hallgrímur pétursson
TRANSCRIPT
![Page 1: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/1.jpg)
Hallgrímur Pétursson
Margrét Þóra7. AÖ
![Page 2: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/2.jpg)
Æska Hallgríms Péturssonar• Hallgrímur Pétursson var
fæddur í Gröf á Höfðaströnd árið 1614
• Foreldrar hans voru Pétur Guðmundsson og Sólveig Jónsdóttir
• Hann var að mestu alinn upp á Hólum í Hjaltadal og þar var hann í skóla– Pabbi hans var hringari þar
• Hann fór þangað því biskupinn Guðbrandur Þorláksson var frændi hans
Hólar í Hjaltadal
Guðbrandur Þorláksson
![Page 3: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/3.jpg)
Hvert fór Hallgrímur?
• Hallgrímur var látinn fara frá Hólum og komst í þjónustu hjá járnsmiði eða kolamanni– Hann fór annaðhvort til
Glückstadt í Norður-Þýskalandi eða til Kaupmannahafnar
ÞýskalandGlückstadt
![Page 4: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/4.jpg)
Skólaár Hallgríms
• Hallgrímur kom til Kaupmannahafnar árið 1632 um haustið– Kemst inn í Vorrar frúar skóla
með aðstoð Brynjólfs Sveinssonar og lærði að vera prestur
• Haustið 1636 komst hann í efsta bekkinn í skólanum– Hann var fenginn til að hressa
upp á kristindóm Íslendinga• Þeir sem leystir voru úr ánauð í
Alsír, Tyrklandi árið 1627
Brynjólfur Sveinsson
![Page 5: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/5.jpg)
Hallgrímur og Guðríður
• Þar hittir hann Guðríði Símonardóttur– Hún var 16 árum eldri en
hann
• Hallgrímur og Guðríður felldu hugi saman og Guðríður varð ófrísk– En Guðríður var gift
Eyjólfi Sölmundarsyni, en honum var ekki rænt af Tyrkjum
![Page 6: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/6.jpg)
Hallgrímur og Guðríður
• Hallgrímur og Guðríður fóru til Íslands árið 1637– Þar með var skólagangan
Hallgríms búinn
• Eyjólfur maður Guðríðar hafði farist í fiskróðri rúmu ári áður
![Page 7: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/7.jpg)
Hallgrímur og Guðríður
• Guðríður eignaðist barn stuttu eftir að þau Hallgrímur komu til Íslands
• Stuttu síðar gengu þau í hjónaband
• Næstu árin vann Hallgrímur alls konar púlsvinnu á Suðurnesjum– Þau hjónin bjuggu þá í
mikilli fátæktSuðurnes
![Page 8: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/8.jpg)
Fjölskyldan• Hallgrímur og Guðriður
eignuðust þrjú börn– Elstur var Eyjólfur, síðan kom
Guðmundur og svo Steinunn• Steinunn dó á fjórða ári
• Þegar Steinunn lést orti Hallgrímur eitt hjartnæmasta ljóð á íslenskri tungu– Ljóðið er sungið við flestar
jarðarfarir á Íslandi
• Sagt er að Guðmundur hafi dáið á í æsku eða á unglingsárum
Allt eins og blómstrið einaupp vex á sléttri grundfagurt með frjóvgun hreinafyrst um dags morgunstund,á snöggu augabragðiaf skorið verður fljótt,lit og blöð niður lagði, -líf mannlegt endar skjótt.
Ég lifi' í Jesú nafni,í Jesú nafni' eg dey,þó heilsa' og líf mér hafni,hræðist ég dauðann ei.Dauði, ég óttast eigiafl þitt né valdið gilt,í Kristí krafti' eg segi:Kom þú sæll, þá þú vilt.
Ljóðið sem Hallgrímur orti þegar Steinunn lést
![Page 9: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/9.jpg)
Hvalsneskirkja
• Árið 1644 varð Hallgrímur vígður sem prestur á Hvalsnesi– Þar hjálpaði Brynjólfur
biskup honum
• Hallgrímur þjónaði Hvalsnesþingum þangað til honum var veittur Saurbær á Hvalfjarðarströnd árið 1651
Hvalsneskirkja
![Page 10: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/10.jpg)
Síðustu ár Hallgríms
• Árið 1665 fékk Hallgrímur líkþrá– Hann átti erfitt með að
þjóna embætti sínu
• Hann lét endanlega af prestsskap árið 1668
• Hjónin fluttu til Eyjólfs sonar sín á Kalastöðum og síðan að Ferstiklu
• Þar andaðist Hallgrímur 27. október 1647
![Page 11: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/11.jpg)
Verk Hallgríms
• Hallgrímur er tvímælalaust frægasta trúarskáld Íslendinga
• Þekktasta verk hans eru Passíusálmarnir– Þeir voru prentaðir á
Hólum 1666• Þeir hafa komið út 90
sinnum
• Hallgrímskver kom fyrst út á Hólum 1775– Trúlega kvæði eftir Hallgrím
![Page 12: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/12.jpg)
Það sem Hallgrímur orti• Hallgrímur orti sálma út frá
fyrri Samúelsbók og upphaf seinni bókarinna en hætti í miðjum klíðum– Sigurður Gíslasson og Jón
Eyjólfsson á Gilsbakka luku Samúelssálmunum og þeir voru prentaðir árið 1747
• Hallgrímur samdi líka guðrækilegt rit í óbundnu máli– Sjö guðrækilegar umþenkingar
komu fyrst út á Hólum 1677 og Diarium Christianum (Dagleg iðkun) 1680
Guðrækilegt rit Hallgríms Péturssonar
![Page 13: Hallgrímur Pétursson](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022103118/55c128c1bb61ebb3638b4582/html5/thumbnails/13.jpg)
Hallgrímskirkjur á Íslandi
• Á Íslandi eru þrjár Hallgrímskirkjur
• Þær eru í Reykjavík, Hvalfirði og í Vindáshíð– Gamla kirkjan sem var í
Hvalfirði var flutt í Vindáshlíð og byggð ný þar
Reykjavík
VindáshlíðHvalfjörður