a dirección manténse dereita. Unha metade do xiro sería para mover a dirección 100º á dereita e a outra metade para movela 100º cara á esquerda. (os servomotores non chegan a realizar o xiro de 200º, quédanse aproximadamente en 180º).

Para rematar, xa que non necesitamos un servomotor de movemento continuo, o movemento do elevador realizaríase, igual que na dirección, cun servomotor cun percorrido de 200 grados.

Os movementos nos potenciómetros deberá ser lida por un microcontrolador. Neste caso, utilizaremos un PIC16F876A, que decodificará a posición dos mandos convertendo un sinal analóxico nun sinal dixital para a súa transmisión e posterior lectura na carreta

A transmisión realizarase mediante un módulo de emisión/recepción XTR-903 A4 de AUREL, configurado para transmitir a unha velocidade de 9600 HZ. Con outro circuíto similar en canto a características e configuración na carreta, conseguiremos a transmisión.

A carreta Para explicar o funcionamento,

dividirase en varias partes.

RECEPCIÓN

A recepción do sinal emitido polo mando baséase no funcionamento do XTR-903 en combinación co microcontrolador. A configuración do módulo de recepción debe ser exactamente igual que a do módulo de emisión. O sinal recibido será decodificado no microcontrolador do

receptor e procesada para o movemento dos servomotores.

TRACCIÓN

A tracción da carreta é dianteira, xa que implementar no mesmo eixe a dirección e a tracción facíase moi complicado.

Pese a que nun principio a tracción ía incluír un motor corrente de 12 voltios de tensión cunha ponte en H para controlar a dirección do xiro, presentouse a posibilidade de realizar isto dun modo moito máis sinxelo cun servomotor de movemento continuo. Usando este tipo de servomotores, co

potenciómetro do mando na posición

intermedia o servomotor estará parado, co potenciómetro no mínimo estaría virando á máxima velocidade nunha dirección e con el no ao máximo, viraría á velocidade máxima no sentido contrario.

Dende o servomotor, a velocidade será transmitida ao eixe traseiro mediante unha combinación de poleas.

DIRECCIÓN

O movemento das rodas do eixe traseiro para a realización do xiro baséase, como no caso da tracción, no movemento doutro servomotor, neste caso cun xiro de 200º. Cando o potenciómetro do mando atópase centrado, o servomotor estao tamén, mantendo a dirección recta, simulando un volante dun coche convencional.

O mecanismo para transmitir o movemento do servomotor á dirección das rodas, que será explicado a continuación, baséase no sistema da figura na parte inferior desta páxina.

A parte superior está fixa respecto ao chasis da carreta. O servomotor, incrustado na parte inferior mediante un sistema baseado no movemento dun pasador a través dun furado pasante en sentido perpendicular á barra inferior, provoca o movemento da mesma, dando lugar á súa transmisión ás rodas, xa que ambas están fixadas ao mecanismo, pero son libres de movemento. Por exemplo, cando o servomotor vira cara á esquerda, móvese con el a parte inferior do debuxo, o que provoca que as rodas cambien de dirección. Xa que a dirección é traseira, o servomotor virará correctamente.

ELEVACIÓN

A elevación terá un mecanismo moi similar ao da tracción, mediante unha combinación de poleas e cordas que desprazarán cara arriba ou abaixo o elevador. Con todo, neste caso, e a diferenza que nos anteriores, o correspondente potenciómetro do mando terá que estar ao mínimo para que o elevador estea abaixo, e ao máximo para que o elevador estea arriba.

MONTAXE MECÁNICA

Bosquexo do panel de mandos

Módulos de radiofrecuencia para a transmisión e recepción de datos

Detalle do sistema de dirección

17


Aínda que nun primeiro momento, a placa terá unha forma rectangular, deberemos comezar facendo dous cortes para as rodas da tracción, do seguinte xeito:

Para situar o mecanismo que compón o sistema de tracción, necesitaremos poñer o motor a unha certa altura evitando que

A montaxe mecánica é algo máis complexa, e sen dispoñer do material e das máquinas necesarias non sería fácil realizalo.

O primeiro será realizar o corte da base, o máis estreita posible, para evitar excesos de peso que forcen demasiado o servomotor de tracción ou que poidan provocar que as poleas patinen.

este toque coas poleas na base.

Un método para facer as poleas podería ser darlle a unha madeira a forma cun esmeril ata o punto de entrar no interior dun trade, coma se fose unha broca. Unha vez conséguese isto, introducimos a peza no trade e, cunha lima ou escofina e cunha serra, dámoslle a forma desexada.

