hdc-b2-chuong 2-tr
TRANSCRIPT
I HC QUC GIA THNH PH H CH MINHTrng i Hc Khoa hc T nhin Khoa Ha B mn Ha Hc Hu c
GV. NGUYN TH THO TRN
HA HU C I CNGCHNG 1: I CNG V HA HC HU C CHNG 2: NG PHN CHNG 3: C CU IN T CHNG 4: HIDROCARBON CHNG 5: HALOGENUR ALKIL, HP CHT GRINARD CHNG 6: ALCOL, PHENOL, ESTER CHNG 7: ALDEHID, CETON CHNG 8: ACID CARBOXILIC V CC DN XUT CHNG 9: AMIN V CC MUI DIAZONIUM CHNG 10: ACID AMIN, HIDRATCARBON, TRIGLICERID CHNG 11: CC HP CHT D HON
GIO TRNH
CHNG 1 : I CNG V HA HC HU C
1. Tnh cht chung ca cc hp cht hu c 2. Xc nh c cu hp cht hu c2.1. C lp v tinh ch 2.2. Xc nh cng thc phn t 2.3. Xc nh cng thc cu to
3. Phn loi cc hp cht hu c3.1. Theo sn 3.2. Theo nhm nh chc
TN HP CHT HU CPhn t hu c: dy chnh (bao gm nhm th) v nhm chc ha hc
NHM CHC HA HC - Cc hp cht hu c c cng hot tnh ha hc: cng nhm chc - To tnh cht ha hc c th cho phn t hu c m n hin din
-Hp cht n chc: ch mang mt nhm chc -Hp cht a chc: c cha t 2 nhm chc tr ln (nhm chc c th ging hoc khc nhau)
TN HP CHT HU CNHM CHC HA HC Cc nhm chc ha hc v danh php Cu trc R-H R-CH=CR-C C-R Nhm chc Alkan Alken Alkin Aren Halogenur Alcol Eter Amin Nitril Tip u ng Alkil Alkenil Alkinil Halogeno Hidroxi Oxid alkil alkil Amino Ciano Tip v ng -an -en -in -en Ol Alkil eter -amin -nitril -carbonitril
R-C6H5 C-X (X = F; Cl; Br; I) C-OH R-O-R R-NH2 R-C N
TN HP CHT HU CNHM CHC HA HC Cc nhm chc ha hc v danh php Cu trc R-NO2 R-S-R R-SO-R R-SO2-R R-SH R-S-S-R R-CH=O R-CO-R R-CO-OH Nhm chc Nitro Sulfur; Tioeter Sulfoxid Sulfon Tiol Disulfur Aldehid Ceton Acid carboxilic Tip u ng Nitro Alkiltio Mercapto Oxo; formil Oxo Carboxi Alkil sulfur sulfoxid Sulfon -tiol -disulfur -al -carbaldehid -on Acid ic (oic) Acid carboxilic Tip v ng
TN HP CHT HU CNHM CHC HA HC
Cc nhm chc ha hc v danh php Cu trc R-CO-X (X = halogen) R-CO-O-R R-CO-NH2 R-CO-O-CO-R R-C=NEster Amid Anhidrid acid Imin Alcoxi carbonil Carbamoil Amido Imino Nhm chc Halogenur acid Tip u ng Halogeno carbonil Tip v ng Halogenur il Halogenur oil Halogenur carbonil oat alkil -carboxilat alkil -amid -carboxamid Anhidrid oic Anhidrid carboxilic Imin
TN HP CHT HU CGC Gc alkil: tn cng l -il Chi phng: - Bo ha: metil, etil, n-propil, i-propil, n-butil, metilen (-CH2-) - Bt bo ha: vinil hay etenil (-CH=CH2), alil hay 2-propenil (-CH2-CH=CH2), metiliden (=CH2), metilidin ( CH), viniliden (=C=CH2),
Chi hon (n hon): ciclohexil (-C6H11) Hng phng: phenil (-C6H5), benzil (-CH2-C6H5), benziliden (=CH-C6H5),
TN HP CHT HU CGC Gc oxigen hoc gc c cha oxigen -O-R: Alkoxi (O-CH3: metoxi; O-CH2-CH3: Etoxi; ) -OH: Hidroxi -O-C6H5: Phenoxi; pheniloxi -O-CH2-C6H5: Benziloxi -CO-R: Alkanoil -CO-H: Metanoil; formil -O-C6H5: Phenoxi; pheniloxi -CO-O-R: Alkoxi carbonil -CO-CH3: Metoxi carbonil
TN HP CHT HU CGC Gc nitrogen -NH2: Amino -NH-CH3: N-Metilamino -N(CH3)2: N,N-Diemtilamino - N(CH3)(CH2-CH3): N-Etil-N-metilamino -C N: Ciano -NO2:Nitro =N-C6H5: Phenilimino =N-OH:Hidroxiimino =N-NH2: Hidrazono -N=N-CH3: Metilazo
TN HP CHT HU CGC Gc halogen -Cl: Cloro -Br: Bromo -I: Iodo Gc lu hunh -S-: Tio -SH: Mercapto -S-R: Alkiltio (-S-C6H5: Pheniltio) -S-S-R: Alkilditio -SO-R: Alkilsulfinil -SO2-R: Alkilsulfonil
CHNG 2 : TNH NG PHN
ng phn l nhng hp cht c cng cng thc phn t nhng cng thc khai trin khc nhau.