Doutra banda, as gomas que unen as poleas deberán ter unha superficie ampla que evite que se saian do raíl da polea.

A continuación montarase a tracción, do modo que xa indicamos anteriormente. Para iso, necesitaremos chapa, preferiblemente de aluminio, pola súa lixeireza e maleabilidade. Axudándonos dun parafuso de banco e un martelo, será suficiente.

Para encaixar a dirección na chapa da base, necesitaremos facer os cortes que

Bosquexo do sistema de elevación

Forma da base

Sistema de elevación

Sistema de tracción

Sistema de dirección

Carreta elevadora rematada. Un completo sistema de control e transmi-sión de datos feito partindo de cero

18


Dende que en 1993 se crease o primeiro peche mundial para envases de cartón

confianza que transmite ó consumidor, que pode volver a pechar o enva-se unha vez aberto, conseguíndose así,

unha maior hixiene. Descrición xeral

As especiais características de apertura deste mecanismo ba-séanse nunha nova tecnoloxía

que aplica ó tapón unha serra. O tapón de rosca en tres partes adhírese sobre unha apertura revestida. Os buratos do Brick son revestidos con alumino e polietileno, materiais que poden ser resgados facil-mente pero que aseguran que o cartón se manteña aséptico. O mecanismo componse dun corpo (1), un anel cortante (2) e un tapón de rosca(3), tal e como podemos ver na figura. Tras a

ÁBRETE SÉSAMO! O MECANISMO DE APERTU-RA DUN BRICK

Por Sandra Freiría Vejo

Despece do mecanismo de apertura

aséptico, as empresas adicadas a fabrica-ción deste tipo de produtos, non deixaron de innovar. Sábese que, tanto a funciona-lidade como a comodidade, son dous dos factores máis importantes para os consu-midores a hora de elixir un produto ou outro. É do estudo da tendencia dos com-pradores, de onde xorde Helicap. Actualmente, os produtores mais impor-tantes deste mecanismo a nivel mundial son Tetrapack e Sig Combibloc. Ámbalas dúas empresas souberon adaptarse as esixencias dos consumidores creando un peche que pode adaptarse á rutina diaria. A importancia deste mecanismo reside na comodidade do seu uso, así como na

19


apertura inicial, o anel cortante integrado no corpo, perfora limpamente as finas capas de aluminio e polietileno. Para pe-char de novo o envase, o tapón volve a enroscarse e o envase de cartón queda entón, hermeticamente pechado. Este mecanismo foi deseñado con unha formulación ergonómica. Combina unha fácil apertura nun so paso con un peche anti-manipulación. Este tapón de colo alto, apertura grande (26mm) e deseño encima do borde do envase permiten ó consumi-

dor unha maior comodidade. O anel anti-manipulación, concentra a forza de apertura na primeira rosca do tapón, de maneira que o consumidor darase conta ó instante se o envase foi manipulado. O seu cómodo funcionamento, así como a súa capacidade para manter unhas maiores condicións hixiénicas, fan deste mecanismo unha innovación revoluciona-ria.

O tapón xira sobre a hélice exterior do corpo, ó mesmo tempo, as súas pestanas empuxan a se-rra sobre a hélice inte-rior do corpo.

O corpo caracterízase polas súas dúas hélices. A primeira das hélices é exterior e sobre ela xira o tapón, mentres que a outra é interior e sobre ela xira a coitela.

A serra posúe unha héli-ce na súa parte exterior que xira sobre a interior do corpo. Ademais da hélice, unha serie de pestanas encárganse de que esta baixe cando o tapón xire.

A invención deste mecanismo foi toda unha revolución no campo da indus-tria alimentaria. As súas vantaxes coroárono como o sistema actual máis usado para o peche de Tetrabri-cks. Entre elas; cabe destacar a co-modidade de uso, a seguridade que transmite debido ó precinto anti-manipulación, e as súas condicións máis hixiénicas ó permitirnos volver a pechar o envase, contrariamente ó común abre-fácil.

Ó xirar o tapón no sentido que se mostra na figura a pestana (a) do tapón, empuxa á pestana (b) da serra. A medida que (b) é empurrado, a serra vai des-cendendo pola hélice. Cabe aclarar que no debuxo exposto só se aprecia unha relación a/b pero tal e como se mostra en anteriores vistas, existen tres pestanas (a) no tapón e tres (b) na serra.