CHNG 2ng phn
ng phn phng
ng phn lp th
P v tr
P cu to
H bin
P cu hnh
P cu trng
P hnh hc
P quang hc
P cis (Z)
P trans (E)
CHNG 21. ng phn phng 1.1. ng phn v tr
- Cng CTPT - Cng nhm chc - Khc sn carbon hoc khc v tr nhm chc
CHNG 21. ng phn phng
1.2. ng phn cu to( = 1)C 4H 8 O CH3CH CHCH2OH 2-Butenol OH Ciclobutanol CH3CH2CH2-CHO Butanal CH2OH Hidroximetilciclopropan H3C O CH3CH2CCH3 Butanon O CH3 O Tetrahidrofuran
1,2-Dimetiloxiran
- Cng CTPT - Khc nhm chc
CHNG 21. ng phn phng1.3. S h bin Enol-ceton;amid-imid; imin-enamin; phenol-ceton; nitroso-oxim; O OH O OH
CetonO N N H N Lactam N H NH2
EnolOH N N H Guanin N N NH2
Lactimin
S chuyn i thun nghch gia hai ng phn cu to, do di chuyn ca mt nhm nguyn t hoc thng nht l ca hidrogen t v tr ny n v tr khc trong cng 1 phn t
ng phn
ng phn phng
ng phn lp th
P v tr
P cu to
H bin
P cu hnh
P cu trng
P hnh hc
P quang hc
P cis (Z)
P trans (E)
CHNG 22. ng phn lp th2.1. Cng thc lp th 2.1.1. Thuyt carbon t din
a C d b e
C tp chng sp3
Vn o sp3(1 vn o 2s v 3 vn o 2p): s kt hp ca cc vn o 2s1 2px1 2py1 2pz1ca C
Cch biu din phn t hp cht hu c trong khng gian: - Cng thc phi cnh - Cng thc chiu Newman - Cng thc chiu Fisher
CHNG 22. ng phn lp th2.1. Cng thc lp th 2.1.2. Cng thc phi cnh: thng biu din cho hp cht chi phng
Ni C-a v C-b trong mt phng Ni C-d hng ra ngoi mt phng Ni C-e hng ra sau mt phng
2.1.3. Cng thc chiu Newman Cho bit v tr tng i ca cc ni ca 2 nguyn t k nhau
CHNG 22. ng phn lp th2.1. Cng thc lp th
2.1.4. Cng thc chiu Fischer
2 ni thng ng: hng ra sau mt phng 2 ni nm ngang : hng ra trc mt phng
Qui c: - Dy chnh: trc thng ng vi carbon u dy c oxi ha cao c t nh ca trc (cc nhm th c so snh u tin theo qui tc Cahn-IngoldPrelog).