20


ca-so a

facer as prácticas en empresa (FCT) e cando sobre todo te das conta da impor-tancia que ten facer unha boa montaxe e planificar axeitadamente a montaxe con todo o que iso supón. A IMPORTANCIA DE PLANIFICAR A MONTAXE AXEITADAMENTE. Na actualidade, no mundo das obras e a montaxe de instalacións, encontrámonos unha morea de traballos mal executados que derivan irremediablemente en proble-mas para os propietarios e/ou usuarios destas. Aínda que os problemas normal-mente se asocian á falta de coñecemento por parte dos técnicos de montaxe, cues-tión que abordaremos un pouco máis adiante, a realidade é que a orixe dos males adoita ser a inadecuada xestión da montaxe e, en todo caso, o deseño. Polos devanditos motivos é fundamental nun ámbito tan competitivo, facer unha axeita-

Cando comezamos a asistir ó modulo de xestión da montaxe de instalacións sola-res, preguntámonos de que nos serviría un módulo de xestión e planificación. Sim-

plemente e como introdución comentarei que cando sales á vida laboral e no meu

da planificación das obras, asegurando que estas sexan executadas coa calidade idónea e empregando os recursos e mate-riais axeitados. Polo tanto, o coñecemento das prácticas de xestión correctas, tanto antes de comezar unha montaxe como durante a vida dunha instalación, é un bo punto de partida para calquera persoa que teña responsabilidade na execución ou mantemento dunha obra ou instalación. Un plan da montaxe é un documento que integra toda a información necesaria para poder afrontar con garantías a montaxe de calquera instalación. Á finalidade dun plan da montaxe é definir a planificación temporal, organizativa é os medios necesarios para poder executar á instalación. Como resumen podo dicir que unha em-presa cun bo plan de montaxe pódese diferenciar da competencia e ten garanti-dos próximos contratos. As cuestións que debe conter un plan de montaxe, vémolas mellor cun exemplo real.

MONTAXE E PLAN DA MON-MONTAXE E PLAN DA MON-MONTAXE E PLAN DA MON-MONTAXE E PLAN DA MON-TAXE DUNHA INSTALACIÓN TAXE DUNHA INSTALACIÓN TAXE DUNHA INSTALACIÓN TAXE DUNHA INSTALACIÓN

SOLAR TÉRMICA SOLAR TÉRMICA SOLAR TÉRMICA SOLAR TÉRMICA Por Olga Pé-rez Máuriz

21


mediante placas solares térmicas con apoio dunha caldeira de biomasa. O plan debe incluír a información necesa-ria para asegurar unha axeitada montaxe. En concreto, imos ir citando cal son al-gúns dos aspectos máis relevantes a in-cluír:

O PLAN DE MONTAXE E EXEMPLO REAL DUN PLAN DE MONTAXE. Á instalación sobre a que se vai facer a plan da montaxe é unha vivenda familiar que consta de catro plantas cunha superfi-cie total de 186,04m2. O alcance dos traballos de obra son os de produción de auga quente sanitaria (ACS)

1.- A organización e o equipo humano que a empresa debe destinar á obra. Para a obra do noso exemplo, a organiza-ción xeral da empresa é o que se ve na páxina anterior. A organización concreta para esta obra e as dedicacións do persoal directamente involucrado en obra, son as seguintes:

NOMBRE FORMACIÓN FUNCIÓN DEDICACIÓN

Alberto Morano Barroso Enxeñeiro Técnico. Xefe de Obra 50%

Fernando Pérez López Oficial de 1ª Instalador de Ca-lefacción

Encargado 100%

Abelardo Lamas López Axudante Operario 100%

Vicente Granada Millán Axudante Operario 100%

zación ( programación de actividades). Para executar unha montaxe, deben iden-tificarse as tarefas ou traballos a desen-volver, e a súa orde, identificando que traballos deben ser feitos primeiro ou an-

Pódese ver que o plan que fixemos para poder cumprir os prazos fixados é contar con 2 técnicos cos seus respectivos axudantes, ademais do encargado de obra. É importante mencionar que tamén participarán na obra persoal do de-partamento de planificación e dos departamentos de calidade e com-pras. 2.- Os medios materiais que son necesarios para execución da montaxe. En toda montaxe para evitar atrasos e malas execucións de obra é tamén moi importante facer unha previsión das ferramentas e medios que nece-sita. Na obra exemplo, as necesida-des son as da táboa do lado. 3.- Os procesos (traballos) de mon-taxe a levar a cabo e a súa organi-

tes que outros e que traballos se poden facer ó mesmo tempo ou solaparse. Para iso, empréganse ferramentas de programación como o PERT. Un resumo das actividades resultantes e a programa-ción é a seguinte:

Ferramentas específicas. Ferramentas básicas. Medios.

Cortatubos, curvadora, es-

cariador, aborcarda-

dor.