CHNG 22. ng phn lp th2.1. Cng thc lp th 2.1.5. Chuyn i t cng thc phi cnh sang cng thc chiu Fischer
CH3 H HO H COOH
CH3 OH COOH OH
CH3 COOH H HOOC
CH3 OH OH
Cl Br H
H Cl C2 H5 Br
C2H5 H H CH3 H H
CH3 Br Cl C2 H5
CH3
Tri qua
Phi qua
CHNG 22. ng phn lp th 2.2. ng phn cu trngCu trng l cc dng khc nhau ca mt cu hnh, chng c c l do s quay quanh mt ni n 2.2.1. Cu trng cc hp cht phi hon - Cu trng lch: cu trng bn lch v cu trng i lch - Cu trng che khut : che khut ton phn v che khut mt phnCl H H Cl H H Cl H H H H H H Cl H Cl H H Cl Cl H H H H H Cl Cl H H Cl Cl H Cl H H H Cl H Cl H H Cl
H H
H H
Cl H
i lch
Bn lch
Che khut ton phn Che khut mt phn
CHNG 22. ng phn lp th 2.2. ng phn cu trng2.2.2. Cu trng cc hp cht chi hon
Cu trng gh
Cu trng tu
Cu trng tu xon
e (equatorial) : ni xch o a (axial) : ni trc : ni hng xung mt phng trung bnh ca vng : ni hng ln mt phng trung bnh ca vnge a a e
CHNG 22. ng phn lp th 2.2. ng phn cu trng2.2.2. Cu trng cc hp cht chi honCH3
CH3
Cu trng bn Nhm th v tr xch o c cu trng bn hnCH3 C2 H5
t-C4H9
Nhm th ln u tin v tr xch o Nhm t-butil lun v tr xch o
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnhng phn hnh hc v ng phn quang hc 2.3.1. ng phn hnh hc ng phn cis trans ng phn E - Z a) Alken4 3 1
H3C H
CH32
H3C H H
H CH3
H
cis-2-butenH3C H C2H5 H
H
trans-2-butenH3C H H H C2H5
Z-2-penten
E-2-penten
H
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnh2.3.1. ng phn hnh hc b) CiclanC2H5
CH3 Cl H
C2H5
CH3 H Cl
cis-1-Cloro-3-etil-3-metilciclohexan
trans-1-Cloro-3-etil-3-metilciclohexan
C2H5 O2N H3 5
H1
C2H5 OH H H O2N3 5
H1
OH H
c-3-Etil-c-5-nitrociclohexan-r-1-ol
c-3-Etil-t-5-nitrociclohexan-r-1-ol
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnh2.3.2. ng phn quang hc Mt hp cht c tnh quang hot khi c tnh khng i xng gng. - Khng c mt phng i xng - Khng c tm i xng a) Tnh quang hot : tnh cht lm xoay mt phng nh sng phn cc phng mt gc . Cht t trin: lm quay mt phng nh sng phn cc v bn tay tri K hiu : (-) hoc l Cht hu trin: lm quay mt phng nh sng phn cc v bn tay phi K hiu : (+) hoc d
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnh2.3.2. ng phn quang hc
Sx
Dung dch [ ] Cht lng
t D
100 = = lc lc '
[ ]tD
=
ld
: gc quay quan st (nng lc trin quang) l : di ng cha mu c : nng dung dch (g/ml) ; c : g/100ml) d : t trng cht lng tinh cht (g/ml) T : nhit khi o (C) D : nh sng n sc ca n natrium ( = 589 nm)
b) Carbon th tnh: carbon phi i xng - carbon mang 4 nhm th khc nhau K hiu : C*
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnhc) ng phn quang hc Nhng hp cht c cng cng thc khai trin trong mt phng nhng cng thc lp th khc nhau - i phn (i hnh ) : cng thc lp th i xng nhau qua gng phng - Xuyn lp th phn (bn i hnh) : CTLT khng i xng nhau qua gngCOOH COOH HO CH3 H H CH3 COOH OH H OH OH H COOH H H COOH OH OH COOH
Hai i phn ca acid lactic
Hai xuyn lp th phn ca acid tartric
Cc ng phn quang hc c ho tnh v l tnh ging nhau Tnh quang hot khc nhau do hot tnh sinh hc khc nhau
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnh2.3.2. ng phn quang hc d) Xc nh cu hnh tuyt i: R - S (R : rectus, phi ; S : sinister, tri) - Cu hnh tuyt i: cu hnh thc s ca phn t trong khng gian
ng phn quang hc c cha C th tnh : C*abde- Xp cc phi t a, b, d, e theo th t u tin da vo quy tc chui (a > b > d > e) - Quan st vin nhn C* theo chiu t C* n phi t c u tin thp nht - Xc nh chiu i t a n b ri n d. Nu chiu quay theo chiu kim ng h : R ngc chiu kim ng h : Sb a d R e d a b S e
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnh2.3.2. ng phn quang hc Quy tc chui - Da theo bc s nguyn t : -I > -Br > -Cl > SH > -OH >-NH2 > -CH3 > -H - ng v c khi lng ln th u tin hn : 18O >17O >16O hay T > D > H - Ni ba > Ni i > Ni n (nguyn t mang ni a c xem tng ng vi nguyn t mang s lng ni n tng ng). - i in t t do c u tin thp nht - cis > trans, Z > E, R > S
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnh2.3.2. ng phn quang hc Mt cht c n carbon th tnhCOOH H H OH OH COOH H OH
2n ng phn quang hcCOOH OH H COOH HO H COOH H OH COOH
Acid meso-tartric
Acid (+)-tartric
Acid (-)-tartric
i vi hp cht c 2 tm C th tnh, dng meso c tm thy ch khi 4 nhm gn trn C th tnh ny ging ht 4 nhm gn trn C th tnh cn li.Y A A Z B B B B Y A A Z A B Z Y B A B A Y A B Z
eritro
treo
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnh2.3.2. ng phn quang hc
ng phn quang hc khng cha C th tnh : trong trng hp ca alen, spiran v biphenil
Alen
Spiran
R1
R3
BiphenilR2 R4
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnh2.3.2. ng phn quang hc e) Xc nh cu hnh tng i: D & L - Cu hnh tng i: cu hnh c suy ra t cu hnh tuyt i theo nhng quy tc v lp th.CHO H OH CH2OH HO CHO H CH2OH
D-(+)-Gliceraldehid
L-(-)-GliceraldehidCHO H OH CH2OH HgO COOH H OH CH2OH
D-(+)-Gliceraldehid
D-(-)-Gliceric acid
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnh2.3.2. ng phn quang hc
Hnh chiu Fisher v ng phn D v LCarbohidrat1 2 3
O C H1 2 3
O C H H C OH HO C H H C OH H C OH6 5 4
O1 2 3
C H CH2OH
O1 2 3
HO C H H C OH HO C H HO C H6 5 4
HO C H
C H CH2OH
H C OH(D-Gliceraldehid)
(L-Gliceraldehid)
CH2OH
CH2OH
L-Glucose
D-Glucose
Nhm OH gn ln carbon bt i xng c s th t nh v ln nht quay sang phi l ng phn D, ngc li l ng phn (i phn) L.
CHNG 22. ng phn lp th 2.3. ng phn cu hnh2.3.2. ng phn quang hc
Hnh chiu Fisher v ng phn D v L-Amino acidO1
O H H H H1 2 3 4
C C
C C C
H NH2 H
Nhm NH2 gn ln carbon bt i xng c s th t nh v nh nht quay sang phi l ng phn D, ngc li l ng phn (i phn) L.
H 2N
2 3
C H 2O H
C 6H 5
L-Serin
D-Phenilanalin
Cm n cc bn lng nghe
1. Gi tn cc hp cht sau y a. b.
BI TPCH3 CH2CHCH2CH2CH3
c.
d.
Me3C
CHCH3
e.
Br
g)
CH3CHCH3 CH3
h)
CH3(CH2)7CH3
CH3 i) CH3CHCH2CH3 CH3 j) CH3CH2CCH2CHCH2CH3 CH3 CH2CH3
BI TP2. Viet c cau cac hp chat sau ay: a) 2,3-Dimetilbutan b) 2,2-Dimetilpropan c) 3,4-Dimetilheptan d) 2,4-Dimetil-4-etilheptan e) 1,7-Dibromo-4-(2-cloroetil)heptan f) 1-Cloro-2-iodo-3-ciclopropilpentan g) 1,1-Dietil-2-metilciclohexan 3. Ve c cau tat ca nhng ong phan cua C5H12. Cho biet ten theo IUPAC cua nhng hp chat nay.
NHT K Th 4-ngy 17 thng 03 nm 2010
1. Tng Vy MSSV: 0917418 2. Trn Nht Thanh: MSSV: 0917297