Soprete + estaño.

Decapante.

Trade + estoxo de brocas.

Maquinaria para elevar

grandes pesos.

Chaves fixas (6-25).

Chaves inglesas.

Carracas.

Cinta illante.

Metro, nivel.

Martelo, cicel.

Lixas

Tesoiras, cúter

Escaleira.

Vehículos:

Un para acudir a obra

todos los días.

Outro para persoal que

ande a camiño

entre obra y oficina

Escadas (2)

Andamios (8 tramos).

ACTIVIDAD ORDEN DE PRELACIÓN DURACIÓN (h) A Montaxe placas solares. - 8 B Colocación circuíto hidráulico primario A 18,8

C Colocación sistema de acumulación. B 10

D Colocación bomba C 4,8

E Colocación vaso de expansión primario C 6

F Colocación circuíto hidráulico secundario C 5

G Colocación vaso de expansión secundario F 3

H Colocación elementos de control e seguridade F,C 3

I Instalación caldeira de biomasa H 20

J Montaxe silo de pellets. H 6

K Purgado da instalación J 0,5

L Enchido da instalación K 0,4

22


4.- Os procedementos de montaxe e

instrucións técnicas que deben seguir-

se durante a montaxe.

E importante que a empresa teña definido

como se executan os traballos, para iso, e

dentro do sistema de calidade, debe ter

redactado como se executan os traballos

para desenvolver os procesos a levar a

cabo e identificados na anterior etapa. Na

imaxe podemos ver os procedementos e

instrucións desenvolvidos para o noso

exemplo.

5.- A identificación e o control dos tra-

ballos subcontratados.

E importante tamén ter claro que traballos

desenvolveremos cos nosos medios e

para que outros precisamos subcontratar.

Os traballos subcontratados deberán su-

pervisarse coma se foran feitos pola nosa

xente. Os requisitos deberán ser os mes-

mos. Deberá.

En canto a como se deben desenvol-

ver os traballos no tempo, o resultado

é o seguinte:

Para esta instalación non foi necesario a

subcontratación de traballos.

6.- As actividades de aseguramento de

calidade a levar a cabo.

Todas as actividade do noso plan de mon-

taxe teñen que levar un control de calida-

de. Para iso utilízanse normalmente os

PPI´S (programas de puntos de inspec-

ción) onde se describen unha serie de

23


soldaduras cando as haxa. nivelados e

aprete de parafusos da estrutura.

En relación cos captadores:

• Ausencia de das condensacións nos

cristais dos captadores.

• Ausencia de agarrotamentos e defor-

macións das xuntas dos captadores.

• Tamén da corrosión, deformación,

fugas, etc. do absorbedor.

Adecuada montaxe das conexións dos captadores e reparación se procede.

En canto ao circuíto hidráulico:

• Unións roscadas e soldadas.

• Correcta colocación do illamento

exterior.

• Colocación axeitada das bombas

circuladoras.

Colocación do vaso de expansión.

No que se refire ó sistema de acumula-

ción: Cuestións importantes son o susten-

7.- Organizando e levando a cabo

unha axeitada xestión de compras

e almacéns e supervisión da obra

ou montaxe.

Uns 15 días antes do comezo da obra

realizarase un pedido das ferramen-

tas e materiais necesarias para a

execución da instalación. É moi im-

portante levar un control diario da

execución das actividades para que

non se produzan atrasos na entrega

da instalación.

A MONTAXE EN SI MESMA. AS-

PECTOS CLAVE.

Os aspectos máis relevantes a ter en

conta na montaxe dunha instalación

solar sen menoscabo doutros que

poida haber, son os seguintes:

En relación coa estrutura soporte:

correcta colocación, execución de

to, nivelación, unións e elementos de me-

dición e control.

Tamén nos dispositivos de medida: É

moi importante a colocación de axeitados

dispositivos de medida, fundamentalmente

manómetros e termómetros, caudalíme-

tros, contadores e comprobar que indican

valores axeitados.

En canto ó sistema de apoio: Sobre todo

facer as conexións na orde axeitada o

sistema de apoio a instalación e tamén a

correcta execución de conexións roscadas

ou soldadas.

Por último en canto ó sistema eléctrico

e de control:

• Correcta execución ou conexións ao

cadro eléctrico.

• Colocación e axeitadas conexións da

central de control.

Tamén é fundamental programar axeita-damente a central.

24


Síguenos en:

www.facebook.com/edlg.cifpferrolterra

ou no noso blogue

http://vainalingua.blogspot.com.es/

Equipo de Dinamización e

Normalización Lingüística

haiche outra 2013

Documents